صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
ee
. لرزش ناگهانی پوستههای جلمد زمین . زلزله با زمین لرزه نامیده میشود. دلیل
اصلی وقوع زلزله را میتوان افزایش فشار بیش از حد داخل سنگها و طبقات
درونی زمین بیان نمود. این فشار به حدی است که در سنگ گسستگی بوجود
میآید و دو قطعه سنگگد در امنداد سطح شکستگی نسبت به یکدیگر حرکت
میکنند. به سطح شکستگی که تولم با جابجایی است» گسل گفته میشود.
وقتی که سنگ شکسته میشود مقدار اثرژی که در زمان طولانی در برابر
شکستگی حالتهای مختلفی را برای آزادسازی انرژی نهفته شده بوجود
Se
صفحه 4:
ee
" بطوری که در ابتدا فشار و نیروهای درونی ممکن است باعث ایجاد یکسری
لرزههای خفیف و کوچک در سنگها شود که پیش لرزه نامیده میشود. بعد
از اینکه فشار درونی بر مقاومت سنگها غلبه کرد انرژٍی نهفته آزاد می گردد و
زمین لرزه اصلی رخ میدهد البته نباید از اثر لرزشهای کوچکی که بعد از
زمین لرزه اصلی نیز اتفاق میافتد و به نام پس لرزه معروف هستند» چشم
پوشی کرد. لرزه » پیش لرزه » لرزه اصلی و پس لرزه مجموعا یک زمین لرزه
را نشان میدهند.
صفحه 5:
الف)ایستگاه نزدیک کانون
صفحه 6:
صفحه 7:
eae
به درستی مشخص نیست که چرا زلزله بوجود میآید. اما همانطور که قبلا
اشاره شد تجمع انرژی در درون زمین از یک طرف و افزایش نیروی زیاد در
درون زمین و عدم تحکمل طبقات زمین برای نگهداری این انرژی از طرف
دیگر موجب شکسته شدن زمین در بعضی نقاط آن شده و انرژی از محل آن
آزاد می شود. این شکستگی که اکثرا با جابجایی زمین اتفاق میافتد باعث
خطرات و ایجاد لرزش زمین میشود که به آن زلزله گفته میشود.
صفحه 8:
۱
برخی معتقدند که زمین از ورقههایی تشکیل شده است که این ورقهها با
صفحاتی که در کنار هم قرار دارند به یکدیگر فشار وارد کرده و باعث
میشوند که ورقههایی که دارای وزن کمتری هستند به داخل زمین فرو روند
(اين پدیده در اصطلاح علمی فرو رانش صفحات گفته میشود). همچنین
ممکن است که ورقهها در کنار یکدیگر به هم فشرده شوند. در اثر فرو رانش و
پایین رفتن صفحه به درون زمین و به دلیل افزایش فشار و دمای طبقات درونی +
ورقه شروع به گرم شدن و ذوب شدن می کند و مواد مذاب حاصله سبک شده
و مجددا به سمت بالا حرکت کرده و فشاری را به طبقات مجاور وارد می کند.
صفحه 9:
نشل ل ار ee
ترکیب این نیروها در درون زمین باعث ایجاد یک حالت عدم تعادل
انرژٍی میشود این وضعیت تا زمانی که طبقات فوقانی و سطحی زمین
تحمل مقاومت در برابر آن را داشته باشند حفظ میگردد. اما زمانی که
سنگها دیگر تحمل این فشارها را نداشته باشند انرژی به یکباره آزاد
میگردد و زلزله بوجود میآید. البته این بدان مفهوم نیست که تمامی
زلزلهها بدین طریق ایجاد میشوند بلکه میتوان گفت بخش اصلی
زمین لرزهها ؛ با این فرضیه قابل توجیه است.
صفحه 10:
oe a)
ide ay
یعنی وجود گسلهای فراوان در یک
منطقه سبب بروز زلزله میگردد. این
LE زلزله به نوبه خود سبب ایجاد
جدیدی گردیده و نتیجتا تعداد
شکستگیها زیادتر شده و به اين ترتیب
قابلیت لزره خيزى منطقه افزايش مى يابد.
صفحه 11:
۵
- لها عارت از سکستيهاي فسحد كه در آتها) ستكهاى طرفين صفر
شکستگی به موازات این صفحه لغزش پیدا میکنند و به کمک همین مشخصه ء
میتوان آنها را از درزهها تشخیص داد. لغزش گسلها در انواع مختلف متفاوت است.
از چند میلیمتر تا چندین کیلومتر تغییر میکند.
در بعضی موارد » یک گسله به صورت مجزا دیده میشود ولی در پارهای حالات
چندین گسله موازی و نزدیک به هم دیده میشوند که به نام منطقه گسله نامیده
میشوند. گاهی نیز بدون اين که یک شکستگی مشخص در سنگها دیده شود سنگها
نسبت به هم تغيبر مكان مى يابند كه منطقه بين آنها ء به نام منطقه برش موسوم است.
صفحه 12:
Ce oe
مهمترین مشخصههای کسلهها به شرح زیر است:
امتداد گسل :
٠ از آنجا که در بسیاری حالات ۰ صفحه گسل یک سطح مستوی و یا حداقل در منطقه
مورد مطالعه به حالت مستوی است. لذا شیب و امتداد صفحه گسل را همانند شیب و
امتداد طبقات اندازه گیری مینمایند. در حالت کلی . امتداد گسل امتداد یک خط
افقی در سطح گسل است. که مقدار OT نسبت به شمال بیان میشود.
شیب گسل :
زاویه بین سطح افق و سطح گسل را شیب گسل مینامند. در این رابط متمم زاویه شیب
به نام هید ( ۲۱3016 از زاویه بین) تعریف میشود.
صفحه 13:
ا
مهمترین مشخصههای کسلهها به شرح زیر است:
" زاویه ریک يا پیچ:
این زاویه عبارنست از زاویه بین خطی که اثر حرکت گسل را در روی صفحه آن نشان میدهد
با خط افقی که در صفحه گسل قرار دارد.
٠ زاویه میل :
زاویه بین خط موجود در صفحه گسل با صفحه اققی را زاویه میل نامند.
کمربالاو کمر پایین ( فرا دیواره و فرو ديواره ) :
قطعه روی سطح گسل را کمر بالا و قطعه زیر تن را کمر پایین مینامند. این اصطلاحات در
مورد گسلهای قائم صادق نیسته چون در این حالت بالا و پاین سطح گسل مفهومی ندارد.
صفحه 14:
طبقهبندی بر اساس شیب سطح گسل اك
طبقهبندی بر اساس شیب سطح گسل
طبقهبندی بر اساس وضعیت گسل نسبت
به طبقات اطراف
Ue cian
اساي اط - آها
صفحه 15:
‘oe LS ee
" زمینشتاسان کسلهارا 202000 به سه دسته تقسیم میکنند:
در صورتی که لغزش کلی در جهت شیب كسل باشد» گسل شیب لفز (-1030
wg ott (Slip fault
در صورتی که لغزش کلی به موازات امتداد گسل باشد» گسل امتدادلنز
Ug. ett (Strike-slip fault)
در صورتی که لغزش دارای هر دو مژلفه امتدادی و شیبی باشد. گسل
(Diagonal-slip fault . Oblique-slip fault) .s,,.
نامیده میشوند.
صفحه 16:
Loe 50
كسل شيب لغزش
كسلهاى شيبلغز هم مىتوانند «عادى؛ باشند و هم «معكوس». كسلهاى عادى
هنگامی ایجاد میشوند که پوسته زمین تحت کششش. باشد. در گسلهای PIE
عادی فرادیواره نسبت به فرودیواره به سمت پلیین حرکت کردهاست. وضعیت
گسلهای معکوس؛ خلاف. گسلهای عادی است؛ بدین معنی که فرادیواره نسبت. به
فرودیواره به سمت بالا حرکت می کند. گسلهای معکوس هنگامی ایجاد میشوند که
بت رس دا اش ی هی مکی در بش
٠ گسلهای رانده جابهجاییای همانند گسلهای معکوس دارند منتها شیب صفحه گسل
کمت ار ۳۵ است.
صفحه 17:
کسل امتداد لفزش-کسل مورب لفزش
٠ در گسلهای امتدادلغز جابهجایی به موازات امتداد گسل صورت می گیرد. در اين
نوع گسلها سطح گسل تقریباً عمودی است. گسلهای امتدادلغز راستبر را
گسلهای راستلغز و گسلهای امتدادلفز چپبر را گسلهای چپلغز نیز مینامند.
٠ گسلی که هم مزلفه لغزشی امتدادی داشته باشد و هم مزلفه لغزشی شیبی» گسل
موربفز نام دارد. تقریباً همه گسلها هر دو مولفه را دارنده ولو کوچک. در نتیجه
برای اينکه همه گسلها در این دسته جای نگیرند؛ لازم است که هر دو مژلفه
گسلهای موربلغز قابل اندازه گیری و درخور توجه باشند.
صفحه 18:
ا ل و
(High) 2, cl LS "
slat.b)Bedding Fault) كسل جينداى "
" گسل مطایق و نامطابق
صفحه 19:
gi eee ol eee
Sy Sle.
" گسل امتدادلغز «اآبا۴۵ (Strike Slip
٠ مانند هیمالیا
گسل موربلغز «ااداج۲ ما5 عباوناا0)
(Longitudinal Fault) Jb [6 —
Mransvers Fault) گسل عرضی
(Dip Slip Fault) jos pF "
Goeu Pivotal Fault) گسل چرخشی "
1۹
صفحه 20:
ee ee
در این روش گسلها را بر مبنای وضعیت آنها نسبت به یکدیگر
طبقهبندی می کنند. در این تقسیمبندی:
(Parallel Fault) city ch LF
(Peripheral Fault) tom. cb LF
35
(Feather Fault) گسلهای پرمانند
1
(gla)(En Echelon Fault) گسلهای پوششی
3
Si
(Radial Fault) cis cio
صفحه 21:
0
ا
ممكن است يكك زلزله به همراه خود پیش لرزه و پس لرزههایی داشته باش که
این دو قبل و بعد از زلزله اصلی ممکن است وقوع یابنده به عبارتی دیگر اين
موضوع به نحوه آزاد شدن انرژی زلزله بستگی دارد. بطوری كه انرثى زلزله
بصورتهای زیر آزاد می گردند:
ررد
لرزش اصلى
يسن لررد
دنه اررد
دز لرره
صفحه 22:
ا
پیش لرژه
٠ گاهی اوقات از بروز زلزله اصلی » یکسری زلزلههایی با بزرگی کمتر از زلزله
اصلی به وقوع میپیوندند که معمولا فراوانی آنها با نزدیکک شدن به زمان وقوع
لرزش اصلى » افزايش مىيابد.
" لززش اصلی
" همان زلزله اصلی بوده که بواسطه آن اکثر انرژی ذخیره شده در سنگها یکباره
آزاد می گردد و چنانچه دادههای مربوط به يكك زلزله بزركك غير دستگاهی باشد
مهلرزه نامیده میشود.
صفحه 23:
ا
eae =
3 زلزلههای خفیفتری که غالبا پس از لرزش اصلی . از حوالی کانون زلزله اصلی Wy tai pS ge Lede
پس لرزه میگویند. پس لرزهها میتوانند حتی تا سالها پس از وقوع زلزلههاى اصلى نيز به طول
انجامد.
* خسته لززه
مجموعهای از تعداد زیادی زلزله که در یک منطقه محدود در مقطع زمانی در حد هفته تا چند
ماه به وقوع میپیوندد. دسته لرزهها غالبا در نواحی آتشفشانی دیده میشوند.
رن
2 زازلهای ضعیفی هستند که بزرگی آنها ۳ ریشتر و یا کمتر از ۳ بوده و غالبا افزایش ناگهانی و
نامنظم آنها نشانه قریب الوقوع بودن مهلرزه يا زلزله اصلی میباشند.
صفحه 24:
%
eee
" زمینلرزه دشتی» زلزلهای به بزرگای گشتاوری ۳ر۶ (۷1۷۷) (بزرگی ۶۱ در مقیاس ریشتر)
ود که ساعت ۱۶و ۲۲ دفقه روز ۲۰ فروردین ۱۳۸۲ در عمی ۱۲ کلومتری زیر زمن در
شهرستان دشتی استان بوشهر رخ داده کانون این زمنلرزه در نزدیکی شهر شنبه ۱۶
کیلومتری شهر کاکی ۲۷ کیلومتری شهر خورموج (مرکز شهرستان دشتی) و ٩۰ کیلومتری
بندر بوشهر در استان بوشهر بوده است.پس از وقوع این زمین لرزه اعلام شد آسیبی به نیر و گاه
آتمی بوشهر وارد نعده است,
سطح تخریب این زمینلرزه در شهر کوچک شُنبه و ۲۳ روستای تلبع در بخش شنبه و طسوج
از شهرستان دشتی در استان بوشهر بوده و به بیش از ۱۰ هزار نفر خسارت رسانده است.
صفحه 25:
oe
مر کز استان: بوشهر
مساحت : ۲۳۱۶۸کیلومتر مربع
شهرهای مهم: بوشهن دی ديلم» کنگان, to lS تنگستان» جمء دشتستان و دشتی
استان های همسایه از شمال به استانهای خوزستان و کهکلویه و بویراحمد؛ ازجنوب به
خلیج فارس؛ از شرق به استان فارس و از غرب به خلیج فارس محدود است .
جغوافیا: ارتفاع آنن از سطح دریا ۲۰ متر میباشد .متوسط حداقل دما ۱/۱۸ درجه
ساتگراد و متوسط خداكثر دما 7" درجة سالتيكراد مى باشد. ميزان رطويت نسبى أن بين
۵۸-۵ در صد در تغیبر است. میزان متوسط بارندكى ساليانه اين استان نيز 775 ميليمتر مى
ناد
1
صفحه 26:
Bushehr #
Farashband *
صفحه 27:
ee
سطح تخریب این زمین لرزه در بخش شنبه و طسوج از توابع شهرستان دشتی در استان بوشهر
بوده و بیشترین تخریب در شهر کوچک ۳هزار نفری شنبه (کانون زلزله) با ۰٩درصد
گزارش شده است. در این زلزله حدود ۳۱۰۰ واحد مسکونی تخریب شده است. ا
این
زمین لرزه ۳۷ نفر کشته و حدود ۸۵۰ مجروح بجای گذاشته که ۱۰۰ نفر از مجروحین بستری
میباشند. در بخش شنبه-طسوج علاوه بر شهر شنبه» ۲۳ روستا از جمله باغان سنا درویشی؛
کردلان؛ چاهگاه بنبيد و... آسیب جدی دیدهاند.
و ره یی ورد ساعت ۱۷ ۵۲۹ ۵۱ حبر 5
فروردین در بخش شنبه و طسوج شهرستان دشتی» چهار روستای سرمکک. ده وکک؛ حناشور
و اژدرخوس (روی هم رفته با ۲۰۰ خانوار) این بخش بکلی تخریب شدند.
صفحه 28:
صفحه 29:
ee el
استان بوشهر از نظر پستی وبلندی به دو قسمت جلگه ای و کوهستان تقسیم
فى oe
الف- جلگه ای: در امتداد خلیج فارس قرار گرفته وهر چه از شمال وشمال غرب
در( ناحیه دیلم) به طرف جنوب وجنوب شرق به سوی برازجان پیش رویم»عرض جلگه
پیشتر شده ودر ناحبه دالکی به ۷۰ کیلومتر می رسد .ب پس از آن جلگه باریک و کم عرض
شده وسپس در امتداد دره رودمند به فاصله بیش از ۱۴۰ کیلومتر » اراضی در ارتفاع کمتر
از ۵۰۰ متر واقع شده اند وپس از آن بار دیگر عرض جلگه باریک شده و کوهها مشرف
به دریا قرار می گیرند.جلگه مذ کور از رسوبات رودهای دالکی ۰ شاپور » اهرم ومند
شكل كرفته ودر بين آنها شهرها ومراکز جمعیتی استان بوشهر قرار گرفته است.
صفحه 30:
‘ta ee el
ب- قسمت کوهستانی: رشته کوه های استان از دو رشته عمده تشکیل
می شود که به موازات هم سرتاسر طول استان را طی می کنند. رشته اصلی
كن شنا مشر مسديدة شال وشرف اسان ترش را در گنه وبا
عنوان نمود ادامه رشته كوه زاكرس است. اين رشته كوه ها از ناحيه ماهور
در شهرستان كازرون شروع شده وتا ارتفاعات ليتو در شمال شهرستان لار
در استان فارس امتداد دارد. این ارتفاعات. را گچ تراش می نامند. one
قلل این ارتفاعات » ارتفاعات خور موج (مند) گیسکان و کوه سیاه مى باشد.
صفحه 31:
ا ۱ ا
ona ۱
تصادم قاره ای موجب ززله مر گبار در بوشهر ایران شده است.
بیل بارن هارت متخصص ژئوفیزیکک در مرکز بریسی های زمین شناسی امریکا گفت:
زلزله ی ۶.۳ ریشتری در جنوب رشته کوه های زاگرس» مقیاسی حیرانگیز بود که نشان
دهنده مرز بین صفحات تکتونیکی عربستان و اویاسیا است.
صفحه ی عربستان سالانه حدود ۰.۴ اینج به سمت شمال حرکت می کند و شبه جزیره
5
ی عربستان را که به شکل پوتین می باشد را به سمت صفحه ی اوراسیا فشار می دهد.
" به گفته ی بارن هارت؛ درست به مانند رشته کوه های هیمالیا که ارتفاع بلندش و
تکتونیک های پیچیده اش نشان دهنده ی تصادم بین صفحات ارواسیایی و هندی است.
وشته کوه های زاگرس ها دارای گسل های مختلفی است.
صفحه 32:
لم ل ل لطم
ات م
این پژوهشگر آمریکایی اضافه کرد: زلزله بوشهر زلزله ای بود که در آن زمين در يكك طرف
گسل به سمت عمودی بالا و به سمت طرف ديككر حركت كرد و در نتيجه مسير بين دو
طرف كوتاه شد.
در رشته کوهای زاگرس ایران؛ لایه های نمکینی وجود دارد که درست به مانند یخچال های
تا
بارن هارت تاكيد كرد كه په لطف سابقه طولائی این منطقه در وقوع زمین لرزه زلزله ۶.۳
رشترى براى جنوب غربى ايران غيرعادى بود:
وی تصریح کرد: درجه ی زلزله در امتداد مرز صفحات به طور معمول بین ۵.۵. تا ۶.۳ ریشتر
است و وقوع زلزله های کوچک ترء از ۴ تا ۵ ریشتر در این منطقه بسیار عادی است.
صفحه 33:
۱ ee
۱ ae
| این پژوهشگر مرکز زمین شناسی آمریکا گفت: زلزله شش ریشتری در برابر ساخت و ساز
بی کیفیت و ضعیف می تواند بسیار ویرانگر باشد
وی اظهار داشت: زمانی که زلزله ای نیمه سنگین در نزدیکی شهرهایی که استحکام ساختمان
ها در آن ضعیف است. اتفاق می افتد. میزان لرزش افراد را به حیرت وامی دارد. برای همین
است که زلزله بم بسیار تخریب گر و مرگبار همینطور بود.
به گوارش انسخاب, گفتی استه وشته کوه های زاگرس حاصل یکد نیت تونیکی یمن
برخورد دو صفحه تکتونیکی اوراسیا و عربستان هستند. این چین خوردگی متوقف نشده و
دگرگونی زمین در غرب ایران و منطقه زاگرس همچنان ادامه دارد. چین خوردگی های
متعدد و وجود گنبدهای نمکی فراوان؛ زاگرس را به منطقه ای نفت خیز تبدیل کرده است.
صفحه 34:
ا و
صفحه 35:
صفحه 36:
Hybrid
0
17
صفحه 37:
الاحكمم سيك ار Slee
٠ در جمع بندی های اخیر مشخص شده است که بیش از هفتاد درصد از شهرهای
ایران در معرض زمینلرزه های مخرب قرار دارند... در این بخش سعی خواهم کرد
تا با ارائه آمار و بررسی های علمی» جدی بودن خطر زلزله را در شهر های
مختلف بررسی نمایم. در نظر داشته باشید که متاسفانه اخیرا بدلیل تبلیغاتی که
برای شهر تهران انجام پذیرفته. خطر زلزله در شهر های دیگر به فراموشی سپرده
شده است. ولی باید بدانیم که خطر زلزله در شهرهایی همچون منطقه آذ
Jobe
مخصوصا شهر تبریز)؛ شهر مشهد. بندرعباس و ... حتی بیشتر از تهران است. و اين
وظیفه ماست که به آكاه سازی مردم از خطری که آنها را تهدید میکنده بيردازيم.
صفحه 38:
ا
06(
صفحه 39:
صفحه 40:
صفحه 41:
‘oe Ce ee
صفحه 42:
صفحه 43:
Ge
NTA aRV eran لمر فوع روفوم Me ارك
۱ مصعم اوطح الم
را با لبس و 3١ نس كيكلويهربوير سيد
اعم الجا كك فاشام wien NO
frsaosee.s و چا وسح كرو
هم ون عومد عد و و دا مرذقكء أخريايجن شرك
rtpasne لاجر كر لصحم الم ام
و مم مر عر و ها ید یرد
فا وا بو ی 0 0
صفحه 44: