سلامت شغلی

سلامت شغلی

اسلاید 1: سلامت شغلی دکترافشین ملک اردیبهشت ماه 1391

اسلاید 2: مقدمهبر طبق آمار سازمان جهانی کار( سال 2007 میلادی ):سالانه حدود 160 میلیون نفر به بیماریها و عوارض شغلی مبتلا می گردند.سالانه حدود 270 میلیون حادثه شغلی در جهان رخ می دهد.سالاته حدود 2/2میلیون نفر در اثر بیماریها و عوارض ناشی از کار فوت می کنند ( هر دقیقه 4 نفر ) سالانه حدود 438 هزار نفر در اثر مواجهه شغلی و محیطی با سموم و مواد شیمیایی جان خود را از دست می دهند

اسلاید 3: سالانه حدود 100 هزار نفر در اثر ابتلا به آزبستوزیس جان خود را از دست می دهند . ضررهای اقتصادی سالیانه ناشی از حوادث و بیماریهای مرتبط با کارمعادل 8/2تریلیون دلار ( 4% تولید ناخالص داخلی دنیا ) می باشد .این در حالی است که آمار تکان دهنده فوق تنها مربوط به 60 کشور توسعه یافته دنیا بوده و آمار دقیقی از کشورهای در حال توسعه و جهان سوم در دست نمی باشد

اسلاید 4: بر طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت تکنولوژیهای جدید صنعتی سبب پیامدهای ذیل گردیده است :مواجهه با حدود 200 نوع عامل زیان آور بیولوژیکمواجهه با حدود 100 هزار ماده شیمیایی که تنها تاثیر 1500 تا 2000 نوع آن بر سلامت انسان مشخص گردیده است. مواجهه 50 تا 70% نیروی کار با عوامل زیان آور ارگونومیکی مواجهه 50% نیروی کار با عوامل زیان آور روانی مواجهه حدود 80% نیروی کار با عوامل زیان آور فیزیکی از قبیل سرو صدا، گرما ، سرما و ....

اسلاید 5: بر طبق تحقیقات بعمل آمده 17% بیماریها منشا شغلی دارد2 تا 8% سرطانها شغلی هستند3 تا 5 % موارد آسم منشا شغلی دارد

اسلاید 6: کمیته مشترک کارشناسان سازمان جهانی بهداشت و سازمان بین المللی کار، هدف سلامت شغلی را چنین تعریف نموده: حفظ وارتقاء بالاترین درجه ممکن سلامت جسمی ، روانی و اجتماعی کارگران تمام مشاغل

اسلاید 7: معاینات سلامت شغلی

اسلاید 8: معاینات سلامت شغلی معاینات بدو استخدام معاینات دوره ای معاینات خاص

اسلاید 9: عوامل زیان آور محیط کارالف- فیزیکی:سروصدا، ارتعاش،اشعه ، گرما، سرماب- شیمیایی:گردوغبار، دمه فلزی ، حلال ها ، اسیدها و بازهاج- باکتری ، ویروس ، انگلد- ارگونومیکی:ایستادن و نشستن طولانی مدت ، وضعیت نامناسب بدن ، حمل و نقل بار سنگینو-روحی و روانی :نوبت کاری ، استرس شغلی

اسلاید 10: سروصداشایعترین عامل زیان آور فیزیکی در محیط کار می باشد.حدمجاز مواجه برای شیفت کاری 8 ساعت روزانه و 40 ساعت کارهفتگی = 90-85 دسی بلبه ازاء هر 5 دسی بل افزایش شدت صوت ، میزان مواجهه روزانه بایستی نصف گردد.تاثیر سروصدا بر سیستم سلامتی:سیستم شنوایی کاهش شنوایی ناشی از سرو صدا قلب و عروق فشار خون- ( افزایش چربی خون؟)

اسلاید 11: قدرت تطابق و تعقیب اشیاءاختلال در سیستم بیناییسیستم عصبی افزایش اضطراب و پرخاشگری، کاهش تمرکز ، تاثیر منفی بر خواب و افزایش ریسک حوادث تاثیر منفی بر تطابق گرمائیگروههای آسیب پذیر :جوانان ، آقایان ، افراد دیابتی، سیگاری ها ، افراد با چربی خون بالا ، سابقه بیماری گوش در گذشته ، افراد با پوست روشن ، موهای بور و چشمان رنگی

اسلاید 12: ارگان هدف مورد توجه در مواجهه با عوامل زیان آورارتعاش ( الف. ارتعاش کل بدن: سیستم اسکلتی عضلانی ب. سگمنتال : سیستم عصبی-عروقی )اشعه یونیزان و غیر یونیزان ( پوست ، چشم ، سیستم عصبی ،سیستم تنفسی، سیستم گوارشی ، تولید مثل و...)استرس حرارتی ( سیستم قلبی-عروقی، تیروئید)گردو غبار ( سیستم تنفسی، سیستم قلبی-عروقی)

اسلاید 13: ارگان هدف مورد توجه در مواجهه با عوامل زیان آوردمه فلزات ( سیستم تنفسی فوقانی و تحتانی- سیستم کلیوی)حلال ها ( سیستم قلبی-عروقی، سیستم کلیوی، سیستم عصبی، سیستم گوارشی)عوامل بیولوژیک ( بسته به نوع عامل ، تظاهرات بیماری متفاوت می باشد)عوامل ارگونومیکی( سیستم اسکلتی- عضلانی).

اسلاید 14:

اسلاید 15: خديجه رحماني كارشناس ارشد ارگونومياهميت آنتروپومتری در طراحی يک وسيله ای که برای 90% مردان آمريکايي طراحی شده می تواند برای 90% آلمانيها ، 80% فرانسويها ، 65% ايتاليائيها ، 45% ژاپنيها ، 25% تايلنديها و 10% ويتناميها قابل استفاده باشد.فوائد اصلاح ارگونومیکی ایستگاه های کاری معمولا با گذشت یک سال از شروع فرایند مشخص می گردند

اسلاید 16: نوبت کاریساعات معمول کار روزانه بین ساعت 6 صبح تا 6 بعدازظهر است.هر نوع فعالیت کاری برنامه ریزی شده خارج از این محدوده زمانی را نوبت کاری یا شیفت کاری می گویند.اثرات نوبت کاری بر سلامت :الف- تاثیر بر خواب: بر کیفیت و مدت خواب تاثیر منفی دارد.ب-پیامدهای روحی- روانی ( استرس، تحریک پذیری، اختلال در روابط اجتماعی )ج- اختلات گوارشی ( سوء هاضمه ، زخم پپتیک، التهاب روده و معده، یبوست و...)

اسلاید 17: د- پیامدهای قلبی و عروقی ( افزایش فشارخون – افزایش چربی خون و افزایش ریسک بیماری های ایسکمیک قلب)و- یافته های تولید مثلی( زایمان زودرس ؟- افزایش احتمال سقط جنین؟ )ن- عدم تحمل به نوبت کاری:در 20 % کارگران اتفاق می افتد.خود را با مجموعه ای از اختلالات گوارشی ، تغیرات رفتاری، خستگی مداوم و اختلال خواب نشان می دهد.با گذشت زمان بدتر می شود.و- وخیم شدن بیماری زمینه ای ( صرع، دیابت، آسم و افسردگی و...)ه- پیامدهای ایمنی( حوادث شغلی)

اسلاید 18: سابقه شخصی، خانوادگی و پزشکی بر مبنای پاسخ های فرد شاغل در مجموعه سوالات 16 گانه تنظیم می شود.قد و وزن :وزن مطلوب برای آقایان : 100- قد ( به سانتی متر) وزن مطلوب برای خانم ها : 105- قد ( سانتی متر)تعریف چاقی براساس BMI ( ایندکس توده بدنی) :فرمول محاسبه : وزن تقسیم بر قد به توان 2 وزن برحسب کیلوگرم و قد برحسب متر می باشد.به عنوان مثال BMI فردی با قد 174 سانتی متر و وزن 72 کیلوگرم ،23/84 می باشد.

اسلاید 19: BMI = Weight (kg)/ (Height m)2)BMI نمايه توده بدن (گروهBMIکم وزن18.5 ≤نرمال18.6-24.9 اضافه وزن29.9-25چاقي متوسط تا شديد39.9-30چاقي خيلي شديد≥ 40

اسلاید 20: چاقي

اسلاید 21: حقایقی درباره چاقیافراد چاق بطور متوسط 9 سال کمتر از افراد با وزن نرمال عمر می کنند.افراد چاق در معرض خطر بیشتری جهت ابتلا به دیابت، فشارخون، اختلال چربی خون، بیماری قلبی-عروقی ،وقفه های تنفسی حین خواب ، آرتروز زانو و ... هستند.اصول کلی درمان چاقی بر مبنای رژیم غذایی مناسب و فعالیت جسمانی ( ورزش) می باشد.برنامه کاهش وزن بایستی تحت نظارت پزشک یا کارشناس مجرب و دارای صلاحیت انجام شود.کاهش وزن به میزان 10% وزن پایه در یک دوره 6 ماهه قابل قبول و استاندارد می باشد.

اسلاید 22: محل اضافه وزن مهم است؟چاقي سنترال (مرکزي) خيلي بد است.اندازه دور کمر Male: < 94 cm (> 102 cm seriously at risk) Female:< 80 cm (> 88 cm seriously at risk)

اسلاید 23: يک مقدار خيلي کم افزايش دريافت انرژي منجر به افزايش خيلي زياد وزن در طي زمان مي گردد 100 کيلو کالري اضافه دريافتي انرژي در روز = 36500 کيلو کالري انرژي در سال.5 کيلو گرم اضافه وزن در سال.26 کيلو گرم در 5 سال.براي يک شخص 70 کيلو گرمي و=23 BMI ، BMI به 31 افزايش خواهد يافت.

اسلاید 24: HTNفشارخون سیستول بالاتر از 140 میلی متر جیوه و یا دیاستول بالای 90 میلی متر جیوه را هیپرتانسیون ( فشار خون بالا) می گویند.اکثراً بدون علامت است .علایم احتمالی سردرد، سرگیجه ، تپش قلب، درد روی قفسه سینه و ... می باشد.درمان داروئی بایستی تا پایان عمر ادامه یابد ( بجز هیپرتانسیون های ثانویه)در صورتی که در معاینات غربالگری فشار خون بالا گزارش گردید بایستی در طی 2 هفته آینده حداقل 3 بار چک گردد و سپس در خصوص ابتلا به فشار خون اظهار نظر قطعی گردد.White Coat HTN ( فشار خون ناشی از روپوش سفید)محدوده طبیعی ضربان قلب 60 تا 100 بار در دقیقه می باشد.

اسلاید 25: معاینات بالینی بر مبنای پرسش پزشک از بیمار و معاینه بیمار صورت می گیرد . Symptom( علامت) : از بیمار پرسیده می شود.Sign (نشانه): در معاینه پزشک مشخص می گردد.

اسلاید 26: آزمایشات WBC =تعداد گلبول سفید محدوده طبیعی 4000 تا 11000RBC =تعداد گلبول قرمز محدوده طبیعی 4.5تا 6.5میلیونHb ( هموگلوبین) و HCT ( هماکوتریت)Hb کمتر از 12 در خانم ها و کمتر از 13 در آقایان آنمی ( کم خونی) اطلاق می گردد.HCT بیشتر از 55% را پلی سیستمی ( پر خونی) می گویند.PLT = تعداد پلاکت محدوده طبیعی 150 تا 450 هزار

اسلاید 27: در آزمایش ادرار دفع Pr ( پروتئین) و Glu (گلوکز) بایستی منفی باشد. میزان RBC ( گلبول قرمز ) و WBC ( گلبول سفید) نیز نبایستی از 3-2 عدد در هر شان میکروسکوپی تجاوز نماید.Bact ( باکتری)هماچوری ( وجود RBC بالاتر از محدوده مجاز در ادرار) و پیوری (WBC بالاتر از حد مجاز در ادرار) را حتما جدی بگیرید چرا که گاهی اوقات تنها نشانه یک بیماری خطرناک می باشد.

اسلاید 28: FBS ( قند خون ناشتا) محدوده طبیعی زیر 100 100 تا 125= قندخون ناشتای مختلقندخون ناشتای بیشتر و یا مساوی 126 در صورتی که در آزمایش دوم تکرار شود به معنی ابتلا به دیابت می باشد.3 نوع اصلی دیابت : وابسته به انسولین ( تیپ I ) غیر وابسته به انسولین ( تیپ II ) دیابت حاملگی3 علامت اصلی ابتلا به دیابت ( پرخوری، پرنوشی، پر ادراری)

اسلاید 29: chol Total( کلسترول توتال) سن - 220 = محدوده طبیعی کلسترول توتالLDL ( کلسترول بد) HDL( کلسترول خوب) HDL بالای 60 اثر محافظتی در برابر بیماری های قلبی- عروقی داردTG ( تری گلیسیرید) محدوده طبیعی زیر 150 در مقادیر بالاتر از 200 نیازمند درمان می باشد.BUN و کراتی نین ( Cr ) فاکتورهای نسبتاً ضعیف برای بررسی اختلال عملکرد کلیه هستند.

اسلاید 30: (SGPT)ALT و (SGOT)AST و Alkph ( الکالن فسفاتاز) برای بررسی اختلال عملکرد کبد و سیستم صفراوی مورد استفاده قرار می گیرد.PSA ( آنتی ژن اختصاصی پروستات ) جهت غربالگری سرطان پروستات در سن بالای 50 سال توصیه می شود.HBS Ag ( آنتی ژن سرمی هپاتیت B ) : مثبت بودن این تست به معنای آلودگی با ویروس هپاتیت B می باشد.

اسلاید 31: E/S( آزمایش مدفوع) جهت بررسی انگل و تک یاخته هاOB ( آزمایش خون مخفی در مدفوع) به منظور غربالگری سرطان روده بزرگ در افراد بالای 50 سالPPD ( تست توبرکولین ) جهت غربالگری بیماری سل ریوی به کار می رود.

اسلاید 32: اپتومتری ( معاینات بینائی) حدت بینائی: با استفاده از چارت اسنلن صورت می گیرد.معاینه دید رنگی: به منظور تشخیص کوررنگی توسط تست ایشی هارا انجام می پذیرد.معاینه میدان بینائی : توسط مقایسه میدان بینائی پزشک با فرد معاینه شونده و یا دستگاه پریمتریمعاینه دید عمق ( دید سه بعدی) Stereo Fly Test

اسلاید 33: اودیومتری در غربالگری روتین از اودیومتری با صوت خالص بوسیله هدایت هوائی ( AC- PTA ) استفاده می شود.اودیومتری تشخیصی با استفاده از هدایت هوایی ( (AC و هدایت استخوانی (BC) توام انجام می شود.آسیب شنوائی ناشی از سروصدا ابتدا در فرکانس بالا(4000 تا 8000 هرتز) رخ می دهد و فرکانس های گفتاری ( 500-1000-2000) گرفتار نمی شود.در پاره ای موارد و بدلایل علمی تکرار اودیومتری در فاصله زمانی مشخص توصیه می گردد.

اسلاید 34:

اسلاید 35: اسپیرومتری (بررسی عملکرد ریه)تست حساس و اختصاصی در ارزیابی عملکرد سیستم تنفسی و تشخیص بیماریهای ریوی در مراحل اولیه می باشد.گزارش تفسیر اسپیرومتری بصورت ذیل می باشد:الگوی تحدیدی( Restriction) الگوی انسدادی ( obstraction ) الگوی مختلط ( Mixed ) نرمال( Normal)

اسلاید 36: CXR( عکس قفسه سینه) ، EKG ( نوار قلب)، سونوگرافی ، سی تی اسکن و دیگر تست های تکمیلی بر حسب ضرورت انجام می پذیرد و در پایان با توجه به مجموع معاینات صورت گرفته در خصوص وضعیت کار شاغل تصمیم گیری می گردد.