سم شناسی

سم شناسی

اسلاید 1: سموم و کاربرد آن در بهداشت

اسلاید 2: سموم و کاربرد آن:عواملی که باعث کاهش محصولات کشاورزی می شود عبارتند از : آفات، بیماریهای گیاهی، علفهای هرز. عمده ترین روش مبارزه با آفات، بیماریهای گیاهی و علفهای هرز در کشور مبارزه شیمیایی است. رعایت برنامه های مدیریت کنترل تلفیقی آفات (Integrated Pest Management) مهمترین بخش مبارزه با آفات است که برای رسیدن دو اصل اساسی را باید در نظر گرفت :1- اجرای سیستم کشاورزی پایدار 2- حفاظت از محیط زیست

اسلاید 3: تاریخچه استفاده از سموم : 1- استفاده از حشره کشها در نوشته های یونانی، روسی، چینی به 4600 سال قبل از میلاد مسیح تعلق دارد.2- 25 تا 79 سال بعد از میلا مسیح از ترکیبات معدنی نظیر آرسنیکها، روغنهای نفتی، صابونها و ترکیبات گیاهی برای کنترل حشرات استفاده شده است.3- در سال 1763 از نیکوتین به عنوان حشره کش استفاده شده است.4- داروین در سال 1818 از گیاه Pierter برای کنترل حشرات استفاده نمود.5- در سال 1892 از آرسنات سرب برای کنترل آفات درختان میوه مصرف شد. 6- در سال 1907 از گرد آرسنات کلسیم در آمریکا برای کنترل آفات استفاده شد.

اسلاید 4: 7- در سال 1927 روتنون جهت مسموم کردن ماهیها استفاده شد. 8- قبل از جنگ جهانی اول ترکیبات معدنی آفت کش، نسل اول آفت کشها بودند. 9- در سال 1939 مولر خواص حشره کش د.د.ت را کشف کرد. 10- در سال 1942 به طور همزمان در فرانسه و انگلیس (بنزن هگزاکلرید BHC) به عنوان یک ترکیب آلی کلره ساخته شد. 11- در سال 1948 ترکیبات دیگری نظیر لیندین و کلرادان به بازار عرضه شد که این ترکیبات به نسل دوم آفت کشها مشهور هستند.

اسلاید 5: 12- در سال 1945 ترکیبات آلی فسفره، نظیر پاراتیون توسط شرادر آلمانی کشف و به بازار عرضه شد. 13- در سال 1953 از گروه سموم کاربامات توسط یک شرکت آمریکایی کارباریل کشف و عرضه شد.14- در اواخر دهه 1970 خاصیت آفت کشی نسل سوم آفت کشها کشف و به بازار عرضه شد.

اسلاید 6: خواص مطلوب یک آفت کش :آفت کشی که در کشاورزی مصرف می شود به طور کلی باید دارای خواص مطلوب باشد که عبارتند از : 1- اثر فاطع و سریع روی آفت مورد نظر داشته باشد.2- روی انسان، دام، گیاهان، محیط زیست آب و خاک اثر سوء نداشته باشد. 3- برای زنبور عسل، پارازیتوئیدها و دیگر حشرات غیر آفت بی خطر باشد.4- روی مواد غذایی بو یا طعم نامطلوب باقی نگذارد.5- دوام کافی برای اثر روی آفت مورد نظر را داشته باشد.6- بتواند چند آفت را کنترل نماید.7- از نظر اقتصادی مقرون به صرف باشد.8- کاربرد آن آسان باشد.9- در طبیعت برای مدت طولانی باقی نماند. 10- حالت اختصاصی داشته باشد.می توان ترکیبی را انتخاب نمود که لااقل دارای تعدادی از این خصوصیات باشد.

اسلاید 7: آفت کشها :کلیه ترکیباتی که برای کنترل آفات، عوامل بیماریزا و تمامی عواملی که در محصولات غذایی مورد نیاز و حتی سلامتی بشر را به خطر می اندازند، آفت کش نامیده می شود. در برخی از منابع آفت کشها را ترکیب یا مخلوطی از چند ترکیب شیمیایی که در جهت جلوگیری، نابودی، دورکردن و کاهش جمعیت حشرات، کنه ها، جوندگان، حلزونها، نماتدها، قارچها و باکتریها به کار می روند می باشد.

اسلاید 8: عوامل مؤثر در ایجاد مسمومیت در حشرات :1- قدرت نفوذ: هرچه نفوذ سم به بدن حشرات، چه از طریق تماسی و چه از طریق گوارشی بیشتر و سریعتر باشد، آفت مورد نظر نیز سریعتر از بین می برد. قدرت نفوذ سموم حشره کش از طریق کوتیکولی یکی از مهمترین عوامل در تعیین میزان کل نفوذ سم به بدن حشره می باشد و حشره کشهای سریع الاثر دارای قدرت نفوذ خوب از راه کوتیکول یا روزنه های تنفسی حشرات می باشد و جزو سموم تماسی و تدخینی هستند. طریقه ورود سم به بدن حشره تا حد زیادی به نوع و ماهیت خود سم بستگی دارد. 2- سن حشره : سختی کوتیکول حشرات، نفوذ سموم را کاهش می دهد. نفوذپذیری کوتیکول در لاروهای جوان بیشتر از لاروهای مسن است. 3- جنسیت حشرات : حشرات ماده در مقابل سم از حشرات نر مقاومت بیشتری دارند. 4- طبیعت سموم : سموم مختلف در شرایط حرارتی محیط و دمای بدن موجود زنده رفتار متفاوتی از خود نشان می دهند، طوری که بعضی از سموم کلره در دماهای پایین تر و سموم فسفره در دماهای بالا بهتر اثر می کنند حتی تأثیر آنزیم استیل کولین استراز احتیاج به یک محدوده دمایی خاص دارد.

اسلاید 9: انواع مسمومیت ناشی از آفت کشها :به طور کلی ترکیبات شیمیایی یک یا دو نوع مسمومیت شامل حاد و مزمن در حیوانات و انسان ایجاد می نماید : 1- مسمومیت حاد : این نوع مسمومیت معمولاً توسط یک دز حادث می شود که شدت آن به توانایی ماده شیمیایی و چگونگی تماس یا ورود ماده سمی به داخل بدن موجود زنده داشته و در مدت زمان کوتاهی بوجود می آید.2- مسمومیت مزمن : در اثر تماس یا ورود دزهای ضعیفی از یک ماده سم به بدن موجود زنده بوجود می آید که ممکن است پس از چند سال به حد قابل توجهی رسیده و سبب مسمومیت فرد شود.

اسلاید 10: مراحل تهیه و عرضه یک آفت کش :برای اینکه یک ترکیب شیمیایی شناخته شده، به صورت یک آفت کش مناسب درآید باید یک سلسله مراحل را طی نماید که این مراحل به طور کلی به قرار زیر است :1- سنتز و تهیه ترکیب در آزمایشگاه2- آزمایش در گلخانه و تعیین فعالیتهای بیولوژیکی ترکیب سنتز شده 3- انتخاب ترکیب و آزمایش آن در سطح محدود در مزرعه 4- آزمایش دراز مدت در مزرعه به مدت دو سال 5- ارائه به بازار براساس اجازه یا حق استفاده محفوظ 

اسلاید 11: تقسیم بندی آفت کشها :سموم آفت کش را به روشهای مختلف تقسیم بندی می کنند، مهمترین این روشها عبارتند از : الف) تقسیم بندی براساس نوع آفت مورد مبارزه : براین اساس آفت کشها به انواع حشره کشها (Insecticides)، کنه کشها (Acraicides)، علف کشها (Herbicides)، قارچ کشها (Funjicides)، حلزون کشها (Mollusidcides)، نماتودکشها (Nematocides)، جونده کشها (Rodenticides)، باکتری کشها (Bactriocides) و دور کننده ها (Repellentes) تقسیم بندی می شود. برخی از سموم ممکن است روی یک یا چند گروه از آفات مؤثر باشد.