صفحه 1:
jaf
صفحه 2:
نام و نام خانوادکی:
۹
استاد:
Ssssss
صفحه 3:
به حساب می آید از
شاهنامه فردوسی که از ارزشمندترین اثر حماسی - افسانه ای ایران
موجودلتی سخن می گوید که برای ما موهوم و ناشناخته اند. شاهنامه در مقام اسطوره ای و
افسانه ای از موجودات شگفت انگیز و انسان هلیی.با قدرت خارق العاده سخن می گهید که
گاهی به عنوان قهرمان و شخصیت های اصلی داستان معرفی می شوند.
در ابتدا باید بدانیم مرز تفاوت اسطوره و وهم تا چه حد است؟ اصلا با هم تفاوت دارند؟
صفحه 4:
تفاوت اسطوره و وهم
اسطوره منشأاً تاریخی نامشخصی دارد و معمولاً شامل پیدلیش جهان. انسان,
جانوران وبه طور کلی آفرینش کاینات و جنگ بین قهرمانان و خدایان است اما
وهم درک ایجاد شده در ذهن ما است که غیرحقیقی می باشد. در حقیقت
رویدادهای خیالی در زندگی انسان هاء حیوانات و یا موجودات وهمی مثل دیو پری.
ازدهاء غول و ... توام با رمز و راز است لذا لین گونه رخدادها را افسانه می نامند و
کسانی چون فردوسی از آّن ها گاهی برای مقاصد اخلاقی و آموزشیبه کار می
گرفتند. حال به بررسی چند موجودات وهمی می پردازیم.
صفحه 5:
در زمان کیومرث موجودی پلیدبه وی حسادت کرد و به
دشمنیبا او پرداخت و سرانجام خزروان (پسر اهریمن)
در جنگ, سیامک (پسر کیومرث) را کشت و تهمورث به
خون خواهی او برخواست و اهریمن را اسیر کرد. اهریمن
جه شکل های متفایتی ظاهر می شود. در دوران ضحاک
در چهره ابلیس و در داستان هوشنگ به صورت مار و
اژدها وییلبه صورت مردی نیک خواه و پزشکی دلنا پیکر
گردانی می شود. اهریمن گمراه کننده ذهن و اندیشه
بشر است و برای لین هدف از یاوران خود که دیوان
هستند کمک می گیرد و پیوسته در چی نابودی آفری
ارزمزد است. او مهتر ديوان و يدر بريان است؛ لقب ديكر
او ابوالبینی) است.
صفحه 6:
سیمرع
پرنده ای نامیه لیی که بر شاخه های درخت دانش آشیان دارد. (فلوبر) مقام او را
تا حد یکی از ملازمان سبا تقليل مى دهد و او را این گونه توصیف می کند:
برهليى دارد نارنجى ينك كه شبيه پولک های فلزی است. دارای سر کوچک و
نقره ای ینگ و صورتی مانند صورت انسان و دارای چهار بال عی باشد منقارش
مانند منقار عقاب و دم بلندی دارد که به دم طاووس شباهت دارد. سیمرغ مهم
گردان ایزدی شاهنامه است که بر كوه للبرز آشيان دارد و فردوسی او
را فرمانروا می نامند.
ad
سیمرغ در زمان پادشاهی منوچهر آشکار شد. سام صاحب فرزندی عی شود که
موهايش سفيد بود و سام آن بجه را ديو خوائد و او را از خود دور کرد این سیمرغ
است که زال را پرورشعی دهد و یکی از پرهای خود رلبهزالعی دهد تا هنگام
كرفتارى با سوزندن آن او را خبرکند
صفحه 7:
طبق روایات کهن پری موجودی زیبا و لطیف که دارای قدرت فوق بشری و اهریمنی که به
چشم دیده نمی شود. پری جنس مونث جادو و جن است و دارای ویژگی مبهم. بخواه و
فریبنده است زیرا انسان رابا زیبلیی خود فریب عی دهد. پیکرگردلنی و تغییر صورت در
داستان کیومرث که سروش به صورت پلنگینه پوش بر کیومرث آشکار می شود يا در
داستان بهرام چوبین که گور اور به کاخ زنی جادو می برد و خود ناپدید می شود می توان نام
ay
ویژگی دیگر آن ها داشتن نیرویی از جنس آتش بود ولی باز هم ویژگی های دیگری دارد که
ناروشن است به طور کلی پری در شاهنامه به عنوان موجود زیبا و افسونگر است.
صفحه 8:
ديو
موجود افساله أى باقدباند و هيكلى مهيب و درشت تصوّر مى شود وازه ديو در
زبان های مختلف بجز ایرنیان به معنای اصلی خود یعنی خدابه کار می رود
al
۲ بعد از ظهور زرتشت و معرفی اهورا مزدا پروردگاران قدیم (دیوان) گمراه
کنندگان و شیاطین نامیده شدند. و شاهنامه نیز غالباً از آنها به بدی یاد کرده.
برای همین آنها را دارای چهره. و بدن هاى زشت و سیاه و ترسناک عی دلند که
به انجام کارهای فوق طبیعی تولنا هستند. مشهور ترین دیو شاهنامه. دیو سپید
ی باشد. بنابر اساطیر ایران باستان. دیوها قبل از خلقت انسان وجود داشته اند
و از همان ابتدا باعث هلاکت نخستین انسان (کیومرث) و نیز ایجاد مشکلاتی
برای افرادی مثل سیامک و هوشنگ می شوند.
دیوان در افسونگری مهارت زیادی داشته اند. وبه طور کلی ویژگی های دیو در
منظومه های حماسی قرن ۴-۵ بازمانده تصورات و افکار نياکان اساطیری ما از
موجودی است که اگرچه اکنون در اذهان یه گمنه ای خبالی و مجرد انتزاع شده.
اما در انديشه های نسل های دور واقعی و عینی و حتماً قدسی بوده است.
صفحه 9:
اسطوره گزارش گر کارهای موجودات فراطبیعی است و از دیدگاه انسان های امروزی شبیه
رویا هستند. یعنی موجودلتی دارای پیکرهای عجیب و غریبی که چی درچی پیکر گردانی
می کند. مثلاً هیولاها يا جانوران, مثل انسانها سخن می گویند. و یا شکل انسان و حیوان به
هم آمیخته است و نیروی جادویی برخوردارند.
لازم به ذکر است که تمام اصول و قوانین حاکم بر زمان نخستین. چون بدخواهی, آدم
خواری و .... چنان که امروزهبه گسترده زندگی عا ممنوع است. لما قدغن نیست. چرا که
اساطیر به زمانی از جهان تعلق دارد که بر پایه نظم و قاعده خاص استوار نیست برای همین
است که از تمام شکل و پیکر موجودات گرفته تا کارها و اعمالشان برای انسان امروزی از
نظر منطقی جایگاهی ندارد.
صفحه 10:
منلبع
۳ ۲ 8
پیکرگردانی در اساطیر, منصور رستگارفسایی؛ ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات
فرهنگی؛ چاپ اول. ۱۳۸۳
¢ اه
* شاهنامه فردوسی. ابوالقاسم. انتشارات هرمس. چاپ اول. تهران ۱۳۸۲
4
* فرهنگ اساطیر و انتشارات داستانی در ادبیات فارسی. محمدجعفر یاحقی. انتشارات
سروش, چاپ اول. تهران؛ ۱۳۶۹
e و
موجودات خیللی, لوبیس فورخه: مترجم: احصد اخوت. انتشارات آرست. چاپ اول,
wr
