شناسایی فرآیندهای کلیدی سازمان با رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه فازی

صفحه 1:
دومین همایش علی مدیریت فرآیندهای سازماتی = ارائه روشی جهت شناسایی فر آیندهای کلیدی سازمان با رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه فازی میلاد هادی زاده راحیل شربتی مرضیه رحماندوست مریم قره ولی لو ٩۰ ‏زمستان‎ 

صفحه 2:
های سازماتی مقدمه: دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده در عين کارآیی یا به عبارت بهتر افزایش بهره وری_در هر سازمان در گرو اجرای فرآیندهای مختلف است. بدیهی است هر چه سازمان وسیع تر باشد. تعداد فرآیندهای آن نیز به همان نسبت افزلیش خواهند یافت. با توجه به محدودیت منلبع شناسایی فرآیندهایی که نسبت به سایرین از اهمیت بیشتری برخوردارند. ضروری به نظر می رسد. پا شناخت و تمرکز بر فرآیندهای با اهمیت می توان مسیر دستیابی به موفقیت را هموارتر نمود. 

صفحه 3:
های سازماتی * فرآیند عبارتست از هر فعالیت یا گروهی از فعالیت ها که با گرفتن ورودی و افزایش ارزش به آن: خروجی‌ای را برای مشتریان داخلی یا خارجی فراهم می‌کند. فرآیندها از منابع سازمان برای بدست آوردن نتایج تعریف شده استفاده می‌کنند.( هرینگتون ‎)1٩٩۱‏ * یک فرآیند تبدیل مجموعه‌ای از دروندادها که می‌تولند شامل فعالیت‌ها. روش‌ها و عملیات نیز باشد- به بروندادهای مطلوب در قللب محصولات. اطلاعات» خدمات و نتایجی است که نیازها و انتظارات مشتری را برآورده می‌سازد( جانلس. اوکلند ۲۰۰۵) * فرآیند فعالیت یا مجموعه ای از فعالیت های بهم پیوسته است که طی جریلنی تکراری ورودی ها را به خروجی ها تبدیل نموده و به مشتریان ارائه می دهد. (رنتژوگ ‎(AAP‏ 

صفحه 4:
های سازماتی به طور کلی. فرآیندها بر اماس ماهیت آنها و جهت‌گیری کسب و کار سازمان به ۲ دسته تقسیم بندی می شوند. فرآیندهای اصلی: هدف از اين فرآیندهاء برآورده نمودن نیازهای مشتریان است. فر آیندهای پشتیبلنی: هدف این فرآیندهاء تأمین متلبع برای فرآیندهای اصلی است و به ایجاد داده‌ها و اطلاعات یا به قانونمندسازی روش‌های اجرایی می‌پردازند. فرآیندهای مدیریتی: به مأموریت و چشم‌انداز سازمان بستگی دارند و بر سرتاسر سازمان تأثیر می‌گذارند. 

صفحه 5:
های سازماتی تقسیم‌بندی فرآیندها به ۲ دسته اصلی: مدیریتی و پشتیبانی ضرورتاً ارتباطی با اولویت آنها ندارد و تنها یک دیدگاه کلی از فرآیندهای درون سازمانی را نشان می‌دهد. در حقیقت. آن دسته از فرآیندهایی که از اهمیت استراتژیک برخوردارند و در موفقیت سازمان سهم ری دارند بعنوان فرآیندهای کلیدی_تعریف می‌شوند که این امر تا حد زیادی به محور حرکت سازمان بستگی دارد: 

صفحه 6:
های سازماتی شناسایی فرآیندهای کلیدی در سازمان برای این کار یک روش تحلیلی بر اساس رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه فازی ارائه می گردد که شامل ۴ مرحله به شرح زیر است: شناسایی و استخراج فرآیندهای سازمان + محاسبه وزن هر دسته از فرآیندها تعیین میزان اهمیت هر یک از فرآیندها + شناسایی فرآیند های کلیدی 

صفحه 7:
آیندهای سازماتی مرحله اول: شناسایی و استخراج فر آیندهای سازمان مستندات سازمانی و مصاحبه با کارشناسان و مدیران روشی مناسب به منظور شناسایی و استخراج فرآیندهای سازمانی است. نکته ای که در لين مرحله حلئز اهمیت است. ارلثه فرآیندهای لستخراج شده به کارکنان سازمان است تا با بررسی مجدد. فرآیندهلیی که ذکر نشده یا به اشتباه اضافه شده اصلاح شوند. بدین ترتیب با هر بار اجرای لین چرخه فرآیندهای شناسایی شده با آنچه در واقعیت انجام میشود تطلبق بیشتری خواهند داشت. تقسیم بندی فرآیندها با توجه به ویژگی های مشترکشان به سه دسته اصلی. مدیریتی و پشتیبانی آخرین فعالیت در مرحله اول است. 

صفحه 8:
های سازماتی مرحله دوم: محاسبه وزن هر دسته از فر آیندها با توجه به تفاوت های هر دسته از فرآیندهاء از طریق مقایسات زوجی طبق نظر مدیران سازمان و اجرای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (۴41) وزن هر دسته از فرآیندها محاسبه می شود. مقایسات زوجی بر اساس سه معیار افزلیش ارزش. تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان و به صورت جداگانه انجام می شود. این معیارهاء بر اساس نتایج حاصل از انجام مصاحبه با خبرگان انتخاب شده اند. وزن های بدست آمده در این مرحله را با ۷۶۷۶۰۷۶ نشان می دهیم. اعداد مورد استفاده در روش تحلیل توسعه ای اعدلد فازی مثلثی هستند که به صورت (1,۳0,11) ]۷[ داده می شوند. 

صفحه 9:
دومین همایش ملی مدیریت های سازماتی در روش تحلیل توسعه ای. برای هر یک از سطرهای ماتریس مقایسات زوجی, مقدار ‎٩.‏ که خود یک عدد فازی مثلئی است. به صورت زیر محاسبه می شود: ‎i‏ [- ۳ پس از محاسبه 5 .ها می پایست درچه بزرگی لن ها نسبت به هم محاسبه گردد. درجه بزرگی ,16 3 ‎Moy‏ به صورت زیر تعریف می شود: رز ‎otherwise‏ ((ر قاچ ‎tt,‏ ‎ ‎(+ ‏می دانیم میزان بزرگی یک عدد فازی مثلئی از 6[ عدد فا:». مثلش . دنگ ‎Me)‏ ع رمك اوعد د ومع( ‎ ‏همچنین برای محاسبه وزن شاخص ها در ماتریس, مقایسه زوجي, به صورت زیرعما , مي, شود: ‎7 ‏لد (ع‎ W(S; < 5: (( n kei ‎ ‎ ‏بنابراین؛ بردار وزن شاخص ها به صورت رابطه روبروست: ‎Weel]?‏ ۳0 1۳۵ ]1۳ ‎ ‎ 

صفحه 10:
دومین همایش ملی مدیریت فرآیندهای سازماتی مرحله سوم: تعیین میزان اهمیت هر يك از فرآيندها در این مرحله برای تعیین میزان اهمیت هر یک از فرآیندها پرسشنامه ای طراحی و در اختیار کارشناسان سازمان قرار می گیرد. هر کارشناس اهمیت فرآیندها را در ۳ پرسشنامه مجزا و با توجه به سه معيار افزايش ارزش, تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان مشخص خواهد نمود. در طراحی این پرسشنامه از متفیرهای کلامی برای قضاوت استفاده شده که همراه با اعداد فازی مثلثی معادل در جدول زیر مشاهده می شود. خیلی زیاد زياد متوسط کم خیلی کم 

صفحه 11:
های سازماتی بر اساس لین پرسشنامه ها سه ماتریس تصمیم (:)برای محاسبه اهمیت فرآیندها وجود خواهد داشت که ستون ای آنها نشان دهنده قضاوت هر کارشناس در مورد فرآیندهای سازمان است. Lai, Maia) ارزیابی کارشناسان با توجه به تجربه, دانش و بینش هر یک از آنها متفاوت است» برای تلفیق نظرات کارشناسان از روش نمره وسط استفاده شده است. 

صفحه 12:
همايش ملى مد های سازماتی مرحله چهارم: شناسایی فر آیند های کلیدی با تحلیل پرسشنامه های تکمیل شده توسط کارشناسان: اهمیت فرآیندها از دیدگاه آنان مشخص می شود. در مرحله بعد با تلفیق وزن های حاصل ازلین مرحله با اوزان اهمیت بدست آمده از دیدگاه مدیران» اولویت فرآیندها مشخص شده سپس با استفاده از روش 5/0۷۷ که یکی از رایج ترین و پرکاربردترین فنون پارامتریک ‎I MADM‏ رتبه بندی کلی فرآیندها تعیین خواهد شد وبه این ترتیب فرآیندهای کلیدی سازمان شناسایی می گردد. 

صفحه 13:
همايش ملى مد های سازماتی آزمون روش پیشنهادی در سازمان مورد مطالعه در ابتدا شناسایی و دسته: بندی فرآیندهای سازمان از طریق بررسی اسناد و مدارک موجود و نیز برگزاری جلسات و مصاحبه های متعدد با کارشناسان و مدیران شرکت انجام شد که نتلیج حاصل از آن در جدول زیر مشاهده می شود. انواغ فرآيشها YY gt Shas Ia متشي 98 استخناف 6 ملي فرأيندهلى سازمان لتیکه ۵ موه اه ۶ ومیل مطباه عب ی نك أميزة 

صفحه 14:
همايش ملى مد های سازماتی در راستای اجرای مرحله دوم پرسشنامه طراحی شده برای مقایسات زوجی در اختیار ۶ نفر از مدیران شرکت قرار كرفت. يس از جمع آوری پرسشنامه ها به منظور انجام محاسبات مربوط به روش74/۳ لز برنامه نویسی در نرم افزار 1۷1۸11۸3 استفاده شد که نتایج حاصل از آنن در جدول زیر مشاهده می شوه (Wy) gail ‏افزیش ارزش (, 110 تخصص فنى‎ taal gle ۳ a ae wu ۳0 1 50 ae 1 vr ۳ 

صفحه 15:
همایش ملی مد؛ های سازماتی پر شنامه دیگری شامل لیه فرآیندهای شناسایی شده در سازمان جهت تعیین ‎.١‏ ت هر یک از فرآیندها طراحی و در سه بخش مجزا در اختیار کارشناسان قرار گرفت که بر اساس آن. کارشناسان هر بار با توجه به یکی از سه معیار افزایش ارزش, تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان به تعیین درجه اهمیت فرآیندها پرداختند. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارشناسان سازمان بوده که تعداد آنها ۵۰ نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه, از فرمول کوکران استفاده شده است که بر اساس لن حداقل پرسشنامه مورد نیاز ۴۴ عدد محاسبه شد. رولیی پرسشنامه از دید محتولیی توسط خبرگان تایید شد. برای سنچئر ۶637۶ اخ با لستفاده از نرم افزار 5۳55 معادل ۰۰۷۱ محاسبه شد كه كواه يايايى آن است. 

صفحه 16:
دومین همایش ملی مدیریت فرآیندهای سازمانی تجزیه و تحلیل نهایی: ار دید ‎gs dnd‏ حل ليج معدري 

صفحه 17:


صفحه 18:
eta nay fo heats) های سازماتی ده تخمص ی یمان ترش اه 

صفحه 19:
های سازماتی نتیجه گیری: نتایج حاصل از اجرای روش ادی در سازمان مورد مطالعه نشان می دهد که فرآیندهای مشاوره لجستیک. مهندسی فروش, برنامه ریزی تولید. طراحی محصول و مشاوره سازه به ترتیب دارای بالاترین اولویت می باشند و به عنوان فرآیندهای کلیدی شناسایی شده لند. لازم به ذکر است که تعداد لین فرآیندهاء با توجه به نظر مدیران و منلبع در اختیار سازمان می تواند متفاوت باشد. بدیهی است که با شناخت و تمرکز بر چنین فرآیندهلیی می توان مسیر دستیابی به موفقیت را هموارتر ساخت. چه طور کلی اگرچه استفاده از منطق فازی ممکن است پیچیده به نظر برسد. ولی مبلنی روش پیشنهادی ساده و کاربردی است و مدیران می توانند با بکارگیری لین روش و شناسایی فرآیندهای کلیدی که از آهمیت استرلتژیک برخوردارند. با صرف هزینه و زمان کمتر. گام های موْثری در جهت دستیابی به موفقیت سازمان. بهبود تصمیم گیری ها و اجرای اقدامات مناسب بردارند. 

صفحه 20:
دومين همايش ملى مديريت فرآيندهاى سازماتى : با تشكر از توجه شما 

ارائه روشی جهت شناسایی فرآیندهای کلیدی سازمان با رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه فازی میالد هادی زاده راحیل شربتی مرضیه رحماندوست مریم قره ولی لو زمستان 90 مقدمه: دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده در عین کارآیی یا به عبارت به تر ،افزایش به ره وری در هر سازمان در گرو اجرای فرآیندهای مختلف است .بدیهی است هر چه سازمان وس یع تر باش د ،تع داد فرآیندهای آن نیز به همان نسبت افزایش خواهند یافت. با توجه به محدودیت منابع شناسایی فرآيندهايی که نسبت به سایرین از اهمیت بیشتری برخوردارن د، ضروری به نظر می رسد. با شناخت و تمرکز بر فرآیندهای با اهمیت می توان مسیر دستیابی به موفقیت را هموارتر نمود.  فرآيند عبارتست از هر فعاليت يا گروهي از فعاليت ها كه با گرفتن ورودي و افزايش ارزش‌ ب ه آن، خروجي‌اي را براي مشتريان داخلي يا خارجي فراهم مي‌كند .فرآيندها از منابع سازمان ب راي بدس ت آوردن نتايج تعريف شده استفاده مي‌كنند (.هرینگتون )1991 ‏ يك فرآيند تبديل مجموعه‌اي از دروندادها كه مي‌تواند شامل فعاليت‌ها ،روش‌ها و عمليات نيز باش د- به بروندادهاي مطلوب در قالب محصوالت ،اطالعات ،خدمات و نتايجي اس ت كه نيازها و انتظ ارات مشتري را برآورده مي‌سازد (.جان.اس .اوکلند )2005 ‏ فرآیند فعالیت یا مجموعه ای از فعالیت های بهم پیوسته است که طی جریانی تکراری ورودی ها را به خروجی ها تبدیل نموده و به مشتریان ارائه می دهد( .رنتژوگ )1996 به طور کلی ،فرآيند‌ها بر اساس ماهیت آنها و جهت‌گيري كسب‌ و كار سازمان به 3دسته تقسیم بن دی می شوند. فرآيندهاي اصلي :هدف از این فرآیندها ،برآورده نمودن نیازهای مشتریان است. فرآيندهاي پشتيباني :هدف این فرآیندها ،تأمین منابع برای فرآیندهای اصلی است و به ايجاد داده‌ها و اطالعات يا به قانونمندسازي روش‌هاي اجرايي مي‌پردازند. فرآیندهای مدیریتی :به مأموريت و چش م‌انداز سازمان بس تگي دارن د و ب ر سرتاسر سازمان ت أثير مي‌گذارند. تقسيم‌بندي فرآيندها به 3دسته اصلي ،مديريتي و پشتيباني ضرورتًا ارتباطی با اولويت آنها ندارد و تنها يك ديدگاه كلي از فرآيند‌هاي درون سازماني را نشان مي‌دهد. در حقیقت ،آن دسته از فرآيندهايي كه از اهميت اس تراتژيك برخوردارن د و در م وفقيت سازمان س هم بیشتری دارند بعنوان فرآيندهاي كليدي تعريف مي‌شوند که این امر تا حد زیادی ب ه مح ور حركت سازمان بستگی دارد. شناسایی فرآیندهای کلیدی در سازمان برای این کار یک روش تحلیلی بر اساس رویکرد تصمیم گیری چند شاخص ه ف ازی ارائ ه می گردد ک ه شامل 4مرحله به شرح زیر است: .1 شناسایی و استخراج فرآیندهای سازمان .2 محاسبه وزن هر دسته از فرآیندها .3 تعیین میزان اهمیت هر یک از فرآیندها .4 شناسایی فرآیند های کلیدی مرحله اول :شناسایی و استخراج فرآیندهای سازمان مستندات سازمانی و مصاحبه با کارشناسان و مدیران روش ی مناسب ب ه منظ ور شناسایی و اس تخراج فرآیندهای سازمانی است. نکته ای که در این مرحله حائز اهمیت است ،ارائه فرآیندهای استخراج شده به کارکنان سازمان است ت ا با بررسی مجدد ،فرآیندهایی که ذکر نشده یا به اشتباه اضافه شده اصالح شوند .بدین ترتیب با هر بار اجرای این چرخه فرآیندهای شناسایی شده با آنچه در واقعیت انجام می­شود تطابق بیش تری خواهن د داشت. تقسیم بندی فرآیندها با توجه به ویژگی های مشترکشان ب ه س ه دس ته اص لی ،م دیریتی و پش تیبانی آخرین فعالیت در مرحله اول است. مرحله دوم :محاسبه وزن هر دسته از فرآیندها با توجه به تفاوت های هر دسته از فرآیندها ،از طریق مقایسات زوجی طبق نظر مدیران سازمان و اجرای فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی ( )FAHPوزن هر دسته از فرآیندها محاسبه می شود. مقایسات زوجی بر اساس سه معیار افزایش ارزش ،تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان و به صورت جداگانه انجام می شود .این معیارها ،بر اساس نتایج حاصل از انجام مصاحبه با خبرگ ان انتخاب شده اند. وزن های بدست آمده در این مرحله را با نشان می دهیم. اعداد مورد استفاده در روش تحلیل توسعه ای اعداد فازی مثلثی هستند که به ص ورت )M=(l,m,u نشان داده می شوند. در روش تحليل توسعه اي ،براي هر يک از سطرهاي ماتريس مقايسات زوجي ،مق دار Skک ه خ ود يک عدد فازی مثلثي است ،به صورت زیر محاسبه می شود: پس از محاسبه Skها می بایست درجه بزرگي آن ها نسبت ب ه هم محاسبه گردد .درج ه ب زرگي M1 بر M2به صورت زیر تعريف مي شود: می دانیم ميزان بزرگي يک عدد فازي مثلثي از kعدد فازي مثلثي ديگر: همچنین براي محاسبه وزن شاخص ها در ماتريس مقايسه زوجي به صورت زیرعمل مي شود: بنابراين ،بردار وزن شاخص ها به صورت رابطه روبروست: مرحله سوم :تعیین میزان اهمیت هر یک از فرآیندها در این مرحل ه ب رای تع یین م یزان اهمیت هر ی ک از فرآین دها پرسش نامه ای طراحی و در اختیار کارشناسان سازمان قرار می گیرد .هر کارشناس اهمیت فرآیندها را در 3پرسشنامه مجزا و با توجه به سه معیار افزایش ارزش ،تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان مش خص خواه د نم ود. در طراحی این پرسشنامه از متغیرهای کالمی برای قضاوت استفاده شده که همراه با اع داد ف ازی مثلثی معادل در جدول زیر مشاهده می شود. متغیر کالمی اعداد مثلثی متناظر خیلی زیاد ()0.8،0.9،1 زیاد ()0.6،0.7،0.8 متوسط ()0.4،0.5،0.6 کم ()0.2،0.3،0.4 خیلی کم ()0،0.1،0.2 بر اساس این پرسشنامه ها سه ماتریس تصمیم ( )Ãبرای محاسبه اهمیت فرآیندها وجود خواهد داش ت که ستون های آنها نشان دهنده قضاوت هر کارشناس در مورد فرآیندهای سازمان است. ارزیابی کارشناسان با توجه به تجربه ،دانش و بینش هر یک از آنها متف اوت اس ت ،ب رای تلفی ق نظرات کارشناسان از روش نمره وسط استفاده شده است. مرحله چهارم :شناسایی فرآیند های کلیدی با تحلیل پرسشنامه های تکمیل شده توسط کارشناسان ،اهمیت فرآیندها از دی دگاه آن ان مش خص می شود. در مرحله بعد با تلفیق وزن های حاصل از این مرحله با اوزان اهمیت بدس ت آم ده از دی دگاه م دیران، اول ویت فرآین دها مش خص ش ده سپس با اس تفاده از روش SAWكه يكي از رایج ترین و پرکاربردترین فنون پارامتریک MADMاست رتبه بندی کلی فرآیندها تعیین خواهد ش د و ب ه این ترتیب فرآیندهای کلیدی سازمان شناسایی می گردد. آزمون روش پیشنهادی در سازمان مورد مطالعه در ابتدا شناسایی و دسته بندی فرآین دهای سازمان از طری ق بررس ی اس ناد و م دارک موج ود و ن یز، برگزاری جلسات و مصاحبه های متعدد با کارشناسان و مدیران شرکت انجام شد که نت ایج حاص ل از آن در جدول زیر مشاهده می شود. در راستای اجرای مرحله دوم پرسشنامه طراحی شده برای مقایسات زوجی در اختیار 6نفر از م دیران شرکت قرار گرفت .پس از جمع آوری پرسشنامه ها به منظور انجام محاسبات مربوط به روشFAHP از برنامه نويسي در نرم افزار MATLABاستفاده شد که نتایج حاصل از آن در جدول زیر مش اهده می شود: پرسشنامه دیگری شامل کلیه فرآیندهای شناسایی ش ده در سازمان جهت تع یین اهمیت هر ی ک از فرآیندها طراحی و در سه بخش مجزا در اختیار کارشناسان قرار گرفت که بر اساس آن ،کارشناسان هر بار با توجه به یکی از سه معیار افزایش ارزش ،تخصص فنی سازمان و منافع حال و آینده مشتریان به تعیین درجه اهمیت فرآیندها پرداختند. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارشناسان سازمان بوده که تعداد آنها 50نفر می باش د .ب رای تع یین حجم نمونه ،از فرمول کوکران استفاده شده است که بر اساس آن ح داقل پرسش نامه م ورد نیاز 44 عدد محاسبه شد. روایی پرسشنامه از دید محتوایی توسط خبرگان تایید شد .برای سنجش پایایی نیز ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزار SPSSمعادل 0.71محاسبه شد که گواه پایایی آن است. تجزیه و تحلیل نهایی: نتیجه گیری: نتایج حاصل از اجرای روش پیشنهادی در سازمان مورد مطالعه نشان می ده د ک ه فرآین دهای مش اوره لجستیک ،مهندسی فروش ،برنامه ریزی تولید ،طراحی محص ول و مش اوره سازه ب ه ترتیب دارای باالترین اولویت می باشند و به عنوان فرآیندهای کلیدی شناسایی شده اند. الزم به ذکر است که تعداد این فرآیندها ،با توجه به نظر م دیران و من ابع در اختیار سازمان می توان د متفاوت باشد. بدیهی است که با شناخت و تمرکز بر چنین فرآیندهایی می توان مسیر دستیابی به موفقیت را هم وارتر ساخت. به طور کلی اگرچه استفاده از منطق فازی ممکن است پیچیده به نظر برسد ،ولی مبانی روش پیشنهادی ساده و کاربردی است و مدیران می توانند با بکارگیری این روش و شناسایی فرآیندهای کلیدی که از اهمیت استراتژیک برخوردارند ،با صرف هزینه و زمان کمتر ،گام های مؤثری در جهت دس تیابی ب ه موفقیت سازمان ،بهبود تصمیم گیری ها و اجرای اقدامات مناسب بردارند. با تشکر از توجه شما