طبقه بندی پزشکی در طب سنتی ایران

طبقه بندی پزشکی در طب سنتی ایران

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: طبقه بندی پزشکی در طب سنتی ایرانمحسن ناصریدانشکده طب سنتی ایران، دانشگاه شاهدمرکز تحقیقات کارآزمایی بالینی طب سنتی ایران، دانشگاه شاهد سازمان فنی حرفه ایتابستان 1392

اسلاید 3: حكمت حكمت عمليروابط موجودات حكمت نظريوجود

اسلاید 4: حكمت نظري وجودبا ماده بدون ماده محسوس معقول طبيعيات مابعدالطبيعه

اسلاید 5:

اسلاید 6: بجشكيربيع بن احمد اخويني در كتاب «هدايه المتعلمين في الطب»:بجشكي پيشه اي بود كه تندرستي آدميان را نگاه دارد و چون رفته بود باز آرد از روي علم وعمل

اسلاید 7: طبنظريعملي* امور طبيعيه* اسباب و علل* دلايل و علايمحفظ الصحهمعالجات تدبیر بالاغذیهتدبیر بالادویهاعمال یداوی

اسلاید 8:

اسلاید 9:

اسلاید 10: اهدافاجزانتايج مورد انتظارسياستگذاري:ادغام صحيح طب سنتي با سيستم بهداشتي درماني كشور، با توسعه سياستگذاري و اجراي برنامه هاي مناسب در رابطه با طب سنتي1- بازشناسي طب سنتيكمك به كشورها در جهت توسعه سياستگذاري و برنامه ريزي ملي در رابطه با طب سنتي1-1: افزايش حمايت دولتي از طب سنتي با سياستگذاري ملي در رابطه با طب سنتي2-1: ادغام طب ستتي با سيستم بهداشتي درماني كشورسياستگذاري:ادغام صحيح طب سنتي با سيستم بهداشتي درماني كشور، با توسعه سياستگذاري و اجراي برنامه هاي مناسب در رابطه با طب سنتي2- محافظت و صيانت از دانش بومي طب سنتيكمك به كشورها در راستاي حفظ دانش بومي طب سنتي1-2: گسترش ثبت و نگهداري دانش سنتي بومي، شامل توسعه كتابخانه‏هاي طب سنتي ديجيتاليسلامت، اثربخشي و كيفيت: ارتقاء سلامت، اثر بخشي و كيفيت طب سنتي با توسعه مباني علمي طب سنتي، و باسامان بخشي استانداردهاي تضمين كيفيت 3- مستند نمودن طب سنتي افزايش دسترسي و توسعه اطلاعات راجع به سلامت، اثر بخشي و كيفيت طب سنتي با تاكيد بر مشكلات خط مقدم سلامت مانند مالاريا وايدز1-3: افزايش دستيابي و مقدار دانش طب سنتي توسط كارهاي شبكه‏اي و تبادل اطلاعات صحيح2-3: بررسي تكنيكي تحقيقات طب سنتي در مورد پيشگيري و درمان بيماريهاي شايع 3-3: حمايتهاي مخصوص در مورد تحقيقات كلينيكي در رابطه با استفادة از طب سنتي جهت مشكلات طبي داراي اولويت مانند مالاريا، ايدز و بيماريهاي شايع سلامت، اثربخشي و كيفيت: ارتقاء سلامت، اثر بخشي و كيفيت طب سنتي با توسعه مباني علمي طب سنتي، و باسامان بخشي استانداردهاي تضمين كيفيت 4- ساماندهي داروهاي گياهيحمايت كشورها براي تأسيس سازمانهاي منظم و موثر براي ثبت و تضمين كيفيت داروهاي گياهي1-4: تنظيم قوانين ملي جهت ثبت داروهاي گياهي 2-4: بررسي سالم بودن داروهاي گياهي و ساير روشهاي درماني طب سنتيسلامت، اثربخشي و كيفيت: ارتقاء سلامت، اثر بخشي و كيفيت طب سنتي با توسعه مباني علمي طب سنتي، و باسامان بخشي استانداردهاي تضمين كيفيت 5- وضع قوانين سلامتي، اثر بخشي و كيفيتتوسعه و حمايت از روشهاي تخصصي جهت تضمين سلامتي، اثر بخشي و كنترل كيفيت داروهاي گياهي و ديگر محصولات و روشهاي درماني طب سنتي 1-5: روشهاي تخصصي براي ارزيابي سلامتي، اثر بخشي و كيفيت طب سنتي2-5: آيين نامه براي اطلاعات مستند در رابطه با سلامتي، اثر بخشي و كيفيت روشهاي درماني طب سنتيدسترسي: افزايش دسترسي و ارائه طب سنتي بصورت مناسب با تاكيد بر دسترسي مردم كم در آمد6- شناسايي نقش شاغلين حرف طب سنتي در مراقبتهاي بهداشتيحمايت از شناسايي جايگاه كاركنان طب سنتي در سيستم بهداشتي درماني با تشويق گفتمان بين كاركنان طب سنتي و طب جديد 1-6: در صورت امكان تعيين معيارهايي براي ارزيابي نسبت هزينه به اثربخشي و دسترسي عادلانه به طب سنتي2-6: افزايش نقش طب سنتي درسيستم بهداشتي درماني كشور 3-6: افزايش تعداد سازمانهاي ملي طب سنتيدسترسي: افزايش دسترسي و ارائه طب سنتي بصورت مناسب با تاكيد بر دسترسي مردم كم در آمد7- حفظ گياهان داروييافزايش استفاده صحيح ومستمر و كشت گياهان دارويي1-7: ارائه راهنمايي براي فعاليتهاي مناسب كشاورزي گياهان دارويي2-7: استفادة صحيح و مستمر از گياهان دارويياستفاده منطقي: ترويج استفاده صحيح درماني از طب سنتي توسط كاركنان و مصرف كنندگان اين روش8- استفادة صحيح از طب سنتي توسط شاغلين اين حرفافزايش ظرفيت علمي كاركنان طب سنتي براي استفادة مناسب از محصولات و روشهاي درماني طب سنتي1-8: آموزش پايه روشهاي درماني شايع طب سنتي به كاركنان طب جديد2-8: آموزش پايه خدمات بهداشتي اوليه براي كاركنان طب سنتياستفاده منطقي: ترويج استفاده صحيح درماني از طب سنتي توسط كاركنان و مصرف كنندگان اين روش9- استفادة صحيح از طب سنتي توسط مصرف كنندگان افزايش ظرفيت علمي مصرف كنندگان براي گرفتن تصميمات آگاهانه جهت استفاده از درمانهاي طب سنتي1-9: اطلاعات قابل اطمينان براي مصرف كنندگان دربارة استفادة مناسب از روشهاي درماني طب سنتي2-9: بهبود روابط پزشكان جديد با بيمارانشان در رابطه با استفاده از طب سنتي

اسلاید 11: دسترسي: افزايش دسترسي و ارائه طب سنتي بصورت مناسب با تاكيد بر دسترسي مردم كم در آمد6- شناسايي نقش شاغلين حرف طب سنتي در مراقبتهاي بهداشتيحمايت از شناسايي جايگاه كاركنان طب سنتي در سيستم بهداشتي درماني با تشويق گفتمان بين كاركنان طب سنتي و طب جديد 1-6: در صورت امكان تعيين معيارهايي براي ارزيابي نسبت هزينه به اثربخشي و دسترسي عادلانه به طب سنتي2-6: افزايش نقش طب سنتي درسيستم بهداشتي درماني كشور 3-6: افزايش تعداد سازمانهاي ملي طب سنتيدسترسي: افزايش دسترسي و ارائه طب سنتي بصورت مناسب با تاكيد بر دسترسي مردم كم در آمد7- حفظ گياهان داروييافزايش استفاده صحيح ومستمر و كشت گياهان دارويي1-7: ارائه راهنمايي براي فعاليتهاي مناسب كشاورزي گياهان دارويي2-7: استفادة صحيح و مستمر از گياهان دارويي

اسلاید 12: سياستهاي ملي و تنظيم خطوط مشي• فقدان تأييد و شناخت رسمي از TM/CAM و كارگزاران آن• عدم ورود TM/CAM در سيستم‌هاي مراقبت بهداشت ملي• فقدان مكانيسم‌هاي نظارتي و قانوني• توزيع عادلانه دانش بومي طب سنتي و دستاوردهاي آن• تخصيص ناكافي منابع براي توسعه و ظرفيت‌سازي TM/CAMامنيت، اثربخشي و كيفيت• فقدان روش تحقيق• مبتني نبودن درمانهاي TM/CAM و دستاوردهاي آن بر شواهد كافي• عدم وجود استانداردهاي بين‌المللي و ملي براي اطمينان از ايمني، اثر بخشي و كيفيت درمانها و دستاوردهاي TM/CAM• كافي نبودن سيستم‌هاي ثبت و تنظيم انواع طب گياهي• نبود سيستم ثبت و نظارت بر كارگزاران اين رشته‌ها • حمايت نا‌كافي از تحقيقاتدسترسي• فقدان اطلاعات كافي براي سنجش ميزان دسترسي و قابل تهيه بودن• نياز به تعريف واژه‌هاي ايمني و اثر‌بخشي در مورد درمانها و محصولات آنها • نبود شناخت رسمي از نقش فراهم‌كنندگان TM/CAM• فقدان هماهنگي بين كارگزاران TM/CAM و پزشكان جديد• استفاده نامناسب از منابع گياهان داروييبه كارگيري منطقي• بي‌تجربگي فراهم‌كنندگان TM/CAM و بي‌تجربگي پزشكان جديد در زمينه TM/CAM• نبود ارتباط مناسب بين فعالان در زمينه TM/CAM وطب جديد ـ نبود ارتباط مناسب بين كارگزاران طب جديد و مردم • فقدان اطلاعات كافي در مورد نحوة استفاده منطقي از TM/CAM در بين مردم

اسلاید 13: معرفی تعدادی از مفردات پزشکی

اسلاید 14: منابعتحفهمخزنجامعالابنیهریاض الادویه

اسلاید 15: طبقه بندی مفردات از جهت منشاء و منابع 1- منابع کافی، مشکل تامین مواد ندارند. استاندارد لازمجو، حلبه، کاهو، زرشک، آلو، سماق، شاهتره، انجیر، سیاه دانه، سرکه، مویز، زیتون، مورد، بارهنگ، سنا، فلوس، آویشن شیرازی، بابونه، 2- منابع کافی، مشکل تامین مواد دارند. استاندارد لازمافتیمون، ریشه رازیانه، ریشه کرفس، بنفشه، بارهنگ، شکر سرخ،3- منابع ناکافی، مشکل تامین مواد دارند. استاندارد لازمابوخلساء، باریجه، بسفایج، انغوزه، اشق،غاریقون، تربد، بالنگو، مقل، انزروت، محموده، گز خوانسار، شیرخشت، بادرنجبویه،

اسلاید 16: أفتيمونالماهية: بزور و زهر وقضبان صغار متهشمة، وهو حاد حريف الطعم أحمر البزر170Cuscuta epithymumCuscuta chinensis

اسلاید 17: الافعالیسکن النفخیذهب امراض السوداء و یسهلهایسهل البلغمینفع الصرع و المالیخولیا ينفع من التشنّج

اسلاید 18: بادرنجبویه

اسلاید 19: فلوس

اسلاید 20: گلنار پارسی

اسلاید 21: مقل

اسلاید 22: سنا cassia angustifolia

اسلاید 23: الطبعدر آخر دوم گرم و در اوّل خشك

اسلاید 24: الافعالمسهل بلغم و سودا و صفرا و اخلاط سوخته منقّي دماغشديدالغوص در عمق بدن (دماغ جلد مفاصل)

اسلاید 25: الشربةقدر شربت از جرم او دو درهم تا سه درهم مطبوخ او تا ده درهم

اسلاید 26: الاضرارمورث كرب و مغص و غثيانPDRLaxatives??

اسلاید 27: اصلاحپاك كردن از چوب و شاخ و آلودن به روغن بادام و هليلة زرد و انيسون و بنفشه و آب ميوه­ها

اسلاید 28: ترنجبینشبنمي است كه بر خار مسمّي به حاج منعقداکثر ما یسقط بخراسان و ماوراء النهر

اسلاید 29: الافعال ملینصالحا للجلاءینفع من السعال یلین الصدریسکت العطشیسهل الصفراء برفق

اسلاید 30: رازيانج Foeniculum vulgareبزره يشبه بزر الكرفس قريب القوّة من قوة البري، لكنه أضعف وأقوى من البرّي بكثير

اسلاید 31: الافعالالخواص: يفتح السددأعضاء العين: يحد البصر، وينفع من ابتداء الماء وعند نزولهأعضاء الصدر: رطبه يغزر اللبنأعضاء النفض: يدر البول والطمث، يفتت الحصاةالحميات: ينفع من الحميات المزمنة

اسلاید 32: الشربهقدر شربت از تخم او تا يك مثقال و از بيخ او در مطبوخات دو مثقال

اسلاید 33: أنيسونالماهية: هو بزر الرازيانج الروميAnise Seed Pimpinella anisum

اسلاید 34:

اسلاید 35: الافعالیفتح سدد الکلی والمثانه مسكن للأوجاع ( اذن ضربه سقطه)معرق محلّل للرياح، یسهل البلغمیفش الریاحتهبج الوجه و الطرافمدر للبول و الطمث و الرطوبات

اسلاید 36: بزرقطونا Plantago psyllium Plantago Ovata

اسلاید 37: الافعالالمقلو منه بدهن الورد قابض نافع للسحجغیر المقلی یلین للطبیعهبالخل للاورام الحاره یسکن الاوجاع و العطش

اسلاید 38: Datura stramonium جوز ماثل

اسلاید 39: الأفعال والخواصمخدرأعضاء الرأس: مُسبت، رديء للدماغ، يسكر منه وزن دانق

اسلاید 40: بزرالبنج Hyoscyamus nigraالماهية: أردؤه وأخبثه الأسود، ثم الأحمر. والأبيض أسلم، وهو الذی يستعمل، والأولان لا يستعملان، وزهر الأسود أرجواني، وزهر الأحمر أصفر، وزهو الأبيض أبيض، أو إلى الصفرة، وفي المستعمل رطوبة دهنية.

اسلاید 41:

اسلاید 42: اشقDorema Ammoniacum آن صمغي است مايل به زردي، نبات او شجري و كوچك و ساقش باريك و مزغب و مايل به سفيدي و گلش ما بين سرخي و ازرقي و منابت او بلاد سردسير

اسلاید 43: الافعالمحلل مفتح مجففیاکل اللحم الخبیث و ینبت االحم الجدیدینفع من الربو و عسر النفس و الخوانیق البلغمیه ینفع من صلابه الطحال و الدمامیل و المفاصل و وجع النساءیدر البول جدا و الحیض و یخرج الجنین

اسلاید 44: کبر Capparis spinosaایلان قارپوزی و...ماهیت: نباتيست خاردار و پرشاخ و برگش باريك و گل غلاف او مثل زيتوني و گلش سفيد و در وسط او چيزي شبيه به موي و ثمرش كه خیار كبر نامند از بلوط درازتر و تخم او زرد و با رطوبت لزجه و در خرابه ها و كوهها بسيار مي باشد و بيخ او و پوست بيخ او قويتر از ساير اجزا مي باشد

اسلاید 45:

اسلاید 46: الافعالمحلل مقطع ملطف جلاءیستفرغ خلطا غلیظا خاما؟انفع شئء للطحال و الربویقتل الدیدان و حب القرع

اسلاید 47: بطم Pistacia atlantica

اسلاید 48: ◄بطم به فارسي و تركي درخت سقز نامند و آن عظيم مي­شود و دير خزان مي­كند و برگش و بارش با عطريت و تخمش سبز و شبيه به سماق و عدس و از آن بزرگتر و با خوشه و مغزش سبز و پوست او ترش و به فارسي بن نامند و در حبّه الخضراء موصوف است و صمغ آن را به فارسي و تركي سقز نامند و در علك البطم مذكور است. اما درخت و برگ و شاخ او در اوّل سوم گرم و خشك و محلّل و قابض و نطول پوست او محلّل اورام و برگش خضاب موي و خاكستر چوب او جهت داءالثّعلب مفيد و برگ خشك او با روغن يا سركه جهت رويانيدن مو و دراز كردن مو مؤثر است.