صفحه 1:
طرحربزي واحدهای صنعتی

صفحه 2:
send ‏فصل اول: کلیات‎ ‏فصل دوم: مطالعه و طراحي فرآیند‎ فصل سوم: استقرار ماشین آلات ‎Siesta Doren lees ea‏ و انباز ‏فصل پنجم: طراحي استقرار بخش علي توليدي قصل ششم: حمل و نقل ‏فصل هفتم: تكنينكهاي طراحي استقرار ‏فصل هشتم: الگوریتم هاي کا ‏فصل نهم: جايابي ‏چيوتري طراحي استقرار ‎ ‏' عل رجرهزي واحنهاى منت ‎ ‎

صفحه 3:
با به وجود آمدن انقلاب صنعتي و تخصصي کار کار گران. مطالعه و بررسي طرح استقرار واحدهاي توليدي براي صاحبان آن اقتصادي نمود. اولیق کستاورة اي مطالنةء متکانیره کزان وساان واقستکاهها بز3ه سپس حمل و نقل مواد بين مراحل ساخت مورد توجه خاص قرار گرفت. بدین ترتیب صاحبان صنعت. متخصصین را برگزیدند تا مسائل طرحريزي واحدهایشان را مطالعه نمایند. ۴ طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 4:
طرحريزي عبارت است از برنامه ريزي» طراحي؛ بهبود و پیاده سازي سيستمهاي توليدي شامل طرح استقرار و سیستم حمل و نقل به نحوي که موثر ترین عملکرد براي واحد توليدي يا خدماتي فراهم شود. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 5:
طرح استقرار, آرایش منسجم و هماهنگي از مواد. ماشین آلات و نيروي کار است به نحوي که حداکثر كارآيي از تلفیق آنها بدست آید. به عبارت دیگر طراحي استقرار به معني آن است که مي خواهیم بدانیم ماشین آلات و تجهیزات توليدي, تجهیزات در ارتباط با تولید و امکانات خدمات پرسنلي را چه طور در کنار هم قرار دهیم تا کار آيي واحد توليدي بلاتررود. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 6:
اهمیت طراحي کارخانه 1- اولین شرط لازم براي داشتن یک تولید اقتصادي, دارابودن یک طرح مفید براي جریان مواد است. 2- شرط لازم براي داشتن یک طرح خوب جریان مواد. وجود ترتیب مناسب فيزيكي از همه ماشین آلات و تجهیزات است. 3- شیوه صحیح حمل و نقل فوق را کامل کرده و منجر به عملکرد کارآمد و موثرتر فرآيندهاي مختلف مربوط به هم مي شود. 4- عملکرد کارآمد و موثرتر هزینه تولید را حداقل مي کند که در نتیجه حداکثر سود را بدنبال خواهد داشت. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 7:
اهداف 1- کوتاه کردن زمان تولید و به حداقل رساندن حمل و نقل ها: 2- به حداقل رساندن سرمایه گذاري روي ماشین آلات و تجهیزات؛ 3- حداکثر استفاده از زمین, وسائل و نيروي انساني؛ 4- آسان سازي فرآیند تولید؛ 5- فراهم نمودن محيطي امن و سالم همراه با آرامش براي كاركنان؛ 6- حفظ انعطاف پذيري در ترتیب قرار گرفتن ماشین آلات و عملیات طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 8:
ارد كا 1- تغيير در طرح يا نوع محصول؛ 2- تغيير در روش توليده 3- ایجاد کارخانه؛ 4- کوچک (محدود) یا بزرگ (گسترده) کردن بخشها: 5- تعویض وسائل قديمي؛ 6- از بین بردن مشکلات تولید (وجود ضایعات, بي نظمي, شرایط بد محيطي و ..6: 7- اضاقه کردن محصول يا محصولات جدید و .. “ طلرجرهزي واجنهاى صنت

صفحه 9:
1- فعاليتهاي درون واحد شامل دریافت, بازرسي, انبار, تولید, مونتاژ, کنترل كيفي, بسته بندي, ‎A alba, SUNS ger fy go>‏ نين" تولیدهانباز کالای ‎sai ASL‏ رسال قسمتهاي اداري و تاسیسات 2- فعاليتهاي فروش, بازاريابي, خريد, حسابداري, حمل و نقل خارج کارخانه و حمل و نقل داخل محوطه کارخانه 0 طلرجرهزي واجنهاى صنت

صفحه 10:
سطوح طراحی کارخانه 1- سطح کلان یا شماي كلي 2 سطح مياني 3- سطح جزئي طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 11:
als JAS ‏بخش‎ -8 9- بخش مهندسي طراحي ساختمان 0- بخش بازرسي و کنترل تولید 11- بخش مدير عامل طرحريزي واحتهاى صنت

صفحه 12:
منابع اطلاعات كليدي در طرحریزی 1- محصول (۳) : چه چيزي قرار است تولید شود؛ 2- مقدار ( 0): چه مقدار از هر یک از اقلام باید تولید شود؛ 3- روش تولید ( 18): فرآیند و ترتیب عملیات تولید محصول چگونه است: 4- خدمات پشتيباني (8): چه ماشین آلات و تجهيزاتي مورد نیاز است؛ 5- زمان (1): طي چه زماني باید محصول تولید شود. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 13:
مراحل طرحريزي واحدهاي صنعتم 1- جمع آوري اطلاعات؛ 2- طراحي روش ساخت و طرحريزي اولیه جریان مواد؛ 3- تعیین تجهیزات, نيروي انساني, بخش هاي مورد نیاز و مساحت مورد : 4- طرحريزي ايستگاههاي كاري, طرحريزي روشهاي حمل و نقل و طرحريزي نهايي جریان وراد 5- تعیین محل دپارتمانها با توجه به روابط فیمابین آنها و ارائه طرح کارخانه؛ 6- ارزيابي و اجراه 7- طرح تجهیزات؛ 8- طرح ساختمان؛ pasteles ۳

صفحه 14:
9- تهیه بودجه؛ 0- تدا رکات؛ 1- تصب وسائل؛ 2- فرآینه تولید:و ساخت, بهزه برداری» 13- انبارداري محصولات نها 4- توزیع محصئلات؛ 5- بازاريابي و فروش؛ 6- مصرف کنندگان. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 15:
مطالعات امکان یذ ‎Facility Study‏ سه مرحله امکان پذيري : 8 امکان پذيري اقتصادي (مطالعه بازار و شرایط کلان موجود) " امکان پذيري فني (نوع تكنولوژي مورد نیاز و امکان دستيابي به آن) " امکان پذيري مالي (مانند نقطه سربه سر و سود آور بودن محصول) مسئولیت تمام مسائل فوق با مهندسي صنایع است pasteles ۳

صفحه 16:
مطالعه بازا در این مرحله که اولین گام هر فرآیند اقتصادی به شمار می رود بايستي ماهیت مشتریان عمر مفید محصولات رقیب. سیاستها و مقررات دولتي نظیر صادرات و واردات و .. را مطالعه نمود و سهمي را که = توانیم از بازار بدست بیاوریم تخمین زد. لین سهم تا حد زيادي به کیفیت محصول ما در مقایسه با رقبا مربوط مي شود. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 17:
گردآوری اطلاعات فنی محصو در این مرحله بايستي اطلاعات مورد نیاز براي تولید محصول را از کارخانه هاي مشابه يا از کارشناسان فنی بدست آوریم. این اطلاعات در قالب فرم ها و نمودار هاي زر تیه ی شوند: لیست قطعات. نقشه قطعات. عکس انفجاري یا نقشه مرکب. نمودار مونتاژه نمودار فرآیند عملیات. نمودار مراحل ساخت و .. ۳ عل رجرهزي واحنهاى منت

صفحه 18:
مر این مره در مود تخرد ات یم و در اینگونه ‎ee ae‏ استفاده مي شود. = مهتدسي آرزش آلترناتيوهاي مختلف را بررسي و گزینه برتر را انتخاب مي

صفحه 19:
فصل دوم ‎١‏ ‏مطالعه و طراحي فرايند

صفحه 20:
مطالعه و طراحي محصول. فرآیند و ظرفیت

صفحه 21:
تعاريف و مفاهيم © طراحي تولید: فعاليتهايي که شامل بررسي هايي راجع به محصول: روشهاي مختلف تولید و انتخاب تجهیزات مناسب باشد. طراحي فرآیند: بخشي از طراحي تولید است که شامل بررسي هايي راجع به فرآیند واحد. ترکیب فرآيندهاي واحد و انتخاب یک فرب مناسب باشد. * فرآیند واحد: ساده ترین عملیاتی است که در واقع کوچکترین آجربناي فرآیند را تشکیل مي دهد و عملي است که براي ایجاد تغییر مشخصي بر روي مواد. قطعات و ماشین آلات انجام انجام مي شود.

صفحه 22:
* طراحي محصول * طراحي فرآیند * طراحی عملیات * طراحی کارخانه * آزمون و تصحیح

صفحه 23:
۴ تعیین عملیات مورد نیاز براي تولید هر قطعه * شناسايي روشها و انواع مختلف تجهیزات * تعیین زمان تولید و محاسبه کسر ماشین آلات براي هر روش عملياتي ۳ بهینه ‎ose‏ تعداد ماشین آلات و استاندارد کردن روشها 9 ارزيابي اقتصادي روشها "" انتخاب روش مناسب با توجه به معيارهاي از قبل تعيين شده

صفحه 24:
برك مسير عمليات نمودار موا نمودار فرآيند عمليات نمودار فرآیند جریان نمودار فرآیند چند محصولي دیاگرام جریان ۱ دیاگرام تقدم و تاخر نقشه های فنی محصول: لیست قطغات یا مواد. تصاوير مونتاثء نقشه هاي مونتاژ و نقشه هاي انفجاري

صفحه 25:
ليست قطعات محتوي اطلاعاتي شامل: نام محصول نام قطعه شماره (کد) قطعه تعداد قطعه در محصول شماره نقشه فني قطعه خريدني یا ساختني منابع تهیه مواد تاريخ تهيه ليست

صفحه 26:
محتوي اطلاعاتي شامل: نام محصول. نام و شماره (کد) قطعه, تعداد قطعه در محصول: شماره نقشه فني قطعه. تاریخ تهیه لیست و نام تهیه کننده شرح:عمليات شماره عمليات نام ماشين و تجهيزات زمان استاندارد تعداد ماشين مورد نياز تعداد كاركز مورد نياز نام بخش يا ديارتمان

صفحه 27:
نمودار مونتاز نمودار مونتاز تصويري است از ترتيب مونتاز كليه قطعات (با رعايت ترتيب مونتازهاي فرعي) به خط مونتاز اصلي و جكونكي تركيب اجزاء محصول. نمادهايي که در نمودار مونتاژ بكار مي وند عبارتند از: 9 دايره نشان دهنده عمل مونتاز 0 " مريع نشان دهنده عمل بازرسي .1

صفحه 28:
تمونه اي از مودار مونتاژ دا ‘Assembly chart for an air flow ‏هویم‎

صفحه 29:
نمودار فرایند عملیا 7 نمودار فرآیند عملیات یک دید كلي از فرآیند عملیات جهت تولید محصول را نشان مي دهد و در ن کلیه عملياتي که بر روي هر قطعه انجام مي گیرد. مشخص مي شود. 7 در نمودار فرآیند عملیات. زمان انجام عملیات در کنار نماد مربوطه ثبت مي شود.

صفحه 30:
1- مشخص نمودن قطعه یا جزء اصلي 2 فهرست نمودن عملیات و بازرسي ها به ترتیب sea Sage Nga pany Bag ARIS ‏3+إز كوه يالا وسمات رانسث‎ 4-ذر سمت چپ. و علامت نوع کاری که انجام شناه انست:(مقل برشنساشین كاري و ..) و در سمت راست لّن زمان مجاز براي انجام ْن عمل نوشته مي شود 5- براي تمام اجزائي كه به جزء اصلي و يا اجزاي دیگر ملحق مي گردند این روش تكرار مي شود. 6- عمليات و بازرسي هابه ترتيب و بر اساس جريان كلبي فرآيند شماره كذاري مي شوند.

صفحه 31:
نعونه اي از اي از نمودار فرآين ار فرآيند ع6مليات

صفحه 32:
دار فرانند نمودار فرآیند جریان نشان دهنده فرآیند جریان عملیات توليدي مي باشد و اطلاعات جزئي تر نسبت به نمودار فرآیند عملیات را نشان مى دهد. نمادهايي كه در اين نمودار بكار مي روند عبارتند از: 2 بازرسي حمل و نقل ‎a‏ ‎peu?‏ 9 ‎D ve‏ ” فعاليتهاي مركب ۲ ©)

صفحه 33:
تمونه اي از نمودار فرآیند جریان

صفحه 34:
در مواردي که تنوع محصولات زیاد باشد. مطالعه تک تک نمودارهاي فرآيندهاي عملیات و یافتن رابطه آنها با يكديكر كار مشكلي است. لذا در این موارد از نمودار فرآیند چند محصولي استفاده مي شود..

صفحه 35:
en [ee نمونه اي از تمودارفرآیند چند محصولي.

صفحه 36:
از ز دیاگرام جریان براي دنبال نمودن جریان مواد که در فرآیند تولید استفاده می شود و نشان ن دهنده موقعیت همه فعاليتهايي است که در جدول جویان مي آید کاربرد این دیاگرام در موارد ذیل است: * نمايش مسير قطعات ايش ترافيكء مناسب بودن راهروها و ... ۳ درک مشکلات موجود در استقرار بخشها ۳ نشان دادن برگشت به عقبها

صفحه 37:
تمونه اي از دياكرام جريان 005ص 2 ese

صفحه 38:
تمونه اي از دیاگرام جریان دو بعدي نمونه اي از دباكرام جريان سه بعدي

صفحه 39:
دیاگرام تقدم و تاخر دیاگرام تقدم و تاخر کلیه عملیات و فعالیت هاي مربوط به تولید یک محصول را در قالب یک شبکه نشان مي دهد.

صفحه 40:

صفحه 41:
فصل سوم _ استقرار ماشين آلات ل رجريزي واحدهاى صنت

صفحه 42:
تین = عمل 4 2 نقر 4 7 سيستمي که جریان حرکت مواد و افراد را در یک واحد توليدي یا خدماتي طوري برقرار كند كه مطلوبيت هاي مكاني لازم فراهم شود. ۳ رابطه طرح استقرار و حمل و نقل. رابطه رفت و برگشتي (تعاملي) است.

صفحه 43:
انتخاب ماشین آلات مورد نیاز عدف آين الس اكه ترقيبى نامب و سارگان از فاشین لت تقيه تطبيم كة مارا قن,وسیدن‌بد کنقیت,و کمیت:مطلوببا کمتزین هزینه ياري نماید.

صفحه 44:
عواملي که در انتخاب ماشین موثرند عبارتند از: 7 تنوع تولید ” حجم توليد ” هزینه ثابت و متغير " عوامل كيفي (در دسترس بودن قطعات يدکي. دسترسي به تخصص هاي مورد نیاز, الودگي و .)

صفحه 45:
مراحل انتخاب ماشین آلات ۲ مشخص کردن جزئیات فرآیند ساخت ۲ تعیین کلیات طرح استقرار (محصولي. كارگاهي. گروهي و ..) = تعیین درجه اتوماسیون 7< تعیین درجه استاندارد بودن

صفحه 46:
۳ 3 مي 7 تعاض 5 نظر اشينها را به جهار دسته كد 1 2 تفسیم شینها را به چ ماسیون نظ اد 1 از م 2 اشینهای — ‎dis‏ ‎ae cn :‏ ‎se‏ ۳ اتوماتیک ‎as‏ شينهاي کنترل 3 ما يد >

صفحه 47:
از نظر استاندارد بودن ماشینها را به پنج دسته تقسیم می کنند: ۳ ماشينهاي استاندارد 7 ماشينهاي عمومي یا یونیورسال 7 ماشينهاي چند کاره 7 ماشينهاي تک کاره ۳ ماشينهاي تک منظوره از بالا به پایین هزینه ها بیشتر انعطاف پذيري کمتر و تعمیرات و نگهداري سخت تر مي شود

صفحه 48:
براي تعیین تعداد ماشین مورد نیاز باید اول با تخمین خرابیها و ضایعات آشنا شویم براي تخمین خرابیها سه حالت وجود دارد: ۳ حالت اول: فقط خرابي مطرح است و دوباره كاري وجود ندارد» حالت دوم: علاوه بر خرابي» دوباره كاري نیز وجود دارد. ” حالت سوم: در لين حالت اپراتور بعد از عمل قطعه را بررسي مي كند و بسته به وضعي كه دارد قطعه ‎Gal,‏ يا جند مرحله قبل تر باز مي كرداند.

صفحه 49:
حالت اول: فقط خرابي مطرح است و دوباره كاري وجود ندارد. : تعداد قطعه ورودي به مرحله 1

صفحه 50:
تعداد محصول مورد نیاز

صفحه 51:
2۱ 121 0 ا 1۰ = ola xX

صفحه 52:
‎PP Py wb‏ علاوه بر ۳ دوباره كاري .نیز وجود دارد ‎

صفحه 53:
ا ل ل لا ل ل | ال سل بر جه -ه تكرار ‎Dp‏ ل ا ‎)« 1- Pp) (Pp 0- p) 0- 2

صفحه 54:
1- 2 1- pad- 2)

صفحه 55:
a rere ee eel Beer eon ed CAS Per eee ear ero cnwyypy LL, axrlod FN eee epeaeced Fn cneed pert Cee ‏.مي كرداند‎ zi

صفحه 56:
:براي هر گره یک معادله مي نویسیم رم 26 +رم <24 1ه +ر0] ه[ م2 ‎X=X% P+ %P,‏ a oe

صفحه 57:
برآورد تعداد ماشین آلات يس از آنکه تعداد قطعه مورد نیاز هر مرحله مشخص شد. بايد تعداد ماشين مورد نياز هر مرحله نيز تعيين كردد. براي اين منظور از فرمول زير استفاده مي كنيم : ظرفيت مورد نياز ‎lias‏ 0[ ظرفيت يك ماشين نيز

صفحه 58:

صفحه 59:
1 ce cater nO nee ey oe ere rer try eee ما سود ‎gle; Lge ol( Ua feat Hy ai eS (sessed ool!‏ 20 ۳ از کل ۸ ك2

صفحه 60:
9 اكر ضريب استفاده از ماشين 8096 باشد و از 2000 ساعت كار سالانه ماشين 200 ساعت آن صرف آماده سازى شود خواهيم داشت YY) rrr ia ‏اد‎ ‎2000

صفحه 61:
استفاده از فرمول فوق مي تواند در حالتهاي مختلف صورت پذیرد: ‎dil gs ۳‏ کارگاهي (هر ماشين براي تولید قطعات مختلف به کار مي رود) ‏7 تولید محصولي: (هر محصول بلید به ترتیب روي ماشينهاي مختلف رفته و مورد فرایند قرار گیرد)

صفحه 62:
لبد كار كا ‎alate 2‏ رت امین نفد خن اكر ساعت كاري هفتكي 48 ساعت و خرلبي 1046 باشد با استفاده از اطلاعات زير تعداد مورد نياز از ‎guste pti‏ را اسه کنید. قطعه 1 قطعه 2 قطعه 3 زمان هر آماده ‎ee 10 50 30‏ سازي (دفیقه) 1 3 ۳ تعداد آماده سازي در هفته 1 06 02 زمان اسعاتداوة تولید هر قطعه 1000 5000 2500 تقاضاي هفتگي

صفحه 63:
ال ل 000 ‎geile‏ در هفته CRU NEI NE Ore acs ‏دا ا‎ 0۵|] 5 1 000 —_— =1.83 48*60

صفحه 64:
مثال: فرض کنید هفت عمل مختلف براي تولید یک محصول انجام مي شود. تقاضاي سالانه محصول 0 عدد و راندمان خط 9096 مي باشد. هر عمل روي یک ماشین جداگانه انجام مي شود. زمان استاندارد (دقيقه) 1 252 072 0.252 1.083 1.081 0.415 در صد خرابي 0 0

صفحه 65:
‎eee‏ نرخ خروجي مورد ‎Te ‏تازدرسات‎ .. 25068*09

صفحه 66:
nv زمان استاندارد (دقیقه) 072 8 1.083 1.081 045 0 0 تعداد قطعه مورد نياز در 85.8 توان تولید ماشین در

صفحه 67:
در مرحله بعد بايستي کسر بدست آمده براي ماشین آلات را متوازن نمود. یعنی به عدد صحیح تبدیل کرد. براي اين منظور كارهاي مختلفي مي توانیم انجام دهیم : راه حل اول :ممکن است با استفاده از ترکیب ماشین آلات (هر جا امکان پذیر باشد) يكي از آنها رابه پایین و يكي رابه بالا گرد کنیم. بلید توجه داشت كه اين موضوع باعث مي شود زمان مورد نیاز افزایش یابد. راه حل دوم : می توانیم کسر بدست آمده را به بالا گرد کنیم و ظرفیت اضافی را براي انعطاف پذيري در نظر بگیریم. راه حل سوم :با استفاده از اضافه كاري (اگر ماشین آلات گران قیمت باشند) عدد را به پایین گرد نماییم.

صفحه 68:
توچه: اگر کسر ماشین 1.2 و 5.5 باشد. 5.5 براي اضافه كاري مناسب تر است چون به 10660 اضافه کاری نیاز دارد ولی ۰1.2 به 2046 اضافه كاري نیاز دارد.

صفحه 69:
Porn eii Fara vec erp ip creep | pee) eg ‏م‎ ay ‏كار دارند. (شامل يرسنل يشتيباني» تعمير و نكهداريء انبارداريء مونتاز و‎ aE ‏نمي شود)‎ ۰ ا ا ا ا ل استفادیل کرد که ‎gly fl guy‏ ا ا دهداستفاده از اين فرمول مختص مواردى است كه قرار است ايراتور به بیش از یک ماشین سرویس دهد وگرنه در مورد ماشین آلاتي که تمام ‎er ne nS Bee cee nee Reco eee)‏ = و از تا پ كنند.

صفحه 70:
در مواردي که مي خواهیم از نمودار انسان ماشین استفاده کنیم و نوع ماشین آلات تخصیص يافته به کارگر یکسان باشند می توانیم براي تعیین این تعداد از روابط رياضي صفحات بعد استفاده کنیم.

صفحه 71:
حالت اول: سرويس منظم re DB Rey li ee eee De ‏ص‎ ‏منظم سرویس مي دهد‎ | سپس ماشین براي زمان// فعالیت خواهد کرد. زمان قدم زدن اپراتورللِن دو ماشین مي باشد. yea 1+۷

صفحه 72:
‎A eta eas cee‏ اعشارى باشد جه بايد كرد؟ ‏چنانچه ن رابه الا گرد کنیم همه ماشینها دلثم کار مي کنند ام ‎Se a ee SDS ioe‏ ‎0 ly yell ۱ ‏زماني را بیکار خواهند بود.‎ ‏ا ل 0 اين دو مورد دارد.

صفحه 73:
«۲۲ eee en) Ewen ye) ‏ساعت کار ماشین باشد‎ الف) اگر 7۷ به پایین گرد شود. AG 7۷< ۷ N TEG, K(L+ M)+ NM+L) K 15 N

صفحه 74:
ب) اگر 2۷ به بالا گرد شود 7۷> ۷ ۵ ا لا ای کي رم

صفحه 75:
حالت دوم: سرويس دهى كاملا تصادفی در اين حالت مشخص نيست كه ايراتور جه زملني بايد به ماشينها سرويس دهد زيرا ماشينها در حال كار هستند و فقط وقتي از كار بيافتند ايراتور مشكل آنها را برطرف خواهد كرد.

صفحه 76:
‎tice 1‏ ال لاسن ‎9 ‎0000000 ‏براي یافتن 22 بهینه باید22 هاي مختلف را امتحان کنیم

صفحه 77:
فصل چهارم طراحي خط مونتاژ و انبار ل رجريزي واحدهاى صنت

صفحه 78:
طراحي خط مونتاز براي اين منظور بايد ابتدا تعداد ايستگاههاي كاري از طریق بالانس ‎Garin bs‏ گردد. سپس تجهیزات مورد نیاز و مساحت هر ایستگاه يدن شنده و سین کل بسسناحت موره انيار ‎LS‏ موتتاة

صفحه 79:
IS} 5 ۳۳ © © 0 يما زلنجام عمل m ‏میزان تاخیر‎ one > ‏تعداد عمليات و‎ در تعداد ايستكاههاي كاري یر ‎rat‏ = زمان سيكل 22 2 d=0 — nc= > ‏دعم‎ es Fee Oe يعني بايد عدد صحيح باشد

صفحه 80:

صفحه 81:

صفحه 82:
روش اول: استفاده از کروکي در اين روش براي هر يك از ماشين آلات یک كروكي جداگلنه رسم مي شود و محل قرار كرفتن خود ماشين و وسائل جلنبي لن نظير چنبه ابزار: مواد اولیه: محصولانته اپراتورن فضاي حرکت و غیره منظور می گردند. به لین ترتیب مساحت مورد نیاز ماشین محاسبه شده است. سپس براي سالن موزه نظر یک ‎Sa‏ ۳ مقیاس بزرگتر رسم شبه و هجل قزار گرفتن هر يك از ماشين الات روي لن مشخص مي شود و فضاي مورد نیاز راهروها نیز مشخص مي گردد.

صفحه 83:
روش دوم: در اين روش فضاي مورد نیاز هر ماشین که شامل موارد ذکر شده می باشد محاسبه. و جمع مساحت همه ماشین آلات را در یک ضریب تعدیل ضرب مي کنیم تا مساحت مورد نیاز راهروها مشخص شود. طبیعی است که هر قدر فرکلنس و جریان مواد بیشتر باشد تعداد حملها بیشتر بوده و نیاز به راهروي بيشتري خواهیم داشته بزای این منظیو جداقلی وجود دارد, معسولا بین 568 تا 6 به مساحت کل ماشینها به عنوان فضای راهرو در نظر گرفته مي شود.

صفحه 84:
العو میت عد وافهويو يتا لين قسمت مربوط به باركيري و تخليه قطعات و محصولات مي باشد و فضاهايي نظير سكوهاء محوطه باز كردن و جدا كردن» بازرسي و کنترل کیفیت. انبارهاي موقت. فضاهاي مانور وسایل حمل و نقل خارجي مثل کامیون و تريلي و... فضاهاي حرکت و مانور وسایل حمل و نقل داخلي مثل لیفتراک و -. فضاي اداري و ... مي باشد و بايد براي هریک از این فعالیتها مساحت لازم در نظر گرفته شود.

صفحه 85:
اج القيازها اصولا انبارها به دلیل عدم تعادل میان سرعت ورود و خروج کالا ضروري مي شود. هر چند در سيستمهاي جدید مدیریت تولید تلاشهاي زیادی بزاين حذف انبازها: ضورت مي گیرد: هنوز هم انبار يکي از بخشهاي اصلي صنعت است که وظیفه لن دریافت و نگهداري کالا. تحويل به موقع به مشتريء ثبت اطلاعات و تهیه فرمها و گزارشهاي لازم مي باشد.

صفحه 86:
یک کارخلنه مي تولند انبارهاي مختلفي شامل انبار مواد اولیه. انبارمحصول. انبار كالاهاي در جریان ساخت. انبار ملزومات. اتبار ‎lilies lake‏ انزازه انار قطعات بتکی و .. خاشقه باش

صفحه 87:
براي محاسبه فضاي انبار باید مراحل زبر طي شود: " وظایف انبار مربوطه مشخص شود. " مشخصات اقلام شامل نوع. خصوصیات فيزيکي (وزن. حجم. شکل ظاهري و ... ). نحوه و محل انبار کردن (قفسه. محل بازه روي زمين و سا معتخض لزق ۳ روش حمل مشخص شود. ۳ نحوه ورود و خروج مواد مشخص شود.

صفحه 88:
اقلامي که استفاده متعدد و زیاد دارند یا اقلام حجیم و سنگین بهتر است نزدیک به محل مصرف انبار شوند یا نزدیک در ورودي باشند. در قفسه بندي بهتر است اقلام حجیم و بزرگ در طبقات پایینتر چیده شوند. از ارتفاع حداکثر استفاده به عمل آيد. قابلیت دسترسی به همه مواد وجود داشته باشد. حداکثر استفاده از نيروي انساني موجود و امکانات حمل و نقل به عمل آید. خروج غير قانوني اقلام باید توسط طراح به حداقل برسد. یک سیستم اطلاعاتي مناسب بايستي براي انبار طراحي گردد.

صفحه 89:
a ۳

صفحه 90:
طراحي استقرار بخ بخش ن اهاي توليدي ل رجريزي واحدهاى صنت

صفحه 91:
انواع طرح استقرا ‎Product Layout‏ 0۳0 ۳10۲۷ -لستقرار محصولی‌با خط تولیدی ‎Shop OR Process Lay out‏ 0[-استقرار کارگاهی ‎Group Tec‏ 01۴ 166 عدالآه)-لستقرار سایليبا تكنولويي ۷۲ 1۷۲۵1671۵1 ۳1۶60 -لستقرار مواد تلبت

صفحه 92:
استقرار محصولي " در استقرار محصولي زمان تولید کمتر. هزينه حمل و نقل کمتر موجودي در جریان ساخت کمتر, و به فضاي مورد نیاز كمتري به نسبت هر واحد تولید دارد. 7 بازرسي و کنترل ها براي کیفیت و برنامه ريزي تولید ساده تر است. 7 حملها به صورت یکجا و انباشته انجام مي شود که مي تواند مکانیزه یا دستی باشد. = انگیزش جمعي براي افزايش تولید وجود دارد.

صفحه 93:
۳۳5 ۳ -- 237... -- زا — كه ‎[aad]‏ Ee =a

صفحه 94:
استقرار کار گاهم در استقرار كارگاهي ماشین آلات کمتر و عمومي تر مي باشند. زمان در جریان ساخت بیشتر, موجودي در جریان ساخت بیشتر و قابلیت انعطاف بالاتري دارد. سرپرستي کارگاهها ساده تر است. بازرسي ها زیاد تر و پیچیده تر است و به کنترل دقیق تري نیاز دارد. آماده سازي ها زیادتر و طولاني تر است و خرابي یک ماشین وقفه كمتري در تولید ایجاد مي کند. حملها به صورت غیر یکنواخت و موردي است و انگیزش فردي براي افزایش تولید وجود دارد.

صفحه 95:
مد ب كك كه ۳ سح ار اه EE 6 5571 ۳1-۰ ‏لس‎

صفحه 96:
إنسقواز سلولي. اين جيدمان بر بايه كروه بندي قطعاتي از خانواده محصول بنا مي شود. فرآیندها دسته بندي مي شوند و فرآيندهاي مشلبه در نک گروه قرار مي گیرند و براي هر گروه یک سلول در نظر گرفته مي شود. این روش از مزاياي استقرار محصولي و استقرار كارگاهي استفاده می کند.

صفحه 97:

صفحه 98:
هر لین روش عحضول بر توسط قرار ی گیرته و هر تجسن عملياض لازم را روي آن انجام مي دهد. به عنوان مثال مي توان از صنایع هواپیما سازي؛ كشتي سازي, ساختمان سازي و ... نام برد.

صفحه 99:
۳ ‏تر‎ ‎wii ‏ات‎ the

صفحه 100:

صفحه 101:
اگر محصول به صورت زیر باشد استاندارد بوده و تقاضاي آن بسیار پایدار و زیاد باشد از نظر فيزيکي بزرگ, حرکت آن سخت و دارايتقاضاي سفارشي باشد امکان گروه بندي آنهابه خانواده مشايهي باشد که هر كروه در ايستكاههاي كاري توليد شود هيج كدام از موارد فوق نوع طرح استقرار خش بر اساس توليد محصول بخش براساس محصول. محل مواد ثابت بخش بر اساس توليد محصول. خانواده بخش بر اساس فرآیند روش ترکیب ايستگاههاي كاري که باید براي برنامه ريزي دپار تمان آنجام شود ترکیب همه ايستكاههاي كاري مورد نياز براي تولید محصول ترکیب همه ايستگاههاي كاري مورد نياز براي توليد محصول با فضاي مورد جهت مرحله بندي محصول تركيب همه ايستكاههاي كاري مورد نياز براي توليد خانواده محصولات تركيب ايستكاههاي كاري يكسان براي برنامه ريزي دبارتماني اوليه و تلاش براي ترکیب بخش اولیه مشابه بدون فراموش كردن روابط بين بخشها

صفحه 102:
طراحي استقرار و تعیین الگوي جریان مواد با یکدیگر رابطه اي تنگاتنگ دارند. معمولا طراح ابتدا طرح استقرار را تعیین مي کنند اما از قبل يك الكوي كلي براي جريان مواد خود انتخاب کرده است. جریان مواد مي تولند به شکل عمودي. افقي یا تركيبي از هر دو باشد.

صفحه 103:
عوامل موثر در تعیین جریان مواد عبارتند از: تجهیزات حمل و نقل خارجي تناد 'ققلعات تشتقيل حتفكده محسؤل تعداد عمليات هر قطعه تعداد مونتاژهاي فرعي تعداد محصول توليدي میزان و شکل فضاي موجود ۱ شکل واحدهاي خدماتی و نحوه استقرار آنها نحوه استقرار بخشهاي توليدي احتیاجات خاص بخشها انبار مواد اولیه میزان انعطاف پذيري * شکل ساختمان ها و . يها به اله AR KA K 6

صفحه 104:
1" ۱۱۳ rar 0 ‏ا لأا‎

صفحه 105:
براي تحليل جريان مواد ابزار هاي مختلفي وجود دارد که بسته به مورد از اين ابزارها استفاده مي كريد للف) چنانچه قصد تحلیل جریان مواد برای یک قطعه یا محصول ساده باشیم. بهترین ابزار نمودار فرایند عملیات است که بر اساس آن مي توان یک استقرار اولیه و ایده اي براي جريان مواد ناسآ وق ب) چنانجه قصد تجزیه و تحلیل جریان مواد براي چند محصول يا قطعه را داشته باشیم بهتر است از نمودار فرآیند چند محصولی استفاده کنیم. و سعی ‎Le ale Le pastes‏ کردن بخشها. حرکات برگشت به عقب حداقل شود. را دا

صفحه 106:
ج) وقتي تعداد قطعات و بخشها خيلي ‎ob;‏ باشد از جدول ازبه استفاده مي شود. د) در مواردي که بخواهیم روابط بین بخشهاي خدماتي را بررسي کنیم نوع رابطه دیگر به صورت كمي قلبل اندازه گيري نیست بلکه شکل كيفي دارد لذا از جدول رابطه فعالیتها استفاده می کنیم.

صفحه 107:
حمل و نقل ل رجريزي واحدهاى صنت

صفحه 108:
پس از آنکه یک الگو براي جریان مواد طراحي شد بايستي به صورت واقعي تري تجهیزات مورد نیاز براي هریک از حملها را تعیین نمود. بنا براین احتیاج به طراحي سیستم حمل و نقل خواهیم داشت.

صفحه 109:
مجح سل و تال یه با سل وج ور ‎as ae pit‏ نقشه استقرارء مطلوبيتهاي مكاني لازم را فراهم آورد. منظور از مطلوبيت مكلني آن است ‎Glo Sian Spare‏ .به ميزان مورد نظر در شده:در متحل مشخض شده فرآهخ شود. هر چند یک روش کلي براي طراحي بهینه سیستم حمل و نقل وجود تذازف و پیشتر به اطلاعات و لافيت طراح بر مي گردد اما تعدادی اصل به نام اصول حمل و نقل وجود دارد که باید در زمان طراحي سیستم مورد توجه قرار گیرد. زمان

صفحه 110:
اصول حمل و نقل ” اصل برنامه ريزي: هيج حملي نباید فاقد برنامه و پیش بيني لازم باشد. ” اصل سيستم: كليه حملهاي برنامه ريزي شده بايد در قالب يك سيستم متخ واختافنتة وک کند. ” اصل جریان مواد: سیستم حمل و نقل باید به نحوي باشد که جریان مواد بهینه بوده و حداقل جریان برگشتي را داشته باشد. ” اصل ساده سازي: حتي المقدور حملهاي غير ضرور حذف و عملیات پیچیده به ساده تبدیل شود. " اصل جاذبه: حداکثر استفاده از نيروي جاذبه در جا به جايي مواد به عمل آید.

صفحه 111:
#"اصزل فظنا باربعد سوم استفادم گافی از ارتفاع صورت كبرد " اصل اندازه واحد برد اندازهواحد بارباید بهینه باشد. يعني در هر جابه جايي بیشترین حجم ممکن از مواد منتقل شود. . . ۲ مکانیزاسیون: حتي المقدور باید حملها با وسیله مکانیزه صورت گیرد. 5 اصل خودکارسازي یا اتوماتیک کردن: حتي المقدور حملها و انبار كردن به صورت اتوماتيك انجام شود. 25-5 مثل‌سیستم

صفحه 112:
اصل انتخاب: با توجه به ويژگيهاي مواد بايستي و سیله حمل و نقل اسب انتخاب گردد: اسل انستانتازه سانیبوسایل خمل واختهای یلید ور ابعانا مشخصض و استاندارد انتخاب شود. انعطاف پذيري: سیستم باید به گونه اي طراحي شود که در صورت ایجاد تغییرات در تولید با کمترین هزینه بتوان سیستم حمل را نیز اصل وزن مرده: میزان بار واقعي نسبت به کل وزن حمل شده باید حداکثر باشد. اصل بهره وري: تجهیزات و پرسنل حمل و نقل بايد با حداكثر بهره وري فعالیت نمایند:.

صفحه 113:
اصل تعمیر و نگهداري: براي تجهیزات حمل و نقل باید سیستم تعمیرات و نگهداري مناسب طراحي شود. اصل جايگزيني: وسایل از کار افتاده باید با وسایل بهتر و کاراتر جایگزین شود. 7 اصل كنترل: تجهيزات حمل مورد استفاده بايد كنترل توليد و موجوديها را تسهيل نمايد. اصل ظرفيت: طراحي سيستم حمل و نقل بايد متناسب با ظرفيت توليد dtl, ‏اصل عملکرد: هزینه هر واحد بار که یک واحد مسافت جلبه جا مي شود باید‎ ِ ‏حداقل شود.‎

صفحه 114:
7 اصل ايمني: يعني تجهيزات حمل و نقل بليد ايمني لازم براي مواد حمل شده و اپراتورها را فرآهم آورد. براي کاربرد این اصول معمولا از چک ليستهايي استفاده مي شود به این صورت که تک تک موارد باید چک شوند.

صفحه 115:
خواض ‎only‏ باز مناسب: 32 3 v 3 وزن مرده كم باشد. انعطاف داشته باشد. استحکام کافی داشته باشد. actly canada ‏اوه اش‎ هزینه تهیه اش کم باشد. قبلیت تعمیر و نگهداري داشته باشد. قابلیت روی هم چیدن داشته باشد. با امکانات:مشتری هماهتگی داشته باشد. SKK AK

صفحه 116:
انواع وسایل حمل و نقل 1- نقاله ها 2- جرثقيل ها 3-آرابه پا تراک ها 4- وسائل كمكي

صفحه 117:
نقاله ها ‎Conveyors‏ وسایل حملي هستند که قادرند واحدهاي بار یکنواخت را به طور پیوسته بین دو نقطه جابه جا کنند. نقلله ها می توانند نيروي محرکه داشته باشند پا نداشته باشند. بعضی از انواع آنها عبارتند از: ۱ ۲ نقلله هاي غلتکي: نقلله هايي هستند به صورت غلتکهاي کنار هم چیده شده که روي یک محور سوار شده لند و نيروي محرکه ندارند. معمولا نقلله ها به صورت متحرک ساخته مي شوند تا از نيروي جاذبه استفاده کنند. واحد بار باید سطح صاف داشته باشد. این نقاله ها معمولا کم هزینه و پر کاربردند.

صفحه 118:
ینگی: مانند نقلله هاي غلتکي مي باشند فقط به جاي غلنگ از بلبرینگ آستفادهمی کنتةي.. ‎ .‏ ۲ نقلله هاي تسمه ای: ین نقلله ها هم بارها رابه صورت بسته اي و هم به صورت فله اي می توانند جابه جا کنند. ” نقلله هاي ناودلني: براي جلوگيري از ريختن و پرت شدن قطعه. دو

صفحه 119:
۳ نقلله هاي زنجيري: معمولا واحدهاي بار را در ارتفاع بالا حمل " نقلله هاي پنوماتیک: مثل كانالهاي کولر هستند و موادي مثل مواد مذاب را با هواي فشرده جا به جا مي کنند.

صفحه 120:
جرثقیل ها Cranes ” جرثقيل هاي يلي يا سقفي: روي سقف يا ديوار نصب مي شوند. مسيرهاي مشخصي دارند و بين ستونهاي مختلف عمل حمل ۳ انجام مي دهند. ۲ جرثقیل هاي ریلی: مانند قبلی است اما تکیه گاه آن به جای سقف روي ريل است. 7 جرثقيل داري: توانايى نصب روى ماشين آلات را دارند. ” بالابر هاي ساده

صفحه 121:
ارابه ها يا تراک ها ‎Trucks‏ اين وسايل تنوع زيادي دارند و قادرند انواع و اقسام بار را در فاصله هاي مختلف جا به جا کنند. به عنوان مثال مي توان از جك هاي دستيء انواع واگن هالیفتراک ها و انواع گاري نام برد. ۱

صفحه 122:
۲7 Auxilia شافل انزاع ظروقت:قید و بست ها,زتخیر فانره قسول ها سبدها و توري هاء انواع وسایل نگهدارنده و حتي برخي از وسایل بسته بندي مثل پالتها مي باشند.

صفحه 123:
چند نکته در مورد انتخاب وسایل حمل و نقل 7 باید به عوامل مربوط به انبارها و روشهاي كاراي آنها توجه داشت. 7 عوامل مربوط به اقلامي که حمل مي شهند مانند نوع. ویژگیهاء وزن و ... باید در نظر گرفته شوند. 7 عوامل مربوط به خود وسایل حمل و نقل مانند کارآيي. سرعت. ظرفیت, نيروي کار مورد نیاز و وسایل كمكي مورد نياز بايد لحاظ ‎digs‏ ۲ عوامل هزینه اي شامل هزینه هاي ابت. نيروي کار. تعمیر و نگهداري. تعمیرات ساختمان انرژي و ... باید در نظر گرفته شوند.

صفحه 124:
فصل هفتم تکنيكهاي طراحي استقرار ل رجريزي واحدهاى صنت

صفحه 125:
قدف از طراعی استهرار تن انست که آلگوی ‎Gas gl Se peel‏ تعیین شده و لین الگوها بر اساس ارتباط بين بخشها كنار هم جيده شوند به طوریکه هزینه این حمل ها حداقل گردد. روشهاي دستي تكنيكهاي طراحي استقرار الگوريتمهاي رایانه اي

صفحه 126:
مدال یک واحد تولیدی از 12 قسمت تشکیل شده انست که به شرح زیر می بشید مساحت نام بخش کد بخش 12000 دریافت و انار ‎A‏ ‏8000 فرز ‎B‏ ‏6000 تراش ‎c‏ ‏12000 ريخته كري 5 8000 پرس ۴ 12000 پرش ‎F‏ ‏8000 ارسال و انبار 8 2000 ابزار 3 2000 نت 4 6000 رختکن 5 12000 غذاخوري 6 24000 نمازخانه 7

صفحه 127:

صفحه 128:

صفحه 129:
روش مارپيچي ۳ روش خط مستقیم روشهاي دستي روش جدول بندي سفر روش الگويي

صفحه 130:
روش ماربيجم له اطلاعات ورودي: جریان مواد به صورت جدول از-به و مساحت بخشها 7 قدم اول: براي هریک از بخشهاي توليدي یک دایره رسم کرده و جريانهاي ورودي و خروجي آن را به شکل فلش رسم مي کنیم

صفحه 131:

صفحه 132:
” قدم دوم: بخشهاي مربوط به هم رابه صورت دو به دو بر حسب ميزان ‎are Sg‏ ا ل ل EG(55) FG(45) EF(45) AB(45) CE(5)

صفحه 133:
قدم سوم: موقعیت بخشهاي دریافت و ارسال را روي نقشه به

صفحه 134:
7 قدم چهارم:با توجه به مساحت بخشها و نیز ارتباطات مشخص شده در قدم 2 » بخشها را استقرار دهید.

صفحه 135:
عر قدم ينجم: استقرارهاي مختلفي توليد نموده و آنها را با توجه به معيار ارزيابي زير مقايسه كنيد. جمع درصد بخشهاي غير همجوار جمع درصدها AE(10)+AF(5)+CE(5) 20 435 45

صفحه 136:
< قدم آخر: طرح استقراري انتخاب مي شود که معیار ارزيابي كمتري داشته باشد. هدف كلي لين روش حداقل كردن جريان بين بخشهاي غير همجوار به منظور کاهش هزینه حمل و نقل است. ‎IS‏ لین روش لین است كفيك روك سيستطاتيككه بزای مبود الق فسن دهده بلکه ستکی به خلاقیت طراح مي باشد. مایت تعداد بخشها زياد شود عملا اين روش كارآيى نخواهد داشت

صفحه 137:
تکنیک خط مستقیع ‎Straight Line Technique‏ هدف اين روش برقراري جريان در خط مستقيم مي باشدء يعني كاهش جريانهاي بركشتي كه موجب كاهش هزينه هاي حمل خواهد شد. از نظر لين روش جريلني را خط مستقيم مي ناميم كه جريان بركشتى نداشته باشد. اطلاعات ورودي اين روش عبارتند از: اطلاعات روند و مسير ساخت و

صفحه 138:
Bas) asthe, ES al ws > سطرهاي لین ماتریس قطعات مختلف هستند که به ترتیب از بیشترین تا کمترین جریان مرتب شده اند. ستونهاي ماتریس بخشهاي مختلف هستند که .ترتیب آنها: بر خسب توللی ساخت قطعه با بیشترین جریان مي باشد. اما اگر تمام بخشها در توللي ن نباشند به قطعه بعدي رجوع مي کنیم.

صفحه 139:
30 20 15 10 10 سلولهاي ماتریس مقادیر در جریان مي باشند 30 20 15 10 10 30 15 10 10 a 30 20 30 20 15 10 30 20 15 10 10 wlefale دام

صفحه 140:
قدم دوم: جریان هاي برگشتي را روي ماتریس مشخص کنید. قدم سوم: با تمویض جاي ستونها جريانهاي برگشتي را حداقل کنید. 7 قدم چهارم : تهیه نمودار استقرار ماتریسی, قظفات: اسلا ده را روی ‎Gat Js el aR‏ نمودار استقرار بدست آید.

صفحه 141:
7 قدم پنجم: تهیه استقرار نهايي با توجه به مساحت مورد نیاز هر بخش طوري نمودار استقرار را تغییر دهید که مساحت ها رعایت شده باشد. این تکنیک یک روش سیستماتیک براي بهبود نداشته و به خلاقیت طراح ب داردو قطعا با افزایش تعداد بخشها دچار مشکل خواهد شد.

صفحه 142:
جدول بند Travel Chartine هزینه حمل یک واحد بار در واحد طول * مسافت حمل * میزان بار - هزینه ۱( .ددع کار حمل این روش برخلاف دو روش قبلي یک روش سیستماتیک براي بهبود است که استقرارهاي مختلفي را ایجاد کرده و آنها را بر اساس معیار مشخصي با هم مقایسه مي کند و هدف لن کل کاهش هزینه حمل مي باشد. ورودي این روش جدول از-به و مساحت بخشها است.

صفحه 143:
7 قدم اول: در این مرحله جدول ازتبه جریان را تا حد ممکن بهبود مي دهیم و سپس میزان نامطلوبي را حساب مي کنیم. نکته: براي بهبود جدول ازتبه , وقتي جای دو بخش رابا هم عوض مي کنیم فقط جاي سطر و ستونهاي لن دو بخش با هم عوض 0 ‎Byc‏ اگر جاي ستون را با هم عوض کنیم میزان نا مطلوبي از 855 به 780 مي رسد.

صفحه 144:
7 قدم دوم: با توجه به جدول از-به بهبود یافته که در پایان قدم اول به دست آمد یک طرح استقرار اولیه پیشنهاد مي کنیم به نحوي که مساحت بخشها در آن لحاظ شده باشد.

صفحه 145:
7 قدم سوم: با استفاده از استقرار به دست آمده یک جدول از-به مسافت حمل تشکیل مي دهيم .به لين صورت که فاصله میان مراکز بخشها رابه صورت پله اي یا مختصاتي محاسبه کرده و وارد جدول از-به مسافت حمل می نماییم.

صفحه 146:
250 185 10 80 240 130 235, 150 ماتریس از به مسافت حمل 260 85 150 150 140 105 85 185 130 6 ۱۳۶۱۳۰۱۵ | 06|

صفحه 147:
7 قدم چهارم : از ضرب نظیر به نظیر دو جدول جریان حمل و مسافت حملء جدول از-به كار حمل به دست مي أيد. از آنجا که هنوز وسایل مورد نیاز براي هریک از حملها مشخص نشده اند. معمولا در این ‎vale pe‏ هزینه واحد تمام حملها را برابر یک فرض مي کنیم. بنابرلین همین ماتریس کار حمل راء مي توان ماتریس هزینه کل نیز

صفحه 148:
7 قدم پنجم: ماتریس به ‎sas] Eau‏ را با همان روشی که در جدول از-به داشتیم حتی المقدور بهبود دهید. به قدم سوم برگردید تاجايي که دیگر بهبودي امکان پذیر نباشد.

صفحه 149:
لین روش با اطلاعات کيفي کار مي کند. ورودي لین روش جدول رابطه فعالیتها می باشد. هدف لین روش حداکثر کردن ارتباطات خواسته شده بين بخشها مي باشد. يعني بخشهايي که ارتباطات قوي تري دارند باید به هم تزدیکتر باشند.

صفحه 150:
براي این منظور ابتدا جدول زیر را تهیه مي کنیم: 1 اشر اذه ين 1 3,6

صفحه 151:
ل قوم أو تهیه دیاگرام ارتباطات حال يس از تكميل اين جدولء اطلاعات ن رابه شکل الگويي در مي آوریم. يعني به تعداد بخشها مربع هاي هم اندازه اي را بریده و روي هر مربع اطلاعات یک بخش را ترسیم مي کنیم.

صفحه 152:
حال اين مربع ها كنار هم جيده و به نحوي با هم جا به جا مي كنيم که حداکثر ارتباطات خواسته شده رعايت شود. مثلا بخشهايى كه راطع دارند كنار هم قرار كيرند و .... آکنون. دقوع على ازاستقزاز وجزیان مواد:بهعست آفده است.

صفحه 153:
5 قدم دوم: در لین مرحله بلید یک الگوي واحد را انتخاب نمود که بر اساس لن بتوانيم به راحتي ابعاد بخشهاي مختلف را ترسيم و به مقياس كنيم. اندازه لين الكوي ولد معمولابه ابعاد کل ساختمان و نيو فاضله بنتونها أن یکدیگر ب بستكي دارد. اكنون جدول صفحه بعد را

صفحه 154:
300 150 تعداد الگو (10*10) 3 15 ابعاد بر حسب الگو 31 1.5*1

صفحه 155:
> قدم سوم: هریک از بخشهاي بدست آمده بر حسب ابعاد ارائه شده در جدول فوق را به صورت الگوهايي بریده و کنار هم قرار مي دهیم. نحوه قرار دادن لین الگوها باید حتي المقدور مشابه چیدمان به دست آمده در قدم اول باشد.

صفحه 156:
7 قدم چهارم: اگر لازم است ابعاد به دست آمده را طوري اصلاح کنیم که ابعاد مناسب ساختمان حفظ شده و معيارهاي مورد نظر یک طرح خوب حفظ شده باشد.

صفحه 157:
فصل ۵ ‎te‏ مه الگوربتم هاي كامپيوتري طرح استقرار طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 158:
رس ee 6: COFAD < nt الگوريتمهاي كامپيوتري ‎ALDEP <‏ ‎CORELAP < Constructi”‏ ve PLANET >»

صفحه 159:
CRAFT Computrized Relative Allocation of Facilities Techniques لین الگوریتم دقیقا مبتني بر روش جدول بندي سفر است. يعني مي کوشد هزینه کل حمل را که حاصلضرب جریان در مسافت در هزینه واحد مي باشد را بهبود دهد. اطلاعات ورودي ‎Sule ol‏ است از جدول ازبه. استقرار اولیه. هزینه واحد حمل براي هریک از حملها و بخشهايي که احتمالا محل آنها ثابت است.

صفحه 160:
7 قدم اول: فاصله بین مراکز بخشها رابه صورت پله اي محاسبه. و در ماتریس از-به مسافت ثبت کنید.

صفحه 161:
AK beg) 8 40 C 25 D {55/25 1 | 4 | 3 | 2 40 | 25 5 65 5 40 65 40 A 09 | 6 | 8 | ۸ 0 | 0 | ظ ۱ ۸ به

صفحه 162:
قدم دوم: از ضرب جزء به جزء (نظیر به نظیر) سه ماتریس جریان؛ مسافت و هزینه واحد, ماتریس هزینه کل را تشکیل دهید. 1020 هد 22 25 50 65 80 40 65 75 80 10 22 (> 04g)

صفحه 163:
7 قدم سوم: در اين مرحله باید به منظور کاهش نامطلوبي محل بخشها را جابه جا کنیم. لین الگوریتم فقط بخشهايي را جلبه جا مي کتک که هنم مرزیا هم مساحت.باشتد.بة علاوه این الگوزیتم به کاربر اختیار مي دهد که يكي از حالتهاي زیر را براي جلبه جليي ها انتخاب کند: جابه جايي دوتايي جا به جايي سه تايي ‎al‏ جايي هاي یی و سین مه تا جابه جايي هاي سه تايي و سپس دو تايي تخمین بهترین جابه جايي ممکن

صفحه 164:
7 قدم چهارم: قدم سوم آنقدر تكرار مي شود تا دیگر طرح استقراري پیدا نشود که هزینه ها را کاهش دهد. تخمین کاهش هزینه جابه جايي هاي دوتابي ‎AB 404-905 120-40-160+304-40-120-80‏ ‎A.C 25-‏ ‎A,D 75‏ 20 طم ‎B,C‏ ‎B,D 75-‏

صفحه 165:

صفحه 166:
ازبه مسافت را تفییر داده و براي شکل جدید به دست مي آوریم: 96 A, Bale ol ‏سيم‎

صفحه 167:
سیس‌جابه جاییهآر 927

صفحه 168:
نقاظ ان ا 9 لین الگوریتم یک روش تسیستماتیکا براي بهبود ارائه داده و بر مبنای اطلاعات کمي کار مي کند وبه خوبي مي تولند استقرارهاي مختلف را ارزيابي نماید.

صفحه 169:
CRAFT, iene Bis به علت فرضیات متعدد جواب بهینه را به دست نمی دهد و طرح استتقرآرممکن آست کل متاسبی نقاشته,باشته. " طرح نهايي وابستگي زيادي به شکل طرح ورودي اولیه دارد.

صفحه 170:
ALDEP,: Automatic Layout Design Program اطلاعات ورودي الگوریتم: ‎Job‏ عرض و مساحت کل طرح» مساحت هر دپارتمان و بخش, تعداد دپارتمانها و بخشها. تعداد طرح استقراري که در هر بار ‎TU‏ ‏کردن کامپیوتر تولید مي شود. حداقل نرخ نزديكي کل« لحداقل درجه ارتباط نمودار رابطه فعاليتهاء مقیاس طرح نهايي و عرض نواري که بخشها بر اساس آن مستقر مي شوند. ‎

صفحه 171:
‎ALDE‏ یک الگوریتم سازنده است. يعني طرح استقرار اولیه را تهيه هلي كند اما آن را بهبود نمي دهد. از مزاياي آن اين است كه مي توان براي هر راهروء آسانسورء و يلهء در داخل طرح استقرار فضا در نظر گرفت. تعداد استقرار زيادى توليد مى كند كه يكى از آنها انتخاب مي شود. طرح استقرار آن شکل مناسبي دارد و سرعت محاسبات در این الگوریتم زیاد می باشد. ‏این الگوریتم بر اساس رابطه فعالیتها کار مي کند. ‎

صفحه 172:
قنم اون یکی از بخشمنانيه نگل سافن انتخا وى ‎Ae Spd‏ انتخاب شده از گوشه شمالغربي طرح نهايي با عرض نوار مشخص شده چیده خواهد شد.

صفحه 173:
قدم دوم: براي انتخاب بخش بعدي جدول رابطه فعالیتها بررسي مي شود. بخش دوم بخشي است که‌با بخش قبلي رابطهمع ‏ داشته باشد. ورودي حداقل نرخ ارتباط را مي خواهد. بنابرلین مثلراگر نداشته نالشيم را انتخاب مي ‎as‏ ‎dal es 55 gS‏ مساوق قراراداشنتيم.یکی را به تضادف انتخاب می کنقا. ‎

صفحه 174:
قدم سوم: براي انتخاب بخش سوم. بخشي که با بخش دوم رابطه نوع ۸ كا ويا .. داشته باشد را انتخاب مي كند. لين كار را آن قدر ادامه مي دهيم تا تمام طرحها مستقر شوند. ity

صفحه 175:
2250375000000 00000019 | ‏ار‎ ee eee ‏ا ا‎ cs eel ‏ار‎ ا ام | 0011 و سبس به هر كدام به صورت زير امتياز مى دهيم: 4=64 4=16 4-4 4-1 la)=-1024 = لها صا © PS ‎١‏ جلا

صفحه 176:
سپس با جمع امتیازها نرخ نزديكي كل را به دست مي أوريم. از بين طرحهاي استقرار داده شدهء طرحي مورد يذيرش قرار مي كيرد که بیشترین نرخ نزديكي کل را در اختیار داشته باشد. طرح مزبور که نرخ نزديكي کل آن بیش از حداقل نرخ نزديکي کل ورودي باشد. حفظ خواهد شد. معمولا ‎FUL nf‏ اول لین حداقل را صفر در نظر مي گيرند.

صفحه 177:
قدم پنجم: بار دیگر کامپیوتر را 112 کرده و طرحهاي جديدي تولید مي کنیم. در لین مرحله 1۳08 اگردن کامپیوتر ممکن است ورودي ها را تغییر داده باشیم. بللدیگر طرح داراي بیشترین نرخ نزديکي کل انتخاب و با حداقل نرخ نزديكي مورد نظر مقایسه مي شود. قدم ششم: لين کار آنقدر ادامه پیدا مي کند تا طرح مطلوبي به دست بیاید. يعني دیگر نتوانیم نرخ نزديكي کل را بهبود دهیم.

صفحه 178:
CORELAP, 3551 Computrized RElationship LAyout Planning ورودي ها: نمودار رابطه فعالیتهاء تعداد بخشها. مساحت هر بخش‌مقیاس عددي براي نزديکي بخشها. مقیاس طرح نهايي در هنگام چاپ. نسبت طول و عرض طرح نهايي silly oa Upson ‏کات برع از‎ hac

صفحه 179:
‎ed‏ ل ‎TCRS 7 ‎Cao

صفحه 180:
قدم دوم: قرار دادن بخش با بيشترين ا در مرکز طرح استقرار.

صفحه 181:
قدم سوم: بخش دوم بخشي است که با بخش اول بیشترین رابطه را داشته باشد. قدم چهارم: بخش سوم بخشي است که با بخش اول بیشترین رابطه را داشته باشد. در صورت عدم وجود. با بخش دوم بیشترین رابطه را داشته باشد و در صورت عدم وجود با بخش اول رابطه نوع باه باقوروب. در شرایط مساوي ارتباط مويخس بيك بخش, بخشي را انتخاب مي اتيم كدب تتريق ‎VC, woh als,‏ قامساوی بودء بخشي ‎Be Gla,‏ كنيم كه بيشترين مساح فآ را دارد. >

صفحه 182:
قدم پنجم: استقرار بخشهاي انتخاب شده. بر حسب دو معیار نرخ محلي و طول همسايگي خواهد بود. مثال: فرض کنید در یک تکرار خاص از الگوریتم استقرار سه بخش بدین صورت به دست آمده است: 3 4 Pas >

صفحه 183:
مي خواهیم بخش(1 به ابعاد 3*3 را مستقر نماییم.

صفحه 184:
ابتدا پر اساس نرخ محلي تصمیم مي گیریم و اگر نرخهاي محلي برابر بود طول همسايگي را در نظر مي گیریم

صفحه 185:
الگوریتم مي تولند طرح استقرار قبلي را نیز تغییر دهد به شرطي که طول متسايكي كل تغيير نکند. ضمنا اكر نسبت طول به عرض طرح نهليي را نداده باشیم.الگوریتم آن را يك به يك فرض مى کند.

صفحه 186:
قدم ششم: در اين مرحله به طرح امتياز داده مي شود. 2

صفحه 187:
| گوبیتم] ۲ الا Plant Layout Analysis & Evaluation Technique این الگوریتم قوي ترین و کاراترین الگوریتم استقرار است که انعطاف يذيري بالایی دارد. هدف لن حداكثر كردن درجات نزديكى بين بخشها یا حداقل کردن هزینه هاي حمل و نقل مي باشد. یط

صفحه 188:
ورودیها: - اطلاعات ورود جریان مواد (که به يكي از سه شکل زیر داده می شود) الف) جدول ازبه ب) روند يا مسیر ساخت ج) جدول پنالتي (جریمه) (ساختار آن مشابه جدول ازبه است اما عناصر داخل سلولها اعداد از 9- تا 99+ هستند) - اطلاعات بخشها شامل مساحت هر بخش و اولویت استقرار آن مي باشد. (لين اولویت از 1 تا 9است) ل - هزينه ها

صفحه 189:
* فاز اول: تبدیل اطلاعات اولیه به فرم مورد نیاز الگوریتم روند مسافت ACBC هزینه حمل هر واحد براي هر واحد مسافت فرکانس جریان م ‎a‏

صفحه 190:

صفحه 191:
حال بايد جدول فوق را تبدیل به شکل ديگري به نام جدول جریان بین بخشها کنیم. این جدول با متقارن كردن جدول ازحبه بدست می آید. یعنی هر خانه را با خلنه مقلبل نسبت به قطر اصلي جمع مي زنیم و در هر دو خانه مي نویسیم.

صفحه 192:
< فاز دوم: انتخاب بخشه انتخاب بخشها به يكي از سه شکل زیر صورت مي گیرد: روش اول: از بين بخشهايي که بالاترین درجه اولویت را دارند. جفت بخشي که بیشترین مقدار جریان را داشته باشند انتخاب مي شوند. بخش بعدي بخشي خواهد بود که بیشترین مقدار هزینه را با يکي از بخشهاي ‎weil‏ شده دارد. لین کار را آنقدر ادامه مي دهیم تا تمام بخشها انتخاب شوند.

صفحه 193:
روش دوم: انتخاب زوج بخش اول مانند روش قبلي است اما بخش سوم بخشي است که مجموع جریان لْن با بخشهاي انتخاب شده قبلي حداکثر باشد. روش سوم: در لین روش جفت بخش انتخاب نمي شود بلکه بخش اول بخش بعدي بخشي است که مجموع هزینه آن با سایر بخشها بیشتر باشد.

صفحه 194:
* فاروسوم استقرار خسوا انعخاب :قنده اين الكوريتم تلاش مي كند اولا حتي المقدور بخشها مربعي استقرار بای و خالیا. بیفنتویی موز را ذاشته بباستقه با در نظر گرفتن این دو مورد. حالتهاي مختلف استقرار یک بخش بررسی شده و حالت با کمترین هزینه انتخاب می شود. 1۳

صفحه 195:
به طور مثال: ا 0 ی

صفحه 196:
COFAD,: Computerized Facilities of Design لین الگوریتم شکل تکمیل شده الگوریتم ۳ ۳) می باشد.به لین صورت که علاوه بر اطلاعات ورودي ]18/۳7/) اطلاعات ديگري نظیر انواع وسایل حمل و نقل ممکن و هزینه هاي ثلبت و متغیر هر یک را نیز دریافت مي کند. سپس مطلبق الکوریتم 11/171 بخشها را استقرار مي دهد و بر اساس استقرار به دست آمده و مسافتهاي ناشي از آن. وسیله حمل و نقل اقتصادي براي هر حمل را انتخاب می نماید. حال با توجه به تجهیزات به دست آمده هزینه حمل واقعي را براي هریک از حملها محاسبه مي کند و با توجه به هزینه به دست آمده. بار دیگر طرح استقرار را بهبود مي دهد. این روند تا جايي بهبود مي یابد تا دیگر نتوانیم مقدار هزینه کل را کاهش دهیم. ۳ ‎ity‏

صفحه 197:
فصل نهم طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 198:
به طور كلي جايابي به معناي پیدا کردن محلي مناسب براي نصب و استقرار ماشین یا کارخانه مي باشد, به گونه اي که: 1- دسترسي به منایع مورد نیاز راحت باشد؛ 2- مشكلي براي محیط اطراف ایجاد نکند؛ 3- حمل و نقل حتي الامکان کم و ارتباط امکان پذیر باشد؛ 4- دسترسي به منابع مصرف کننده به راحتي صورت گیرد؛ 5- نیاز ماشین یا کارخانه حتي الامکان در محیط برآورده شدني باشد؛ 6- پارامترهاي هزینه را حذف یا کم اثر نماید. ‎wa‏ طرجرهزي واحتهاى صني ‎ ‎

صفحه 199:
3 تنوع مسائل جايا 1- از تعداد وسيله اي كه بايد مكان يابي شود؛ 2- از نظر تعداد مکان هاي کاندید شده؛ 3 از نظر تعداد پارامترهاي موثره 4- از نظر وجود وسائل فعلي؛ 5- از نظر ارتباط بين وسائل جدید؛ 6- از نظر نوع مسافت. طرجرهزي واحتهاى صني

صفحه 200:
جايابي تک تسهيلي ‎Single Facility Location‏ مدلهاي رياضي جايابي چند تسهيلي ‎Multi Facility Location‏

صفحه 201:
فاصله مختصاتی یا پله اي با دکارتی با متعامد ‎slit clita‏ فاصله اقليدسي با پله اي ‏مجذور فاصله اقليدسي

صفحه 202:
6 cielo ne RTC re eer une Se مي خواهیم وسیله جديدي به ات أرا ‎enc s Sy ee SL)‏ مختصات ‎age‏ Dab a)

صفحه 203:
۰۰۳۰ ‏جرا مرج‎ D J 3

صفحه 204:
فاصله مختصاتي ‎hae‏ يت | سر ۰( ‎Sea arse‏ ‎eae alS|y- 2‏ 0 مس سس ‎a‏ ۶

صفحه 205:
خاصیت اول: ۲ بهینه منطبق بر يكي از * هاي موجود و ل بهینه منطبق بر يكي از لا هاي موجود است. خاصیت دوم: نقطه بهینه نقطه اي است که نیمی از حملها در سمت جب و نيمي از آنها در سمت راست أن قرار كيرد. همجنين نيمي از حملها در بالا و نيمي ديكر در يايين أن قرار بكيرد.

صفحه 206:
wy) o3>9 Gig ee FG Hol re ‏براي‎ ‏روش اول:‎

صفحه 207:
زرك مرتب مى كنيم: ‎s‏ ها و ۷ ها را از کوچک به بزر #ر تب وی

صفحه 208:

صفحه 209:
روش دوم: روش جمع اوزان 29۳ Wy rel 20.0) P35) 72/۹ ‏ت۳۹‎ ‎(202)

صفحه 210:
‎Vow‏ مي اعداد موجود به بالا گر ‎0 1 ‎9 ‎a ‎

صفحه 211:

صفحه 212:
روش سوم: روش ترسیم همان مثال روش اول را در نظر فى كيريم: Fla= fla+ £19 2 1 1 1 1 13 وگ تاكن دا عداج< ‎rae)‏ ‏1 8 عر +8 عر +2 عر - فد)یکز

صفحه 213:

صفحه 214:
روش جهارم: استفاده از برنامه ريزي خطي 0 ee m,n,Pp, 4 ۲ قضیه: ‎Fea as‏ روابط ee cata p+q=0 pq-0 p=0 g=O كت ب جرم د ‎q‏ ۳

صفحه 215:
reste are ۳/۳ ]/ + 4 HE ‎n- p+q=0‏ رز [۲۶۳۳0 ‎g=0‏

صفحه 216:
مثال 13 عدخ +11 تاكيك رم + به ‎ee‏ کر ‎eee ere are‏ 00 0-0 جر -4 حيرو ‎G=0‏ +2 -ق8 حير ‎x- 11- 2+gGg=0‏ ‎x- 13- 2+ G=O0‏ و به همین ترتیب براي ‎oe‏ نیز محاسبات لازم را انجام مي دهیم

صفحه 217:
روش پنجم: خطوط تراز یا خطوط هم هزینه پا خطوط کانتور ويژگي لین روش لین است که علاوه بر اينکه جواب بهینه را تعیین مي کند, اگر در جواب, نقطه بهینه نشدني باشد. روشهاي جایگزین را

صفحه 218:
قدم اول: روي صفحه مختصات محل تسهيلات موجود را مشخص کرده و از هر کدام دو خط متعامد رسم مي

صفحه 219:
‎pee eC ren oad‏ ,1,2 و خطوط افقي را از پایین به بالا رات 2 بتاميد. 3 ‎ ‎ ‏محل تقاطع محور ‎bax‏ مین ‎aia‏ و محل تقاطع محور لها با نامين خطتافقي را ‎۳۳ ‎

صفحه 220:
کت ‎Boe Se te‏ را ناحیعل] بنامید 1 (: جمع اوزاننقاط موجود برروي خفل

صفحه 221:
قدم دوم: مقادير زير را محاسبه كنيد: ‎w‏ ا ا ا ررك ميل ‎Ni ۷ 0 > ۲۷ | M=M+2G=- 4 sar eae 2 - ‎4 ‎Me ets ‏يهال

صفحه 222:
N,= Nit 2D,=> D=> ۳۹ 26-2 7<- 2۰ 7-1 N=N+2D= 3 ‏جرد حزم حير‎ -+ 00

صفحه 223:
زاویه : Rts VA 3 ا رك خواهد بود. ‎Su.‏ ۱۹ Ue Kal Web epee Cenc sy 200 را براي هر ناحیه

صفحه 224:
‎lay sly‏ کردن نقطه بهینه با يكي از چهار حالت :زير روبه رو خواهيم شد ‏1 ‏م ال ل ا ل 0 ‏بك > > ره کر کی 0,۸۵ 0.۸۵۰۸ ,9

صفحه 225:
فرض کنید در این مرحله جواب بهینه روي يکي از نقاط موجود واقع. شده ویابه هر دلیل ديگري در دسترس نمي باشد. در لین مرحله بليد خطوط تراز يا هم هزينه را رسم نمود. ويژگي صفحه مختصات به دست أمده أن است كه از نقطه اي كه شروع نموده و خطي رابر اساس ضریب زاویه هاي به دست آمده.رسم کنیم: .یک منحني بسته به دست مي آید که کلیه نقاط لن هزینه يكساني خواهند داشت. سعي مي کنیم نقطه شروع نزدیکترین نقطه به نقطه بهینه باشد.

صفحه 226:
(فاصله مجذور اقليدسي) ۱۵ 3 ‏دا‎ al ۳ ‏لور‎ i pat 22 a eran er ‏سس‎ 00# ی

صفحه 227:
ببه عنوان مثال, همان مثال قبل را در نظر مي گیریم

صفحه 228:
قر اين ‎dhs‏ خطوط کانتور دوایر هم مركزي هقتلد به مركز ره ارت کر سا راد تون ‎PAN 0‏ بهينه را بيدا كنيم و هر جه از مركز دور مي شويم ‎

صفحه 229:
١ه‏ 7 ‎le.‏ لا ره تور se eS aol. ‏هنت‎ 7 9 |) a) em ۳3 1 0 ‏این عبارت نشدني مي‎ ‏باشد چون به ازاي هر‎ ‏نقطه مخرجها صفر‎ ‏و‎ ‏کت‎ on 2) 0 2

صفحه 230:
0 ‎i‏ لور سولب اي عا ‎agsy‏ بط ها ‎Dea)‏ ‏۳۳( ‎PEs‏ CE ee ee TCLS St ened ‏برسیم‎

صفحه 231:
0 3 8 ۳ تا .آوردیم 9 2, Wa 3 ۲ > + Wa ‏جرج‎

صفحه 232:
ee | Fey ۱ od Oro Taree ret ea CL ۳ Lb W ‏(ها , 2 ند‎ ‏ما2‎ 6 (o) Pho 20 ‏تي‎ ‎PR (o) 4< ل 510 AL 4 ‏اج‎ 6

صفحه 233:
1 0000000000 ‏ل‎ ‎Cer oO 7+(4. 0) 1 1 OS es ]))425 3 2 1 2100000 1 Cer 90 1 0220-5 اال ااا 000 ere 12 7+) 0 1 ۱

صفحه 234:
۳ 2-52 بر @ 9 xX =3.992 Day ۳ ۳ لحت 0

صفحه 235:
دو حالث خاص براي خطوط تراز: - آگر یک نقطه باشند دایره است. 0 - اگر دو نقطه باشد به صورت بیضی است.

صفحه 236:
سقعه ختقعصات را نمی مر نظر #افته وید تقداق-سهیل اقا ردق میز سوراخ مي کنیم و از آنها نخ رد مي کنیم و در پایان نخها به اندازه وزن تسهیل ها وزنه مي بندیم و در بالاي میز سر نخها را به هم گره مي زنیم. در نقطه تعادل وزنه هاء يعني هر کجا که گره متوقف شد. آن مکان نقطه بهینه است.

صفحه 237:
۳۳ "للم" " ۱۳

صفحه 238:

صفحه 239:
‎ieee‏ مد در زوه ‎OF ea 0-1 6)‏ زا

صفحه 240:
Bert] IU Le serv Oe] Cert Ew Ey cov eo 2 مل Ae ae ALP ome EIR ‏إل لج‎ a\X, P)=|%- al+

صفحه 241:
5 0100 = ۸ نر ‎ae ga PAL a‏ رض

صفحه 242:
en

صفحه 243:
مثال: یک کارگاه تولیدی قصد دارد دو ماشین جدید اضافه کند. در این کارگاه تعداد زیادی ماشین وجود دارد اما فقط سه تا از آنها با ماشینهای جدید ارتباط دارند که در نقاطی که در صفحه بعد مسشخص شده آند استفرار یافته آننه پیش بيتى فى اشوه نين كدق ماشین جدید روزلنه دو يللت بار حمل شود. همچنین بین ماشین جدید 1 و ماشین موجود 1 روزي دو پللت. بین ماشین جدید 1 و ماشین موجود 2 روزي دو يالتء بين ماشین جدید 2 و ماشین موجود 1 روزي چهار پللت و بین ماشین جدید 2 و ماشین موجود 3 روزي ينج پالت بار حمل شود. با توجه به اينکه حملها در راهروهاي متعامد انجام مي شود مطلوب است محل ماشينهاي جدید. به گونه ای که جمع مسافت طی شده در هر روز حداقل باشد.

صفحه 244:
PO en ey Sy od otal - = 1m 10 Pais 0 ‎Ssh SL S 4‏ لني ند اق لا ل ‎ae ee ar Pa‏ ‎OA ra POA ae Ae ener ‎۱۱۳۵ ‎Be ‎P+ G=0 ce a <i 6) s+ n=0 + 4=0 ‎S+ 12=0 ‎Xi ‏یر‎ ‎x- 10- x- 20- ‏د‎ ‎x- 40- ‎9

صفحه 245:
عاك اودع وسيل دید خمل وجود ندارد. حالت دوم: بین وسایل جدید حمل وجود دارد.

صفحه 246:
كال اول < م ل ۱ ‎Oe‏ (Mesa res ‏تا وس موسر‎ | 1 ۱ > 5 فاصله وسيله موجود با محل كانديد شده SS

صفحه 247:

صفحه 248:
‎Da‏ ی = كل هزینه حمل مربوط به ماشین جدید 1 اگر در محل کاندید شده 1 قرار گرفته ‏= باشد. ‏ا الك ‎eae‏

صفحه 249:
کردن مسئله ‎(DG,‏ لد ‎HZ‏ ‎A 7A‏ < Cin W=12, 7 5

صفحه 250:
مثال:

صفحه 251:
قدم اول: حداقل هزینه هر سطر را از تمام اعداد آن سطر کم مي کنیم.

صفحه 252:
قدم دوم: حداقل هزینه هر ستون را از تمام مقادیر آن ستون کم مي

صفحه 253:
قدم سوم: با رسم حداقل خطوط افقي و عمودي تمام صفرها را بنوشانید. اگر تاه لوط مسج ‎alias Jha‏ مافیعنز بافتده جواب بهینه حاصل شده است. در غیر اینصورت به قدم چهارم ‎ag‏

صفحه 254:
قدم چهارم: حداقل هزینه کل ماتریس را پیدا کرده و آن را به محلهاي تقاطع اضافه. و از اعداد خط نخورده کم کنید. به اعدادي که روي خط قرار دارند كاري نداریم.

صفحه 255:
‎Git Gat G@=40‏ = هزينه كل ‏اكر تعداد محلهاى كانديد شده بيش از تعداد وسايل جديد باشده به اندازه تقاوت آنها وسيله ‎od‏ ل ا ال ۱ بالعکس اگر تعداد وسایل جدید بیش از تعداد محلهاي کاندید شده باشد. به اندزه تفاوت ‎se we Leen sme aoe‏ |

صفحه 256:
ات ی سار سا سر ۱ ‏او‎ 1 ie borane Gia ‏ما‎ 0 ee 2 piers ‎ow. Ae‏ یت ۶ ۶ ۶ < -حصنه 00 7 ‎8 ‎PP Ci 2 2 ‏01 < را

صفحه 257:
1 ماشين ماشین كه در محل 1 158 ‎Care col dF‏ ‎O‏ yaaa

صفحه 258:
[0 و > رز متیر

صفحه 259:
sslgJao Minimax miny AGO Cesare © ۱ =X 22002 a ۲ < ‏جح‎

صفحه 260:
گسترش و انعطاف پذیرء اضافه شدن بخشها و فعالیتها و یا تغییر در نوع آنها باعث مي شود که طراح در زمان طراحي واحد مورد نظر. امكاني را براي گسترش و انعطاف پذيري در نظر بگیرد. معمولا در زمان طراحي دو تا ده برابر فضاي مورد نیاز راء براي کارخانه در نظر مي گيريم. .

صفحه 261:
دلایل گسترش و انعطاف پذيري: ‎i‏ تغییر در نوع محصول " تغییر در نوع مواد اوليه تغيير در نوع تكنولوزي ” تغيير در شرايط بازار

صفحه 262:
الگوها روش تصویر آینه اي مزایا: بدون اخلال در کار تولید کار گسترش را انجام مي دهد. دریافت ها ادغام مي نشوة .معايب: دو بخش ارسال به وجود مي آيد

صفحه 263:
مزایا: بارها و بارها قابل اجرا است. اجراي آن ساده مي باشد. جریان خط مستقیم حفظ مي شود. در حپین گسترش خلالي در تولید به وجود نمي آورد. کمترین هزینه ساختمانی را دارد. معایپ: سفق از یک سم اتجام مي شود. همه بخشها با این روش قابل گسترش نیستند. زمين بايد مسطح باشد. (زيرا در غير اینصورت شيب بايستي برداشته شود و هزينه هاي ساختماني افزانث خواهد بافت)

صفحه 264:

صفحه 265:
مزایا: ۲" همه بخشها جداگانه گسترش داده می شود و جریان مواد مختل ” براي گسترش مي توان از ستون مجاور استفاده کرده و ستون جدید ایجاد نکرد و هزینه ساختمانی را کاهش داد. 515 7 با اضافه بخش تولید. خط مونتاژ در جهات دیگر گسترش مي یابد و عملا جريان مواد را مختل مي کند.

صفحه 266:
در توسعه کارخانه با الگوي فوق. موارد زیر را باید در نظر داشته باشیم: ” براي وسايل حمل و نقل بالاسري به هيج عنوان توصيه نمي شود. ” بخشهاي ساخت قلبل توسعه نبوده و تنها بخش مونتاژ قلبل توسعه است: 7 ممکن است بخشهاي دریافت و ارسال به دو قسمت مجزا تقسیم شود. 7 امکان استفاده از ستونهای بخش مجاور وجود داشته و انبار در محل امکانپذیر مي شود.

صفحه 267:

صفحه 268:
مزایا: ” جريان اولیه حفظ مي شود. ۲ بخشهاي مختلف ‎ices‏ توسعه يافته اند. ۳ شکل متمرکز دریافت و ارسال حفظ مي شود. معایب: " تورم جریان با گسترش به وجود مي آيد که با تولید تطابق ندارد.

صفحه 269:

صفحه 270:
ساختماني کم است. معایب: ‎we‏ ‎as‏ گسترش هستند فل جویان ‎i a‏ ۱ ~ ان مواد را به هم مي زذ مي زند.

صفحه 271:
7 فضاهاي مرده شناخته شده و از آنها استفاده می شود. 7 از ارتفاع استفاده می کنیم. 1 * نازاب اتمه زد وااز یعس آتیم: 7 جريان مواد و حجم كالاهاي نيمه ساخته را كأهش وى تعد

صفحه 272:

طرحريزي واحدهاي صنعتي فهرست فصل اول :کليات فصل دوم :مطالعه و طراحي فرآيند فصل سوم :استقرار ماشين آالت فصل چهارم :طراحي خط مونتاژ و انبار فصل پنجم :طراحي استقرار بخش هاي توليدي فصل ششم :حمل و نقل فصل هفتم :تکنينکهاي طراحي استقرار فصل هشتم :الگوريتم هاي کامپيوتري طراحي استقرار فصل نهم :جايابي 2 طرحریزی واحدهای صنعتی تاريخچه با به وجود آمدن انقالب صنعتي و تخصصي کار کارگران ،مطالعه و بررسي طرح استقرار واحدهاي توليدي براي صاحبان آن اقتصFادي نمود. اولين دستاورد اين مطالعه ،مکانيزه کردن وسائل و دستگاهها بود. سپس حمل و نقل مواد بين مراحل ساخت مورد توجه خاص قرار گرفت. بدين ترتيب صاحبان صنعت ،متخصصين را برگزيدند تا مسائل طرحريزي واحدهايشان را مطالعه نمايند. 3 طرحریزی واحدهای صنعتی طرحريزي عبارت است از برنامه ريزي ،طراحي ،بهبود و پياده سازي سيستمهاي توليدي شامل طرح استقرار و سيستم حمل و نقل به نحوي که موثر ترين عملکرد براي واحد توليدي يا خدماتي فراهم شود. 4 طرحریزی واحدهای صنعتی طرح استقرار در طرحريزي کارخانه طرح استقرار ,آرايش منسجم و هماهنگي از مواد ،ماشين آالت و نيروي کار است به نحوي که حداکثر کارآيي از تلفيق آنها بدست آيد. به عبارت ديگر طراحي استقرار به معني آن است که مي خواهيم بدانيم ماشين آالت و تجهيزات توليدي ،تجهيزات در ارتباط با توليد و امکانات خدمات پرسنلي را چه طور در کنار هم قرار دهيم تا کار آيي واحد توليدي باالتر رود. 5 طرحریزی واحدهای صنعتی اهميت طراحي کارخانه -1اولين شرط الزم براي داشتن يک توليد اقتصادي ,دارابودن يک طرح مفيد براي جريان مواد است. -2شرط الزم براي داشتن يک طرح خوب جريان مواد ,وجود ترتيب مناسب فيزيکي از همه ماشين آالت و تجهيزات است. -3شيوه صحيح حمل و نقل فوق را کامل کرده و منجر به عملکرد کارآمد و موثرتر فرآيندهاي مختلف مربوط به هم مي شود. - 4عملکرد کارآمد و موثرتر هزينه توليد را حداقل مي کند که در نتيجه حداکثر سود را بدنبال خواهد داشت. 6 طرحریزی واحدهای صنعتی اهداف طراحي کارخانه - 1کوتاه کردن زمان توليد و به حداقل رساندن حمل و نقل ها؛ - 2به حداقل رساندن سرمايه گذاري روي ماشين آالت و تجهيزات؛ -3حداکثر استفاده از زمين ,وسائل و نيروي انساني؛ -4آسان سازي فرآيند توليد؛ - 5فراهم نمودن محيطي امن و سالم همراه با آرامش براي کارکنان؛ - 6حفظ انعطاف پذيري در ترتيب قرار گرفتن ماشين آالت و عمليات. 7 طرحریزی واحدهای صنعتی موارد کاربرد طراحي کارخانه -1تغيير در طرح يا نوع محصول؛ -2تغيير در روش توليد؛ -3ايجاد کارخانه؛ -4کوچک (محدود) يا بزرگ (گسترده) کردن بخشها؛ -5تعويض وسائل قديمي؛ - 6از بين بردن مشکالت توليد (وجود ضايعات ,بي نظمي ,شرايط بد محيطي و )...؛ -7اضافه کردن محصول يا محصوالت جديد و ... 8 طرحریزی واحدهای صنعتی دامنه طراحي کارخانه -1فعاليتهاي درون واحد شامل دريافت ,بازرسي ,انبار ,توليد ,مونتاژ ,کنترل کيفي ,بسته بندي, حمل و نقل مواد ,خدمات پرسنلي ,خدمات جنبي توليد ,انبار کاالي ساخته شده ,ارسال, قسمتهاي اداري و تاسيسات - 2فعاليتهاي فروش ,بازاريابي ,خريد ,حسابداري ,حمل و نقل خارج کارخانه و حمل و نقل داخل محوطه کارخانه 9 طرحریزی واحدهای صنعتی سطوح طراحي کارخانه -1سطح کالن يا شماي کلي -2سطح مياني -3سطح جزئي 10 طرحریزی واحدهای صنعتی ارتباط طراحي کارخانه با ديگر بخش ها (مراکز تهيه اطالعات) -1بخش فروش -2بخش خريد -3بخش مهندسي محصول -4بخش پرسنلي -5بخش مالي -6بخش مهندسي توليد -7بخش مهندسي صنايع -8بخش کنترل توليد -9بخش مهندسي طراحي ساختمان -10بخش بازرسي و کنترل توليد -11بخش مدير عامل 11 طرحریزی واحدهای صنعتی منابع اطالعات کليدي در طرحريزي -1محصول ( : )Pچه چيزي قرار است توليد شود؛ -2مقدار ( :) Qچه مقدار از هر يک از اقالم بايد توليد شود؛ -3روش توليد ( :) Rفرآيند و ترتيب عمليات توليد محصول چگونه است؛ -4خدمات پشتيباني ( :)Sچه ماشين آالت و تجهيزاتي مورد نياز است؛ -5زمان ( :)Tطي چه زماني بايد محصول توليد شود. 12 طرحریزی واحدهای صنعتی مراحل طرحريزي واحدهاي صنعتي -1جمع آوري اطالعات؛ - 2طراحي روش ساخت و طرحريزي اوليه جريان مواد؛ - 3تعيين تجهيزات ,نيروي انساني ,بخش هاي مورد نياز و مساحت مورد نياز؛ - 4طرحريزي ايستگاههاي کاري ,طرحريزي روشهاي حمل و نقل و طرحريزي نهايي جريان مواد؛ - 5تعيين محل دپارتمانها با توجه به روابط فيمابين آنها و ارائه طرح کارخانه؛ -6ارزيابي و اجرا؛ -7طرح تجهيزات؛ -8طرح ساختمان؛ 13 طرحریزی واحدهای صنعتی مراحل طرحريزي واحدهاي صنعتي -9تهيه بودجه؛ -10تدارکات؛ -11نصب وسائل؛ -12فرآيند توليد و ساخت ,بهره برداري؛ -13انبارداري محصوالت نهايي؛ -14توزيع محصئالت؛ -15بازاريابي و فروش؛ -16مصرف کنندگان. 14 طرحریزی واحدهای صنعتی مطالعات امکان پذيري ‏Facility Study سه مرحله امکان پذيري : امکان پذيري اقتصادي (مطالعه بازار و شرايط کالن موجود) امکان پذيري فني (نوع تکنولوژي مورد نياز و امکان دستيابي به آن) امکان پذيري مالي (مانند نقطه سربه سر و سود آور بودن محصول) مسئوليت تمام مسائل فوق با مهندسي صنايع است 15 طرحریزی واحدهای صنعتی مطالعه بازار در ايFن مرحلFه کFه اوليFن گام هFر فرآينFد اقتصFادي بFه شمار مي رود بايسFتي ماهيFت مشتريان ،عمFر مفيFد محصFوالت رقيFب ،سياستها و مقررات دولتFي نظيFر صFادرات و واردات و ...را مطالعFه نمود و سهمي را که مي توانيم از بازار بدست بياوريم تخمين زد. ايFن سFهم تFا حFد زيادي بFه کيفيFت محصFول مFا در مقايسFه بFا رقبا مربوط مي شود. 16 طرحریزی واحدهای صنعتی گردآوري اطالعات فني محصول در ايFن مرحلFه بايسFتي اطالعات مورد نياز براي توليFد محصول را از کارخانه هاي مشابه يا از کارشناسان فني بدست آوريم .اين اطالعات در قالب فرم ها و نمودار هاي زير تهيه مي شوند: ليسFت قطعات ،نقشFه قطعات ،عکFس انفجاري يFا نقشFه مرکب ،نمودار مونتاژ ،نمودار فرآيند عمليات ،نمودار مراحل ساخت و .... 17 طرحریزی واحدهای صنعتی ضمنا در اين مرحله بايد در مورد ساخت يا خريد قطعات تصميم گيري شود. در اينگونه موارد معموال از مهندسي ارزش استفاده مي شود. در مهندسي ارزش آلترناتيوهاي مختلف را بررسي و گزينه برتر را انتخاب مي کنيم. فصل دوم مطالعه و طراحي فرآيند مطالعه و طراحي محصول ،فرآيند و ظرفيت طرحريزي واحدهاي صنعتي طراحي عمليات طراحي فرآيند طراحي محصول مطالعه بازار و پيش بيني فروش تعاريف و مفاهيم ‏ ‏ ‏ طراحي توليد :فعاليتهايي که شامل بررسي هايي راجع به محصول، روشهاي مختلف توليد و انتخاب تجهيزات مناسب باشد. طراحي فرآيند :بخشي از طراحي توليد است که شامل بررسي هايي راجع به فرآيند واحد ،ترکيب فرآيندهاي واحد و انتخاب يک فرآيند مناسب باشد. فرآيند واحد :ساده ترين عملياتي است که در واقع کوچکترين آجربناي فرآيند را تشکيل مي دهد و عملي است که براي ايجاد تغيير مشخصي بر روي مواد ،قطعات و ماشين آالت انجام انجام مي شود. رويه طراحي توليد ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ طراحي محصول طراحي فرآيند طراحي عمليات طراحي کارخانه آزمون و تصحيح رويه طراحي فرآيند ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ تعيين عمليات مورد نياز براي توليد هر قطعه شناسايي روشها و انواع مختلف تجهيزات تعيين زمان توليد و محاسبه کسر ماشين آالت براي هر روش عملياتي بهينه کردن تعداد ماشين آالت و استاندارد کردن روشها ارزيابي اقتصادي روشها انتخاب روش مناسب با توجه به معيارهاي از قبل تعيين شده روشهاي نمايشي فرآيند عمليات ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ برگ مسير عمليات نمودار مونتاژ نمودار فرآيند عمليات نمودار فرآيند جريان نمودار فرآيند چند محصولي دياگرام جريان دياگرام تقدم و تاخر نقشه هاي فني محصFول ،ليست قطعات يا مواد ،تصاوير مونتاژ ،نقشه هاي مونتاژ و نقشه هاي انفجاري ليست قطعات محتوي اطالعاتي شامل: نام محصول نام قطعه شماره (کد) قطعه تعداد قطعه در محصول شماره نقشه فني قطعه خريدني يا ساختني جنس قطعه منابع تهيه مواد تاريخ تهيه ليست برگ فرآيند عمليات محتوي اطالعاتي شامل: ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ نام محصول ،نام و شماره (کد) قطعه ،تعداد قطعه در محصول ،شماره نقشه فني قطعه ،تاريخ تهيه ليست و نام تهيه کننده شرح عمليات شماره عمليات نام ماشين و تجهيزات زمان استاندارد تعداد ماشين مورد نياز تعداد کارگز مورد نياز نام بخش يا دپارتمان نمودار مونتاژ نمودار مونتاژ تصويري است از ترتيب مونتاژ کليه قطعات (با رعايت ترتيب مونتاژهاي فرعي) به خط مونتاژ اصلي و چگونگي ترکيب اجزاء محصول. نمادهايي که در نمودار مونتاژ بکار مي روند عبارتند از: دايره نشان دهنده عمل مونتاژ مربع نشان دهنده عمل بازرسي نمودار مونتاژ نمونه اي از نمودار مونتاژ نمودار فرآيند عمليات ‏ ‏ نمودار فرآينFد عمليات يFک ديFد کلFي از فرآينFد عمليات جهFت توليد محصFول را نشان مFي دهFد و در آFن کليFه عملياتFي کFه بر روي هر قطعه انجام مي گيرد ،مشخص مي شود. در نمودار فرآينFد عمليات ،زمان انجام عمليات در کنار نماد مربوطه ثبت مي شود. طريقه رسم نمودار فرآيند عمليات -1مشخص نمودن قطعه يا جزء اصلي -2فهرست نمودن عمليات و بازرسي ها به ترتيب - 3از گوشه باال و سمت راست کاغذ شروع به رسم نمودار مي کنيم. -4در سFمت چFپ هFر عالمFت نوع کاري کFه انجام شده اسFت (مثFل برش ،ماشين کاري و )...و در سFمت راسFت آFن زمان مجاز براي انجام آFن عمFل نوشتFه مي شود. - 5براي تمام اجزائي که به جزء اصلي و يا اجزاي ديگر ملحق مي گردند اين روش تکرار مي شود. -6عمليات و بازرسFي هFا بFه ترتيFب و بر اسFاس جريان کلFبي فرآيند شماره گذاري مي شوند. نمودار فرآيند عمليات نمونه اي از نمودار فرآيند ع6مليات نمودار فرآيند جريان نمودار فرآيند جريان نشان دهنده فرآيند جريان عمليات توليدي مي باشد و اطالعات جزئي تر نسبت به نمودار فرآيند عمليات را نشان مي دهد. نمادهايي که در اين نمودار بکار مي روند عبارتند از: عمليات بازرسي حمل و نقل تاخير انبار فعاليتهاي مرکب نمودار فرآيند جريان نمونه اي از نمودار فرآيند جريان نمودار فرآيند چندمحصولي در مواردي که تنوع محصوالت زياد باشد ،مطالعه تک تک نمودارهاي فرآيندهاي عمليات و يافتن رابطه آنها با يکديگر کار مشکلي است .لذا در اين موارد از نمودار فرآيند چند محصولي استفاده مي شود. نمودار فرآيند چندمحصولي نمونه اي از نمودار فرآيند چند محصولي دياگرام (نقشه) جريان از دياگرام جريان براي دنبال نمودن جريان مواد که در فرآيند توليد استفاده مي شود و نشان دهنده موقعيت همه فعاليتهايي است که در جدول جريان مي آيد. کاربرد اين دياگرام در موارد ذيل است: نمايش مسير قطعات نمايش ترافيک ،مناسب بودن راهروها و ... درک مشکالت موجود در استقرار بخشها نشان دادن برگشت به عقبها دياگرام (نقشه) جريان نمونه اي از دياگرام جريان دياگرام (نقشه) جريان نمونه اي از دياگرام جريان دو بعدي نمونه اي از دياگرام جريان سه بعدي دياگرام تقدم و تاخر دياگرام تقدم و تاخر کليه عمليات و فعاليت هاي مربوط به توليد يک محصول را در قالب يک شبکه نشان مي دهد. دياگرام تقدم و تاخر نمونه اي از دياگرام تقدم و? تاخر فصل سوم استقرار ماشين آالت 41 طرحریزی واحدهای صنعتی سيستم حمل و نقل ‏ ‏ سFيستمي کFه جريان حرکFت مواد و افراد را در يFک واحFد توليدي يا خدماتFي طوري برقرار کنFد کFه مطلوبيFت هاي مکانFي الزم فراهم شود. رابطFه طرح اسFتقرار و حمFل و نقFل ،رابطFه رفFت و برگشتFي (تعاملي) است. انتخاب ماشين آالت مورد نياز هدف ايFن اسFت کFه ترکيFبي مناسFب و سFازگار از ماشيFن آالت تهيه نماييFم کFه مFا را در رسFيدن بFه کيفيFت و کميFت مطلوب ،بFا کمترين هزينه ياري نمايد. عواملي که در انتخاب ماشين موثرند عبارتند از: ‏ ‏ ‏ ‏ تنوع توليد حجم توليد هزينه ثابت و متغير عوامFل کيفFي (در دسFترس بودن قطعات يدکFي ،دسFترسي بFه تخصص هاي مورد نياز ،آلودگي و )... مراحل انتخاب ماشين آالت ‏ ‏ ‏ ‏ مشخص کردن جزئيات فرآيند ساخت تعيين کليات طرح استقرار (محصولي ،کارگاهي ،گروهي و )... تعيين درجه اتوماسيون تعيين درجه استاندارد بودن از نظر اتوماسيون ماشينها را به چهار دسته تقسيم مي کنند: ‏ ‏ ‏ ‏ ماشينهاي دستي ماشينهاي نيمه اتوماتيک ماشينهاي اتوماتيک ماشينهاي کنترل اتوماتيک از نظر استاندارد بودن ماشينها را به پنج دسته تقسيم مي کنند: ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ماشينهاي استاندارد ماشينهاي عمومي يا يونيورسال ماشينهاي چند کاره ماشينهاي تک کاره ماشينهاي تک منظوره از باال به پايين هزينه ها بيشتر ،انعطاف پذيري کمتر و تعميرات و نگهداري سخت تر مي شود تعيين تعداد مورد نياز ماشين آالت براي تعييFن تعداد ماشيFن مورد نياز بايFد اول بFا تخميFن خرابيها و ضايعات آشنا شويم. براي تخمين خرابيها سه حالت وجود دارد: حالFت اول :فقFط خرابFي مطرح است و دوباره کاري وجود ندارد، حالت دوم :عالوه بر خرابي ،دوباره کاري نيز وجود دارد، حالت سوم :در ايFن حالت اپراتور بعد از عمل قطعFه را بررسي مFي کنFد و بسFته بFه وضعFي کFه دارد قطعFه را بFه يFک يFا چند مرحله قبل تر باز مي گرداند. حالت اول :فقط خرابي مطرح است و دوباره کاري وجود ندارد. )p ‏i ‏i (1 ‏p ‏i :تعداد قطعه ورودي به مرحله ‏i ‏x ‏i n : ‏N تعداد محصول مورد نياز ……. 2 1 . . . حالت دوم :عالوه بر خرابي ،دوباره کاري .نيز وجود دارد ام iعمل عمل بازيابي احتمال سالم بودن تکرار 1 2 3 :کل احتمال سالم بودن کل احتمال سالم بودن حالت سوم :در اين حالت اپراتور بعد از عمل قطعه را بررسي مي کند و بسته به وضعي که دارد قطعه را به يک يا چند مرحله قبل تر باز .مي گرداند 5 4 3 2 1 :براي هر گره يک معادله مي نويسيم برآورد تعداد ماشين آالت پFس از آنکFه تعداد قطعFه مورد نياز هFر مرحلFه مشخFص شFد ،بايد تعداد ماشيFن مورد نياز هFر مرحلFه نيFز تعييFن گردد .براي اين منظور از فرمول زير استفاده مي کنيم : ظرفيت مورد نياز ظرفيت يک ماشين تFFعداد مFاشFينمFورد = نFFياز کFFسر مFاشFينمFورد نFFياز مFرحFله n : تFFعداد قFFطعه مFورد نFFياز n : مFرحFله زFماناFسFتاندارد تFFولFيد هر قFFطعه در n : مFرحFله ‏FيFنFجام مFرحFله n : کFFلزFماندر دFسFترساز مFاشFينبFFرا ا ‏FبسFتفادFه Fاز مFاشFيندر n : ضFFري اF مFرحFله :را مي توان به طرق مختلفي تاثير داد( F)Setup Timeزمانهاي آماده سازي راه اول :زمان آماده سازي جزء توليد محسوب شده و در محاسبه زمان استاندارد محاسبه شود استفاده نماييم(. را از کل ) کم کنيم و از زمان در دسترس عبارتست از: تعديل شده ( )راه دوم :زمان آماده سازي مثال : اگFر ضريFب اسFتفاده از ماشيFن 80%باشFد و از 2000سFاعت کار ساالنه ماشين 200ساعت آن صرف آماده سازي شود خواهيم داشت : استفاده از فرمول فوق مي تواند در حالتهاي مختلف صورت Fپذيرد: ‏ توليFد کارگاهFي (هFر ماشيFن براي توليFد قطعات مختلFف بFه کار مي رود) ‏ توليFد محصFولي( :هFر محصFول بايFد بFه ترتيFب روي ماشينهاي مختلف رفته و مورد فرآيند قرار گيرد) توليد کارگاهي مثال :سFه قطعFه مختلFف روي يک ماشيFن توليFد مFي شود .اگFر سFاعت کاري هفتگي 48سFاعت و خرابFي 10%باشFد بFا اسFتفاده از اطالعات زير تعداد مورد نياز از ماشين مزبور را محاسبه کنيد. قطعه 1 قطعه 2 قطعه 3 30 50 10 زمان هر آماده سازي (دقيقه) 1 4 6 تعداد آماده سازي در هفته 1 0.6 0.2 زمان استاندارد توليد هر قطعه 1000 5000 2500 تقاضاي هفتگي کل زمان آماده سازي در هفته کل زمان توليد در هفته توليد محصولي مثال :فرض کنيد هفت عمل مختلف براي توليد يک محصول انجام مي شود .تقاضاي ساالنه محصول 134000عدد و راندمان خط 90%مي باشد .هر عمل روي يک ماشين جداگانه انجام مي شود. عمل زمان استاندارد (دقيقه) در صد خرابي 1 1 4 2 2.52 5 3 0.72 2 4 0.252 3 5 1.083 2 6 1.081 0 7 0.415 0 نرخ خروجي مورد نياز در ساعت عمل زمان استاندارد (دقيقه) در صد خرابي تعداد قطعه مورد نياز در ساعت توان توليد ماشين? در ساعت کسر مورد ني?از 1 1 4 85.8 60 1.46 2 2.52 5 82.3 23.8 3.53 3 0.72 2 78.2 83.4 0.9 4 0.252 3 76.7 238 0.32 5 1.083 2 75.9 55.4 1.36 6 1.081 0 74.4 55.5 1.34 7 0.415 0 74.4 143 0.52 در مرحلFه بعFد بايسFتي کسFر بدسFت آمده براي ماشين آالت را متوازن نمود .يعني به عدد صحيح تبديل کرد. براي اين منظور کارهاي مختلفي مي توانيم انجام دهيم : راه ح?ل اول :ممکFن اسFت بFا اسFتفاده از ترکيFب ماشيFن آالت (هFر جFا امکان پذير باشFد) يکFي از آنهFا را بFه پاييFن و يکFي را بFه باال گرد کنيم .بايFد توجFه داشFت کFه اين موضوع باعث مي شود زمان مورد نياز افزايش يابد. راه ح?ل دوم :مFي توانيFم کسFر بدسFت آمده را بFه باال گرد کنيFم و ظرفيFت اضافي را براي انعطاف پذيري در نظر بگيريم. راه ح?ل س?وم :بFا اسFتفاده از اضافFه کاري (اگFر ماشيFن آالت گران قيمFت باشند) عدد را به پايين گرد نماييم. توج?ه :اگFر کسFر ماشيFن 1.2و 5.5باشFد 5.5 ،براي اضافFه کاري مناسب تFر اسFت چون بFه 10%اضافFه کاري نياز دارد ولFي ، 1.2به 20% اضافه کاري نياز دارد. برآورد نيروي انساني فني مورد نياز منظور پرسFنلي اسFت کFه مسFتقيما بFا ماشيFن آالت کار مFي کننFد و بFا آنهFا سرو کار دارند( .شامل پرسنل پشتيباني ،تعمير و نگهداري ،انبارداري ،مونتاژ و ...نمي شود) اسFتفاده کرد که در اينجFا بار ديگFر مFي توان از فرمول درصFدي از زمان اسFت کFه انتظار مFي رود اپراتور بFه ايFن عمليات اختصاص دهد.اسFتفاده از ايFن فرمول مختFص مواردي اسFت کFه قرار اسFت اپراتور به بيFش از يFک ماشيFن سFرويس دهFد وگرنFه در مورد ماشيFن آالتFي که تمام مدت کار مFي کننFد و بFه يFک اپراتور مسFتقيم نياز دارنFد بديهFي اسFت که هر ماشين به يک اپراتور نياز خواهد داشت. نمودار انسان ماشين يا جدول عمليات گروهي مي توانند به ما کمک کنند. در مواردي کFه مFي خواهيFم از نمودار انسFان ماشيFن اسFتفاده کنيم و نوع ماشيFن آالت تخصFيص يافتFه بFه کارگFر يکسFان باشنFد مFي توانيم براي تعيين اين تعداد از روابط رياضي صفحات بعد استفاده کنيم. حالت اول :سرويس منظم حالتFي کFه اپراتور بFه چنFد ماشيFن يکسFان بFه طور نوبتFي و در فواصل منظم سرويس مي دهد بFه هFر ماشيFن سFرويس مFي دهد و فرض FکنيFد اپراتور براي زمان سFپس ماشيFن براي زمان فعاليFت خواهد کرد .زمان قدم زدن اپراتور بين دو ماشين مي باشد. حال چنانچه عدد اعشاري باشد چه بايد کرد؟ چنانچFه آFن را بFه باال گرد کنيFم همFه ماشينهFا دائFم کار مFي کننFد اما اپراتور زماني را بيکار خواهد بود. اگFر آFن را بFه باال گرد کنيFم اپراتور دائFم کار مFي کنFد امFا ماشينها زماني را بيکار خواهند بود. انتخاب ما بستگي به هزينه اين دو مورد دارد. هزينFه هFر سFاعت کار اپراتور و فرض FکنيFم ساعت کار ماشين باشد الف) اگر به پايين گرد شود. مFتوسFط هزيFنه کFFلبFFراFي ‏Fين مFاش : هزينFه هر ب) اگر به باال گرد شود حالت دوم :سرويس دهي کامال تصادفي در ايFن حالFت مشخFص نيسFت کFه اپراتور چFه زمانFي بايFد بFه ماشينها سFرويس دهFد زيرا ماشينهFا در حال کار هسFتند و فقFط وقتي از کار بيافتند اپراتور مشکل آنها را برطرف خواهد کرد. Fين اFحFتماFلکFFار کFFردFنهر مFاش : براي يافتن بهينه بايد ‏Fين اFحFتماFلخFراFبFيمFاش : هاي مختلف را امتحان کنيم فصل چهارم طراحي خط مونتاژ و انبار 77 طرحریزی واحدهای صنعتی طراحي خط مونتاژ براي ايFن منظور بايFد ابتدا تعداد ايسFتگاههاي کاري از طريFق باالنس خFط مشخFص گردد ،سFپس تجهيزات مورد نياز و مسFاحت هر ايسFتگاه تعييFن شده و سFپس کFل مسFاحت مورد نياز خط مونتاژ تعيين گردد. شرايط تعادل کامل خط عFمل زFماناFنFجام i تعداد عمليات ميزان تاخير تعداد ايستگاههاي کاري زمان سيکل نسبت تاخير يعني بايد عدد صحيح باشد الگوهاي پايه خط مونتاژ تخمين مساحت براي قسمتهاي توليد و مونتاژ روش اول :استفاده از کروکي در ايFن روش براي هFر يFک از ماشيFن آالت يFک کروکFي جداگانFه رسم مFي شود و محFل قرار گرفتFن خود ماشيFن و وسFائل جانFبي آFن نظير جعبFه ابزار ،مواد اوليFه ،محصFوالت ،اپراتور ،فضاي حرکت و غيره منظور مFي گردند .بFه ايFن ترتيFب مسFاحت مورد نياز ماشيFن محاسبه شده اسFت .سFپس براي سFالن مورد نظFر يFک کروکي در مقياس بزرگتFر رسFم شده و محFل قرار گرفتFن هFر يFک از ماشين آالت روي آFن مشخFص مFي شود و فضاي مورد نياز راهروهFا نيFز مشخFص مي گردد. روش دوم :در ايFن روش فضاي مورد نياز هFر ماشيFن کFه شامل موارد ذکFر شده مFي باشFد محاسFبه ،و جمFع مسFاحت همFه ماشين آالت را در يFک ضريFب تعديFل ضرب مFي کنيFم تFا مسFاحت مورد نياز راهروها مشخFص شود .طFبيعي اسFت که هFر قدر فرکانFس و جريان مواد بيشتر باشFد تعداد حملهFا بيشتFر بوده و نياز بFه راهروي بيشتري خواهيم داشت .براي ايFن منظور جداولFي وجود دارد .معموال بيFن 5%تا 30%بFه مسFاحت کFل ماشينهFا بFه عنوان فضاي راهرو در نظFر گرفته مي شود. طراحي قسمت دريافت و ارسال ايFن قسFمت مربوط بFه بارگيري و تخليFه قطعات و محصFوالت مFي باشد و فضاهايFي نظيFر سFکوها ،محوطFه باز کردن و جدا کردن ،بازرسي و کنترل کيفيFت ،انبارهاي موقFت ،فضاهاي مانور وسFايل حمFل و نقل خارجFي مثFل کاميون و تريلFي و ،...فضاهاي حرکFت و مانور وسايل حمFل و نقFل داخلFي مثFل ليفتراک و ،F...فضاي اداري و ...مFي باشد و بايد براي هريک از اين فعاليتها مساحت الزم در نظر گرفته شود. طراحي انبارها اصFوال انبارهFا بFه دليFل عدم تعادل ميان سرعت ورود و خروج کاال ضروري مFي شود .هFر چنFد در سFيستمهاي جديFد مديريFت توليد تالشهاي زيادي براي حذف انبارهFا صFورت مFي گيرد ،هنوز هم انبار يکFي از بخشهاي اصFلي صFنعت اسFت کFه وظيفFه آFن دريافت و نگهداري کاال ،تحويFل بFه موقFع بFه مشتري ،ثبFت اطالعات و تهيه فرمها و گزارشهاي الزم مي باشد. يFک کارخانFه مFي توانFد انبارهاي مختلفFي شامFل انبار مواد اوليه، انبارمحصFول ،انبار کاالهاي در جريان ساخت ،انبار ملزومات، انبار ضايعات ،انبار ابزار ،انبار قطعات يدکي و ...داشته باشد. براي محاسبه فضاي انبار بايد مراحل زير طي شود: ‏ ‏ ‏ ‏ وظايف انبار مربوطه مشخص شود. مشخصFات اقالم شامFل نوع ،خصFوصيات فيزيکFي (وزن ،حجFم ،شکل ظاهري و ،) ...نحوه و محFل انبار کردن (قفسFه ،محFل باز ،روي زمين و )...مشخص شوند. روش حمل مشخص شود. نحوه ورود و خروج مواد مشخص شود. نکات مهم در طراحي انبار ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ اقالمFي کFه اسFتفاده متعدد و زياد دارنFد يFا اقالم حجيFم و سFنگين بهتFر است نزديک به محل مصرف انبار شوند يا نزديک در ورودي باشند. در قفسه بندي بهتر است اقالم حجيم و بزرگ در طبقات پايينتر چيده شوند. از ارتفاع حداکثر استفاده به عمل آيد. قابليت دسترسي به همه مواد وجود داشته باشد. حداکثر استفاده از نيروي انساني موجود و امکانات حمل و نقل به عمل آيد. خروج غير قانوني اقالم بايد توسط طراح به حداقل برسد. يک سيستم اطالعاتي مناسب بايستي براي انبار طراحي گردد. الگوهاي مختلف استقرار انبار مواد اوليه و انبار محصول ارسال توليد انبار مواد توليد دريافت انبار محصول انبار مواد انبار محصول دريافت ارسال فصل پنجم طراحي استقرار بخش هاي توليدي 90 طرحریزی واحدهای صنعتی انواع طرح استقرار ‏Product Layout -Flow Shopا?س?تقرار م?حصول?يي?ا خ?طت??ول?يدي -Job Shop OR Process Lay outا?س?تقرار ک??ار?گاه?ي ي?ا ف?رآ?ي?ندي -Cellular Tec OR Group Tecا?س?تقرار س?لول?يي?ا ت??کنولوژ?ي گ??رو?ه?ي - Fixed Material Layoutا?س?تقرار م?واد ث??اب?ت استقرار محصولي ‏ ‏ ‏ ‏ در اسFتقرار محصFولي زمان توليFد کمتFر ،هزينFه حمFل و نقFل کمتر، موجودي در جريان سFاخت کمتFر ،و بFه فضاي مورد نياز کمتري به نسبت هر واحد توليد دارد. بازرسي و کنترل ها براي کيفيت و برنامه ريزي توليد ساده تر است. حملهFا بFه صFورت يکجFا و انباشتFه انجام مFي شود که مFي تواند مکانيزه يا دستي باشد. انگيزش جمعي براي افزايش توليد وجود دارد. سوراخکاري انبار محصول مونتاژ سوراخکاري خم کاري پرس کاري سوراخکاري فرز کاري تراشکاري تراشکاري سوراخکاري انبار مواد اوليه سنگ زني سوراخکاري تراشکاري استقرار کارگاهي در اسFتقرار کارگاهFي ماشيFن آالت کمتFر و عمومFي تFر مي باشند. زمان در جريان سFاخت بيشتFر ،موجودي در جريان سFاخت بيشتر و قابليت انعطاف باالتري دارد. سFرپرستي کارگاههFا سFاده تFر اسFت .بازرسFي هFا زياد تر و پيچيده تر است و به کنترل دقيق تري نياز دارد. آماده سFازي هFا زيادتFر و طوالنFي تFر اسFت و خرابFي يFک ماشين وقفFه کمتري در توليFد ايجاد مFي کند .حملهFا بFه صFورت غير يکنواخFت و موردي اسFت و انگيزش فردي براي افزايFش توليد وجود دارد. انبار محصول نقاشي نقاشي سوراخکاري تراشکاري تراشکاري مونتاژ سنگ زني فرز کاري فرز کاري مونتاژ سنگ زني فرز کاري فرز کاري انبار مواد اوليه جوشکاري جوشکاري سوراخکاري تراشکاري تراشکاري استقرار سلولي ايFن چيدمان بر پايFه گروه بندي قطعاتFي از خانواده محصFول بنFا مي شود .فرآيندهFا دسFته بندي مFي شونFد و فرآيندهاي مشابFه در يک گروه قرار مFي گيرنFد و براي هFر گروه يFک سFلول در نظFر گرفتFه مي شود .ايFن روش از مزاياي اسFتقرار محصFولي و اسFتقرار کارگاهي استفاده مي کند. انبار محصول نقاشي جوشکاري مونتاژ فرزکاري مونتاژ پرس کاري سوراخکاري تراشکاري پرس کاري سنگ زني سوراخکاري مونتاژ سوراخکاري سنگ زني انبار مواد اوليه مونتاژ سنگ زني سوراخکاري تراشکاري استقرار مواد ثابت در ايFن روش محصFول در وسFط قرار مFي گيرد و هFر بخش عمليات الزم را روي آن انجام مي دهد. بFه عنوان مثال مFي توان از صFنايع هواپيمFا سFازي ،کشتFي سازي، ساختمان سازي و ...نام برد. مونتاژ نقاشي جوشکاري انبار محصول انبار مواد اوليه سنگ زني پرسکاري تراشکاري تنوع استقرار کارگاهي تکنولوژي گروهي استقرار محصولي حجم مواد ثابت اگر محصول به صورت زير باشد نوع طرح استقرار روش ترکيب ايستگاههاي کاري که بايد براي برنامه ريزي دپارتمان انجام شود استاندارد بوده و تقاضاي آن بسيار پايدار و زياد باشد بخش بر اساس توليد محصول ترکيب همه ايستگاههاي کاري مورد نياز براي توليد محصول از نظر فيزيکي بزرگ ،حرکت آن سخت و داراي تقاضاي سفارشي باشد بخش براساس محصول ،محل مواد ثابت ترکيب همه ايستگاههاي کاري مورد نياز براي توليد محصول با فضاي مورد نياز جهت مرحله بندي محصول امکان گروه بندي آنها به خانواده مشابهي باشد که هر گروه در ايستگاههاي کاري توليد شوند بخش بر اساس توليد محصول ،خانواده محصول ترکيب همه ايستگاههاي کاري مورد نياز براي توليد خانواده محصوالت هيچ کدام از موارد فوق بخش بر اساس فرآيند ترکيب ايستگاههاي کاري يکسان براي برنامه ريزي دپارتماني اوليه و تالش براي ترکيب Fبخش اوليه مشابه بدون فراموش کردن روابط بين بخشها تجزيه و تحليل جريان مواد طراحFي اسFتقرار و تعييFن الگوي جريان مواد بFا يکديگFر رابطه اي تنگاتنFگ دارند .معموال طراح ابتدا طرح اسFتقرار را تعييFن مFي کنند امFا از قبFل يFک الگوي کلFي براي جريان مواد خود انتخاب کرده است. جريان مواد مFي توانFد بFه شکFل عمودي ،افقFي يFا ترکيFبي از هر دو باشد. عوامل موثر در تعيين جريان مواد عبارتند از: ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ تجهيزات حمل و نقل خارجي تعداد قطعات تشکيل دهنده محصول تعداد عمليات هر قطعه تعداد مونتاژهاي فرعي تعداد محصول توليدي ميزان و شکل فضاي موجود شکل واحدهاي خدماتي و نحوه استقرار آنها نحوه استقرار بخشهاي توليدي احتياجات خاص بخشها انبار مواد اوليه ميزان انعطاف پذيري شکل ساختمان ها و ... انواع الگوهاي جريان براي تحليل جريان مواد ابزار هاي مختلفي وجود دارد که بسته به مورد از اين ابزارها استفاده مي کنند: الFف) چنانچFه قصFد تحليFل جريان مواد براي يFک قطعFه يFا محصFول ساده را داشتFه باشيFم ،بهتريFن ابزار نمودار فرآينFد عمليات اسFت که بر اسFاس آFن مFي توان يFک اسFتقرار اوليه و ايده اي براي جريان مواد بدست آورد. ب) چنانچFه قصFد تجزيFه و تحليFل جريان مواد براي چنFد محصFول يا قطعFه را داشتFه باشيFم بهتFر اسFت از نمودار فرآينFد چنFد محصولي اسFتفاده کنيFم ،و سFعي نماييFم بFا جFا بFه جFا کردن بخشها ،حرکات برگشت به عقب حداقل شود. ج) وقتFي تعداد قطعات و بخشهFا خيلFي زياد باشFد از جدول از-به استفاده مي شود. د) در مواردي که بخواهيم روابط بين بخشهاي خدماتي را بررسي کنيم نوع رابطFه ديگFر بFه صFورت کمFي قابFل اندازه گيري نيسFت بلکFه شکل کيفي دارد لذا از جدول رابطه فعاليتها استفاده مي کنيم. فصل ششم حمل و نقل 107 طرحریزی واحدهای صنعتی طراحي سيستم حمل و نقل پFس از آنکFه يFک الگFو براي جريان مواد طراحFي شFد بايسFتي بFه صورت واقعFي تري تجهيزات مورد نياز براي هريFک از حملهFا را تعيين نمود. بنا براين احتياج به طراحي سيستم حمل و نقل خواهيم داشت. سFيستم حمFل و نقFل بايFد بFا حداقFل هزينFه و حداکثFر کارآيFي مطابق نقشFه اسFتقرار ،مطلوبيتهاي مکانFي الزم را فراهم آورد .منظور از مطلوبيFت مکانFي آFن اسFت کFه مواد مورد نياز بFه ميزان مورد نظر در زمان تعيين شده در محل مشخص شده فرآهم شود. هFر چنFد يFک روش کلFي براي طراحFي بهينFه سFيستم حمFل و نقل وجود ندارد و بيشتFر بFه اطالعات و خالقيFت طراح بر مFي گردد اما تعدادي اصFل بFه نام اصFول حمFل و نقFل وجود دارد کFه بايFد در زمان طراحي سيستم مورد توجه قرار گيرد. اصول حمل و نقل ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ اصل برنامه ريزي :هيچ حملي نبايد فاقد برنامه و پيش بيني الزم باشد. اصFل سFيستم :کليFه حملهاي برنامFه ريزي شده بايFد در قالFب يFک سيستم منسجم و هدفمند حرکت کند. اصFل جريان مواد :سFيستم حمFل و نقFل بايFد بFه نحوي باشFد که جريان مواد بهينه بوده و حداقل جريان برگشتي را داشته باشد. اصFل ساده سازي :حتFي المقدور حملهاي غير ضرور حذف و عمليات پيچيده به ساده تبديل شود. اصل جاذبه :حداکثر استفاده از نيروي جاذبه در جا به جايي مواد به عمل آيد. اصل فضا يا بعد سوم :استفاده کافي از ارتفاع صورت گيرد. اصFل اندازه واحFد بار :اندازه واحFد بار بايFد بهينFه باشد .يعنFي در هر جابه جايي بيشترين حجم ممکن از مواد منتقل شود. مکانيزاسFيون :حتFي المقدور بايFد حملهFا بFا وسFيله مکانيزه صورت گيرد. اصFل خودکارسFازي يFا اتوماتيFک کردن :حتFي المقدور حملها و انبار کردن به صورت اتوماتيک انجام شود. AS-RSمFثلسFFيستم  ‏ ‏ ‏ ‏ اصFل انتخاب :بFا توجFه بFه ويژگيهاي مواد بايسFتي و سFيله حمFل و نقل مناسب انتخاب گردد. اصFل استاندارد سازي :وسFايل حمFل واحدهاي بار بايFد در ابعاد مشخص و استاندارد انتخاب شود. انعطاف پذيري :سFيستم بايFد بFه گونFه اي طراحFي شود کFه در صورت ايجاد تغييرات در توليFد بFا کمتريFن هزينFه بتوان سFيستم حمFل را نيز متناسب کرد. اصFل وزن مرده :ميزان بار واقعFي نسFبت بFه کFل وزن حمFل شده بايد حداکثر باشد. اصل بهره وري :تجهيزات و پرسنل حمل و نقل بايد با حداکثر بهره وري فعاليت نمايند.  ‏ ‏ ‏ ‏ اصFل تعميFر و نگهداري :براي تجهيزات حمFل و نقFل بايFد سيستم تعميرات و نگهداري مناسب طراحي شود. اصFل جايگزينFي :وسFايل از کار افتاده بايFد بFا وسFايل بهتFر و کاراتFر جايگزين شود. اصFل کنترل :تجهيزات حمFل مورد اسFتفاده بايFد کنترل توليFد و موجوديها را تسهيل نمايد. اصFل ظرفيFت :طراحFي سFيستم حمFل و نقFل بايFد متناسFب بFا ظرفيFت توليد باشد. اصFل عملکرد :هزينFه هFر واحFد بار کFه يFک واحFد مسFافت جابFه جFا مFي شود بايد حداقل شود.  اصFل ايمنFي :يعنFي تجهيزات حمFل و نقFل بايFد ايمني الزم براي مواد حمل شده و اپراتورها را فرآهم آورد. براي کاربرد اين اصول معموال از چک ليستهايي استفاده مي شود به اين صورت که تک تک موارد بايد چک شوند. تعيين واحد بار خواص واحد بار مناسب: ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ وزن مرده کم باشد. انعطاف داشته باشد. استحکام کافي داشته باشد. اندازه اش مناسب باشد. هزينه تهيه اش کم باشد. قبليت تعمير و نگهداري داشته باشد. قابليت روي هم چيدن داشته باشد. با امکانات مشتري هماهنگي داشته باشد. انواع وسايل حمل و نقل -1نقاله ها -2جرثقيل ها -3ارابه يا تراک ها -4وسائل کمکي نقاله ها ‏Conveyors وسFايل حملFي هسFتند کFه قادرنFد واحدهاي بار يکنواخFت را به طور پيوسته بين دو نقطه جابه جا کنند. نقالFه هFا مFي تواننFد نيروي محرکFه داشتFه باشنFد يFا نداشتFه باشند .بعضي از انواع آنها عبارتند از: نقالFه هاي غلتکFي :نقالFه هايFي هسFتند بFه صFورت غلتکهاي کنار هم چيده شده کFه روي يFک محور سFوار شده انFد و نيروي محرکه ندارند. معموال نقالFه هFا بFه صFورت متحرک سFاخته مFي شونFد تا از نيروي جاذبه استفاده کنند .واحد بار بايد سطح صاف داشته باشد .اين نقاله ها معموال کم هزينه و پر کاربردند.  نقالFه هاي بلFبرينگي :ماننFد نقالFه هاي غلتکFي مFي باشنFد فقFط به جاي غلتک از بلبرينگ استفاده مي کنند. ‏ نقالFه هاي تسFمه اي :ايFن نقالFه هFا هFم بارهFا را بFه صFورت بسته اي و هم به صورت فله اي مي توانند جابه جا کنند. ‏ نقالFه هاي ناودانFي :براي جلوگيري از ريختFن و پرت شدن قطعه ،دو طرفش بسته است.  نقالFه هاي زنجيري :معموال واحدهاي بار را در ارتفاع باال حمل مي کنند. ‏ نقالFه هاي پنوماتيFک :مثFل کانالهاي کولFر هسFتند و موادي مثل مواد مذاب را با هواي فشرده جا به جا مي کنند. جرثقيل ها ‏Cranes ‏ ‏ ‏ ‏ جرثقيFل هاي پلFي يFا سFقفي :روي سFقف يFا ديوار نصFب مFي شوند، مسFيرهاي مشخصFي دارنFد و بيFن سFتونهاي مختلFف عمFل حمل را انجام مي دهند. جرثقيFل هاي ريلFي :ماننFد قبلFي اسFت امFا تکيFه گاه آFن بFه جاي سقف روي ريل است. جرثقيل داري :توانايي نصب روي ماشين آالت را دارند. باالبر هاي ساده ارابه ها يا تراک ها ‏Trucks ايFن وسFايل تنوع زيادي دارنFد و قادرنFد انواع و اقسFام بار را در فاصله هاي مختلف جا به جا کنند. بFه عنوان مثال مFي توان از جFک هاي دسFتي ،انواع واگFن هFا،ليفتراک ها و انواع گاري نام برد. وسايل کمکي ‏Auxiliary شامFل انواع ظروف ،قيFد و بسFت هFا ،زنجيFر هFا ،بوکسFول هFا ،سبدها و توري هFا ،انواع وسFايل نگهدارنده و حتFي برخFي از وسFايل بسته بندي مثل پالتها مي باشند. چند نکته در مورد انتخاب وسايل حمل و نقل ‏ ‏ ‏ ‏ بايد به عوامل مربوط به انبارها و روشهاي کاراي آنها توجه داشت. عوامFل مربوط بFه اقالمFي کFه حمFل مFي شونFد ماننFد نوع ،ويژگيها ،وزن و ...بايد در نظر گرفته شوند. عوامFل مربوط بFه خود وسFايل حمFل و نقFل ماننFد کارآيFي ،سرعت، ظرفيFت ،نيروي کار مورد نياز و وسFايل کمکFي مورد نياز بايد لحاظ شوند. عوامFل هزينFه اي شامFل هزينFه هاي ثابFت ،نيروي کار ،تعمير و نگهداري ،تعميرات ساختمان ،انرژي و ...بايد در نظر گرفته شوند. فصل هفتم تکنيکهاي طراحي استقرار 124 طرحریزی واحدهای صنعتی هدف از طراحFي اسFتقرار آFن اسFت کFه الگوي مسFاحت هFر يFک از بخشها تعييFن شده و ايFن الگوهFا بر اسFاس ارتباط بيFن بخشهFا کنار هم چيده شوند به طوريکه هزينه اين حمل ها حداقل گردد. روشهاي دستي تکنيکهاي طراحي استقرار الگوريتمهاي رايانه اي مدلهاي رياضي مثال :يک واحد توليدي از 12قسمت تشکيل شده است که به شرح زير مي باشند مساحت نام بخش? کد بخش 12000 دريافت و انبار ‏A 8000 فرز ‏B 6000 تراش ‏C 12000 ريخته گري ‏D 8000 پرس ‏E 12000 برش ‏F 8000 ارسال و انبار ‏G 2000 ابزار 3 2000 نت 4 6000 رختکن 5 12000 غذاخوري 6 24000 نمازخانه 7 روش حمل تعداد حمل توالي ساخت قطعه 1 2 روش 1 روش 2 روش 1 روش 16 15 8 30 ABFEG 4 5 2 10 ADEFG 10 10 5 20 ACFEG 3 32 30 16 60 ABDEF G 4 6 5 3 10 AFBEG 5 8 10 4 20 AEFG 20 20 10 40 ADBEG 4 5 2 10 ACEG 50 20 0 2 6 7 8 به از A A B C D E F G 45 % 15 % 25 % 10 % 5% 0 0 30 % 25 % 15 % 0 0 5% 10 % 0 35 % 0 0 45 % 55 % B 0 C 0 0 D 0 20 % 0 E 0 0 0 0 F 0 5% 0 0 25 % 45 % روش هاي دستي تعيين طرح استقرار روش مارپيچي روشهاي دستي روش خط مستقيم روش جدول بندي سفر روش الگويي روش مارپيچي ‏Spiral اطالعات ورودي :جريان مواد به صورت جدول Fاز-به و مساحت بخشها ‏ قدم اول :براي هريFک از بخشهاي توليدي يFک دايره رسم کرده و جريانهاي ورودي و خروجي آن را به شکل فلش رسم مي کنيم AB(45) AD(25) A AC(15) AE(10) AF(5) DE(35) EG(55) BE(25) FE(25) AE(10) CE(5) E EF(45) قدم دوم :بخشهاي مربوط بFه هFم را بFه صFورت دو بFه دو بر حسب ميزان جريان ،به صورت نزولي مرتب مي کنيم. )EG(55 )FG(45 )EF(45 )AB(45 . . . )CE(5  قدم سFوم :موقعيFت بخشهاي دريافFت و ارسFال را روي نقشFه بFه مقياس مشخص مي کنيم. ‏G ‏A  قدم چهارم :بFا توجFه بFه مساحت بخشهFا و نيFز ارتباطات مشخص شده در قدم ، 2بخشها را استقرار دهيد. ‏C ‏F ‏B ‏G ‏E ‏D ‏A  قدم پنجFم :اسFتقرارهاي مختلفFي توليFد نموده و آنهFا را بFا توجFه به معيار ارزيابي زير مقايسه کنيد. جمع درصد بخشهاي غير همجوار جمع درصدها 20 45 )AE(10)+AF(5)+CE(5 = 435 مFعيار ارزFيابFي=  قدم آخFر :طرح اسFتقراري انتخاب مFي شود کFه معيار ارزيابي کمتري داشته باشد. هدف کلFي ايFن روش حداقFل کردن جريان بيFن بخشهاي غيFر همجوار به منظور کاهFش هزينFه حمFل و نقFل اسFت .اشکال FايFن روش ايFن است که يک روش سيستماتيک براي بهبود ارائFه نمFي دهFد ،بلکه متکي به خالقيFت طراح مFي باشد .لذا وقتFي تعداد بخشهFا زياد شود عمال اين روش کارآيي نخواهد داشت. تکنيک خط مستقيم ‏Straight Line Technique هدف ايFن روش برقراري جريان در خFط مسFتقيم مFي باشFد ،يعني کاهFش جريانهاي برگشتFي کFه موجFب کاهFش هزينFه هاي حمل خواهFد شد .از نظFر ايFن روش جريانFي را خFط مسFتقيم مFي ناميFم که جريان برگشتي نداشته باشد. اطالعات ورودي ايFن روش عبارتنFد از :اطالعات رونFد و مسFير ساخت و مساحت بخشها.  قدم اول :تشکيل ماتريس قطعات سFطرهاي ايFن ماتريFس قطعات مختلFف هسFتند کFه بFه ترتيFب از بيشترين تFا کمتريFن جريان مرتFب شده اند .سFتونهاي ماتريس بخشهاي مختلFف هسFتند کFه ترتيFب آنهFا ،بر حسFب توالFي سFاخت قطعFه با بيشتريFن جريان مFي باشد .امFا اگFر تمام بخشهFا در توالFي آFن نباشند به قطعه بعدي رجوع مي کنيم. G ‏F ‏E ‏D ‏B ‏C ‏A 30 30 30 30 30 - 30 20 20 - 20 20 - 20 15 15 15 - 15 - 15 10 10 10 - 10 10 10 10 10 10 - - - 10 5 5 5 5 - - 5 5 5 5 - 5 - 5 5 - 5 - - 5 5 سلولهاي ماتريس مقادير در جريان مي باشند بخش قطعه 4 7 1 3 6 2 5 8  ‏ ‏ قدم دوم :جريان هاي برگشتي را روي ماتريس مشخص کنيد. قدم سوم :با تعويض جاي ستونها جريانهاي برگشتي را حداقل کنيد. قدم چهارم :تهيه نمودار استقرار ماتريFس قطعات اصFالح شده را روي نقشFه اسFتقرار منتقFل کنيFد تا نمودار استقرار بدست آيد.  قدم پنجم :تهيه استقرار نهايي بFا توجFه بFه مسFاحت مورد نياز هFر بخFش طوري نمودار استقرار را تغيير دهيد که مساحت ها رعايت شده باشد. ‏F ‏B ‏D ‏A ‏G ‏E ‏C ايFن تکنيFک يFک روش سFيستماتيک براي بهبود نداشتFه و بFه خالقيFت طراح بستگي داردو قطعا با افزايش تعداد بخشها دچار مشکل خواهد شد. روش جدول بندي سفر ‏Travel Charting هزينFه حمFل يFک واحFد بار در واحFد طول * مسFافت حمFل * ميزان بار = هزينه حمل کار حمل ايFن روش برخالف دو روش قبلFي يFک روش سيستماتيک براي بهبود اسFت کFه اسFتقرارهاي مختلفFي را ايجاد کرده و آنهFا را بر اساس معيار مشخصFي بFا هFم مقايسFه مFي کنFد و هدف آFن کFل کاهFش هزينFه حمل مي باشد. ورودي اين روش جدول از-به و مساحت بخشها است.  قدم اول :در اين FمرحلFه جدول از-بFه جريان را تFا حFد ممکن بهبود مي دهيم و سپس ميزان نامطلوبي را حساب مي کنيم. نکت?ه :براي بهبود جدول از-بFه ،وقتFي جاي دو بخFش را بFا هم عوض مFي کنيFم فقFط جاي سFطر و سFتونهاي آFن دو بخFش بFا هم عوض مي شود. ‏CوB اگر جاي ستون را با هم عوض کنيم ميزان نا مطلوبي از 855به 780مي رسد.  قدم دوم :با توجه به جدول از-به بهبود يافته که در پايان قدم اول به دسFت آمFد يFک طرح اسFتقرار اوليFه پيشنهاد مFي کنيFم بFه نحوي که مساحت بخشها در آن لحاظ شده باشد. ‏B D ‏F ‏A ‏G ‏E ‏C  قدم سFوم :بFا اسFتفاده از اسFتقرار بFه دسFت آمده يFک جدول از-به مسFافت حمFل تشکيFل مFي دهيFم بFه ايFن صFورت کFه فاصFله ميان مراکز بخشهFا را بFه صFورت پلFه اي يFا مختصFاتي محاسبه کرده و وارد جدول از-به مسافت حمل مي نماييم. ماتريس از-به مسافت حمل ‏G ‏F ‏E ‏D ‏B ‏C ‏A به از - 130 105 140 260 240 130 250 - - 235 185 85 - - - 10 150 80 - - ‏C - - ‏B 85 - - ‏D - - - - ‏E 150 - 185 - - ‏F - - - - - ‏G 150 - ‏A قدم چهارم :از ضرب نظير به نظير دو جدول جريان حمل و مسافت حمل ،جدول از-به کار حمل به دست مي آيد. از آنجFا کFه هنوز وسFايل مورد نياز براي هريFک از حملهFا مشخص نشده انFد ،معموال در ايFن مرحلFه ،هFزينFه واحFد تمام حملهFا را برابر يک فرض مي کنيم. بنابرايFن هميFن ماتريFس کار حمFل را ،مFي توان ماتريFس هزينFه کFل نيز تلقي نمود. قدم پنجFم :ماتريFس بFه دسFت آمده را بFا همان روشFي که در جدول از-به داشتيم حتي المقدور بهبود دهيد. به قدم سوم برگرديد تاجايي که ديگر بهبودي امکان پذير نباشد. روش الگويي ايFن روش بFا اطالعات کيفFي کار مFي کند .ورودي ايFن روش جدول رابطه فعاليتها مي باشد. هدف ايFن روش حداکثFر کردن ارتباطات خواسFته شده بيFن بخشهFا مي باشد .يعنFي بخشهايFي کFه ارتباطات قوي تري دارنFد بايFد بFه هم نزديکتر باشند. براي اين منظور ابتدا جدول زير را تهيه مي کنيم: شماره بخش نام بخش ‏A ‏E ‏I ‏O ‏U ‏X 1 2 3 . . . . . تراش . . . . . . . 11 . . . . . . . 2,7, 8 . . . . . . . . . . . . . . 5 . . . . . . . 9 . . . . . . . 3,6 . . . . . . . قدم اول :تهيه دياگرام ارتباطات حال پFس از تکميFل ايFن جدول ،اطالعات آFن را بFه شکFل الگويFي در مي آوريم .يعنFي بFه تعداد بخشهFا مربFع هاي هم اندازه اي را بريده و روي هر مربع اطالعات يک بخش را ترسيم مي کنيم. -:I ‏E:2,7, 8 ‏A:11 ‏U:9 تراش ‏O:5 ‏X:3,6 حال اين مربع ها کنار هم چيده و به نحوي با هم جا به جا مي کنيم که حداکثر ارتباطات خواسته شده رعايت شود .مثال بخشهايي که دارند کنار هم قرار گيرند و .... رابطهAنوع اکنون يک الگوي کلي از استقرار و جريان مواد به دست آمده است.  قدم دوم :در ايFن مرحلFه بايFد يFک الگوي واحFد را انتخاب نمود که بر اسFاس آFن بتوانيFم بFه راحتFي ابعاد بخشهاي مختلFف را ترسFيم و به مقياس کنيم .اندازه ايFن الگوي واحFد معموال بFه ابعاد کFل ساختمان و نيز فاصله ستونها از يکديگر بستگي دارد .اکنون جدول صفحه بعد را تکميل مي کنيم: شماره بخش مساحت تعداد الگو ()10*10 ابعاد بر حسب الگو 1 2 . . . . . . . . . تراش پرس 300 150 . . . . . . . . . 3 1.5 . . . . . . . . . 3*1 1.5*1 . . . . . . . . . . . . . . . . .  قدم سFوم :هريFک از بخشهاي بدسFت آمده بر حسFب ابعاد ارائه شده در جدول فوق را بFه صFورت الگوهايFي بريده و کنار هFم قرار مي دهيم .نحوه قرار دادن ايFن الگوهFا بايFد حتFي المقدور مشابه چيدمان به دست آمده در قدم اول باشد.  قدم چهارم :اگFر الزم اسFت ابعاد بFه دسFت آمده را طوري اصFالح Fکنيم کFه ابعاد مناسFب سFاختمان حفFظ شده و معيارهاي مورد نظFر يک طرح Fخوب حفظ شده باشد. فصل هشتم الگوريتم هاي کامپيوتري طرح استقرار 157 طرحریزی واحدهای صنعتی الگوريتم هاي کامپيوتري طرح استقرار CRAFT COFAD Improveme nt الگوريتمهاي کامپيوتري ALDEP CORELAP PLANET Constructi ve CRAFTاFFلگورFيFتم ‏Computrized Relative Allocation of Facilities ‏Techniques ايFن الگوريتFم دقيقFا مبتنFي بر روش جدول بندي سFفر اسFت .يعنFي مي کوشFد هزينFه کFل حمFل را کFه حاصFلضرب جريان در مسافت در هزينه واحد مي باشد را بهبود دهد. اطالعات ورودي آFن عبارت اسFت از جدول از-بFه ،اسFتقرار اوليFه ،هزينه واحFد حمFل براي هريFک از حملهFا و بخشهايFي کFه احتماال محFل آنها ثابت است.  قدم اول :فاصFله بيFن مراکFز بخشهFا را بFه صFورت پلFه اي محاسبه ،و در ماتريس از-به مسافت ثبت کنيد. 30 50 ‏B ‏A 20 ‏D ‏C 40 40 20 از به A A به B C D 1 2 4 A 1 1 B 40 0 C B 2 C 4 1 D 4 3 2 از A B C D 40 25 55 65 25 25 65 D 55 25 40 40  قدم دوم :از ضرب جزء بFه جزء (نظيFر بFه نظيFر) سFه ماتريس جريان، مسافت و هزينه واحد ،ماتريس هزينه کل را تشکيل دهيد. ‏D 1020 ‏C ‏B ‏A 22 40 50 0 65 25 0 به از ‏A 80 10 65 0 22 75 80 0 ‏B ‏C ‏D  ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ قدم سFوم :در ايFن مرحلFه بايFد بFه منظور کاهFش نامطلوبFي محل بخشهFا را جابFه جFا کنيم .ايFن الگوريتFم فقFط بخشهايFي را جابFه جFا مي کنFد کFه هFم مرز يFا هFم مسFاحت باشند .بFه عالوه ايFن الگوريتFم به کاربر اختيار مFي دهFد کFه يکFي از حالتهاي زيFر را براي جابFه جايFي ها انتخاب کند: جابه جايي دوتايي جا به جايي سه تايي جابه جايي هاي دوتايي و سپس سه تايي جابه جايي هاي سه تايي و سپس دو تايي تخمين بهترين جابه جايي ممکن  قدم چهارم :قدم سFوم آنقدر تکرار مFي شود تFا ديگFر طرح استقراري پيدا نشود که هزينه ها را کاهش دهد. تخمين کاهش? هزينه 40+=90+120-40-160+30+40-120-80 جابه جايي هاي دوتايي ممکن ‏A,B 25- ‏A,C 75 ‏A,D 20 ‏C,D ‏B,C 75- ‏B,D A ‏D ‏B ‏C به دست آوردن مرکز هر قسمت از-به مسافت را تغيير داده و براي شکل جديد به دست مي آوريم: سFFپسجFابFه جFايFيA,B 96 9 ‏D ‏B ‏A ‏C C,DيFايFه جFابFپسجFFس 927 B A D C نFFقاط قFFوتاFFلگورFيFتمCRAFT ايFن الگوريتFم يFک روش سFيستماتيک براي بهبود ارائه داده و بر مبناي اطالعات کمFي کار مFي کنFد و بFه خوبFي مFي توانFد اسFتقرارهاي مختلف را ارزيابي نمايد. نFFقاط ضFFعفاFFلگورFيFتمCRAFT بFه علFت فرضيات متعدد جواب بهينFه را بFه دسFت نمFي دهد و طرح استقرار ممکن است شکل مناسبي نداشته باشد. طرح نهايي وابستگي زيادي به شکل طرح Fورودي اوليه دارد. اFFلگورFيFتمALDEP ‏Automatic Layout Design Program اطالعات ورودي الگوريتم: طول ،عرض و مسFاحت کFل طرح ،مسFاحت هFر دپارتمان و بخش ،تعداد دپارتمانهFا و بخشهFا ،تعداد طرح اسFتقراري کFه در هر بار ru کردن کامپيوتFر توليFد مFي شود ،حداقFل نرخ FنزديکFي کFلn،حداقل درجFه ارتباط ،نمودار رابطFه فعاليتهFا ،مقياس طرح Fنهايي و عرض نواري که بخشها بر اساس آن مستقر مي شوند. ALDE يک الگوريتم سازنده است .يعنFي طرح استقرار اوليه را تهيه P مي کند اما آن را بهبود نمي دهد .از مزاياي آن اين است که مFي توان براي هFر راهرو ،آسFانسور ،و پلFه ،در داخFل طرح اسFتقرار فضا در نظFر گرفت .تعداد اسFتقرار زيادي توليFد مFي کنFد کFه يکFي از آنها انتخاب مFي شود .طرح اسFتقرار آFن شکFل مناسFبي دارد و سرعت محاسبات در اين الگوريتم زياد مي باشد. اين الگوريتم بر اساس رابطه فعاليتها کار مي کند. قدم اول :يکFي از بخشهFا بFه شکFل تصFادفي انتخاب مFي شود .بخش انتخاب شده از گوشFه شمالغربFي طرح نهايFي بFا عرض نوار مشخص شده چيده خواهد شد. 20 10 قدم دوم :براي انتخاب بخFش بعدي جدول رابطFه فعاليتهFا بررسFي مي داشته شود .بخFش دوم بخشFي اسFت کFه بFا بخFش قبلFي رابطFهAنوع Aاگر باشد .ورودي حداقFل نرخ ارتباط را مFي خواهد .بنابرايFن مثال را انتخاب مي کند. باشيم نداشته E اگر در شرايط مساوي قرار داشتيم يکي را به تصادف انتخاب مي کند. قدم سFوم :براي انتخاب بخFش سFوم ،بخشي که بFا بخFش دوم رابطه نوع و يFا ...داشتFه باشFد را انتخاب مFي کند .ايFن کار را آن ‏FEا ي ‏A قدر ادامه مي دهيم تا تمام طرحها مستقر شوند. قدم چهارم :به تعداد طرحي کFه در هر بار ruکردن کامپيوتر بايد توليFد شود ،طرح اسFتقرار ايجاد شده وnنرخ نزديکFي کل براي هريک از اين طرحها محاسبه مي شود. براي هFر دو طرحFي کFه بFا هFم همسFايه هسFتند نوع رابطFه نوشتFه مي شود مثلIIIEAA : و سپس به هر کدام به صورت زير امتياز مي دهيم: ‏A ‏E ‏I ‏O ‏X سپس با جمع امتيازها نرخ نزديکي کل را به دست مي آوريم. از بيFن طرحهاي اسFتقرار داده شده ،طرحFي مورد پذيرش قرار مي گيرد که بيشترين نرخ نزديکي کل را در اختيار داشته باشد. طرح مزبور کFه نرخ نزديکFي کFل آFن بيFش از حداقFل نرخ نزديکFي کل ورودي باشFد ،حفFظ خواهFد شد .معموال براي ruاول ايFن حداقل را ‏n صفر در نظر مي گيرند. قدم پنجFم :بار ديگFر کامپيوتFر را ruکرده و طرحهاي جديدي توليد مFي کنيم .در ايFن مرحلFه n ruکردن کامپيوتFر ممکFن است ورودي هFا را تغييFر داده باشيم .بارnديگFر طرح Fداراي بيشتريFن نرخ نزديکي کل انتخاب و با حداقل نرخ نزديکي مورد نظر مقايسه مي شود. قدم ششFم :ايFن Fکار آنقدر ادامFه پيدا مFي کنFد تFا طرح مطلوبFي بFه دست بيايد .يعني ديگر نتوانيم نرخ نزديکي کل را بهبود دهيم. اFFلگورFيFتمCORELAP ‏Computrized RElationship LAyout Planning ورودي ها: نمودار رابطFه فعاليتهFا ،تعداد بخشهFا ،مسFاحت هFر بخش،مقياس عددي براي نزديکي بخشها. مقياس طرح نهايFي در هنگام چاپ ،نسFبت طول و عرض طرح نهايي استقرار ثابت برخي از بخشها مي باشد. FلمFحاسFبه نFFرخ نFFزدFيFکيکFFلبFFراFيهر بFFخش).TCR (قFFدم او : قدم دوم :قرار دادن بخش با بيشترينTC ‏R در مرکز طرح استقرار. قدم سFوم :بخFش دوم بخشFي اسFت کFه بFا بخFش اول بيشتريFن رابطه را داشته باشد. قدم چهارم :بخFش سFوم بخشFي اسFت کFه بFا بخFش اول بيشتريFن رابطه را داشتFه باشد .در صFورت عدم وجود ،بFا بخFش دوم بيشتريFن رابطه را داشته باشد و در صFورت عدم وجود با بخش اول رابطه نوع Eداشته باشد و .... در شرايFط مسFاوي ارتباط دو بخFش بFا يFک بخFش ،بخشFي را انتخاب مي کنيFم کFه بيشتريFن TCرا داشتFه باشFد و اگFر TCهFا مساوي Rرا دارد. Rکنيم که بيشترين مساحت بود ،بخشي را انتخاب مي قدم پنجFم :اسFتقرار بخشهاي انتخاب شده ،بر حسب دو معيار نرخ محلي و طول همسايگي خواهد بود. مثال :فرض کنيFد در يFک تکرار خاص از الگوريتFم اسFتقرار سFه بخش بدين صورت به دست آمده است: 4 ‏B 2 ‏A 3 ‏C 3 3 مي خواهيم بخش Dبه ابعاد 3*3را مستقر نماييم. 4 3 ‏B 2 ‏A 3 ‏C ‏D1 ‏D2 3 بFFراFيD2 =800نرخ محلي =6طول همسايگي ‏A=600 ‏AD ‏E=200 ‏BD ‏I=50 ‏CD بFFراFيD1 =A+I=650نرخ محلي =3طول همسايگي ابتدا بر اساس نرخ محلي تصميم مي گيريم و اگر نرخهاي محلي برابر بود طول .همسايگي را در نظر مي گيريم الگوريتFم مFي توانFد طرح اسFتقرار قبلFي را نيFز تغييFر دهFد بFه شرطFي که طول Fهمسايگي کل تغيير نکند. ضمنFا اگFر نسFبت طول بFه عرض طرح نهايFي را نداده باشيFم ،الگوريتFم آن را يک به يک فرض مي کند. قدم ششم :در اين مرحله به طرح امتياز داده مي شود. ا?م?تياز ط?رح = رابطه * فاصله بخشها منظور از فاصله ،نزديکترين فاصله است .به طور مثال فاصله بين Aو Bصفر است. .طرحي بهتر است که امتياز کمتري داشته باشد = 600*4+4*5+امتياز طرح ….=2420 اFFلگورFيFتمPLANET ‏Plant Layout Analysis & Evaluation Technique ايFن الگوريتFم قوي تريFن و کاراتريFن الگوريتFم اسFتقرار اسFت که انعطاف پذيري بااليFي دارد .هدف آFن حداکثFر کردن درجات نزديکFي بين بخشها يا حداقل کردن هزينه هاي حمل و نقل مي باشد. وروديها: اطالعات ورود جريان مواد (که به يکي از سه شکل زير داده مي شود)الف) جدول از-به ب) روند يا مسير ساخت ج) جدول پنالتFي (جريمFه) (سFاختار آFن مشابFه جدول از-بFه اسFت اما عناصر داخل سلولها اعداد از -9تا +99هستند) اطالعات بخشهاشامFل مسFاحت هFر بخFش و اولويFت اسFتقرار آFن مFي باشد( .ايFن اولويت از 1تا 9است) -هزينه ها  فاز اول :تبديل اطالعات اوليه به فرم مورد نياز الگوريتم روند مسافت هزينه حمل هر واحد براي هر واحد مسافت فرکانس جريان قطعه ‏ABC 1 10 1 ‏ACBC 4 15 2 A A B 0 C 0 B A C B 10*1 15*4 A 60+ 10 B 0 C 0 60 15*4 C 10 60 70 حال بايFد جدول فوق را تبديFل بFه شکFل ديگري به نام جدول جريان بيFن بخشهFا کنيم .ايFن جدول با متقارن کردن جدول از-بFه بدسFت مFي آيد .يعنFي هFر خانFه را بFا خانFه مقابFل نسبت به قطر اصلي جمع مي زنيم و در هر دو خانه مي نويسيم. ‏C ‏B ‏A 10 60 13 0 ‏A 10 ‏B 13 60 0 ‏C  فاز دوم :انتخاب بخشها انتخاب بخشها به يکي از سه شکل زير صورت مي گيرد: روش اول :از بيFن FبخشهايFي کFه باالتريFن درجFه اولويFت را دارنFد ،جفت بخشي که بيشترين مقدار جريان را داشته باشند انتخاب مي شوند. بخFش بعدي بخشFي خواهFد بود کFه بيشتريFن مقدار هزينFه را بFا يکي از بخشهاي انتخاب شده دارد .ايFن کار را آنقدر ادامFه مFي دهيFم تا تمام بخشها انتخاب شوند. روش دوم :انتخاب زوج بخش اول مانند روش قبلي است اما بخFش سوم بخشFي اسFت کFه مجموع جريان آFن بFا بخشهاي انتخاب شده قبلي حداکثر باشد. روش سFوم :در ايFن روش جفFت بخFش انتخاب نمFي شود بلکFه بخش اول بخشFي اسFت کFه مجموع هزينFه آFن بFا کليFه بخشهFا حداکثر باشد. بخش بعدي بخشي است که مجموع هزينFه آFن با سFاير بخشها بيشتر باشد. فاز سوم :استقرار بخشهاي انتخاب شده ايFن الگوريتFم تالش مFي کنFد اوال حتFي المقدور بخشهFا مربعFي استقرار يابد و ثانيا بيشترين مرز را داشته باشند. بFا در نظFر گرفتFن FايFن دو مورد ،حالتهاي مختلFف اسFتقرار يFک بخش بررسي شده و حالت با کمترين هزينه انتخاب مي شود. به طور مثال: 3 2 1 3 هزينه حمFل و نقل اضافه شده براي استقرار بخش 3 مهمترين مزيتي که اين روش دارد اين است که انعطاف پذيري زيادي دارد. اFFلگورFيFتمCOFAD ‏Computerized Facilities of Design ايFن الگوريتFم شکFل تکميFل شده الگوريتFم CRAFTمFي باشد .بFه ايFن صFورت که عالوه بر اطالعات ورودي CRAFTاطالعات ديگري نظيFر انواع وسFايل حمل و نقل ممکن و هزينFه هاي ثابFت و متغيFر هFر يک را نيFز دريافFت مي کند .سپس مطابFق الگوريتFم CRAFTبخشهFا را اسFتقرار مFي دهFد و بر اسFاس اسFتقرار به دسFت آمده و مسFافتهاي ناشFي از آFن ،وسFيله حمFل و نقFل اقتصFادي براي هر حمل را انتخاب مي نمايد. حال بFا توجFه بFه تجهيزات بFه دسFت آمده هزينFه حمFل واقعFي را براي هريک از حملهFا محاسFبه مFي کنFد و بFا توجFه بFه هزينFه بFه دسFت آمده ،بار ديگر طرح اسFتقرار را بهبود مFي دهد .ايFن رونFد تFا جايFي بهبود مFي يابFد تFا ديگFر نتوانيم مقدار هزينه کل را کاهش دهيم. فصل نهم جايابي 197 طرحریزی واحدهای صنعتی تعريف به طور کلي جايابي به معناي پيدا کردن محلي مناسب براي نصب و استقرار ماشين يا کارخانه مي باشد ,به گونه اي که: -1دسترسي به منابع مورد نياز راحت باشد؛ -2مشکلي براي محيط اطراف ايجاد نکند؛ - 3حمل و نقل حتي االمکان کم و ارتباط امکان پذير باشد؛ -4دسترسي به منابع مصرف کننده به راحتي صورت گيرد؛ - 5نياز ماشين يا کارخانه حتي االمکان در محيط برآورده شدني باشد؛ -6پارامترهاي هزينه را حذف يا کم اثر نمايد. 198 طرحریزی واحدهای صنعتی تنوع مسائل جايابي -1از تعداد وسيله اي که بايد مکان يابي شود؛ -2از نظر تعداد مکان هاي کانديد شده؛ -3از نظر تعداد پارامترهاي موثر؛ -4از نظر وجود وسائل فعلي؛ -5از نظر ارتباط بين وسائل جديد؛ -6از نظر نوع مسافت. 199 طرحریزی واحدهای صنعتی مدلهاي رياضي جايابي جايابي تک تسهيلي ‏Single Facility Location مدلهاي رياضي جايابي چند تسهيلي ‏Multi Facility Location مدلهاي تک تسهيلي فاصله مختصاتي يا پله اي يا دکارتي يا متعامد مدلهاي تک تسهيلي فاصله اقليدسي يا پله اي مجذور فاصله اقليدسي فرض کنيد mوسيله موجود داريم که مختصات آنها به شرح زير مي باشد: مي خواهيم وسيله جديدي به مختصات را وارد کنيم به Fطوريکه Fهزينه حمل و نقل را .حداقل کند مدل کلي تک تسهيلي :حاصلضرب هزينه هر واحد مسافت طي شده در واحد زمان بين وسيله جديد و وسيله موجود iام فاصله مختصاتي مدل خاصFيت اول x :بهينFه منطبFق بر يکFي از xهاي موجود و yبهينه منطبق بر يکي از yهاي موجود است. خاصFيت دوم :نقطFه بهينFه نقطFه اي اسFت کFه نيمFي از حملهFا در سمت چFپ و نيمFي از آنهFا در سFمت راسFت آFن قرار گيرد .همچنيFن نيمي از حملها در باال و نيمي ديگر در پايين آن قرار بگيرد. براي به دست آوردن روش اول: و مثال پنج روش وجود دارد: يا 1 6/1 2 3/1 2 3/1 1 6/1 xها و yها را از کوچک به بزرگ مرتب مي کنيم: ‏y ‏x 2 4 2 8 5 8 5 11 8 11 8 13 . خط هزينه بهينه . و . هر جاي خط قرار گيرند هزينه بهينه تغيير نخواهد کرد . روش دوم :روش جمع اوزان مثال: ‏w 5 22 41 60 34 x 0 5 5 3 22 27 8 60 87 18 128 41 20 162 34 بين اعداد موجود به باال گرد مي کنيم y 0 5 5 2 75 80 16 102 22 18 162 60 وقتي بين آن بين اعداد موجود به باال گرد مي کنيم برابر يکي از اعداد موجود باشد در آن صورت .عدد و عدد بعدي قرار مي گيرد يا روش سوم :روش ترسيم همان مثال روش اول را در نظر مي گيريم: 13 11 8 4 8 5 3 روش چهارم :استفاده از برنامه ريزي خطي ابتدا بايد عبارات قدر مطلق را به حالت خطي تبديل .کنيم ‏m,n,p, روابط قضيه :اگر بين چهار عبارت ‏q :زير برقرار باشد :آنگاه مي توان نوشت مثال و به همين ترتيب براي نيز محاسبات الزم را انجام مي دهيم روش پنجم :خطوط تراز يا خطوط هم هزينه يا خطوط کانتور ويژگFي ايFن روش ايFن اسFت کFه عالوه بر اينکFه جواب بهينFه را تعييFن مي کنFد ،اگFر در جواب ،نقطFه بهينFه نشدنFي باشFد ،روشهاي جايگزين را هم معرفي مي کند. قدم اول :روي ص5فحه مختص5ات مح5ل تسهيالت موجود را مشخ5ص کرده و از ه5ر کدام دو خ5ط متعام5د رس5م مي .کنيم 6/1 3/1 3/1 3/1 3/1 3/1 6/1 خطوط عمودي را از چپ به راست 1,2,بناميد. 1,2,و خطوط افقي را از پايين به باال ………….,p …………..,q محل تقاطع محور xها با jامين خط عمودي را بناميد. 6/1 3/1 3/1 3/1 3/1 و محل تقاطع محور yها با iامين خط افقي را 3/1 6/1 ناحيه محصور بين خطوط عمودي i+1 , i , j+1را ناحيه]. [i,jبناميد ,j جمع اوزان نقاط موجود برروي خط 6/1 3/1 جمع اوزان نقاط موجود برروي خط 6/1 3/1 3/1 [2,0 ] 3/1 [1,1 ] [1,0 ] 3/1 [0,1 ] [0,0 ] قدم دوم :مقادير زير را محاسبه کنيد: بگذرد داراي ضريب را براي هFر ناحيه قدم سFوم :هFر خFط ترازي کFه از ناحيFه خواهFد بود .مقاديFر زاويFه محاسبه کرده و براي آن ناحيه بنويسيد. ][i,j هزينه بيشتر هزينه کمتر خطوط تراز -1 -3/2 0 3/2 1 -3 -2 0 2 3 3 2 0 -2 -3 1 3/2 0 -3/2 -1 براي پيدا کردن نقط5ه بهين5ه ب5ا يک5ي از چهار حالت :زير روبه رو خواهيم شد فرض کنيFد در ايFن مرحلFه جواب بهينFه روي يکFي از نقاط موجود واقعF شده و يFا بFه هFر دليFل ديگري در دسFترس نمFي باشد .در ايFن مرحله بايFد خطوط تراز يFا هFم هزينFه را رسFم نمود .ويژگFي صFفحه مختصات بFه دسFت آمده آFن اسFت کFه از نقطFه اي کFه شروع نموده و خطي را بر اسFاس ضFريFب زاويFه هاي بFه دسFت آمده رسFم کنيFم ،يFک منحني بسFته بFه دسFت مFي آيFد کFه کليFه نقاط آFن هزينFه يکسFاني خواهند داشت. سعي مي کنيم نقطه شروع نزديکترين Fنقطه به نقطه بهينه باشد. جايابي تک تسهيلي (فاصله مجذور اقليدسي) :به عنوان 5مثال ،همان مثال قبل را در نظر مي گيريم در اي5ن مدل خطوط کانتور دواي5ر ه5م مرکزي هس5تند به .ب5ه عبارت ديگ5ر م5ا باي5د نزديکترين مرک5ز نقطه به نقطه بهين5ه را پيدا کني5م و ه5ر چ5ه از مرک5ز دور م5ي شويم .هزينه بيشتر مي شود فاصله اقليدسي ‏a اين عبارت نشدني مي باشد چون به ازاي هر نقطه مخرجها صفر مي شوند بايد به صورت دوره اي محاسبه کنيم تا به جوابهاي همگرا .برسيم و جوابهايي هستند که ما در فاصله اقليدسي به دست .آورديم مثال: :چهار تسهيل به مختصات زير موجود داريم ( )ها ب555ا ه5م ب555را5برند . . . .. دو حالت خاص براي خطوط تراز: -اگر يک نقطه باشد دايره است. -اگر دو نقطه باشد به صورت بيضي است. روش حل مکانيکي صFفحه مختصFات را يFک ميFز در نظFر گرفتFه و بFه تعداد تسFهيل ها روي ميFز سFوراخ مFي کنيFم و از آنهFا نFخ رد مFي کنيFم و در پايان نخهFا به اندازه وزن تسFهيل هFا وزنFه مFي بنديFم و در باالي ميFز سFر نخهFا را به هFم گره مFي زنيم .در نقطFه تعادل وزنFه هFا ،يعنFي هFر کجFا که گره متوقف شد ،آن مکان نقطه بهينه است. جايابي چند تسهيلي :mتعداد تسهيالت موجود که در نقاط :n تعداد تسهيالت جديد که در نقاط فاصله بين تسهيل موجود فاصله بين تسهيل جديد وزن حمل بين تسهيل موجود وزن حمل بين تسهيالت جديد .مستقر شده اند .بايد مستقر شوند ‏j iبا تسهيل جديد ‏j kبا تسهيل جديد iو تسهيل جديد j jو k کل هزينه حمل و نقل مربوط به استقرار تسهيالت جديد در نقاط ي5ک مس5ئلهn 5ل ب5ه تس5هيلي قاب5ل تبديn مس5ئله ت5ک تسهيلي .مي باشد .حالت اول :وقتي فاصله متعامد باشد مثال: يFک کارگاه توليدي قصFد دارد دو ماشيFن جديFد اضافFه کند .در اين کارگاه تعداد زيادي ماشيFن وجود دارد امFا فقFط سFه تFا از آنهFا با ماشينهاي جديFد ارتباط دارنFد کFه در نقاطFي کFه در صFفحه بعد مشخFص شده انFد اسFتقرار يافتFه اند .پيFش بينFي مFي شود بين دو ماشيFن جديFد روزانFه دو پالFت بار حمFل شود .همچنيFن FبيFن ماشين جديFد 1و ماشيFن موجود 1روزي دو پالFت ،بيFن ماشيFن جديد 1و ماشيFن موجود 2روزي دو پالFت ،بيFن ماشيFن جديFد 2و ماشين موجود 1روزي چهار پالFت و بيFن ماشيFن جديFد 2و ماشين موجود 3روزي پنFج پالFت بار حمFل شود .بFا توجFه بFه اينکFه حملها در راهروهاي متعامFد انجام مFي شود مطلوب اسFت محل ماشينهاي جديFد ،بFه گونFه اي کFه جمFع مسFافت طFي شده در هFر روز حداقل باشد. محل استقرار سه ماشين موجود نامحدود در عالمت جايابي در فضاي گسسته حالت اول :Fبين وسايل جديد حمل وجود ندارد. حالت دوم :بين Fوسايل جديد حمل وجود دارد. :حالت اول  تعداد حملهاي کانديد شده = تعداد وسايل جديد :n :m تعداد محلها تعداد وسايل موجود وزن حمل بين وسيله جديد 1و موجود 1 وزن حمل بين وسيله iو موجود j جديد فاصله وسيله موجود با محل کانديد شده کل هزينه حمل مربوط به ماشين جديد 1اگر در محل کانديد شده 1قرار گرفته .باشد هزينه تخصيص ماشين جديد 1به محل کانديد شده 1 فرموله کردن مس5ئله مثال: محلها ماشينها 10 11 8 16 13 19 25 16 23 قدم اول :حداقل هزينه هر سطر را از تمام اعداد آن سطر کم مي کنيم. 2 3 0 3 0 6 9 0 7 قدم دوم :حداقFل هزينFه هFر سFتون را از تمام مقاديFر آFن سFتون کFم مي کنيم. 0 3 0 1 0 6 7 0 7 قدم سFوم :بFا رسFم حداقFل خطوط افقFي و عمودي تمام صفرها را بپوشانيد .اگFر تعداد خطوط رسFم شده برابر تعداد ماشينهFا باشد، جواب بهينFه حاصFل شده اسFت .در غيFر اينصFورت به قدم چهارم برويد. 0 3 0 1 0 6 7 0 7 قدم چهارم :حداقFل هزينFه کFل ماتريFس را پيدا کرده و آFن را به محلهاي تقاطFع اضافFه ،و از اعداد خFط نخورده کFم کنيد .بFه اعدادي که روي خط قرار دارند کاري نداريم. 0 4 0 0 0 5 6 0 6 ماشين 1به محل 1اختصاص پيدا مي کند ماشين 2به محل 3اختصاص پيدا مي کند ماشين 3به محل 2اختصاص پيدا مي کند هزينه کل اگر تعداد محلهاي کانديد شده بيش از تعداد وسايل جديد باشد ،به اندازه تفاوت آنها وسيله مجازي تعريف مي کنيم و هزينه آن را صفر در نظر مي گيريم بالعکس اگر تعداد وسايل جديد بيش از تعداد محلهاي کانديد شده باشد ،به اندازه تفاوت آنها محل مجازي تعريف مي کنيم و هزينه آن را صفر در نظر مي گيريم حالت دوم :بين وسايل جديد حمل وجود دارد. هزينه حمل بين iکه در محل j ماشين .قFرار گFFرفFته اFسFت1 قرار گرفته و kکه در محل ماشين هزينه حمل بين iکه در محل j ماشين که در محل . lقرار گرفته است قرار گرفته و k ماشين در غير اينصورت مدلهايMaximin مدلهايMinimax گسترش و انعطاف پذيري اضافFه شدن بخشهFا و فعاليتهFا و يFا تغييFر در نوع آنهFا باعFث مFي شود که طراح در زمان طراحFي واحFد مورد نظFر ،امکانFي را براي گسترش و انعطاف پذيري در نظر بگيرد. معموال در زمان طراحFي دو تFا ده برابر فضاي مورد نياز را ،براي کارخانه در نظر مي گيريم. داليل گسترش و انعطاف پذيري: ‏ ‏ ‏ ‏ تغيير در نوع محصولF تغيير در نوع مواد اوليه تغيير در نوع تکنولوژي تغيير در شرايط بازار الگوهاي مختلف براي گسترش ارسال دريافت دريافت ساخت و مونتاژ ساخت و مونتاژ مزايا :بدون اخالل در کار توليد کار گسترش را انجام مي دهد .دريافت ها ادغام مي .شود .معايب :دو بخش ارسال به وجود مي آيد ارسال روش? تصوير آينه اي مزايا :بارها و بارها قابل اجرا است. روش? خط مستقيم اجراي آن ساده مي باشد. دريافت ساخت و مونتاژ ارسال جريان خط مستقيم حفظ مي شود. در حيFن گسFترش خاللFي در توليد به وجود نمي آورد. کمترين هزينه ساختماني را دارد. معايب :گسترش از يک سمت انجام مي شود. همFه بخشهFا بFا ايFن روش قابل گسترش نيستند. زمين بايد مسطح باشد( .زيرا در غير اينصFورت شيFب بايسFتي برداشته شود و هزينFFه هاي ساختماني افزايش خواهد يافت) خط توليد خط توليد خط توليد روش Tشکل خط مونتاژ مزايا: همFه بخشهFا جداگانFه گسFترش داده مFي شود و جريان مواد مختل نمي شود. براي گسترش مFي توان از سFتون مجاور اسFتفاده کرده و سFتون جديد ايجاد نکرد و هزينه ساختماني را کاهش داد. معايب: بFا اضافFه بخFش توليFد ،خFط مونتاژ در جهات ديگFر گسFترش مFي يابد و عمال جريان مواد را مختل مي کند. در توسعه کارخانه با الگوي فوق ،موارد زير را بايد در نظر داشته باشيم: براي وسايل حمل و نقل باالسري به هيچ عنوان توصيه نمي شود. بخشهاي سFاخت قابFل توسFعه نبوده و تنهFا بخFش مونتاژ قابFل توسعه است. ممکFن اسFت بخشهاي دريافFت و ارسFال بFه دو قسFمت مجزا تقسيم شود. امکان اسFتفاده از سFتونهاي بخFش مجاور وجود داشتFه و انبار در محل امکانپذير مي شود. روش Uشکل دريافت ارسال ساخت و مونتاژ مزايا: جريان اوليه حفظ مي شود. بخشهاي مختلف همزمان توسعه يافته اند. شکل متمرکز دريافت و ارسال حفظ مي شود. معايب: تورم جريان با گسترش به وجود مي آيد که با توليد تطابق ندارد. ارسال دريافت روش Cشکل ساخت و مونتاژ مزايا: تغييرات ساختماني کم است. معايب: فقط برخي از بخشها قابل گسترش هستند. شکل جريان مواد را به هم مي زند. عدم تغيير فيزيکي ‏ ‏ ‏ ‏ فضاهFاي مرده شناخته شده و از آنها استفاده مي شود. از ارتفاع استفاده مي کنيم. از انبارها بهتر استفاده کرده و از حجم آن کم مي کنيم. جريان مواد و حجم کاالهاي نيمه ساخته را کاهش مي دهيم. والسالم

51,000 تومان