صفحه 1:
صفحه 2:
کمترین نگرانی 3 هه
ele Gavan
جانورات ةورئامرف
طتايدارات cask
م a طنابدارا 1
شاخه: طنایداران
عقات (سرده)
یی کین 0
شا ۲ fal if سس
شاهین سانان-2/60011010765] سوم و
۳ SST
eagles—ts us|
Aquila chrysaetos قام علمى:
Golden نام انکلیسی:2916
صفحه 3:
مر need eae ar Peed eS IB eS gnc et ۱
جه خانواده عقابیان تعلق دارد. رنگ لین پرندگان قهوهای تیره..به همراه پرهایی
7 ۳ ان ل ae
7 = اي نت مه اا 0005002
ف
7 ی اس پرنده معمول" oie ۱
5 4
7 لبود را بر روی شبن Me ot میسازد. عقاب طلایی بطور معمول سالی
یک یا دو جوچه آشیلوود! ها سرا تخود سس
۹
ies Rese inte)
ا .۰ A
سرعتشان را تا کر اب ENF
ششص
صفحه 4:
صفحه 5:
صفحه 6:
معمولا" دو تخم میگذارند و در حدود ۲۵ روز روی تخمها میخوابند. گاهی نرها چای مادهها
ری تغیها میخوایند و مادهها فکار oe gp
صفحه 7:
صفحه 8:
کمترین منقرض
OL تهدید شده هده
1 سس 0
۶۱ ۱۴6۷۷۱ ۱۴ ۲ ۵ ©
صفحه 9:
عقاب طلایی در اساطیر
ابوریحان بیرونی میتویسد که عقاب با
سپاهیان میگرفتند. گز
ان بود بر سر نیزه بلندی در
«پرچم ایرانیان عقابی بود
رفتن لمن و اينكه نمادى از
ت که هنگامی که وی با
سپاهیان اهمراهی کرد و در آنجا
عقلبى ديد كه ب 2 »> 5 تیک گرفت و با عرد
جمشید بافت شده تقش
| گرفته و گوی دیگری نيز بر
cy Kesey)
ن گذشته یادآوری کردهلند که بر
همی گرفتند. و اين خود نمادی
صفحه 10:
SSeS eel
٩ Cee eee
ا ال LN Sta Amn sriceae pew sea
و۱ نب cose cs ere we كيلومتر در ساعت ثبت شده اسسبت كه
= 000 reed
(pes ene
rears Pee كردة
حين پروازه تا پیش از ۲ کبلرگرم
—~
USES TEN a cares Ger SS OR حي
3 ۱
۰ ۹ [۳
صفحه 11:
اي 4 ییاد
صفحه 12:
Cw tranBirds.com OO
موضوع :
عقاب طالیی
تهیه کنندگان :
عقاب طالیی در
یک نگاه
عقاب طالیی یکی از بهترین پرندگان از لحاظ شکار در نیمکره ش مالی ش ناخته شدهاس ت .مانن د تمام
عقابان ،عقاب طالیی نیز به خانواده عقابیان تعلق دارد .رنگ این پرندگان قهوهای تیره ،به همراه پرهایی
به رنگ قهوهای روشن یا طالیی در سر و گردن است .به طور متوّس ط طول بالهای آنها ۷ف وت (بیش
از ۲متر) و طول خود آنها ۳فوت( ۱متر) است .این پرن ده معم وًال" در ارتف اع ۳۶۰۰م تری زن دگی
میکند والنه خود را بر روی درختان بلند ،در صخرهها و غیره میسازد .عقاب طالیی بطور معمول سالی
یک یا دو جوجه میآورد .این پرنده تمام عمر با جفت خود زندگی میکند .عقابهای طالیی ماده جث ه
بزرگتری نسبت به جنس نر دارند.
عقابهای طالیی به دلیل داشتن بالهای بزرگ نیاز زیادی به بال زدن در آسمان ندارند و روی الیههای
هوا سر میخورند .سرعت معمولی این پرندگان ۵۰کیلومتر میباشد اما هنگ ام ش یرجه زدن میتوانن د
سرعتشان را تا ۳۲۰کیلومتر بر ساعت افزایش دهند.
عقاب طالیی با استفاده از چابکی و سرعت و همچنین با استفاده از پاشنه قدرتمن د خ ود میتوان د
طعمههای خود را ازجمله خرگوش ،موش کوهی(مارموت) ،س نجاب زمی نی و غ یره و پس تانداران
بزرگ مانند روباه ،گربهی وحشی یا خانگی ،بز کوهی و بچه آهوها شکار کن د .آنها همچ نین در
مواقع کمیاب بودن شکار ،مردار حیوانات و خزندگان را نیز میخورند.
عقابهای طالیی دارای شش زیر گونه در کل جهان میباشند .بزرگترین جثه را در این زیرگونهها،
عقابهای طالیی هیمالیایی دارند .طول متوسط بال هایشان ۲٫۲۱سانتیمتر اس ت البت ه بزرگ ترین
عقاب این گونه یک ماده با طول بال ۲٫۸۱سانتیمتر است .عقابهای طالیی در اطراف قطب ش مال
در اسکاتلند ،اروپا (کوههای آلپ ،اسپانیا ،ایتالیا ،یونان ،رومانی ،یوگس الوی ،سرتاسر س یبری) ت ا
آسیا و آمریکا زادآوری دارد.
پراگندگی عقاب طالیی درایران
عقابهای طالیی ،پنجههای بسیار محکم و ق وی ای دارن د و میتوانن د طعمههای ت ا وزن ۸
کیلوگرم را حمل کنند اما به گفته کارشناسان محیط زیس ت ،این پرن دگان توان ایی بلن د کردن
طعمههای بسیار سنگین مانند بزکوهی و آهو هارا دارند.
در بعضی از کشورها نظیر مغولستان این پرنده را برای شکار آموزش میدهند .از آن جا که این
پرنده قدرت شکار گری بسیار باالیی دارد ،از عقاب طالیی برای شکار گرگ وروباه اس
تفاده
میکنند .عمر متوسط این عقابها در طبیعت ۱۱سال است اما در اسارت تا ۲۸سال هم عمر
میکند زیرا در طبیعت با خطرهای گوناگونی مواجه هستند.
معموًال" دو تخم میگذارند و در حدود ۴۵روز روی تخمها میخوابند .گاهی نرها جای مادهها
روی تخمها میخوابند و مادهها شکار میکنند.
هنگام پرواز در مقایسه با عقاب دریایی دم سفید ،دم درازتر و چهارگوشتری دارد ،ولی بالهایش
کمتر از پرنده مزبور مستطیل شکل می باشد و وقتی نشسته است به وسیله جثه کوچکتر و در فاصله
نزدیک از روی منقار کوچکتر و پاهی پردارش از آن تشخیص داده می شود ،تنوع رن گ پروبال
در پرنده نابالغ ممکن است باعث شود که آن را با عقاب ش اهی ،ت االبی ،جنگلی و دش تی اش تباه
کنیم .در حال بالباز اوجگیری ،سر جلو آمده و دم پهن این پرن ده از اش تباه ش دن آن با سارگپه
جلوگیری می کند ،این پرنده جزو پرندگان مهاجر ای ران اس ت و خیلى کم ب ه ص ورت ب ومى یا
تولیدمثل کننده دیده مى شود .تولید مثلش هم بیشتر در کوهستان هاى من اطق ش مال کش ور مانن د
کردستان یا ارسباران صورت مى گیرد.هنگامى که جوجه ها از تخم بیرون مى آین د چش م هایش ان
بسته و ناتوانند .والدین باید تا چند روز از آنها مراقبت کنند تا چشم هایشان باز ش ود .درعین حال
غذاى مورد نیاز هم باید در اختیارشان قرار گیرد تا بزرگ شوند.
این پرنده در معرض خطر انقراض نیست ولى جمعیتش کم است چون نسبت به تغییرات محیطى
به ویژه آلودگى ها حساس است .این مساله در مورد سایر پرندگان شکارى نیز صدق مى کند،
بنابراین شاخص آلودگى ها محسوب مى شوند .در گذشته عقاب طالیى ابزارى براى شکار
پستانداران بوده است .آنها را طورى تربیت مى کردند که با منقار چشم پستاندارانى مانند
آهو ،کل ،بز ،قوچ و میش و ...را کور کنند .در نتیجه این حیوانات از صخره ها پایین افتاده و
توسط شکارچیان ،شکار مى شدند .اما در حال حاضر چنین آموزش هایى انجام نمى شود.
عقاب طالیی در اساطیر
ابوريحان بيرونی مینويسد که عقاب بال گشوده را که پرچم ايرانيان بود بر سر ن يزه بلن دی در
پيشاپيش سپاهيان میگرفتند .گزنفون تاريخ نويس يونانی می گوید« :پرچم ايرانيان عقابی ب ود
از زر ناب که بر سر نيزه میافراشتند ».و در پيوند با به فال نيک گرفتن آن و اينک ه نمادی از
بهروزی و پيروزی بوده است ،داستانی درباره کوروش بزرگ نوشته است که هنگامی که وی با
سپاهيان خود به جنگ آشور میرفت پدرش او را تا مرز کشور پارس همراهی کرد و در آنجا
عقابی ديد که پيشاپيش آنان در پرواز است .پدر کوروش آن را به فال نيک گرفت و با خ ود
گفت که پسرش در اين جنگ پيروز خواهد شد.
بر روی يک قطعه کاشی که در کاوشهای باس تان شناس ی در تخت جمش يد يافت ش ده ،نقش
شاهينی با بالهای گشاده ديده میشود که در چنگال خود گويی را گرفته و گوی ديگری نيز ب ر
سر دارد .به گمان پژوهشگران اين عقاب بال گشوده نمادی از خداوند است که ب ر روی پ رچم
هخامنشيان نيز نقش میشده است .زيرا بيشتر تاريخ نويسان گذشته يادآوری کردهان د ک ه ب ر
پرچم ايران عقابی نقش بسته بوده است که آن را پيشاپيش سپاه می گرفتند ،و اين خود نمادی
از پيروزی بوده است.
استراتژی شکار
این جانور برای شکار استراتژیهای گوناگونی دارد .هرکدام قلمرویی به وسعت 90کیلومتر دارند و می
توانند طعمه ای به وزن 6/3کیلUUوگرم را طی پUUرواز حمUUل کننUUد .سرعت متوسUUط عقUUاب طالیی 50
کیلومتر در ساعت ثبت شده است که می تواند در زمان شیرجه آن را بUUه 320برساند .این حیUUوان بUUه
طور متوسط روزانه 300گرم گوشت می خورد که عمدتا از پسUUتانداران تغذیUUه می کنUUد و پرنUUدگان
انتخاب دوم آن است .چند النه دارند که به طور چرخشی از آن استفاده می کنند و در شرایط النUUUه می
توانند 3متر قطر و 4متر ارتفاع داشته باشند .معموال 2تخم می گذارنUUد و تUUا 45روز روی آنها می
خوابند.
یکی از توانایی های متفاوت عقاب طالیی با دیگر پرندگان در نوع پرواز او است .با بال های باز و
گسترده اوج گیری می کند و گاه گاهی بال می زند .بالها را در حالت افقی نسبت به بدن ،نگه میدارد
و منطقه زیر پایش را به دنبال غذا ،زیر نظر میگیرد .برای شكار طعمه ،از ارتفاع خیلی كم ،حمله كرده
و شكارش را با یك پرواز سریع رو به پایین ،میگیرد و میتواند در حین پرواز ،تا بیش از 4کیلوگرم
را حمل كرده و با سرعت باالی 93کیلومتر در ساعت پرواز كند .سرعت در موقع شیرجه میتوانUUد تUUا
بیش از 200کیلومتر در ساعت برسد.
عقاب طالیی ،در حالت وحشی ،باالی 30سال و در اسارت ،بیش از 46سال عمر میكند.
رژیم غذایی
این پرنده ،به عنوان پرندهای شكارگر ،رژیم غذایی متنUUوعی از حیوانUUات زنUUده و مرده ،عمUUدتًا شUUامل
پستانداران كوچكی نظیر خرگوش ،سUUنجاب ،مUUوش خرما و راسUUوی بUUدبو دارد كه بUUه مUUیزان كمUUتر،
پرندگانی مثل باقرقره ،زاغی و كبوتر ،خزندگان (الكپشت و مار) و ماهیان را شامل میشود .والدین ،تا
چند ماه بعد از پر درآوردن جوجهها ،با تكه تكه كردن غذا ،به تغذیه آنها میپردازند.
دشمنان شكارچی عقابهای طالیی كم هسUUتند .بعضUUی مواقUUع ،جUUوجههی آنها توسUUط سایر پرنUUدگان
شكارگر صید میشوند.
تولیدمثل و رشد
سن بلوغ جنسی در نر و ماده 7 - 4 ،سالگی است .این پرنده در هر سال ،یك بار زاد و ولUUد میكنUUد.
فصل تولیدمثل ،بسته به موقعیت جغرافیایی ،از ماه اسفند و مرداد است .این عقابها تك همسر بUUUوده و
ممكن است چندین سال ،روابط جفتی خود را حفظ كنند .در جمعیتهای غUUUUUیر مهاجر ،جفتها در تمام
طول سال ،با هم میمانند .در انواع مهاجر ،جفتگزینی و روابط جنسی ،زمانی آغاز میشود كه آنها بUUه
نواحی تولیدمثلی بر میگردند .فعالیتهای جفتگیری شامل پرواز موجوار یك یا هر دو جفت ،تعقیب،
شیرجه رفتن ،حمله كردنهای ظاهری ،نمایش چنگالها ،با هم اوج گرفتن و چرخیدن است.
منابع :
DK multi media
ویکی پدیا
دانشنامه رشد
دانشنامه پرندگان ایران
سایت حیات وحش ایران