صفحه 1:
صفحه 2:
“عقد بيع عقدی است که بهموجب لّن شخصی. مالی را در
ازای مال دیگربه شخص دیگری واگذار میکند.به لین صورت
که مللک مال. بعنی فروشنده در ازای دربافت پول. مالکیت
مال خود رابه شخص دیگر. یعنی خریدار واگذار میکند و
متقابلا خریدار نیز با دربافت مال از فروشنده پول خود را در
اختیار وی قرار میدهد.
۰
صفحه 3:
صفحه 4:
۱. ایجاب و قبول
یاب انشای معامله توسط فروشنده و قمل اعلرم
مایا 1ك
فروشنده بگوید این اتومبیل را به مبلغ ۱۰ میلیون
تومان به تو فروختم و خریدار بگوید خریدم.
صفحه 5:
۲ متعاملین
ee
بهواسطهی عقد بیع در اموال و دارایی خود تصرف میکنند قانونا
برای انعقاد معامله باید عاقل. بالغ و رشید باشند و قصد و
رضایت در انعقاد عقد داشته باشند. زیرا معامله با شخص مست
و بیهوش و شخص فاقد قصد. باطل است.
صفحه 6:
۲ نهدن
که از جانب
تعن ات 9
گر عقد بيع تمن a
ن دیگر بيع ثم ره
دكن 5 قبال دريافت مبيع د
خريدار 0
صفحه 7:
۴ مبیع
*عوضین عقد بیع. مبیع و ثمن هستند. مبیع کالایی است که از
جانب فروشنده به خریدار تملیک میشود که باید دارای
شرایطی باشد. ازجمله اينکه coll داشته باشد. قابل
خریدوفروش باشد. قلبل تسلیم باشد و... که در ادامه به بیان
آن خواهیم پرداخت.
صفحه 8:
:عقد بیع در صورتی صحیح است که مبیع دارای اوصاف زیر باشد
صفحه 9:
.١ هنكام عقد موجود باشد
“اكر مبيع عين معين يا در حكم عين معين باشد. بايد در هنكام عقد
موجود باشد. خريد و فروش مال معينى كه وجود خارجى ندارد باطل
است. برای مثال چنانچه کشاورزی یک خروار از گندمهای انبار خود را
بفروشد بیع در صورتی صحیح است که این مقدار گندم در انبار موجود
باشد پسآگر کشاورز یک خروار گندم نداشته باشنه بیع بهسیب ففدان
موضوع باطل است.
صفحه 10:
۲. مبیع باید مالبت داشته باشد
"دبیم در صورتی سیم است که موضوع لن مالی داشته باس اما که
ما هت بی ورف کل اس ا
موضوع عفد در ميان نمام مردم عالت داشكه باشد. سل رت ری
يادكارىهاى خانوادكى استء اشيايى كه براى ديكران ارزش مادى ندارد ولى
قطعا برای او در زمرمی کالاهای باارزش است. بنابرلین اگر بخواهیم لین بیع را
باطل بانیم برخلاف ملق و عرف انست وید در توجیه لین مطلب بیان کنیم
كه ماليت داشتن مفيوسى تسبي اده دس متا که ممكن است مالى بای یک
شخص داراى ماليت باشد اما براى عدهاى ديكر ماليت نداشته باشد.
صفحه 11:
۳ مبیع قابل خرید و فروش باشد
*مستید یه مادمی ۲۳۸ قانون ممنی» بع چیزی که خرید و فروش لن قانونا منوع اعلام شده»
باطل است. بطلان بیع به این دلیل در موارد زیر قابل تصور است:
*للف) تعلق پارهای از اموال به عموم مردم: گاهی بطلان بیع به لین دلیل است که ن مال جزء
اموال عمومی است و نمیتواند به مالکیت اشخاص درآید؛ مانند پلهاء رادها باغهای ملی؛
"ب) گاهی ارادمی مللک میتولند مال متعلق به خود را غیرقلبل فروش کند+ مانند مللی که از
اب ات رت ات رت بای سل رک نی ۳
*ج) حفظ منافع عمومی نیز باعث میشود دولتها خرید و فروش پارهای از اموال را ممنوع
کنند؛ مانند اشیای عتیقه. مواد مخدر. خرید و فروش اسلحه؛
صفحه 12:
۴ مبیع باید معلوم و معین باشد
9
مراد از مبیع معلوم آن است که مبیع مبهم نباشد. خریدار و فروشنده بايد بدانند كه جه
چیزی میگیرند و در برابر آن چه میدهند. و مراد از مبیع معین ن است که مبیع مردد
باشد. خریدار و فروشنده باید فرد مبیع را بشناسند و مبیع جنبمی احتمالی
نداشته al شك اده a باطل است.مبیع باید قابلیت
سلم داش باشد: موضوع بي بايد مللی باشد که فروشنده قدرت بر تسلیم آن را داشته
باشد» در غیر اینصورت عقد باطل است. هدف از لزوم داشتن قدرت بر تسلیم آن است اه
بیع در اختیار خربدار قرار گیرد. بنابراین چنانچه فروشنده نتواند مبیع را در اختیار خریدار
قرار دهد اما خریدار خود بتولند به طریقی مبیع را در اختیار بگیرد برای صحت عقد بیع
کافی است.
صفحه 13:
صفحه 14:
۱. اراده (قصد و رضایت)
*اصل حاکمیت اراده بیانگر این امر است که هرکس در انعقاد
قرارداد آزاد است و میتولند طرف معامله خود را آزادانه انتخاب
کند. خریدار و فروشنده میتوانند شرایط و آثار عقد را تعیین
کنند و رابطفی حقوقی خود را هرطور که خود میخواهند به
وجود بیاورند. مشروط بر آنکه این ازادی نامحدود مخللف نظم
عمومی و اخلاق حسنهی جامعه نباشد.
صفحه 15:
*در عقد بیع همچون بسیاری از عقود دیگر» طرفین بلید دارای قصد و رضا باشند. یعنی باید
در محیطی آزاد تصمیم بگیرند و مفاد عقد را در ذهن به وجود آورند ولی لین ارادی باطنی
تا زملنی که اعلام نشده i ی سرت با ی اش ی ان ار ا
طرفین اعلام گردد. پیشنهاد معامله با ایجاب و پذیرفتن آن با قبول تحقق مییابد. بدیهی
است که چنانچه طرفین معامله در انعقاد قرارداد قصد و اراده نداشته باشند عقدی واقع
ی و و رواق عت اطا مات انستاه معمل در سل من eee Ua
خوب و جنانچه در انعقاه Cals, ade نداشته باشند عقد غیرنافة بوده وبا رضایت بعدی
شخص نافذ میگردد. مانند زملنی که شخصی بدون اعلام و جلب رضلیت برادرش. اتومبیل
متعلق به او را میفروشد. در اینجا چون مللک اتومبیل از فروش اتومبیل اطلاعی ندارد و در
واقع عقد بدون رضلیت او و بهطور فضولی فروخته شده است غیرنافذ است و چنانچه مالک
فروش اتومبیل را تنفیذ کند عقد صحیح و قانونی است در غیر اینصورت عقد باطل
عوشوم
صفحه 16:
*عقد فضولی عقدی است که در آن یک شخص (فضول) مال
متعلق به دیگری را پفروشد. در این موارد چون مللک اصلی از
فروش مال خود اطلاعی ندارد و در واقع رضایت ندارد عقد
را لي ل ل ل سل ليه
مالك اصلى فروش مال خود را تنفيذ نمايد عقد نافذ مىشود؛ در
غیر این صورت با رد عفد از جانب ل ل 5
صفحه 17:
*رضایتی که در نتیجهی اشتباه پا اکراه حاصل گردد موجب نفوذ عقد نیست. در
واقع در حقوق ایران اشتباه و اکراه عیوب اراده تلقی میشوند و رضایت برای
انعقاد عقد در صورتی موجب ایجاد یک عقد صحیح و قانینی میشود که شخص
اکره در انعقاد عقد نداشته باشد و در بارهای از شرلیط با آثار عقد دجار اشتباه
on Usleac trans ل ل ال ل رای تا
ار ی و
کات که رت راربا تا کر شلا تا با PASE opie
تاه ه عحصت ارف اهر تواری که عبت اس عفد
است. مثلا در قراردادهای رایگان یا در عقودی که نیاز به مهارت و تخصص بالا
ارات ی باوک . ت رت مرت بط ات
خواهد بود. اما بد نیست بدانیم اشتباه در اوصاف اساسی همسر حتی اگر در عقد
نکاح شرط شده باشد قانونا موجب بطلان نکاح نیست و تنها برای طرف مقابل
حق فسخ نکاح را به وجود میآورد.
صفحه 18:
ا حاصل مین که ممتر در هرفس بو بو واو رات ای بامال
یا لبروی خود تهدید کند. به نحوی که عادتا قلبل تحمل نباشد. به بیان سادهتر اکراه عبارت است از
ایجاد بیم و هراس و فشار غیرعادی و غیرقلبل تحمل بر یک شخص که او را مجبور به انعقاد معامله
برخلاف رضایتش میکند. به گونهای که شخص مکره آزادی عمل خود را از دست میدهد. معاملهی
مک رتافد است و سا رعلت دی و ناقد میک اما مر توس ار کی توس ایک از
جانب او تهدیدی صورت گرفته باشد اکراه نیست. اکراه با اضطرار متفاوت است و معامله مضطر
صحح و انين اس مانند موردی که پدری بهخاطر تأمین هزینههای ناشی از عمل جراحی فرزند
خود مجبور میگرده تا خلنه يا ماشین خود را بفروشد. در وآقع شخص مضطر در نتیجهی اوضاع و
احوال درونی خود مجبور به انعقاد معامله میشود اما ارادمی آزاد در تصمیمگیری دارد و به همین
دلیل است که معاملفی مصطر مطافا صحج ات مگ اینکه د حس مواردی ار عطرار سح
سواساده گرده که و لب صورت معامله مسط در حع معاملتی اواهیاست و عافد لت
ee
صفحه 19:
۲. اهلیت طرفین معامله
*قانهنا متعاملین در انعقاد قرارداد بلید اهلیت داشته باشند.
براى اينكه متعاملين اهل محسوب شهند بليد بللغ» عاقل و
رشید باشند. سن بلوغ در پسران ۱۵ سال تمام قمری و در
bs es ا 9
عاقل. بللغ پا رشید نیستند بهواسطهی عدم اهلیت باطل
ات
صفحه 20:
*مورد معامله باید مال یا عملی باشد که هریک از
متعاملین تعهد تسلیم یا ایفای آن را میکنند. مورد معامله
Peas geen one eye ee eee al
صفحه 21:
۳ جحپت معامله
سا ل تساه تام اد بر
معامله لازم نیست که جهت لن تصریح شود اما اگر
ae ey as ساب مرو پات وال معا باعل اس
در واقع جهت معامله انگیزمی اصلی و بدون واسطهی
هریک از طرفین در انعقاد عقد است مانند خرید خانه
برای سکونت.
صفحه 22:
صفحه 23:
مطابق مادهی ۳۶۲ قانون مدنی. آثار بیعی که
صحیحا واقع شده باشد به شرح زیر است:
Cee ee لمم
ای ما که اب مقترى ملك مبيح و
eee ee re
بهنحوی که میتوانند هرگونه تصرفی که بخواهند در مال
خود بنمایند و حتی آن را با یک عقد جدید به غیر واگذار
صفحه 24:
*ب) عقد بیع بلیع را ضامن درک مبیع و مشتری را ضامن
درک ثمن می کند. اثر دیگر عقد بیع تعهدانتی است که
برای هریک از طرفین در ضمانت جنس مورد معامله
حاصل میشود. اگر پس از عقد بیع و دریافت ثمن
مشخص گردد که مبیع متعلق به غیر بوده است. مشتری
حق دارد برای اخذ ثمن به بایع رجوع کند و چنانچه از
فساد بیع اطلاعی نداشته باشد بایع باید از عهدهی ples
حسارتهای وارده به مشتری نير برايد. در رابطه يا تمن
صفحه 25:
*ج) عقد بیع بایع را به تسلیم مبیع ملزم میکند.
ee ee
طرقین ار آثار عقد مس است.
0°( عقد بیع مشتری رابه تأدیهی ثمن ملزم م ىكند.
تعهد مشتری بر تحویل ثمن نیز یکی دیگر از آثار
صفحه 26:
صفحه 27:
۱. بیع از عقود تملیکی است
*عقد تملیکی» اس يجاب و قبول
0 تحت ل اه
محض اينکه ار و فروشنده در خصوص مبادلهی دو
کالا و شرایط لن با یکدیگر توافق نمودند مبیع و ثمن
خودیهخود میادله میشود و a به خریدار و
صفحه 28:
۲ بیع از عقود معوض است
*عقد معوض, عقدی است که در آن مبادله يك مال با مال
دیگر صورت میگیرد. به بیان دیگر بیع از عقود رایگان که
در لن یکی از طرفین مالی را بدون عوض در اختیار
دیگری قرار میدهد» نیست.
صفحه 29:
؟از معوض بودن عقد بیع میتوان نتیجه گرفت که در صورتی که تعهد
به یکی از دو عوض به هر علتی باطل گردد تعهد به عوض دیگر نیز از
بین میرود. مثلا اگر معلوم شود مبیع متعلق به فروشنده نبوده و وی
مال شخص دیگری را به خریدار واگذار کرده است. در این حالت چون
تعهد به انتقال مبیع باطل شده است پس خریدار هم تعهدی به
پرداخت پول به فروشنده ندارد.
°
نتیجهی دیگر آنکه. هریک از خریدار و فروشنده میتوانند اجرای تعهد
خود (یعنی تسلیم موضوع عقد) را موکول به اجرای تعهد دیگری
نمايند. به اين ترتیب که خریدار تا زملنی که مبیع را تحویل نگرفته
است از پرداخت پول امتناع نماید.
صفحه 30:
cole eee)
*عقد لازم عقدی است که هیچیک از طرفین حق برهم زدن أن ,\
نداشته باشند مگر در مواردی که قانون لین اجازه رابه طرفین بدهد از
طریق اعمال خیارات قانمنی) یا طرفین بخواهند عقد را اقاله کنند. برای
مثال تا زملنی که طرفین در مجلس عقد حاضر هستند میتوانند بیعی
كه را كه كاملا درست و قانونى واقع شده است برهم بزنند. بدون آنکه
دلیل خاصی برای آن داشته باشند. همچنین در خرید و فروش حیوان»
قانونگذار به خریدار اجازه داده است که تا ۲ روز عقد را با استناد به
خیار حیوان فسخ کند.
صفحه 31:
۴ بیع عقدی wile, است
giles, rae عقدی است که انعقاد ّن نیاز به هیچ تشریفاتی ندارد. در
عقد بیع نيزبه محض ایجاب و قبول طرفین, عقد واقع شده و فروشنده
ملک تمی و خریدار ملک هبیع ميگردد ما گاهی اوقات سرف ایجاب
و قبول نیز برای وقوع بیع کافی نیست و نیاز به قبض موضوع عقد یا
تشریفات خاص دارد. مثلا در بیع صرف (بیع طلا ونقره) قبض موضوع
ل , سحت حقد است و در فروش اموال دولتی كرا
مزایده شرط است.
صفحه 32: