صفحه 1:
صفحه 2:
درل سرام
Patt in nidaingucay
35 72
de gods
۱۳۸۷-۳۸
صفحه 3:
هدف نهائی درس
با زشناسی و دستیابیبه مجموعه ای از اطلاعات و راهکارهای تأمین حفظ و
ارتقاء سلامت بر پلیه آموزه های طب اسلامی و سنتی همزمان با بهره گیری از
دستاوردهای گذشته و حال بشر
جایگاه حفظ الصحه در تعریف طب
تقدم حفظ سلامت بر بازیابی سلامت از دست ر فته (قانون؛ هدایه المتعلمین؛ چهار مقاله نظامی...)
صفحه 4:
مفهوم سلامت از ديدكاه بقراط» ابن سيناء سازمان جهانی بهداشت» و
تعريف 00120 با بهره كيرى از انديشه اسلامى
- تعادل میان اخلاط اربعه
- تعادل ميان كيفيات (فاعله و منفعله) در بدن
- تعادل کار اعضاء و اندامها
- تعریف 0*1/0: رفاه جسمی؛ روانی؛ اجتماعی و نه فقط نبودن بیماری و معلولیت
- تعریف اصلاحی: تعریف 071/0 در محدوده هماهنگ با نظام اعتفادی
- منشاً تغاوت در ۲ تعریف اخیر: ۱- هویت انسان لیسم یی |مروسب
۲- هدف آفرینش وک
pont موی
سلافت
ات
اسلام مده
صفحه 5:
0
- حفظ الصحه يا بهداشت: (در حالت بهی نگاه داشتن)
- حفظ الصحه: تأمين و حفظ سلامت (مسئولیت جوامع جهانی تا سال ۲۰۰۰ میلادی)
- حفظ الصحه: تأمین» حفظ و ارتقاء سلامت : 07:0 (۲۰۰۰ میلادی)
حضرت امام سجاد علیه السلام:
۰ و عافنی عافية کافية, شافية» عالية» نامية تولد فی
بدنی العافية» عافية الدنیا و الاخرة.... (دعای ۲۳- محیفه سجادیه
صفحه 6:
مفهوم و دامنه سلامت در نگاهی دوباره به چند اثر مهم در طب سنتی
على بن عباس مجوسى اهوازى: الصحه حال للبدن تتم بها الافعال التى فى المجرى الطبيعى
ابن نفيس: الصحه و هى هيثة بدنيه؛ تكون الافعال بهاء ئذاتها سليمه و المرض هيئة مضادةٌ لذلى
ابن سينا: الاعتدال الذى للانسان له عرض (ب-<) و له فى الافراط و التفريط حدان ...
على بن عباس مجوسى اهوازى : والصحه اعتدال البدن
ضرورت توجه به وضعيت متداول و عادى در تعريف سلامت
على بن عباس مجوسى اهوازى: ينبغى ان يستعان فى سائر ابواب حفظ الصحه بالنظر فى العادات ....
لانها اذا طالت مدتهاء صارت كالشيئى الطبيعى
صفحه 7:
یک نکته و یک تذکر مهم در مورد مزاج
یادآوری:
اولیه (فطری یا جبلی )
مزاج - مزاج صحى
مزاج مستقر - - مزاج معتاد
- مزاج متأثر از سن» فصل» مکان
انویه یا عارضی
- بیماری
مزاج مستودع يا غير مستقر | - افراط - تفریط
- اعتدال
صفحه 8:
اشکال مختلف حفظ الصحه از دیدگاه صاحب هدایه المتعلمین
۱- حفظ الصحه (مطلق): هر کسی را مزاجی بود صحى ورا بر آن مزاج خويش نكاه دارى به
چیزهائی که شامل او بوند باز اگر معتدل نبود نگاه دارند و اگر خواهند تا به اعتدال باز آرنده اندگ
اندک از آن مزاج اوه به مزاج معتدل باز آرند بدان تدبیرها که خلاف مزاج این کس بود.
۲- السیاسه فی الحفظ: و این ندبیر تن های ضعیف بود چون تن ناقهان و پیران و زنان آپستن
۳- التقدم بالحفظ: و این آن بود که علاماتی پدید آید به تندرستان که اکر در نيابند بیماری ها افتد
و چون پیش از آنک النده كردند اندر يافته اند از آن بيمارى ها ايمنى افتدشان
صفحه 9:
ضرورت بهره گیری از طب اسلامی» طب سنتی» طب عامیانه و دانش روز
در دستیابی به مطلوب
- دانش روز محصول هزاران سال تلاش در شناسائی و کنترل بیماری ها
- نوآوری های علمی و ضرورت بهره گیری از آنها
صفحه 10:
|رهنمودهاي پزشکي اسلام i اجتهاد مستمر
تجارب و دست يافته هاي
تأمين , بازيابي , حفظ و ارتقاء سلامت| بزشكي بشر
به مفهوم of aol
صفحه 11:
طب ايراني
طب آربايي - طب اقوام ايراني
تجارب - نو آوریها - کشفیات
دانشمندان سرزمین های اسلامی
صفحه 12:
صفحه 13:
نگاه فردی به موضوع حفظ الصحه
نگاه فردی و اجتماعی به حفط الصحه و مسئولیت حکومتی و نخبگان جامعه
صم
شیوه زندگی
= تین سلاعت وارتتاءآن ] ی
صفحه 14:
اصول شیوه زندگی بر پایه آموزه های اسلامی
- هدفمندی حیات آدمی و جهت گیری کمالی
- باكيزكى جسم و جان
- تغذیه متعادل از طیبات
- سلامت روانی و معنیی
- سلاعت روابط اجتماعی و مراقبت متعهدانه از سلامت محیط زیست و انسان ها
- بهداشت فردی(بهداشت اندام ها؛ فینگسیون هاء خواب کافی» رفتار جنسی سالم»
اجتناب از خبائث و محرمات؛ پرهیز از رفتارهای خطر آفرین» .-.۰)
- پیشگیری مسئولانه از بیماری ها و حوادث
- درمان به موفه.
صفحه 15:
نگاه مجدد به عناوین حفظ الصحه در طب سنتی
- تعریف صحت و مرض و حالات بینابینی
- شرایط لازم برای تحنق حفظ الصحه: (آگاهی و دسترسی» آسایش جسمی
روانی» توان اقتصادی» خودداری از افراط و (cos chan Ai
- مسئولیت پزشک در حفظ الصحه
صفحه 16:
سته ضروریه زیر نای بحث حفظ الصحه در طب سنتی
تديير اهوبه: (فصولء اقاليم؛ بادء رطوبت» خشكى» سرماء كرماء كرد و غبار ...
مواد حساسيت زاء بخارات مزارع» بخارات مزارع باقلاء شاهدانه» كياهان رديه»
باران» حشرات» كوه دشت)
سخن حضرت امام رضا عليه السلام:
ان قوى النفس تابعه لمزاجات الابدان و مزاجات الابدان تابعه لتصرف الهواء
فاذا برد مره؛ و سخن اخری» تغيرت بسببه الابدان و الصورء فاذا استوى الهواء و
اعتدل» صارالجسم متعدلاً...
صفحه 17:
تدبیر فصول
اعتدال در کیفیات اربعه (رطوبت - خشکی - برودت - حرارت)
عاری بودن از بخارات رديه و جوهر غريب
- اقدامات صحی (پاکسازی و ایجاد اعندال» درمان زکام فصلی یا ربنیت آلرژیک
- تغييرات غير طبيعى هوا: | ..
-١ مضاد با طییعت (هوای و بان » مفيّر جوهر هوا )
اوی
۲- فیر مضاد با طبیعت 5
ارضی( هوای اقالیم مختلفه )
- هوای معتدل ۲
- استعداد ابتلا به بيماريهاى مختلف در فصول مختلفه
+ تناسب بيماريها با مزاج فصول
- مزاج فصول و ضرورت توجه به اخطار و تدابير:
- ربيع: اعتدال در كيفيات اربعه - توافق با مزاج همكان - مراقبت هاى ویژه
- صيف كرم و خشك - حدوث امراض صفراوى - ضرورت تبريد و نرطيب و كاهش ميزان هذا و كاهش رياضت
- خريف: سرد و خشک - احداث امراض سوداوی
- شتاءة سرد و ترء احداث امراض ناشی از بلفو
صفحه 18:
تدبیر مأکول و مشروب
نحوه تغذیه - دفعات مقدارهانواع ماکولات و مشروبات؛ مواد مضر طبیعی و خارجی در خوردنی هاء تأثیر
فصل بر تغذيه» غذاهای مصلح و مفسده عادات غذایی» غذاهای خفیف و غلیظ» صالح الکیموس ردی
الکیموس,» کثیرالغذاه فلیل الغذا؛ لطیف کثیف- شروع و ختم تغذیه؛ سازگاری و ناساز گاری - رفتارهای
تغذیه ای» نخمه و اختلال هضم نداخل» تغذیه و کرونوبیولوزی؛ بهداشت طبخ (تغيبرات غذاء ظرف غذاء
AT و ابزار طبخ)
ترویه - آب گرم شده در اثر تابش خورشید» اصلاح آب ها (تجربه مدینه)» پاکسازی و اصلاح آب ها
نوشیدنی های زیان بخش و سودمند - کامبوجا - گفیر- کومیس - بابور
صفحه 19:
یی
چند نکته و رهنمود در خصوص تغذیه و تدبیر مأکول و مشروب
- آداب ۱۲ گانه بر سفره نشستن از حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام ا... علیها
أسفى المائده اثنتا عشره خصله يجب على كل مسلم ان يعرفهاء اربع فرضي و اربع فيها سنه و اربع فيها تأديب»
فلما الفرض فالمعرفه و الرضا و التسميه و الشكر فلما السنه فالوضوء قبل الطعام و الجلیس علی الجانب
الایسر و OY) JOM اصابع فلما التادیب فالاکل بمابلیک و تصغیر اللفعه و العضخ الشدید و قله النظر فی
وجوه الناس
- توصیه حضرت امام رضا (ع): ابده بالاخف الاغذیه ...
- خلاصه الحکمه: سعی نمایند قبل از انمضام آن» چیزی که مضاد آن باشد تناول نمایند تا بسیب اختلاط
با آن کیفیتی ظاهر نگردد و تداخل هر جند ممنوع است اما در اينجا جايز دانسته اند به اعتبار غرض عمده
( غذاى مصلح)
صفحه 20:
(ادامه)چند نکته و رهنمود در خصوص تغذیه و تدبیر مأکول و مشروب
- خلاصه الحکمه: (در تدارک الخطا:
مضرت غذاهای ضعیف القوام: یعنی غذائی که تریهای ایشان به خشکی نیک ممتزج نشده باشد مثل شفتالو و
زرد آلو و خربزه و شیر - مضرت ابن ها آن است که به هرچه در بدن است خواه صفراء خواه بلفم » خواه
سوداه زود منقلب می شوند و قابلیت عفونت سریعه دارند از اين جهت است که تب های بلغمی و صفراوی
پیدا می کنند. تدارک این خطابه سکنجبین ساده و شراب سیب ترش
مضرت غذاهای ذی قوام: مثل ذرت و بلوط و برنج که دیر قبول هضم و استحاله می نمایند و از ینها قبض
canbe و ریاح و اوجاع احشاء و امراض خام ایجاد می شود.
- بحث تدارک الخطا در طب سنتی:
أشاره به دو كتاب كرانقدر منافع الاغذيه و دفع مضارها از رازی و كتاب دفع مضار الكليه از ابن سينا
نقش طعم اغذیه در انتخاب غذای مصلح:
- خلاصه الحكمه: مستحسن است جمع میان اطعمه و مبوه هاثی که بعضی آنها اصلاح بعضی دیگر نماید مانند طعام
شبرین با طعم ترش» و چرب با شور و فيز
- حفظ الصحه فاصرى: بايد دفع نماايد مضرت حلو را به حامض و حامض را به حلو وتفه را به مالج و مالج به تفه
صفحه 21:
(ادامه)چند نکته و رهنمود در خصوص تغذیه و تدبیر مأکول و مشروب
- اپن سینا: (کتاب دفع مضار الکلیه):
مضرت خوردن مزلق از بطیی الانضام: ناول غذاهای مزلق مانند آلوه زرد لو و توت قبل از بطيئ الاتهضام بلعث می
شود که ایلی (مزلق) زود از معده برود و دیمی نیزنبه مصاحبتبا و از معده خارج کردد پیش از آنکه در معده هضم
شود و ایجاد سده نماید.
- ابن سينا: (ترجمه حفظ الصحه از عبدالکریم بن محمد بحبی القزوینی):
واجب است در ميل نمودن طعام؛ تقدیم طعام سریع الیضي چراکه آنچه سریعالهضم است هرگاه در آخر میل شود زود
طبایحی یبد و آنچه بطبی الیظم لست در فعر معدهحی ملند و هنوز هضم نشده ملفع خروج آلن لنست لابد متفير و فاسد
می شوده؛ به فساد أو ما تحت آن هم فاسد مى شود و سبب امراض می گردد. پس واجب است تقدیم آنچه لطیف تر است بر
آن فذلنی که فلیظتر است مثل آنکه اول ماستمبا شیر مبل شود و شورباها را بعد از ن میل نمايند و از حلواها آنجه از
شکر و آرد مرتب شده باشه مقدم دارد بر آنجه از نشاستهباشدبه اعتبر ثقلی كه در نشاسته هست.
- ابن سيناة مضرت ادخال طعام بر طعام از سه وجه است (يكى) طبيعت » غذاى اول را درتكى بدهد در معدده قا
غذاى دوم غير منهضم را به او رسائد و نتواند كه هضم هر دو مساوی شوده پس اول فاسد شود و دوم را فيز فاسد كفك ...
صفحه 22:
(ادامه)چند نکته و رهنمود در خصوص تغذیه و تدبیر مأگول و مشروب
- ضرب المثل عفرب زده را گرفس دادن (از منوچهر دامفانی ):
خوردن کرفس قبل از گزیدن عفرب و هوام و همچنین بعد از آن باعث سرعت تأثیر سم در بدن و تدبیری ندارد.
- حفظ الصحه اصری:
.... و همجنين منع جمع میانه ماهی و شیر نموده اند؛ جه هر دو غلیظ و به زودی فاسد می کردند و مولد امراض مزمنه
است مثل جذام و برص و قولنج اما عروض جذام در صورتی است که مستحیل به سودائیت کردد و عروض برص در حائتی
است که بلفم غلیظ حاصل شود و حدوث قولنج در وقتی که از خلط غلیظ و ریاح به هم رسد .
- خلاصه الحکمه:
... به جهت آنکه هادت حکم طبیعت ثانیه دارد و شک نیست که مخالفت امر مالوف خواه طبیعی و خواه فير طبيعي»
معذور العافبه است به جهت دشواری انتقال از مالوف بسوی غیر مالوفه پس رعایت آن واجب است در جمع تدابیره خواه
براى حفظ صحت باشد یا برای استرداد آن» اکر محمود است استمرار آن باید نمود و الا یله باید جست در انتقال
بتدریج.
= اپن سینا:
الا بدان الذی تمزل فى زمان الطويل فينبغى ان يكون عادتها بالتغذيه الى الخصب بتمهل و الابدان التى ضمرت فى زمان
يسبر ففى زمان يسبير ٠
صفحه 23:
حرکت و سکون جسمانی
ریاضت مالش» ریاضت عام و خاص» ریاضت بر اساس حرفه» ورزش های قدیمی و جدید
- ابن سینا(قانون - کتاب اول - الفن الالث)
لما كان معظم تدبير حفظ الصحه هو ان يرقاضمثم تدبير الغذامثم تديير النوم الرياضه هى حركه اراديه تضطر لملى النفس
العظيم المتولتر و الموفق لاستعمالها على جهه اعتدالهاافى وقتهلبه غناء.عن كل علاج تقتضيه الامراض الماديه و الامراض
المزاجيه التى تتبعها و تحدث عنها و ذلك اذا كان سائر تدبيره موافقاً وصوايا .
- خلاصه الحكمه:
- اقوى اسباب تحليل مواد و مافع توليد و اجتماع آنها : دليل تسخينى است كه لازمه حركت الست .
- موجب حفظ بدن از جميع امراض ماديه و اكثر امراض مزاجيه حادثه از رطوبات فضليه مرخيه
- جون حافظ صحت بر خود لازم كيرد رياضت هر روزه را به حد اعتدال» بافى نمى ماند از فضول غذائيه در بدن وى جيزى
که بطول زمان مجتمع گردد و باعث ثفل و فساد و تعفن امراض گردد.
- افتدال در ریاضت: بدن اندگی گرم و سرخ گردد و عرق از ّن جاری شودبه هد وسط و بعد از عرق؛ شخص خفت و
راحت يابد.
— چنانچه ریاضتبه هد اعتدال و بطییق صراب نباشد آنچه تحلیلحی یلبد از قن,به سبب رياضت, بدل كن خلط دیگر
مانند آن و يا بدتر از آن سوم تدبیر بهم مي رسد.
صفحه 24:
(ادامه) حرکت و سکون جسمانی
- دلک:
- فواید مشترک دلک و ریاضت:
۱- دترقیق و تحلیل مواد زائد و جذب مواد صالحه
۲- وران حرارت فریزی
۳- تصلب اعضاء به تصلب اوتار و عضلات و اعصاب آن به تعلیل رطوبات مرخیه
- فوائد مختص دلگ که در ریاضت وجود ندارد:
۱- تحلیل ماده غلیظ و لزج محتبس در عضو
۲- سمین و فربه گرداندن عضوی که در اصل خلقت صفیر العقدار بوده با به سیب عارضه دچار ذبول و هزال
گردیده است (بهبود تغذیه و تنمیه در اثر دلک)
۳- دفع برد مجمد با ريح محتبس در عضو
۴- جذب ماده از اعالی به اسافل که امکان فرار دادن محاجم و ربط نباشد (مثل دلى قدمين كه جذب از
اعالی دارد)
- انواع دلک (صلب » لین» طویل یا کثیر » معتدل » خشن » املس ....)
صفحه 25:
حرکت و سکون نفسانی
بهداشت روان و مقابله با استرس» سازگاری و پذیرش واقعیت هاء تدابیر و نداوی روحی و روانی ۰..
- سید اسمعیل جرجانی - ذخیره خوارزهشاهی - گفتار سوم از کتاب سوم:
ار اعراض نفسانی اندرتن مردم فزون از اثر طعام و شراب است که خورده شود و فزون از اثر خواب و بیداری و حرکت و
سکون و دیگر افعال و احوال مردم است از بهر آنکه از طعام و شراب و داروها که مردم را اتفاق افتد كه بخورد هيج قوى
قر و اثر كننده قر از زهر فيست و بيشتر زهرها كه اتفاق افتد كه خورده شود يا كسى بقصد دهد قا اندر تن مردم قرار
نگیرد و حرارت و فوت معده و جگر اند آن زهر اثر نکند مضرت آن پدید نیاید و اعراض نفسانى اندر حال بى هيج مهلت
اثر کند؛ نبینی که اندیشه ای بر خاطر بگذرد و سخن ها و چیزهای خوش و ناخوشایند؛ اندر حال اثر کند بی هیچ مهلت .
- محمد بن زكرياى رازى:
- ينبغى للطبيب ان بوهم المريض ابدأ الصحه و يرجيّه بها وان كان غير واثق بذلك فمزاج الجسم تابع لاخلاق النفس
تالیك کتاب طب روحانی در مقابل كتاب طب جسمانی ( المتصوری )
- ضرورت توجه به سلامت روحی همزمان با توجه به اعراض نفسانی:
منبع خوب برای این رویگرد: کتاب گرانقدر معراج السعاده ملامهدی نرافی و کتاب جامع السعادات ما احمد فرافی
صفحه 26:
نوم و بقظه
طرز خوابیدن- زمان خوابیدن» رژیا و ارتباط آن با سلامت و بيمارى» خواب در فصول مختلف -
خواب اصحاف کهف و درس های آن» خواب و آثر آن بر تزاید اخلاط
- خلاصه الحکمه:
- خواب عبارت لست از رجوع و میل کردنبه سوی باطنبه علت طلب لستراحت قوی و نضح غذا و بعبارت
دیگر ترک حرکت نفس لستدبه استدمال حواسس ظاهره و طبیحی» خواب را اسیاب اربعه لست: علت مادی آن
بخار رطب معتدل است و علت صوری مقدار و یقت و شکل خواب است و علت فاعلی نفی حیولنیه است و
علت غاثی اجتماع و رجوع قوا است به باطن جهت طلب استراحت.
- بهترین اوقات خواب:
- آن است که بعد از گذشتن غذا از فم معده باشد(حفظ الصحه ناصری).
- خواب حافظ رطوبت است.
- در سن شیخوخت لگر فرد دچار کم خولبی شود ترطیب نمودن لازم است(مثل استفاده از حمام بعد از
هضم غذای تناول شده و ریختن آب گرم زیاد بر سر قبل از خواب - قانون).
- خواب در يبر نور خورشيد بلعث وران صفراحی شود. خواب در زیر مهتاب محرک خون-به سوی ظاهر
دماغ است.
- بیداری به افراط موجب افناء رطوبت و منع هضم غذا و فساد مزاج و یس دماغ است.
صفحه 27:
حبس و استفراغ
یبوست - اسهال» دفع اخلاط ردیه؛ استفاده از ملینات» ادرار و بهداشت دستگاه اداری» حجامت و
سلامت» ..ء
صفحه 28:
تدابیر متفرقه
- تدبیر حمام: خلنه های حمام - توقف در حمام -تعییقی آب ریختن بر سر و قدم» آب آشامیدن در حمام -
آب سرد و گرم - مواد شوینده - سفیداب و مسأله سیاه زخم ss
- قدبیر آمیزش جنسی: زمان - مکان - کرونوبیولویٌی و آميزش - بهره گیری دو سویه قاعدگی و ۳.0.6
- رفتار جنسی
- تدلبير اطفال: بريدن نافء غسلء قنداق» دلیه»شیرمادره اصلاح شیر مادر و دايه» رضاع و مدت.آن» بررسى
رشد وتكامل - تغذيه طفل
- تدابیر جوانان
- ندابیر کهول و مشایخ - شیخوخت و ارذل العمر
- قدابير حوامل و مراضع
- ندابیر مزاجهای غیر متعادل: لاغره فربه
- تداییر مسافران: مسافرتهای زمینی» دریایی و (هوایی) - گرمازدگی - سرمازدگی - کوری برف- سفرهای
خاص
- تدلبير اعضاء بدن: مفزء پیشگیری از نسیان- چشم) سرمه کشیدن کوش دندان- قلب- معده- کبو-
دست وبا
- تدبير التقدم بالحفظ تدابير در شرايط اضطرارى)
صفحه 29:
تدابیر متناسب با امزجه مختلفه
- قدابير مزاج حار
- قدبير مزاج بارد
- قدبير مزاج رطب
- قدبير مزاج يابس
- تداییر مخصوص لاغران و فربمان
صفحه 30:
تدابیر ویژه
- در حوادث و سوانج
- در شرایط اضطراری (انواع تدابیر در شرایط اضطراری)
صفحه 31:
غایت اهداف تدبیر تعادل مزاج فراهم شدن زمینه تکامل معنوی است.
کتاب سرمایه ایمان تألیف ملا عبدالرزاق لاهیجی (قرن ۱۳ هجری قمری) این حدیث را از
حضرت امام اميرالمومنين عليه السلام در پاسخ سئوال عالم مسیحی آورده است:
الیس من اعتدل طباعه صفی مزاجه ؟ و من صفی مزاجه قوی اثر النفس فيه و من قوى اثر النفس
فيه سما الى ما يرتقيه و من سما الى ما يرتقيه فقد تخلق بالاخلاق النفسانیه و من تخلق بالاخلاق
النفسانيه فقد صار موجوداً بما هو انسان دون ان يكون موجوداً بما هو حيوان فقد دخل فى الباب
الملك الصورى و ليس له غيره هذه الغايه.
صفحه 32:
نظری به فهرست مباحث حفظ الصحه در كتب جديد و تكميل آنها با بهره كيرى از
آموزه های طب سنتی
- مسئولیت های فردی» خانوادکی؛ اجتماعی و حکومتی در تأمین سلامت
- پیشکیری از بیماریها در مراتب اولیهء انویه و سوم
- بهداشت فردی
- بهداشت محيط: (آبء زباله» دفع مدفوع» مسکن - بهداشت هوا- حشرات و جوندگان - هوام؛ ...)
- پیشگیری از بیماری واگیردار
- پیشگیری از بیماری های غبر واگیردار
یه و بهداشت مواد غذائی» (تغذیه صحیح» تغذیه در شرایط خاص - شیرمادر - تغذیه کودک- کنترل
رشد و تکامل کودک آداب تغذیه؛ ....)
- بهداشت کار و حرفه ای
- بهداشت روان
- بهداشت خانواده
صفحه 33:
نمونه منابع جدید
- کتاب جامع بهداشت عمومی (۳ جلدی)
- مجموعه طب النبوی (ص).
- مجموعه طب العتره و تکمله های آن
"مجمیعه اولین دانشگاه و آخرین پیامبر
- ابن اخوه قرشى: معالم الاقربه فى احكام الحسبه.
- عبداله نصر سبزواری: نهایه الرنبه
- بوسف ضياء الدین: الاحتساب
- عمر بن محمد شامی: نصاب الاحتساب
- اپومبدانه حعمد سقطی: فی اذب الضبه
- عبدون: رساله عبدون
pi 9 em tg كناب الاثارة
- خبیری: کتاب المختا
صفحه 34:
کتاب های قابل دسترس طب سنتی
- تقربنممکتاب ها در مقدمه و سته ضروریه
- حفظ الصحه ناصرى حكيم محمد كاظم رشتى كيلانى (نعنه بتر)
- حفظ الصحه ميرزا محمد تقی شیرازی ملک الاطباء
- حفظ الصحه ابن سنا و ارجوزه در حفظ الصحه
- حفظ الصحه حنین بن اسحق
- حفظ الصحه نصیرالاطبا
- حفظ الصحه یوسفی
- حفظ الصحه حدود ۲۰ کتاب در دسترس دیگر
- زادالمسافرین - محمد مهدى بن علينقى شريف
- زادالمسافرين حدود ۱۵ کتاب با همین عنوان
- علاج الاطفال چند نموزه
- الواح الصحه
- آتشک
- تقویم الصحه
- مجموعه منبع راینه طب سنتی(آقای دکتر حمین حانمی)
و مه
صفحه 35:
انتظار
- ارائه یک بخش از مجموعه با مراعات مجموعه ای از عوامل تأثير كذار
- ارائه منابع
- بررسی نظرات جدید و تلفیق با آنها در موارد فروری
- ارائه جكيده مطالب هر بخش در یکی دو صفحه
- توجه به حداقل همپوشانی بخش های مختلف
و در نمایت
- تألیف و تدوین یک کناب مرجع حفظ الصحه و تفدیم آن به ملت ایران و فارسی زبانان
جهان از جانب دانشجویان عزیز دوره های 01-00» طب سنتی و داروسازی سنتی
آن شاءا...
با تشکر
دکتر محمد مهدی اصفهانی
