مبانی بيوشيمی

صفحه 1:
‎eget!‏ ری سک ده بام ن انش ایران ‏مادسیج. شبکه آموزشی پژوهشی د انشجویان ایران ‏موم ربیلت(۱) 

صفحه 2:
هوالاول مبائی بیوشیمء میانی بیوشب ( رشته زیستشناسی ) ‎oe‏ اه لف : دكتر عذرا ‎Bile Gil‏ 7 سید دكتر مسعود صالح مق مقدم 1 8 طراحى و تنظيم : فريبا باقريه إيبا باقري 

صفحه 3:
فهرست مطالب گفتار اول : كليات تن 5 گفتار دوم : كربوهيدرات ها صفحه 69 كفتار سوم : ليب صفحه 66 گفتار چهارم : پروتنین ها صفحه 600 گفتار پنجم یم ها صفحه ‎OF‏ ‏صفحه 40 یتامین ها و کوانزیم ها صفحه 499 گفتار هشتم : اصول بیو انرژیک صفحه 065 گفتار نهم : متابولیسم کربوهیدرات ها صفحه 4198 گفتار دهم : متابولیسم صفحه 486 گفتار یازدهم : زنجیره تنفسى » جرخه كربس صفحه 466 گفتار دواودی زره ال لعرینر سوریس اس نو دی سا گفتار سیزدهم : صفحه 009 گفتار چهاردهم : متابولیسم ترکیبات نیتروژن دار صفحه 660 گفتار پانزدهم : بیوسنتز اسیدهای نوکلنیک و پروتئین ها صفحه 600 9 

صفحه 4:
گفتاراول : کلیات 

صفحه 5:
هدف آموزشی کلی : آشنایی با تاریخچه دانش بیوشیمی » عناصر و ترکیبات اصلی سازنده ماده زنده و برخی پدیده های شیمیایی مهم درگیر در واکنش های زیستی . 

صفحه 6:
هدف های آموزشی جزیی : معنا و مفهوم دانش بیوشیمی » خلاصه ای از تاریخچه و شکل گیری آن . عناصر اصلی تشکیل دهنده ماده زنده و آهمیت عنصر کربن . چگونگی تنوع ترکیبات کرین » دلایل و اهمیت آن در مولکول های آلی . مشخصات و ویژگی های انواع ایزومرهای فضایی و انواع پیوندهای شیمیایی . خواص فیزیکی و شیمیایی مهم آب که سبب اهمیت آن در ماده زنده مى شود . چگونگی تفییرات بون های را" و راا() که میزان ,/۳) محلول ها و خاصیت اسیدی و بازی آن ها را مشخص می سازد . بو های زیستی در ساختار و عملکرد اده زنده . هو 

صفحه 7:
تاریخچه دانش بیوشیمی: سنتز آزمایشگاهی بعضی از ترکیبات زیستی مانند اوره توسط وولر ( 66) برخی از دانقنمندان را بر آن داشت تا اختصاصات زیستی را با دانش شیمی توجیه و تفسیر کند . 

صفحه 8:
وان لی بیگ با مطالعه شیمی فیزیولوژی ثابت کرد : گرمای بدن نتیجه سوختن مواد غذایی است و نه نیروی زیستی . 

صفحه 9:
هوب سیلر » برای نخستین بار هموگلوبین » یعنی ماده سرخ رنگ خون را جدا سازی و شناسایی کرد . او در سال 1972/2 ۰ کلمه بیوشیمی را به عنوان یک دانش مستقل و جدا از دانش فیزیولوژی مطرح و معرفی کرد . 

صفحه 10:
دوران توسعه دانش بیوشیمی : اواسط صده هجدهم و صده نوزر هم کشف مخمرها که تخمیر الکلی را انجام می دهند کشف آنزیم ها به عنوان کاتالیست های زیستی کشف اسیدهای آمینه به عنوان واحدهای ساختاری پروتئین ها شناسایی هورمون ها » لیپیدها » ويتامين ها متبلور کردن آنزیم ها کشف چرخه اوره یر کشف ساختار ماده ژنتیکی یاخته توسط واتسون و کریک در سال 9939 ao 

صفحه 11:
عناصر تشکیل دهنده ماده زنده مقایسه عناصر اصلی موجود در بدن انسان و در پوسته زمین عناصر اصلی موجود در بدن انسان هیدروژن اکسیژن ‎iS)‏ ‏کربن ‎IS‏ ‏9 ‏نیتروژن ‎Ie‏ ‏0 ‏کلسیم 9۹ ‎o‏ ‏فر هه 9 عناصر اصلى موجود در يوسته زمين اكسيزن ‎ee‏ سيليسيم 66 آلومینیم ‎al PID‏ 6 © كلسيم 96 سدیم ‎Is‏ ‏© بتاسيم ‎we 819‏ ‎ele‏ 

صفحه 12:
چهار عنصر فراوان در موجودات زنده : W ‏هیدروژن‎ ‎© ‏اكسيزن‎ ‎© MBs DO ‏نيتروزن‎ در مجموع 00 درصد کل توده ياخته را تشکیل مى دهند . 

صفحه 13:
کربن 90 تا 00 دررصد نيتروزن © تا (10) درصد یر نت تا زار هنت هیدروژن 0 تا 6۶ درصد وزن خشک یاخته های زنده را تشکیل می دهند . 

صفحه 14:
ag ha ees pale 9 55 P pid » Ga KS و یون های 0 ‎Oa s Cls Oy Ca‏ در فرایندهای زیستی موجود و ضروری هستند . 

صفحه 15:
عناصر کمیاب موجود در ماده زنده : Pe «Ouse Da‘ Ou s Co +16 Oa +O + Or + Mis P «Ges Gis Gas @ ۶ 

صفحه 16:
عنصر کربن و اتصالات آن : شیمی موجودات زنده که بیش از نیمی از وزن خشك بدن لن ها را تشکیل می دهد » حول محور کربن دور می زند . انم هرن بای بر کردن الکرون های تفس بیروتی جرد تیار نم چهار الکترون دارد ( آرایش هشت تایی) ترکیب اتم های کربن با یکدیگر و ایجاد اتصالات کربن - کربن بسیار با ثبات بوده و از نظر زیستی حائز اهمیت بسیار است . 

صفحه 17:
هر اتم کربن به تعداد الکترون های جفت نشده خود می تواند اتم کربن به خود متصل کند . BH H—-C—H 5 H ‏.لوب نغ.‎ > ۳ H 

صفحه 18:
06 بيوندهاى كربن به شكل جهار وجهى با زاويه ©/ ©0009 بين اتم كربن واقع شده اند . 

صفحه 19:
چرخش حول پیوند یگانه کربن - کربن به شکل آزاد انجام می شود . اتصال گروه های باردار بزرگ یا زیاد به کربن بر روی چرخش آزاد تأثیر منفی داشته و می ثوانند مانع چرخش شوند . چرخش آزاد حول پیوند یگانه مولکول ها باعث ایجاد ساختمان های فضایی مختلف شده و اشکال متنوعی را ایجاد مب کند ‏ 06 

صفحه 20:
H H ‏ملء لل أ‎ 9 ‏ده ور اس‎ a H ‏]کر 1 / فد‎ ۶ oP Sy i nu 9 1 H اگر پپوند بین دو اتم کربن دوگانه باشد » اين تركيب به علت خاصیت رزونانس (تشدید) قابلیت چرخش نخواهد داشت . هه 

صفحه 21:
در مولكول هايى كه از بيش تم کربن ساخته si ‏ل هاب ا نك وك‎ alee i iss ‏زنجيره هيدروكربنى د‎ شده اند كربنى شكل خط راست ندارد . eq 

صفحه 22:
برخی از گروه های فعال در ساختار مولکول های زیستی | f NH ona c-00H O NH, SH NON ; ۲ 1 ‎OH-P-OH \y Caml‏ ی ‎Na‏ 1 ‎wi gd 0 /‏ کنو هدروصيل ‎agal‏ كربركسيل گنیزیل ‎cling‏ 

صفحه 23:
امه ايزومرهاى فضايى دو تركيب كه فرمول بسته يكسان و فرمول كسترده متفاوت اهاز رمن ام 

صفحه 24:
انواع ایزومری فضایی : } or ایزومر های نوری ایزومرهای هندسی 

صفحه 25:
ایزومرهای نوری اتم کرین که چهار اتم یا ترکیب مختلف نامشابه به آن متصل باشند » کرین نامتقارن یا کایرال خوانده می شود . اتم کربن نامتقارن می تواند دو شکل ایزومری به نام انانتیومر داشته باشد که آرایش فضایی متفاوت دارند . es 

صفحه 26:
انانتیومرها تصاویر آپینه ای یکدیگرند . خواص ‎Saha‏ ماتتانقطه دم ند ایکسان دازند.. دو انانتیومر » ترکیبات شیمیایی مشابه دارند . یکی از راه های تشخیص آنانتیومرها ‏ استفاده از خصوصیت و توانایی آن ها در چرخش نور پلاریزه (نور قطبیده) است . هه 

صفحه 27:
وه عوبر | CH,OH ‎l= L‏ الدئد 

صفحه 28:
هه L-Allo(28,3R) (28,38) D-Allo(2R,3S) DQ2R3R) CH,OH => ۱ 1 ماو 6 ۳ . ~*~ = a 2 ۱ 1 حا نس نه 1 1 بلق مد 2 = ۱ 1 Q on i 1 نس = 4 ۳ سب بو 1 ان CHO 

صفحه 29:
هه ایزومرهای هندسی : ایزومرهای سیس و ترانس 

صفحه 30:


صفحه 31:
پیوندهای شیمیایی مره بر موتد‌هان کرو که اتصایت اطلی در مولکرن های بیوشیمیایی محسوب می شوند » پیوندهای ضعیف تری نیز وحیند دارند که ستاختارن ر شاخمان فخبایی مرلکول ها زیستی و فعالیت آن ها را تحت تأثیر قرار می دهد . oq 

صفحه 32:
پیوند واندروالس پیوند یونی پیوند هیدروژنی پیوند هیدروفوب هه 

صفحه 33:
شکل ۶-۱ پیوندهای هیدروقوت سرقطى سم وم cH, دم غیر فطبی ‎(CHa)q [ST‏ | CH. 5 

صفحه 34:
ترکیبات مهم تشکیل دهنده ماده زنده : آب » نمک ها » ماکرومولکول های زیستی 

صفحه 35:
آب و خواص آن : بیش از ‎PO‏ درصد وزن بدن را آب تشکیل می دهد . os 

صفحه 36:
پیوند هیدروژنی مولکول های آب 0.177 پیوند هیدروزنی 5 | UE =, 

صفحه 37:
هه ۵ ده فده 

صفحه 38:
بونیزاسیون آب ‎On:‏ ۳ با 5 رورا 4 اب تاک 3 تاد و۳ 

صفحه 39:


صفحه 40:
9 0 ve td 

صفحه 41:
[WW 1] [OW] = aoa x ab [W OI= [OW] = 40 

صفحه 42:
خاصیت اسیدی و بازی اك را [لا ]0 م0 47 

صفحه 43:
eo PW =by “=? -?P dO POW =-by “=P 1۳0+ PW + POW = de 

صفحه 44:
متال 4 : ‎PAL‏ محلول 00 <) اسید کلریدریک را حساب كنيد . [0 2۷ ]ما - > ,۳ PW =-by [dD ]=e 

صفحه 45:
مثال © : اگر در محلولی غلظت یون هیدروژن 0 9 [ مولار باشد » ,(/) محلول چقدر است ؟ [0 ,۲۷ بسا - - ۳ 6 12 100 5] پ -ع رل 

صفحه 46:
مثال 2 : غلظت یون هیدروژن خون < ,۷/) ‎PIP‏ چچقدر است ؟ [[] 1 ] بسا - < بلا۳) [[] با" ] بسا - < 8/۴ ۴ - 1[ ] را هم 

صفحه 47:


صفحه 48:


صفحه 49:
هدف های آموزشی جزیی : مشخصات کلی کربوهیدرات ها و تقسیم بندی آن ها تعریف منوساکاریدها و نامگذاری آن ها ساختار ایزومری در قندها و ویژگی قندهای اپی مر ساختار حلقوی در قندها ۰ پیرانوزها و فرانوزها الگیوساکاریدها » انواع دی ساکاریدها پلی ساکاریدها » هموپلی ساکاریدها » هتروپلی ساکاریدها گلیکو لیپیدها . گلیکو پروتنین ها ۰ موکوپلی ساکاریدها eo 

صفحه 50:
۱ Sy MS Jy! 

صفحه 51:


صفحه 52:
‘cHO "CH,OH H-=C__OH 2 °CH,OH “CH.OH دی هیدروکسی استرن 2 - کلیسرالد ثید. 

صفحه 53:


صفحه 54:
CHO i 1 H—C—OH | ,ان 0 - گلیس رآلدنبد 

صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:
5 اس ۸۵8 را a CH,OH er 

صفحه 58:
-دتوکسی ریوز OF ‏لاه‎ 2( - ریرفرراوز 

صفحه 59:
COOH OH 0 - گلرکررونیک اسید 

صفحه 60:
ساختمان فضایی مونوساکاریدها مدل فايق. مدل مندلى هه 

صفحه 61:
CH.OH HOH i 4 9 Hey ‏بر‎ ott ‏ل‎ ‎OHH on ‎on 4‏ ‎DA 0:7 ee NN 7‏ كلوه وييراتور - زاحهج يعدن - كلوكر ‎ ‏19 کالاکتویرانور - زا خط - كلوكويياتوز 

صفحه 62:


صفحه 63:


صفحه 64:
as) 

صفحه 65:
فرمول خطی سلولز و ایجاد پیوند هیدروژنی بین رشته های آن 

صفحه 66:
-موکوپلی ‎ta Sle‏ را تعریف کند . 

صفحه 67:
on 2 گفتار سوم . ليبيدها 

صفحه 68:
آشنایی با ویژگی های ساختاری و عملکردی لیپیدها و اجزای متشکله آن ها ون 

صفحه 69:
هدف های آموزشی جزیی: مشخصات کلی لیپیدها و تقسیم بندی آن ها ویژگی ساختاری مهم اسیدهای چرب و نقش آن ها در لیپیدها مشخصات ساختاری و عملکردی تری اسیل گلیسرول ها و دسته بندی آن ها مشخصات ساختاری و عملکردی فسفو لیپیدها مشخصات ساختاری و عملکردی اسفگتولیپیدها ساختارهای مختلف لیپیدهای قطبی در آب و علت تشکیل آن ها وه 

صفحه 70:
مشخصات کلی : لیپیدها مولکول های زیستی هستند که با خاصیت غیر محلول بودن در آب و محلول بودن در حلال های آلی مانند بنزن » کلروفرم و دی اتیل اتر مشخص می شوند . 

صفحه 71:
اسیدهای چرب } اسیدهای چرب اشباع اسيدهاى جرب غير اشباع 

صفحه 72:
اسيد جرب اسيدهاى جرب اشباع شده اسيد ميرستيك اسید پالمتیک اسید استناریک اسیدهای چرب اشباع نشده اسید پالمیتولئیک اسید اولئیک اسید لینولئیک اسید لینولنیک اسید آراشیدونیک ساختار شیمیایی )1/90 011 0000 )11:۵0 ,00011 06(ع ,ك0 (0 تاك WAOC(CLE)SOU=0L(CWVEYPCOOW, WOO(CVL)POU=OW(CWEYPCOOW, WAC(CTO)PFOU=CLCVTOCL=OU (CVO yrCoow WOCOLE(C’ ‏0001م(‎ ‎60 ) ‏ام رصان را مان ,اكت‎ yeooow =CLOWLO)COUL=01(CLO تعداد تم های كربن ae do 06 do 9 9 de 9 

صفحه 73:
ta HC(CH,), 7H الانيديك اسيد ایزومری ترانس 6 

صفحه 74:
کوتاه نویسی ۰0 ۸۵۸ ٩ , 9 , dec Ade 

صفحه 75:


صفحه 76:
ترى استئارين تری اسیل گلیسرول ها : | تری پالمتین تری اولئین 

صفحه 77:
ee NH, lant 

صفحه 78:
Os فان سیسوس ۳ ۳۹ OW NH اسقتكوزين اسفكنوليييدها ۲ HyCHICH,), » —C 

صفحه 79:
رفتار لیپیدهای قطبی در آب 

صفحه 80:
خود آزمایی - وجود پیوند دوگانه در ساختار اسیدهای چرب چه تأثیری بر ساختار آن ها دارد ؟ - اسفگئولیپید چه نوع ترکیبی است ؟ ساختار آن را مشخص کنید . - ساختار دو اسید چرب لینولئیک و استثاریک را بنویسید . - اسفگنوزین چیست ؟ 

صفحه 81:
گفتار چهارم : پروتئین ها 

صفحه 82:
هه آشنایی با ویژگی های ساختمانى و عملكردى يروتئين هاو واحدهای سازنده آن ها و نقش این مولکول های زیستی در فرایندهای زیستی 

صفحه 83:
هدف های آموزشی جزیی : ساختار کلی آمینو اسیدها و نقش آن ها در ترکیب پروتئین ها اسیدهای آمینه استاندارد طبقه بندی اسیدهای آمینه بر حسب زنجیره کناری آن ها خاصیت آمفوتری اسیدهای آمینه و تیتراسیون آن ها تعریف پپتیدها و چگونگی شکل گیری آن ها مشخصات عمومی پروتئین ها و نقش آن ها در بدن موجودات زنده مشخصات انواع پروتئین ها ( ساده » مرکب » رشته ای » کروی ) سطوح ساختاری اول تا چهارم پروتئین وه 

صفحه 84:
007 سرت ‎“NH,‏ yt Sent عبر ‎Hoag‏ مر ‎cH,” “A,‏ 0 ابزولوسين | كرو اندول 17 

صفحه 85:
us as H—¢—coo- —HO—CH,—¢ —co0- Seite coo- 8 a net +NH, 1 ont IF 71 HO NHy—G-—-CH,—¢--COO- +NH, eBid 

صفحه 86:
(ioe HS Ones coaH + NH, وه 

صفحه 87:
اسیدهای آمینه با گروه ۲) قطبی و بار منفی H H 0 | De , Pot hs 000° ‏ا‎ ‎NH} NHi ‏أمبارنات كلرنايات‎ 

صفحه 88:
اسیدهای آمینه با گروه ‎)٩‏ قطبی دارای بار مثبت 4H,N-—CH,—CH,~CH ‏سس‎ H 1 ‏ممم سح ابرح سن عد ورم‎ ‏بير ابا‎ NEY ian Noe es H | ‏یت‎ ‎۱ te ‏گروه یداو‎ NH: ‏هیستیدین‎ وه 

صفحه 89:
تیتر اسیون اسیدهای آمینه oS : ‏ا‎ ‎8 اسيد إميئه در حالت آمفوترى وه COOH H.N—C—H R اسید امبنه 

صفحه 90:
THN Fa tne coo de ‏ام تب حوس‎ a It HN —CHICH3) ~ COOH] = th N CHIC) COO! CH(CH COOH 

صفحه 91:
60 نقطه ايزوالكتريك pq ‏لكلا‎ 9 

صفحه 92:
‎syst‏ کربوکسیل ‎ 

صفحه 93:
ساختار پروتنین ها ساختار اول : پروتئین ها پلی مرهای خطی و غیر منشعب اند . ساختار دوم : مارپیچ آلفا . صفحات بتا ساختار سوم : عامل ایجادی روب) , عامل استحکام عررن ساختار چهارم : پروتنین های چند رشته ای وه 

صفحه 94:
خود آزمایی - اسیدهای آمینه بب9) ۰ «3) ۰( ۰ ع(۳) جز کدام یک از گروه های طبقه بندی هستند ؟ - تفاوت عمده بین مارپیچ آلفا و صفحات بتا را بنویسید . - پپتیدی با ترکیب اسید آمینه زیر » در دست است : Wea - Bly - Ola - bys - Det - Thr - Leu - Glu - Pro — COO الف) گروه ‎)٩‏ هر یک را مشخص کنید و فرمول آن ها را بنویسید . ب) بار پیتید را در 9 <,/<) مشخص کنید . 

صفحه 95:


صفحه 96:


صفحه 97:
هدف های آموزشی جزیی : ۱ 

صفحه 98:


صفحه 99:
1 0 ۱ ۱ سوکسینات دهیدروناژ ‎i‏ ‎wf‏ + 6۵0 6۲ < 00-61۷ سس 6007 © لزع نون ۱ فر مارات سوکسینات 1 

صفحه 100:
1 1 R—CH— COO” +R ‏وم اهوم‎ RE ‏مسب‎ زر ار 

صفحه 101:
0 ‏جس ۲۱0 + اس‎ R~ COO™ + ۱۱۳ 

صفحه 102:


صفحه 103:
۹ ‎OB‏ لیگازها : مانند استیل کو ل اك ات ‎ 

صفحه 104:


صفحه 105:
مدل قفل و كليد مدل القایی 09 

صفحه 106:
wo eels Sx = PH se pd 

صفحه 107:
(۳ 

صفحه 108:


صفحه 109:
معادله لین ویور - برک 

صفحه 110:


صفحه 111:
مهار کننده رقابتی 0 

صفحه 112:


صفحه 113:
مهار كننده غير رقابتى | جه 4+ © 

صفحه 114:
1 

صفحه 115:


صفحه 116:
آنزیم های آلوستریک و ایزوزیم ها 

صفحه 117:
خود آزمایی - آنزيم هاى ليكاز جه نوع واكنش هايى را كاتاليز مى كنند ؟ نم 

صفحه 118:
گفتار ششم : اسیدهای نوکلئیک 

صفحه 119:
16 هدف آموزشی کلی آشنایی با ویژگی های ساختاری و عملکردی اسیدهای نوکلئیک و اهمیت آن ها از نظر ماده ژنتیکی ياخته 

صفحه 120:
هدف های آموزشی جزیی تعریف اسیدهای نوکلئیک و انواع آن ها مشخصات ساختاری بازهای آلی نیتروژن دار و قندهای پنج کربنه روش های کوتاه نویسی مولکول اسیدهای نوکلئیک ساختار اول » دوم و سوم اسیدهای نوکلئیک ساختار های مختلف ۰00069 3004) ساختار انواع نوکلئوپروتنین ها 

صفحه 121:
اجزای ترکیب شیمیایی اسیدهای نوکلئیک فسفات + باز + قند ج فسفات + نوکلئوزید + نوکلئوتید ج اسید نوکلتیک 060 

صفحه 122:


صفحه 123:
باز های پورین 

صفحه 124:
هدف های آموزشی جزیی طرح کلی فرضیه اصلی متابولیسم اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها آنزیم های درگیر در فرایند همانند سازی چگونگی همانند سازی 06(69) بیوسنتز ظ0(6() پا نسخه برداری مشخصات ترکیبات شرکت کننده در بیوسنتز پرونئین وه 

صفحه 125:
«ee مدل هاى ييشنهادى براى همانندسازى 000009 مدل پر کنده مدل حفاظتى مدل نيس هحفاظتى 

صفحه 126:
آنزیم های لازم در همانند سازی پلی مراز هلیکاز يروتئين هاى ‎OOP‏ وه 

صفحه 127:
قطعه ای از زنجیره 00009) 5 5 ىه عه ماريج دو رشتداق ‎DNA‏ DNA aj sha 

صفحه 128:
وه Agee Le antl 

صفحه 129:


صفحه 130:
«20 

صفحه 131:
16۹ 

صفحه 132:
وه ترجمه یا بیوسنتز پروتئین 7000 ۰ ۷۵ 

صفحه 133:
مراحل سنتز پروتئین آغاز سنتز طویل شدن زنجیره پایان سنتز وه 

صفحه 134:


صفحه 135:
مرحله استفرار دومین اسید آمینه در جایگاه ظ) وه 

صفحه 136:
t 3 ‏الام‎ 1 1 6 ‎Aminoacyl- Empty tRNAM* Dipeptidyl tRNA,‏ مخت میج وتان ‎eee ee ‏وه 

صفحه 137:
خود آزمایی نقش 00069) پلیمراز | واا را در همانند سازی بنویسید . أغاز سنتز 70009) طى جه مكانيسمى انجام مى شود ؟ اتصال اسيد آمینه به مولکول ‎ROD‏ چگونه صورت می گیرد؟ اضافه شدن دو نوکلئوتید9) و ۳ به یکدیگر توسط آنزیم پلیمراز الا را با یک فرمول ساده نشان دهید. مرحله آغاز سنتز پروتئین را توضیح دهید. موه 

صفحه 138:
برای ورود به شبکه آموزشی دانشجویان ‎SUIS‏ كنيد برای عضویت در شبکه دانشجویان ایران عدد ۱ را