مدارس در تاریخ شهرسازی ایران

صفحه 1:


صفحه 2:
آموزش فعالیتی اجتماعی است که ‎mn eet ner)‏ م ‎Pen Ee‏ شکل می گیردونهاد هاوسازمان های ويزه اى يديد مى أورد.درعموم جوامع انسانی,نخستین نهاد های آموزشی دربطن نهاد ها وسازمان های مذهبی _تكوين يا فته اند. تكوين هرفضاى آموزشی نمایانگر پیدایش نوعی فعالیت ا ‎Pa‏ ‏تراكيرى اموزشى معين و يابرنامه نيازمند است.به عبارت ديكرهمزمان با تقسيم اجتماعى كاروفعاليت ها .تكوين نهادهاوتاسیسات اجتماعی انجام برخی از فعاليت ها بدون فراكيرى آموزشهاى لازم مینسر نبود. اولين مدارس نوين در ايران از دوران محمدشاه قاجار شكل كرفتند. اولين ‎Senora ree vepe peer tee pire ae ey‏ ‎aS aslu § .0 OF Jlw 52 arog! 59‏ ‎vee re Yet Pee Sera) Coy IOs)‏ ا ا 0 

صفحه 3:
مدرسه در دوره ۳۲ * از دوره باستان آموزشهایی درایران وجود داشته واتفاقا" اين آموزشها تنها دارای جتبه نظری تبودند. بلکه درکنارآموزشهای نظری, آموزشهای عملی مثل درختکاری وکشاورزی نیز دایر بود. آموزشهای عملی به سیب آموزه های زرتشت پیامبر و دعوت او به درختکاری وآبادی درچشم ودل ایرانیان با اهمیت تلقی می شده است. > نهادهاودستگاهای حکومتی ومذهبی نقش عمده ای درییدایش فضاهای آموزشی درایران باستان داشته اند.یکی از قدیمی ترین مراکزآموزشی قبل ازاسلام درهزاره دوم( ق-م) درشهرایلامی شوش کشف ‎cow! oa‏ درمحل این مدرسه آثاری ازجمله تشتی که برای ساختن گل جهت الواح گلی مورد استفاده قرار می گرفته, کشف شده است. ۶ دز دوزه هخامتشی. مدارش. خاضی, ‎sla‏ ‏نخبگان وهمچنین مدارس عمومی وجود داشت. در عصر داریوش هخامنشی, مدرسه ای به طب اختضاص داشت ( سائین بصر ( ومدارس عالی دیگری در ری, آذربایجان وبلخ بود. در دوره ساسانی. همچتین مدارسی وجود داشت مئل دنوار دشیز:به زیاست‌مانای م مرکز تربیت 

صفحه 4:
مدرسه در دوره ۳۲ این تجربه های آموزشی در « جندی شاپور» به حد کمال وشکوفایی خود درآن دوره رسید. این مرکز بزرگ آموزشی در زمان اردشیر بابکان ویسرش شاپور تاسیس شده ودر دوره انوشیروان به برکت وجود وزیردانشمندش, بزرگمهر, گسترش یافته است. جندی شاپوردرقرن ششم میلادی, در شهری به همین نام (واقع در شرق شوش, جنوب شرقی دزفول وشمال غربی شوشتر) برقراربود و برسردرش این عبارت به چشم می خورد: دانش و فضیلت, مافوق بازو و شمشیر است. آنچه درباره این دانشگاه اهمپت یادآوری دارد. فضای تسامح وتنوع علمی آن است. دراین جندی شاپورمانعی وجود نداشت که نسطوریان مسیحی کار ومشارکت عملی کنند يا پزشکان یونانی وهندی به علت داشتن مذهب یا ملیت دیگر, نتوانند به فعالیت آموزشی ویژوهشی بپردازند. از دیگرویژگیهای جندی شاپور, مبادله جهانی علم درآنجاووجودارتباط بين المللی بود. از گوشه وکنار دنیا به سوی اين مرکز روانه می شدند و اعضای ایرانی آن نیزبه هندویونان اعزام می شدند تا تجریه های آموزشی آنان را اخذ واقتباس کنند. برزویه طبیب به دستور انوشیروان برای آشنایی با علوم هندی به آن دیار اعزام شد. عور اد + 

صفحه 5:
ا ۱ از سده نوزدهم میلادی که ایرانیان با دنیای نو مواجهه شدند. عقلا خبرخواهان واصلاح طلبان جامعه ما, چه در داخل حکومت وچه در بیرون آن, به اين فکر افتادند که در روشهای ناکارآمد سنتی تجدید نظرٍ شود وبا استفاده از تجارب نوین دنیا, در جهت بهبود بخشیدن به امور کشور تلاش به عمل آید .از جمله آنها متوجه شدند که ایرانیان به علوم وفنون ومهارتهای تازه نیازدارند ولازم است قبل ازهرچیز با سوابق این دانش ها وتکنیکهای نو که در دوره اخیر به ۴ عللی درغرب به ثمر رسیده بود. آشناشوند تا بتوانند با اين زمینه آشنایی, خودنیز به پشت گرمی مراث غنی واستعدادهای درونی, به تولید وخلاقیت بپردازند در همین راستا, فکرنهضت جدید آموزشی, جوانه زد وچند اقدام مشخص به عمل آمد, همانند اعزام به خارج که سبب وجود نخبگان نیک اندیش واصلاح طلبی همچون قائم مقام دردستگاه قاجار در اوایل سده 13 هجری و19 میلادی قوت گرفت. نهضت جدید فکری با ترجمه کتب مغزب زمین دز موضوعات نظامی, تازیخی: زیاضی::تجوم: جغرافیا و سفرنامه گستزش‌یافت و با همت امیرکبیر به تاسیس دارالفنون در نیمه دوم قرن 19 میلادی منتهی شد. در دارالفنون نخستین مرکز آموزشی به معنای جدید کلمه که در زمان ناصر الدین شاه وبه 

صفحه 6:
در اولیل حکومت مظفرالدین شاه در سال 1317 هجری قمری مدرسه ای سیاسی با هدف تربیت کارمندان وزارت خارجه كه به ماموریتهای خارجی می روند: در تهران افتتاح شد. این مدرسه بعدها با مدر, ت یکی شد..فکر اولیه تاسیش دانشگاه بوسپله بعضی از کسانی که توسط حکومت جهت تحصیل به خارج اعزام شدند. برخی از اينها پس از بازگشت به ایران در دستگاههای اجرایی و: گیری قدرت داشته ومی توانستند ایده تاسیس دانشگاه رابه جریان اندازند. که پس از انجام مطالعاتی دراین زمینه قانون تاسیس دانشگاه تهیه شد ودر سال 1313 هجری شمسی تاسیس دانشگاه تهران به تصویب نهایی رسید ودر همان سال با 6 دانشکده که عبارت بودند از دانشکده های معقول ومنقول, علوم طبیعی وریاضی, ادبیات, فلسفه, علوم تربیتی, حقوق, علوم سیاسی و اقتصادی وفنی به وجود آمدند و پیش بینی شده بود که دانشسرای عالی ومدارس صنایع مستظرفه نیز تاسیس شوند. بعدها به تدریج دانشکده معماری در سال 1319, دارو سازی ودندانپزشکی در سال 1335, علوم اداری وبازرگانی در سال 1343 تاسپس شد ودر سال 1343 دانشکده علوم استقلال یافت. پس از دانشگاه تهران در شهرهای دیگر نیز مراکز دانشگاهی دیگر به وجود آمدند, مانند مدرسه عالی بهداری اصفهان وشیرازدر سال 1325 هجری شمسی, دانشگاه تبزیز در سال 1326, مشهد وشیراز 1335 شمسی ودانشگاه اصفهان سال 1337 شمسی.دانشگاه ملی ایران (شهید بهشتی کنونی ) نیز در سال تحصیلی 1339-40 هجری شمسی با دو دانشکده بانکداری وعلوم اقتصادی دارایی ودانشکده معماری کارخود آغاز نمود. در سال تحصیلی 1340-41 دانشکده پزشکی ودر سال تحصیلی 1341-42 هجری شمسی دانشکده زبانهای خارجی به وجود آمدند که پس از توسعه وایجاد رشته زبان وادبیات فارسی به نام دانشکده" ادبیات وعلوم انسانی" خوانده شد 

صفحه 7:
3 بيش ازاسلام:مراكزآموزشى درمجاوركاخهاومراكزحكومتى ویا آتشکده هاونقاطی دورازمراکزتجاری جای داشت. فراگیری دانش درانحصارشاهزادگان,درباریان ومغان بود.اما پس ازاسلام,آموزش وپرورش آزانحصارطبقات ممتازخارج شدوآمکان تحصیل ,کما بیش برای عده بیشتری فراهمگردید. به تدریج همراه باگسترش ویشرفت علوم دینی وطولانی شدن مدت تحصیل ولژوم اسکان طلاب,زمینه های پیدایش مدارس مهیاگردید.محل اين مدارس بیشتردرپیرامون مساجدجامع,بازارها محلات مسکونی وگاه نومیدان ها بود مدرسه فیروز بهرام 

صفحه 8:
| مسجد جامع ومدرسه پایگاه اجتماعی ودینی مسجدجامع وتداوم سنت تدریس وتعلیم علوم دینی درآن,ودرنتیجه وجه مشترک کارکردی وفرهنگی آن با مدرسه,منجربه قرارگیری مدارس مذهبی پس ازکسب هویت لازم درجوارمسجدجامع شد.ویژگی مذهبی مدارس نه تنها موجب قرارگیری آنهادرکنارمسجدشد,بلکه باعث گردیدکه مراکزمذهبی وآرامگاه بزرگان مذهبی که در ایران بعدازحمله مغول و بیش از همه + پس ازدوره صقویه اهمیت یافته بود,همان نقش مساجددرجذب فضای کالبدی مدارس راایفانماید. > بازار و مد منزلت اقتصادی -اجتماعی( بازاروبازاریان‌اناشی اززیربنای اقتصادی,شهرهای بازرگانی-تولیدی بود. امتیازات ارتباطی وارتباط بامراکزاجتماعی ومذهبی بخصوص بامسجدجامع,موجب گردیدکه مدارس مذهبی حتی الاامکان دریدنه بازار جایی به خوداختصاص دهند. موقعیت مکانی مدارس دربازار,بیش ازهرچیزتمایل به مجاورت بامسجدجامع ومرگزشهربودودربرخی مواردبه ناچار در طول بدنه بازارویامجاورآن احداث می شدند. بنابراین طبیعی است که مدارس تنهادریک فضایابخشی خاص ازبازارنمی توانستندجای گیرندودربخش های گوناگون مثل بازارسراجان(ناصرخسرو,ص4)تیم کفشگران وبازاردلالان وغیره استقرارمی یافتند. 

صفحه 9:
> ات ۲ محلار ۰ مسدونی ومدرسه احداث مدارس مذهبی درمحلات مسکوتی,ازیک طرف احتمالابه علت عدم قضای خالی درکنارمسجدجامع وبازار,واز طرف دیگر,به سبب افزایش متزلت اجتماعی صورت می پذیرقت. سرنوشت مدرسه ای که دریک محله مسکوتی بتا می شند. تابع ومشروط به وضع محله بود,مدارس بزرگ هرشهرب» علت منزلت علمی همواره موردتوجه علما,بزرگان وسلاطین قرارمی گرفتندوقرنها به حباط خودادامه می دادتد.اما بسیاری ازمدارس کوچک محله ای مدتی پس ازفوت بانی مدرسه ازرونق می اقتادندوگاهی اوقات ساختمان مدرسه به علت قوت بانی ناتمام باقی می ماند میدان ومدر دردوره صفویه درشهرهای بزرگ بخصوص مراکزمهم حکومتی واداری مثل تبریز, قزوین واصفهان, میدان های بزرگی احداث می شد. بناهای اطراف میدان هابه طورعمده. پنه. وسیله :سلاطین:امراواشخاص, بانفوذ احداث می شدوبه فضاهای حکومتی وتشریفاتی اختصاص داده می شد. درمواردمتعددی درمنایع تاريخى به احداث مدرسه ازسوی اعیان وبزرگان در کنارمیدان شهراشاره شده است, چنانکه جوینی درتاریخ جهانگشاء به دو مدرسه خانی وسعدیه درمیدان بخارا اشاره می کند. 

صفحه 10:
مدرسه دارالفنون دارالفنون نام مدرسه متوسطه‌ای بود که به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر زمان ناصرالدین‌شاه قاجار برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تأسیس ثث این مدرسه اولین مدرسه آیران به سبك مدارس عالی اروپا بود. امير كييز همت:معآمرا دز رشیدهای محلت یرای بدزیسن:در این موزیبه از آتر ايران اور موس #رازالمتون زوفيل أن فل امیرکتر بعنی :در ستتم وی ماه :۳ یتست وی افتتاح شاگردان دارالفنون. لباس مخصوص به خود داشتند. آن‌ها سالی دو دست لب تابستانى و زمستانى به رایگان دريافت مىكردند و ناهار را به خرج مدرسه در 91 می‌خوردند: آن‌ها کمک:هزینه تحصیلن با مقرری:دریافت می‌کزدند که ایزج:مقرري بعدها قطع شد. گاه به هر شاگرد خوب. انعام نیز داده می‌شد. رشته‌های تحضیلن. در دارالنتون شامل هفت رشته پیاده‌نظام..سوازه نطامء تویخانه, پزشکی و جراحی, داروسازی و کانی‌شناسی بود" در دارالفنون علاوه بر دروس اساسی, درس زبان خارجه برای شاگردان اجباری عمد عدر أن مه ردان قراس انا سروس رسمه مها رالکون و 

صفحه 11:
مدارس در مشهد یکی از ویژگی های قرهنگی شهر مشهد مدارس علمیه بسیاری است که بسیاری از آن ها چند قرن قدمت دارند.عموه 5 اين مدارس در قرن 11 هجرى قمری, که به عنوان قرن مدرسه ساژی در شهر مشهد شناخته می شود, احداث شده اند. ما وجود مدارس علمیه شهرمان را به همت ‎pis‏ هستیخ. درسه خیرات خان رسه پریزاد رسه دو درب | ‏كهنترين مدرسه عهد‎ wl aw 

صفحه 12:
غیرات:خان یکی از ‎jodS cual QS pil‏ شهد.صفوی من:زیسته است: به :هنت :این شخص:مندرسه ای به نام-خود او (خیرات:خان)؛ احداث: شد: این::ندرسه که:در ضلع شمالی بست پایین خیابان قرار داشت. اکنون جزئی از بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) محسبوب: متن:شنود: و- دز ستجاورت:مهجانسترای»حضرت: قراز دازد: النته مدرسه خيرات خان:ضمن توسعه حرم تخریب و مجددا بازسازی شد و.به: عنوان بخشی از دانشگاه علوم اسسلامی رضوی قرار گرفت. بنا بر سردر مدرسه, ساخت این بنا در سال 1057 در عهد شاه عباس دوم به اتمام رسیده, در حالی که بانی مدرسه در قید حیات نبوده است. در مورد بانی مدرسه یعنی خیرات خان, دو نظر متفاوت وجود دارد. برخی بر اين گمان هستند که خیرات خان از دولت مردان گورکانی هند بوده که در سال 1043 به ایران و خرایتتان عفر کرچع استت: بعضن دیگز افترا از زجال دزبارعطب:هاهان دکن تن دانتد كهاود الا ‎eS‏ ای مان دز كنات مه کتک ون حيو زاو ‎Saal by oS‏ 

صفحه 13:
گرچه به یقین نمی دانیم شخصیت خیرات خان کدام یکی است, اما یادگار وی که مدرسه ای به مساحت 1500 متر در دو طبقه و با 79 حجره است, هر ساله طلاب بسیاری را به عرضه علوم دینی معرفی می کند. بنای مدرسه خیرات خان دو ایوان در شمال و جنوب دارد که در اصلی در ایوان جنوبی قرار گرفته است. اين مدرسه به سبك قدیمی خود بازسازی شده و حتی بر سردر مدرسه تاريخ قدیمی نسب شده است. تزینات مدرسه شامل کاشی کاری سر ایوان ها و حجره ها با پنجره های مشیک چوبی زیبا می شود.در گذشته مدرسه خیرات خان از دو وجه ذاراق. اهتیتبود؛ یکی قجود کتابخانه مهم با نسم خطی, اززنشمنة و دیگری درآمد بسیار موقوفات مدرسه.از مدرسان سابق مدرسه می عواف نه ‎ale acy ere Dg ed‏ ی ور 

صفحه 14:
مدرسه دو درب مدرسه دو در يا مدرسه دو دَربّ یکی از زیباترین و اصیل تریین نمونه های معماری عصرتیموری که توسط یکی ازفرماندهان تیموری به نام ‎yall Sle‏ و در دوران سلطنت میرزا شاهرخ ساخته شده, مدرسه دودره. به این دلیل به دو در مشهوره که دو در ورودی در شرق و غرب بنا وجود داشته. مکان اولیه ساخت این بنا در کنار بازار قدیمی زنجیر بوده و در حال حاضر در مرکز مجموعه اماکن و بیوتات حرم مطهر رضوی قرار داره. از ویژگی های معماری این مدرسه دو گنبد به رنگ آبی آسمانی در سمت جنوب غربی و شرقی مدرسه ست .در زیر گنبد جنوبی مدفن بانی مدرسه قرار داره و اين بنا در مقابل مدریبه پریزاد:وآنزدیک:مسجد گوهر :شاده: قزار گرفته: 

صفحه 15:
این مدرسه با نام اصلی مدرسه یوسفی از مدارس علوم دینی و بناهای تاریخی عصر تیموری در مشهد. این مدرسه به علت وجود دو 052999 در شرق و غرب مدرسه به اين نام مشهور شده و دارای سبک معماری ویژه و خاص ‎al‏ دوران است. این مکان هم اکنون در مرک مجموعه اماکن حزم‌رضوی واقع:شنده.و به غتوان.دازالفرآن الکریم آستان قدس رضوی از آن استفاده می‌شود. تام اضلن محرسه:مدجن:به :نام باین: اولیهاش به:«یوسفیه»:شهرت داشت و سپس به «دو در» مشهوز گردید. این آثر تاربخی توسط یکی از فرماندهان دوره تیموری ‎as‏ نام امیر یوسف خواجه بهادر ملقب به غياث الدين در دوران سلطنت میرزا شاهرخ (۸۰۷ -۸۵۰ ق) به سال ۸۴۳ق احداث شده است. آنگاه که طرح اولیه آن را پایهریزی می‌کردند, در حاشیه معروفترین بازار مشهد به نام بازار زنجیر قرار ام 

صفحه 16:
مدرسه پریزاد. مدرسه‌ای در شهر مشهد که پریزاد. ندیمه برای طلاب دینی وقف کرد. بنای این مدرسه در ۸۲۳ پایان یافت و ‎gh aan og‏ مزقت شنده: است: این :مدرسته: در گذشته: خارج:از ‎i < pagans‏ بوده-ولی:با توبتعه حزم: داخل آن قراز گرفته است. در زاویه جنوب شرقی حرم رضوی و در مجاورت مدرسه دودر؛ مدرسه ای متعلق به زمان تیموزی وجود دازه که نانی اون بانویی تیکوکاز و تدیسه گوهرشاد آغا ست ودرست همان زماتن که خاتنش,: مییبنجد گوهر شاد-رو فى سناخت: او اين مدرسية زو ينا كرب اين ينا افروز در هجموعه آماکن حزم مطمز و دز کنار کفشداری دارالولایه قراز گرفته و در حال حاضر به عنوان یک یادگار تاریخی و اسلامی محافظت فی‌تشه: از قیسیفتهاف بمیس آین‌ینا سروز ورودی دی صسفحه اوه که با چهار تابلو نفیس کاشی و آجر به صورت معرق آرایش شده. ‎ 

صفحه 17:
در هیچ یک از کتیبه‌های موجود در بنا, سال ساخت نوشته نشده است. کتیبه سردر ورودی, تاریخ ۱٩۱۰ق‏ را داراست و متن ‎ol‏ ‏از مرمت مدرسه توسط نجفقلی‌خان بیگلربیگی قندهار با اهتمام محمدباقربیگ و سعی میرزا شکرالله در زمان شاه سلیمان صفوی حکایت دارد.این کتیبه که سه طرف بدنه سردر ورودی را دور زده, به قلم ثلث به رنگ زرد بر زمینه لاجوردی نوشته شده است. از مقایسه نقشه عمومی و تزیینات به کار رقته در بنای پریزاد با بناهایی همچون مدرسه غیائیه خرگرد. ساخت این بنا را می‌توان همزمان با بریایی مسجد گوهرشاد دانست. مدرسه پریزاد به شماره ۳۳۳ به ثبت تاریخی رسیده است. هم‌اکنون از این مدرسه به عنوان مرکز پاسخگویی به سوالات دینی و اطلاع‌رسانی استفاده می‌شود که شامل بخش‌های پاسخگویی به مسائل شرعی به صورت حضوری و تلفنی, مشاوره دینی, حلقه‌های معرفت, حرم‌شناسی, رایانه ایا لا 

صفحه 18:
مدرسه بالاسر با توجه به معماری و ساختار کالبدی بازار زنجیر و از آن‌جا که مدرسه بالاسر نزدیک‌تزین مدرسه در حاشیه این بازار به ضخن انقلاب اسلامق بوده است: می‌توان به این نتیچه رسید که این مدرسه از قدمت بیشتری نسبت به دیگر مدارس عهد تیموری برخوردار بوده است و شاید بتوان از آن به عنوان ‎Gorgas‏ مدرسة علمية مسهد نام يزق, این مدرسه که پس از چندین بار مرمت و تعمیر به علت فرسودگی ساختمان دچار تخریب شده بود, در سال ۱۲۵۳ قمری, به همت حاج میراز عبدالجواد از غلمیه ‎git‏ نوتسا طبقه با همان نام ( ‎ee‏ سير كو در زمينى به مساحت ۲۵۰ مترمریع در دو طبقه ساختمان احداث شده بود, براساس اسناد به جامانده, دارای ۳ ایوآن و ۲۹ حجره بوده که حیاط در مرکز و حجره‌ها در چهار ضلع آن قرار داشته است. ایوان جنوبی آن به عنوان جد و ‎yao‏ و ب ایوان عنوان مدرر استفاده می‌شده | ۲ ایوان مجلل و باشکوه غرب مدرسه که داخل بازار قرار داشته است., دارای کتیبه‌ای مزین به اشعاری مربوط به تعمیر مدرسه در زمان صفویان بوده است که به خط نستعلیق بر آن نقش بسته بود. همچنین بر سردر ورودی این مدرسه, 

صفحه 19:
مدرسه بالاسر در قسمت شمال شرقى اين مدرسه قديمى كه به مدرسه يريزاد شباهت زیادی دارد, بنايى كنبدى شكل وجود داشته همجنين حجرههاى مدرسه, دارای ایوانچه‌هایی با سقف مقرنس و پیشانی آنها دارای کاشی‌کاری معرق بوده است. علاوه بر ایوان ورودی مدرسه. از دیگر ایوان‌ها به عنوان مدارس و محل مباحثه و مطالعه به ویژه در فصل تابستان استفاده می‌شد و به علت نزدیکی مدرسه بالاسر به حرم مطهر, اين مدرسه تنها در وسط حیاط, آب‌نمای کوچکی داشته است. این مدرسه از بناهای متعلق به دوره تیموری است که به دلیل قرار گرفتن در ناحیه بالای سر بارگاه حضرت رضا به اين تام مشهور است تاريخ ساقت و يانى :اين .ينا معلوم نبشت ولی أنجة. مشهود:اسيث ايئكة مربوط به قرن هشتم میلادی است . تاریخ بنای نخستین و بانی این مدرسه که به علت قرار داشتن در ناحیه بالاسر حرم مطهر امام رضا(ع) به «مدرسه بالاسر» مشهور بود و از کهن‌ترین مدارس علمیه مشهد به شمار :می‌آید::بع: روشتن: منلتخض نیست: اما برخن جارنه‌نگاران مثل اد ری ار ای یک سم نض د 

صفحه 20:
از آنجا كه در سده هشتم قمری حرم مطهر چندان وسعتی نداشته است, شاید مدرسه‌ای که ابن‌بطوطه در سفرنامه خود از آن یاد می‌کند. ‎bois‏ بعد توستظ: شاجرخ تعمين ورمرمت فده و سپس به نام «مدرسه شاهرخی» مشهور شده ۱ ‏بس از انقلاب اسلامی بنای این مدرسه دچار انحطاط و تخزیب شدة بود که طبق نظر ضاحب نظران و اولیای امور متعلق به آستان قدس, مدرسه تخریب شد و در جای آن رواق باشکوهی نه نام دازالولایه دز تجتوعة اماکن فتی رکه حریم رضوی اعدات ‎aah‏ ‎ ‏پلان فعلی : ‎ ‎ ‎ ‎ ‎