معرفی رشته اتاق عمل

معرفی رشته اتاق عمل

اسلاید 1: به نام بهترﯾنIn the name of the most compassionateGOD

اسلاید 2: تاریخچه جراحیبه احتمال زیاد جراحی قبل از پزشکی به وجود آمده‌است. بر جمجمه های انسانهای ماقبل تاریخ آثاری از سوراخ کردن استخوان با مته دیده می‌شود و در برخی نواحی قطعاتی از استخوانهای آدمی به دست آمده که ظاهر آنها حکم می‌کند این قطعات با آلات تقریبا شبیه به آلات کنونی قطع شده‌اند. هومر از پانسمان زخمها صحبت کرده‌است. در کتب بقراط از بادکشی، فصد، بیرون آوردن پولیپ از بینی، حجامت و غیره مباحث گوناگونی می‌بینیم که در آنها عمل با آهن و آتش انجام می‌گیرد و نیز از مکانیسم و معالجه شکستگی و بکار بردن باند برای بستن زخمها و اصلاح بدن بحثها شده‌است.

اسلاید 3: تاریخچه جراحیدر مکتب اسکندریه، جراحی همگام تشریح پیش رفت و در رم نیز کارهای حائز اهمیت مانند جالینوس بسیار است و بنزد عربان جراحی ابوالقاسم جراح قابل ذکر می‌باشد ولی در نزد اعراب جز به سنن یونانی بکارهای تازه‌ای برنمی خوریم. در قرون وسطی علم جراحی در کشورهای مسیحی چون سایر علوم در نزد روحانیان بود ولی عمل جراحی شیوه فرعی برای درمان بود و جز سلمانیها کسان دیگر بجراحی نمی‌پرداختند. در قرن یازدهم میلادی، دانشگاههای غربی شروع به گسترش کردند و در این دوره مکتب سالرن برای نخستین بار لقب دکتر و استاد به دانشوران در این زمینه داد.

اسلاید 4: تاریخچه جراحی در فرانسه جراحان معروف کالج جراحی فرانسه را تأسیس نمودند. در قرن چهاردهم به جراح فرانسوی بنام گی دوشولیاک برمیخوریم که کارهای او بسیار عالمانه و روش مند بود.در دوره رنسانس سه پزشک درخشان بنام وسل و امبروزپاره و ورتزیوس بچشم میخورد. از اواسط قرن هفدهم بیانز و روبردو شروع به دفاع از جراحی علمی کردند و در سال ۱۶۷۱ م. لوئی چهاردهم مدرسه ٔ سلطنتی جراحی را تأسیس کرد و پزشکان و جراحان متبحری راه را برای جراحان قرن هیجدهم باز کرند. لوئی پانزدهم کاملاً سلمانی‌ها را از جراحی کنار گذاشت و مانع اعمال آنها در این زمینه شد.

اسلاید 5: تاریخچه جراحیوضع کنونی جراحی فرانسوی بر روی کارهای آکادمی جراحی سلطنتی فرانسه تأسیس شده در ۱۷۱۳ م. گذارده شده‌است. این مؤسسه توانست جراحی اروپا را تحت تأثیر قرار دهد و در ابتدای قرن نوزدهم جراحی درمانی رو به کمال گذاشت. نبوغ جراحان در همه ٔ قسمتهای بدن جلوه میکرد و جراحی پیشرفتهای مهمی کرد و ضمناً با دو کشف اساسی یکی بیهوشی و دیگری ضدعفونی همه اعضای بدن انسان زیر تیغ جراحان قرار گرفت. دو جنگ جهانی اول و دوم کارهای عملی را بسرعت پیش برد. بالاخره با پیدایی آنتی بیوتیکها در اواخر جنگ جهانی دوم و پیشرفتهای سریع بشر در زمینه‌های صنعتی و علمی، امروزه جراحی گسترش فراوان یافته‌است

اسلاید 6: تاریخچه اتاق عملشاید بعید به نظر برسد که تنها در طول صد سال اخیر است که اتاق عمل به عنوان یک مرکز جراحی شناخته شده است.در سال 1867میلادی یک جراح انگلیسی بنام جوزف لیستر که در بخش جراحی بیمارستان رویال گلاسکو لندن طبابت می کرد ،مقالاتی در مورد نظریه لویی پاستور پیرامون میکروبها مطالعه نمود.طبق این نظریه که توسط پاستور به اثبات رسیده بود،عمل تخمیر و گندیدن (عفونت وپوسیدگی)به وسیله میکروارگانیسم ها صورت می گیرد.

اسلاید 7: تاریخچه اتاق عمللیستر بر این عقیده بود که نظریه پاستور در مورد جراحی نیز صادق بوده و عفونت های ناشی از آن را درمان می کند.بدین صورت کشفیات امروز پیرامون تکنیکهای آسپتیک جراحی درآن زمان توسط لیستر پایه ریزی شد.تا قبل از به اجرا در آمدن نظریات لیستر،جراحی با روشهای بسیار رنج آور و دلخراش انجام می شد،و بسیاری از بیماران به علت عوارض ناشی از آن جان خود را از دست می دادند.جراحان معمولا روپوش بلند را که مخصوص جراحی بود و هیچ وقت شسته نمی شد به تن کرده و برای استفاده در عمل جراحی مجدد،تعویض نمی کردند.وسایل جراحی نیز شسته نشده و یک ست جراحی برای همه بیماران مورد استفاده قرار می گرفت

اسلاید 8: تاریخچه اتاق عملتمامی این رسوم قدیمی یکباره کنار گذاشته شد و قوانین جدیدی جایگزین گردید.در اثر سعی و کوشش لیستر یک مرکز جراحی(اتاق عمل)بوجود امد و اصطلاحات جدید مانند:عفونت زدایی،اتاق عمل،ضد عفونی کردن و دفع عفونت رایج گردید.اگر چه در حال حاضر بسیاری از این کشفیات تغییر یافته و دگرگون شده اند،ولی هنوز اصول جراحی پیشرفته مدیون زحمات و ابتکارات دکتر لیستر در صد سال گذشته است.امروزه با توجه به ارتباط سایر علوم در حال پیشرفت نظیر میکربیولوژی،بیهوشی و داروسازی،انواع مختلف امال جراحی با اطمینان و سهولت بیشتری انجام می گیرد

اسلاید 9: تاریخچه اتاق عملبعلاوه علوم دیگری در مورد مراقبت کامل از بیمار در قبل و بعد از جراحی ابداع شده است.اکنون علوم روان درمانی ثابت می کنند که ارتباط نزدیکی بین بهبودی بیمار بعد از عمل جراحی با عواملی چون درد،هیجان،ترسو استرس وجود دارد و لذا اساس آموزش های علمی دانشجویان بر پایه کاهش این عوامل مهم پایه ریزی می گردد.همچنین باید ارتباط بین اخلاق پرستاری و قوانین جاری پزشکی به یکدیگر نزدیک گردد تا بتوان رابطه ای مطلوب و انسانی بین پرستار و بیمار بنیان نهاد. 

اسلاید 10: نام رشته: کارشناسی پیوسته اتاق عمل (bachelor of science in surgical technology) رشته کارشناسی پیوسته اتاق عمل شاخه ای از علوم پزشکی است که طی این دوره دانشجویان با اصول جدید اتاق عمل و تکنولوژی های نوین جراحی در جراحی های تخصصی و فوق تخصصی اشنا شده و مراقبت و کمک به اداره بیمار را قبل،حین و بعد از جراحی می اموزند. دانش اموختگان این رشته عضوی از تیم بهداشتی درمانی خواهند بود که به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج مطلوب در بخش های اتاق عمل بیمارستان،بخش های مداخله تشخیصی- درمانی و مراکز مراقبتی سیار ایفای نقش می نمایند.

اسلاید 11: رسالت رشته (mission) رسالت آموزش رشته اتاق عمل در مقطع کارشناسی پيوسته تربيت نيروی انسانی آگاه متعهد و کار آمد است که با کسب توانائيهای حرفه ای در اتاق عمل و بهره مندی از دانش و تکنولوژی روز ، خدمات مورد نياز مراقبتی و آموزشی مقرون به صرفه را در بالاترين سطح استاندارد جهت تعميم ، حفظ و ارتقاء سطح سلامت بيمار و جامعه ارائه دهند . اين امر از طريق توسعه دانش ، آموزش و پژوهش در رشته کارشناسی اتاق عمل ميسر می باشد . با تربيت اين نيروها مراقبت مطلوب و اثر بخش از بيماران در مراحل قبل ، حين و بعد از عمل به خصوص در جراحيهای تخصصی و انواع اسکوپی ها ، کنترل و پيشگيری از عفونتهای بيمارستانی ايجاد شرايط مناسب روحی برای بيماران و نگهداری مناسب از دستگاهها و تجهيزات پزشکی مقدور خواهد بود .

اسلاید 12: خصوصيات فردی مورد نياز برای رشته همه اعضای تيم جراحی بايد به اصول آسپسيس و انجام تکنيکهای استريل پايبند باشند . در اين را ستا و برای انجام استانداردهای اين حرفه ، صداقت و پايبندی به اصول اخلاقی ضروری است . يک تکنولوژيست اتاق عمل شايسته بايد نگرشی مراقبتی نسبت به بيمار و ديگر اعضای تيم جراحی و محيط داشته باشد . همچنين لازم است آناتومی و فيزيو لوژی طبيعی ، شرايط پاتولوژيکی موثر بر بيمار و پروسيجر جراحی طراحی شده را بداند و هر گونه تغييری را که برای تطابق با شرايط بيمار لازم است در نظر داشته باشد .

اسلاید 13: خصوصيات فردی مورد نياز برای رشته تکنولوژيست اتاق عمل به عنوان عضوی از تيم اتاق عمل ، بايد قادر به اولويت بندی مسائل در شرايط اورژانس و پراسترس باشد، بنابراين نياز به افرادی است که احساس مسئوليت شديد و شخصيت با ثبات داشته، صبور و علاقمند به کمک به ديگران بوده وبه نياز های بيمار و ديگر اعضای تيم جراحی حساس باشند و از آنجا که کار در اتاق عمل نياز به ايستادن برای مدت زمان طولانی و توانايی برای جابه جايی و بلند کردن اشياء سنگين دارد و فرد را در معرض مناظر و بوهای ناخوشايند ، بيماريهای مسری ، و مواد خطرناک قرار می دهد فرد بايد توانايی جسمی لازم را داشته باشد .

اسلاید 14: امکان ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر نظر بر اينکه اين رشته در سال 1386و با تلاش و کوشش گروههای اتاق عمل راه اندازی گرديده است، رشته ای کاملاً نو پا می باشد. اما گروه مذبور در نظر دارد بر اساس استانداردها و راهنمايی های انجمن تکنولوژيستهای اتاق عمل امريکا در راستای ادامه تحصيل اين دانش آموختگان نيز پيشنهاداتی به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ارائه نمايد. در حال حاضر با توجه به حيطه فعاليت اين دسته از دانش آموختگان در ساير کشورها به نظر می رسد دانش آموختگان اين رشته بتوانند در آينده در رشته های مرتبط مانند آناتومی، فيزيولوژی ، مهندسی تجهيزات پزشکی، کمک اول جراح و ... ادامه تحصيل دهند. اعضای اين گروه اميدوار هستند که بتوانند با تلاش خود در جهت ارتقاء و اعتلای اين حرفه گامی هر چند کوچک بردارند.

اسلاید 15: افراد تيم جراحيافراد تيم جراحي بر حسب نوع عملكرد خود به شرح زير تقسيم مي شوند:افراد استريل1-جراح2-دستيار جراح3-فرد اسكرابافراد غير استريل1-بيهوشي دهنده2-سيركولر3-ساير افراد تيم جراحي كه ممكن است شامل:راديولوژيستها-تكنسين بيومديكال و ساير افراديكه جهت نصب و كنترل وسايل جراحي فعاليت مي كنند باشند.

اسلاید 16: افراد تيم جراحيافراد استريل دستها و بازوهاي خود را شسته و ضد عفوني مي كنند و پس از پوشيدن گان و دستكش استريل وارد محيط استريل جراحي مي شوند.براي ايجاد يك محيط استريل بايد تمامي وسايلي كه جهت جراحي بكار مي روند استريل باشند(فرايندي كه در آن تمامي ميكروارگانيسم ها كشته مي شوند).افراد استريل تيم جراحي و افراديكه وسايل مورد نياز را به آنها مي دهند بايد نكات استريل را بطور كامل رعايت كنند.

اسلاید 17: افراد تيم جراحيافراد غير استريل بايد بخاطر داشته باشند كه نبايد به هيچ وجه وارد محيط استريل جراحي شوند بلكه بايد در اطراف و يا دور از محيط استريل بايستند.آنها مسئوليت حفظ اين محيط استريل را در طول جراحي بعهده دارند و بايد وسايل و تجهيزات جراحي را بدقت تحت نظر قرار دهند تا غبر استريل نشوند.همچنين اين افراد مسئوليت مراقبت مستقيم از بيماران را بعهده دارند و اگر در حين جراحي وسيله اي مورد نياز باشد بايد آنرا براي افراد استريل تيم جراحي فراهم نمايند.

اسلاید 18: افراد استريل تيم جراحيجراحجراح بايد از دانش-مهارت و كفايت لازم براي انجام يك عمل جراحي موفق برخوردار باشد.فرد جراح بايد توانايي و قدرت لازم در برابر مشكلات پيش بيني نشده و غير قابل انتظار را در طول جراحي داشته باشد. وظايف جراح شامل تشخيص بيماري-انجام اقدامات درماني-انتخاب روش مناسب جهت انجام جراحي بايد از مهارتهاي تكنيكي فراواني برخوردار باشد.آنها پس از كسب مدرك پزشكي معمولا چهار سال تحصيل مي كنند تا اينكه جراح شوند.دوره رزيدنتي موجب مي شود تا آنها از مهارت و تجربيات لازم برخوردار شوند.

اسلاید 19: افراد استريل تيم جراحيدستيار جراحدر طول جراحي در كنار جراح يك يا دو فرد ديگر نيز قرار دارند كه به جراح جهت داشتن ديد بهتر جهت جراحي-كنترل خونريزي-بخيه زدن-و پانسمان زخمها كمك مي كنند. فرد دستيار مي تواند به بافت هاي بدن بيمار دست بزند و يا اينكه از وسايل جراحي استفاده نمايد. نقش دستيار و نياز به حضور جراحان ديگر با توجه به وضعيت بيمار و نوع جراحي تعيين مي شود.در بسياري از عملهاي جراحي ساده لازم نيست كه از جراح ديگري استفاده شود و گاهي وجود يك جراح ديگر بي فايده است.

اسلاید 20: افراد استريل تيم جراحيدستيار اول جراحدستيار اول جراح معمولا يك جراح و يا رزيدنت جراحي مي باشد كه بر طبق برنامه واحد آموزش جراحي عمل مي كنند.دستيار اول بايد بتواند از عهده ي مسئوليت هاي اتاق عمل برآيد.جراح ممكن است از يك دستيار پزشك به ويژه در جراحي هاي بزرگ استفاده كند اين دستيار پزشك بايد مراقب حال بيمار باشد و از انجام مسئوليت هاي مهمي كه بعهده دارد غافل نباشد.در بيمارستانها برنامه هاي آموزشي خاصي براي رزيدنت هاي جراحي تدارك ديده شده است و معمولا رزيدنت هاي جراحي به عنوان دستيار اول جراح در جراحي ها شركت مي كنند.رزيدنت اي جراحي داراي مسئوليت هاي فراواني مي باشند كه با توسعه مهارتها و توانايي هاي خود مي توانند اين مسئوليت ها را به نحو احسن انجام دهند.

اسلاید 21: افراد استريل تيم جراحيدستيار اول غير پزشكاين افراد بايد دوره هاي آموزشي و رسمي خاصي را گذرانده باشند و بر طبق اصول و ضوابط اتاق عمل كار كنند.دستيار اول پرستاريك پرستار تحصيل كرده و داراي گواهينامه پرستاري مي تواند با يك جراح در بيمارستان ويا كلينيك كار كند البته بايد داراي خصوصياتي به شرح زير باشد:*داشتن توانايي و قابليت لازم جهت ايفاي نقش اسكرابي يا سيركولري.*داشتن دانش و مهارت كافي در بكارگيري اصول ضدعفوني و استريل به منظور ايجاد و حفظ يك محيط استريل.