معرفی کتاب نقد ادبی

معرفی کتاب نقد ادبی

اسلاید 1: دكتر نرگس محمدي بدر1دانشگاهپيامنور

اسلاید 2: دكتر نرگس محمدي بدر2 دانشكده علوم انساني گروه زبان وادبيات فارسي

اسلاید 3: دكتر نرگس محمدي بدر3 نام درس : نقد ادبي

اسلاید 4: دكتر نرگس محمدي بدر4 نام اثر : نقد ادبي مولفان : دكتر عبدالحسين زرين كوب ،دكتر حميد زرين كوب

اسلاید 5: دكتر نرگس محمدي بدر5 تعداد واحد : دو واحد تهيه كننده:دكتر نرگس محمدي بدر

اسلاید 6: دكتر نرگس محمدي بدر6معرفي كتاب نقد ادبيكتاب شامل چهارفصل به شرح ذيل است : تعريف نقد و اقسام نقد مسايل نقد ادبي در ايران و شناخت شعر و نثر مسايل نقد ادبي در يونان آثار مهم نظم و نثر فارسي با ذكر نمونه

اسلاید 7: دكتر نرگس محمدي بدر7نقد ادبي اهداف كلي: تحليل آراي بلاغي ادبا در باره ي زيبايي آثار ادبي از لحاظ لفظ و معني و صورت و موسيقي كلمات

اسلاید 8: دكتر نرگس محمدي بدر8تعاريف و انواع نقد تعريف نقد ونقد ادبي : نقد در لغت جدا كردن دينار ودرهم و سره ناسره وتمييز دادن خوب از بد است.

اسلاید 9: دكتر نرگس محمدي بدر9تعاريف و انواع نقد نقد در اصطلاح ادب، تشخيص محاسن ومعايب سخن و نشان دادن بد و خوب اثر ادبي است.

اسلاید 10: دكتر نرگس محمدي بدر10اهميت وفايده نقد ادبي نقد ادبي تاثير واقعي آثار هنري را توجيه مي كند و خط سير ذوق و هنر را در هر زمان معلوم مي دارد.

اسلاید 11: دكتر نرگس محمدي بدر11اهميت وفايده نقد ادبي نقد ادبي وقتي مفيد خواهد بود و ارزش و اهميت دارد كه دور از شايبه اغراض باشد و قضاوت راستين و بينش و آ گاهي مايه هاي اصلي آن را تشكيل دهد .

اسلاید 12: دكتر نرگس محمدي بدر12حدود و امكان نقد ادبي منتقد بايد به بحث در باب جوهر و معني و مضمون يك اثر ادبي نيز بپردازد.هدف وغرض خاص شاعر يا نويسنده را بازگو كند .

اسلاید 13: دكتر نرگس محمدي بدر13حدود و امكان نقد ادبي منتقد در نقد معني يك اثرادبي بايد ديد گاه واقعي شاعر يا نويسنده را پيداكند. منتقد خود نبايد با زمينه هاي فكري خاص يا احساسات شخصي خويش به نقد يك اثر ادبي بپردازد.

اسلاید 14: دكتر نرگس محمدي بدر14 حدود و امكان نقد ادبي منتقد گذشته از نقد معني و محتوا، مي بايد به نقد لفظ و شكل ظاهر نيز توجه كند

اسلاید 15: دكتر نرگس محمدي بدر15حدود و امكان نقد ادبي منتقد بايد نشان دهد كه زيبايي هاي ظاهري يا لفظي كه غالبا تا حد زيادي مايه ايجاد هيجان و شورا نگيزي يك اثر ادبي مي شود ، چه ارزش و اهميتي دارد.

اسلاید 16: دكتر نرگس محمدي بدر16كاملترين نوع نقد كاملترين نوع نقد آن است كه به كامل ترين شناخت و جامع ترين ديدها مبتني باشد.

اسلاید 17: دكتر نرگس محمدي بدر17انواع نقد ومكتب هاي نقادي نقد لغوي نقد فني نقد زيبايي شناسي نقد اخلاقي

اسلاید 18: دكتر نرگس محمدي بدر18انواع نقد ومكتب هاي نقادي نقد اجتماعي نقد روانشناسي نقد تاريخي

اسلاید 19: دكتر نرگس محمدي بدر19

اسلاید 20: دكتر نرگس محمدي بدر20انواع نقد ومكتب هاي نقادي عده اي از مكتب هاي نقادي مربوط به شكل ظاهر صورت هاي عيني يك اثر ادبي است تعدادي نيز مربوط به محتوا و درون مايه اثر است.

اسلاید 21: دكتر نرگس محمدي بدر21نقد لغوي منظور از نقد لغوي بررسي و ارز يابي كاربرد زبان و اصول و قواعد آن را در يك اثر ادبي است اعم از شعر يا نثر است.

اسلاید 22: دكتر نرگس محمدي بدر22نقد لغوي كاربرد كلمه خلق تعبيرات و تركيبات زيبا و درست خلق تعبيرات و تركيبات خوش آهنگ نحوه قرار كرفتن هر كلمه در جمله مواردي است كه در نقد لغوي از آن بحث مي شود .

اسلاید 23: دكتر نرگس محمدي بدر23نقد فني نقد فني بحث در چگونگي كاربرد فنون بلاغي در شعر و نثر و ارزش واعتبار آن است. در ادب فارسي”رشيد الدين وطواط“و“شمس قيس رازي“ در نقد فني كار كرده اند.

اسلاید 24: دكتر نرگس محمدي بدر24نقد زيبايي شناسي بررسي جوهر هنر دور از محتواي خاص آن است. مكتب ادبي” پارناس “يا ” هنر براي هنر“ نيز در فرانسه ، نوعي بيان و توجيه نقد زيبايي شناسي ادبي است.

اسلاید 25: دكتر نرگس محمدي بدر25نقد اخلاقي در آن ازرش هاي اخلاقي را اصل و ملاك نقادي شمرده اند. بيشتر متفكران قديم براي شعر وادب فايده تربيتي واخلاقي قايل اند .

اسلاید 26: دكتر نرگس محمدي بدر26نقد اجتماعي نشان دادن ارتباط ادبيات با جامعه و تاثير جامعه در ادبيات وهم چنين ادبيات در جامعه است .

اسلاید 27: دكتر نرگس محمدي بدر27نقد تاريخي اگر منتقدي براي تحليل يك اثر ادبي حوادث تاريخ را مورد بررسي قرار دهدبه بحث در باب حيات شاعران و معاصران او ويا روابط او با هم عصران بپردازدبه تحقيق در باب اسناد ويا صحت و سقم نسخ كتاب و چگونگي تصحيح اثرتوجه نمايدبه جستجوي اشارت و حوادث تاريخي بپردازدبه نقد تاريخي پرداخته است .

اسلاید 28: دكتر نرگس محمدي بدر28نقد روان شناسي در اين شيوه نقاد سعي مي كند جريان باطني و احوال دروني شاعر و نويسنده را ادراك وتبيين نمايد و قدرت و استعداد هنري و ذوق وقريحه او را بسنجد ونيروي عواطف وتخيلات وي را تعيين نمايد .

اسلاید 29: دكتر نرگس محمدي بدر29شعر كلامي است موزون كه از تلفيق و تركيب خيال و انديشه به وجود مي آيد.

اسلاید 30: دكتر نرگس محمدي بدر30مهمترين اجزاي تركيب كننده شعر گذشته از ”محتوا“، “ درون مايه“،“شكل ظاهري“ و ”شكل ذهني“، عبارت است از : وزن ، قافيه ، لفظ و قالب .

اسلاید 31: دكتر نرگس محمدي بدر31شعر در شعر فارسي دو نوع وزن وجود دارد: وزن عروضي وزن نيمايي

اسلاید 32: دكتر نرگس محمدي بدر32انواع وزن در شعر فارسي وزن عروضيوزن نيمايي

اسلاید 33: دكتر نرگس محمدي بدر33قافيه در شعر فارسي قافيه در شعر فارسي وسيله ارتباط ابيات و نمودار تناسب و وحدت شعر است

اسلاید 34: دكتر نرگس محمدي بدر34 قالب شعر قالب نيز در شعر اهميت دارد زيرا هر قالبي محتواي خاصي را ارائه مي دهد .

اسلاید 35: دكتر نرگس محمدي بدر35قالب هاي مهم شعر فارسي در شعر فارسي قالب هاي مهم ازقديم:قصيده، مثنوي، غزل و رباعي بوده است . مي توان قالب تازه اي كه نيما آورده است،قالب نيمايي ناميد.

اسلاید 36: دكتر نرگس محمدي بدر36شكل ذهني شعر شكل ذهني شعر: فضاي عاطفي شاعرانه و خيال ا نگيزكه هم القاي معني مي كند و هم مايه تحريك و تهييج نفوس .

اسلاید 37: دكتر نرگس محمدي بدر37محتوا محتوا: فكر وانديشه يا هدف و غرض خاصي كه شاعر از سرودن شعر دارد .

اسلاید 38: دكتر نرگس محمدي بدر38شعرفارسي ازنظرمحتوا شعرفارسي ازنظرمحتوا چند نوع است: حماسي، غنايي، اخلاقي، مذهبي، فلسفي، عرفاني، اجتماعي و سياسي .

اسلاید 39: دكتر نرگس محمدي بدر39تقسيمات شعرفارسي با توجه به محتوا

اسلاید 40: دكتر نرگس محمدي بدر40سبك شعر چگونگي كاربرد اجزا وموارد مختلف تاثير وجود شخصيت شاعر و استقلال هنري و نيز تاثير محيط طبيعي واجتماعي زند گي شاعر را نشان مي دهد.

اسلاید 41: دكتر نرگس محمدي بدر41عواملي كه در ايجاد سبك شعرموثرند احوال نفساني فردي محيط اجتماعي و طبيعي

اسلاید 42: دكتر نرگس محمدي بدر42سبك شعر قديمي ترين كسي كه در باره سبك شعر سخن گفته است يك نقاد يوناني به ” ديميتريوس“ است

اسلاید 43: دكتر نرگس محمدي بدر43نظر ديميتريوس در تقسيم سبك ها وي سبك ها را به 4 دسته تقسيم كرده است: سبك عادي، سبك مجلل ، سبك آراسته، سبك قوي .

اسلاید 44: دكتر نرگس محمدي بدر44سبك شعر از مهم ترين اختصاصاتي كه ” ديميتريوس“ براي سبك والا قايل مي شود : بلاغت، فصاحت، زيبايي، عظمت ، فخامت كلام و... است.

اسلاید 45: دكتر نرگس محمدي بدر45نمودار سبك والا ديميتريوس

اسلاید 46: دكتر نرگس محمدي بدر46سبك شعر فارسي در نظر قدما سبك شعر در نظر قدما عبارت بوده است از شيوه فكر و بيان خاص شاعر . سبك شعر فارسي را عبارت مي دانند از مجموع ويژ گي هاي لفظي يا معنوي كه عده اي از شاعران در دوره هايي خاص به گرايش توجه داشته اند .

اسلاید 47: دكتر نرگس محمدي بدر47سبك شعر فارسي سبك را به معني طرزخاصي از نظم يا نثر يا به عبارت ديگرروش خاص ادراك و بيان افكار به وسيله تركيب كلمات و انتخاب الفاظ و طرز تعبير مي داند .

اسلاید 48: دكتر نرگس محمدي بدر48سبك خراساني طرزو شيوه ي شاعران خراسان وماوراء نهر است، اين شيوه در اوايل قرن چهارم تا اواسط قرن ششم ادامه دارد. سبك خراساني دو مرحله دارد: ساماني غزنوي و سلجوقي

اسلاید 49: دكتر نرگس محمدي بدر49سبك خراساني داري دو مرحله است

اسلاید 50: دكتر نرگس محمدي بدر50سبك خراساني (دوره ساماني) در دوره ي ساماني ، ساد گي بيان و كهنگي تعبيرات و اصطلاحات و نيز غلبه كلمات فارسي بر واژه هاي عربي و توجه به توصيفات طبيعي و ساده و محسوس و عيني از ويژ گي هاي شعر محسوب مي شود .

اسلاید 51: دكتر نرگس محمدي بدر51سبك خراساني قالب هاي مهم :قصيده مثنوي صنايع لفظي و معنوي در شعر اين دوره ا گر وجود دارد ، خالي از تكلف و تصنع است و بسيار اندك است .

اسلاید 52: دكتر نرگس محمدي بدر52سبك عراقي با حضور سلاجقه در خراسان و اتابكان در عراق به وجود مي آيد. غزل و عرفان و اخلاق و نيز وعظ و زهد از معاني رايج در شعر اين دوره است .

اسلاید 53: دكتر نرگس محمدي بدر53سبك عراقي قالب هاي شعري گذشته از قصيده، مثنوي و غزل رواج فروان مي يابد . فارس مركز غزل سرايي به سبك عراقي مي شود ، سعدي و حافظ خداوندان غزل هر يك شيوه تازه اي مي آفرينند.

اسلاید 54: دكتر نرگس محمدي بدر54سبك عراقي به طور كلي خصايص شعر سبك عراق شامل: لغات و تركيبات عربي و از ميان رفتن لغات مهجور فارسي . گرايش به تشبيهات غير صريح و انواع استعارات و لغزومعما و ايهام .

اسلاید 55: دكتر نرگس محمدي بدر55سبك عراقي رواج اشارات و تلميحات فروان مربوط به معاني علوم عصري . اظهار فضل كردن و توجه و گرايش شاعران به حكمت و فلسفه و منطق .

اسلاید 56: دكتر نرگس محمدي بدر56سبك عراقي تضمين و اشاره به آيات، احاديث و ابيات و مصاريع اشعار مشهور عربي . اجتناب از صراحت بيان و به كار بردن مجازات و كنايات.

اسلاید 57: دكتر نرگس محمدي بدر57سبك عراقي التزام رديف هاي فعلي و اسمي ، رواج و شيوع حس ديني و درمقابل ضعف حس ملي گاه اظهار بيزاري ازحكومت يوناني. توجه به احوال زن و فرزند

اسلاید 58: دكتر نرگس محمدي بدر58سبك عراقي خصيصه ممتاز سبك عراقي: تاسف از زند گي وگاه نفرت از شعر و شاعري كه غالبا روحيات و احوال نفساني شاعر را نشان مي دهد.

اسلاید 59: دكتر نرگس محمدي بدر59سبك هندي سبك هندي يا اصفهاني كه مقدمات آن از دوره مغول فراهم مي شود با ظهور دولت صفويه در ايران و بابريه در هند و نيز بر اثر بعضي عوامل اجتماعي و سياسي و ديني به وجود مي آيد.

اسلاید 60: دكتر نرگس محمدي بدر60سبك هندي در اين سبك توجه شديد پادشاهان صفوي به تشيع وعلاقه فراوان آنان به خاندان نبوت و اهل بيت باعث مي شود كه شعر در خدمت مذهب و تبليغ مذهبي قرار گيرد.

اسلاید 61: دكتر نرگس محمدي بدر61سبك هندي از آنجا كه در بار ايران به شاعران روي خوش نشان نمي دهد ، قصيده سرايي خاصه مديحه ضعيف مي شود و از رونق مي افتد همين امر باعث مي شود شعر از در بار خارج شود و در ميان مردم و اهل حرفه و كسبه بيفتد .

اسلاید 62: دكتر نرگس محمدي بدر62سبك هندي از معاني شعري كه در اين سبك مورد توجه است يكي مرثيه و منقبت است و د يگرغزل عاشقانه بامضامين مختلف آن،”محتشم كاشاني“ اين سبك را به اوج كمال مي رساند .

اسلاید 63: دكتر نرگس محمدي بدر63سبك هندي غزل يكي از مهم ترين معاني شعري سبك هندي است . جوهر اصلي معاني غزل در اين دوره عشق است

اسلاید 64: دكتر نرگس محمدي بدر64سبك هندي مكتب وقوع در سبك هندي خاصه در غزل به وجود مي آيد كه حاكي است از معاملات واقعي احوال عشق وعاشقي بر مبناي تجارت زند گي روزمره است .

اسلاید 65: دكتر نرگس محمدي بدر65شاعران مطرح سبك هنديصائب تبريزينظيري نيشابوريكليم كاشانيفيضي دكنيعرفي شيرازيبيدل دهلوي

اسلاید 66: دكتر نرگس محمدي بدر66خصايص اصلي سبك هندي اجتناب از ساد گي بيان سعي در رقت فكر و خيال رعايت ايجاز در الفاظ جست جوي مضامين پيچيده و تعبيرات بي سابقه.

اسلاید 67: دكتر نرگس محمدي بدر67خصايص اصلي سبك هنديآفرينش صورت هاي خيال توجه به تمثيلات و ارسال المثل ها بر مبناي استفاده از تجربيات روزمره و اشخاص و اشيا تا حدي كه نشان دهنده ي تاثير محيط زند گي در شعرمي باشد.

اسلاید 68: دكتر نرگس محمدي بدر68خصايص اصلي سبك هندي آوردن تركيبات غريب و كلمات نا مانوس نازك كاري و مضمون آافريني غرابت در تشبيهات و استعارت

اسلاید 69: دكتر نرگس محمدي بدر69خصايص اصلي سبك هندي عدم توجه به صحت و متانت استعمال زبان توجه به لغات محاوره اي و الفاظ بازاري ترجيح جانب معني بر جانب لفظ و در نتيجه وجود اشعار سست و بي ارزش

اسلاید 70: دكتر نرگس محمدي بدر70خصايص اصلي سبك هندي توجه به اوهام و خرافات رواج حكمت عاميانه بيان احوال شخصي و عواطف مربوط به زن و فرزند و خويش و پيوند

اسلاید 71: دكتر نرگس محمدي بدر71دوره باز گشتادبي باز گشت ادبي البته شيوه و سبك خاصي نيست بلكه نوعي تقليد از گذشته است . شروع اين نهضت از اواخر قرن دوازهم هجري و مركز عمده آن از ابتدا اصفهان و بعد تهران است.

اسلاید 72: دكتر نرگس محمدي بدر72علت ظهور نهضت دوره باز گشتادبي تاسيس دولت قاجاريه تشويق و علاقه پادشاهان و شاهزاد گان قاجاريه به مديحه و شعر درباري

اسلاید 73: دكتر نرگس محمدي بدر73علت ظهور نهضت دوره باز گشتادبي بنا به قول ملك الشعراي بهار: غالب شاعران در اين عصر به علت بعضي ابتذالات كه در شيوه هندي راه مي يابد ، از آن شيوه ملول مي شوند و به احياي شعر گذشته ايران مي پردازند .

اسلاید 74: دكتر نرگس محمدي بدر74دوره باز گشتادبي در زمان سلطنت آغا محمد خان قاجار،عبد الوهاب نشاط اصفهاني انجمن ادبي در همان شهر تشكيل مي دهد و شاعران را به سرودن اشعاري به شيوه قدما خاصه به شيوه عراقي تشويق مي كند .

اسلاید 75: دكتر نرگس محمدي بدر75دوره باز گشتادبي از معروف ترين شاعراني كه در قرن سيزدهم و قسمتي از قرن چهاردهم بدين شيوه دست زده اند مي توان نام فروغي بسطامي،قا آني شيرازي، سروش اصفهاني، محمود خا ن ملك الشعرا را ذكر كرد .

اسلاید 76: دكتر نرگس محمدي بدر76سبك نو از اواخر قرن سيزدهم هجري بر اثر نفوذ تمدن و فرهنگ غرب در ايران و بيداري مردم و نيز زمزمه مشروطه خواهي در شعر فارسي خاصه از از جهت محتوا د گرگونگي هايي به وجود مي آورند . شعر اين شاعران دنباله دوره باز گشت است.

اسلاید 77: دكتر نرگس محمدي بدر77سبك نو قالب هاي فراموش شده مانند مستزاد و ترجيح بند احيا مي گردد وحتي گاه به مناسبت هايي مضامين اجتماعي و سياسي و وطني رادر قالب غزل مي ريزند .

اسلاید 78: دكتر نرگس محمدي بدر78سبك نو كاربرد لغات و اصطلاحات عوامانه و روزمره وسعي در ساده كردن و قابل درك كردن آن و وارد ساختن عقايد وبعضي اصطلاحات سياسي , اجتماعي و توجه به بعضي قالب هاي عوام پسند مانند مستزاد و تركيب بند و تصنيف مي باشد .

اسلاید 79: دكتر نرگس محمدي بدر79خصايص شعر نيمايي تغيير وزن است از شكل عروضي به شكل نيمايي تغيير قالب است بدين معني كه قالب هاي قديمي مانند قصيده ، غزل و رباعي وترجيع بندو تركيب بند جاي خود را به قالب هاي تازه مانند چهار پاره و مثلث و نيز قالب هاي جديد نيمايي مي دهد

اسلاید 80: دكتر نرگس محمدي بدر80خصايص شعر نيمايي شاعر دنبال تعابير كهن و قديمي مانند شمع ، پروانه، سر و قد و كمان ابرو نمي رود بلكه سعي دارد تعابير تازه خلق كند وتشبيهات واستعاراتي بيافريند كه مبتني باشد بر تجربيات شخصي خود شاعرباشد .

اسلاید 81: دكتر نرگس محمدي بدر81خصايص شعر نيمايي از لحاظ محتوا البته تعدادي از شعراي معاصر - كه شعر اصيل نيما را درك كرده اند - غالبا مفاهيم كلي ، اجتماعي ، انساني را درشكل سمبليك در ميان و ايماژ هاي مبتني بر تجربيات شخصي با زباني حماسي و هنر مندانه بيان مي كنند .

اسلاید 82: دكتر نرگس محمدي بدر82خصايص شعر نيمايي كساني كه به شعر نيما گرايش پيدا كرده اند دو دسته اند:

اسلاید 83: دكتر نرگس محمدي بدر83مقلدان نيما عده اي مانند فريدون توكلي، نادر نادر پور و نصرت رحماني كه تا حدي زير تاثير افسانه نيما قرار دارند . دسته د يگر مانند احمد شاملو، اخوان ثالث , فروغ فرخ زاد

اسلاید 84: دكتر نرگس محمدي بدر84خصايص شعر مقلدان نيما مقلدان نيما در قالب هاي جديد نيمايي شعر مي سرايند و مفاهيم و محتواي آنان انساني و اجتماعي است و غالبا اين مفاهيم را در شكل سمبليك بيان مي دارند .

اسلاید 85: دكتر نرگس محمدي بدر85نثر نوشتن هر نوع كلام غير موزون كه مفهوم خاص و معيني داشته باشند نثر ناميده مي شود.

اسلاید 86: دكتر نرگس محمدي بدر86هنر نويسند گي امروز امروز هنر نويسند گي نه تنها از جهت شكل و فرم بلكه از لحاظ محتوا و معني گسترش فراوان يافته است .

اسلاید 87: دكتر نرگس محمدي بدر87قالب نثر قالب نيز مانند محتوا همچنان متنوع شده است، يك نويسنده ممكن است قالب داستان كوتاه يا رمان را بر گزيند، د يگر ي قالب نمايشنامه را و يكي سفر نامه نويسي را ترجيح دهد.

اسلاید 88: دكتر نرگس محمدي بدر88نثر سبك هاي نثر فارسي را از قديمي ترين ايام يعني، قرن 4 هجري تا به امروز مي توان به سبك ساده، فني و مصنوع و متكلف سپس ساده ي جديد تقسيم كرد .

اسلاید 89: دكتر نرگس محمدي بدر89سبك ساده يا نثر سادهآن را نثر مرسل نيز گفته اند از آغاز قرن چهارم تا اواخر قرن پنجم ادامه مي يابد .مختصات لفظي اين سبك به طور خلاصه عبارت است از ايجاز و اختصار.

اسلاید 90: دكتر نرگس محمدي بدر90سبك ساده يا نثر ساده تكرار فعل يا اسم به حكم ضرورت معني كوتاهي جمله كمي لغات عربي به كار بردن لغات فارسي كهنه قرار گرفتن فعل در اول يا وسط جمله

اسلاید 91: دكتر نرگس محمدي بدر91سبك ساده يا نثر ساده آوردن جمع هاي عربي صيغه فارسي مانند: ملكان و عالمان افزودن جمع فارسي بر جمع عربي مطابقت دادن عدد و معدود در جمع

اسلاید 92: دكتر نرگس محمدي بدر92نثر بين بين استعمال بعضي لغات عربي تمثيل و استشهاد به شعر عربي و فارسي و ايات قر آني استعمال سجع و موازنه توصيف بر اين عناصر بعضي عناصر صرفي و نحوي نيز اضافه مي شود.

اسلاید 93: دكتر نرگس محمدي بدر93نثر بين بين نمودار نوعي پختگي و تكامل نثر مي شود و مايه زيبايي و شكوه آن مي گردد.

اسلاید 94: دكتر نرگس محمدي بدر94نثر بين بيناين عناصر جديد كه به نثر ساده و طبيعي دوره ساماني افزوده مي شود باعث مي گردد كه نثر فارسي در اوج شكوه و زيبايي خود قرار گيرد.

اسلاید 95: دكتر نرگس محمدي بدر95نثر فني نثر فني از آغاز قرن ششم شروع مي شود و اوايل قرن هفتم ادامه مي يابد.

اسلاید 96: دكتر نرگس محمدي بدر96نثر فني صنايع مختلف لفظي و معنوي اطناب سخن آوردن امثال و اشعار و شواهد گونا گون از تازي و پارسي به كار بردن اصطلاحات علمي اقتباس آيات و احاديث

اسلاید 97: دكتر نرگس محمدي بدر97 مختصات نثر فني

اسلاید 98: دكتر نرگس محمدي بدر98نثر فني نخستين كتابي كه به شيوه نثر فني نوشته شده است ، كتاب كليله و دمنه ترجمه نصر الله منشي و آخرين آن گلستان سعدي است .

اسلاید 99: دكتر نرگس محمدي بدر99نثر مصنوع و متكلف اگراز گلستان سعدي كه خود تحولي در نثر فارسي بوده است بگذريم ، بايد نثر دوره مغول و تيمور تا اوايل قاجاريه ، خاصه نثر منشيانه آن را ، نوعي نثر متكلف و مصنوع بخوانيم .

اسلاید 100: دكتر نرگس محمدي بدر100نثر مصنوع و متكلف قديمي ترين شكل اين نثر را در كتاب ”نفثه المصدور“ و ”تاريخ جهان گشاي جويني“ مي بينيم، و ادامه آن را در ”دره نادره“ ي ميرزا مهدى خوان، منشي نادر شاه و“گيتي گشاي“ ميرزا صادق نامي و... .

اسلاید 101: دكتر نرگس محمدي بدر101باز گشتبه گذشته و نثر ساده از اوايل قرن سيزدهم هجري در نثر نيز مانند شعر باز گشتي به گذشته روي مي دهد .

اسلاید 102: دكتر نرگس محمدي بدر102باز گشتبه گذشته و نثر ساده گذشته از ميرزا ابوالقاسم قائم مقام كه مي توان او را آغاز گر نثر جديد فارسي خواند، كسان ديگري مانند: عبد الطيف طسوجي مترجم هزار يك شب ، فرهاد ميرزا ، حاج علي ميرزا امين الدوله ، ميرزا حبيب اصفهاني و حتي ناصرالدين شاه به نثر ساده و تا حدي بي تكلف گرايش نشان مي دهند.

اسلاید 103: دكتر نرگس محمدي بدر103نثر معاصر از اوايل قرن چهاردهم بر اثر نفوذ تمدن غرب، و خاصه آ شنايي با علوم جديد و ادب اروپايي و رواج روزنامه و نيز زمزمه آزادي خواهي وتجدد طلبي ، نسبت به شيوه هاي قديم نثر ، خاصه نثر هاي ديواني و تكلف، نوعي مخالفت وستيزه جويي به وجود مي آيد.

اسلاید 104: دكتر نرگس محمدي بدر104ترجمه و نثر معاصر از اوايل قرن 14هجري ترجمه آثار نويسندگان اروپايي در ايران آغازمي شود و رمان ها يي مانند“ تلماك“ اثر ” فنلن“ به تدريج انتشارمي يابد .

اسلاید 105: دكتر نرگس محمدي بدر105جمالزاده محمد علي جمالزاده نخستين كسي بود كه به نوشتن داستان كوتاه همت گماشت . نگرش به شيوه اروپايي در ايران با ”يكي بود يكي نبود“ جمالزاده شروع مي شود.

اسلاید 106: دكتر نرگس محمدي بدر106جمالزاده و ... بعدها هدايت ، چوبك ، علوي وجلال آ ل احمد نثر فارسي را به اوج مي رسانند .

اسلاید 107: دكتر نرگس محمدي بدر107نمايشنامه نويسي به شيوه اروبايي ازاواخر قرن سيزدهم و اوايل قرن چهاردهم در ايران آغاز مي شود . نخستين نمايشنامه ها به شيوه جديد ترجمه ي آثار فتحعلي آخوندزاده است ، كه توسط ميرزا جعفر قراچه داغي انجام پذيرفت .

اسلاید 108: دكتر نرگس محمدي بدر108نثر تحقيقي هنري اين نثر ساده زيبا و واضح وغالبا خوش آهنگ است . در واقع آميخته اي است از تحقيق و ذوق بهترين و عالي ترين نثر امروز به شمار مي آيد و مي توان آن را نثر والا خواند .

اسلاید 109: دكتر نرگس محمدي بدر109نثر توصيفي نثري است كه غالبا داستان ، نمايشنامه ، طنز ، گزارش ، سفرنامه، شرح حال و امثال آن را بدان مي نويسند .

اسلاید 110: دكتر نرگس محمدي بدر110نثر توصيفي نثري است غني و پربار ، و از آنجا كه تا حد زيادي با زند گي اجتماعي و طبقات مختلف مردم ساز و كار دارد نه تنها زبان ، بلكه آداب و عادات طبقات مختلف مردم را در خود مي پذيرد و در بهترين شكل به مردم عرضه مي كند .

اسلاید 111: دكتر نرگس محمدي بدر111نثر روزنامه اي اين نوع نثر وسيله نوشتن اخبار ، گزارش هاي روزانه و فوري و يا بحث هاي سياسي روز بود كه از كاربرد صحيح زبان و زيبايي آن مي كاست .

اسلاید 112: دكتر نرگس محمدي بدر112ادب در يونان ادب يونان سير تكاملي خود را از ادبيات حماسي وغنايي تا ادبيات دراماتيك طي كرده است و در هر دوره آثار مهم وارزنده اي به وجود آورده است .

اسلاید 113: دكتر نرگس محمدي بدر113شعرحماسي وغنايي يونان شعرحماسي با افرادي هم چون ”هومر“ و ”هزيود“ و شعر غنايي با افرادي چون ”سافو“ به اوج مي رسد .

اسلاید 114: دكتر نرگس محمدي بدر114 شعردراماتيك دريونان شعر دراماتيك يا تمثيلي در دو نوع خاص جلوه مي كند: تراژ دي و كمدي

اسلاید 115: دكتر نرگس محمدي بدر115نظر ارسطو در باب شعر ارسطو بر خلاف افلاطون كه همه چيز را سايه مثل مي داند ، محسوسات و مشهودات عالم را حقيقت مي شمارد . به عقيده او منشا وابداع وايجاد شعرتقليد از طبيعت اشيا و طبيعت انسان است .

اسلاید 116: دكتر نرگس محمدي بدر116نظر هراس درباره شعر و درام هيچ اثر زيبايي به وجود نمي آيد مگر آن كه عقل و منطق اصل و منبع آن باشد .

اسلاید 117: دكتر نرگس محمدي بدر117ادبيات اروپايي ميراث خوار واقعي فرهنگ يونان و روم اروپا است . در اوايل قرن چهاردهم ميلادي ”دانته“ در ايتاليا به ضرورت زبان و ادبيات ملي توجه مي كند . منظومه بزر گ ”كمدي الهي“ را به زبان ايتاليا يي مي سرايد .

اسلاید 118: دكتر نرگس محمدي بدر118مكتب كلاسيسم در واقع نوعي احياي شيوه هنري يونان و روم به شمار مي رود كه هر چند در ايتاليا متولد مي شود، اما در فرانسه رشد مي كند و به ثمر مي رسد . بزر گ ترين مدافع مكتب كلاسيك و معروف ترين نقاد اين مكتب بوالو است .

اسلاید 119: دكتر نرگس محمدي بدر119اصول مكتب كلاسيسم تقليد از طبيعت تبعيت و تقليد از قدما دوست داري و رعايت عقل

اسلاید 120: دكتر نرگس محمدي بدر120اصول مكتب كلاسيسم حقيقت نمايي امور زند گي وخوشايندي وضوح و زيبايي كلام

اسلاید 121: دكتر نرگس محمدي بدر121نموداراصول مكتب كلاسيسمدوست داري و رعايت عقل

اسلاید 122: دكتر نرگس محمدي بدر122مكتب كلاسيسم از مهم ترين شاعران و نويسند گان فرانسوي كه بدين مكتب مي گرايند: مولير لافونتن راسين

اسلاید 123: دكتر نرگس محمدي بدر123عوامل ايجاد مكتب رومانتيسم تحولات فكري و اجتماعي شديد اواخر قرن هجدهم تا پايان قرن نوزدهم اروپا

اسلاید 124: دكتر نرگس محمدي بدر124مكتب رومانتيسم بازگشت به طبيعت تفوق ذوق برعقل فروريختن ديوارهاي تقليدهاي كهن سرپيچي از قواعد كلاسيك كه به قول آنها شور و احساس واقعي را تباه مي كرد در ادبيات ، مكتب تازه اي رابه نام رومانتيسم بنيان نهاد .

اسلاید 125: دكتر نرگس محمدي بدر125مكتب رئاليسم نوعي واقع گرايي است خاصه در رمان و نمايشنامه كه خيال پردازي و فرد گرايي رومانتيسم را از بين مي برد و به مشاهده واقعيت هاي زند گي و تشخيص درست علل و عوامل و بيان و تشريح و تجسم آنها مي پردازد.

اسلاید 126: دكتر نرگس محمدي بدر126هدف حقيقي رئاليسم تشخيص تاثير محيط و اجتماع در واقعيت هاي زند گي و تحليل و شناسدن دقيق ” تيپ ها“يي است كه در اجتماع معيني به وجود آمده است.

اسلاید 127: دكتر نرگس محمدي بدر127نمايند گان بزر گ رئاليسم از نمايند گان بزر گ رئاليسم: در فرانسه بالزاك، استاندال در انگلستان ديكنز در روسيه تولستوي و داستايوسكي را مي توان نام برد .

اسلاید 128: دكتر نرگس محمدي بدر128مكتب ناتوراليسم بزرگ ترين نماينده فرانسه اميل زولا است . به عقيده او نويسنده بايد تخيل را كنار بگذارد و داراي حس واقع بيني باشد .

اسلاید 129: دكتر نرگس محمدي بدر129مكتب ناتوراليسم زولا دنياي بشري را تابع همان جبري مي داند كه ،بر ساير مو جودات طبيعت حكم فرماست. وي رمان نويس را تشريح كننده ي وضع فردي و اجتماعي بشر مي داند و تاثير وراثت را در تكوين شخصيت مي پذيرد .

اسلاید 130: دكتر نرگس محمدي بدر130سمبوليسم واقعيت حال يا گذشته و بيان آ ن را ، امري نفرت انگيز مي پندارد و در مقابل همه ي روش هاي سياسي، اجتماعي، فكري و هنري كه ميراث گذشتگان است ابراز انزجار مي كنند .

اسلاید 131: دكتر نرگس محمدي بدر131نماينده سمبوليسم موريس مترلينگ بلژيكي است. هنراو نوشتن نمايشنامه هاي سمبوليستي است .

اسلاید 132: دكتر نرگس محمدي بدر132ادبيات قرن بيستم شوروي: به دنبال نظريات ”ماكسيم گورگي“ و“اندره ژادا نف“ و تحت تاثير نظر فلسفي ”ماركس“ ، نوعي ادبيات رئاليسم سوسياليستي به وجود مي آيد .

اسلاید 133: دكتر نرگس محمدي بدر133ادبيات قرن بيستم در اين عصر نقد التقاطي كه آميزهاي از نقد تاثري با شيوه تحليلي و تاريخي است در انگستان وجود دارد .

اسلاید 134: دكتر نرگس محمدي بدر134ادبيات قرن بيستم روش كار محققان از طرفي بيان تاثير ذوق شخصي و از طرفي مطالعه در زند گي صاحب اثر مي باشد . نوعي گرايش به ادبيات تطبيقي در آثار اين عصر مشهود است .

اسلاید 135: دكتر نرگس محمدي بدر135مكتب سورئاليسم سورئا ليسم در سال 1924 توسط ”اندره برتون“ ايجاد شد. وي مي گويد: ادبيات نبايد به هيچ چيز ، به جز تظاهرات و نمودهاي انديشه اي كه از تمام قيود منطقي و هنري با اخلاقي رها شده باشد بپردازد.

اسلاید 136: دكتر نرگس محمدي بدر136تعريف سورئاليسم عبارت است از ديكته كردن فكر بدون وارسي عقل و خارج از هر گونه تقيد هنري و اخلاقي

اسلاید 137: دكتر نرگس محمدي بدر137ا گزيستانسياليسم در واقع نوعي مكتب فلسفي است كه ژان پل سارتر آن را وارد ادبيات مي كند. وي مي گويد : هستي در انسان بر ماهيت مقدم است ، يعني ابتدا وجود هست بعد آن وجود ماهيت بيدا مي كند و اين در واقع خود انسان است كه ماهيت خويش را مي سازد.

اسلاید 138: دكتر نرگس محمدي بدر138ادبيات آمريكا درقرن بيستم در قرن بيستم در آمريكا انواع نقداهميت پيدا مي كند. بشر دوستان نو آثار ادبي را مبناي اخلاق و گاه اخلاق و دين ارزيابي مي كنند .

اسلاید 139: دكتر نرگس محمدي بدر139شاهنامه فردوسي شاهكار آثار حماسي ملي ايران و يكي از عالي ترين نمونه هاي شعر ساده روان به سبك خراساني است . به سه دوره اساطيري، پهلواني، تاريخي تقسيم مي شود .

اسلاید 140: دكتر نرگس محمدي بدر140بخش هاي شاهنامه فردوسي

اسلاید 141: دكتر نرگس محمدي بدر141قصايد فرخي سيستاني فرخي سيستاني قصيده سراي عهد غزنوي است كه خاصه تغزلات او شيرين و شيوا است از بهترين تغزلات زبان فارسي به شمار مي رود.

اسلاید 142: دكتر نرگس محمدي بدر142قصايد فرخي سيستاني شيوه بيان فرخي مبتني بر ساد گي و رواني است به طوري كه صفت ” سهل ممتنع“ را اولين بار به شعر او مي دهند .

اسلاید 143: دكتر نرگس محمدي بدر143حبسيات حبسيه: توصيف زندان، چگونگي زند گي و احساسي كه به شاعر از ماندن در زندان دست مي دهد ، واين شعر حبسيه مي گويند .

اسلاید 144: دكتر نرگس محمدي بدر144حبسيات مسعود سعد سلمانحبسيه هاي مسعودعالي ترين شعرهاي اوست.شعرش سرشار از تعبيرات ، تشبيهات و توصيفات تازه و بكر است ويكي او عالي ترين نمونه هاي سبك خراساني است .

اسلاید 145: دكتر نرگس محمدي بدر145رباعيات خيام از بهترين رباعيات فارسي است افكار و انديشه هاي فلسفي را با زباني شيوا و روان و دلكش باز گومي كند.

اسلاید 146: دكتر نرگس محمدي بدر146رباعيات خيام آنچه در رباعيات خيام اهميت دارد گذشته از بيان ساده و بي پيرايه، فكر روشن و خالي از هر نوع تعقيد اوست .

اسلاید 147: دكتر نرگس محمدي بدر147رباعيات خيام عميق ترين جوهر فكري خيام: شك بد بيني فرصت جويي عشرت طلبي

اسلاید 148: دكتر نرگس محمدي بدر148نمودارعميق ترين جوهر فكري خيام

اسلاید 149: دكتر نرگس محمدي بدر149رباعيات خيام ريشه غالب اين انديشه ها را از يك طرف مي توان در مطالعات عميق او در فلسفه يوناني وحكمت اسلامي پيدا كرد و از طرفي د يگر در روش تعصب آلود مذهبي سلجوقيان و محيط جهل پرور و خالي از هر نوع تفكر آزاد آن عصر باز يافت .

اسلاید 150: دكتر نرگس محمدي بدر150 نظامي شاعر آذربايجان است . شيوه عراقي را در قالب مثنوي و داستان در ادب فارسي وارد مي كند .

اسلاید 151: دكتر نرگس محمدي بدر151 نظامي شعر نظامي سرشار از تشبيهات و توصيفات زيبا و هنرمندانه است .

اسلاید 152: دكتر نرگس محمدي بدر152مثنوي مولوي مثنوي كبير در واقع كارنامه روح مردي است ، شيفته ي حقيقت در شش دفتر و در حدود بيست وشش هزار بيت تنظيم شده است .

اسلاید 153: دكتر نرگس محمدي بدر153مثنوي مولوي مولوي براي القاي حقيقت از تمثيل و حكايت استفاده مي كند . در مثنوي طبيعت ، جلوه گاه خداست . در سراسر كاينات جز خدا هيچ نيست .

اسلاید 154: دكتر نرگس محمدي بدر154غزليات حافظ حافظ بزرگ ترين غزل سراي قرن هشتم است .حافظ قرآن و عالم وفيلسوف زمان است .با اين همه براي حافظ هيچ چيزمثل شعر و دنيا انديشه هاي شاعرانه، جاذبه و كشش ندارد ، او همه چيز را از ديد گاه دنياي شعر مي نگرد .

اسلاید 155: دكتر نرگس محمدي بدر155غزليات حافظ حافظ براي رسيدن به آزاد گي سه راه را پيشنهاد مي كند: رندي ميخوار گي ترك زرق

اسلاید 156: دكتر نرگس محمدي بدر156صائب تبريزي در غزل صائب، تمام خصوصيات سبك هندي متجلي است: . خلق مضامين بكر نازك خيالي

اسلاید 157: دكتر نرگس محمدي بدر157صائب تبريزيساختن تشبيهات و استعارات و كنايات تازه تمثيل و ارسال المثل آوردن الفاظ عاميانه و معمولي و گاه پيش پاافتاده

اسلاید 158: دكتر نرگس محمدي بدر158صائب تبريزي از لحاظ مضمون فكر عرفان وحكمت را بر شاعران د يگرافزون دارد .

اسلاید 159: دكتر نرگس محمدي بدر159تاريخ بيهقي از مهم ترين كتب فارسي است و شاهكار نثر مرسل به شمار مي رود . اهميت اين كتاب يكي از جهت تاريخ نگاري و د يگري از جهت هنر نويسند گي است .

اسلاید 160: دكتر نرگس محمدي بدر160قابوسنامه قابوس نامه از آثار مهم منثور اواخر قرن پنجم است . نام اصلي كتاب نصيحت نامه است .

اسلاید 161: دكتر نرگس محمدي بدر161محتواي قابوسنامه كتاب شامل 44 باب است در انواع فنون وعلوم و آيين ها و سنت هاي مختلف .

اسلاید 162: دكتر نرگس محمدي بدر162 گلستان سعدي هدف سعدي در گلستان درواقع هدفي است تربيتي و اخلاقي .

اسلاید 163: دكتر نرگس محمدي بدر163گلستان سعدي گلستان هشت باب دارد . او مي خواهد آنچه را كه از نظر اخلاق خوب و پسنديده و اصيل است در لباس نصيحت بيان كند.

اسلاید 164: دكتر نرگس محمدي بدر164 گلستان سعدي هنر بزر گ سعدي در گلستان كاربردهنرمندانه و استادانه كلمه است .

اسلاید 165: دكتر نرگس محمدي بدر165كلام سعديدر كلام سعدي هر واژه جاي خاص و معيني دارد به طوري كه ا گر آن را از جاي خود بر داريم ، نظم و تناسب و ناچار زيبايي و لطف كلام از بين مي رود.

اسلاید 166: دكتر نرگس محمدي بدر166