صفحه 1:
به نام ایزد دانا و توانا
منابع خطا ۳ ents) انعقادی
صفحه 2:
منابع خطا در آزمونهای انعقادی
صفحه 3:
منابع خطا در آزمونهای انعقادی (PT, PTT)
7 خطا در شناسایی و تعیین هویت بیمار
© خطا در شناسایی محل آناتومیک مناسب جهت نمونه گیری تست انعقادی
۳ 0خطا در نحوه کاربرد گارو و توزیع خون
7 4 خطا در جمع آوری حجم استاندارد خون/ خطا در حجم و غلظت ضد انعقاد سیترات
مورد استفاده
© خطا در مخلوط شدن نمونه خون
-خطای ناشی از همولیز نمونه خون
7 مسخطا در نگهداری نمونه خون
7 6خطا مراحل جداسازی نمونه خون
0 0خطا ناشی از انتخاب سوزن نامناسب و لوله آزمایش نامناسب
7 0)-خطا ناشی از عدم تنظیم میزان ضدانعقاد در هماتوکریت های بالای 66 درصد
صفحه 4:
0)- خطا در شناسایی و تعیین هویت بیمار
iD
7 روش پیشگیری از این خطا:
- درخواست بیان نام بیمار از زبان خود بیمار
- استفاده از سیستم بارکد
- بازبینی مضاعف هویت بیمار توسط دو نفر
صفحه 5:
-O خطا در شناسایی محل آناتومیک مناسب جهت نمونهگیری
000000000003 اا ا SS {i
7 به جز موارد اجبارى و خاصء نمونهكيرى از اندامهاى تحتانى و قوزك يا
جهت آزمونهاى انعقادى نبايستى صورت كيرد.
«> علت: سکون نسبی گردش خون و تمایل بیشتر به انعقادپذیری
7" نمونیگیری از شریانها نیز جهت آزمونهای انعقادی توصیه نميشود.
«> علت: تماس سوزن با پلاکهای آترواسکلروتیک
7" نمونهگیری از فیستولها و کاتترهای وریدی و شریانی ممنوع است و در
صورت اجبار بایستی حداقل 160) سیسی اول نمونه دور ريخته شود و نمونه
بعدی که فاقد هپارین است جمعآوری شود.
صفحه 6:
9 خطا در نحوه کاربرد گارو و توزیع خون
استاروريدق ناشئ ان بسكن كارو (بيئن از يك دقيق) موحي
فعال شدن فاكتورهاى © و /الا/ا (مجموعا مسير داخلى انعقاد) ميشود جه مصرف فاكتورهاى
انعقادى © افزايش كاذب آزمونهاى انعقادى
5 غليظ شدن خون © نامتناسب شدن نسبث خون و ضدانعقاد
7" تخليه كرانولهاى يلاكتى
افزايش فعاليت سيستم فيبرينوليز
نكات كاربردى:
درصورت دسترسى به وريد مناسب؛ استفاده از گارو ضرورتی ندارد
7 بلافاصله پس از ورود سوزن به رگ بایستی گارو باز شود
7 درصورت استفاده از لوله وکیوم 7 بهتر است از لولههای آخر برای آزمونهای انعقادی و
هماتولوژی استفاده شود
7 درصورت استفاده از سرنگ معمولی «7 بهتر است اولین لوله که درون آن خون ريخته میشود لوله
آزمونهای انعقادی و هماتولوژی باشد
صفحه 7:
خطا در نسبت خون به ضدانعقاد سیترات
سيا
5 نسبت استاندارد حجم خون به ضدانعقاد سيترات در آزمونهاى 281 و 2۲۲
برابر © به ) است
we نکات کاربردی:
اگر حجم خون به ضدانعقاد سیترات کم باشد ح افزایش کاذب پاسخها
7 اگر حجم خون به ضدانعقاد سیترات زیاد باشد -» بروز لختههای ریز و
درشت © افزايش كاذب ياسخها
۲ بکار گیری ضدانعقاد نامناسب به جای سیترات سدیم (مثلا اگزالات سدیم یا
پتاسیم) © افزایش کاذب پاسخها
صفحه 8:
خطا در مخلوط شدن نمونه خون
O پس از نمونهگیری بایستی خون بیدرنگ 0-6۴ بار به آهستگی
با ضدانعقاد مخلوط شود
« نکته:
7 تکان دادن شدید نمونه موجب همولیز نمونه و فعال شدن پلاکتها
میشود ح کاهش کاذب ۲ و ۴۲۲
۲7 وجود لخته در نمونه باعث طولانی شدن کاذب ۲ و ۲۲۲
8
میشود
صفحه 9:
9- خطای ناشی از همولیز نمونه خون
eee
همولیز نمونه موجب کاهش کاذب ۳۲ و ۳۲۲ میشود "7
«> روشهاي جلوگيري از همولیز
7 - موضع نمونهگيري پس از ضدعفوني کردن باید در مجاورت هواي محیط خشك شود.
7 -بهتر است سوزن با ۳ کوچك استفاده نشود (سوزن ظریف و باریک با تاخیر در
ورود نمونه به داخل سرنگ موجب ایجاد همولیز میشود).
7 - از محل هماتوم نمونهگيري نشود.
7 - باید سوزن کاملاً به سرنگ متصل باشد تا هیچگونه حباب هوا هنگام نمونهگيري تشکیل
نشود.
- پیستون سرنگ باید به آرامي کشیده شود.
ماو که در لولههاي حاوي ماده ضد انعقاد ريخته میشوند بايد بلافاصله و به آرامي
بين 6-000 بار مخلوط شوند. درصورتيكه نمونه در لوله بدون ماده ضد انعقاد ريخته
ميشود (مثلا برای آزمونهای بیو: به آرامي به جدار داخلي لوله تخليه كردد.
oo
صفحه 10:
2 خطا در نگهداری نمونه خون
۱۳۲6 0۳1۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲
فاصله زمان نمونیگیری تا انجام آزمونهای انعقادی بایستی تا حد امکان کوتاه بوده و هرگز بیش از
ساعت تاخیر نباشد.
3 جنائجه بلاسما بيدرنك جدا شود و در دما 8 برجه ور گید یتان ت ۱ ساعت نا آزمون
را به تاخير انداخت ولى تاخير بيش از © ساعت مطلوب نيست.
a بعت فعل شدن فاكتور كلكرنين م فعال شدن فاكتور رسای یا ٠ كاهي 67 نمونههاى
نگهداری شده در یخچال کوتاهتر خوآهد شد (برای نگهداری 65 ساعت حدود ۵ ثانیه کوتاهتر
میشود).
we نکات کاربردی:
7 درصورت تاخیر بیش از 6۴ ساعت «:- افزایش کاذب آزمونهای انعقادی
7 درصورت عدم امکان انجام در طی 6۶ ساعت *« نمونه پلاسمای فاقد پلاکت بایستی در APD
درجه سانتیگراد (به مدت 0 ماه و یا در 00 درجه سانتیگراد (به مدت ) ماه) فریز گردد (در
لولههای درپیچدار)
آلودگی لولههای شیشهای به دترژنت باعث اختلال در آزمون میشود
صفحه 11:
0 خطا مراحل جداسازی نمونه خون
000000000000003 ة90ب006007070000303_9اا )1
ا زمان و دور استاندارد سانتریفوژ برای آزمونهای انعقادی برابر 46 دقيقه
در 1500 © است «> در اين شرايط تعداد يلاكتها به كمتر از ده هزار در
ميكروليتر ميرسد
7 زمان و دور ناكافى سانتريفوز © ماندن بلاكتها در بلاسما © كاهش كاذب
۲ (به دلیل آزادسازی فسفولیپید و ۳۳4 که به ترتیب باعث مهار ها
و غیرفعال شدن هپارین میشوند)
3 لازم است به هنگام سانتریفوژ لولهها درپوش داشته باشند (برای جلوگیری
از تبخیر)
صفحه 12:
کم حطااعاقنی زر تخاب سو ون سافسانیه ول له مایق ناس
| 22
7" نمونهگیری با سرسوزنهای با گیژ بالا یا اسکالپوین در نوزادان و
افراد بد رگ موجب بروز خطا در آزمونهای انعقادی میشود (به
دلیل بروز همولیز با لخته و یا حجم ناکافی نمونه)
« نکات کاربردی:
بهترین وسیله نمونهبرداری برای آزمونهای انعقادی سیستم وکیوم
است
تفائت معنیداری بین لولههای شیشهای و پلاستیکی وجود ندارد
0
oO
صفحه 13:
00- خطای ناشی از عدم تنظیم میزان ضدانعقاد در < ۲۱۵۲
55%
hE ,2
در افراد پلي سايتمي: به علت کاهش حجم پلاسما باید از مقدار
اندكي ضد انعقاد در مقایسه با افراد سالم استفاده کنیم.
در غير اين صويرت تست هاي ۲و ] ۲ به طور كاذب طولاني
ميشوند
(HCT -100 ) x 00185/0x /ا ححجم سيترات مورد نياز
۷-حجم خونمورد نیاز
۳۱۲-هاتوکریتبدوندر نظر گرفتنولحد درصد درفرمولقرار میگیرد
صفحه 14:
WOT>SS
WOTR<CO
X=((DO-PCO)/(G98-PCO)
X=(d00-88)/(6989-
S8)=0.00
برای یک میلی خون باید ©00.00
میلی سیترات و 0.96 de خون
a
صفحه 15:
منابع خطا شایع حین آنالیز در تستهای انعقادی:
0۳۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲ ۱۳۳5
۵ 0- دستورالعمل کاری نامناسب تست انعقادی
© اپراتور فنی کمتجربه یا بیتجربه
7 0 معرف فاسد و تاریخ گذشته
7 6- حرارت و زمان نامناسب انکوباسیون
0 ابرزار حجمی نامناسب
5 ©- عدم استفاده از کنترل پلاسمای نرمال
26 کرنومتر غیرکالیبر و نامناسب
صفحه 16:
)- دستورالعمل کاری نامناسب تست انعقادی
cc 000000000000370 ی
۲ استفاده از بروشور و دستورالعمل کاری یک شرکت سازنده به
جای شرکت سازنده دیگر
7" عدم رعایت دقیق زمانهای انکوباسیون ثبت شده در بروشور کیت
صفحه 17:
2 اپراتور فنی کمتجربه یا بیتجربه
مس ۱۳۳
7" تکرارهای غیرضروری به دلیل عدم اعتماد به نفس اپراتور و نداشتن شرح
حال از بیمار (مثل سابقه مصرف هپارین و یا وارفارین)
7 سمپلینگ نامناسب یا استفاده از رقیقکننده نامناسب
( عدم تسلط به کار با کرنومتر
۲ دید و روشنایی ناکافی جهت تایید نقطه تشکیل لخته در لوله تست
صفحه 18:
0 معرف فاسد و تاریخ گذشته
۱0۳۳ ۱۳۲5
7 بخشهای پایانی هر معرف آزمونهای انعقادی ممکن است دچار
تخریب شود
7 حمل ونقل و نگهداری نامناسب معرفها م
صفحه 19:
0 معرف فاسد و تاریخ گذشته
سم ۳۳۳۳۳۳۵۵0۵۵۵ ۳۳
7 بخشهای پایانی هر معرف آزمونهای انعقادی ممکن است دچار
تخریب شود
7 حمل ونقل و نگهداری نامناسب معرفها میتواند در باعث خطا در
نتایج شوند
صفحه 20:
۶ دما و زمان نامناسب انکوباسیون
0000000000070 0 0 2
7 دمای مناسب آزمونهای انعقادی 672 درجه با حداقل نوسان قابل
قبول 0+/- درجه است
7 بیش از UD دقيقه انکوباسیون منجر به تخریب و کاهش
فاكتورهاى انعقادى © و © ميشود © افزايش كاذب 2877
صفحه 21:
© ابرزار حجمی نامناسب
7 سمپلر غیرکالیبر یا دارای دقت نامناسب مثل سمپلر 6000 یا 00000 لاندا
با بایلس یا ضریب تغییرات بالای 960 باعث خطا در آزمونهای انعقادی
میشود.
نکات کاربردی:
۲ در روش دستی از لولههای (00 75 « میلیمتری استفاده میشود
7 وجود مواد پاک کننده و دترژنتها در لولههای شسته شده موجب تجزیه
عرامل انتقادی: و طولانی شدن آزمونها میشزد
7" لولههای آزمایش و معرف آزمونهای انعقادی نبایستی در کنار ظرف و یا
بخار فرمالین قرار گیرند.
3 فرمالین باعث غیرفعال شدن عوامل انعقادی ميشود
صفحه 22:
- عدم استفاده از کنترل پلاسمای نرمال
سس 7
7 این کنترلها بصورت تجاری یا پولد پلاسما قابل تهیه هستند
0 جهت تهیه پلاسمای پولد نرمال بایستی حداقل از 0 نمونه پلاسمای طبیعی سیتراته استفاده
کرد. اين پلاسما در دمای 200 حداقل 20 روز پایدار است
- اين افراد نبايستى زنان باردار يا زنانى كه قرصهاى ضد بارداری مصرف میکنند باشند
- اين افراد نبايستى مبتلا به بيماريهاى التهابى باشند
7 کاربرد پلاسمای پولد نرمال در هر رديف كارى الزامى است
« توصیه میشود به ازاء هر 000 آزمون یک کنترل پلاسمای نرمال بکار گرفته شود
7 به هنكام بکارگیری کنترلهای تجاری جدید بهتر است از دو سطح کنترل طبیعی و
غیرطبیعی بصورت همزمان استفاده شود
صفحه 23:
7 ضریب تغییرات مجاز برای آزمونهای انعقادی روتین 9۵6 است
7 بهتر است آزمونهای انعقادی بصورت دوتایی گذاشته شوند.
« نوسان بین دو نتیجه در آزمونهای (Duplicate) lis تا 90000 مجاز است
« نوسان بین دو نتیجه در آزمونهای دوتایی (0۱0116۵16):
- در افراد سالم بایستی در محدوده + 0.() ثانیه باشد
- در افرادی که دارو (وارفارین) مصرف میکنند بایستی در محدوده ۶ ثانیه باشد
7 بهترین رقیق کننده برای معرفهای لیوفلیزه آب دیونیزه عاری از فلزات سنگین است
صفحه 24:
منابع خطا پس از آنالیز در آزمونهای انعقادی:
۳75 ۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲
7 خطاهای ناشی از رونویسی نادرست
- جابجایی در ثبت نتایج
- ثبت نتایج کنترل به جای تست
- عدم ثبت اکتیویتی
7 تحویل جواب های ابنرمال بدون داشتن شرح حال دارونی
ole 7 بیماران سابقه دار بدون دلتا چک نتایج
7 0-آزمایش زمان پروترومبین به کاهش فاکتوررهای pubes ID SP GS است
بد *06معمولا کاهش شمارش پلاکت روی نتایج زمان پروترومبین بی تاثیر است لذا
تکرار تست زمان پروترومبین نرمال در آفراد ترومبوسیتوپنی ضرورتی ندارد.
a 56 زمان خونگیری برای هپارین درمانی 77 حدود 0 ساعت پس از تزریق هر دوز
صفحه 25:
كك 11-117
منابع Lies در
آزمون زمان سیلان (۲) و زمان انعقاد
رات
صفحه 26:
منابع خطا در آزمون زمان سیلان (8)
0۳۳۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲۲ 3175
7 ضربه غیر استاندارد لانست و در نهایت عمق کم یا زیاد شکاف
میتواند موجب تغییر در نتایج شود
7 عمق استاندارد شکاف 6/0 میلیمتر است
خشک نشدن کامل الکل پیش از زدن لانست موجب افزایش کاذب
۳ میشود
77 استفاده از کرنومتر نامناسب و غیرکالیبر
- توصیه میشود پیش از انجام ۰8۲ شمارش پلاکت بیمار انمجام
گیرد 77 در بیماران با شمارش کمتر از (900هزار BT افزایش
مييابد
صفحه 27:
منابع خطا در آزمون زمان انعقاد (01)
ا
۲7 حرارت کمتر از 96 یا بیشتر از 49 درجه
استفاده از لوله پلاستیکی ه افزایش کاذب 7
3 استفاده از لوله غيرهموليز با قطر زياد © افزايش كاذب 7©)
کات موه
7 زمانی که خون وارد لوله شیشهای میشود سنجش زمان شروع ميشود و نه
زمانی که وارد سرنگ میشود
7" آزمون ۲) در کل یک آزمون غیرحساس و غیراختصاصی برای
بیماریهای انعقادی است.
7" اين آزمون زمانی که سطح فاکتورهای انعقادی به کمتر از 9660 برسد
طولانی میشود.