موجودی کالا و انواع آن

صفحه 1:
خدا کالا ۳1 انواع آن 

صفحه 2:
موجودی کالا و انواع آن آشنایی با کالا و انواع آن ‎ed‏ ا ‎R onl el cae BLY te ot‏ ۳ هم از نظر عملی نکات و مسایل خاصی را مطررح می سازد و از سالها پیش مورد بحث و گفتکوی بشیاری از ‎elt ee Let ee ae eee RTT rede‏ ۱7 ‎Capa Pep ge PI DES OE DS Toe‏ رک ا ل 00 سوى انستيتوى حسابداران رسمى ‎Soe rr aren CeCe‏ موجودى كالا عبارست از دارابي هاى مشهوديى كه ‎Cee eer‏ 

صفحه 3:
1 موجودی كال شاملکالاهایآماده بای ضروش» کلهای یمه ساحته و در جرا تولید و کالاها و مواردیست که به طور مستقیم یا غینمسنقیم در تولید محصول مورد استفاده ‎aoe)‏ 2 2 میا سا مت ‎PONS‏ ‏قرا ركرفتن يك دارا جه ل ب ا ۱-۰7 [۱ 0 eat) TOPE ere clare! ‏الای آن موسسه می باشد.به عبارت دیگر در هم موسسه فقط قسمتی از‎ 

صفحه 4:
قابل توجهی از سرمایه گذاری است. عوامل اصلی تقیین کننده سطح موجودی ها عبارتند از :۱ )میران فروش ؟ )مدت زمان مصرف شده و نوع تكتولوثى به كار رفته در توليد ” ) دوام كالا در مقايسه با فاسد 00 ای کالا در نانوایی ها کم است چرا که تولید ذهایی فاسد شدنی است. كه بى خلاف دارايى هاى غير جارى ( كه ظررف مدت بيشت از ند) به طور مداوم مصرف و مجددا جایگزین می شوند. لذا یک دارابی فعال و می آیند و به عنوان یکی از اقلاع جاری طبقه بندی می شوند. ختلف نگهداری موجودی ها به شرح زیر می باشد: موجودی مواد به حد کافیء موجب وقفه های زیان آور در تولید می شود و با خریدهای از اين وقفه ها نيز هرزينه هاى توليد اضزايش مى يايد از فروشنده در مقابل ربدهاي بيشتر باعث نكهدارى موجودى بيشت مى شود. الاهاى با دوام و فاسد نشدنى نود دليل بس نكهدارى موجودى ها مى شود. 

صفحه 5:
انواع موجودى ها با توجه به تععريف موجودى كالا كه در بالااذكر شد موجودى كالا شامل موجودى هاى جتسىء مواد حام, محصول نیمه تمام » کالای سا 1 زیادی که به عنوان دارابی:ها ‎er rier Prece epee iD‏ ۱ تجاری می تواند وجود داشته باشد عبارتند از : ‎bor OO pr COVE (OC earl] eee (Oar)‏ ت که در فروشگاه ها و عمده فرروشی ها و تجارتخانه ها به منظور فروش» خریداری مشتربان عررضه مى شود. ا ا ا ل به آن دسته از مواد و مصالح ۱ ل ا 0 0 

صفحه 6:
دار انوا ریاد خر 2 ‎oy‏ ‏قطعات کامل شده( آما برای‌هتا ) : عبارتست از محصول نهايى كه به تنهابى قابليت ‎Pe Caney el P= os Pee pet Ee Pomeanyea Eo SC cee RECS eee)‏ ‎kn (oe ee‏ 01 (1) : مواد يا قطعاتى كه تمام م ا ا ا ا ‎Beck ko er‏ ‏وت تمام شده (ساخته ا ال ل ال اا ار در كارخانه ‎ ‎ ‎ ‎ee‏ م بيدارى شده جهت ضروش: به كالاهايى اطلاق مى شود كه بدون هيج كونه تخييررى در آنها به فروش عررضه می گرردند و به طور موقت در انبار نگهداری می شوند مانند انبار ضروشگاه 

صفحه 7:
۱ Shea ee Peery eree ep eet) oP ‏ا ا‎ eee ieee ‏وساختمان ها وبه طور كلى دارانييهاى ثابت مورد استفاده قررار فى كيرفلك‎ | Beet eee EC ‏امور تجاری و ادار.‎ 00 ۱۳ ‏ژولید و فروش,‎ كالاهاى اكش موسسات تجارى و باز ركانى كه به عنوان موجودی کالای آنها ا 0 1 كار هنكام ريد كالا تا لحظه فروش هيج كونه تخييرى در آنها داده نمى شود و جون ۱ ‎satan dele ld cose ge sla ls seuS bolSxo 99 SI gl J‏ و 

صفحه 8:
هزينه هاى سفارش» هرزينه هاى سارت ناشى از عدم | ی دقيق قررارداد یا خسارت ناشی از گران ا ا 0 ۱ arte te CSE St eee. ny SS ju eel On ae Oa 1 1 ‏ی‎ ‏ناف[ آفرایش ضایعات موجودی های انبار » اشغال فضای انبار» کمبود انبار و‎ 4 روط به موجودی کالا شامل مراحل و اقدامات بسیاریست که می توان اهم آنها را تحت الاء انباردارىء فروش كالاء كنترل موجودى كالاء تعيين مقدار موجودى ها نام برد 

صفحه 9:
38 ‏فى ناشد.‎ ۱ ree TACT CIES ۱ ‏م ا ا‎ Ce) ‏وس ره‎ تمکن است توسط مسوولان قسمتهای مختلف یک فروشگاه یا شرکت و یا توسط و برای مامور یا اداره خرید ارسال شود. به هر حال لازمست اولا: کلیه فرید به طور کتبی و در روی فرع خاصی که به همین منظور تهیه می شود به عمل آید. 

صفحه 10:
acy gee SIL a oN antl ete ets even erry ‏تحویل کالا‎ در هر سازمان باز رگانی و صنعتی لازمحث سخص یا اداره معینی مسوولیت مستقیم تحویل کالاهای ‎O SY yers‏ 1۱ ينه ۱0 شخص یا اداره آنست که کالاهای رسیده را به دقت ‎Seema ye eee eres oy SS ee errr‏ FESS EY PAN eae es eee ey eee ‏کالای سفا‎ نسخه ای از گنرارش تحویل کال مسوولیت کالاهای وارد شده به انبار را به عهده می ‎st 1 Bee eS YSU SBI nee‏ ۱ أأدر جاهاى مخصوص قار دهد. هنكام وصول ه كالا بايد مشخصات آن و كليه مطالب 00 eh oer انار ی رس کر ناردام رد ری شکل کار با توجه به حجم موجودی ها و نوع کالا ضرق می کند. 

صفحه 11:
Te es RR ‏مره‎ ی قرار گید و با مندرجات دفتر انباداهقایسه شود.بدی می توان موارد احتلاف را کشف و 0 ۷ 1 1 1 225701 ف انبار یا به علت سرقت یا اشتباه در صدور آن باشد که در این ل انه اقدامی بررای طبقه بندی و شماره گذاری موجودی های کالاء می بایست مبادرت به ۰۰پ BS ‎Pap cence mies‏ اقدام كرد لذا ل ار ‎PPP NEY toe OST Lee ae‏ 

صفحه 12:
۱ ‎ete‏ ل ا رار سد زر بار لاي شرق پس از صورت برداری از کلیه ان 1 رس تردق ویا دسته بندی آنها و ۱ توجه به هم خانواده بودنمط دیا و نحوه طبقهبدی و شماره کن ۰ سات در سرامت [ بنا به ضرورت» هر سازمانی روش و نظم مطلوبی را با قابلیت انعطاف پذیری زیاد که در ‎Sel freee erie Beer Ce eae r ven ey)‏ 0 ۰ 

صفحه 13:
دریافت, نگهداری و زیادی را ببرای عملیات انبارداری به وجود خواهد آورد. ضمن اینکه عملتا a 0 Ree ten a eer ا 11117100 کر رم رد 1 017 ار سر محم ود دلرو بر رك : ۳ ee ey oes 3 5 جامع و مدونی می بایست طراحی و پیاده و به موقع اجرا گداشته شود که کلیه فعلی و آتی انبار را در بر گررفته و پوشش دهد . ‎eee aaa Lend aS‏ واحد هاى شمارش رايج مشخص وهس ‎rere ere eae)‏ 221110 ‏موجودی ها باید به نحوی طبقه بندی گردند که بتوان شماره کالاها را به همراه شماره تعداد ارقام یکسان برای کلیه آنها در نظر گرفته می شودء مشخص گردند. ‏روش طبقه بندی می بایست طوری انتخاب و تنظیم گررده که رد زمان اضافه کردن ‏جدید طبقات گروه های کالا تغییرر نکند و قابل جذب در سیستم مزبور باشد. 

صفحه 14:
‎A‏ در طبقه بندی موجودی ها می بایست به نحوی انجام شود که در صبوز برنامه هاى نرم اضنرارى رايانه اىء قابليت انطباق با آن را دا 2 طبقه بندی موجودی‌ها می بایست به نحوی‌انجام شود تا بتوان از اعداد چند رقمی و با ی و کاربرد مشک کالا هاست در ‎ ‎ ‎ ‏۱ ‏شودتا از آن بتوان در کلیه موسسات و سازمان های تولیدی و تجاری در 

صفحه 15:
۲ ‎eS‏ طبته بندی کالا در شرکتهای نفتی جهان است که بر اساس طبنته ‎Sos cs 11 0000‏ ‎IST ee Tae em a Wate‏ ل يرا دارند طبقه بندى مى شوند. 

صفحه 16:
طيقه بند ىكالا ب اسامن ماهيت و 5 ‎Lo as‏ قرار می گیررد که در ابتدا نوع اصلی کالا و سپس زیر محموعه و گرروه های ضرعی و مشخصه های کالا تعبین می شود. با توجه به مطالبی که تاكنون در خم ۳ بایست ابتدا موجودی هایی را کم‌چل يل كرفتن كالا يا اجناس و صدور رسيد انبار نوبت به چیدن کالا در جای مناسب ‎eee ered‏ 0ك ع ع م ا ‎OBO Neen T= eee ILL eee Yew‏ ۹ کالا می باشد. به چیدن و نگهداری مالا در یک محل صنافی گنته می شود. یکی از شیوه تنظیم و نگهداری روش کدبندی کردن محل قنسهء راهررو و طبقات است که در بزرگ به خود انبار هم کد تعلق می گیمرد.مهمترین عوامل قرار گرفتن کالا در انبار عبارتند 

صفحه 17:
‎gw - 1‏ تفاضا یا مصرف کالا ‎Se eg Ser ‏عصرف متوسط و كم مصرف تقسيم نمود كه بهتن النت كالاهاى ير مصرف نسبت به دو نوع دي ‎abies ‏2 - محل و موقعیت و شکل ظاهم و نوع ساختمان ‏هنكام قرراردادن كالا در ان یر رسارس 2 ارب های 3131-1 تهویه و نو رگیری و شکل ظاهری ‎ ‎ ‏اي | ‎۱ ae OSD OTT Pree at ere rer ‏مت دیگ تشابه مصرف را می رساند.لذا قرراردادن قلاع مشابه و هم مصرف در کتار‎ ‏رسب رن ترس‎ ‎een ‏ن تجهيرزات شامل وسايل حمل و نقل داخل انبار( از قبيل‎ 

صفحه 18:
ليفت تراكه جرخ دستى؛ جرثقيل ) و سايس تجهينراتشامل 000 ‎ero ey‏ ل ل | ل م عامل ديك تعيين محل فراردا “205 SES ‏ا د‎ 282 I ۳۱۳ اید به نکات زیر توجه نمود: ن کالا در انبار حتی الامکان اجناس را نباید پخش چید بلکه بیشتر از اذتفاع به جای سطح ‎Cre anro\ es) on Lepper Oc eee eA‏ 1 پ 0 

صفحه 19:
طول و عرض قفسه ها باید متتاسب با اندازه ا< ‎en Coes PS Tee vee CECE)‏ ۱ 0000009 ‎beeeae)‏ 0 ‎ern ۰‏ ا ل ا ال ل فصلی جهت استفاده بهتر از فضای انبار. ن کالا در انبار به قرار زیر می باشند: روش انباشتن کالا بر روی هم یا له ‎SS ete Tee eS STD EB Tee ere‏ مه ار روش دو کارتی» روش فاصله توقف» روش قوه ثقل, روش متحرک و روش مساحت ‎ee Sacer‏ تاد ‎Dp ae SE On ee ECE RDS Liver erp aeer Tce ‏بايست اقدام به تهيه كارت شناسايى كالا كه اطلاعات مربوط به آن كالا را دارد را در طبقه‎ ‏انظر نصب نمود.‎ 

صفحه 20:


صفحه 21:
فترست سای وماکد انبارداري 7 9 2 تاليف فا فليلي ابیانه بداري 2 تالیف دکتر عزیز نبوي ريردازي و انبارداري تاليف منوههر اميرشاهي يٍ عصلي و علمي از انبارداري تابیف سید محمد بهبهاني 

به نام خدا موجودي كاال و انواع آن موجودي كاال و انواع آن آشنايي با كاال و انواع آن تعريـف موجودي :به طور كلي بحث در مورد موجودي كاال از مباحث بسيار مهم است كه هم از نظر تئــوري و هم از نظر عملي نكات و مسايل خاصي را مطرح مي سازد و از سالها پيش مورد بحث و گفتگوي بسياري از صاحبنظران بوده است و هنوز هم در برخي از مسايل مربوط به موجودي ها توافق كامل وجود نداردو هر روزه نظرات تازه تري در اين زمينه ابراز مي شود .ولي بر اساس تعاريف مختلفي كه از موجودي كاال به عمل آمده است ،كاملترين تعريفي كه تا كنون از موجودي كاال ارايه شده است از سوي انستيتوي حسابداران رسمي آمريكا( )AICPAمي باشد كه به شرح زير مي باشد: موجودي كاال عبارست از دارايي هاي مشهودي كه الف – به جاي فروش در جريان عادي عمليات واحد تجاري نگهداري مي شود ب – در جريان توليد چنين كااليي مي باشدو ج – در توليد محصوالت و خدمات مورد استفاده قرار مي گيرد. با بررسي دقيق تعريف فوق چند نكته مهم مورد توجه قرار مي گيرد: موجودي كاال از جمله اقالم يك موسسه مي باشد. .1 اصطالح موجودي كاال نمي تواند شامل اقالم دارايـي غير مشهود مانند حق اختراع ،حق تاليف و نظاير .2 آن بشود. موجودي كاال شامل كاالهاي آماده براي فروش ،كاالهاي نيمه ساخته و در جريان .1 توليد و كاالها و موارديست كه به طور مستقيم يا غير مستقيم در توليد محصول مورد استفاده قرار مي گيرد. انواع مختلف موجودي كاال را نمي توان با نام مشخص كرد بلكه مالك اصلي .2 قرارگرفتن يك دارايي در طبقه موجودي كاال آنست كه دارايي مذكور باقصد و به منظور فروش در جريان عادي فعاليتهاي يك موسسه نگهداري شده باشد. مالكيت يك موسسه نسبت به كاالي معين شرط الزم براي محاسبه كاالي مذكور در .3 شمار موجودي هاي كاالي آن موسسه مي باشد.به عبارت ديگر در هر موسسه فقط قسمتي از اقالم موجود براي فروش را كه متعلق به آن موسسه است مي توان به عنوان موجودي كاال تلقي كرد. اهميت موجودي: درصد قابل توجهي از دارايي ها را موجودي ها تشكيل مي دهند .لذا مقدار موجودي ،نحوه تهيه، انبارداري و ارزيابي آن از اهميت خاصي برخوردار است ،كه خود باعث توجه دقيق مديران و مديريت واحدهاي تجاري و توليدي مي باشد .موجوديها داراي دو ويژگي مهم هستند كه آنها را از دارايي هاي ديگر متمايز مي سازد ويژگي اول:مقدار زيادي از منابع واحدهاي تجاري – توليدي در موجودي ها نهفته است .حدود 15تا 35درصد سرمايه شركت را موجودي ها تشكيل مي دهند كه خود بخش قابل توجهي از سرمايه گذاري است .عوامل اصلي تعيين كننده سطح موجودي ها عبارتند از)1:ميزان فروش )2مدت زمان مصرف شده و نوع تكنولوژي به كار رفته در توليد )3دوام كاال در مقايسه با فاسد شدني بودن كاال به عنوان مثال موجودي كاال در نانوايي ها كم است چرا كه توليد نهايي فاسد شدني است. ويژگي دوم :گردش موجوديهاست ،كه بر خالف دارايي هاي غير جاري (كه ظرف مدت بيشتـــر از يكسال به پول نقد تبديل مي شوند) به طور مداوم مصرف و مجددا جايگزين مي شوند .لذا يك دارايي فعال و با گردش سريع به حساب مي آيند و به عنوان يكي از اقالم جاري طبقه بندي مي شوند. به چه علت از موجودي ها نگهداري مي كنيم؟ چند دليل عمده از داليل متفاوت و مختلف نگهداري موجودي ها به شرح زير مي باشد: نداشتن موجودي مواد به حد كافي ،موجب وقفه هاي زيان آور در توليد مي شود و با خريدهاي .1 فوري براي جلوگيري از اين وقفه ها نيز هزينه هاي توليد افزايش مي يابد. گرفتن تخفيف از فروشنده در مقابل خريدهاي بيشتر باعث نگهداري موجودي بيشتر مي شود. .2 كاالهاي با دوام و فاسد نشدني خود دليل بر نگهداري موجودي ها مي شود. .3 .1 متغيـــر بودن تقاضاي مصـرف كنندگان خود دليل ديگر نگهداري موجودي ها مي باشد. انواع موجودي ها با توجه به تعريف موجودي كاال كه در باال ذكر شد موجودي كاال شامل موجودي هاي جنسي ،مواد خام، محصول نيمه تمام ،كاالي ساخته شده و ملزومات مي باشد.چون موجودي هاي كاال به دليل اهميت بسيار زيادي كه به عنوان دارايي هاي جاري يك موسسه دارد ،لذا انباردار مي بايست نسبت به شناسايي و طبقه بندي و در نهايت شماره گذاري آنها در انبار اقدام كند .اهم موجودي هاي كاال كه در اكثر موسسات و سازمان هاي توليدي و تجاري مي تواند وجود داشته باشد عبارتند از: موجودي جنسي ( :)Merchandiseيا همان مال التجاره يا كاال در معناي اخص كلمه شامل .1 كليه انواع كاالييست كه در فروشگاه ها و عمده فروشي ها و تجارتخانه ها به منظور فروش ،خريداري و نگهداري و به مشتريان عرضه مي شود. مواد اوليه يا مواد خام ( :)Raw Materialsمواد اوليه يك كارخانه به آن دسته از مواد و مصالح اطالق مي شود كه در آن كارخانه هيچ كاري بر روي آنها انجام نگرفته باشد.مانند آرد در توليد نان ماشيني .فرق مواد اوليه با مواد خام در اينست كه مواد خام به آن دسته از موادي اطالق مي شود كه مستقيما از طبيعت استخراج شده و هيچ گونه تغيير فيزيكي يا شيميايي بر روي آن صورت نگرفته باشد ولي مواد اوليه برخالف مواد خام ممكن است خود محصول تكميل شده نهايي كارخانه ديگر باشد. .1 قطعات كامل شده(آماده براي مونتاژ) :عبارتست از محصول نهايي كه به تنهايي قابليت .2 استفاده ندارند بلكه آماذه مونتاژ جهت ساخت محصول نهايي هستند .مانند استارت يا دينام در كارخانه ساخت خودرو. قطعات نيمه ساخته(در جريان ساخت) : Work In Processمواد يا قطعاتي كه تمام .3 مراحل توليد را طي نكرده است مانند ورق برش خورده و پرس شده براي ساخت اتومبيل. محصوالت تمام شده (ساخته شده) :Finished Goodsبه محصوالتي گفته مي شود كه .4 جريان توليد را كامال طي كرده و در انبار در انتظار فروش به سر مي برند مثل اتومبيل در كارخانه ماشين سازي يا ماكاروني بسته بندي شده در كارخانه ماكاروني. مواد و لوازم مصرفي :به موادي اطالق مي شود كه مستقيما در توليد دخالت ندارندو غالبا در .5 اثر مصرف از بين مي روند مانند كاغذ ،مداد و وسايل بسته بندي. اجناس خريداري شده جهت فروش :به كاالهايي اطالق مي شود كه بدون هيچ گونه تغييري در آنها به بازار جهت فروش عرضه مي گردند و به طور موقت در انبار نگهداري مي شوند مانند انبار فروشگاه ها و مؤسسات بازرگاني. قطعات و لوازم يدكي ( :)Spare Partsكليه قطعات و لوازمي كه به منظور .1 تعويض و تعمير تجهيزات و ماشين آالت توليدي در خط توليد يا وسايط نقليه و يا تاسيسات ،ابنيه و ساختمان ها و به طور كلي دارايي هاي ثابت مورد استفاده قرار مي گيرند. ملزومات ( :)Suppliesمواد و لوازم مصرفي كه در جريان توليد كاال و خدمات و .2 امور تجاري و اداري و نظاير آن مورد استفاده قرار مي گيرند بدون اينكه قسمت خاصي از محصول توليد شده را شامل شود .عموما ملزومات به سه دسته تقسيم مي شوند :ملزومات توليدي، اداري و ملزومات توليد و فروش. از آنجايي كه اكثر كاالهاي اكثر موسسات تجاري و بازرگاني كه به عنوان موجودي كاالي آنها محسوب ميشود شامل اقالمي است كه صرفا براي فروش آن و يا مصرف خريداري مي گردندبه طوري كه از هنگام خريد كاال تا لحظه فروش هيچ گونه تغييري در آنها داده نمي شود و چون بخش عمده اي از دارايي هاي جاري يك موسسه بازرگاني و تجاري را تشكيل مي دهند ،لذا مديريت و صاحبان سرماي از دو ديدگاه با كمبود و يا مازاد موجودي ها مواجه هستند. – 1كمبود موجودي كاالي مورد نياز در انبار باعث توقف يا وقفه در تـوليد و فــروش مي شود كه در آن صورت مي بايست هزينه هاي راه اندازي مجدد ماشين آالت توليدي، هزينه هاي سفارش ،هزينه هاي خسارت ناشي از عدم اجراي دقيق قرارداد يا خسارت ناشي از گران خريدن يا جريمه تاخير در تحويل كاال و نظاير آن را متحمل شد. - 2در صورتي كه بدوت توجه به ميزان سرمايه گذاري ،اقدام به ذخيره سازي موجودي كاال شودو مازاد بر نياز ،كاال و مواد خريداري و نگهداري گردد ،در اين صورت حجم زيادي از نقدينگي موسسه به موجوديها اختصاص داده خواهد شدكه باعث مي شود به دليل موجودي هاي مازاد ،متحمل هزينه هاي نگهداري كه عمدتا ناشي از افزايش ضايعات موجودي هاي انبار ،اشغال فضاي انبار ،كمبود انبار و اجاره آن و يا متحمل هزينه فرصت هاي از دست رفته سرمايه و نظاير آن شويم كه اين مساله باعث كاهش بازده سرمايه گذاري خواهد شد. اداره امور مربوط به موجودي كاال: اداره امور مربوط به موجودي كاال شامل مراحل و اقدامات بسياريست كه مي توان اهم آنها را تحت عناوين خريدكاال ،انبارداري ،فروش كاال ،كنترل موجودي كاال ،تعيين مقدار موجودي ها نام برد. خريدكاال اولين مرحله از مراحل مربوط به موجودي كاالست .تقريبا در كليه سازمانهاي بازرگاني ،فعاليت هاي اصلي و اساسي با خريد كاال شروع مي شود.در موسسات بزرگ بحث درباره خريد كاال مستلزم توجه بخ مسايلي از قبيل اهميت برنامه ريزي خريد و بودجه خريد كاال، درخواست خريد ،سفارش خريد كاال ،وصول كاالي خريداري شده ،قيمت تمت شده خريد و نظاير آن مي باشد. برنامه ريزي خريد در يك سيستم صحيح بايد توجه به چگونگي فعاليتهاي فروش موسسه و فصول رونق و كساد كار و حجم فروش كاال قبل از آغاز دوره مالي پيش بيني شود و بر اساس پيش بيني مذكور براي خريد كاال بودجه و برنامه دقيقي تنظيم گردد بطوريكه كاالهاي خريداذي شده به مقدار كافي و به موقع به دست موسسه برسد. درخواست خريد درخواست خريد ممكن است توسط مسووالن قسمتهاي مختلف يك فروشگاه يا شركت و يا توسط متصدي انبار تهيه و براي مامور يا اداره خريد ارسال شود .به هر حال الزمست اوال :كليه درخواستهاي خريد به طور كتبي و در روي فرم خاصي كه به همين منظور تهيه مي شود به عمل آيد. ثانيا :در صورت امكان همه امور خريد در يك اداره متمركز يا زير نظر شخص واحد قرار بگيرد. سفارش خريد كاال مامور صدور اوراق سفارش خذيد كاال بر اساس درخئواست خريد و يادداشت منضم به آن اوراق مذكور را تهيه مي كند .چون معموال اوراق سفارش خريد كه براي فروشندگان كاال ارسال مي شود در حكم قرارداد معامله مي باشد الزمست كليه جزييات مربوط به انجام معامله در آن تصريح شود .همچنين الزمست در هر سازمان شخص معيني مسوول تعقيب سفارش هاي صادر شده باشد. تحويل كاال در هر سازمان بازرگاني و صنعتي الزمست سخص يا اداره معيني مسووليت مستقيم تحويل كاالهاي خريداري شده را به عهده گيرد .وظيفه اصلي اين شخص يا اداره آنست كه كاالهاي رسيده را به دقت مورد بررسي قراردهد و آنها را تحول گيردو چنانچه تمام يا قسمتي از كاالي رسيده با مشخصات كاالي سفارش داده شده مطابقت نداشته يا معيوب و ناقص باشد ازتحويل گرفتن آن خودداري ورزد و به فروشنده مرجوع دارد. وصول كاال به انبار انباردار با امضاء نسخه اي از گزارش تحويل كاال مسووليت كاالهاي وارد شده به انبار را به عهده مي گيرد .وي بايد قبل از امضاء گزارش مذكور كاالهاي دريافتي را با مندرجات اين گزارش تطبيق كندو سپس آنها را در جاهاي مخصوص قرار دهد .هنگام وصول هر كاال بايد مشخصات آن و كليه مطالب مورد لزوم در كارتها يا اوراق يا دفاتر انبار ثبت شود. اداره امور انبار انبارداري منظم و مرتب مستلزم وجود يك برنامه صحيح و كامل براي اداره امور مربوط به موجودي هاست .شكل كار با توجه به حجم موجودي ها و نوع كاال فرق مي كند. كنترل موجودي كاال عالوه بر كنترلي كه معموال در پايان دوره از موجودي هاي انبار به عمل مي آيد ،الزمست در حين دوره نيز گاهگاه تمام يا قسمتي از موجودي هاي كاال ئر انبار مورد رسيدگي و شمارش و اندازه گيري قرارگيرد و با مندرجات دفتر انبار مقايسه شود.بدين ترتيب مي توان موارد اختالف را كشف و از مانده هاي مندرج در دفتر انبار اطمينان حاصل كرد.موارد اختالف ممكن است به علت جابجا شدن كاال در قفسه ها و قسمت هاي مختلف انبار يا به علت سرقت يا اشتباه در صدور آن باشد كه در اين موارد بايد فورا چاره انديشي شود .همچنين ممكنست به علت افت يا سرك برخي از كاالها نيز ميزان آنها با ارقام مندرج در دفتر انبار مغايرت داشته باشد. مراحل طبقه بندي و شماره گذاري موجودي هاي كاال در انبار شناسايي و صورت برداري موجودي هاي كاال قبل از هرگونه اقدامي براي طبقه بندي و شماره گذاري موجودي هاي كاال ،مي بايست مبادرت به شناسايي اقالم موجود در انبار كرد .اين شناسايي با رويت هر پك از اقالم و توجه به مشخصات و خصوصيات و محلمصرف آنها صورت مي گيرد. شناسايي اوليه اقالم موجود در انبار ،نياز به اشخاصي متخصص و مجرب دارد تا با استفاده از تجارب آنان بتوان نسبت به شناسايي كامل هر يك از آنها اقدام كرد .لذا در مرحله شناسايي و تعيين نام و مشخصات فني توجه بخ مدارك و مستندات موجود آن نيز ضروري و الزم است .پس از شناسايي كليه اقالم موجود در انبار مي بايست اقدام به صورت برداري از اقالم مزبور كرد كه در واقع صورت اوليه اقالم و اجناس موجود در انبار ناميده ميشود. پس از صورت برداري از كليه اقالم شناسايي شده موجود در انيبار ،مي بايست مبادرت به گروه بندي و يا دسته بندي آنها و تعيين مشخصات كامل( مشخصات شناسنامه اي) كرد .معموال اين گروه بندي با توجه به هم خانواده بودن موجوديها و نحوه طبقه بندي و شماره گذاري آها كه مورد نظر است صورت مي گيرد. طبقه بندي موجودي هاي كاال طبقه بندي عبارت است از جداسازي و يك كاسه كردن انواع كاالها به گروه هاي همگن با نظمي منطقي .بنابراين براي طبقه بندي موجودي ها شناسايي و شناخت اجناس مزبور ضروري است .در طبقه بندي كاالها بايد به صفات مشترك و هم گروه و هم خانواده بودن آنها نيز توجه شود.بديهي است طبقه بندي كاال در هر سازماني با احتياجات مصرف كنندگان و متقاضيان كاال در آن سازمان ارتباط دارد .زيرا بنا به ضرورت ،هر سازماني روش و نظم مطلوبي را با قابليت انعطاف پذيري زياد كه در حين سادگي ،قبال فهم براي كليه كاركنان باشد را انتخاب ،پياده و به موقع اجرا مي گذارد .اصوال انتخاب روش منطقي طبقه بندي كاال كه منطبق با شرايط دروني يك سازمان نمي باشد امكانات بسيار زيادي را براي عمليات انبارداري به وجود خواهد آورد .ضمن اينكه عمليات دريافت ،نگهداري و توزيع كاال را آسان مي كند. اصول و شرايط طبقه بندي موجودي هاي كاال اصول و شرايط عمومي طبقه بندي كه در هر روش بايد مد نظر قرار گيرد به شرح زير است: موجودي هايي كه داراي صفات و وجوه مشترك هستند يا كاربرد مشترك دارند در يك .1 گروه طبقه بندي ميگردند . احتياجات مختلف يك موسسه به همراه شرايط و نيازهاي همان موسسه مد نظر قرار .2 گيرند . انعطاف پذيري و سادگي طبقه بندي كاال وقابل فهم بودن آن براي كليه كاركنان موسسه .3 در نظر گرفته شود . نظام جامع و مدوني مي بايست طراحي و پياده و به موقع اجرا گداشته شود كه كليه .4 موجودي هاي فعلي و آتي انبار را در بر گرفته و پوشش دهد . گروه ها يا دسته هاي مختلف كاال بايد بر اساس واحد هاي شمارش رايج مشخص و هر .5 نوع كااليي با يك شماره نشان داده شود. موجودي ها بايد به نحوي طبقه بندي گردند كه بتوان شماره كاالها را به همراه شماره .6 گروه كه تعداد ارقام يكسان براي كليه آنها در نظر گرفته مي شود ،مشخص گردند. روش طبقه بندي مي بايست طوري انتخاب و تنظيم گردد كه رد زمان اضافه كردن .7 اقالم جديد طبقات گروه هاي كاال تغيير نكند و قابل جذب در سيستم مزبور باشد. در طبقه بندي موجودي ها مي بايست به نحوي انجام شود كه در صورت استفاده از .1 برنامه هاي نرم افزاري رايانه اي ،قابليت انطباق با آن را داشته باشد. طبقه بندي موجودي ها مي بايست به نحوي انجام شود تا بتوان از اعداد چند رقمي و با .2 استفاده از اعداد اعشاري ( در صورت لزوم)براي نشان دادن هر گروه كه نماينده وجوه و صفات و كاربرد مشترك كاال هاست ،استفاده كرد. روشهاي مختلف طبقه بندي موجودي هاي كاال موسسات كوچك به دليل حجم پايين فعاليتها و معامالت و تعدتد اقالم و اجناس ،نيازس به طبقه بندي مفصل و پيچيده ندارند .ولي چنانچه موسسه ا در هر وسعت بخواهد نسبت يه طبقه بندي اجناس و كاالي موجود در انبار خود اقدام كند ،ناچار است يكي از روشهاي متداول طبقه بندي كاال را متناسب با نياز خود تعيين و اجرا نمايد. انواع روشها روش استاندارد در روش استاندارد سعي بر آن شده است كه روش جامع و فرگيري براي كليه اقالم در نظر گرفته شودتا از آن بتوان در كليه موسسات و سازمان هاي توليدي و تجاري در يك كشور و حتي در سطح بين المللي استفاده كرد .يكي از روشهاي استاندارد طبقه بندي كاال ،روش طبقه بندي تعرفه گمركي كاالست كه كشورهاي مختلف جهان تالش كرده انداز آن در طبقه بندي انواع كاال و اجناس وارده و صادره خود استفاده كنند. روش ديگر از روشهاي استاندارد ،طبقه بندي كاال در شركتهاي نفتي جهان است كه بر اساس طبقه بندي كاال در كمپاني نفت شل .Royal Dutch – Shell Coعمل مي شود و كليه شركتهايي كه با حفاري ،استخراج ،تصفيه و پااليش نفت سروكار دارند از آن استفاده مي كنند. طبقه بندي كاال بر اساس مراحل كار در اين نوع طبقه بندي موجودي هاي كاال طبق مراحل انجام كار و جريان عمليات توليد كاال طبقه بندي مي شود. طبقه بندي كاال بر مبناي طرح و پروژه در اين نوع طبقه بندي موجودي هاي كاال بر مبناي طرح ها و پروژه هاي نختلف يك سازمان كه دردست اجرا دارند طبقه بندي مي شوند. طبقه بندي كاال بر اساس ماهيت و مشخصات در اين نوع طبقه بندي ماهيت و مشخصات انواع كاال ها و مبناي طبقه بندي كاالها قرار مي گيرد كه در ابتدا نوع اصلي كاال و سپس زير مجموعه و گروه هاي فرعي و مشخصه هاي كاال تعيين مي شود. با توجه به مطالبي كه تاكنون در خصوص طبقه بندي موجودي هاي كاال در انبار ارايه گرديد ،مي بايست ابتدا موجودي هايي را كه در مرحله شناسايي كاال و اجناس از آنها فهرست برداري شده است بر حسب يكي از عوامل فوق طبقه بندي كرد. چيدن كاال پس از دريافت يا تحويل گرفتن كاال يا اجناس و صدور رسيد انبار نوبت به چيدن كاال در جاي مناسب طبق اصول و روال خاصي مي باشد .اين اصول عبارتند از: الف :تعيين محل قراردادن كاال(انبار ،قفسه ،طبقه ،رديف) يكي از راههاي باال بردن راندمان و ايجاد نظم و كاهش هزينه ها و ضايعات و به حداقل رساندن زمان، چيدن شحيح كاال مي باشد .به چيدن و نگهداري ماال در يك محل صفافي گفته مي شود .يكي از متداولترين شيوه تنظيم و نگهداري روش كدبندي كردن محل قفسه ،راهرو و طبقات است كه در موسسات بزرگ به خود انبار هم كد تعلق مي گيرد.مهمترين عوامل قرارگرفتن كاال در انبار عبارتند از :  - 1ميزان تقاضا يا مصرف كاال منظور از تقاضا مصرف يا ميزان ارسال كاالمي باشدكه به طور كلي مي توان به سه دسته پرمصرف، مصرف متوسط و كم مصرف تقسيم نمود كه بهتر است كاالهاي پر مصرف نسبت به دو نوع ديگر در دسترس باشد. – 2محل و موقعيت و شكل ظاهري و نوع ساختمان هنگام قراردادن كاال در انبار بايد به محل و موقعيت ساختمان انبار ،ظرفيت مفيد و قابل استفاده ،وجود ستونهاي داخل انبار ،محل درب هاي ورودي و خروجي انبار ،تهويه و نورگيري و شكل ظاهري انبار ،ارتفاع و ابعاد مختلف انبار و غيره توجه نمود. – 3وجه تشابه يكي ديگر از عواملوجه تشابه مصرف كاال مي باشد .مثال اجزاي موتور در يك قسمت و اجزاي روشنايي در قسمت ديگر تشابه مصرف را مي رساند.لذا قراردادن اقالم مشابه و هم مصرف در كنار هم باعث كوتاهي مسافت ،كاهش خستگي ،تسهيل در دسترسي به موقع و فراهم سازي كاال در پاسخگويي به درخواستها مي گردد. - 4امكانات و تجهيزات انبار يكي ديگر از عواملي كه در تعيين محل قراردادن كاال موثر است امكانات و تجهيزات موجود در انبار مي باشد .اين تجهيزات شامل وسايل حمل و نقل داخل انبار( از قبيل ليفت تراك ،چرخ دستي ،جرثقيل) و ساير تجهيزات شامل وسايل توزين ،نردبان و وسايل نگهداري مانند پالت و انواع ظروف و غيره مي باشد. - 5خصوصيات فيزيكي عامل ديگر تعيين محل قراردادن كاال مي باشد .اين خصوصيات شامل وزن(اقالم سبك و سنگين) ،نوع بسته بندي مانند(كيسه ،كارتن ،عدل ،جعبه ،بشكه ،قوطي ،صندوق و يا به صورت فله مي باشد. - 6خصوصيات كيفي كاال اين خصوصيات شامل كاالي فاسد شدني ،قابل انفجار ،سمي بودن ،سريع االشتعال و گران قيمت مي باشد .براي مثال كاالي گران قيمت نبايد دور از دسترس باشد تا احتياج به سرپرستي بيشتر داشته باشد و يا كاالهاي شيميايي كه امكان تركيب دارند نبايد در كنار هم قراردهيم. ب -چيدن و انبار نمودن كاال براي چيدن بايد به نكات زير توجه نمود: · در چيدن كاال در انبار حتي االمكان اجناس را نبايد پخش چيد بلكه بيشتر از اذتفاع به جاي سطح استفاده كرد آن هم به وسيله قفسه بندي يا با استفاده از پالت .حد مجاز استفاده از ارتفاع رعايت حدلقل 6سانتي متر از سقف مي باشد. طول و عرض قفسه ها بايد متناسب با اندازه اجناس باشد. · · انبار كردن كاال به صورت عمودي در مواردي است كه جنس باريك ولي مانند ميله ها ،تيرها و غيره منظور قفسه هاي كم عرض و با ارتفاع زياد ميباشد. · فضاي بين قفسه ها بايد متناسب با وسايل جابه جايي وحمل ونقل درنظر گرفته شود. · در خصوص كاالهايي كه بايد پيمانه ،وزن يا متر شوند حتي االمكان بايد در نزديك محل اندازه گيري باشند. · جابجايي اجناس فصلي جهت استفاده بهتر از فضاي انبار. انواع روشهاي چيدن كاال در انبار به قرار زير مي باشند :روش انباشتن كاال بر روي هم يا فله اي‌،روش چيدن كاال به ترتيب نظم و كد كاال ،روش چيدن بر حسب حروف الفبا ،روش چيدن بر حسب مراحل انجام كار ،روش دو كارتي ،روش فاصله توقف ،روش قوه ثقل ،روش متحرك و روش مساحت دوبل. ج -تهيه كارت شناسايي كاال و نصب آن بر روي كاال پس از اينكه عمليات تعيين محل و چيدن كاالها در انبار مشخص شد و در محل مورد نظر استقرار يافت مي بايست اقدام به تهيه كارت شناسايي كاال كه اطالعات مربوط به آن كاال را دارد را در طبقه مورد نظر نصب نمود. كارت شناسايي كاال نام و مشخصات كاال كد كاال شماره راهرو شماره قفسه شماره طبقه فهرست منابع وماخذ انبارداري 1و 2تاليف فالمه خليلي ابيانه مديريت انبار و عمليات مرتبط با آن انتشارات سازمان مديريت اصول حسابداري 2تاليف دكتر عزيز نبوي اصول كارپردازي و انبارداري تاليف منوچهر اميرشاهي پژوهشي عملي و علمي از انبارداري تابيف سيد محمد بهبهاني