صفحه 1:
نور طبیعی و مصنوعی در ساختمان
مهندس قربان افشار
بردیا رضوانی بندکهل
سال تعصیلی ٩۳
صفحه 2:
صفحه 3:
بحث نور و پرداختن به آن می نود در مباحث زیبلی شناسی و هنر جایگاه وی ای داشته باشد. از جملهعلوم و
yee a cea 0 زا PETS eae eee oem
گیری از نور طبیعی به خود اختصاص می دهد.ابزا و وسایل روشنلیی نیز بهعنوان عواملی که تأمین کننده ی نور
مصنوعی هستند .مطرح می باشند. در هنر معماری ثور یکی از اجزلبی است که کنر عناصر و مفاهیم دیگر از قبیل
تتاختر بطم فضابی معالج, رنگ و ... مطرح می شود و در طراحی به عنوان یک عنصر مجزا بای نقش خود را یا
کند. یکی از مهمترین مت های نور طبیمی؛ توللی و دگرگینی ن در طول روز است که باعث حركت و تغيير
لالت لالطاغات مختلف سى شرا
معمارى و نور به همان اندازه به يكديكر وابسته لند كه جسم و روح يكى براى زئده بودن و دیگری برای حضور
مادى لين جهان به ديكرى نیز درد و أن هنكام كه نور بر جسم فضا جارى مى شود هر دو در جهان مرئى «وجود»
پیدا می کنند. یکی از چللش هایی که معماری امروز بان سر و کار دارد طرح این سوال است که حضور نور
بخصوص نور طبیمی در معماری می توند معنلیی فلت از روشنلیی داشته بش و آیا دستيابى به الكوى صحيحى از
بکارگیری نور امکان پذیر است؟ و یا اساسا زومی در آن است؟ مساله مهم در لين ميان آن است كه با بالا رفتن
تکنیکهای ساخت و ساز و دستیابی به سهولت در اجرا در بیشتر مارد توجه و ظرافت هلیی که در گذشته و در
سبک های متنوع معمارى كشورمان و ساير ملل در برداختن به نور بوده متاسفانه امروزه دیگر به چشم نمی خورد و
انيروى كار آمد نور در ادراک فضا و بالا بردن كيفيت معمارى و بدنيال آن کیفیت زندكى بلا استفاده شده است.
نور يك ابزار بيان معماريست كه علاوه ير آن بر ساير ابزارهاى معمارلنه نيز تاثير تكذار است. سناريوبى كه معمار براى
نور مطلوب ساختمان خود در روز وشب در نظر می گیرد در بيدليش حال و هواى كلى حاكم در بنا نقش دارد و
همان اهداف کلی که گام اول در بدست آمدن کالبد روحی بناست را شکل می دهد. اگر چه نور مناسب شب معمولا
توسط طراح داخلی انتخاب می شود و معمار نقش چندائی در تنظیم ن ندارد هلی نقش معمار در طراحی سلسله
مراتبى كه به لحاظ تاريكى و روشنايى مخاطبين را با آن مواجه می کند بسیر مهم و اساسی است.
صفحه 4:
و و 53 3 وت بحند. آما فضایی که با نور یکنواخت پر
ار 9ات و در تاریکی محض اصولا فضلیی وجود ندارد. بر خلاف این
في فضایی که مملو از تضاد سایه روشنهاست سر شار از ثیروهای بصریست.
قطعاً نور یکی از عناصر تعیین کننده آهنگ حیات در زندگی بشر است. یک نظر اجمالی
از داخل یک بنا به دنیای اطراف. ما را با نشانه های بی شماری که برای سلامتی فیزیکی
و روحی ما اهمیت دارند. آشنا می کند. هر چند که نیازهای بشر به این عناصر به طور
قبل توجهی متفاوت است. همچتین تعبیر از نوربه یک سسله برداشتهای شخصی
وابسته است که .دانستن آنها دقیقا موضوع اصلی حوزه نور پردازی نیست. اما با تجارب
شخصی در ارتباط است. رویکردهای فرهنگی مختلف نیز در ادراک و پذیرش نور CAE
دارد؛ مفهومی که در مذاهب و مکاتب اعتقادی به اشکال متنوعی تعبیر شده است در
مسيحيت: تور مى :تولند استتعازة اج اراخيا باشده آما. حتى .لين تعبيو نينر طول رطان
دستخوش تغيير و تحول شده است.
صفحه 5:
تور بخشی از مصالح اشتمانی میباشد وبا حجم و بدنه و نمای ساختمان. یک پیکر را می سا . هر کدامدیگری را
تکمیل می کندتور در تریکی حامل پیام ها و اشاراتی بای انسان است نور در واقع حكم يك راهنما را در فضاها و
مسیرهای ورودی و خروجی عاری از نر و فضاهای تریک داردنور در معماری به منظور كشيده تر نشان دادن ارتفاع
co pe ول با aa برآماگی هی بریک و بله" یه ها مهرد وطويل ايجله دا نا کشیده هر یه تفر
ANU il بای تمابش es ln نا همان وزودق ها می تون با اجادحفزة عا يق بر رو حي
بخش های موردتظر را با سابه مشخص تمودتور در داخل سازهتشان دهندة هوبت و رنگ است.
قر ES DBL عنماری نور یکی از یی تا که کنر نش وهی دگر بل انار
تظم فشایی مصالح رنگ و ... مطرح می شود. در طراحى به عنوان يك عنصر بايد نقش خود را ايفا كندنور در داخل
dates hat ar عريت ورك ست
خلق فضلى معمارى با كنش نور معين ميشود. هر GLE و توليد يف محصول معماری, هیچگاهتمیتون تور را ادیده
كرفت حتى جنائجه تخواهيم به نحو مصنوعى نور را در فضلى درون با بيرون به كار جبريم. وظيفه اساسى يك معمار
ایجاد تازن و تملدال جا عد مطلق بين اسل لور و تباریف مفهومی یک معماری است. قضابه تحو مطلق فقط فنا و
فضاى جوهر يكتايى همجون نور است و همين دليل ترجيح نكاه دو جانبه نور- فضا در طراحيهاى معمارى است
فضاى خارجى ساختمانها و احجام ساختماتى با تور طبيعى و در مواردى مصنوعى بيرامونى در طول شبانهروز وحدت
درد با معماريهاى دوره مدرن. طراحى هر ساختمانى از بيرون بدون ارزيلبى نسبتى از تاليف و تركيب احجام تورى و
احجام فقابی
صفحه 6:
orp
نور میتواند مرز دو فضای همسایه را تغییر دهد و ماهیت جدیدی از همسایگی جدید فضایی بوجود
أورد. دو فضایی که یکی از نها دیگری را دربرگرفته با نور از هم جدا نمیشود اما با تنظیم نور
میتوان جدایی فضلیی لین دو را از یکدیگر تخفیف داد و یا بالعکس ol را تشدید كرد. نور ميتواند
حصار فضاها را ممکن و یا معنیدار کند. همچنین تأثیر ترفندهای نوری کمتر از ترفندهای هندسی
و صوری نیست.
به رغم محصور شدن نور در فضاهای داخلی به پرتوهای منعکس بر دیوارها ستونها سقف و کف
دریچهها و درهاء آن به فضای درک شده براساس اندازهها و تناسب طول و عرض و ارتفاع محدود
نيست و نور ميتولند حدود مادی و انضمامی فضاهای داخلی را کمابیش واسازی کند.برای مثال در
کف اتاق دایرهای شکل نصب شش نورافکن در محل رئوس زوایای یک شش ضلعی متداخل
میتواند برای ناظری که در درون اتاق نشسته است از خمیدگی و انحنای صورت اتاق بکاهد.
صفحه 7:
بط هندسی ز ریت و فراع و قتبای متدسی به وجود ميآيد. آيواتهاى اتسبوسه بل .به نحو متقارن و متوازى شكل
گرفته است ما طهور نورب هتگام لون فاب و يابا يرتو تورافكنها در هنكام شب برسيكتيوهاى زيبا و متعددى را بر ايوانها
pC تاس فضا دركشدنى نيست بلكه لن مقدار از فضا درك فيشود كه يف
مار از جاره تور سود تداعل دو و با چند فشای متمايق قر يكن صورت ججديد قضاییتیزمیتون با فاغیم نوری تاغل
يافته و جلوهاى ديكر يابد. دو فضاى نيمه استوانهاى با زاويه 18 درجه روبروى هم را تصور كنيد كه از طربق تورافكنها به
دو سوى ديواره مقلبل لين دو نيم استوانه نور متمركز برتاب ميشود. جنين تأثيرى از تور در جشم ما لين دو نيم استوانه را
بتر از pl ally Sag است از بدیگر دم میا
asa as مسو بر ريق تلا قشاهای مناخته شده لا دوز و پیتوری ES ln gp gon IH
Sige ميلاؤة لين اشکال يؤكر تعروف شف إن يهتر eS na SN IS fal eee, aS
استفاده قرار ككيرد. اشكال بنيادى با مداخله نور و و ورود نور در هر تجزيه. تركيب. انفصال و اتصال هويت مضاعفى مييابد.
ستون نور از طريق بنجره مربعى شكل بالاى يك سقف. منشور بدون سرى را در زیر آنبه وجود ميأورد و مربع ينجره را از
یک دونه قشایی هندمی به یک نید فسایی توق ا متخ
نور فضا و فرم را به هم آشنا میسازد. گیدئون درک معماری را با سازماندهی فضا و فرم ساخته شده ممکن میداند
عاوهبرمداحله نور در قضاى درونى آن ميتولند بر كيفيت پیوتد فضاهای دروتی و بيرونى و برعكس اثر كذارد. تور ميتوائد
خروج انسان از خلنه را به تحوى سامان دهد كه او در اين هنكام باى خود را بر يك فضاى محيطى بيكانه در خارج بكذارد و
يا در برابر احساس خودمانى از قضاى ديكر را در أو زمينهسازى كند.
صفحه 8:
تور رواقها قضاهای واسطهای و میلنی را که فضاهای حلیل هستند با بیرون و درون پیوندی بیش از
وساطت میدهد. حرکت تور میتولند > OS فضلى درون از بيرون به درون يا بالعكس را تشديد و يا
تضعیف کند. واضح است سلسله مرلتب نورى. سلسله مرلتب ميتنى بر اختلاف ارتفاغ فضاها در طراحى
نيست: البته تفارض فاتى با آن نيز ندازد.
با توسل به نور حايلهاء پردهها و دیوارهای شفاف ساخته ميشوند. لین جشماندازها و فضاهاى مرتبط
پیدرپی امکان پرسپکتیو يك نقطه را فراوان میسازند.
با نورهای عارضی اشیاء و اجسام برای دیگری ظاهر می شوند. ايتکه با نور عارضی شینی برای دیگری
ظاهر میشود به این معنی نیست که برای خود آشکارباشد. حتی یک حایل شیشهای که به نظر میرسد
برای خود ظاهر است برای خود ظاهر نیست بلكه تنها در يك عمارت به لين منظور يه كار ميآيد نا
چیزهای آن سوی خود از نور بهرهمند باشند. يس لَن حليل شیشهای همچون اشیاء مادی دیگر برای
ظهور ما نيازمند نور است و خود به خود ظاهر نیست. تفاوت حلیل شیشهای تنها با اشياء مادی دیگر
این است که آن بر خود مخفی نیست. بلکه آن بر خود ظهور دارد زيرا آن خوديخود مانع ظهور نيست.
صفحه 9:
از لحاظ دسته بندی کلی نور به دو دسته نورهای طبیعی و مصنوعی تقسیم می
.شود
نور طبیعی :
یکی از عناصری است که در تغییر ماهیت فضای داخلی بنا تأثیر به سزایی
دارد.یکی از مهمترین مشخصه های نور طبیعی توللی و دگرگونی آن در
طول زوز است که باعث حرکت و تغییر حالت در ساعات مختلف می شود.
و در ساختمان و سازه ها فقط به مواردی از قبیل نور جنوبی و شمالی بر نور
شرقى و غربى ارجحيت دارد و در مواقع ناجارى نور شرقى از نور غربى بهتر
است توجه می شود و معماران بصورت کليشه ای و از روی عادت آن را
رعایث.می کنند.
صفحه 10:
نور مصنوعی در زمینه مختلف از جمله شناساندن, لبه هاء مرز مناطق, نواحی و
میراث طبیعی, فضاهای شهری (مراکز خرید. پیاده راه ها ميادين و ...) بافت
کالبدی ارزشمند و ۰.. در هنگام شب ممکن است استفاده شود.اولین جنبه های
مختلف عملکرد نور را بعنوان ابزار هادی اطلاعات بررسی می کند در حللی که
دومی ادراک انسان را بعنوان بستری جهت مدل سازی و حل مسائل طراحی نور
مصنوعی مورد توجه قرار می دهد.
در استفاده از نورهای مصنوعی بلید به مسأله مهم که رنگ است توجه کرد زیرا
رنگ است که به فضا روح و جان می دهد و برای طراحی داخلی باید روان
شنلسی رنگ را لحاظ کرد نباید فقط بنابه سلیقه انتخاب کرد. باید با روحیه
آدمهای خانه سازگلر باشد.نورهای مصنوعی به دو دسته نورهای کلربردی و
نورهای تزیینی تقسیم می شوند
صفحه 11:
نور پردازی و معماری:
در روزهای صاق ناختمان ها به وسیله تور پر قدرت و مستقیم خورشید روشن می شود. نورخورشيد سایه
بر سک ی
اما در هنگام شب ساختمان هابه گینه ای کاملاً متفوت از آنچه در هنگام روز می بینیم ظاهر می شوند
تقلید و بازسازی اقکت های تور روز و نور خورشيد ناممکن است.چالش های اساسی یک طراحنورهتعریف و
Seppe oe
نوربردازی و روشنایی شب هنكام. مى تولند براى محيط پیرامون یک ساختمان, مفید باشد یا می تولند گروهی
از بناها ره به هم مرتبط کند و یا مهمتر از همه. می تولند بخش های یک مجموعه واحد شهری را به هم
متصل کند.
تعریف POINtS) the bla ۴0۱) به وسیله تور در یک محدوده شهری, از طریق روشن کردن و پرقدرت
کردن ساختمان های بزرگ و نورپردازی ضعیف تر و ملایم تر ساختمان های کم اهمیت تره صورت مى كيرد.
انسجام و یکپارچگی شبکه دسترسی ها و محیط های شهری. می تولند به وسیله نوربردازی خیابان ها و
محوطه تأمین شود. روشنایی مدرن با طراحی خوب. در موفقیت یک پروژه طراحی شهری موثر است
احساس راحتی و ذليذيرى فضا با تغييرات ملايم و مناسبی حاصل می گردد. یکنواختی و همچنین محرک
های بیش از حد نور. می تواند ایجاد ناراحتی نماید.
صفحه 12: