هوازدگی
اسلاید 1: هوازدگی نام دبیر : استاد نورانیان
اسلاید 2: مطالبی موجود در این مجموعه عبارت است از :هوازدگی چیست ؟هوازدگی مکانیکی عوامل موثر بر هوازدگی مکانیکی هوازدگی شیمیایی انواع تخریب شیمیایی هوازدگی کروی فرسایش خاک
اسلاید 3: هوازدگی چیست؟هوازدگی به زبان ساده عبارت است از پاسخی که مواد سطح زمین در مقابل تغییر محیط از خود بروز میدهند و شامل از هم پاشیدن سنگها و تجزیه آنها در سطح زمین و یا نزدیک به سطح زمین است. بعد از میلیونها سال ، بالا آمدگی و فرسایش ، سنگهای موجود در سقف تودههای نفوذی از بین رفته و توده در سطح زمین رهنمون پیدا میکند. این توده متبلور که در دما و فشار زیاد و احتمالا در چند کیلومتری زیر زمین تشکیل شده بود، اکنون در سطح زمین و در معرض شرایطی کاملا متفاوت قرار دارد. در چنین وضعیتی ، توده سنگ به تدریج تغییر میکند تا جایی که دوباره با شرایط جدید به حالت تعادل برسد به چنین تغییراتی در سنگ ، هوازدگی میگویند. هوازدگی معمولا به دو صورت مکانیکی و شیمیایی بررسی میشود ولی در طبیعت این دو همزمان عمل میکنند.
اسلاید 4: انواع هوازدگی هوازدگی را با توجه به نوع تغییراتی که در سنگ صورت میگیرد به انواع مکانیکی و شیمیایی تقسیم میکنند. هوازدگی مکانیکی در هوازدگی مکانیکی هیچ تغییری در ترکیب شیمیایی سنگ صورت نمیگیرد بلکه سنگها تحت تاثیر یک سری از عوامل فیزیکی به قطعات کوچکتر تقسیم میشوند. در نتیجه بر اثر خرد شدن سنگها سطح جانبی قطعات زیادتر شده و سطح تماس سنگ با هوا افزایش می یابد عوامل ایجاد هوازدگی مکانیکی ((فیزیکی )) عبارتند از: : یخبندان ، انبساط حاصل از برداشته شدن بار فوقانی ، انبساط حرارتی و فعالیت موجودات و زنده
اسلاید 5: عوامل موثر در هوازدگی مکانیکی یخبندان یخ بستن و ذوب پی در پی از مهمترین فرآیندهای هوازدگی مکانیکی به شمار میآیند. وقتی آب یخ میبندد. حجم آن در حدود 9% زیاد میشود. این افزایش حجم باعث ایجاد نیروی عظیمی میشود. افزایش حجم با یخ بستن آب ناشی از ایجاد یک ساختمان بلورین باز در هنگام یخ زدن است. وقتی آب یخ میزند نیروی زیادی به سمت خارج ایجاد میکند. در طبیعت آب به داخل شکافها و حفرات موجود در سنگ نفوذ کرده و یخ و در اثر انبساط سبب شکستگی سنگ میشود. میزند به این فرآیندها یخبندان می گویند فرآیندهای یخبندان اکثرا در نواحی کوهستانی که در آن چرخه روزانه ذوب و یخبندان وجود دارد مشاهده میشود. در این نقاط سنگها از جای خود کنده میشوند و پس از غلتیدن روی هم انباشته میشوند و در پای صخرهها ، شیبهای واریزهای را بوجود میآورند
اسلاید 6: 2- انبساط حرارتی به خصوص در نواحی خشک باعث سست شدن سنگها میشود. در نواحی خشک تغییرات درجه حرارت روزانه از 30 درجه سانتیگراد تجاوز میکند. گرم و سرد شدن سنگها سبب انبساط و انقباض آنها میگردد تصور بر این است که پدیده انبساط حرارتی نقش عمدهای در از هم پاشیدن سنگها داشته باشد، اما تجربیات آزمایشگاهی این امر را تائید نمیکند. در یک آزمایش ، سنگها را بیش از آنچه در سطح زمین گرم میشوند حرارت داده و سپس سرد کردهاند این عمل بارها تکرار شده تا شبیه عمل هوازدگی در طول صدها سال باشد اما سنگها تغییر ظاهری ناچیزی از خود نشان دادند. برای اظهار نظر قاطعانه لازم است تا پژوهشهای بیشتری در مورد تغییرات حرارت روزانه انجام گیرد.
اسلاید 7: 3- فعالیت موجودات زنده بر اثر فعالیتهای گیاهان ، جانوران حفار و انسان نیزهوازدگی انجام میشود. ریشه گیاهان در جستجوی مواد معدنی به داخل درزها فرو میروند و با رشد خود قطعات سنگ از یکدیگر دور میکنند جانوران حفار به خرد کردن و جابجایی مواد به سطح زمین که در آن هوازدگی شیمیایی شدت بیشتری دارد کمک میکنند همچنین بدن موجودات پس از مرگ تجزیه شده و اسیدهایی تولید میکند. البته این حالت بیشتر در هوازدگی شیمیایی موثر است. در مکانهایی که سنگها را برای راه سازی یا معدن منفجر میکنند تاثیر انسان محسوس است ولی در مقیاس جهانی تاثیر انسان در جابجایی مواد پس از جانوران حفار قرار میگیرد
اسلاید 8: برداشته شدن بار فوقانی وقتی تودههای بزرگ آذرین بویژه آنهایی که از گرانیت ساخته شدهاند. تحت تاثیر فرسایش قرار گیرند. ورقههایی به موازات یکدیگر از سطح آن جدا میشوند. این پدیده را که سبب ایجاد لایههای پوست پیاز میشود ورقهای شدن مینامند و در جایی که دیده میشود که فشار حاصل از وزن سنگهای رویی بر اثر فرسایش به میزان زیاد کاهش مییابد لایه خارجی بیش از همه انبساط مییابد و از بقیه سنگ جدا میگردد. معمولا با عملکرد این نوع هوازدگی توده آذرین شکل گنبد به خود میگیرد. ادامه هوازدگی سبب میشود که قطعات حاصل از ورقهای شدن به صورت گنبدهای پوست پیازی از هم جدا شوند. تونل های عمدی معادن نیز موارد دیگری هستند که با کاهش فشار شکسته شده و از سنگ اصلی جدا میشوند در واقع. سنگها از دیوار تونلها بر اثر کاهش فشار به بیرون پرتاپ میشوند نتیجه برداشته شدن قطعات از روی سنگها ، شکسته شدن ورقهای میباشد
اسلاید 9: هوازدگی شیمیایی در هوازدگی شیمیایی ساختمان داخلی کانیها ، بر اثر افزایش و یا کاهش عناصر تغییر میکنند. در واقع هوازدگی شیمیایی از واکنشهای شیمیایی کانیهای تشکیل دهنده سنگها با آب و اکسیژن ، گاز کربنیک ، اسیدهای تولید شده توسط مواد ارگانیکی و خاکها حاصل میشود که در نهایت منجر به تجزیه سنگ اولیه میگردد. هوازدگی سبب تلاشی شدن سنگ به ابعاد کوچکتر میشود و این تخریب فیزکی به نوبه خود سبب تسریع در هوازدگی شیمیایی به دلیل افزایش سطوح فراوان در مجاورت محیط تخریب شیمیایی میگردد. در صورتی که تخریب فیزیکی صورت نگیرد، تخریب شیمیایی به آهستگی بسیار صورت میگیرد. از طرف دیگر تشدید تخریب شیمیایی به علت سست نمودن سنگها خود سبب تسریع تخریب فیزیکی آن نیز میگردد. در واقع هر دو نوع تخریب در ارتباط بسیار نزدیکی و توام باهم سبب فرسایش سنگهای سطح زمین میشوند.
اسلاید 10: انواع تخریب شیمیایی انحلال در آب : اغلب کانیها به نسبتهای متفاوتی در آب حل میشوند. کلروها ، سولفاتها ، نیتراتها و کربناتها وقتی در مجاورت آب فراوان قرار بگیرند به تدریج حل میشوند. در این صورت آب را حلال و مجموعه حل شونده را محلول و عمل مزبور را انحلال مینامند. کلرور سدیم (هالیت یا نمک طعام) و سولفات کلسیم (ژیپس) به راحتی در آب حل میشوند و آبهای زیرزمینی و جریانهای نفوذی سبب ایجاد حفرات متعددی در سطح و یا در عمق این رسوبات میگردند. انحلال در اسیدها مقدار زیادی از آبهای طبیعی در واقع اسید ضعیف هستند و اسیدهای دیگر نیز از مواد ارگانیکی حاصل میشوند. هر اسیدی صرفنظر از قوی و یا ضعیف بودن آن دارای عامل هیدروژن است که با انواع کانیها واکنش شیمیایی از عمده ترین سنگها هستند را با اسید کربنیک میتوان نام برد. اسید کربنیک یکی از عمده ترین اسیدهای محیط طبیعی سنگها را تشکیل میدهد، زیرا گاز کربنیک موجود در هوا ، در آب و بخصوص در آب باران حل شده و اسید کربنیک را میسازد.
اسلاید 11: هوازدگی کروی هوازدگی شیمیایی علاوه بر تخریب ساختمان داخلی کانیها باعث بوجود آمدن تغییرات فیزیکی نیز میشود به عنوان مثال وقتی که قطعات مکعبی شکل بوسیله |درزههای منظم تحت تاثیر هوازدگی شیمیایی قرار میگیرند گرد و کروی میشوند. هر پدیده که سبب بوجود آمدن شکل کروی شود هوازدگی کروی نامیده میشود. هوازدگی کروی شبیه تورق پوست پیازی است با این تفاوت که در حجم کوچکی از سنگ رخ میدهد. وقتی کانیهای سنگ به رس تبدیل میشوند به علت ورود آب به ساختمان آنها ، حجم آنها افزایش مییابد این افزایش حجم فشار زیادی به اطراف وارد میکند که به نظر میسرد ایجاد لایههای متحدالمرکز و شکستن پوسته پوسته شدن سنگها نتیجه آن میباشد.
اسلاید 12: خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری جدی برای رفاه انسان و حتی برای ادامه حیات او به شمار میآید. در مناطقی که فرسایش خاک کنترل نمیشود خاکها به تدریج فرسایش یافته، حاصلخیزی خود را از دست میدهند. فرسایش خاک نه تنها سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع میگردد و از این راه خسارات جبران ناپذیری به جا میگذارد. بلکه با رسوب مواد در آبراههها ـ مخازن سدها. بنادر و کاهش ظرفیت آبگیری آنها نیز خسارتها و زیانهای فراوانی را سبب میشود بنابراین نباید مسئله حفاظت خاک را کوچک و کم اهمیت شمرد.نسان برای ادامه حیات خود به مواد غذایی نیاز دارد که در اثر وجود آب و خاک بدست میآید عاملی که وجود آب و خاک را به خظر میاندازد فرسایش است که همواره برای از بین بردن آنها عمل میکند به همین جهت است که مبارزه با فرسایش خاک در سطح جهان مورد توجه قرار گرفته است. به طور کلی، فرسایش یک پدیده اجتناب ناپذیر بوده و نمیتوان آن را کاملاً از بین برد ولی فعالیتهای انسان میتواند آن را تشدید نموده و یا کاهش دهد.
اسلاید 13: یادمان باشد که ما فقط یک کره زمین داریم یادمان باشد که ما فقط یک زمین داریم یادمان باشد که فقط یک کره ی زمین داریم
اسلاید 14:
اسلاید 15: The End پایان
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.