واکسیناسیون در دام

صفحه 1:


صفحه 2:
* واکسیناسیون در دام (باکتریایی -ویروسی) 

صفحه 3:
مقدمه * همانگونه که مستحضرید یکی از مهمترین اهداف سازمان دامپزشکی کشور توسعه تولید و حفظ بهداشت دام و حفظ سلامت انسانی می باشد که اقدامات وخدمات انجام گرفته دراین خصوص می تولند در نهلیت منجر به خود کفایی کشور و سلامت جامعه انسانی گرد . بدیهی است تحقق لین مهم با انجام خدمات متنوع در بخشهای مختلف مرتبط با دامپزشکی ( پیشگیری » واکسیناسیون » مراقبت های فعال . پایش بیماری ها ی دامی خصوصا بیماری های قابل انتقال ازدام و نظارت بهداشتی بر تولید و عرضه فرآورده های خام دامی و ...) امکان پذیرمی باشد . درکشورهای توسعه يافته غالبا سیاست پیش گیری از بیماری های دامی بر اساس ريشه کنی ومعدوم سازی دام بیمار استوار است اما درکشورهای درحال توسعه و ایران با توجه به موقعیت اقتصادی و جفرافیلیی و وضعیت اپیدمیولویی بیماری ها سیاست مبارزه با بیماری های فوق عمدتا مبتنی بر کنترل بیماری از طریق واکسیناسیون دام مى باشد 

صفحه 4:
مقدمه » وتنها درخصوص بیماری های مشترک موضوع ريشه کنی بیماری دامی در دستور کار است . لذا پر واضح است که واکسیناسیون صحیح و فنی دام در کشور « از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود . چراکه سالانه میلیونها نفرساعت کار نیروی انسانی و چند صد میلیارد ریال در امر اجرای واکسیناسیون دام توسط سازمان دامپزشکی کشور و سایر مراکز هزینه می گردد و چنانچه در نحوه تامین واکسن از تولیدتا مصرف دقت لازم انجام نگردد نه تنها لین امر باعث خسارت و اتلاف سرمایه ملی می 295 بلکه موجب شکست خدمات فوق و سردرگمی دربررسی » مطالعه عامل پیماری و نحوه گسترش و اپیدمیولوژی آن ودرنهایت موجب کسب نتایجی برخلاف اهداف غایی سازمان دامپزشکی خواهد شد 

صفحه 5:
مکانیسم دفاعی بدن * انسان و جانوران در محیطی زندگی می کنند که عوامل و میکروارگانیسمهای بیماری زای متعددی سلامتی آنها را بطور دائم تهدید می کند. بدن با دو روش دفاع غیر اختصاصی و دفاع اختصاصی عوامل بیماری زا و بیگانه را از بین می برد و مانع بروز بیماری می شود. * الف- دفاع غیر اختصاصی این مکانیسم دفاعی که نخستین سپر بدن در برابر هجوم میکروب ها به بدن است در برابر اغلب میکروب ها یکسان عمل می کند و نمی تواند آن ها را از یکدیگر شناسایی کند. 

صفحه 6:
مکانیسم دفاعی بدن * الف - ۱) يوست و لایه های مخاطی نخستین خط دفاعی این مکانیسم هستند .لایه های شاخی سطح پوست مانع از ورود بسیاری از میکروب ها به بدن مى شوند. به علاوه سطح پوست به علت وجود چربی و آنزیم لیزوزیم در عرق » اسیدی بوده و مانع رشد بسیاری از باکتری ها می شود .مایع مخاطی که از سطح لایه های مخاطی لوله ی گوارشی » مجاری تنفس و مجراهای ادراری و تناسلی ترشح می شوند موجب به دام انداختن میکروب ها شده و از نفوذ آن ها به بخش های عمیق تر جلوگیری می کنند. آنزیم لیزوزم موجود در مخاط نیز موجی از تخریب دیواره سلولی باکتری ها می شود .مزک های سطح مجراهای تنفسی مخاط و میکروب های به دام اقتاده را به سوی حلق می رانند. این میکروب ها یا به صورت ارادی از بدن خارج شده. یا بلعیده شده و توسط شیره معده تخریب می شوند.ادراره مدفوع» بزاق» سرفه, عطسه و آنزیم لیزوزيم موجود در اشک نیز موجب تخریب و دفع میکروب ها می شوند. 

صفحه 7:
مکانیسم دفاعی بدن * للف - ۲ ) دومین خط دفاعی غیر اختصاصی از پنج مکانیسم تشکیل شده است که عبارتند ‎yl‏ ‏پاسخ التهلبی التهاب پاسخی موضعی است که به دنبال آسیب بافتی بروز می کند . قرمزی» تورم ۰ گرمی و چرک از علایم التهاب هستند . سلول های آسیب دیده در محل جراحت با آزاد کردن هیستامین موجب گشادی رگ ها و افزایش خون در این موضع می شوند. آنگاه. ماکروفاژها و نوتروفیل های خون با حمله به عوامل بیماری زاء عفونت را سرکوب می کنند و اجزای سلولی فرسوده را تجزیه می کنند. 

صفحه 8:
مکانیسم دفاعی بدن * پاسخ دملیی :گرهمای حاصل از تب ملع از رشد بسیاری از عوامل بیماری زا مى شود. [] * فاكوسيت ها :مهم ترين بخش دومين خط دفاعى غير اختصاصى را تشكيل مى دهد . نوتروفيل هاء لأماكروفازها و اثوزينوفيل ها از لين دسته هستند كه با فاكوسيتوميكروب ها را از بين مى برند. هاى مكمل :يروتئين هاى مكمل انواعى از يروتئين ها هستند كه در خون قرار دارند و توسط لآ 

صفحه 9:
مکانیسم دفاعی بدن * سلول های پوششی روده و کبد و ماکروفاژها ساخته می شهند . لین پروتئین ها به هنكام برخورد با میکروب ساختارهایی حلقه ای به وجود آورده و منافذی بر غشای میکروب ایجاد می کنند که موجب مرگ آن می شود. * اینترفرون ننوع دیگری از پروتلین هاست که توسط سلول های آلوده به ویروس ترشح شده و از تکثیر ویروس در سلول های سالم جلوگیری می کند. 

صفحه 10:
مکانیسم دفاعی بدن ‎٠‏ ب- دفاع اختصاصی * درصورتی که عوامل بیماری زا از سد دفاع غیر اختصاصی عبور کننده ب | دفاع اختصاصی روبه رو خواهند شد . در ای مکانیسم» علاوه بر ماکروفاژها نوعی از ‏لبول های سفید به نام لنفوسیت ها نقش دارند که از سلول های بنیادین مغزاستخوان حاصل می شوند. لنفوسیت ها به طور اختصاصی عمل می ‎AES‏ ‏یعنی یک نوع خاصی از عوامل بیگلنه راشناسایی و از بین می برند. لنفوسیت ها يس از بوجود أمدن نابللغ هستند و برای کسب ویژگی های لازم برای شناسایی و مبارزه با میکروب هاء بايد تكامل يابند. ‎ 

صفحه 11:
مکانیسم دفاعی بدن بر اساس محل کسب تکامل, لنفوسیت ها را به دو دسته لنفوسیت های در تیموس تخصص يافته اند. آ در مغز استخوان و لنفوسيت هاى 8 تقسیم می کنند. لنفوسیت های ۲ لنفوسیت های لنفوسیت های بللغ توانایی شناسایی مولکول ها و سلول های خودی را از بیلن. و نيز مقابله با عوامل بيكلنه را به دست مى آویند و وارد جریان خون می شوند. لنفوسیت ها بر سطح خود دارای گيرنده هایی هستند که از لحاظ شکل هندسی مکمل نوع خاصی از آتتی ژن( که بر سطح عوامل بیگانه قرار دارد ) است 

صفحه 12:
مکانیسم دفاعی بدن * .به این ترتیب هر لنفوسیت. با داشتن نوع خاصی گيرنده. آنتی ژُن خاصی را شناسایی کرده و از بین می برد .به همین علت می گوییم که لنفوسیت ها به طوراختصاصی عمل می کنند. برخی از لنفوسیت ها بین لنف و خون در گردش انده و برخی دیگر در گره های لنفی .طحال, لوزه ها و آپاندیس جمع می شوند. 

صفحه 13:
ایمنی هومورال * ایمنی هومور ال بخشی از دفاع اختصاصی است که به مبارزه با باکتری ها و ویروس های موجود در مایعات بدن می پردازد ودر آن لنفوسیت های 3 نقش دارند. لنفوسیت های 3 هنگامی که برای نخستین بار به آنتی نی متصل می شوند ۰ رشد می يابنده تقسیم می شوند و طی تغییراتی به پلاسموسیت و سلول های 3اخاطره تبدیل می شهند ‏ پلاسموسیت ها پروتئین هایی به نام پادتن ترشح می کنند که در خون محلول هستند . هر نوع پادتن به نوع خاصی آنتی رن متصل مى شود و أن را از بين مى برد. نحوة عمل يادتن ها گوناگون است . 

صفحه 14:
ایمنی هومورال * در بسیاری از موارد پادتن با اتصال به آنتی ین های سطح عامل بیگانه. از اتصال آن به سایر سلول های بدن جلوگیری می کند. و موجب می شود میکروب به آسانی توسط ماکروفاژ بلعیده شود سلول هاى تأخاطره نيز در بدن در حللت آماده باش می مانند و درصورت. برخورد دوباره با همان آنتی ژن, تعداد بيشترئ بلاسموسيت و مقدار كمى سلول خاطرة ولد می ‎eg po a‏ پادتن با مقدار و سرعت بیشتر تولید می گردد و مبارزه با شدت بیشتری انجام می گیرد. 

صفحه 15:
ایمنی هومورال ‎ages‏ rue 9-3 ‘Antibody ایمنی با واسطه سلولی ایمنی باواسطه سلولی به ایمنی حاصله از لنفوسيتهاى 1 اطلاق می گردد که بدون ترشح آنتی بادی انجام می كيرد و مسئول شناسایی و انهدام سلولهای غیر طبیعی می باشد. 

صفحه 16:
ایمنی طبیعی و اکتسابی ایمنی طبیعی موروثی بوده و مستقل از برخورد قبلی با آنتی ژنها است و غالبا به فعالیت فاگوسیتها و فاکتورهای دفاعی غیر اختصاصی وابسته است. از طرف دیگر ایمنی اکتسابی در لثر برخورد با عامل بیگانه بوجود می آید . بطور کلی ایمنی اکتسابی به تولید یا کسب آنتی کور یا سلولهای ایمنی اختصاص یافته بستگی داشته و از اینرو فوق العاده اختصاصی می باشد. 

صفحه 17:
ایمن سازي * هرگونه اقدامی که به منظور جلوگیری از بروز عفونت و یا تخفیف شکل طبیعی بیماری در فردی با تجویز آنتی بادی يا آنتی ژُن بعمل لید ايمن سازی گفته می شود.با تزريق عضلانى يا وريدى آنتى بادى؛ ايمنى غيرفعال يا انتقالى ايجاد مى كردد. دوام لين نوع ايمنى كوتاه است و بستكى به نيمه عمر آنتى بادى در بدن 3 افت کننده دارد و این مدت درحدود ۳ تا ۴ هفته می باشد . درصورت ون كه شامل میکرو ارگانیسم ضعیف شده ‏ کشته شده و یا اجزاء آن می باشد. دستگاه ایمنی فرد دریافت کننده تحریک و بطور فعال آنتی بادی تولید می کند. ایمنی بدست آمده دراین حللت را ایمنی فعال كويند .دوام اين نوع ایمنی » طولانی تر از نوع غیرفعال است . 

صفحه 18:
واکسیناسیون يا ایمن سازي فعال واکسیناسیون اقدام بسیارمهم و با ارزشی است که بوسیله ن با هزینه کم می توان از ابتلاء به بیماریهای عفونی جلوگیری کرد. بمنظور پیشگیری از بروز و شیوع بیماریهای عفینی و مسری بین انسان و دام و ن یز اجرای برنامه اجرای برنامه ريشه کنی » کنترل و مبارزه با بیماریها از واکسن استفاده می شود . واکسن و واکسیناسیون بعنوان اولین اولویت کاری مسئولین بهداشتی هر کشور در جهت حفظ و ثبات سلامت جامعه » کنترل » مبارزه و ريشه کنی بیماریها قلمداد می گردد . جمله مشهور پیشگیری مقدم بر درمان است به تنهایی بهترین توجیه استفاده از واکسن می باشد . 

صفحه 19:
رابطه بین نوع واکسن با ایمنی حاصل * واکسنهای با اجرام زنده که ازقدرت بیماریزلیی آنها کاسته شده است. معمولاً با دوز واحد می توانند ایمنی موثر و طولانی تری نسبت به واکسن های کشته شده ایجاد کنند . لین واکسنها علاوه برسیستم ایمنی هومورال سیستم ایمنی سلولی را نیز تحریک می نماینه لین نوع واکسنها تملیل دارند واکنشهای مشابه ‎JSS‏ طبیعی بیماری» به خصوص درافراد با نقص ایمنی را ایجاد کنند. برای اينكه با واکسنهای کشته شده, ایمنی کافی و بمدت ط ولای بدست آید, بایستی لین واکسنها ابتدا درچند نیبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری (تکرار ) شود 

صفحه 20:
واکسن چیست موجود زنده » مانند بدن انسان به خودی خود نیروی مقاومت و غلبه یافتن بر میگزویها را ذارذ ‏ لین:حللت. زا مصولیت ‎etal cg‏ اما در برخی: از موارد.باید بدن را از خارج کمک کرد » تا چنین مصونیتی را پیداکند . در بسیاری از بتماریللبی که از ویروس دید.می آینده:آگر اتبتان یکبار آن تیمازی: را بگیرد:و غوب:یقنود دیگر در بزایز آن مصوئیت؛ پیداامی کند.مفلا آبله «سرحکن و آبله مرغان از ریههایی هستند که اگر یک بار انسان آنها را بگیرد برای هميشه از آنها مصونيت بيدا مى کند. یعنی دیگر آنها را هرگز نخواهد گرفت 

صفحه 21:
واکسن؟ * اما بیماریهای دیگزی مانتد نقلوائزا ممکن است چند ‎dagh‏ سراغ انسان ییایند . يس براى رهايى از جنك آنها ‏ بطور مصنوعی در انسان مصونیت ایجاد می کنند . بدین طریق که ویروس ضعیف شده آن بیماری رایه بدن تزریق کرده؛ انسان را دچار یک حللت خفیفی از آن بیماری می نمایند . هلی چون لين بسيار ضعیف است. انسان به زودی بهبود می یلبد و پس از بهبودی کامل برای یک مدت طولانی در برابر آن مرض » مصونیت پیدا می کند 

صفحه 22:
تاریخچه . تعریف واکسن و اصطلاحات مرتبط: ۰ تا ۶۰۰سال قبل از میلاد . مردم مناطق ايران » هند و جين براى _ جلوگیری از ابتلا به بیماری ابله انسانی » محتوای خشک شده پوستولهای آبله را از طریق سوزن و استنشاق از طریق بینی به افراد تلقیح می کردند . در آنها بطور اتفاقی بانی امر واکسیناسیون در جهان گردیدند. اولین اقدام همگانی در جهت ایمن سازی افراد سالم علیه آبله انسانی در سال ۱۷۱۸ در انگلستان و سپس آمریکا ۱۷۹۶ بعمل آمد تا اينکه دکتر ادوارد جنر انگلیسی دریافت که با تلقیح مواد موجود در زخم ناشی از آبله گاوی می توان افراد را علیه آبله انسانی ایمن نمود 

صفحه 23:
تار بخچه ‎‘Nae Subd Silgorg Spa ghd ASI vias‏ داشته باشد. از اینرو وی بعنوان پایه گذار و يدر واكسن نون در جهان شناخته شد. ۷/3662 از نظر لغوی بمعنی گاو مشتق شده است و لین اصطلاح از سوی لهتی پاستور و به افتخار تلاشهای ادوارد جنر درخصوص پیشگیری از ابتلاء به آبله بکار ۷8663896 برده شد چرا كه اولين واکسن و روش واکسیناسیون در دنیا از آبله گاوی تهیه و با اجرا درآمد. نامگذاری و تعریف واکسن از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. در ایالات متحده آمریکا اصطلاح واکسن به فرآورده ای اتلاق می گردد که حاوی ویروس یا تک ياخته زنده تخفیف حدت يافته یا مرده , باكترى زنده تخفيف حدت يافته یا اسید نوکئیک باشد . در مقابل فرآورده های حاوی باکتری کشته و دیگر میکروار گانیسم هاء بسته به نوع آنتی ژُن موجود در آنها بعنوان باکترین» عصاره باکتریائی. تحت واحد. باکترین توکسوئید و توکسوئید خوانده می شوند. 

صفحه 24:
* در اتحادیه اروپاه اصطلاح واکسن شامل تمام فرآورده هایی است که برای تحریک ایمنی زایی فعال در انسان یا حیوان» عليه بیماری ساخته می شوند (بدون توجه به نوع میکروارگانیسم یا نوع توکسین میکروبی که از ن واکسن تهیه می شود). تعریف اخیر از واکسن از مقبولیت بیشتری در کشور های مختلف جهان از جمله کشورمان برخوردار است . از اینرو به فرآورده های پیولوژیک که ایجاد ایمنی غیر فعال می نمایند و يا جهت درمان آلرژیها و کارهای تشخیصی بكار مى روند » واکسن اتلاق نمی گردد. 

صفحه 25:
۷ بی‌ضریی *حصول اطمینان از بی خطر بودن واکسن در قبال انسان یا دام . بعبارت دیگر در صورت مصرف واکسن با دز توصیه شده از سوی تولید کننده . نبلید عوارض موضعی و سیستمیک غیر منتظره حاصل گردد. ۰ 7۷ اثر بخشی * توانایی اختصاص فرآورده بیولوژیک در ایجاد نتلیج مورد انتظار (کاهش بروز» كاهش ,حدت و یا کاهش سرایت بیماری) بشرطی که طبق نظر کارخلنه سازنده آن و تحت شرلیط توصیه شده عمل شود. 

صفحه 26:
‎Pote ncy‏ توانمندی: حصول اطمینان از توان واکسن در ایجاد ایمنی مطلوب . بعبارت دیگر اثبات توان نسبی يك فرآورده بیولوژیک در ایجاد اثرات مورد انتظار بر اساس ‏روشهای آزمایشی مناسب را توانمندی آن واکسن گویند. ‏توانمندی با اثر بخشی مرتبط است و به مقدار آنتی ین موجود در واکسن بستگی دارد با لین تفاوت که لثر بخشی در مرحله بللک و یا بمنظور اخذ مجوز ساخت انجام می گردد ولی توانمندی در مرحله نهائی ساخت وا کسن به اجرا درمی آید. ‎ 

صفحه 27:
۷ بایداین محدوده زمانی که در طی آن توانمندی فرآورده بیولوژیک ثابت و بدون تغییر باقی می ماند. ۷ غخلوص: عاری بودن واکسن از سایر میکروارگانیسم ها ۷ با اک به فرآورده ای که در حجم کوچک و یا بزرگ بشکل فله تهیه شده , در داخل یک ظرف قرارداد و آماده بسته بندی می باشد » گفته می شود. ‎Batch‏ @: به كل يك فرآورده که از یک بللک همون حاصل شده و داراى تركيب یکنواخت باشد, اتلاق مى كردد. اين فرآورده با يك شماره مخصوص كد كذارى و شناسايى مى شود. 

صفحه 28:
oyLot ‏به فرآورده موجود در ظروفی که در یک شیفت کاری عملیات پر کنی و درپوش‎ ‏گذاری بر روی آنها انجام شده و دارای ترکیب یکنواخت می باشنده گفته می‎ ‏شود . اين ظروف با یک شماره مخصوص کد گذاری وشناسایی می شوند. در واقع‎ ‏لات همان بج و يا جزئی از آنست.‎ gl; (Withdrawal Time / Discard Time) : ‏خودداری از مصرف گوشت و شیر دام واکسینه‎ ‏مدت زمان عدم مصرف شیر و گوشت دام پس از تجویز واکسن این مدت زمان‎ ‏بسته به نوع واکسن (واکسنهای زنده) بر طبق توصیه برای گوشت حداقل ۲۱ روز‎ ‏و برای شیر حداقل ۷۲ ساعت است.‎ 

صفحه 29:
علل توصیه به مصرف واکسن: بمنظور پیشگیری از بروز و شیوع بیماریهای عفونی و مسری مابین انسانها و یا دامها و نیز اجرای برنامه ريشه کنی » کنترل و مبارزه با بیماری می بایست از واکسن استفاده نمود . ناگفته پیداست که اثرات و فولید حاصل از واکسیناسیون عليه یک بیماری خاص بقدری بالاست که هرگز نباید به بهانه تحمیل هزینه» از انجام آن سرباز زد . در اين بين خطرات عوارض ناشى از بروز و شیوع آن بیماری و تحمیل هزینه های گزاف را نیز نبلید فراموش کرد . از اینروواکسن و واکسیناسیون بعنوان اولین اولویت کاری مسئولین بهداشتی هر کشور در جهت حفظ و ثبات سلامت جامعه به تنهلیی « پیشگیری مقدم بر درمان است » ؛ کنترل » مبارزه و ريشه کنی بیماریهای قل مداد می گردد . جمله مشهور بهترین توجیه گر استفاده از واکسن می باشد. 

صفحه 30:
تقسیم بندی واکسن ها "لف) واکسنهای باکتریایی *- واکسنهای زنده تخفیف حدت يافته *- واکسنهای کشته *- پادزهر(توکسوئید) *- واکسنهای پلی ساکاریدی 

صفحه 31:
تقسیم بندی واکسن ها ب) واکسنهای ویروسی -۱ واکسنهای زنده تخفیف حدت ياقته -؟ واكسنهاى كشته كامل ‎sly‏ كشته( بخشى از يادكن) ‏ج) واكسنهاى انكلى ‏-۱ واكسنهاى زنده تخفيف حدت يافته ‏-7 واكسنهاى زنده تخفيف حدت نيافته ( حاوى كونه هاى كمتر بيماريزا ) - واكسنهاى كششته كامل ‏-؟ واكسن حاوى يروتئين هاى خالص شده انكل 

صفحه 32:
اشکال تولید واکسن ها الف) مایع, بصورت سوسپانسیون و محلول ب) لبوفبلیزه ج) کرم موضعی (بصورت آزمایشی) راههای مصرف و تلقیح واکسن : اسپری (تنفسی) - تزریق (جلدی و عضلانی) ایجاد خراش در پوست - خوراکی از طریق کاشتنی در زیر جلد - تلقیح بصورت قطره داخل چشم - مالشی بر روی پوست 

صفحه 33:
تزریق دارو و واکسن بهترین راه تجویز بسیاری از داروها روش تزریق است. البنه همین روش خوب اگر به درستی انجام نگیرد آسيب های بفضاً خطرناکی در پی خواهد داشت. از جمله عوارض تزریق می توان به باقیمانده های دارویی » اسکار بافتی . آبسه و درد در محل تزریق آشاره نمود. 

صفحه 34:
انتخاب سرسوزن مناسب براي تزربة برای هر حیوان حتماً از سرسوزن استریل و جدا استفاده کنید. حتمً از سرسوزن یکبار مصرف استفاده گردد. به یاد داشته باشید که ویروس لوسمی گاوان به طور نمونه براحتی ازطریق سوزن مشترک بین حیوانات قلبل انتقال است.گاهی مثلا در زمان تزریق داروهای ضد انگل در گله های بزرگ امکان تعویض سوزن برای هر راس دام نیست. دراین مواقع حتما سعی کنید که مثلا هر ده حيوان را فقط با یک سوزن تزریق کنید.سعی کنید سوزن را با قطر کمتر تا جلیی که ممکن است انتخاب کنید.این مسئله علاوه بر آنکه درد کمتری ایجاد میکند باعث آسیب کمتر بافتی و نشت به مرلتب کمتر دارو ق خواهد شد.‌طول سوزن را بر اساس محل تزریق و نوع حیوان انتخاب كنيد زیرجلدی طول سوزن بلید کوتاهتراز تزریقی داخل عضلانی باشد. حیوانات کوچکتر مثل گوساله در برابر گاو توده عضلانی کمتری دارند و باید طول سوزن برای تزریق در این موارد کوتاهتر باشد تا آسیبی به بافتها و اعصاب ناحیه تزریق وارد نگردد. 

صفحه 35:
* اگر حجم دارویی که می خواهید تزریق کنید زیاد است آنر به محلهای مختلف تزریق تقسیم کنید. به عنوان مثال در تزریقات داخل عضلانی و زیر جلدی به ترتیب بیش از ۱۰ و ۲۰ میلی لیتر در هر نقطه تزریق دارو وارد نکنید . * هرگز چند نوع واکسن یا دارو را با هم مخلوط نکنید و در یک سرنگ نکشید مگر آنکه به وضوح روی برچسب ترکیب شیمیلیی » |۵1] دارو چنین مسئله ای توصیه شده باشد. مخلوط کردن داروها با هم می تولند باعث شود. * در صورتی که روی دارو نوشته كه قبل از مصرف تکان داده شود حتماً ینکار را انجام دهید. یزداروها و بت 

صفحه 36:
روش ‎GH‏ تزریق : (18) : تزريق داخل عضلانی -هوا راجه داخل سرنك بكشيد وبه ميزلنى كه مى خواهيد دارو بكشيد به داخل ويال تزريق كنيد. در صورت عدم انجام اينكار كشيدن دارو از داخل ويال بسيار مشكل خواهد بود . -بعد از آنكه به ميزان كافى دارو به داخل سرنك كشيده شد سرنك رابه سمت بالا بكيريد و با ضربه انكشت حباب هوا را به سر سرنك هدايت نموده و به آرامى با فشار پیستون خارج نمایید. داخل عضلانى بايد عميق صورت بكيرد. بايد سوزن با طول مناسب انتخاب شود تا با عبور از پوست ۰ زيرجلد و جربى به عضله برسد. سوزن را بايد بصورت عمود وارد کرد. 

صفحه 37:
تزریق (5): تزریق زیرجلدی -بهترین محل تزریق زیرجلای نیمه بالابی گردن و جلوی کتف یا روی دنده ها کنار کتف است . - طول سوزن مناسب براى اين نوع تزريق به طول ١تا‏ دونیم سانتی متر است -سوزن را با زاویه ۳۰ تا ۴۵ درجه وارد كنيد. -در مورد حیواناتی نظیر گاو بهتر است پوست را با دست قدری بکشید و بالا بياوريد و بعد تزریق را زیر پوست انجام دهید. 

صفحه 38:
تزریق * (0۷): تزریق داخل رگی * در این نوع تزریق در مورد دامهای بزرگ ورید وداجی بهترین محل تزریق است .فراموش نکنید که لین نوع تزریق تنها در صورتی که روی برچسب دارو توصیه شده مجاز است و در غیر اینصورت می تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. 

صفحه 39:


صفحه 40:
شرایط لازم براي واکسیناسیون مطلوب الف - سن - زمان واکسیناسیون ب- جنس - سابقه واکسیناسیون یا داشتن بیماری قبلی ج- سلامت - مهارت واکسیناتور > وضعيت ‎٠‏ سیستم ایمنی - چگونگی تغذیه و نگهداری دام م- نوع و کیفیت واکسن - نوع و حدت بیماری مورد نظر در منطقه بخاطر داشته ‎eal a‏ که بدلیل محتلف از جمله شرلیط ایمنی بدن دام» حتی در صورت پوشش خوب واکسیناسیون » میزان مطلوب ایمنی حاصل ‏ حدود ۸۰ درصد خواهد. 

صفحه 41:
بهره مندي مطلوب از واکسیناسیون -شرليط دام و طيور : معمولا برای شکل گیری پاسخ ایمنی قلبل قبول و تولید آنتی بادی» حد اقل ۲ هفته وقت لازم است (برخی واکسنها عمدتا از طریق تحریک سیستم ایمنی سلولی مصونیت ایجاد می کنند ). دام و طیور مورد نظر برای واکسیناسیون بایستی سالم و عاری از بیماری باشند . بلید توجه داشت . در دامهلتی که در مرحله کمون یک بیماری هستند استرس ناشی ازواکسیناسیون می تواند باعث بروز آن بیماری گردد . 

صفحه 42:
بهره مندي مطلوب از واکسیناسیون * در دامهلیی که تحت استرس حمل و نقل می باشند نبایستی ملیه کوبی انجام يذيرد مكر أنهليى كه در كوج دلئم مى باشند . دامهای از نظر مقاومت طبیعی بدن و قدرت سيستم ايمنى با هم متفاوت بوده و جهت تقويت لين مهم مى بايست از تغذيه خوب (حاوى املاح معدنى بخصوص سلنيوم و يد) و شرايط زيستى مناسب بر خوردار بوده و دور از استرس نكهدارى شوند. در حللت طبيعى و بدليل اختلاف هورمونى » سيستم ايمنى هومورال در جنس ماده فعالتر از جنس نر بوده و سیستم ایمنی سلولی در نرها فعالتر از ماده هاست. 

صفحه 43:
نواحی مناسب تزریق واکسن: براى كسب نتيجه بهتر » يس از تزريق واكسنء ایمونوژنهای موجود در واکسن باید بطور تدريجى و بطئى آزاد شوند تا هم سيستم ايمنى را بتدريج تحريك نمايند و هم اثر تحریکی بطورآنی از بین نرود . از اینرو اکثر واکسن ها بلید معمولا در محلى تزريق شوند كه علاوه بر خون رسانی صحیح به آن . در عين حال پر عروق نباشد . تزریق واکسن از ‎ol,‏ داخل رگی علاوه بر احتمال تجزیه سریع ایمونوژنهای ُن و عدم ایجاد پاسخ ایمنی مناسب ممکن است به شوک آنافیلاکسی منجر گردد از طرفى واكسن بايد در محلی تزریق گردد که کمترین آسیب را به گوشت و پوست دام وارد نماید. محل تزریق باید خشک و تمیز باشد محلههای مشخص شده در شکل زیره برای واکسیناسیون دام را از زیر جلد » مناسب می باشد. در گاو بهترین راهه ناحيه كردن است. 

صفحه 44:
الهلا اكب 

صفحه 45:
شرایط واکسیناتور واکسیناتور باید در کار خود خبره تولنا . متعهد با حوصله و با تجزیه بوده و دارای اطلاعات پایه در زمینه اتیولوئُی » ایمونولوزی. میکروبیولوژی و اپیدمیولوژی بیماری دام و طیور باشد . وی باید فرد مقید به امور بهداشتی بوده تا ضمن انجام کار مطلوب» نسبت به سلامت و بهداشت خود و دامهای واکسینه حساسیت کافی منظور نماید. دانستن زمان و اولویت انجام واکسیناسیون (زیر نظر دامپزشک ) » سن تزریق» محل تزریق از جمله موارد ضروریست که بلید واکسیناتور نسبت به لن آگاهی داشته باشد . او باید بگونه ای اقدام نماید که خود عامل اشاعه بیماری از منطقه ای به منطقه دیگر نباشد. از اینرو نباید بدون رعایت شرایط بهداشتی از یک دامداری به دامداری دیگر یا از یک روستا به روستای بعدی رفت و آمد نماید . 

صفحه 46:
شرایط جایگاه : تمیزی» خشک بودن بستر » وجود نوره فضا و تهویه کافی » دوری از نور مستقیم و حرارت خورشید بهنگام واکسیناسیون و جدا بودن د ‎Leal‏ براساس سن, جنسء آبستن و بیماری احتمللی .از شرلیط لازم برای انجام واکسیناسیون مطلوب است. در ضمن پس از واکسیناسیون بخصوص در فصل زمستان دمای جایگا ه دام نباید کاهش یابد. وجود تراوا در هر دامداری بمنظور سهولت در انجام واکسیناسیون و کاهش استرس بسیار مطلوب است. وجود قرنطینه در هر دامداری بسیار واجب و ضروری است. 

صفحه 47:
شرایط دامدار دامدار باید آگاه و آشنا به فواید واکسیناسیون بوده و ضمن استقبال از آن » هیکاری لازم را یسمل . آورقبان یذ فافتاز آموخت کذ هر وزی‌:و حف مسالوب سرمایه شرایط اول بقاء و رقلبت در عرصه هر فعالیت انتفاعی است و چون سرمایه وی دام اوست. لذا سلامت دام باعث بهره مندی و افزلیش توان تولید او خواهد شد . نحوه عملکرد » طرز برخوردو نحوه اطلاع رسانی از سوی واکسیناتور در لین امر بسیار تعیین کننده و مهم است . به دامدار گوشزد شود که عدم همکاری او باعث اشاعه و سرایت بیماری به سایر دامداریها شده و خسارات فراوانی بهمراه خواهد داشت. 

صفحه 48:
شرایط واکسن سعی کنید واکسن را به اندازه دز توصیه شده تزریق کنید» مصرف بیش از دز توصیه شده نه تنها بر میزان ایمنی موثر نیست بلکه باعث بروز عوارض ناخواسته و صرف هزینه بیشتر خواهد شد . مصرف کمتر از دز توصیه شده نیز علاوه بر عدم ایجاد ایمنی لازم. ممکن است باعث ایجاد تحمل در سیستم ایمنی گردد . واکسن مورد مصرف در ۴تا ۸ درجه نگهد اری شده باشد . هر واكسن داراى تاريخ مصرف بوده و بايد از مراجع معتبر تهیه شده و در رعایت زنجیره سرد دقت لازم به عمل آید . از مصرف واکسنهای ‎Ze jb‏ گذشته باید خودداری شود . قبل از مصرف» مندرجات روی برچسب آنرا بدقت مطالعه 

صفحه 49:
شرایط واکسن نموده و بهنگام مصرف » حتما ویال واکسن را بخوبی هم بزنید تا محتوای آن یکنواخت شود . ویالهای نیمه مصرف واکسن نباید ذخیره سازی شده و مجددا مورد مصرف قرار گیرد. واکسنها در همه حال باید در سردخانه و بدور از نور خورشید نگهداری شود. واکسن را پس از خروج از زنجیره سرد می بایست حداکثر ظرف نیم تا یک ساعت مصرف کرد. در صورت حفظ زنجیره سرد» محتوای واکسنهای زنده لیوفیلیزه » حداکثر تا ۲ ساعت پس از آماده سازی عتا۸ ساعت پس از باز کردن درب آنها فرصت مصرف دارند. 

صفحه 50:
شرایط نگهداري و حمل و نقل واکسن و وسایل تزریق: * واکسنهای مختلف بلید تا حد امکان جدا از هم نگهداری شوند. واکسن باید بدور از نور و در دمای۸-۴ نگهداری شود (برای نگهداری طولانی مدت» واکسن تیلربوز باید در ازت مایع و واکسن طاعون گاوی در فریزر نگهداری شوند). واکستهای: بشکل ملیع نبلید: فریز:شوند.. در سردخانه نگهباری واکسن هرگز مواد و داروهای دیگر را قرار ندهید و پا در صورت ناچاری » آنها را کاملا جدا از هم نگهداری نمائید . چینش واکسنها در سردخانه باید طوری باشد که واکسنهای جدید در پشت واکسنهای قدیمی قرار گیرند به نحوی که سیستم ‎first out‏ - 10 ۳۱۲5۲ ) مورد توجه قرار گیرد. 

صفحه 51:
دلایل تاکید بر عدم نگهداري واکسن نیمه مصرف - احتمال آلوده شدن واکسن در طی واکسیناسیون. - ورود هوا بداخل ویال واکسن باعث اکسیداسیون و آسیب دیدن آنتی ژن و محتویات واکسن می گردد. *- از بين رفتن یکی از شرایط نگهداری واکسن (خروج از زنجیره سرد) *- مرگ تدریجی میکروار گانیسمهای موجود در واکسنهای زنده پس از افزودن حلال 

صفحه 52:
زنجیره سرد ‎٠‏ فلاسک: * بهنگام حمل و نقل واکسن چه برای جابجایی مکلنی و چه بمنظور مصرف » زنجیره سرد بلید حفظ گردد . برای حفظ زنجیره سرد از يخ خشک یا پلاستیکهای محتوی لب یخ زده استفاده كنيد . در صورت ناچاری و استفاده از يخ معمولی » آب حاصل از ذوب شدن آن نباید با شيشه و دهانه واکسن در تماس باشد. 

صفحه 53:
جمع آوري وسایل مصرفی *هرگز سرسوزن ۰ سرنگ و ویالهای خللی یا نیمه مصرف را در صحرا و محوطه دامداری رها نکنید (بخصوص که برخی واکسنها از سوش زنده تخفیف حدت ‎abl‏ ‏تهیه شده لند) چرا که علاوه بر داشتن عوارض زیست محیطی باعث میگردد. لذا با جمع آوری آنها در ظرف ۳6۱۷۱۵۴۵6۵۲۱۲0۳6 ۲۲۵۱۷۳۵۵۲۱ ‎jax (TRP)‏ بیماری. 

صفحه 54:
معدوم سازي وسایل مصرفی واکسیناسیون سرنگ های یک بار مصرف » سرسوزن ها » دستکش و کلیه البسه و تجهیزات یکبار مصرف به همراه ظروف واکسنهای مصرف شده بلید پس از اتمام واکسیناسیون جمع آوری و با استعلام از ادارات حفاظت محیط زیست منطقه در محل مناسبی با رعایت کلیه مسائل بهداشتی دفن شوند 

صفحه 55:
دلایل احتمالی پاسخ نامناسب دام نسبت به واکسن عوامل مربوط به واکسن سمیزان غلظت آنتی ژن. - احتمال بروز آلودگی انویه در واکسن - حدت سویه بکار رفته در واکسن - کیفیت و کمیت یاورهای بکار رفته - چگونگی نگهداری واکسن - عوامل موثر مثل کیفیت و دمای حلال 

صفحه 56:
دلایل احتمالی پاسخ نامناسب دام نسبت به واکسن: - میزان مهارت واکسیناتور * - روش مایه کوبی (محل و راه تزریق) - آلوده بودن وسايل مايه كوبى - عدم مصرف حجم توصيه شده * - عدم تزریق دز یادآور يس از فاصله زمانى توصيه شده - مصرف واكسن در زمان و سن نامناسب 

صفحه 57:
دلايل احتمالی پاسخ نامناسب دام نسبت به واکسن: هر جه واكسنهاى مورد نظر آزمايشهاى كنترل كيفى را طى كرده و يس از حصول اطمينان از کیفیت مطلوب. اجازه مصرف گرفته اند ولی در كل هيج واكسنى بدون عارضه نيست *علت عمده تقسیم بندی کرد: عوارض ناشی از خود واکسن. *عوارض ناشی از اشتباه و خطای واکسینانور در حین انجام کار *- عوارض ناشی از تزریق و استرس *- بروز برخی عوارض همزمان با واکسیناسیون عوارض نا شناختها باعث بالا رفتن مختصر دمای بدن . 

صفحه 58:
دلایل احتمالی پاسخ نامناسب دام نسبت به واکسن بمنظور به حداقل رساندن عوارض نامطلوب ملیه کوبی, دام واکسینه را حداقل تا یک ساعت پس از واکسینا سیون تحت نظر داشته » در صورت بروز علایم شوک آنافيلاكسى آنرا با تزريق آدرنالين (ابى نفرين ) درمان نمائيد . تزريق أنتى هيستامين نيز مفيد ميباشد ولى در برخى موارد نا كار آمد است . علايم مشهود شوى آنافيلاكسى عبارتند از : افزايش سرعت تنفسء لرزشء تب . افزایش بزاق و اشک» بی اشتهایی نفخ. اسهال. تورم ناحیه غیغب و پلکها . کلاپس ناگهانی. 

صفحه 59:
عوارض پس از واکسیناسیون *سوالات زیر در حل موضوع بسیار مفید و کارگشا خواهد بود. *- نام » نوع» شماره سریال و تعداد ويال واكسن بكار رفته. *- تاريخ انجام و مكان واكسيناسيون *-نام واكسيناتور *- محل (رهيافت) تزريق *- سن و جنس دام(های) عارضه دیده *- نام و نوع عارضه (عوارض) *- آيا مورد (موارد) كزارش شده قبلا هم سابقه داشته و جزو عوارض مورد انتظار است. 

صفحه 60:
عوارض پس از واکسیناسیون - تعداد گزارش در مورد عارضه (عوارض) چقدر است. - آیا عارضه (عوارض) در تمام مسیر و مکانهای تحت پوشش گزارش شده يا تنها در یک مان دیده شده ایند آیا در دامهای غیر واکسینه نیز عارضه (عوارض) گزارش شده | - آیا شماره سریال واکسنهای بکار رفته در منطقه مشابه است يا متفاوت - آیا مراکز واکسیناسیون دیگر هم گزارشات مشابه دریافت کرده اند - آیا نحوه نگهداری و حمل و نقل واکسن مناسب بوده است. - مدت سپری شده از زمان واکسیناسیون تا مشاهده علایم چقدر است. - آیا عارضه (عوارض) رو به بهبود است یا وخیمتر می شود (نوع درمان و نتیجه حاصله). آیا عارضه (عوارض) تلفات داشته یا نه / تعداد آن چقدر است. - آيا همزمان يا يس از واكسيناسيون : دارو مصرف شده است یا نه/ چه دارو یا داروهایی 

صفحه 61:
وسایل و ابزار لازم: برای انجام مطلوب واکسیناسیون بسته به روش واکسیناسیون و نوع واكسنء وسایل و ابزار مختلفی لازم است که عبارتند از: * فلاسک جهت حفظ زنجیره سرد. * پنبه و الکل * ظرف جمع آوری ویالها و سرنگ و سرسوزن مصرف شده. * واکسن و حلال بمیزان لازم © سرسوزن (با گیج های مختلف) * مواد ضد عفونی کننده * سرنگ اتوماتیک (یکبار مصرف برای برخی حیوانات) * جعبه کمک های اولیه * ویال محتوی آدرنالین و آنتی هیستامین جهت درمان موارد بروز شوک يا حساسیت. * دستگاه اسپری لباس سرهم» کفش, کلاه. ماسک» دستکش و عینک 

صفحه 62:
وسایل و ابزار لازم سرسوزن: بسته به سن» جثه» راه مصرف و غلظت واکسن از سرسوزنهاي مناسب (از نظر شماره ) و سر راست استفاده و براي تزریق عضلانی ازسر سوزن با طول 1/0).اینچ با شماره © يا 49 و براي تزریق زیر جلدي در گاو از سرسوزن شماره ‎dO LO‏ استفاده كنيد . براي واکسیناسیون گوسفند و بز بسته به جثه آن » از - سرسوزن شماره 69 یا 46 

صفحه 63:
وسایل و ابزار لازم * طول سرسوزن بیشتر باشد احتمال شکستن و خمیده شدن استریل سر راست و نوك تيز بوده ۶ تا ‎١8‏ راس گاو » تعویض گردند تا احتمال آلودگی, خمیدگی, و کند شدن و ۱۵ ۲۰۷ رآس كوسفند تعويض. *نوک آن کاهش یابد. براى جلوكيرى از آلودكى ويال واكسن» هميشه از يك سرسوزن استريل مجزا براى كشيدن واكسن به سرنك استفاده كرده و هركز سرسوزن تزريقى را وارد ويال واكسن ننمائيد . سرسوزن را با احتياط وارد زير جلد دام نموده و سعى كنيد تزريق بصورت أريب و رو به پائین باشد. بیشتر است. سرسوزنها باید 

صفحه 64:
وسایل و ابزار لازم * سرنگ: محفظه داخلی سرنگ اتوماتیک » شیلنگ و ضماثم مربوطه بعد از هر بار مصرف باید با آب مقطر یا آب دیونیزه داغ کاملا شسته و تمیز شود . برای این منظور هرگز از مواد ضدعفونی کننده استفاده نکنید (بجز سطوح خارجی سرنگ). دقت نمایید پس از شستشو » سرنگ را کاملا خشک نمایید بطوری که لَب در داخل سرنگ باقی نملند چون باعت زلیل شدن لثر واکسن می گردد. پس از شستشو سرنگ را در محل خشک و عاری از گرد و غبار نگهداری کنید. * همیشه قبل از واکسیناسیون ‎coms jhe‏ عملکرد و دقت عمل سرنگ اطمینان حاصل نمائید.(کالیبره) 

صفحه 65:
وسایل و ابزار لازم حلال: بر حسب نوع واكسنء می توان از سرم فیزیولوژٍی و یا لب مقطر برای مخلوط نمودن و تهیه محلول یکنواخت استفاده توجه داشت که حلال خنک» استریل» عارى از كلر يا مواد شیمیایی ضدعفونی کننده و دارای تاریخ مصرف باشد. هرگز قبل از اتمام محتوای یک ویال ۰ نسبت به آماده سازی واکسن ه دیگر اقدام ننمائید چون باعث کاهش مدت زمان مصرف و بی اثر شدن آن می شود. Cy 

صفحه 66:
نکات ضروري قبل . حین و پس از واکسیناسیون »قبل از هر چیز مناطق حساس و در معرض خطر را شناسائی و در ابتدا آن مرکز را تحت پوشش قرار دهید . مناطق پر از ‎alae‏ دامداريهاي همجوار و پر جمعیت » دامداریهائی که در مناطق ‏مرتفع و در مسیر باد قرار دارند و میادین فروش دام ‏ءجزء اين مناطق بحساب می آیند. اگر در سطح شهرستان یا مناطق ‏مرزنشین فعالیت دارید» بصورت میدانی عمل کرده 

صفحه 67:
نکات ضروري قبل . حین و پس از واکسیناسیون * و در ابندا مناطق و دامداریهای حاشیه نشین را واکسینه نمائید. یکی دو روز قبل از انجام واکسیناسیون . دامداران منطقه مورد نظر را در جریان امر قرار داده و هماهنگی لازم را بعمل آورید. از قبل البسه» کفش و لوازم مصرفی را ضدعفونی و آماده نمائید. نام شماره سریال و کارخلنه سازنده واکسنهایی را که به مصرف خواهند رسید همراه با نام مکان تزریق در دفتر مخصوص ثبت نمائید. در سطح دامداریها و روستاها هميشه منطقه ای را برای واکسیناسیون انتخاب کنید که تا حد امکان بدور از گرد و خاک باشد. دامهایی را که ظرف دو سه هفته آینده کشتار خواهند شد واکسیناسیون ننمائید 

صفحه 68:
نکات ضروري قبل . حین و پس از واکسیناسیون برای تشکیل یک اکیپ واکسیناسیون و جهت حصول نتیجه مطلوب علاوه بر راننده, حداقل دو نفر برای تزریق» ثبت. انجام هماهنگی» هدایت و پیشبرد کار لازم است . تمامی واکسیناسیونها و زمان انجام آنها را در دغترچه بهداشتی دام ثبت نمائید . رعایت فاصله زملنی بین د و واکسیناسیون مختلف و نیز تکرار واکسیناسیون (بوستر ) در فاصله زمانی توصیه شده بسیار مهم است . پیش از مهار نمودن کافی» هرگز دام را واکسینه ننمائید جون بعلت حرکات ناگهانی» باعث آسیب دیدن خود یا واکسیناتور شده و یا باعث عدم تزريق مناسب واکسن می گردد. مراقبت باشید که بهنگام تلقیح واکسن بخصوص واکسن بروسلوز, محتویات آن از طریق سرسوزن وارد بدن شما نگردد. قبل و بعد از واکسیناسیون دست و روی خود را با آب و صابون بشوئید . بمنظور جلوگیری از اشاعه برخی بیماریهاء برای مهار دام حتی الامکان از تماس دست با بینی و دهان دام خودد ارى كنيد . 

صفحه 69:
نکات ضروري قبل . حین و پس از واکسیناسیون * . قبل از تزريق واكسن ليبل يا بروشور آنرا مطالعه و اين نكات را بخاطر داشته باشيد دز تزريق - احتياط و نكات ضرورى * - راه تزريق - مدت زمان يرهيز از مصرف شير و كوشت - محل تزريق - شرايط نكهدارى و مصرف - علت مصرف - تاريخ انقضاء 

صفحه 70:
نکات ضروري قبل . حین و پس از واکسیناسیون بهتر است واکسنها بطور جداگلنه و با فاصله زملنی تحویز گردند هلی برای کاهش هزینه, استرس و دیگر موارد میتوان برخی واکسنها را با لحاظ کردن تمامی موارد احتیاط و اطمینان از سلامت دام بطور همزمان تزریق کرد بشرطی که: الف) هر دو واکسن کشته باشد. ب) یکی از واکسنها کشته و دیگری زنده تخفیف حدت يافته باشد. ج) یکی از واکسنها باکتریایی و دیگری ویروسی باشد. د) عدم آبستن بودن دام (هر چند در برخی موارد غیر قابل اجتناب بوده و توصیه می 29,5( ه) هر يك از واکسنها بطور جداگانه و در محل مجزا (دو طرف بدن) تزریق شود. 

صفحه 71:
آشنایی با واكسنهاي دام 

صفحه 72:
واکسن کشته آگالاکسی لین واکسن از مایکوپلاسمای کشته در فرمالدئید تهیه شده جهت ایمن سازی فعال علیه پیماری آگالاکسی در گوسفندو بز استفاده می شود . مصرف : دو تزریق زیر جلدی و هر تزریق به مقدار ۱ میلی لیتر با فاصله ۲ هفته . گوسفند و بز را برای مدت تقریبا ۶ ماه ایمن می سازد . برای کسب بهترین نتلیج . حیوانات باید از ۳ ماهگی به بعد سالی دو بار واکسینه شهند . واکسیناسیون میش های آبستن ۲ ماه پیش از بره زایی توصیه می شود . به هنكام واکسیناسیون شيشه محتوی واکسن ‎Lub‏ بخوبی تکان داده شود . ویالهای خالی یا وبالهایی که باز شده ولی بطور کامل خالی نشده اند را بايد معدوم کرد 

صفحه 73:
واکسن کشته آگالاکسی توصیه و احتیاطات لازم : - واكسن از شبكه توزيع رسمى اخذ شود . - تزریق واکسن پس از انقضای تاریخ مصرف ممنوع است . - واکسن طبق دستور دامپزشک و توسط تکنسین های دامپزشکی تزریق شود . - قبل از مايه كوبى از سلامت دام اطمینان حاصل شود . - قبل از مصرف ‎٠‏ بطرى حاوى واكسن را بخوبى تكان دهيد . - در آماده سازی و تجویز واکسن شرایط آسپتیک را کاملا رعایت نمایید . جهت ضدعفونی و تمیز کردن سرنگ از مصرف الکل » فرمل و يا ساير مواد گند زدا جدا خودداری نمائید . 

صفحه 74:
واکسن کشته آگالاکسی سرنگ و سرسوزن های غیر استریل را اتوکلاو نموده و یا حداقل به مدت ۲۰ دقیقه در آب بجوشانید . - تمام محتوای شيشه را در روز واکسیناسیون مصرف نملید و از مصرف واکسن در روزهای بعد خودداری شود - بطری های خالی واکسن ‎Lb‏ بطور صحیح معدوم گردند . - چنانچه در دامها علائم شوک آنافیلاکتیک ظاهر شود . فورا به آنها داروهای ضدحساسیت يا آدرنالین تجویز گرد . - توصیه می گردد که میش های آبستن دو ماه قبل از زلیش واکسینه شوند تا ایمنی حاصله به نتاج نیز منتقل شود 

صفحه 75:
واکسن کشته آگالاکسی عوارض جانبی : بعلت وجود سرم نرمال اسب در واکسن . احتمال بروز شوک پس از واکسیناسیون وجود دارد لذا توصیه می شود ابتدا تعداد کمی از گله واکسینه شده و به مدت یک یا دو ساعت تحت نظر قرار گیرند . سپس در صورت عدم مشاهده علائم شوک » نسبت به واکسیناسیون بقیه گله اقدام گردد . شرایط نگهداری : در دمای ۴ + للی ۸ + درجه سانتیگراد و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود . هر بطری محتوی ۱۰۰ میلی لیتر واکسن است . 

صفحه 76:


صفحه 77:
واکسن آبله بزي * این واکسن جهت ایمن سازی فعال علیه بیماری آبله بزی در نژادهای بومی ایران مصرف می شود . مصونیت این واکسن در صورت استفاده صحیح یک ‎oily go Sls‏ مصرف : واکسن لیوفیلیزه را در ۱۰۰ میلی لیتر حلال خنک (محلول نمک فیزیولوژیک ) حل کرده و بطری را بخوبی تکان و نیم میلی لیتر آن را از راه زیر جلدی تزریق تباید در آخرین:ماه تفت واكسن زوه اود . توصيه ميشوة واكسن در نزادهاى غير بومی ايران مورد استفاده قرار نكيرد . 

صفحه 78:


صفحه 79:
* این واکسن جهت ایمن سازی فعال علیه آبله گوسفندی مصرف می شود . مصونیت این واکسن در صورت استفاده صحیح یک سال می باشد . مصرف : واکسن لیوفیلیزه را در ۱۰۰ میلی لیتر حلال خنک ( محلول نمک ) حل کرده و بطری را بخوبی تکان داده و نیم میلی لیتر آن را به طریق زیر جلای تزریق می حیوانات آبستن نباید در آخرین ماه آبستنی واکسن زده شوند . توصیه و احتیاطات لازم واکسنهای آبله بزی و گوسفندی : - واکسن از شبکه توزیع رسمی احذ شود . و مس 

صفحه 80:
ام محتواي شيشه را در روز واکسیناسیون به فاصله یک الی دو ساعت مصرف کرده و از مصرف باقیمانده واکسن در روزهاي بعد خودداري شود . - بطري هاي خالى واكسن بايد بطور صحیح معدوم گردند . - واکسن از 0 ماهگی تجویز شود . - مایع حلال باید حتی المقدور خنک باشد تا واکسیناسیون نتیجه بهتري داشته باشد . حل کردن واکسن درآب گرم مقدار زيادي ویروس را از بین می برد و ایمنی لازم ایجاد نمی شلد عوارض جانبی : پس از تزریق صحیح واکسن هیچگونه واکنش موضعی یا عمومی در دام دیده نشده است 

صفحه 81:
واکسن زنده آنتراکس (شارین ) لين واکسن محتوی اسپور باکتری باسیلوس آنتراسیس بوده و جهت ایمن سازی فعال علیه بیماری آنتراکس در گاو »گاومیش » گوسفند » بز و دیگر حیوانات حساس به شاربن استفاده می شود . »لین / تزریق زیر جلای ۲ بیماری مصون می سازد . واکسیناسیون سالینه حیوانلتی ۱1 تن جر قوصية مى :قود دز مناطقی که درصد بروز بیماری بالاست . دوبار واکسیناسیون در سال توصیه می شود 5 حیوانات آبستن نباید در ماه آخر آبستنی واکسن زده شوند 

صفحه 82:
شاربن توصیه و احتیاطات لازم : - واکسن از شبکه توزیع رسمی اخذ شود . - قبل از مایه کوبی از سلامت دام اطمینان حاصل شود . . جهت ضدعفونی و تمیز کردن سرنگ از مصرف الکل ۰ فرمل و یا سایر مواد كند زدا جدا خودداری نمائید . 7 سرنگ و سرسوزن های غیر استریل را اتوکلاو نموده و یا حداقل به مدت ۲۰ دقيقه در آب بجوشانید . - تمام محتوای شیشه را در روز واکسیناسیون به فاصله یک الی دو ساعت مصرف کرده و از مصرف باقیماندهواکسن در روزهای بعد خودداری شود . - بطری های خالی واکسن باید بطور صحیح معدوم گردند . - واکسن از ۳ ماهگی تجویز شود . 

صفحه 83:
شاربن - دامهای واکسینه شده چند روز قبل از واکسیناسیون و حداقل تا ۲ هفته پس از واکسیناسیون نباید آنتی بیوتیک دریافت دارند . - چون ایمنی حاصل از واکسیناسیون در اسب ها بتدریج ایجاد می شود بنابراین بعد از اولین واکسیناسیون ۰ تزريق بايد يك ماه بعد تکرار شده سپس سالانه تزریق گردد. - ندرتا در بعضی نژادهای حساس ممکن است پس از تزریق واکسن در محل تزریق » ادم گسترده ظاهر شود که بهتر است در چنین گله هلیی ابتدا تعداد کمی از دامها واکسینه شده . چنانچه آثار ادم مشاهده نشد » بعد از حدود یک هفته بقیه گله واکسینه شودهر بطری محتوی ۱۰۰ میلی لیتر واکسن است 

صفحه 84:
واكسن شاربن علامتى لين واكسن جهت ايمن سازى فعال عليه بيمارى شاربن علامتدرنشخواركنندكان كوجك و بزرك استفاده مى شود مصرف : دو تزریق زیر جلای ( ۲ میلی لیتر برای گوساله و گوسفند و ۳ ميلى ليتر براى گاو ) به فاصله ۲ هفته مصونیتی به مدت تقریبی ۱۰ للی ۱۲ ماه در لین دام ها بوجود می آورد. 

صفحه 85:
واکسن شاربن علامتی - قبل از مایه کوبی از سلامت دام اطمینان حاصل شود . - در آماده سازي و تجویز واکسن شرایط آسپتیک را کاملا رعایت نمایید . جهت ضدعفونی و تمیز کردن سرنگ از مصرف الکل ۰ فرمل و یا سایر مواد گند زدا جدا خودداري نمائید . - سرنگ و سرسوزن هاي غیر استریل را اتوکلاو نموده و يا حداقل به مدت 00 دقیقه در آب بجوشانید . - تمام محتواي شيشه را در روز واکسیناسیون به فاصله یک الی دو ساعت مصرف کرده و از مصرف باقیمانده واکسن در روزهاي بعد خودداري شود . 

صفحه 86:
Gly Ley! ‏واکسن بروسلا آبورتوس‎ ( Fd IRIBA ) ‏گوساله‎ (زنده - لیوفلیزه) ترکیب : (-۳۴ ۱۰۹ هر دز) این واکسن محتوی باکتری تخفیف حدت يافته بروسلا آبرتس سویه آیربیا جرم باکتری زنده میباشد. واکسن در شرایط خلاً لیوفلیزه شده است. موارد مصرف: تجویز زیر نظر دامپزشک و طبق دستورالعمل ذیل انجام گیرد: هر ویال حاوی ۱۰ یا ۲۰ دوز واکسن لوفلیزه میباشد [با توجه به برچسب سری تولید ) كه بايد به ترتيب در 0ه يا ‎٠١‏ ميلى ليتر مايع حلال استريل ( سرم فيزيولوى يا لَب مقطر ) كاملاً حل كردد تا شيرابه يكنواختى بدست ايد . ۴ ماهگی تزریق - واکسن به میزان ۵ میلی ليتر بصورت زير جلدى در ناحيه خلفى كتف گوساله در سنین ۱۲ -۴ میگردد. 

صفحه 87:
0 کوسله ۰ -.واكسن آملذه بايد طرق 68 ساعك عصرف قودر بافیبانده آن 00 ‎did‏ ‏نخواهد بود . ظروف شيشه اي واکسن و وسایل آلوده به آن پس از مصرف باید بصورت بهداشتی از طریق جوشاندن به مدت حداقل 0)دقیقه و یا اتوکلاوکردن ۰ ضدعفونی و سپس معدوم گردند. ۰ - واکسن پیش از تزريق بايد بخوبی تکان داده شده تا کاملاً مخلوط گردد. ۶ 0 ماه پس از تاریخ تولید( با توجه به برچسب سري تولید ) طبق توصیه سازنده قابل مصرف میباشد. - واکسن باید جهت ایمن سازي دامهاي سالم مورد استفاده قرار كيرد. 

صفحه 88:
0 کوسله بهتر است جمعیت دریافت کننده واکسن در یک گله بطور همزمان ملیه کوبی شودند. - اين واکسن در گاوهای آبستن و شیرده نباید مورد مصرف قرار گیرد. احتیاطات لازم: لین واکسن دارای جرم زنده باکتری بروسلاآبورتیس سویه آیریبا میباشد. لذا در هنكام تهيه سوسيانسيون» کشیدن واکسن به داخل سرنگ و هواگیری أن بايد احتیاط کامل بعمل آید تا از پایدن واکسن به سر وصورت ممانعت گردد. در صورت وقوع چنین حادثه ای باید بلافاصله محل رابا مواد ضدعفونی کننده یا اب و صایون شستشو داد. 

صفحه 89:
0 کوسله موارد منع مصرف: - اين واکسن نباید به دامهای بالای ۱۲ ماه تزریق شود. - توصیه میشود از این واکسن در گوساله های نر و گاوهای نر بللغ استفاده نشود. مگر در گوساله های نری که در گله باقی میمانند و برای جفت گیری مورد استفاده قرار میگیرند. عوارض جانبی:این واکسن عوارض جانبی ندارد. شرایط نگهداری : در دمای ۸+ تا ۲+ درجه سانتیگراد نگهداری شود. بسته بندی:لین واکسن در ویالهای ۲۰ میلی لیتری سفید رنگ با درپوش سبز مخطط بسته بندی شده که دارای برچسب مشخصات مد به فرد می باشد. 

صفحه 90:
( ۱۳۱8۸۵ ۵ ) واکسن بروسلوز گاو بالغ ایریبا * این واکسن محتوی باکتری تخفیف حدت یافته بروسلا آبورتوس سویه ایریبا بوده و جهت ایمن سازی فعال علیه بیماری بروسلوز در گاوهای بللغ استفاده می شود شکل و نوع واکسن : واکسن زنده تخفیف حدت يافته » بصورت لیوفیلیزه و با دز کاهیده می باشد . مصرف : هر ويا ل واکسن ۱۰۰ میلی لیتر مایع حلال استریل ( سرم فیزیولویی یا آب مقطر ) کاملاً حل گردد تا شیرابه یکنواختی بدست اید . واکسن به میزان ۲ میلی لیتر بصورت زیر جلدی در ناحیه خلفی کتف گاوهای بالغ تزریق میگردد. 

صفحه 91:
‎Rd IRIBA )‏ ) واکسن بروسلوز گاو بالغ ایریبا ‏سرنك از مصرف الكل » فرمل و يا سایر مواد گند زدا جدا خودداری نمائید . ‏- سرنگ و سرسوزن های غیر استریل را اتوکلاو نموده و یا حداقل به مدت ۲۰ دقیقه در آب بجوشانید . ‏- بطری های خالی واکسن باید بطور صحیح معدوم گردند . ‏- حتما يس از تهيه شيرلبه واکسن و قبل از مصرف » بطری حاوی واکسن را بخوبی تکان دهید . ‏- واکسن يس از اضافه كردن مليع حلال می بایستی در مدت زمان حداکثر ۲ ساعت مصرف گردد » در غیر اینصورت باقی مانده آن قابل مصرف نخواهد بود . ‏- بهنگام کشیدن واکسن بداخل سرنگ و یا خارج كردن هوا و مازاد واكسن احتياط کامل بعمل آید که به 

صفحه 92:
‎IRIBA )‏ 8۵ ) واکسن بروسلوز گاو بالغ ایریبا ‏* سر و صورت پاشیده نشود چون واکسن دارای جرم زنده است در حین تزریقات اگر مایع واکسن بر سر و صورت پاشید بلافاصله با آب و صابون و مواد ضد عفونی کننده محل مورد مورد نظر را شستشو دهید . ‏- این واکسن باید جهت واکسیناسیون گاوهای بالای ۱۲ ماه غیرآبستن بکار رود » ولی در صورت ضرورت واکسیناسیون دامهای آبستن » تزريق بايد در دو ماهه آخر آبستنی انجام شود . واکسیناسیون لین دامهای آبستن می تولند منجر بهدفع باکتری واکسن توسط دامهای واکسینه شده به محیط گردد. ‏- حتی الامکان جمعیت دریافت کننده واکسن در یک گله بطور همزمان مایه کوبی شوند. 

صفحه 93:
( ۱8۱8۸ 8۵ ) واکسن بروسلوز گاو بالغ ا: موارد منع مصرف : _ این واکسن در گاوهای آبستن و شیروار قابل مصرف نمی باشد . - توصیه می شود از این واکسن در گاوهای نر بالغ و گوساله های نر استفاده نشود » مگر در گوساله های نری که درگله باقی می مانند و برای جفت گیری مورد استفاده قرار می گیرند . عوارض جانبی : اين واکسن عوارض جانبی ندارد . 

صفحه 94:
.RB 51 ‏واکسن‎ شیشه حاوی ۱۰ میلی لیتر واکسن می باشد دز و نحوه مصرف: 7 واکسن به میزان ۵ میلی لیتر بصورت زیر جلای در ناحیه خلفی ‎BS‏ ‏گوساله ها در سنین ۱۲-۴ میگردد. در هنگام کشیدن واکسن بداخل سرنگ تهیه سوسپانسیون و خارج ‎PS‏ ‏هوای مازاد واکسن احتیاط کامل بعمل آید که به سر و صورت نپاشد. در صورت وقوع فورا با مایع ضد عفونی کننده با آب و صابون شسته شود. 

صفحه 95:
51 ‏واکسن‎ ‎RB واکسیناسیون سالیانه تمامی گوساله های ماده نابالغ و تکرار آن در زمان بلوغ به منظور افزایش سطح ایمنی علیه بروسلوز به روش زير انجام خواهد شد. ‎RBL, Fd‏ ( 851 ۳۵ - واککسیناسیونگوسااء هایماده ۲ تا ۱۲ ماهد باولکسبز کامل ‎IRIBA) ‎-Rd ) RB‏ واکسیناسیونک لیه گاو هایماده لعم‌از آبستزو غیر آبستنبا ولکسردز کاهیده و تکار آن‌هر دو سالیکبار ۰ ( ۱۳۱8۸ 8۵ یا ۸851 یادآوری : به منظور حصول اطمینان از پایداری ایمنی در دام های بالغ , در صورت فراهم بودن تجهیزات واستفاده 

صفحه 96:
واکسن 51 تذکرات مهم و لازم الاجراء: ۱ ) رعایت زنجیره سرد واکسن از هنگام تحویل از شرکت سازنده واکسن تا زمان تزريق به بدن دام و ازطرفى توجه به تاریخ انقضای واکسن الزامی می باشد. ۲ ) تکان دادن مداوم شیشه های حاوی واکسن آماده تزریق از هنگام شروع بکار تا ایان کار واکسیناسیون به منظور دریافت دز واحد در هر راس دام » الزامی است. معادل ۲ میلی لیتر که باید بطریق زیرجلدی در ( ۱۳۱5۸ ۵ يا 50 

صفحه 97:
51 ‏واکسن‎ ‎RB * - قبل از واکسیناسیون سلامت ظاهری دام را در نظر داشته و از و اکسیناسیون دام های بیمار و تب دارخودداری گردد. * - به منظور پیشگیری از هرگونه سقط احتمالی ناشی از استرس تزریق واکسن در صورت عدم تونلتی دامدار در نگهداری دام »از ملیه کوبی گاوهای آبستن سنگین خودداری گردد. 

صفحه 98:
51 ‏واکسن‎ ‎RB - طریقه مصرف واکسن » دستورالعمل توصیه شده توسط سازنده واکسن ملاک عمل می باشد. - ثبت مشخصات دامدار با ذکر تعداد دام واکسینه » نوع واکسن ‏ شماره سریال واکسن و تاریخ واکسیناسیون علاوه بر درج در شناسنامه بهداشتی دام » جهت بایگانی در شبکه های دامپزشکی شهرستان ها به منظور بههره برداری بهینه الزامی است. ملیه کوبی شده ند ( ۱8۱8۸ ۴0 يا ۹851 ۴۵ ) 8 به منظور ناسائى دام هاب که با واکسن دز کامل ۵۱ لازم است بر روی گوش آن ها . پلاک پلاستیکی تکمه ای شکل قرمز رنگ ( مخصوص طرح کنترل بروسلوز) نصب گردد. 

صفحه 99:
‎FD Rev‏ واکسپ روسلاملی‌تنسیس ‎dee‏ 1 ‎ 

صفحه 100:
FD Rev می باشد و جهت ايمن 6۷ سويه ‎co! Brucella melitensis ١‏ واکسن محتوی اجرام زنده و ليوفيليزه باكترى سازى فعال عليه بيمارى بروسلوز در بره ها و بزغاله ها استفاده مى شود . مصرف : * يك دز واكسن ( ‎١‏ ميلى ليتر ) را بصورت زير جلدى در ناحيه يشت كتف بره ها و بزغاله ها در سن ۴ ماهگی و یک ماه پیش از رسيدن به سن توليد ( سن جفت كيرى ) تزريق مى كنند . در گوسفندان و بزهای بللغ استفاده نمی شود . بره ها و بزغلله های نر را در صورتی که قرار باشد برای تولید مثل مورد استفاده قرار گیرند . واکسینه می کنند .واکسن باید ظرف ۲ ساعت پس از حل شدن ‏ مورد استفاده قار گیرد . 

صفحه 101:
۴۱ 1 تزریق واکسن به بره ها و بزغاله های نری که در گله بلقی می مانند ضروریست .يك بار تزریق برای طول عمر اقتصادی کافی است ولی چنانچه برای مدت طولانی از آنها استفاده شود باید دز کاهیده دریافت دارند - در صورت تزریق دز کامل واکسن در دام آبستن و شیرده ء احتمال سقط جنين و یا دفع بروسلا از راه شیروجود دارد . موارد منع مصرف : در دام آبستن و در طول دوره شیردهی مصرف نشود . 

صفحه 102:
1 ولكسن ‎tbe)‏ 

صفحه 103:
واکسن زنده طاعون است که روی کشت سلول اولیه کلیه گوساله تخفیف ۱0۷۷۲/91۲ اين واكسن محتوی ویروس طاعون ۰ سویه حدت يافته و تحت انجماد و خلاء خشک گردیده است و جهت ایمن سازی فعال علیه طاعون در گاو » گاوميش . گوسفند و بز استفاده مى شود . مصرف : واکسن لیوفیلیزه را در ۱۰۰ میلی لیتر حلال ( محلول نمک فیزیولوژیک ) خنک حل کرده ويس از تکان دادن ۱ میلی لیتر از آنرابه طریق زیر جلدی تزریق کنید .حیوانات آبستن نباید در آخرین ماه آبستنی واکسینه شوند شرایط نگهداری : این واکسن در دمای ۲۰ - سانتی گراد و دور از نور خورشید نگهداری شود 

صفحه 104:
( ۴0۸ ) واکسن تب برفکی ۶ جهت ایمن در گاوها . بزها و گوسفندانی که از نظر ۸۵ و ۰۸58 0 سازی فعال علیه ویروس بیماری تب برفکی تیپ های کلینیکی سالم هستند استفاده می گردد * منووالان ° پلی والان 

صفحه 105:
تب برفکی بمنظور یکنواخت ساختن واکسن ۰ شيشه محتوي واکسن را پیش از مصرف بخوبی تکان دهید . حیوانات در سن 8 ماهگی یا بالاتر تحت واکسیناسیون قرار می گیرند . تزریق مطلقا زيرجلدي بوده و میزان آن به شرح ذیل می باشد گاوهاي به وزن 0060 کیلوگرم یا بیشتر : 0 میلی لیتر در غبغب یا در هر دو طرف گردن گوسفند و بز : 0 میلی لیتر در یک طرف گردن 

صفحه 106:
تب برفکی ‎call‏ که برای اولین بار واکسینه می شهند باید ۳ للی ۴ هفته بعد نیز دز یادآور به آنها شود دابتیسن:_ واکسیناتیون,بایده‌هر ۶ ماه یتک‌نیاززتگزار قلودن به‌بهنگام شبوع: بیماری » حیواناتی را كه علائم بیماری را نشان می دهند باید جدا کرد و بقیه گله مجددا تحت واکسیناسیون قرار بكيرند . در جنين شرایطی حیوانات زیر ۴ ماه تحت واکسیناسیون قرار كرفته اما بلید در ۴ ماهگی مجددا واکسن زده شهند و پس از آن دزهای منظم یادآور به این دامها تزریق شود ‎ ‎ ‎ 

صفحه 107:
تب برفکی برای نتیجه گیری بهتر و حفاظت منطقه از شیوع مجدد . باید شیوه واکسیناسیون حلقه ای بكار برد و اين روش را هر سال ادامه داد . همزمان واکسن تب برفکی و واکسن های میکروبی بايد با رعايت تزريق در دو منطقه جداگانه بدن صورت گیرد . - تزریق عضلانی واکسن ممنوع است . - در دامهلیی که برای اولین بار واکسن تب برفکی تزریق می شود . تزریق مجدد آن بعد از سه تا چهار هفته ضروریست و واکسن باید به دامهای سالم و غیر آلوده تزریق شده » هر شش ماه يكبار تجديد کرددولیدرشرایط ایدمی هر ۴ ماه یکبر توصیه می كردد. 

صفحه 108:
واکسن ضد اسهال گوساله * سویه بیماری أا0) ۲۰ و نیز از باکتری ۵۲۵۷۲5 و010173© 5لا۷|۲ اين واکسن از ویروس های بی اثر شده تهیه گردیده . گاوهای آبستن, پادتن لازم در آغوز آنها بوجود آمده و این آغوزء گوساله های شیرخوار را در برابر اسهال کشنده روزهای اول تولد محافظت می نماید. 

صفحه 109:
واکسن ضد اسهال گوساله دستور مصرف: مقدار ۵ سی سی از لین واکسن به صورت زیر جلدی در فاصله زمانی ۲۸ ال ۰ روز مانده به زایمان به گاوهای آبستن تزریق می شود(البته بهتر است که به کلیه گاوهای آبستن واجد شرایط زملنی فوق که در گله موجود است تزریق شود). در گله هلیی که آلودگی خیلی شدید است توصیه گردیده است تا دو تزریق به فاصله ۲۸ 

صفحه 110:
واکسن پاستورلوز گاو و گاومیش ۱ فرمالدئید « هيدر وكسيد آلو تورلوز در گاو و گاومیش مورد استفاده قرار أين واكسن حاوى ياستورلا مولتى سيدا سويه روب و آب مقطر است وجهت ايمن سازى فعال عليه يا مى كيرد . شكل و نوع واكسن : سوسپانسیون کشته » به رنگ سفید ابری می باشد . مصرف : تزريق زیر جلدی ۴ ميلى ليتر در كوساله و ‎٠‏ ميلى ليتر در كاو و كاوميش در يك طرف كردن ‎GS asl‏ مصونيتى به مدت تقریبی ۶ ماه در اين دامها بوجود می آورد . در ماه آخر آبستنی مصرف نشود 

صفحه 111:
واکسن پاستورلوز گاو و گاومیش واکسیناسیون دو بار در سال ( بهار و پائیز ) توصیه می گردد . در برخی موارد واکنش های آنافیلاکتیک در نژادهای حساس گزارش شده است . در چنین مواردی تزریق آدرنالین و داروی آنتی هیستامین تحت نظر دامپزشک توصیه شده است 

صفحه 112:
آنترو توكسمى هیدروکسید آلومینیوم و فرمالائید است و جهت . دا و 8 , اين واکسن حاوی باکتری کلستریدیوم پرفرانژنس تیپ ایجاد ایمنی فعال علیه آنتروتوکسمی در کاو» گوسفند وابز استفاده می شود:. شکل و نوع واکسن : سوسپانسیون کشته , به رنگ زرد می باشد 

صفحه 113:
انتروتوکسمی واکسن انتروتوکسمی بمنظور پیشگیری از بیماری اسهال عفونی بره های نوزاد » انتروتو کسمی گوسفندان جوان +پرخوری یا قلوه نرمی بره ها و گوسفندان جوان + پرخوری یا قلوه نرمی بره ها و گوسفندان بالغ و براکسی گوسفندان بكار میرود . مصرف : ۲ میلی لیتر می باشد که در دو نوبت به فاصله ۲ للی ۳ هفته و از طریق زیرجلدی در ناحیه خلفی کتف دام تزریق می شود - بسته به جثه دام » مقدار دز واکسن ۳ 

صفحه 114:
نع دام ميعن ‎١‏ “وسقت و بز مای مایم ‎wa‏ سس برتامه واکسیناسیون علیه آنتروت رکسمی در گوته های مبختلقف دامس ۳ میلی لیتر در هر سن پقیر ار و عفد من ‎ae‏ مامگگی ‎Fame se a ‏يعم عي‎ ‏۳ میفی لیتر در هر زمان یسب ‎Baie |‏ ‏اع ميلى ليتر در حر سان ‏امن يم مس ا#غاق معميت مده ‎ ‏| میلی لیتر دو هقته یس از اولین تزریق ‏| میلی لیتر و تا سه هفته پس اق اولين تزريق يطوويككه در دو ‏«میلی لیر سه عا چهار هفتد. ‏اس از اولین تزریق ‎ ‎Per ‎ ‎ ‎ATS IER oe a te] ‏اتزديق يطووى كك در دو حفعد آخر آيستنى. ‏| میلی لیتر دود ‎ATI JE‏ ‏یطووی که دو دو عقته آخر آپستتی ‎ATI A SEK oe ‏ميان ليع‎ + eT aT ete as ‏كزريق يطوو كته ذو‎ ‎ATR ‏ين‎ DES ae atte ‏آبستنی‎ AT ace 9 ‏يلوو كد دو‎ ‎ ‏۶ میلی لیر یکت سال يس ا آخخرين تزديق ‎BOF RAT hat Se Sd le + ‎SOF AT he Sle ‏میلی لیتر یکت‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 115:
قانقاریای کبدی این واکسن محتوی کشت خالص و فرمالیز ه شده هیدروکسید آلومینیوم می باشد و جهت ایمن سازی فعال علیه بیماری قانقاریای کبدی در گوسفند و بز استفاده می شود. دو تزییق زیر جلای ( ۲میلی لیتر برای حیوانات تا وزن ۲۰ کیلوگرم و ۳ میلی لیتر برای حیوانات با وزن بالاتر از۲۰ کیلوگرم) به فاصله زملنی دو هفته » مصونیتی به مدت تقریبی ۱۰ الی ۱۲ ماه در دامها بوجود می آورد . *در دوهفته آخر آبستنی استفاده نشود . 

صفحه 116:
واکسن غیر فعال لپتوسپیرا این واکسن بصورت غیرفعال بوده و حاوی سه سویه باکتری لپتوسپیرا » فرمالدئید و آلومینیوم هیدروکسید می باشد وجهت ایمن سازی فعال بر عليه بیماری لپتوسپیروز در گاو و گوسفند بکار می رود . دز و نحوه مصرف : بصورت زیر پوستی و يا داخل عضلانی به میزان ۲ میلی لیتر برای گاو و ۱ میلی لیتر برای گوسفند تزریق می گردد . ایمنی به مدت یک سال باقی خواهد ماند 

صفحه 117:
واکسن هاري ۴ دز و نحوه مصرف : * تزریق ۱ میلی لیتر از این واکسن برای ایجاد ایمنی در سگ ها و گربه ها کافی است . * توصیه می شود اولین تزریق واکسن در سن ۳ تا ۴ ماهگی صورت گیرد . توله هایی که قبل از ۳ ماهگی واکسینه شده اند در سن ۶ ماهگی باید تزریق یادآور را دریافت دارند . بمنظور تداوم ایمنی تجدید مایه کوبی با فاصله یک سال و به همان مقدار ضرورت دارد . 

صفحه 118:
هاری : ‏نگهداری‎ bal ps واکسن هاری را باید پیوسته در یخچال و در دمای ۴ درجه سانتی گراد نگهداری نمو د و مدت اعتبار واکسن یکسال از تاریخ ساخت می باشد . طریقه مصرف : پس از خارج کردن واکسن از یخچال باید بشدت آنرا تکان داد تا کاملا یکنواخت شده آنگاه درب لاستیکی شيشه را با پنبه آغشته به الکل پاک نموده و به وسیله سرنگ استریل مقدار مورد نیاز به سرنگ کشیده شده پس از پاک نمودن محل تزریق با الکل واکسن را از طریق داخل عضلانی به آرامی تزریق نمائید 

صفحه 119:
واکسن کزاز اسب بمنظور ایمن سازی بر ضد کزاز در اسب کاربرد دارد . دز و تحوه مصرف : برای ایجاد ایمنی اساسی باید طبق جدول زیر تزریق شود : - تزریق اول در سه ماهگی و یا اولین مراجعه - تزريق دوم » چهار هفته بعد از تزریق اول - تزریق سوم ۰ یکسال بعد از 7 - تزريق يادآور هر ينج سال يكبار يك دز واكسن در ماه آخر آبستنى در ماديان هاى آبستن قبل از تزريق واكسن » محل تزريق تميز و ضدعفونى شود و تزريق بصورت داخل عضلانى به مقدار يك دز ‎١‏ ميلى ليترى انجام كردد . در ضمن استفاده از آنتى توكسين همزمان با اين واكسن بلامانع است دوم 

صفحه 120:
» گرد آوری : 9 دکتر یارویسی