پاورپونت معماری گیلان

پاورپونت معماری گیلان

اسلاید 1: fseبه نام خدا

اسلاید 2: fseبررسی ویژگیهای معماری گیلان

اسلاید 3: ويژگيهاي جغرافيايي وطبيعي گيلان:سرزمين گيلان وسعتي در حدود 14700 كيلومتر مربع داشته كه معادل 9% مساحت كل ايران مي باشد. این استان در 36 درجه و 36 دقیقه تا 38 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 45 دقیقه تا 50 درجه و 34 دقیقه طول شرقی از نصف النهار قرار گرفته است. طول استان از شمال غربی تا جنوب شرقی 235 کیلومتر و عرض آن از 25 تا 105 کیلومتر تغییر می کند. بادهاي باران آور كه از شمال و شمال غرب مبوزد، هر ساله نزولات جوي خود را تماما در دامنه هاي شمال رشته كوه البرز فرو مي ريزد، بدين لحاظ اين منطقه پرباران ترين منطقه ايران است.

اسلاید 4: رطوبت زياد و گرماي هوا در تابستان، شرايط اقليمي ويژه- اي را پديد آورده است كه مشابه آن را شايد بتوان تنها در مناطقي از آمريكاي مركزي، بنگلادش، مالزي و يااندونزي يافت. اين وضعيت خاص آب و هوايي،براي ساكنين دشواري هايي را پديد آورده است.

اسلاید 5: ويژگي هاي معماري گيلان: مصالح و امكانات ساخت: در روستاهاي گيلان به دليل بارش فراوان و امكان استفاده ي زياد از چوب و مصالح گياهي، اين عناصر را در همه ي اجزاء ساختمان به كار برده اند، به گونه اي كه در جلگه ي مركزي، بناها را از پي تا سقف از چوب و مصالح گياهي ساخته اند. لازم به ذكر است كه چوب داراي ظرفيت حرارتي پايين است كه به كارگيري آن در قسمت هاي مختلف ساختمان، نظير ديوارها و سقف، سودمند است و موجب گرم تر شدن دماي فضاهاي داخلي در شب هاي تابستان نمي شود.

اسلاید 6: . جلگه ايران مولود انباشت رسوبات رودخانه اي و به همين سبب داراي خاك هاي رسوبي و رسي فراوان است .بنا امكان استحصال خاك رس ،خشت از جمله مصالح در دسترس در اين منطقه است.اين عنصر كه نسبت به چوب داراي ظرفيت حرارتي بيشتري است ،عمدتا در قسمت هاي پايين ساختمان و زمستان نشين مورد استفاده قرار ميگيرد .در روستاهاي كوهپايه اي به علت روطوبت نسبي كمتر،سرماي هوا در شب ودسترسي آسان به سنگهاي طبيعي تا ارتفاع قابل ملاحظه اي ديوارها از سنگ تشكيل شده اند.

اسلاید 7: در بناهاي روستايي ،الياف گياهي غير مقاوم مانند گالي و كولوش در قسمت فوقاني بنا به كار برده مي شود.در مناطق كوهستاني و كوهپايه ،به ارتفاي وشيب زمين ،كشت برنج محدود است ،بدين سبب به جاي گالي و كولوش از چوب درختان جنگلي استفاده مي كنند كه اين ساختمانها لت پوش ناميده مي شوند.به طور كلي مصالح مناسب براي ديوارها را آجر قرمز ،براي بام سفال نيم كوزه و در ايوان ها ،تلارها و كف اتاق هاي مسكوني را چوب بيان نموده اند - ساقه برنج است كه به دسته هاي كوچك به شكل جارو به سقف بنا متصل مي كنند.

اسلاید 8: تناسبات و انتظام : هندسه غالب درمعماري بومي گيلان برپايه استفاده ازاشكال مربع يامستطيل ساده است.در معماري اين مناطق ازفرم هاي چند ضلعي ومنحني به شدت پرهيزشده وسادگي درتمام اجزا بنا،درپلانهاونماها ديده مي شود بيشتر ساختمان هاي مسكوني داراي نسبت عرض به طول 1به 5/1 مي باشند.اين نسبت با ملاحظات اقليمي و سطح تابش آفتاب در تابستان و زمستان بهترين پاسخ طراحي اقليمي است .يكي از دلايل به كارگيري فرمهاي هندسي ساده ،استحكام بيشتر در مقابل زلزله است

اسلاید 9: چشم انداز و ديدهاي داخلي و خارجي: در معماري روستايي گيلان اصولا محوطه فقط محدوده ي يك خانه و مرز دو واحد همسايه يا واحد مسكوني و معبر را مشخص مي كند و مانعي براي اشراف نيست. اما در شهرها حريم خانه چارچوب دقيقتري يافته و با ديواره هايي با ارتفاع بالاتر از قد، محصور شده است. وجود ديوار حياط، ارتباط بصري خانه با معبر شهري را قطع مي كند و تنها منظر حياط و باغچه از درون خانه ديده مي- شود. در اين شرايط وجود باغچه هايي كه به گياهان و گل هابي آن نظم ويژه اي دهد، ضروري به نظر مي رسد، زيرا مردم گيلان با طبيعت و چشم انداز و ديدن محيط اطراف زندگي كرده اند.

اسلاید 10: تزئينات : هر منطقه اي كه مورد هجوم وبوده، بناهاي مسكوني آن از بيرون ظاهري ساده و بي پيرايه داشته اند، اما در درون با تزئينات ساده يا پيچيده نيازهاي زيبايي شناختي خانواده را پاسخ داده اند. در هر دوره اي از تاريخ، در پس گذشت زمان و تأمين امنيت نسبي و آرامش منطقه اي، تزئينات كم كم به بيرون بنا كشيده شده و ابتدا در سردر بنا و پس از آن در تمامي نماي ساختمان، تزئينات ساده و پركار بروز مي كرده است. اما گيلان از اين امر مستثني است. در تيرهاي سقف تزئينات زيباي معروف به كله شيري زينت بخش اين گونه مساكن است. در شهرها كه حضور ساكنان بنا در ساختمان بيشتر بوده، رفاه و زيبايي بنا از اهميت خاصي برخوردار بوده است. ميزان تزئين در تمامي بخشهاي ساختمان، از ابزاركاري اتصال ديوار به سقف گرفته تا حلب بري دور دريچه لوجنك ، متفاوت است. در بناهاي افراد مرفه ، ارسي هاي ظريف با شيشه هاي رنگين، زينت بخش پنجره هايي است كه ارتباط درون اتاق را با محوطه و حياط تأمين مي كنند. - دريچه اي بر روي بام ساختمان.

اسلاید 11:

اسلاید 12: عناصر كالبدي خانه ها: ديوار محوطه و ورودي: اين ديوارها موجب انقطاع بصري از معبر به واحد مسكوني مي شوند. اين ديوارها به رغم سادگي در معابر، از درون داراي تقسيمات هندسي موزوني مي- باشند كه با طاق نماها و طاقچه ها، تزئيناتي از آجركاري به همراه دارند. در و سردر و تزئينات آن نشانه اي از خصوصيات صاحب ملك است.

اسلاید 13: اتاق : مسلما مهمترين فضايي كه امنيت پديد مي آوردو حرارت را در زمستان حفظ مي كند ، اتاق است. با توجه به عملكرد ايوان، تعداد اتاق ها در 90% از منازل قديمي شهرها و روستاهاي شمال كشور بين 2تا4 اتاق است. مكان قرارگيري اتاق در لايه ي دوم بنا، يعني بعد از ايوان و تلار است. ديوار اتاقها در بناهاي شهري عموما از آجر بوده اند كه با ضخامت زياد خود، نه تنها در انباشت انرژي حرارتي در زمستان مؤثرترند، بلكه از نظر سازه و خصوصيات ايستايي ديوار باربر، عملكرد بهتري دارند.

اسلاید 14: ايوان: ايوان از مهمترين اجزاي واحد مسكوني شهري و روستايي محسوب مي شود. اين عنصر نه تنها ارتباط دهنده ي حياط با ساختمان، بلكه محل مهمترين فعاليت ها در روزهاي گرم سال است. ايوان در روزهاي سرد سال، واسطي براي تعديل هواي بيرون است. هم چنين ارتباط اتاق ها از طريق ايوان ميسر است. ايوان طبقه ي دوم ، معروف به تلار، نقش مهمتري در تابستان ايفا مي كند، زيرا با ارتفاع گرفتن از سطح زمين و امكان حركت راحت تر هوا، موجب تأمين هوايي مطبوع مي شود.

اسلاید 15:

اسلاید 16: به طور كلي سه نوع فضاي معماري در گيلان وجود دارد:1-فضاي بسته 2-فضاي نيم باز3-فضاي باز

اسلاید 17: به طور كلي معماري گيلان با توجه به تاثير مستقيم از شرايط زيست محيطي، داراي وجوه متشابهي است كه مي توان آن را اين گونه خلاصه كرد:1-پلان گسترده و باز و ساختمانهاي غير متمركز.2-ارتفاع گرفتن بخشهاي مسكوني از سطح زمين. 3-قرارگيري فضايي محدود و محصور در قلب بنا، احاطه شده توسط تلار و ايوانها براي اوقات فراغت. 4-وجود ايوان و تلار در يك تا چهار طرف بنا كه از مهمترين فضاهاي زيستي است.5-بامهاي چهار شيبه با شيب تند.6-چند لايه اي بودن نماهاي اصلي و فضاهايي با حداكثر تخلخل در خارجي ترين سطح.7-تعداد و سطح زياد پنجره ها.8-ارتباط تنگاتنگ درون و برون بنا و محوطه ي مسكوني.

اسلاید 18: تأثير پذيري معماري از ويژگي هاي محيطي :بنا بايد به طريقي رطوبت هواي اطراف بدن انسان را كاهش دهد و امكان تعرق و تبخير سطح پوست و در نتيجه كاهش دماي بدن را مهيا سازد. راحت ترين راه دستيابي به اين امر، ايجاد كوران در بنا و دفع هواي مرطوب توسط باد است. فضاهايي كه داراي بازشوهاي فراوان و حداقل سطوح ديوار باشند، در ايام گرم سال موجب هدايت راحت باد به فضاهاي زيستي مي شوند.

اسلاید 19: رابطه ي ويژگي هاي معماري و فرهنگي :همانطور كه گفته شد در معماري گيلان فضاهاي نيمه بازي مانند ايوان قرار دارد كه به وسيله نرده هاي چوبين محصور مي شود كه هم ديد به محيط اطراف و هم استفاده از جريان هوا را ميسر مي سازد اما در عين حال بايد به اين نكته نيز توجه كرد كه اين فضاها كه بيشتر فعاليت هاي ساكنين نيز در آن انجام مي- شود در معرض ديد عابرين و همچنين همسايگان قرار دارد. البته زنان گيلاني با توجه به اينكه مسلمان مي باشند در تمام اوقات با حجاب خاص گيلان در اين فضاها حضور دارند ولي با اين حال به دليل اينكه اين فضاهاي نيمه باز مانع ديدن نمي شوند، مي توان آن را يكي از عوامل تأثيرگذار بر فرهنگ برونگراي مردم گيلان دانست.

اسلاید 20:

اسلاید 21:

اسلاید 22:

اسلاید 23:

اسلاید 24:

اسلاید 25:

اسلاید 26:

اسلاید 27:

اسلاید 28:

اسلاید 29:

اسلاید 30: نتيجه گيري :مسكن در گيلان تحت تأثير عواملي چند قرار دارد. طبيعت گيلان در تعامل با فرهنگ گيلان بر معماري گيلان تأثير گذار مي باشد. اما ما امروزه شاهد هستيم كه معماري سنتي گيلان در حال نابودي است و معماران ساختمانهاي گيلان را بدون توجه به ويژگي هاي طبيعي و فرهنگي طراحي مي كنند و معماري شبه مدرنيسم جايگزين معماري بومي گيلان شده است. . ما اكنون بايد معماري سنتي خود و نحوه ي چيدمان آنها را با شرايط حاكم امروز ادغام كرده ومعماري امروز گيلان را بوجود آورده باميد آنكه اين ساختمانها معماري هاي بيگانه و بدون حكمت وهويت نباشند و واقعا به زيست گاه هاي انساني و به حفظ و توسعه ميراث فرهنگي كشور كمك كنند.

اسلاید 31: با تشکر از همراهی شماانسیه حسن پریمینا طاهری