پاورپوینت مبانی نظری معماری - مقرنس و کاربندی

صفحه 1:
مقرنس و کاربندی 

صفحه 2:
نیمکار مقرنس پتکانه اجرای مقرنس جمع بندی قوس يا دور انواع قوس معمولی انواع قوس گنبدی گوشه سازی کاربندی یزدی بندی 

صفحه 3:
‎ly? =‏ وود مقرمم ‏به دلیل اينکه بیشتر تزیینات سنتی در ایان نشات گرفته از قوس مىباشد يا به عبارتى ديكر قوس بستر و زيرساخت بسيارى از تزئينات سنتى فراموش شده ايران بوده است. ‏أكنون به معرفى قوس مى ب ‎ ‏ازيمة ‏تعريفه قوس: ‏ر پوشش سقف‌ها از تخت به قوس دار برای ‎ 

صفحه 4:


صفحه 5:
حب باى قوس 5 ما ۱ اقا 

صفحه 6:


صفحه 7:
هرجه شكم قوس بزركتر باشد لن را پر خروج و در غیر این صورت هم کم خروج می‌گویند ‎ee‏ شوب دنت در زر لا قرس گید ۷ ۵۰۲ میان مرک هفتء دو بنج ميال موكز ‏پر خروج ‎ ‏هس ‎am‏ كيد 9 كر روج متت يبتع مرغي ‎2 2 ‏كم خروج ‎ost aE ‏7 ‏قوس گید ۱,۵, هی ‎ 

صفحه 8:
—_ 4 سیم سای ایجاد گوشه (گوشه سازی ) گوشه سازی در آغاز طرحی ابتدایی داشت به این صورت که گوشه های ‎behind b iene‏ بد ‎aul‏ ‏نزدیک می کردند تا در شکل جایره :در ید و ستپتن با ایسفاده از قوس های گنبدی پوشش سقف به وجود می آمد اما اين روش مطمتن نبود بنابراین برای گوش سازی از رسمی بندی و کاربندی و مقرنس و ترمپه و سایر موارد استفاده می شد 

صفحه 9:
(hub me اولین نمونه ی کاربندی که تا امروز شناسایی شده در براز متعلق به دوره صفاریان است لین نمونه قدیمی تر از بسیاری از نمونه های مشابه خود است. در چند کاربندی در بالای محراب؛ مقصوره و در ايوان شملی وجود دارد. در ۲ 7 نيز در همين دوره نمونه هايى وجود دارد. در قرن پنجم در شبستان شرقی گنبد مسجد جامع اصفهان کاربندی به کار رفته است.در گنبد چهل دختران یزده گنبد سلطان سنجر مرو و از"گنبد مقبره شیخ احمد جام کاربندی به کار رفته است. 

صفحه 10:


صفحه 11:
- کی تير طاق (تويزه) باريكهاى از طاق را تير طاق» لنكه طاق يا تويزه مى كويند. تعريف ‎:١‏ كاربندى نوعى بوشش است متشكل از تير طاق هايى با قوس معين كه تحت قواعد هندسى ويزه اى همديكر را قطع مى كنند. تعریف ۲: ريشسه لین واه را ترکیسب دو اصطلاح "کار" به معنای تمامی نقوش سه بعدی (مقرنسس: رسمی بندی كاسه سازى و يزدىبندى) به علاوه اصطلاح "بستن" بای تنیدگی و بافتگی اشسکال هن بیدانند تعریف ۳: معضای کاربندی هم معضی با رسمی بندی در نظر گرفته شده است 

صفحه 12:
Gi = رسمی‌بندی رسمی بندی در لفت ترکیب دو اصطلاح "رسمی" به معنای طرح و رسم کردن به علاوه "بستن " به معنای بافتگی و تنیدگی هندسی اسست. رسمی بندی نوعی تاق است که از تفاطع قوس هایی که از پای کار شروغ و به شمسه ى بالا منتهى مى شوند. به وجود می آید که در بعضی موارد تزیینی و در بعضی موارد باربر اسست. معرفی آلت های رسمی حالت های رسمی از مرکز سوسن و فیل گوش هستند. ب شامل شمسه وسطء شاپرک پا باریک» ۷ 0 

صفحه 13:
اضلاع کاربندی تعداد تیر طاق های تشکیل دهند کاربندی را می‌گویند. در تصویرتعداد تیر طاق ها ۱۲ عدد است. بنابراین به آن کاربندی ۱۲ گفته می شود 

صفحه 14:
کاربندی رسمی منفرد یک پا كاربندى رسمى (قالب شاقولى) کاریندی ساده کاربندی رسمی کاربندی ‎go te‏ | | رسمى مركب كاربندى سرسفت (قالب غير شاقولى) انواع كاربندى کاربندی رسمى خاص کاربندی پرور کاربندی دو چفدی کاربندی درون زا 

صفحه 15:
وريرى كاربندى رسمى (قالب شاقولى) كاربندى رسمى ير كاربرد ترين و مرسوم ترين كونه كاربندى است و به همين دليل به أن رسمى كفته مىشود. انى كه هر دو نيمه تير طاق سازئده كاربندى» بر یک صفحه تشكيل شده از لين تير طاق و در امتداد هم واقع. باشند. کاربندی راء رسمی می گویند. بدلیل در امتداد هم بودن هر دو نيمه تير طاق بار وارده بر تير طاق به تكيه كاه ها منتقل مى شود و لذا كاربندى رسمى از قابليت باربری بالایی برخوردار است 

صفحه 16:
Cie ‏بد‎ کاربندی رسمی منفرد یک پا اد ۱ ۳ ۲ ) زمانی که | بيهم ‎٠‏ دارای حداقل دوتیر طاق دو پا بر زمین موازی با کاربندی رسمی ‏ یکدیگر باشد و در زمینه مستطيل يا مربع قرار كيرد 

صفحه 17:
کاربندی رسمی منفرد دو پا دارای حداقل چهار تیر طاق دو يا بر زمين (دو به دو موازى) در زمينه مربع و ندرتا هشت ضلعى قرار گیرد همچنین دایره پاطاق مرکزی در بزرگ ترین حالت خود باشد یعنی مماس با اضلاع زمینه باشد واژه دو پا که در عنوان این کاربندی به تمایز با منفرد یک پا کار رفته بدین معناست که در ربع پلان کاربندی دو عضو باربر وجود دارد این کاربندی که به دلیل وجود هشت پای نگهدارنده ر. می‌باشد قابلیت باربری بسیار زیاد آن است و ویژگی مهم دیگر این کاربندی قابلیت احداث گنبد در بزرگ ترین حالت ممکن خود. یعنی مماس به اضلاع زمینه می باشد. 

صفحه 18:
کاربندی رسمی منفرد دو پا 

صفحه 19:
کاربندی رسمی منفرد دو پا 

صفحه 20:
کاربندی رسمی منفرد دو پا 

صفحه 21:
در كاربتدي رسمى مركب ذايرة ‎SLE‏ مركزى بر اضلاع زم تمايزيا منفرد دوبا ]| ###> | مماس نيست اما در كاربندى رسمی منفرد دويا دايره ياطاق مركزى بر اضلاع زمینه مماس می باشد. معماری ایران در ناحيه انتقالى بين أو فضاى كوشه دار زيرين قوار می گیرنده ما در نعونه های خارجی 

صفحه 22:
= ری کارت a ‏دی ری مرلب‎ 

صفحه 23:
‎a ۰‏ ‎Gah‏ البق رس مكلت ‎ ‎ ‎ ‎ ‏سربینه حمام وکیل کرمان ۴ زمینه: هشت ضلعی خاص 

صفحه 24:
ی ری ین چانچه کاربندی درای حدقل دو تيرطاق دو با بر زمين باشد و در زمينه ای غیر از مرب با مستطیل قرار كيرد تمایز با سایر کاربندی ها | یه 

صفحه 25:
كنبد خانه بابا ركن الدين زمينه: ينج ضلعى 6 0000 یی کی مرب 

صفحه 26:
ب کی [ چنانچه دو نیمه تير طاق بر يك صفحه واقع نباشند ) عدم قراركيرى اين دو نيمه تير طاق در امتداد يكديكر سبب خواهد شد که اين دو نیمه قیر طاق. نتوانند. به صورت یک قوس کامل ‎Ny gh‏ جه دو طرف تكيه كاه ها منتقل كتند و می بایست به شمسه مركزيبا كتيدى كه ارو كاربندى قرار صى كيرد. تكيه كنند و لذا كاربندى سرسفت مقايسه با كاربندى رسمى مقاومت ايستايى و باربرى 3 از کمتری برخوردار است. در کاربندی سرسفت شمسه مركزى كوجكتر از رسمى است. 

صفحه 27:
= کار ی ‎whee ak‏ کاربندی پرور ۳ ۳ ۴ ۳ طول به عرض زمينه كاربندى نسبتا زياد باشد می توانیم در غرد .يك با اجرا نماييم و در هر طرف آن 

صفحه 28:
۰ Gee ce whee Gah ‏کاربندی سواره‎ ‎ap a‏ سا سا نا« ‏هرگاه یک کاربندی روی کاربندی دیگری سوار شود ‏کاربندی حاصله را کاربندی سوار نامیده ایم. کاربندی ‏رین می تولند از هر نوعی باشد و کاربندی سوار بر آن نیز می تواند قالب ساقولی یا قالب غیر شاقولی باشد ‎ ‎ 

صفحه 29:
= کي ‎ol i ak‏ کاربندی دوچفدی در ساخت یک کاربندی از دو كونه تير طاق با دو چفد متفاوت استفاده شود کاربندی حاصله را کاربندی دو چفدی نامیده ایم. گاندی از ورن تاد مشخصی تير طلق با جفد يكسان جول مخيط يك دايره يوجود مى آي علت اكه جفد یر ملق ها می بیس یکسان اد ینت که ین چفده در هرق از لان كه يكديكر ا قطع مى كتتد يايد در فى سه يعدى في يا يكديكر تلاق ‎iS‏ 

صفحه 30:
هريدي ‎od‏ ی رساوه | چنانچه دز یک کاربندی رنتمی عنفرد یکاپ تخت از تيز عاق ها از چهت عرض وی طول زین تا یره مخ كاربندى كسترش يابندء كاربندى حاصله را کاربندی 

صفحه 31:
gil! _= ool JE ‏كار ی‎ کاربندی درون زا | جنانجه روى للت هاى يك كاربندى: كاربندى ديكرى اجرا ( نوع کاربندی 0 درون ازا ناميد: مج اميده ايم 

صفحه 32:
ew یکی از انواع کاربندی های معماری ایرانی است که در پوشش زیرگنیدهاء ایوان ها و یا فاصله ميان تويزه های باربرقابل مشاهده است. یزدی بندی حالتی است مابین رسمی و مقرنس یزدی بندی معمولا در جاهایی به کار می رود كه يا رسمى نمی گنجد و يا مقرنس گران تمام می‌شود آلت هندسی "سینه فخضری" بسه عنوان اصلی تریسن عنصر مشخصه کار یزدی بندی و شسرط لازم برای اطلاق یزدی به یک کار در نظر گرفنه شده است منظور از ویژگی هندسی متسابه یزدی» تصویرشسدن نقش قسمتی از یک شمسه بر روی بر لثر خرد شسدن یسک آلتتسطح منحنی تاق است که معمولا هندسی کاربندی به وجود می آید و از آن با اصطلاح "سینه فخری" یاد می کنند 

صفحه 33:
تصويرم- نقشه كامل تاق بؤدى بتدى ربقعه امام زاذكان طاهرو منصون.. | ‎iy ۵‏ ۷ ‎y‏ سس تصوبر؟- مواحل ترسیم هندسه بزدی‌بندی نوع اول(بدون تخت Ne 3 7 0 "لي" 

صفحه 34:
تصوير؟1- تحليل سه بعدى يزدى بندى تبعجه امينالدوله بازار كاشان. 

صفحه 35:
نیم کار ‎ll‏ عمق و دهان ‎ys lp‏ - اختكامن كه عمق مساوی یک دوم دهان باشند نیم کار مریج ‎atl‏ نيم كار يعنى نصف يك رسمى كه عملكردهايى و اگر عمق کوچکتر از یک دوم دهانه باشد نیم کار تنک یا دو پا خواهد شد نظیر سر در ورودی محراب و یز درد اگر عمق بزرگتر از یک دوم دهان باشد نیم کار نقل خواهد شد 

صفحه 36:
۱ 1 “J: ‏مقرنس يا قطار بندی | نانز‎ I ۱ ‏مقرنس به آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته شده باشد گفته می شود که مانند آویزهای قندیل مانند ساخته می شود‎ مقرنس را میتون بر روی یک نیم کار چشمه سرستون سر مناره كلويى سقف ها كنييه و غيره اجرا كرد جو آویزهای قندیل مانند | 

صفحه 37:
wre معرفی آلت های مقرنس قطارها با فواصل مساوی از هم مستقر می شوند به این ترتیب که قطار اول از همه بیکتر به دیوار یا ستون و قطار بعدى كمى جلوتر ووبه همین ترتیب تا به قطار آخر که شمسه را تشکیل میدهد می رسد قطار ۲ قطار ۳ آلت‌های مقرنس برروی نفشه 

صفحه 38:
معرفی لت های مقرنس موش با: آلنى که از قطار اول به دیوار متصل شده و کمی بر روی دیور امتداد می یابد شاپرک: آلتی سه پهلو است که مابین قطار ها قرار مى كيرد عامل اتصال آلتهای مقرنس است شاپرک در طرح‌های مقرنس قلبل انعطاف است اين للت متناسب با محلی که قرار می گیرد از بسيار بسته تا بسيار باز قابل انعطاف است تخت: تنها آلتى است كه در طرح مقرنس به شكل افقى قرار دارد و انواعى دارد تخت منتظم غير منتظم تخت لوزی ترنج:به طور معمول در زیر شمسه یا آخر هر کار و یا زیر حللت های تخت و چهار لنگه به کار ‎Dane‏ طاس: آلتى است كه بين دو شابرك ويا بين دو ترنج و كاه بين دو قى قرار می گیرد و فضای فرو رفته مفرنس را به وجود می آورد تی: هرگاه مایین دو طاس شایرکی قرار نگیرد و در واقع شاپرک صفر درجه باشد دو طاس به یکدیگر می چسبند و ضخامتی معادل دو کاشی پشت به پشت به وجود می‌آورند که به این حالت تی می‌گویند 

صفحه 39:
مقرنسها(قطار بندى) از نظر كونه شناسى به جهار دسته تقسيم مى شوند مقرنس هاى جلو آمده ‏ | . مقرنس هاى روى هم قرار كرفته _ | مقرنس هاى معلق _ ) 2 ی ی ۲ مقرنس های لانه زنبوری 

صفحه 40:
تیک : به یل های این زاغا می کوید. به نظر میرسد ایران و معماری آجری اين نوع تزیین راء که به سرعت به طرف غرب انتشار یافت» خلق کر و متعاقباً در جريان قرون یازدهم و دوازدهم توسط مصر و سوریه بربرستان شرقى و سيسيل نرمانى» مراكش و اسب اضافه برچنبه ساختمانی و حفاظی جنبه تزیینی نیز داشته است. 

صفحه 41:
‎A‏ ۳ از اسلا چم لا ,لا مقبرفداریوش کبیر کعبه زردشت آتشگاه پاسارگاد مقبرة صخره ای نمای مقبرة صخره ای سکاوند دکان داوود ‏کاخ سروستان کاخ بیشاپور طاق کسری مدخل تالار صدستون مقبره کوروش بزرگٍ جمشيد ‏طاق بستان کرمانشاه ‎ ‎ 

صفحه 42:
آتشگاه پاسارگاد | | مقبرة صخره ای —— سکاوند 

صفحه 43:


صفحه 44:
لیر از اسلامم | برچ رسكت { } برج لاجیم | | مسجد جامع نائين ] | کنید قابوس | | مقبره شاه اسماعیل سامانی 1 کنبد نظام الملک | مسجد جامع اصفهان ) ) منارساریان ]| كنيد كبود در مراغه | برج طقرل درری | مدرسه حیدریه قزوین ‎ ]_‏ [ مسجد جامع گلپایکان ‏ [ مسجد جامع اردستان ] ‎ [‏ گنبد تاج الملک 

صفحه 45:


صفحه 46:


صفحه 47:
مدرسه حیدریه قزوی ن .ريه قزوين مسجد جامع گلپایگان | | مسجد جامع اردستان گنبد تاج الملک 

صفحه 48:
Mf ‏کار‎ es Ze ‎obs‏ تقدس دروازه بهشت كثرت گرایی در عین كثرت گرایی ‏وحدت ‎ ‎ ‎ 

صفحه 49:
مقرنس از سقفه آويخته می شود؛ ولی پتکانه روی پای خودش می ایستد و آویخته نمی شود. برای ساختن لن اول تاقچه های با بینی را ‎imme‏ کنند 0 تاقچه های بالایی روی سر پا یینی می نشیند؛ ولی مقرنس از سقف شروع شده و به تدریج پایین می آید پتکانه ها عناصر شکلی شامل تاسه هایی هستند كه از بايين تا بالا بر روی هم سوار مى شوند و هيج عنصرى در صفحه افقى ندارند. اما در مقرنس عناصر افقی تخت وجود دارد و تخت ها از مهمترین عنا صر شکل دهنده مقرنس هستند. 

صفحه 50:
SP sii ابتدا طوح اولین قطلر مقرنس را از روی کاغذ تخمیر با مقیاس ۱/۱ بروی تخته ای گچی یا چوبی منتقل كرده و لب قطار هارا مطابق نقشه مقرنس می بریم قطارهلی دوم » سوم و ...را به همين ترتيب برروى تخته كجى با مقيلس ‎1/١‏ مى كنيم تابه انتهاى شمسه ‎Me‏ لب قطر ها را برروى كلر مستقر مى کنیم .برای نگهداشتن و اسوار ماندن لب قطلر ها از ساسو( طناب مهار كننده لنكه قايها ) به عنوان يك ستون معلق كه در بشت مقرنس به سقف اتصال مى يافت استفاده مى كردند| امروزه اين عمل بوسيله انواع مفتول هاى فلزى و ميلكرد ها انجام مى شود). حلل آلت هلى مقرنس را يك به يك از محل قطلر ول تا اتصلل به قطار دوم آجر چینی می کنیم به این طریق ساخت مقرنس که در همان محل اصلى انجام مى كيرد دستبوش می گویند. به همین ترتیب از قطار دوم بهقطار سوم به روش دستبوش می سازیم تا مقرنس بهانهای شمسه پرسد . 

صفحه 51:
رسمی (کاربندی)