کالیبراسیون

کالیبراسیون

اسلاید 1: موضوع: کاليبراسيون Calibration

اسلاید 2: برگرفته شده http://treatment.tbzmed.ac.ir

اسلاید 3: فهرست مطالب مقدمه تعريف كاليبراسيون ضرورت كاليبراسيون PM اهميت کاليبراسيون مفاهيم کاليبراسيون انواع خطا ها معرفي بعضي از كاليبراتورها شناسنامه تجهيزات روشهای کاليبراسيون کاليبراسيون (مثال)

اسلاید 4: مقدمهكيفيت مقوله اي است كه با سرشت انسان سازگاري دارد و همراه نياز مادي و معنوي اوست و نبود آن ميتواند دشواريهايي براي وي بوجود آورد. به همين دليل از گذشته های دور تلاش براي رسيدن به كيفيت و رفع دشواريهاي موجود در اين راه موضوعي مطرح در جوامع انساني بوده است. امروزه اين واژه از مرحله رفع نياز پا فراتر گذاشته است زيرا با گسترش دنياي رقابت، كيفيت تنها زباني است كه مي شود با آن در بازارهاي جهاني سخن گفت. قدر مسلم كنترل كيفيت و تضمين آن بر اندازه گيري استوار است. فرا گيري روش اندازه گيري كميتهاي گوناگون و در نگاهي وسيعتر كاليبراسيون دستگاهها، راهي براي نيل به اين خواسته است.

اسلاید 5: تعريف مقايسه يك دستگاه اندازه گيري با يك استاندارد و تعيين ميزان خطاي اين وسيله نسبت به آن و در صورت لزوم تنظيم دستگاه در مقايسه با استانداردهاي مربوطه دانست.

اسلاید 6: كاليبراسيون و ضرورت آنكاليبراسيون در واقع ايجاد نظامي موثر به منظور كنترل صحت و دقت پارامترهاي مترولوژيكي دستگاه هاي آزمون و وسايل اندازه گيري و كليه تجهيزاتي است كه عملكرد آنها بر كيفيت فرايند تاثير گذار مي باشد كه به منظور اطمينان از تطابق اندازه گيريهاي انجام شده با استانداردهاي جهاني مورد استفاده قرار ميگيرد.

اسلاید 7: فوايد کاليبراسيونآنچه مسلم است پرداختن قانون مند به کاليبراسيون و برقراري نظام صحيح اندازه گيري فوايدي نظير: جلوگيري از تصريح حقوق مصرف کننده و توليد کننده ايجاد اعتماد همگاني در سطح جامعه در فرايندهاي تجاري، خدماتي و بهداشتيافزايش اعتبار بين المللي گسترش حقوق اجتماعي به عنوان يکي از شاخصهاي رشد يافتگي اجتماعي – فرهنگي ايجاد بستر و فرهنگ قانون مداري جهت حفظ حقوق ملت و دولت جلوگيري از ضرر و زيان در تبادلات بازرگاني با ساير کشورها ايجاد اشتغال براي شرکتهاي مجري و غيره.

اسلاید 8: PM (Preventive Maintenance)تعميرات يا نگهداري پيشگيرانهبه مجموعه فعاليت هايي اطلاق مي شود كه در جهت افزايش كارائي و به تعويق انداختن بازه زماني تعميرات تجهيزات پزشكي اجرا مي شود.اين فعاليت ها شامل كنترل ، بازرسي و باز بيني دوره اي كمي وكيفي دستگاه، بررسي وضعيت عملكرد آن، بررسي صحت و دقت خروجي هاي دستگاه ( تست كاليبراسيون)، باز بيني ايمني دستگاه جهت به حداقل رساندن خطرات ناشي از عيوب دستگاه به منظور حفظ جان بيمار و پرسنل و انجام فعاليتهايي از قبيل تميزكاري، روغن كاري يا تعويض قطعاتي كه دچار مشكل هستند ميشود.

اسلاید 9: تاريخچهاگرچه سابقه علم اندازه گيري و کاليبراسيون به قديمي ترين تمدنهاي بشري باز ميگردد ، اما با تغيير نوع روابط بين کشورها نسبت به زمان قديم و گسترش اين ارتباطات از سال 1875 به بعد سيستم اندازه گيري بصورت يکسان از طرف اکثر کشورها و رفته رفته تمامي آنها پذيرفته شد. بنابراين با هماهنگ شدن اين نظام ضرورت بوجود آمدن زباني مشترک در اين رابطه نيز عيان گرديد.

اسلاید 10: مفاهيم کاليبراسيونکميت : مشخصه ذاتي يک پديده که بتوان آنرا از نظر کيفي تشخيص داد و از نظر کمي اندازه گيري کرد مانند جرم و زمان.دستگاه کميتها: مجموعه اي از کميتها که بتوان بين آنها رابطه تعريف شده اي بوجود آورد مانند دستگاه .SIکميت پايه : کميتي که مستقل از ساير کميتها در يک دستگاه کميتي باشد مانند طول در دستگاه .SIکميت فرعي: کميت که بر مبناي کميت پايه تعريف شود مانند سرعت ( متر بر ثانيه يا کيلومتر بر ساعت و غيره) .

اسلاید 11: مفاهيم (ادامه) کميت اندازه ده : کميتي که مورد اندازه گيري قرار ميگيرد.کميت تاثير گذار: در اندازه گيري کميتها ، برخي از آنها روي کميت مورد نظر تاثير ميگذارد و خود مورد اندازه گيري نيست مانند دما در اندازه گيري طول.وسيله اندازه گيري : وسيله اي که به تنهايي و يا به همراه با وسايل کمکي براي اندازه گيري يا اندازه گيري هاي مشخص بکار ميرود.

اسلاید 12: مفاهيم (ادامه) محدوده مشخص شده اندازه گيري: مقادير قابل اندازه گيري که در آنها خطاي وسيله اندازه گيري در محدوده مشخص شده قرار ميگيرد. حد بالا و و پايين قلمرو مشخص شده اندازه گيري معمولا به ترتيب ظرفيت ماکزيمم و منيمم خوانده مي شود.شرايط اندازه گيري مرجع: شرايط لازم براي کاربرد يک وسيله اندازه گيري بطوريکه بتوان به اندازه هاي تعيين شده اطمينان نمود يا با اطمينان بتوان اندازه گيري وسايل مختلف را با هم مقايسه کرد. شرايط مرجع هميشه داراي مقادير يا محدوده مشخصي مي باشد.

اسلاید 13: مفاهيم (ادامه)تنظيم: عمليات مشخص براي آوردن يک وسيله اندازه گيري يا دستگاه در محدوده قابل استفاده براي اندازه گيري يا کاربرد معلوم.درستي وصحت: نزديکي ميان خروجي هاي يک سيستم نسبت به مبدا مورد نظر.دقت: نزديکي خروجي هاي يک سيستم نسبت به يکديگر.

اسلاید 14: مفاهيم (ادامه)زينه بندي: بيان کمي يک وسيله اندازه گيري در نشان دادن کوچکترين تفاوت بين دو کميت نشان داده شده متوالي است. به عبارت ديگر کوچکترين تفاوت با معني دو کميت نشان داده شده توسط وسيله اندازه گيري يا کوچکترين قسمت بندي وسيله اندازه گيري مي باشد.عدم قطعيت: پارامترهاي مربوط به نتيجه اندازه گيري که پراکندگي مقادير را ( که ميتوان بطور منطقي به اندازه ده نسبت داد) مشخص مي کند.

اسلاید 15: مفاهيم (ادامه)روا داري ( تلرانس): ماکزيمم يا مينيمم انحرافي است که ميتواند در مورد يک کميت اعمال شود.پايداري: توانايي يک وسيله در حفظ خصوصيات اندازه شناختي آن است.رانش: تغيير کم خصوصيات اندازه شناختي يک وسيله اندازه گيري نسبت به زمان مي باشد.قابليت رد يابي : خاصيت نتيجه يک اندازه گيري که بدان وسيله ميتواند از طريق زنجيره ناگسستني مقايسه ها به استاندارد هاي اندازه گيري ( معمولا استانداردهاي بين المللي وملي) مرتبط گردد.

اسلاید 16: مفاهيم (ادامه)تکرار پذيري در نتايج اندازه گيري: ميزان نزديکي بين نتايج اندازه گيري پي در پي ازيک اندازه ده در شرايط يکسان انجام شده باشد.تجديد پذيري در نتايج اندازه گيري: به ميزان نزديکي بين نتايج اندازه گيري روي يک اندازه ده در شرايط متفاوت گفته مي شودگستره اسمي : محدوده اي که دستگاه در آن کار ميکند.ميزان تغييرات : فاصله بين حدود بالايي و پاييني دامنه ورودي يا خروجي يک وسيله اندازه گيري مي باشد.

اسلاید 17: انواع خطا هاخطا ها در بر حسب تاثير گذاري شان بر روي نتايج حاصله از اندازه گيري به صورت زير تقسيم بندي ميشوند: خطاي عمدهخطا از نظر منشا و منبعخطا از نظر نمايش

اسلاید 18: خطاهايي عمده ((Gross Errorsبه سه دسته تقسيم ميشوند:خطاي ناشي از اشتباه : مثلا در جمع چند اندازه اشتباه شود.خطاي ناشي از حواس پرتي: مثلا عدد 2/23 را 2/33 خوانده شود.خطاي ناشي از استفاده نا صحيح از تجهيزات

اسلاید 19: روشهاي جلوگيری از خطاهای عمدهاندازه گيری با روحيه خوب و با ميل و رغبت و همچنين هوشياری، دقت و توجه کافی به مراحل آماده سازی آزمون مي باشد.

اسلاید 20: خطا از نظر منشا و منبعبه دو دسته تقسيم مي شوند:خطاهاي روشمند(Systematic Error) خطاهاي تصادفي (Random Error)

اسلاید 21: خطاهاي روشمند(Systematic Error) خطائی است که در سراسر يک آزمايش ثابت مي باشد مانند دما و رطوبت، در اندازه گيری طول خطای روشمند به سه دسته خطای : الف) شخصی ب) محيطی ج) دستگاهی تقسيم ميشوند.خطای شخصی شامل خطای پارلکس و خطای درون يابی مي باشد. اين نوع خطا ها را ميتوان با ايجاد شرايط محيطی مناسب به حداقل رساند.

اسلاید 22: خطای پارلکس فاصله محدودی بين عقربه و صفحه مدرج وجود دارد. بنابراين اگر قرائت از زوايای مختلفی صورت گيرد نتايج مختلفی حاصل خواهد شد. اين نوع خطا با استفاده از يک آئينه در روی صفحه مدرج حذف ميشود.

اسلاید 23: خطای درون يابی هرگاه عقربه دقيقا در روی علامت درجه بندی صفحه مدرج قرار نداشته باشد شخص مشاهده کننده بارها مجبور خواهد شد مقدار نشان داده شده را کسری از مقادير درجه بندی تفسير نمايد. توانائی در تقسيم بندی چشمی بين درجات محدود است و مطمئنا همراه با خطا خواهد بود.

اسلاید 24: خطای محيطیرطوبتفشاردماگرد و غباروغيره

اسلاید 25: خطاهای دستگاهيتراز نبودن دستگاهبار گذاری نا مناسبفرسودگیوغيره

اسلاید 26: خطا های تصادفی ( کاتوره ای يا رندومی) Random Error خطائی است که در يک اندازه گيری به صورت تصادفی و پيش بينی نشده ظاهر ميشوند که شامل : جريان هوا ، لرزش، سرو صدا، تشعشع و ... خطا های تصادفی را ميتوان با ميانگين گرفتن و استفاده از فنون آماری به حداقل رساند.

اسلاید 27: خطا از نظر نمايشبه دو دسته تقسيم مي شوند:خطيغير خطي

اسلاید 28: خطاهای خطیهرگاه يک دستگاه اندازه گيری خروجي های را ارايه بدهد که با يک روند خطی از مقدار واقعی تفاوت داشته باشد آن را خطای خطی گويند که به دو دسته تقسيم بندی می شوند: خطای جابجائی از صفر (Zero Shift Error ): اختلاف حد بالائی و پائينی مقدار ايده آل و يکسان بوده و فقط نقطه صفر جابجا شده است.خطای دهانه (ميزان تغييرات)

اسلاید 29: خطاهاي غير خطيخطاهائي مي باشند كه نتايج داده شده توسط دستگاه اندازه گيري از يك روند مشخصي پيروي نمي كنند . اگر چنين خطائي داشته باشيم در دقت دستگاه تاثير مي گذارد و تكرار پذيري را نا ممكن مي سازد .نكته: هرگاه چنين مساله اي پيش آيد ابتدا بايستي دستگاه تعمير و سپس تنظيم و بعد كاليبره گردد.

اسلاید 30: فنون کاليبراسيونبطور کلي کاليبراسيون به سه روش قابل اجراست:روش اول کاليبراسيون براي بدست آوردن خطا و ثبت نتايج حاصله مي باشد.روش دوم، روش اول را در بر گرفته و علاوه بر آن نتايج حاصله با استاندارد و دستورالعمل مقايسه شده و وضعيت وسيله نيز از جهت قبول و يا رد آن مشخص ميشودروش سوم، روش دوم را در بر گرفته و علاوه بر آن تنظيم، تعمير و يا حذف خطاي ايجاد شده را نيز در بر ميگيرد.

اسلاید 31: الزامات ISO 9000 در رابطه با کاليبراسيون

اسلاید 32: برچسبهاي کاليبراسيون

اسلاید 33: تعيين فواصل زماني کاليبراسيون

اسلاید 34: اطاق تميز و آزمايشگاه کاليبراسيون

اسلاید 35: اهميت کاليبراسيون دقت دراندازه گيري كاهش هزينه هاي تعميراتي ايجاد اعتماد در جامعه و بخصوص در بيماران درمان مناسب بيماران به دليل كاهش خطاي اندازه گيري افزايش كيفيت ارائه خدمات الزامات ايزو براي كاليبراسيون تجهيزات اندازه گيري و غيره

اسلاید 36: نکته قابل توجه!در بسياري از موارد، اطلاعات حاصل از دستگاه ها اساس و بنيان مسير درمان پزشک را مشخص ميکند و چه بسا انتخاب نادرست شيوه درمان و بکار گيري روشهاي سعي و خطا از همان اطلاعات نادرست اوليه شکل ميگيرد. با توجه به طيف وسيع تجهيزات پزشکي ، کاليبراسيون تنها براي تجهيزات پيشرفته مفهوم پيدا نکرده و حتي وسايل ساده اوليه را نيز در بر ميگيرد.

اسلاید 37: الکترو شوک بررسي ميزان انرژي خروجي دستگاه، بررسي زمان شارژ، بررسي زمان تخليه انرژي نسبت به نقطه R در موج قلبي و بررسي عملکرد صحيح دستگاه در حالت Synchronized

اسلاید 38:

اسلاید 39: الكترو كوتربررسي نشتي جريان فركانس بالا، بررسي خروجي ژنراتور در يک مقاومت ثابت،بررسي خروجي ژنراتور با تغيير مقاومت به منظور مطالعه فني عملکرد دستگاه در حالتي که ژنراتور در ماکزيمم توان و 50% آن تنظيم شده است، بررسي تماس کامل الکترود غير فعال ) (CQMو تست بر قراري اتصالات الكترودهاي فعال و غير فعال.

اسلاید 40: پمپ تزريقبررسي ميزان حجم خروجي دستگاه ، بررسي متوسط نرخ حجم خروجي ، بررسي Back pressure و بررسي زمان تزريق ، بررسي نوسانات فلوي خروجي با زمان و بررسي حجم انباشته.

اسلاید 41:

اسلاید 42: فشار خون سنجبررسي نرخ نشتي سيستم، بررسي صحت فشار با توجه به درجه بندي گيج ( بررسي فشار استاتيک)، بررسي صحت فشار سيستوليک و دياستوليک ( بررسي فشار ديناميک) ، و بررسي زمان و نرخ Inflate/ deflate .

اسلاید 43: پالس اکسي متربررسي ميزانSpo2 در ضربانهاي مختلف و بررسي دامنه پالس جهت اطمينان از عملکرد دستگاه.

اسلاید 44: پيس ميکر بررسي پالس خروجي از نظر جريان، نرخ ، زمان و انرژي ، تست حساسيت دامنه ، تست ايمني تداخل الکتريکي، بررسي قابليت دريافت سيگنال هاي ECG و واكنش پذيري در مقابل آن (PRP, SRP) بررسي نشتي جريان ز

اسلاید 45: اولتراسوند بررسي دقت تصوير، کيفيت رنگ و وضوح آن، بررسي و تست ترانسديوسر و بررسي ميزان عمق نفوذ.

اسلاید 46: راديولوژيبررسي ميزان نرخ و دز اشعه، بررسي صحت مقادير kv,mAs ,mA ، بررسي زمان اکسپوژ، بررسي تطابق اشعه با کوليماتور و بررسي کنتراست.

اسلاید 47:

اسلاید 48:

اسلاید 49:

اسلاید 50:

اسلاید 51:

اسلاید 52:

اسلاید 53:

اسلاید 54: جدول درجه حرارت و زمان لازم براي استريل به روش خشك

اسلاید 55: روش تست كاليبراسيون فور( oven)

اسلاید 56: Oven is not calibratedمحيط استريل

اسلاید 57: نمودار فور کاليبره شده

اسلاید 58: ارتباط دما و فشار(فشار بخار آب)

اسلاید 59: شناسنامه تجهيزات پزشكي

اسلاید 60: با تشکر از توجهتان