صفحه 1:
کامپیوتر و سیستم های اطلاع رسانی
Computers and information
systems
صفحه 2:
مقدمه: چرا سواد اطلاعاتی؟
#رشد شتابان نوشته ها و منابع اطلاعاتی
تغییر شکل محمل های اطلاعاتی
پیچیدگی بازیابی اطلاعات
#وجود مجراهای اطلاعاتی نامعتبر
#پدیده وب پنهان یا وب نامرئی
عدم سازماندهی مناسب اطلاعات در اینترنت(بلبشوی اطلاعات)
#اضطراب اطلاعاتی
#تغیبر در شیوه های عرضه و ارائه اطلاعات
صفحه 3:
تقسیم بندی مهارت های اطلاع یابی
شناخت منابع اطلاعاتی
مهارت روشهای جستجو
توان استفاده از منابع چاپی
توانایی استفاده از پایگاههای اطلاعاتی
دانش انتخاب اطلاعات
دانش ارزیابی اطلاعات
مهارت در یادداشت برداری
مهارت ذخیر سازی فردی اطلاعات
توانایی علمی نویسی
صفحه 4:
=
=
پاقتن مسا
oo
oo
۳ لت
we
pene راید
we
حل سابل
تعس كبرق
اهرك ماهيت اطلاعات
استفاده ارآ مد از فتاوری
#سفادهمستولته وناز ات
دامنویز اد اطلاعاتی
Source: The portance o oF ini rmation Studies" in
information studies: K-12; avail:
http://www.accessola.org/action/positions/info_studies/html/i
صفحه 5:
داده و اطلاع
#آنچه در هریک از مناطق(فیلدها) یک پایگاه اطلاعاتی قرار داده می
شود داده نام دارد
به بیان دیگر داده ها مقادیر صفات خاصه انواع موجودیت ها هستند.
هرگاه در یک موقعیت مشخص و در یک بستره خاص برای حل مساله عشخصء
داده ها مورد استفاده و ارزیابی قرار گیرد تبدیل به اطلاع می شوند.
مثال: آيا عدد ۳۲۳۳۸۸ برای شما معنی دارد است؟
حال اين عبارت: شماره تلفن رضات ۳۲۲۶۳۸۸
صفحه 6:
امه فجبجه و giles! lil
تر مورد استفاده
می شود.
مخفف 0191 5108۲۷ و کوچکترین واحد اطلاعاتی که کا
قرار می دهد. به هر رقم صفر یا یک در سیستم عددی دودویی نیز بیت
بلیت(02/]6): واحد ظرفیت حافظه می باشد که از ۸ بیت تشکیل می شود. در پردازش و
ذخیره سازی کامپیوتر بایت معادل یک کاراکتر مثل یک حرف عدد یا علامت است.
واحدهای بزرگتر بایت» کیلوبایت, مگابایت» گیگابایت و ترابایت است.
# کاراکتر: کوچکترین واحد اطلاعاتی معادل یک حرف رقم یا نشانه مثل: ۵ Se
هر کاراکتر معادل یک بایت یا هشت بیت می باشد
نکته: کلیه اطلاعات ذخیره شده در کامپیوتر اعم از متن» تصویر, صوت» فیلم و .
مجموعه ای از بایت ها در حافظه کامپیوتر ذخیره می شود.
کلمه رایانه - ۶ بایت اشفال میکند و معادل VA بيت مى باشد.
...يه صورت
صفحه 7:
#موجودیت( /61۱1]2): به هر پدیده شی» فرد و ... که می خواهیم درمورد آن
اطلاع بدست بیاوریم موجودیت گفته می شود
#در بللک اطلاعاتی به هر موضوعی که داده ها براساس لَن سازماندهی می شوند.
موجودیت گفته می شود.
مثال: در بانک اطلاعاتی یک دانشگاه « دانشجو» یک موجودیت است.
به Obj دیگر موجودیت را می توان به عنوان مجموعه ای از ویژگی های یک موضوع
فرض نمود
صفحه 8:
د
#هر ويزكى كه باعث مى شود يك موجوديت با موجوديت ديكر متمايز شوند
صفات مشخصه نام دارد.
#مثلا در موجودیت دانشجو؛ شماره دانشجویی» رشته تحصیلی و .. صفت
موجودیت هستند.
بلید توجه داشت که چنلین صفت مشخصه برای یک موجودیت وجود دارد که لروما
همه آنها در هر پایگاهی مورد استفاده قرار نمی گیرد.
صفحه 9:
فيلد
#به مجموعه كاراكترهاى مرتبط به هم فيلد كفته مى شود مانند فيلد عنوان» فيلد
موضوع و فيلد ناشر در يك فهرست بركه
و یا نام و نام خانوادگی شما در شناسنامه و .
اهمیت فیلدها: هم در ورود اطلاعات و هم در جستجوی اطلاعات نقش اصلی را
دارند
تام امین نام خانوادگی: نادری اصل
صفحه 10:
رکورد
#مجموعه ای از فیلد رکورد را تشکیل می دهند. رکورد در وآقع شناسنامه اطلاعاتی
یک موجودیت و يا یک مدرک و منبع در یک بانک اطلاعاتی است.
مثال: فهرست برگه یک کتاب خاص یک رکورد محسوب می شود
یا شناسنامه شما يك رکورد محسوب می شود.
بنابراین مجموعه ای از اطلاعلتی که یک موجودیت را می شناساند و معرفی می کنا
رکورد تام دارد.
شماره رکورد: شماره ای که سیستم بطور خودکار پس از ورود اطلاعات هر عنوان
تناب به هر رکورد اختصاص می دهد
صفحه 11:
فایل یا بایگانی
مجموعه ای از رکوردهای مرتبط به هم؛ تشکیل فایل اطلاعات را می دهد:
مثال: مجموعه اطلاعات کتابهای فارسی در کتابخانه
یا پرونده هایی تحصیلی یک دانش آموز در مدرسه
صفحه 12:
بانک اطلاعاتی
مجموعه ای از فایلهای اطلاعاتی مرتبط به هم تشکیل بانک اطلاعات را می دهند:
مثال: مجموعه فایلهای اطلاعاتی» کتب, مقاله, پایان نامه و ...
برای فهم دقیق تر:
کشوهای هر برگه_دان تشکیل فایل اطلاعاتی و برگه دان کنایخلنه تشکیل
Sib اطلاعاتی را می دهد.
صفحه 13:
نمودار سلسله مراتبی ذخیره اطلاعات
صفحه 14:
درک مفاهیم اولیه ذخیره و بازیابی اطلاعات در محیط سنتی
ate oa, عا
owt. at
با
558
re 5
ی
wil
een ee
CS oe
(0 7 ۳۲
=
ی تست
صفحه 15:
انواع فیلدها(مناطق)در بانک های اطلاعاتی
فیلاها برحسب ساختار عملیاتی و هم برحسب نوع داده هایی که در خود
ذخیره می کنند متفاوت هستند.
انواع مناطق به لحاظ ساختار عبارتند از:
مناطق معمولی
مناطق تکرارپذیر
مناطق زیر مجموعه دار(فیلدهای فرعی)
مناطقی جستجوپذیر
فيلد اجبارى
فيلد اجبارى واحد
صفحه 16:
فیلد معمولی
محتویات لین نوع فیلدها ماهیتا یگلنه است یا فقط از مجموعه کلمات یا عبارات و
یا اعداد غیر قابل تفکیک تشکیل شده است.
مانند: نام و نام خانوادگی یک شخص که اجزاء متشکله ن هر چند کلمه که باشد
غير قابل تفکیک و جدایی ناپذیر است.
یا فیلد شماره شناسنامه در اطلاعات پرسنلی و يا فیلد سال تولد؛ به لین معنی که
یک شخص نمی تواند ۲ تا سال تولد ویا ۲ شماره شناسنامه داشته باشد.
صفحه 17:
hil pl pb
شمار هشناسنامه
معل تولد
وان رشته
| as
| نام
وس
سس
لب
>
a — |
طرخ ولد
۸ رد
تعدادمدارک مجاز ql 2
BS صفحه اول
صفحه 18:
فیلد تکرارپذیر
#ساختار بعضی از فیلدها به گونه ای است که پاره ای از اطلاعات تکرار پذیر را در
خود جای می دهند.
مثل: فیلد موضوع یا شناسه های افزوده در یک فههرست برگه فیلد تکرار پذیر است؛
چراکه یک کتاب می تواند چند موضوع و یا چند نویسنده داشته باشد.
گیلد زیر مجموعه دار: فیلاهایی که خود شامل چند فیلد فرعی است که ضمن
مرتبط بودن از قابلیت تفکیک پذیر برخوردارند.
مانند: فیلا مشخصات نشر که خود شامل تاریخ نشر» محل نشر و ناشر است
البته یک فیلد زیر مجموعه دار مى تواند تکرار پذیر هم باشد
صفحه 19:
ویود طعات
pie) pio] | صقعة جهارم sane سوم | صقم هوم سفت اول
سم [
Belay
|
TF
صفحه 20:
#مناطقی که در عمل توسط کاربر مورد جستجو قرار می
گیرند و از ارزش بازیابی بالایی برخوردار می باشند.
مانند: فیلد نویسنده از ارزش جستجوپذیری بیشتری نسبت به
سال تولد و وفات دارد.
يا فيلد عنوان مقاله در یایگاه های اطلاعاتی
#فیلد اجباری: به فیلدی گویند که ورود اطلاعات در
آن فیلد الزامی است و حتما باید در آن اطلاعاتی
وارد شود sly مثال در پایگاه آنتخاب واحد
دانشجویی فیلد کد درس حتما باید پر گردد.
۶و یا فیلد عنوان مدرک در پایگاه اطلاعاتی
کتابشناختی منابع یک کتابخانه
“اين نوع فيلدها معمولا با علامت خاصی(مثل
ستاره*) براى كاربران مشخص مى كردند
صفحه 21:
نمونه ای از فیلد اجباری
جستجو بر اساس مشخمات قردي. جستجو پر اساس کارت ابر ثبت نامر
شمارة داوطليع: oR رود
نام خانوادكى:
رم وود
تام شماره شناستامه:
شهارة شتاستافة:
* تموركد easel
سال ود
كد اتيت dg اد کید
* تمورکد امنيقي:
كد امننتى تصود قيق با وادد كنيد
صفحه 22:
فیلد اجباری یکنتا
© فیلدی است که اولا الزاما بلید در آنها ورود اطلاعات انجام شود ثانیا اطلاعات
وارد شده در آن نباید تکراری باشد.
مثل فیلا شماره عضویت یک عضو در کتابخانه
شماره دانشجویی یک دانشجو در بخش آموزش دانشگاه نمونه ای از فیلد اجباری
يكتا به شمار می آیند.
© بنابراين طراح نرم افزارهنگام طراحی این فیلدها دو نوع کنترل را لحاظ می
۸ _ از خالی گذاشتن اين فیلد هنگام ورود اطلاعات جلوگیری به عمل می آورد
15 درهنگام ورود اطلاعات کنتیلی به عمل می آورد كه محتوای آن قبلا در هیچ
رکورد دیگری موجود نباشد.
صفحه 23:
۱
ali a
پدید و رنده [شخص):
سال تولدووفات:
قالكان:
ssl ih
سر شناسه لاتين.
ells ol ss
عنوان
عنوان درعی:
نام چید تورنده
عنوان ايرانشناسى:
نمونه فيلد اجبارى يكتا در نرم افزار كتابخانه اى
کتاب فارسی |
cae] شم [صفت نیم | صفدهچهارم آصفهسوم._ سفن دوم | صفحه اول
Yee |
شماره مدرک در رکورد 6118 تگراری
است لعفا شم اره مدرک دیکری را
ao
صفحه 24:
انواع فیلدها برحسب محتوا
فیلاهای حرفی- عددی
فیلدهای زمانی وتقویمی: مثل فیلد تاریخ اعتبار شخص در میز امانت
افیلد یادداشت: مانند فیلد چکیده. فیلد توضیحات که برای نگهداری اطلاعات
متنی بلند استفاده می شود
فیلد رسانه ای: برای نگهداری اطلاعات رسانه ای مانند عکس فیلم» صوت؛
تصوير و ... استفاده می شود مانند فیلد تصویر دانشجو در اطلاعات آموزشی
دانشجو
گفیلد منطقی: فیلدهایی فقط حاوی دو مقدار منطقی مانند ۳ و آ یا لاو لا می
باشند. مانند فیلد جنسیت در اطلاعات اعضاء کتابخانه(مرد یا زن)
صفحه 25:
مطالعات ملی کتایداری و سازماندهی SGU!
صفحه 26:
