کلیات اپیدمیولوژی

کلیات اپیدمیولوژی

اسلاید 1: کلیات اپیدمیولوژیدکتر شهپر حقیقتپاییز 88

اسلاید 2: سلامتی چیست؟ عوامل خطر آن کدامند؟

اسلاید 3: تعاریف سلامتی WEBSTER : شرایطی که بدن ؛ذهن و روان در امنیت قرار داشته و خصوصا از هر گونه بیماری یا درد جسمی رها باشد.OXFORD : امنیت بدن و ذهن ؛ یعنی شرایطی که تحت آن عملکرد های این دو قسمت به موقع بوده و موثر باشد .شرایط یا کیفیتی از بدن که بیان گننده عملکرد کافی بدن در شرایط ژنتیکی و محیطی باشد.شیوه ای از زندگی که انسان ناکامل را قادر میسازد تا وجودی رضایت بخش و نه چندان دردناک داشته باشد در حالیکه مجبور به زندگی در دنیایی ناکامل است. سلامتی عبارتست از وضعیت رفاه کامل جسمی ، روانی و اجتماعی و نه تنها نبود بیماری و معلولیت.(WHO)

اسلاید 4: طیف سلامتی بیماری آشکاربیماری پنهانسلامتیعدم استعداد به ابتلااستعداد به ابتلاناتوانی برگشت پذیرناتوانی برگشت ناپذیر

اسلاید 5: برنامه های سلامتی بیماری آشکاربیماری پنهانسلامتیعدم استعداد به ابتلااستعداد به ابتلاناتوانی برگشت پذیرناتوانی برگشت ناپذیرغیرقابلتشخیصقابل تشخیصآغاز بیولوژیک بیماریبرنامه پیشگیری اولیه و ابتداییبرنامه های غربالگریبرنامه های درمانی و توانبخشی

اسلاید 6: عوامل خطر سلامتی - 1کمبود تغذیه مادر و کودک و سایر خطرات مرتبط با رژیم غذایی(کم وزنی، فقر آهن، کمبود ویتامین A ، کمبود روی، عدم تغذیه با شیر مادر)عدم فعالیت فیزیکی، سایر خطرات مرتبط با رژیم غذایی (فشار خون بالا، کلسترول بالا، چاقی، مصرف کم میوه جات و سبزیجات) خطرات تهدید کننده سلامت جنسی و باروری (روابط جنسی غیر ایمن، عدم پیشگیری از بارداری)مواد اعتیاد آور(سیگار، الکل، داروهای غیر مجاز)

اسلاید 7: عوامل خطر سلامتی - 2خطرات محیطی(آب، فاضلاب و بهداشت فردی نامناسب، آلودگی هوای شهری، دود ناشی از سوخت های جامد در فضای بسته، مواجهه با سرب، تغییرات آب و هوایی، حوادث ترافیکی)خطرات شغلی(مواد سرطان زا، مواجهه با ذرات معلق در هوا، استرس ها، آلودگی صوتی)سایر خطرات تهدیدکننده سلامت (اقدامات غیرقطعی در مراقبت سلامت، سوء رفتار و خشونت)

اسلاید 8: اجزای مراقبتهای اولیه بهداشتی آموزش بهداشت (آموزش در باره مشکلات معمول بهداشتی و روشهای پیشگیری و کنترل بیماری ها) بهبود تغذیهدسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهسازی محیطبهداشت مادر و کودک و فاصله گذاری بین مولیدواکسیناسیون بر علیه بیماری های عفونی قابل انتقال در دوران کودکیپیشگیری و کنترل بیماری های عفونی محلیدرمان بیماری های معمول و جراحت هادسترسی به داروهای اساسی(+ مراقبت های بهداشت دهان و دندان + مراقبت های بهداشت روان)

اسلاید 9: EpidemiologyEPIبر، روی DEMOSمردم LOGYشناختن – شناسی

اسلاید 10: تعاريف اپيدميولوژيبقراط حدود 2400 سال قبل،اولین بار واژه اپیدمی را به کار برد و کاربرد اپیدمیولوژی را در مطالعه بیماری های واگیر، مخاطرات محیطی و مسائل تغذیه ای نام برد.Parkin ( 1873) : شاخه ای از علم پزشکی است که همه گیری ها را بررسی می کند .Frost ( 1927 ) : علم پديده های همگانی بيماری عفونی است .Greenwood (1934) : مطالعه بيماری ، هر بيماری، بعنوان يک پديده همگانی است .McMahan (1960) : مطالعه توزيع وتعِيين کننده های فراوانی بيماری در انسان (کلاسيک ترين تعريف )

اسلاید 11: تعاريف اپيدميولوژيفلچر (2005): اپیدمیولوژی مطالعه رخداد بیماری در جمعیت های انسانی است.WHO : مطالعه توزيع وتعيين کننده های حالتها يا وقايع مرتبط با سلامتی در جوامع خاص وکاربرد اين مطالعه به منظور کنترل مشکلات سلامتی

اسلاید 12: استنتاج از تعاریف مختلف اپیدمیولوژیتأکید بر گروه دارد نه فردعلم کمیت هاست و با اندازه گیری ها سروکار دارد.علم بررسی ارتباط ها، اختلاف ها و تغییرات روند و الگوی سلامت و بیماری در جمعیت های انسانی است.علم بررسی تفاوت و مقایسه سلامتی و بیماری است.فقط به بیماری و ناتوانی توجه ندارد و سلامتی و مرگ هم در دامنه فعالیت هایش قرار دارد.به جنبه های مختلف پیشگیری توجه دارد.هم علم است وهم عمل.

اسلاید 13: تاریخچهايران : دهه 60دكتر ابوالحسن نديم دكتر محمد حسين ملك افضلي 1368 1379پیشکسوتان اپیدمیولوژی و آمار زیستیکارگاههای روش تحقیقانجمن اپیدمیولوژی ایران

اسلاید 14: مفاهيم اپيدمي (Epidemic ) : رويداد يك بيماري ، يك رفتار خاص بهداشتي يا رويداد هاي ديگر بهداشتي در يك منطقه يا جامعه به نحوي كه بطور واضح از حد انتظار عادي بيشتر باشد .طغيان ( out break ) : موارد اپيدمي در يك منطقه جغرافيايي محدود

اسلاید 15: مفاهيم بومي (endemic) : حضور دائمي يك بيماري يا عامل عفوني در يك محدوده جغرافيايي يا گروه جمعيتي جهاني (Pandemic) : همه گيري در كشور هاي مختلف جهان كه همه كشورها را درگير مي نمايد .

اسلاید 16: كاربردهای اپیدمیولوژی نظارت بر بيماري : فراواني رويداد جستجوي علل : همبستگي بين ويژگيها ورويداد بيماري آزمون هاي تشخيصي : غربالگري حساسيت – ويژگي – مثبت كاذب – منفي كاذب سير طبيعي بيماري : بررسي عوامل پيش آگهي دهنده آزمودن درمانهاي جديد : كارآزمايي شاهد دار تصادفي

اسلاید 17: چرخه اپيدميولوژيك مشاهدهشمارش بیماران یا وقایعاطلاعات آگاهی به بیماریایجاد فرضیهآزمون فرضیهایجاد رابطه علمی علی و معلولی ( ارتباط آماری )مطالعات تحقیقاتی تجربیمداخلهارزشیابینسبت دادن داده ها به جمعیت در معرض خطرمقایسه داده ها بر حسب زمان،مکان و شخص

اسلاید 18: ویژگی های اپیدمیولوژی بیماری های واگیرمعمولأ از شخصی به شخص دیگر قابل انتقال هستند. (شخصی عمومی)بیشتر آنها به راحتی قابل پیشگیری هستند.معمولأ با آنتی بیوتیک ها قابل درمان هستند.در مناطقی که هنوز بهداشت به خوبی رعایت نمی شود یا محیط به لحاظ بهداشتی بهسازی نشده است مهم ترین مشکل سلامتی مرم آن منطقه به حساب می آیند.

اسلاید 19: ویژگی های اپیدمیولوژی بیماری های غیر واگیرنبودن یک عامل بیماری زای شناخته شدهچندگونگی عوامل اتیولوژیکدوره پنهان نسبتأ طولانیشروع نامعین بیماریتأثیر عوامل افتراقی

اسلاید 20: راه های انتقال بیماریهوا (سرخک، انفلوانزا، سل،....)غذا ( تب مالت، بروسلوز، مسمومیت های غذایی،بیماری های انگلی،...)بند پایان (مالاریا، سالک، ....)تماس (هاری، کزاز، شیستوزومیاز،هپاتیت،...)تماس جنسی (ایدز، سوزاک، سیفیلیس، ...)