گرفتن رضایت و برائت از بیمار

گرفتن رضایت و برائت از بیمار

اسلاید 1: 1رضایت و برائت

اسلاید 2: 2انواع رضایت:تلویحـیشفـاهیکتـبی

اسلاید 3: 3رضایت تلویحی (ضمنی): هم اینکه بیماری از بین پزشکان متعدد فرد خاصی را انتخاب کرده و جهت معاینه به مطب او مراجعه می کند نشانه رضایت ضمنی وی جهت انجام اقدامات تشخیصی درمانی است.رضایت شفاهی: گاهی پزشک قبل از انجام معاینه خاصی نوع و شیوه معاینه را برای بیمار توضیح می دهد و از او برای انجام آن رضایت می‌گیرد. بهتر است در این مواقع شخص سومی هم (ترجیحاً هم جنس بیمار باشد) در هنگام معاینه حضور داشته باشد، از دسته این معاینات موارد معاینه هایمن و مقعد است.رضایت کتبی: در مواردی که اقدامات تشخیصی و درمانی ریسک بالا و یا احتمال خطر بالا دارند رضایت کتبی گرفته می شود و در پرونده بیمار ضمیمه می گردد، مانند اعمال جراحی و لاپاراسکوپی و بیهوشی و درمان نازائی و ...

اسلاید 4: 4فرد رضایت دهنده می بایست: الف) عاقل باشد.ب) بالغ باشد.ج) دارای صلاحیت حقوقی و قانونی باشد.

اسلاید 5: 5نکته: گاهی رضایت یک فرد به تنهایی کافی نیست و این موضوع مربوط به مواردی است که در زندگی مشترک زن و مرد تأثیرگذار می باشد. مانند بستن لوله های رحم – سقط جنین درمانی و درمانی نازایی یا هیسترکتومی که در این موارد رضایت زن (بیمار) و شوهر وی لازم است.

اسلاید 6: 6گرفتن رضایت در کودکان:1- درموارد اورژانس که جان کودک درخطر است، گرفتن رضایت لازم نیست.2- رضایت دهنده شامل پدر و یا برادر و خواهر و یا سرپرست و قیم قانونی خواهند بود (با شرایط سلامت عقلی، بالغ بودن و ...) و متأسفانه مادر نمی‌تواند رضایت دهنده باشد مگر اینکه طبق حکم دادگاه دارای سرپرستی (قیومت) قانونی باشد.3- اگر کودک بیمار باشد و بستگان حاضر به اقدامات درمانی نباشند و کودک را نیز ترخیص نمی نمایند سه نفر پزشک با هر نوع تخصص حاضر در مرکز درمانی قضایا را صورت جلسه می کنند، توضیح می دهند، یک نسخه در پرونده بیمار گذاشته می شود و نسخه دیگری تحویل مدیریت بیمارستان برای پیگیری قانونی می گردد. پس از نوشتن گزارش بلافاصله پزشکان کار درمان را شروع می کنند و مراتب به اطلاع مقام قضایی اعلام می گردد.

اسلاید 7: 7در چه مواردی گرفتن رضایت ضرورتی ندارد؟1- معاینه بهداشتی از دانش آموزان مدارس و زندانیان (در زندان) و کارگران و کارکنان اردوگاه ها و کسبه و تولیدکنندگان و فروشندگان مواد غذایی2- داوطلبان ازدواج3- مسافرینی که از خارج به کشور می آیند4- افر ادی که دست به خودکشی زده اند 5- اپیدمی یک بیمار ریمس6- چنانچه متهم یا فرد دیگری از جانب دادگاه به پزشکی قانونی معرفی شده اخذ رضایت از او برای انجام معاینه ضرورت ندارد.7- در مواردی که پزشکی قانونی جهت بررسی بیشتر نامبرده را به متخصص معرفی می کند هم رضایت ضرورت نیست.

اسلاید 8: 8شیوه گرفتن رضایت کتبی1- در رضایت نامه باید نام و نام خانوادگی و نام پدر و شمار شناسنامه و محل صدور (بیمار) و همچنین مشخصات فرد رضایت دهنده (خود بیمار و یا فرد دیگر) ذکر شود.2- رضایت نامه باید به امضاء (خود بیمار یا فرد رضایت دهنده) برسد. امضاء شامل نوشتن نام و نام خانوادگی و ذکر تاریخ و ساعت است. در مواردی که بیمار یا رضایت دهنده بی‌سواد است از انگشت سبابه دست او اثر انگشت گرفته می شود.3- در مواردی که لازم است کار مخصوصی صورت گیرد بهتر است موضوع نوع بیماری و یا نوع اقدامی که قرار است انجام گیرد دقیق و به طور خلاصه ذکر شود. مثلاً نوشته شود «برای انجام عمل بستن لوله های رحم خانم ... رضایت داریم.»4- در موارد باخطر بالا در جهت اخذ یک «رضایت آگاهانه» نیز موضوع خطر دقیقاً توسط شخص پزشک معالج و یا همکار نزدیک وی به بیمار و سرپرستان او توضیح داده می شود و در رضایت نامه ذکر می گردد. مثلاً نوشته شود «با توجه به درمانی نازایی همراه خطرات ناخواسته ای می تواند باشد رضایت داریم که ...» و یا «نظر به اینکه عمل جراحی سرطان به طور ناخواسته می تواند همراه خطرات و عوارض باشد رضایت داریم که ...»

اسلاید 9: 9ذکر ماده قانونی زیر خالی از فایده نیست:ماده 59 قانون مجازات اسلامی: بند 2) هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع که با رضایت شخص یا اولیاء یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آن و رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی انجام شود (جرم نیست) در موارد فوری (اورژانس ها) اخذ رضایت ضروری نخواهد بود.

اسلاید 10: 10ماده 321 قانونی مجازات اسلامی:هرگاه طبیبی یا ... قبل از شروع درمان از مریض یا ولی او ... برائت حاصل نماید، عهده دار خسارت پدید آمده نخواهد بود.

اسلاید 11: 11ماده 60 قانونی مجازات اسلامی:چنانچه طبیب قبل از شروع درمان یا اعمال جراحی از مریض یا ولی او برائت حاصل نموده باشد، ضامن خسارت جانی یا مالی یا نقص عضو نیست و در موارد فوری که اجازه گرفتن ممکن نباشد پزشک ضامن نیست.

اسلاید 12: 12ماده 319 قانونی مجازات اسلامی:هرگاه طبیبی گرچه حاذق و متخصص باشد در معالجه‌هایی که شخصاً انجام می دهد یا دستور آن را صادر می کند هر چند با اذن (رضایت – اجازه) مریض یا ولی (سرپرست) او باشد، باعث تلف جان یا نقص عضو یا خسارت مالی شود ضامن است.

اسلاید 13: 13چگونه برائت بگیریم؟1- مشخصات کامل بیمار و سرپرست او (در مواردی که بیمار بیهوش نیست و یا کودک است و با صلاحیت دادن رضایت و برائت را ندارد و ...) همراه با تاریخ و ساعت ذکر شوند.2- نام و مشخصات پزشک و همچنین تیم درمانگر (تحت عنوان گروه پزشک همکار دکتر X) و نام مرکز درمانی قید گردد.3- از زبان بیمار و سرپرست او شرح دادده شود که دقیقاً متوجه نوع بیماری و عوارض آن هستند و آگاهانه نه تنها رضایت به انجام کار دارند و بلکه پزشک و تیم درمانگر را «بری ضمه» می نمایند. البته فرم مربوطه مانند رضایت نامه به امضاء و تصدیق بیمار و سرپرست و شهود و ... برسد.

اسلاید 14: 14نکته آخربیمار و سرپرست او به پزشک اعتماد دارند، به او اجازه می‌دهند که عمل جراحی را انجام دهد و حتی اگر صلاح دانست «قطع عضو» صورت گیرد. راجع به عوارض ناخواسته درمانی او را «بری ضمه» می کنند و دست او را باز می‌گذارند؛ ولی توقع دارند از استاندارد مناسبی بهره مند گردند. آنها برای عوارض ناخواسته «برائت» داده اند نه برای قصور پزشکی. پس اگر قصور رخ دهد و موازین علمی رعایت نشوند موضوع همچنان در نظام پزشکی و دادگاه قابل تعقیب است.

اسلاید 15: 15سوالآيا براي اعمال جراحي دستگاه تناسلي رضايت همسر الزامي است ؟

اسلاید 16: 16سوالمادري فرزندش را جهت عمل جراحي به بيمارستان مي آورد و مادر بيماراعلام مي كند امكان دسترسي به پدر بيمار نيست از چه كسي بايد رضايت را اخذ نمود؟

اسلاید 17: 17سوال مردي همسرش را براي جهت عمل جراحي معده به بيمارستان مي آورد در حاليكه همسر وي هوشياري كامل ندارد رضايت از چه كسي بايد اخذ شود / ؟

اسلاید 18: 18ماده واحده 1- هركس شخص يا اشخاصي را در معرض خطر جاني مشاهده كند و بتواند با اقدام فوري خود يا كمك طلبيدن از ديگران يا اعلام فوري بمراجع يا مقامات صلاحيتدار از وقوع خطر يا تشديد نتيجه آن جلوگيري كند بدون اينكه با اين اقدام خطري متوجه خود او يا ديگران شود و با وجود استمداد يا دلالت اوضاع و احوال بر ضرورت كمك از اقدام باين امر خودداري نمايد ، به حبس جنحه اي تا يكسال و يا جزاي نقدي تا پنجاه هزار ريال محكوم خواهد شد . در اين مورد اگر مرتكب از كساني باشد كه با اقتضاي حرفه خود مي توانسته كمك موثري بنمايد بحبس جنحه اي از سه ماه تا دوسال يا جزاي نقدي از ده هزار ريال تا يكصد هزار ريال محكوم خواهد شد . مسئولان مراكز درماني اعم از دولتي يا خصوصي كه از پذيرفتن شخص آسيب ديده و اقدام به درمان او يا كمكهاي اوليه امتناع نمايند بحداكثر مجازات ذكر شده محكوم مي شوند . نحوه تامين هزينه درمان اين قبيل بيماران و ساير مسائل مربوط بموجب آئين نامه ايست كه بتصويب هيئت وزيران خواهد رسيد .

اسلاید 19: 192- هرگاه كساني كه حسب وظيفه يا قانون مكلفند با اشخاص آسيب ديده يا اشخاصي كه در معرض خطر جاني قراردارند كمك نمايند از اقدام لازم و كمك بآنها خودداري كنند بحبس جنحه اي از شش ماه تا سه سال محكوم خواهد شد .3- دولت مكلف است در شهرها و راهها به تناسب احتياج مراكز درمان فوري (اورژانس) و وسائل انتقال مصدومين و بيماران كه احتياج بكمك فوري دارند ايجاد و فراهم نمايد .4- مامورين انتظامي نبايد معترض كساني كه خود متهم نبوده و اشخاص آسيب ديده را بمراجع انتظامي يا مراكز درماني ميرسانند بشوند .

اسلاید 20: 20ماده 1- فوريتهاي پزشكي به مواردي از اعمال پزشكي اطلاق مي شود كه بايستي بيماران را سريعا مورد رسيدگي و درمان قرارداد و جنانچه اقدام فوري به عمل نيايد باعث خطرات جاني ، نقص عضو ، يا عوارض صعب العلاج و يا غير قابل جبران خواهد شد .

اسلاید 21: 21ماده 2- از نظر اين آئين نامه فوريتهاي پزشكي (اورژانس ) شامل موارد زير مي شود :مسموميت ها سوختگيها زايمان ها صدمات ناشي از حوادث و سوانح و وسائط نقليه سكته هاي قلبي و مغزي خونريزي ها و شوك ها اغماء اختلالات تنفسي شديد و خفگي ها تشنجات بيماريهاي عفوني خطرناك مانند مننژيت ها . بيماريهاي نوزاداني كه نياز به تعويض خون دارند . ساير مواردي كه در شمول تعريف ماده 1 قرار مي گيرد .ماده 3- بيمار مشمول اين آئين نامه شخصي است كه طبق تعريف فوريتهاي پزشكي (اورژانس) احتياج به كمك فوري دارد