صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
تمشك: اين گیاه بیشتر در مناطق
مرطوب و شمال ایران ae و ؤ
نقاظ ايران'يافت
انواع رنگهای زرد به د
طلایی, زرد زرد طلابی
1 an
oF fa? ليون
صفحه 4:
ایندیگو یا نیل, برای تهیه شیدهای آبی تا
سرمه »ای استفاده میشود. گاهی نیل را در جاشیر,
ae با دندانه می جوشانند و رنگ jaw میگیرند
ن روناس به آ ن رنگ بنفش میسازند.
سمه نیز رنگ آبی به دست مىآيد.
مازو در صنعت چرمسازی, مركب
رنگرزی و نیز پزشکی برای درمان
کی ها بهره میبرند. مازوها انواع ورنگهای
ay. . بهترین مازوها از برخی گونههای
1 ۲ به دست. «میآید
صفحه 5:
سرخس وحشی: این گیاه بیشتر در
مناطق مرطوب و شمال ایران میروید و
ماده رنگ زایی آن در سر شاخههای گیاه
یافت میشود و از آن رنگ سبز متمایل
به زرد و خاکستری به دست میآید (رنگ
سبز مایل به زرد با رعایت نسبت مواد
دندانه بستگی خواهد داشت).
پیاز: گیاهی یک ساله که مصرف
خوراکی ۱ و ecw) 7
oc, ملسی ؛ نارنجی
صفحه 6:
٩ پوست ae ا سیرک رنگ زرد و
کل زعفرآز۳۳۵ ۲۹ 7 لبر ابا و
1 م, مناطق مرکزی ایران), جاشیر (در *
yz فارس) و كندل (در لرستان و ۰" <.
ستار: و دیگر مناطق غربی ایران):-
نيز رنگ زرد و نارنجی به دست 34
صفحه 7:
پوست گردو: ماده رنگزای موجود ا
پوست گردو ترکیبیاست به نام جاگلون
با آن انواع شیدهای قهوهای روشن تا مش
و خاکستری را میتوان ایجاد نمود. تنوع ۰
nS, بستگی به استفاده از دندانهها 3
کمکی افزوده شده دارد. از گیاه
برای تهیه رنگهای قهوهای استفا
a
صفحه 8:
گو ۷۳ :+ درخت توت در مناطق معتدل و
گرم میروید که میوه آن مصرفر
خوراکی دارد و برگهای آن ماده رنگ
wh دارد و میزان رنگ دهی آن کم است
ات نا سبز محر میکردد Bel ai
:دانه قرمزحاصل
بهترین ماده رنگزایی که از حشرهای به
اغلبحشرههمین نام تهیه میشود. اين
و کاچ. سرو, بلوطبرروی درختان
7 فراوان استآمریکایبجنویت و آفربقا
صفحه 9:
صفحه 10:
هلیله سیاه و هلیله زرد - قهوه ای طبیعی
اصل اين درخت در امریکا, اسیای جنوبی, چین:
هندوستان و بلوچستان ایران مخصوصا در Se
مدرس و بنگال است.
هلیله که در ایران به کار برده می شود بیشتر در
آنواحی بلوچستان و افغانستان و هند بدست می
اید. اين درخت بر دو نوع می باشد, هلیله سیاه و
هلیله زرد اين درخت دارای میوه کوچکی شبیه به
گوجه است که آن را قبل از رسیدن چیده و خشک
می کنند. , هلیله دارای رنگ زرد میباشد که مواد
مازوجی آن بسیار است. در رنگرزی بیشتر همراه
با دندانه زاج سفید استفاده می گردد. یکی
صفحه 11:
دیگر از موارد استفاده از هلیله در
ار می باشد که مقدار مواد
در حدود 45 درصد است. زیرگ و
ee
.ها در رنگرزی پشم استة
صفحه 12:
> ES
J
مبشود انتخاب کنید؛درباره ی روش تهیه
از این گیاه,تحقیق کنید و نتیجه ی تحقیق خود
به
8 گزارش دهید.
صفحه 13:
وسمه :کشت این گیاه توسط
انسان دارای قدمت زیادیاست.
به دلیل داشتن زندگانهای آبی و
بنفش از عصاره گیاهی آن برای
رونا
رنگرزی استفاده میکنند.
س
:ماده رنگزای روناس
ترکیبیاست به نام آلیزارین که
در ریشه آن قرار گرفتهاست .با
کم و زیاد کردن درصد دندانه و
نوع آن ،از این ماده شیدهای
قرمز به دست میآید.
تمشک :این گیاه بیشتر در مناطق
مرطوب و شمال ایران میروید و
مصرف خوراکی دارد و جوانههای گیاه
قسمت رنگ زای آن محسوب میشوند
و در فصل بهار جمع آوری میگردد و از
آن رنگ خاکستری تیره حاصل میگردد.
اسپرک (ورث) :گیاهیاست که در
تمام نقاط ایران یافت میشود .با
رنگینه آن انواع رنگهای زرد به دست
میآید مثل طالیی ،زرد ،زرد طالیی ،زرد
کدر و شفاف.
نیل :ایندیگو یا نیل ،برای تهیه شیدهای
آبی تا سرمهای استفاده میشود .گاهی
نیل را در جاشیر ،همراه با دندانه می
جوشانند و رنگ سبز میگیرند و با افزودن
روناس به آ ن رنگ بنفش میسازند .از
آبی به دست میآید.
سمه
نیز رنگ
مازو :از مازو در صنعت چرمسازی،
مرکب سازی ،رنگرزی و نیز پزشکی برای
درمان سوختگیها بهره میبرند .مازوها
انواع ورنگهای گوناگونی دارند .بهترین
مازوها از برخی گونههای بلوط (مانند
)Pedunculate Oakبه دست میآید
سرخس وحشی :این گیاه بیشتر
در مناطق مرطوب و شمال ایران
میروید و ماده رنگ زایی آن در سر
شاخههای گیاه یافت میشود و از
آن رنگ سبز متمایل به زرد و
خاکستری به دست میآید (رنگ
سبز مایل به زرد با رعایت نسبت
مواد دندانه بستگی خواهد داشت).
پیاز :گیاهی یک ساله که مصرف
خوراکی دارد و قسمت رنگ زای آن
در پوست نازک یافت میشود و از
آن رنگهای مسی ،نارنجی و پوست
پیازی حاصل میگردد
پوست انار :مانند اسپرک رنگ زرد
تولید میکند ولی ثبات آنرا ندارد .از
گل زعفران ،برگ مو (در اراک و
مناطق مرکزی ایران) ،جاشیر (در
کردست
) و گندل (در لرستان و ارس
غربی ایران) نیز
و دیگر مناطق ان
رنگ زرد و نارنجی به دست میآید
.
پوست گردو :ماده رنگزای موجود در
پوست گردو ترکیبیاست به نام جاگلون
که با آن انواع شیدهای قهوهای روشن
تا مشکی و خاکستری را میتوان ایجاد
نمود .تنوع این رنگها بستگی به
استفاده از دندانهها و مواد کمکی
افزوده شده دارد .از گیاه سماق نیز
برای تهیه رنگهای قهوهای استفاده
زیادی میشود.
جفت :جفت پوسته بین مغز و پوست
میوه بلوط است که از آن رنگ بژ به
دست میآ ید.
توت :درخت توت در مناطق معتدل
و گرم میروید که میوه آن مصرف
خوراکی دارد و برگهای آن ماده
رنگ زایی دارد و میزان رنگ دهی
آن کم است و از آن رنگ سبز مغز
میگردد .پستهای حاصل
:بهترین مادهدانه قرمز
رنگزایی که از حشرهای به همین
اغلبحشرهنام تهیه میشود .این
ک و کاج ،سرو ،بلوطبرروی درختان
اکتوس
ارو ،آسیا زندگی میکنند .در
آفری،
قا
.فراوان استآمریکای جنوبی و
پا
را خشک کرده و به صورت پودر در آب قرمز دانه
حل میکنند .حاصل ،رنگاسیدهای معدنیو
مادهایقرمز خوبیاست که اگر به جای اسید از
استفاده شود رنگ بنفش به دست میآید وقلیایی
از ترکیب با رنگهای گیاهی ،انواع شیدهای رنگی
تولید میکند .معروفترین قرمز دانهها؛ قرمز دانه
نپال و کاسیل (مکزیک) است .نام علمی
این رنگ اسید کار منیک است .انواع قرمز دانه
ار ،مکزیکی ،لهستانی ،هندیعباتند از :قرمز دانه
منی
ز ورمیلو .برای دندانه قرمز دانه از آب کرم،
رشک
.استفاده میکنندانگور و آب قارا،
هلیله سیاه و هلیله زرد – قهوه ای
طبیعی
اصل این درخت در آمریکا ،آسیای جنوبی ،چین،
هندوستان و بلوچستان ایران مخصوصا در
نواحی مدرس و بنگال است.
هلیله که در ایران به کار برده می شود بیشتر
در نواحی بلوچستان و افغانستان و هند بدست
می آید .این درخت بر دو نوع می باشد ،هلیله
سیاه و هلیله زرد این درخت دارای میوه
کوچکی شبیه به گوجه است که آن را قبل از
رسیدن چیده و خشک می کنند ،هلیله دارای
رنگ زرد میباشد که مواد مازوجی آن بسیار
است .در رنگرزی بیشتر همراه با دندانه زاج
سفید استفاده می گردد .یکی
دیگر از موارد استفاده از هلیله در
چرمسازی است.
درخت هلیله یکی از قویترین مواد تانن
دار می باشد که مقدار مواد مازوجی آن
در حدود 45درصد است .از برگ و
میوه این درخت برای بدست آوردن
انواع خاکستری ها همراه با سایر دندانه
.ها در رنگرزی پشم استفاده می شود
گزارش دهید
گیاهی را که از ان برای ساختن رنگ
استفاده میشود،انتخاب کنید؛درباره ی
روش تهیه ی رنگ از این گیاه،تحقیق کنید
و نتیجه ی تحقیق خود را به
کالس گزارش دهید.
بر اثر جوشاندن برگ درخت انگور می
توان نوعی رنگ سبز را به دست آورد.
از جوشاندن ریشه ی زشک رنگ زرد به
دست می آید که نخ و پشم مخصوص
.قالی بافی را رنگ می کنند
: