صفحه 1:
0۵0
دانشگاه صنعتی امی رکبیر
دانشکده مهندسی صنایع
عباس افرازه
يادكيرى سازمانى و
سازمانهاى يادكيرنده
صفحه 2:
رئوس مطالب
یادگیری سازمانی
.
* نیاز و الگوبرداری طبیعی
* تعریفها
# سازمان یادگیرنده
* تعریفها
مدلها
* شركت يادكيرنده - يدلر و ديكران
* سازمان یادگیرنده - سنگه و دیگران
صفحه 3:
یادگیری سازمانی و طبیعت
"" تکامل در طبیعت سازمانهایی عالی ایجاد کرده است
"" آیا میتوان مشابهی برای تکامل طبیعی یافت تا
سازمانهای انسانی اینگونه تعالی یابند؟
صفحه 4:
یادگیری سازمانی و طبیعت
1 سياستها در سازمان همانند ژنها در موجودات زندهاند:
گایجاد پروتئینها گایجاد تصمیمات
> فعالیت سلول ؟ فعالیت سازمان
<
تغییر در ژنها ارگانیسم تغییر در سياستها سازمان
۳ بر میدهد.
صفحه 5:
یادگیری سازمانی و طبیعت
"" ژنها در سلولها بر روی کروموزومها ذخیره میشوند
"" در سازمانها سياستها کجا ذخیره میشوند؟
<
در مکتوبات و دسئورالعملها؟
در کمیتهها؟
بر کامپیوترها؟
خر مفز انسانها!
صفحه 6:
یادگیری سازمانی و طبیعت
فرآیندها
و سیاستها
2 ,۱ > نوآورى
© تركيب در توليد مكل > يادكيرى ميان فردی
گانتخاب طبیعی و جفت > مكانيزم هاى راهنمايى و
گزینی به جلو هل دادن
اناك يريس * آموختن از بهترین
صفحه 7:
یادگیری سازمانی - تعریف
* آرجیرس (۱۹۷۷): فرایند کشف و اصلاح خطاها
* یادگیری از طریق افراد صورت میگیرد. سیستم این یاد گیری را
تشویق یا نهی کرده و جهت میدهد.
هوبر (۱۹۹۱) از منظر رفتاری: تغییر دامنه رفتارهای بالقوه از طریق
پردازش اطلاعات
> چهار عامل اکتساب دانش توزیع اطلاعات تفسیر اطلاعات و حافظه
سازمانی
* لازم نیست آگاهانه یا عامدانه باشد
* هميشه منجر به افزايش کارآیی نمیشود.
صفحه 8:
یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده
یادگیری سازمانی رشتهای از تئوری سازمان و مدیربت است.
a یادگیری ارزشمند. پیوسته. و اثربخش است. وقتی که مشترک باشد.
"" سازمان یادگیرنده مدلی برای سازمان است که اصول رشته را تجمیع
مینکن
سازمان یادگیرنده نوعی یادگیری سازمانی است. از طرفی طبق
بعضی تعاریف دیگر, یادگیری سازمانی فرایندی در سازمانهای
پاد گیرنده است.
صفحه 9:
سازمان یادگیرنده - تعریف
* پیتر سنگه» پنجمین فرمان (۱۹۹۰):
Mt سازمانهایی که در آنها افراد به طور مستمر توانایی خود را برای
کسب نتایج دلخواه افزایش میدهند. الگوهای تازه و توسعه گرای
نفک يزورش دادهجمى ننودة اشتياق جمعى رادم شود و افزاد هدام
ياد مى كيرند كه جطور باهم ياد بكيرند.
جایی که افراد نمیتوانند یاد نگیرند!
صفحه 10:
سازمان یادگیرنده - تعریف
Rowden R.W. 2001
# مدلی از تغییرات استراتژیک که در آن همه درگیر شناسایی و حل
oa هستند . بطوریکه سازمان بطور پیوسته درحال تغییر»
آزمایش و پیشرفت است. لذاء پیوسته در حال گسترش ظرفیت
براق رش وبرسيون :يه اهداق اسح
‘Learning in Action, 2000
"" سازمانی است ماهر در when! كسبء تفسيرء تبادل و حفظ دانش؛
ماهر در اصلاح عامدانة رفتار خویش در اثر دانش و بصیرت جدید.
صفحه 11:
سازمان یادگیرنده - مدلها
* شرکت یادگیرنده : پدلر و دیگران
Pedler M, Burgoyne J, and Boydell J - The-
Learning Company
شرکت یادگیرنده: سنگه و دیگران
Senge P, 1990, The Fifth Discipline -
Easterby-Smith, M., Burgoyne, J. and -
Araujo, L. (eds.)-(1999) Organizational
Learning and the Learning Organization
صفحه 12:
سازمان یادگیرنده - مدلها
مشخضات *شرکت یادگیرنده* »:بدلر و دیگران M. Pedler
١ _ اتخاذ رویکرد یادگیرانه نسبت به استراتژزی
۴ یات گذاری مشارکتی
۳ اطلاعرسانی (سیستمهای اطلاعاتی)
؟. حسابداری سازنده - ارزشگذاری, مسئولیتپذیری شخصی ارزیابی؛
هدف گذاری. مدیریت منابع» و تجدید نظر
8 یادل داهلی (مفتری- خدمتگزا
صفحه 13:
سازمان یادگیرنده - مدلها: شرکت یادگیرنده
مشخصات " شرکت یادگیرنده* » پدلر و دیگران M. Pedler
۶ انعطافپذیری پاداشها
۷ نقشهای العظاف بای eS QL je
۸ کارمندان "مرزی" به عنوان جمعآورندگان اطلاعات
A یادگیری کمپانی - کمپا
۰ محیط یادگیری
۱ فرصتهای ارتقاء شخصی برای همه
صفحه 14:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
٩ اتخاه رویکرد باهگیوانه سبت,به انترآتخی
استراتژی و سیاستها طوری ساختاردهی شود که اجرا و ارزیابی
یک فرایند آگاهانة یادگیری را امکانپذیر کند.
"1 تدوین سیاستها لازم نیست رادیکال باشد. بلکه میتواند با تأکید
مدیریت بر آزمایش گری توسعهای تکامل یابد.
در محیطهایبا ققبیرات سریع: اتعطاف پذبری مهم است:
صفحه 15:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۲ سیاستگذاری مشارکتی
"" تشویق آگاهانه مشارکت یعنی رفع تنشهاء دیدها و ارزشهای
متعارض به جای تصمیمگیری یک سویه
تضاد سازنده: اعتماد و احترام
«ان فی اختلاف امتی رحمه»
Mf فضا دادن به تفاوتها و تأمين اجماع؛ تا همه از تصمیمات حمایت
کنند
"ا بعدی اخلاقی دارد. راضی کردن همه نیست. چه گروههایی حق
دارند در تصمیمسازی شرکت کنند؟
صفحه 16:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۳ اطلاعرسانی (سیستمهای اطلاعاتی)
اطلاعات تا جای ممکن به صورت گسترده در دسترس
استفاده از سبستمهای اطلاعاتی برای کمک به درک بیشتر افراد و
سوار شدن بر کار به جای تأکید بر پاداش/ تنبیه
محتوا و ارزشن.دادهها شناخته شود آپا معثبر هستند؟ اگر نه؛ ,جرا
و چه میتوان کرد؟
!GIGO: Garbage in = Garbage Out ®
صفحه 17:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
3
خسان ار ار
گسترش اخلای خود مستولی
«کلکم راع و کلکم عن رعیته مسئول»
سیستمهای حسابداری, بودجهبندی گزارشدهی در جهت تشویق
یادگیری و ایجاد ارزشافزوده. چگونه؟
با ايجاد سیستمهایی که افراد و واحدها را تشویق کند هرکدام
مانند کسب و کارهای کوچک عمل کنند (البته با تنظیم روابط
برای پاسخگویی).
صفحه 18:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۵ تبادل داخلی (مشتری - خدمتگزار)
واحدها و بخشهای داخلی یکدیگر را به صورت مشتری ببینند
*_تأکید بر رابطه "برد - برد"
" بخشها سعی میکنند مشتری داخلی را خشنود کنند
۴ ووابط مشتری- خدمتگزار شامل: گفتگو: انتظارات مشترک؛ تبادل
اطلاغات. مناکره» بازخورد در مورد کیقیت خدمات» احترام به
حقوق متقابل (از جمله احترام مشتری به نیازها و حقوق تأمين
کننده)
صفحه 19:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۶ اتعطاف ینوی باداش ها
"" چگونه پاداشها (و قدرت؟) توزیع میشوند
ارزشها و پیشفرضهای پشت پاداشها کاوش شود
"! بسیاری موارد بیش از دستمزد و حقوق پاداش محسوب میشوند.
صفحه 20:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
a
نقشهای انعطاف پذیر ساختار ماتریسی سازمان
نقشهای کاری بسیار آزادتر تعریف شدهاند تا فضای پیشرفت شخص
و شرکت باز باشد
نقشها بیشتر تیم محور و ماتریسی هستند
لازم است افراد درک کنند که مرزهای واحدها و کارها ساختارهایی
موقت هسشند. این بناختارها بایذ بزای تیازها حال و آینده ساوگار و
قابل انعطاف باشند.
صفحه 21:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۸ کارکنان "مرزی" به عنوان جمحآورندگان اطلاعات
کارکنان مرزی کسانی هستند که در معرض ارتباط با محیط بیرون هستند
مديريت ارشد بايد به محيط بيرون توجه داشته باشد
"31 جمعآورى اطلاعات و بررسى محيط خارج وظيفه همه کارکنانی است که در
bis) با عشتریان و فیتفعان غارجی هنعد: ازهدیران آرشد و میانی 1۶
فروشندگان و رانندگان!
کارکنان مرزی منبعی برای اطلاع از این هستند که مشتریان و دیگران چه
احساس:و یا ثیازی ذارئد.
صفحه 22:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
A
ا اك د
همكارى در فعاليتهاى يادكيرى: آموزش مشترك. سرمايهكذارى
مشتركء تحقيق و توسعه. تبادل نيرو و..
مشاركت در بنجمارك كيرى
ديلماى دوستى و رقابت
رابطه برد- برد. مثلا در مقابل رقيب مشترك. يا بين شركتهايى كه
رقيب محسوب نمى شوند.
صفحه 23:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۰ محیط یادگیری
مديران بايد تشويق
پروژهها و تجربههاى اعضاء در يادكيرى
يادكيرى از تجربدها و بهبود مستمر
مسأله حل کنی و چرخة عمل. بازتاب. تفکر تا آموختن از اعمال
هنجار شود
پیشدستی در سوّال کردن از عملکرد خودشان
دیدن اشتباهات به صورت فرصتهایی یاد گیری
از بینبردن فرهنگ مقصریابی» تو اخراجی!
(کی بود کی بود من نبودم!)
صفحه 24:
سازمان یادگیرنده - مدلها : شرکت یادگیرنده
۱ قزستهای:ارتقاء شخصی,برایتخمة
فرهنگ خود ارتقائی حمایت. راهنماییء و بازخورد ارائه میدهد
منابع در دسترس قرار میگیرند:
© کلاسها. کارگاههاء سمینارها
خودآموزها
فرایندهای خود ارتقائی:
وههای پیشرقت
تا رت ودمشوره
زمان آزاد برای مطالعه
قرصتهای جدید: پروژههاء بازدیدها و .
or تشویق آموزشهای گسترده برای زندگی و نه فقط مختص به شغل
صفحه 25:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
سازمان یادگیرنده: سنگه و دیگران
Senge P, 1990, The Fifth Discipline -
Easterby-Smith, M., Burgoyne, J. and -
Araujo, L. (eds.)-(1999) Organizational
Learning and the Learning Organization
صفحه 26:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
ویژگیهای سازمان یادگیرنده
| تفکر سیستمی
۲ مهارت شخصی
۳ مدلهای ذهنی
۴ چشمانداز مشترک
۵ یادگیری تیمی
صفحه 27:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
a پیتر سنكه اين اجزاء را به عنوان نظام ياد مىكند
"ذ! آنها بدنه نظریه و روشی برای بکار گیری در سازمان را تشکیل
میدهند
Ml تفکر سیستمی, همه آنها را متحد میکند
صفحه 28:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
Systems |
۱۱ | Sieg
AY foe rl ات۱
Learning
صفحه 29:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
3 چارچوبی برای درک ساختارهاء الگوها و روابطی که رفتار سازمان را
شكل مىدهند
* نظامى براى ديدن كلها
"" اجازه مىدهد راههاى تغيير كشف شوند
* قدرت فرایندهای داخلی را ارزش م ىكذارد
صفحه 30:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
مهارت شخصي
"1 تعهد و مهارت شخصی برای یادگیری در تمام عمر
«ز گهواره تا گور دانش بجوه
* نظامی که در آن شخص دائما اولویتها را تعیین میکند و واقعیت را
به صورت شفاف میبیند
* بر مبنای شایستگیها و مهارتها
a: حسی از هدفمندی, توانایی» ارزشمند بودن» و چشمانداز شخصی
ایجاد میکند
صفحه 31:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
مدلهای ذهنی
* تصویری عمیق از طرز کار جهان
"" نظامی برای شکل دادن به اين تصویر شخصی از جهان و درك اينكه
آنها چطور بر رفتار تأثیر میگذارند
میتواند آگاهانه بررسی و شکل داده شود
صفحه 32:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
چشمانداز مشترک
توانایی ایجاد و نگهداری جمعی تصویری از آیندهای که جستجو
ی
تمایل به شرکت در دنبالکردن هدفی بزرگتر
تعهد با انتخاب است نه با اجبار
طرحریزی سناریو ابزاری برای ایجاد چشمانداز مشترک
صفحه 33:
سازمان یادگیرنده - مدلها : سازمان یادگیرنده
پادگیری تیمی
"" با مهارت در مباحثه و گفت و شنود آغاز میشود
* تضاد سازنده: اعتماد و احترام «آن فی اختلاف امتی رحمه»
* مباحثة با مهارت: گفتگویی که با مجموعهای از تکنیکها هدایت
میشود که کمک میکند افراد مختلف نظرات و شرایط خود را در کنار
هم بگذارند
گفت و شنود: بیان و کاوش آزادانه و خلاقانه نظرات و ایدهها
تظامی جمعی یرای همراستا کزدن اندیشههای:اعضاء تیم و دستیابی یه
نتایج دلخواه
صفحه 34:
سازمان یادگیرنده - انتهاد
* مهمترین هدیهای که نظریه سازمان یادگیرنده به شاه
پیشرفت سازمانی ارائه کرده. رویکردی انسانی به سازمان
بوده است.
۴ تمرکز بر این قرار گرفته که چگونه فکر میکنيم. چه چیزی
واقعاً میخواهیم و چگوته با یکدیگر تعامل کرده و
میآموزیم.
صفحه 35:
سازمان یادگیرنده - انتهاد
8# در هر دو مدل» مشارکت. بحث آزاد و توانمندی کارکنان اهمیت دارد و فرض بر
وجود یا امکان روابط کثرت محور ( تأْ1117115) در سازمان بوده در حالی که
در بسیاری موارد این فرض برقرار وا یا مطلوب نیست:
* سازمانهای در مراحل پائین شکلگیری که وحدت حول بنیانگذار وجود دارد و
روابط وحدت (Unitary) cu! pre
سازمانهایی که روابط سیاسی و پشتپرده در آنها نقش ویژه دارد و روابط قدرت
محور است (008۲6176)
صفحه 36:
سازمان یادگیرنده - انتهاد
"1 یادگیری فردی و سازمانی را تشویق میکند. اما ارتباط بین آن و استراتزی
سازمان,را ابرقرار تکركة است.
1# بیشتر به بعد فرهنگی توجه کرده و به ابعاد دیگر توجه نکرده است. در حالی که
برای تغییر یک سازمان توجه به ساختار و سازمان انجام کار هم در کنار توجه به
فرهنگ و فرایندها لازم است.
"1 نیاز به معیار برای سنجیدن یادگیری سازمانی دارد.
صفحه 37:
سازمان یادگیرنده - انتهاد
هنوز نیاز به ایجاد سیستمی واقعی برای مدیریت ظرفیت
رو به تکامل یادگیری سازمان وجود دارد.
صفحه 38:
جمع بندی
هر سازمان اجتماعی برای برآورده نمودن نیازهای فردی. نیازهای اجتماعی و
نیازهای تکاملی به وجود میآید و فعالیت میکند. سازمانهای یادگیرنده نیز به
عنوان نمونههایی از سازمانهای اجتماعی برتره جهت برآورده ساختن نیازهای
مزبور داراى ظرفيت تقويت شدهاى براى يادكرفتن. انطبا قيذيرى و تغيير
هستند. شناخت عواملى كه ما رابه اين هدف نائل سازند اولين قدم براى ايجاد
سازمان یادگیرنده است. در این ارائه. اين عوامل به عنوان عوامل مؤثر بر
يادكيرى سازمانى شناخته مىشوند. لين عوامل در فرايند نيازسنجى آموزشى به
عنوان موقعيت سازمانى از طريق تعيين سطح يادكيرى سازمانى به ما براى
تعيين نوع نيازسنحى اموزشى كمكسى کنند و همجنین قاط فقوت وضعف
سازمان را برای برنامهریزی آموزشی مشخص مینمایند.
صفحه 39: