F14

صفحه 1:


صفحه 2:


صفحه 3:
3 7 21111 خلبان و افسر رهكيرى هوايى طول: ‎٠”‏ فيت و 5 اينج (19'1 متر) 000 0 (۲۳ 11.58) جمع شده: ۳۸ فیت 0 52 ‎m?)‏ 54.5) بال: مساحت 050 فيت مريع ‎NACA 64A209.65 mod root, 64A208.91 mod tip‏ 0300 ‎digs FYVYO tedl> G59 (19,838 kg)‏ ‎ol)‏ 27,700) وزن باركيرى: ‎5٠٠٠١‏ يوند (9»ا 33,720) بيشينه وزن برخاست: ‎780٠‏ يوند پیشرانه: ۲۲ جنرال الکتریک یی-۱۱۰ جی‌ای-۴۰۰ توربوفن با پس‌سوز 7 هركدام (0! 124.7 

صفحه 4:
مات دقیق زن (0۸)جدام | ۳ بمبهای ام‌کا- وا ‎١‏ بمب خوشداى (امكا ‎١‏ راكى-؟) Rice 130 INS, IRST, TCS 

صفحه 5:
‎kg/m?)‏ 553.9( 7 نع بال: 1 يعلد مایت ضوع تنسبت نيرو به وزن: ‎/9١‏ ‎Pes‏ ‏تويها: ‎١‏ توب كاتلينك ام-٠ء ‎١(‏ ميليمترى) با 00 كلولة ‎Ps 0 eva ae ersten gC a Fe‏ | ۱[ :موشکها ‎ ‏و 1 سجيل (تغيير يافته موشك هاوك جهت: استفاده هوا به هوا در اف14) ‎lll ‏للس-‎ 

صفحه 6:
وی بال متعیر و دو سرشیه می باشد که به ‎slp oriSi> srgb 9 Spm, salar jghrio‏ ‎DO ea Oe) ae Ree nose een)‏ وضعیت جوی و ‎ren‏ 7 ا ‎Prag ee‏ .می باشد ار | ل ا 0 بيشرفته خود شناسايى كرده و به وسيله ‎eer)‏ ا ل ا اك جنكنده ديكرى قابل نصب نمى باشد- شش ‎yrinar rules gel Ly oll jl aig 43‏ 0[ اف-14 شافل حوشى:هاي:ديكرئ إن حمل 10 1 1 111011111111 ا 1 11101111 و تركيد 000 et ere ners as Cerne Ores Prem re er cok vary er no patio sla JL pained 9 Srget ylSw 9) 

صفحه 7:
ترمز های بال پروانه ای اف-14 در بین دو سکان عمودی و در سطوح ‎FORO tp pein Sra earn ceatige nts Dev Finer neta Pannen Fa‏ ‎peat cae peer] gt ener et Pe‏ 19 ۱ ree Soir erie ener (PnP ee ‏عمودی, متمایل بر روی سطح بالایی موتور و منحرف به سمت خارج‎ [0 1 reer 0 kM crea renee Caren rane teas ‏براى جاكيرى كمتر روى عرشه ناوهاى هوابيما بر تا 70 درجه مى باشد.‎ 1 1 ‏م ام‎ tea Peres elt Perera varcants enerarsi Peer Spero eennt cre rnra | عمل مى نمايند 

صفحه 8:
AF ee ees en Pt ea Fee Van icc] | eee pear ree SB Ps epee Pee eae pe Rees] eg Pow] Ie ree oa Opes Weel SPC Mele) ar eesE ae Money| ۱ ۱ caret erp Pr ey Vice rod Pe eae NIG RIAs Ley Nha pa ‏ار ا‎ Pog ‏ی ری‎ ‏ار‎ pened Uae] Aue gaits pete colle el awl per ‏هاى رادار هوا به هوا مى- باشد كه هنوز هم بسيار يرقدرت مى نمايد و با استفاده از نرم افزار‎ ‏های کنترلی جدید توانایی های آن برای تبدیل به یک سیستم براى قرن بيست و يكم افزایش می‎ 17 Fes een res [ECCS CEI PS Se OMIM Cr Sen r-CeRU] oI N) penis Nyce ee eee meer ee ner t) pore pene bear cone) 00000 Uc acl ge nt gee Pe fee a SO CEr PNP (=) Penne ae Be ‏ااا‎ ‏ا‎ 1 torn pep een toraine rowry ieee eerie Sevecapenranccaren] ev Peat rea NUS ‏لاا اا ااا‎ ‏مى باشد. تجهيزات (12 81 ا 2 || تين برروى هرسه مدل اف-14‎ 1000 ‏م‎ Lae PRI NN17 05 to pecenea Hiern BP Ce] ner Ee Sr ea Re neOnvC ‏اا‎ 111 1 ‏سكان عمودى در يشت بدنه هوابيما قرار كرفته سردرگم کننده رادار‎ 

صفحه 9:
F-14cockpit 0106 fen et ‏لا‎ 1! rank ann Peon oes ey Fersrerenyene Wea Denne en Oar See EW OEP يا حملنمليد بيششش موشكفونيكس در جهار مقر زير بننه و بينموتور ها و دو مقر در قسمبغ لبت6 8111-12 ‎SPE SOE OPED? 1‏ | يا در 20 دسلمير 1970 و موليزيرواز عمليلنياشيا در سالة197 لتجام دلد قبلار لنقلابسال1979. 79 فروند لفك ‎PrN TERE Pe OT EON EEN POE‏ ااا 111ص ص معرفیمدل‌هایگ وناگونا14 نلمکت تجهیز شده استن_عدلد 7۴30-۴414۸ اولینن مونه گ ونه ل14 می_اشد لبن‌مدلسه وسیله دو مونور ۸ 2-14 سيستم للنتيرن881/818-67 شصيفروند لز 1ف-14 هلعمدل عدر حل جهيز به سيسثم لقدام متقابلهشدار و كنتيل ا ‎SENN [cc] POEM PT Or‏ ا ا 0 و هولبيماهائاف16 و لف15 با موتور 1530 1970 حويه دفاع هوليىامريكا مشكلاناساسومونورهاواف14 يا موئور اا 0 

صفحه 10:
1 | Sarere pon lier vam EY mn) EEO riper ‏شونده بد طورى كه ا‎ نیز در ۸ کاملا تکافوی نیاز هلی آن را می کرد همچنین موتورهای اف-14 مدل حال بهبود بخشی هستند؛ چه بسا که اگر از لبتدا موتور های چلنشین خوبی برای ‎ee Centres‏ ا ا ا ا ‎Ronee Ee eer er ere err‏ دریلیی حاضر به به کار گرفتن آن ها بر روی اف-14 باشد. در اواسط دهه 90 ‎RET OU) ei Caenrrrs Pra‏ 111 اا 1۱ ‎Ba TPee Be Peso ure Pet stan -emes ger Reel vg By) NEC ge eeeen Pa‏ مسئوليت و وظيفه يا بر وى خلبان تقليل دلده و باعث مى شود كه خلبان نسبت ل 20 ااا اا 0ل ‎Pen Os BSP GV LS) eve‏ 10011110 دیجیتال آن جلیگزین شدم و سیستم پرتاب فلر بول به عنوان جزئی از برنامه كامل كنتده اضافه خولهد كشت للبته إعمال لين. تغييراتء باعث تغيير نقش. “لا ‎SI URES Dn‏ اا 1 1 ‎porn DCm‏ اف-14 1830-0414 با موتور ,110-68-400-مدلهلى بى با موتورهلى. برقدوت های قدیمی جلیگزین شده لند. مجهز شده است. اف-14 تامکت. هولپیملیی آن ‎eRe ere ee arn een ee ee ee eee‏ ا مت بو ب 2 ‎On‏ م010 ‎dos aia 93> Ol yapi sJobeiSs pSibisi solS oleled writen Lo.‏ 

صفحه 11:
وی ور ما کی و لل ‎ited‏ ‎ore‏ ۱ با لذ دريا بازيلبى. كنندء لن دريل بيرون: كشيد بن طبق آخرين. اخبايه قرلن لست كه در سال ترا تا و ری را ما ار ‎ci‏ را زمان بشود ليا واقعاء فيج جليكزينى براى اف-14 تامكتمه كه در زملن توليدش سى سلل. ‎evesrpr vrs Reet ents‏ ۱[ pole Jb> yo Soli 51 oaisS cola gaat leis bal Fes Pan PR Pes GP ‏م‎ ES Pes ‏دو دفتر فووش مازاد خود است و هم اكنون ليران تنها كشورى است كه ان هولبيماهاى‎ 5-4 0 ‏اا اا‎ _ لين نوع هولبيما دليلى است بن لينكه لين. كشور تلاش كند ان رامهلى مختل 1 هه آن يا تهيه كنف 7 ‎VECO en) BUM BC aVE‏ ا ا 000 طييق ‎BU Pe eaten np BN ren Ve a‏ به اييان فروهه لست اين أقدام توسط ااا ‎OSI ARN‏ ‎peter Per Seren) cee eco) ene RCo Cee EC Eer Cod‏ به نوشته لين خبركزارى آمريكلبىء للبته بازرسانء فدرال هنوز در مورد لينكه ليران توا Fey AGE ST ۳ ‏ااا‎ ‎FT vee geese PrP ore UE APPT OPT Ig rE AS Pe gr Be Cg Pp ‏ا‎ lnrn ree eso ures Cone Wer acca secon Cre V ee SMMC enVec anasto مقصد آن, لقدام به توقیف محموله کردند 

صفحه 12:
| OUT DN TET eT ei a ea mye tases vie ne pel y iN dee A VL ‏دن نيروكه دويليى‎ 7٠ ‏عتدملته دن نيوت تتولبية لمويكا ی‎ ‏به عدولن جتكنده بوترى هوابى ل و نه وزمى 4 د هوابيملى يهكبن دفاعى م هوابيملى شتاسلين‎ ‏كود‎ aks ‏اتلكتيكى أصلى لين نيرق‎ 171011 1 10000100 ‏ا‎ ‏سطح پلئین گودید حملات موشکی هوا به مین دقیقی را هم لنجام دلد ( يادمون. باشه‎ joys pis ‏مو‎ eet et ‏تلمکت در سال ۱۹۷۲ به عنوان جلیگزین هولبیمای اف -۴ فلنتوم به خدمت نیروی دریلیی لبالات متحدم‎ ‏در آمد و در سال ۱۹۷۶ به لییان صلدر شد - هولپیمای اف -۱۴ تلمکت در ۲۲ سپتامبو ۲۰۰۶ در تبروی‎ ‏ا اي‎ 111 2 ‏به علتء باوملى مشكلات با شكست 8 -طرج نوليد لف -1 هنكامى مطرج شد كه برنامه توليد لفه‎ ‏مواجه شد وقتى فرملنده نيروى دريليى « توماس كلنلى » طرج ساخته مدل متفلوتى از هولبيملىه‎ ۱۱۱۰ ‏یا بیای بیولز به عهده گرفت و دییافت که لین هولپیما مشکلاتی در بیواز در سیعت ۸ - اف‎ ‏ا او ا د07‎ ITI en ‏ار‎ ‎۱ ‎(10011111 Benes Pare FP epee Sn EPR DE POR EPO IPED CE OPEN TN BPN MER SCRIONEN TEAC DE | ‏إن نلوكان جنكى ايالاته متحده در مقلبل موشكدهالى ضد كشتى شليك شدم أن بمسنافكنها و زيردريليى‎ ‏هلى شوروى دفاع كند ء در مقليسه بل جنكنده لف -؟ فلنتوم أن رادار يوقدوشتن و موشكدهلى.‎ 5-00 ‏ل ا ل‎ 55109199) 7 ewe peer ‏منحصو به‎ |7۳ 7 Were Been ne) Corts FEPWL en SEDER Ser pe | POPES Ove MEET ‏توليد دو جنكنده لفه -10 و لف -؟١ شد ) بود 2 جون تصور مى كرد تيلن نيروى هولبى برلى داشتن.‎ ‏چنگندهلی با تولن نهاجمی ا ا‎ ‏قیارٍ گید - ( لونها تو تصمیم گیری بیای طیاحی هاشون کجان و ما کج متاسقلته سب‎ een ‏لما وزين دفاع وق لبالات متحده « يارت مك نامارا » معتقد بود داشتن هوابيماى سازملنى نظامى‎ Rp Re I Pa cern Cores eon era own avi ede eed ‏فنتوم 2 هم که در نبروی دیبلیی و تفنگذایان دیبلیی طیاحی شده بود دي نیروی هولیی بالات متحدم‎ 0 eregh Fs BIOL per ae poe rer tr ents Pen Br SPE It 5D Iv EWEN Faves ‏رو دیدید 5 نیروی دیبلیی از تفنگداران دریلیی جداست - لینه سلزمان دهی لرتش هلی بین للمللی‎ 

صفحه 13:
قدیت موتور هلی تامکت اف 14 | ‏ا ا‎ 0 ‏ا ا تو ور‎ TE LES Ges PCP PN PIS Bt! BODEN TEREST ESN OTS Pa 4 ogS soltiwl sags atch wuliys Sas she لكوجه لين هوابيما لز لفه ‎١١١-‏ بى + سبكتر بوده ولى بزركترين و سنكين ترين هوابيملى نلو جنكى بود كه وي و واد يداو عي ار ان اوباج ا لص مود اا مع عاو ارك ا لاع ‎Serpe ear‏ ۴ فینیکس: و یک باک داخلی بزیگ ۷۳۰۰ کیلویی به ارت وسیده از طرح هولپیمای اف -۱۱۱بی بود . بهسارىهل و تغييرات ااا ااا | تجهيزات للكترونيكى مستحكم تر كه لمكلن اعتملد بهتر براى عملكرد هولبيما يا ممكن مى كرد ء ساملته ‎gies‏ لو 00 00000 Bes PSPS POI oD SOOT | PROT FS 1S POSUERE HOPOTEL 1 EE Ps ‏وادلوى نيمه قعال اسبارود و موشك هول به هولى حرلوت يابه سليدوليندر دن مد لهلى دهه 1580 اعمال‎ ]1[ - ‏شدند‎ [igen ‏م0 اا‎ ee Bes era ren wsoLiuS1 ailols (TARPS ) yoguode Sle duly 5 ui no esos Ledge slailgiail plol aise g5 92 Jae VE ‏حدود 0 فروند لف‎ هتشاد‎ 25> Lap ‏حمل لين ساملنه 0 و تملم افه -٠هلى 8 خود يا‎ chy ‏بهسازى شدند لين ساملنه در وهله اول توسط افسر تسليحات دن صندلى عقب كه يكه نمليشكر بيجيده‎ ‏مشاهده آمار ااام‎ shy Fehon ‏ااا ا‎ OAR TCLS ‏بهسازى شدند . دوربي نهلى ديجيتالى يكبلن ديكر هم در اوليل سال ( 188565-01 ) دوربينهاى ديجيتللى‎ 1 199A TARPS-CD . sail 293 Lom L, دیسال ۱۹۸۷ برخی از اف -۱۴هلی مدل ای با موتور جنیال الکتییک اف ۱۱۰ بهسازی شدند 8 بودند کم ‎ae‏ 00 دمبایم طیاحی شدة اف ۱۳۰ تغيي بلقتند و دصلية 0[ اهم دن همين بيه ‎riot‏ الفتب كد مودووملف ۲ 817 ‎Free PRE Re‏ . تجهیزات دیجیتالی هوانوردی جدیدتر ملتند کلبین خلبان شیشمای با خود داشتند 

صفحه 14:
بدنه هولییما و بال‌ها 277 000 Langa = 2 5 vlils . oyb pr Sale go yaisigay ol&il> 59 Soli 1¥- 29! glils gulS uggs as asligs elaine 555 ( Tolsbl) ۱۳ ghl, Joins ywl ( afl که با یلکت حرکت می کند و از سطح زمین ۸ مایتین - بیکر جی آر یو -۷ ( *>هزه و با سوعت صفر ۴۵۰ گه به بالا پرتاب می‌شود ء می تشینند - ee ee pore ee ae Cease epee per oer al a cat eae area ae neat aw Pl porn ee [5 Lol. cel cxomd aus Slyb oS cl ites lil 1¥- 29! ull | glishe ۱ ۱ Sew y nord olSiws 9 lngS JyiiS jl loge word as 1n88 Lalgn JgiiS - 24S ine colaiwl s sigh spllinnws 9 Soll aigS siz عهده خلبان است - تلکنون هیچ گونه ساملنه کنترل دو نفری برای اف -۱۴ ‎aisle‏ نشده است - کنترل گرهای اصلی اف -۱۴ یک نملیشگر سربالا الست كه ‏هستند كم ا5!! و ا5لا توسط شركت كليزر ساخته شده استه و دو ‏لطلاعات مربوط به ‎leo! gales 9 grine> scaly‏ يلمي دهند. ‏ا ا ا ا اللا 01 ‏ندارند . ‎17 0 ‎011010010 ۹ jl soy sbai afb a ogb . 

صفحه 15:


صفحه 16:
0000011 ‏ا ااا لاا ال ا لالم ل‎ ailobe bid slaJoo 52 aS cuvl sible: gual 1s ase glo sl 5Slp gb waLol elena: Ly aslo PY an9ohe wuvyiws abssl> Lb Sue wil OF + salina ‏سانتیمتری مسطح است که ۱۰ کیلووات برق‎ ٩۱ ‏داشت - دیش آنتن , دیش عریض‎ 50 casa slayiil 9 21S sno .9js00 ( IFF ) 5Sg rine olSiws priz -25b Fp eer SN po gy ‏بو با‎ ro Ciel or PEG PERU cpUOY PPE 151-1 gm Der SPUN Ccomr Un /.0 mp DEON EEE ONS ELI ateaeear enemies ‏لین هولییما قادر لست ۲۴ هدف هولیی را‎ ‏كيلومقو‎ ٠٠١ ‏واحد به سمت ء هدفه در حللت ودكيرى به هنكام جستجو تل حدود‎ < ‏مويشك ليك كمد‎ Pron ee ‏ل ا لي اا‎ ee ee ‏ااا ااال لاا ااا م11‎ 31111100 ‏لامالا‎ 1Y- 0 ‏ا ااا اماما‎ ‏در حللت دويلر - يللس روى اهدافف كوجكه در ارتفاعات يلئين هم قفل مى كند و‎ ٠ ‏ألنها ي! تعقيب مى كند‎ 01111100 ‏بر‎ ver Or - ‏ياداد درست دي قسمت يشته دماغه نزديكى جليكله خلبان جاسازى شدملتد‎ ‏اه‎ 1۳ 1 shslsl gles) ji pho Sogsilge Slaailols CA OCI SR INT ON A PC UTLEY GONE TOPE EO pilose S52 I aergeloulsl sbl, 5Siulei slmailole Li yiss 9 

صفحه 17:
۳ Tom Cat F 14 yol 5 ribs oe eee Seo pee ree ec Cvecrmey oes mre mie ero Pere by cee rmr sb) BCleeri PY is) Prt rh ape) erent pc MOmrernn ele dey) Pers Bord Geo ces ncy pent cos eee) Doon Eee POC ce St mec emec Earley . ‏شد‎ ‎1۱۳ ۱ 5059 garb 5515.90 9 Eloi oS spigli culls 199: ars sl {agai aot anilyel slp Soli Jl> Jobs ) aus 20559! gl a: atlas slawLlec 00 51. ailwy ploul asl y .nO.d> cao as Lge cnarlgi ‏ا‎ 5 0 ere ee eer nines ove PrP) Dew PY OC rere Lever De ct ae |e ۶ 18 - ۸ ‏سوپر هورنت جلیگزین شد . آمریکا در سال ۲۰۰۷ اعلام کرد ع - 18 و‎ pu cal Sao aSial ety ale Ly oriki> gul Saag oyird wlebed 5 al oS 111 SC IivOT BN Tb PN PS PEPE vt SPO EEN BOT ‏فروخته شده باشن سر از پلیگاه های لیرلنی دیآویدن چون در هیچ کشوری غیر‎ )- ‏از لیران حتی یک فروند اف 14 هم وجود ندلیه‎ 

صفحه 18:
bul go Sob 1 291 sloslye arragls Fes ay ‏ال‎ Pepe BSE pcr ere Bee Seco er Co Boe Ce eee eee re eee eee cee Beery عامل اصلى خريد هولبيماى اف : 14 مى تانند - ولى واقعيته لندكى متفلوت استته ‎٠‏ 1 ٩ wulge Saget SolSen Lgl alias wulga Saou 180+ 5 an yS/gl 5 ‏محومانه لي يا بن فيان خلكه شويوى لنجلم مى دهد . ل كه نو مطلب قبلى موضوع تلمكت كلمل توضيج‎ tee ee ‏لوس :+ حت‎ 82 0000 PROT Nien ‏ا‎ Sayew she ikir 5 aluug a LgARF - CUT perenne: A lean DEPTS Renee? Wri seen 7 19S DOW AYES O71 Or oth 395 sella she cnjgole od by ols dog hel ilk 38 LS auuigy oLlio 228] 7 jig a: ‏دوك ليوان لنجام مى دادند هولبيماهلى رهكير نيروى هولبى شاهنشاهى‎ ‏الم ا‎ S1> aly aS ular0 = See Li a3 yS yeu Lash gle> )- ‏نمی شدند . ( به علت سوعت و لیتفاع بیشتو میگ‎ 1 HOUY SO TOEU OEE MRD TECS DPS PIN i ee Pe PUN ‏ااا ااا ااا‎ TORO TOE IT ‏لیران و آمییکا نیز ورود به حریم هولیی شویوی یا متوفف سازند - لین پیشنهاد بلرها و بارها تکراد‎ ) - ‏طند و كر بأن يد طند - 3 ملل هس شلهد عدم جدكء طلبئ لييان هستيم‎ 221111111 11 1 111111 111111 OPEIEN POSE POY UNWIND UCI SFIDPIN OS RSE OO FY ‏ميك ) هاى شوروى دو يا جند ماموريت بر فران خاكه شوروى به عنوان مقلبله به مثل لنجام شود ء‎ ( ‏ولى براي لين منطور سلاحى نيرومند تر أن اف + جهلر هلى لبران موود نيان بود نا جلوى. تجلود ووس‎ | Lb olesan Sede ‏ا ا ااا ااا‎ PaPS SOT |۳۳ OC? ‏تولنلبى تهديد هلى. بيش بينى..‎ ۱ Coenen came tne Ta 

صفحه 19:
‎sow Jl sl aoli VAY Glinuli 52‏ 7 17 در واشنكتون دى سى فرستاده شد در لين نامه قصد شله ان بازديد از ليالاتء ااا ااا ل 1 ‏دريليى و هوليى ليالات متحده به خدمت كرفته شود . در لين نامه برنلمه ييزى لو ‏برلى تماشلى نمليش هوليى لين نوع جنكنده ها به قصد للكوكيرى برلى شاخه ىه ‏مورد علاقه ی او در نیروهای مسلح یعنی نیروی هولیی قید شده بود - ( یادلوری ‎Legg wuitjgel sl 0452 plai 5 251 Sable Gll> Larus obi aS psiSeo ‏موفقيت طى كرده بود و برخلافه تصور مردم علدى ء درجه هل و نشان هلى ‎| 1 01 1 0 rolls ‏هولبيماى افء - جهاوده بود . ‎۱ ‏و‎ AAT DCaNUREIE pee Lae TOT PIR . ‏جنكنده لى مى شد كه آمريكل به يكى أن متحدلنش فروخته بود‎ ‏مج ‎ae‏ ع سر 0 ال حساب کنید ‎11110 ‏لين بولى نخستين بار يود كه آمريكليى هل موافقت كرده بودند يكه جنين سلاج ‎010 1 ‏ا 00 [ز‎ Ly sl aid gain ‎Po ‏اا ل ا ما ا ال‎ er re eee rere en ‏سيستم هليى با تكنولورزى مدون. و تاسيساته لازم برلى عمليلتى كردن آنها بود . ‏همجنين فروش. لين هولبيما به خلوج از سوى آمريكا به معناى لين بود كه كل. ا 03210 ‎gee aan‏ ا ی ‎eee ۳۳‏ 

صفحه 20:
522011 eae aes ae Be perce Pensa Oe ‏ل ا‎ ge reins) ev We ‏م‎ Bs Berry ‏مى باشد‎ ا م ل 00 0لا فروند آن به لییان تحویل داده شد و هولپیمای ا لبیاث و ااا ااا ا ات ااا ۱۳| 

صفحه 21:
لز مشکلات اف -۱۴ تامکت لین است که سرویس دهی و عملیلتی کردن آن بسیلر ‎Poe a rare‏ wsulmori&i> 65> 5 299 aro glS on Ghul slam sags 32 goim V¥- 291 oriSi> Lol sais ane soloinl Glyal dows glen abe 9 hal Si> Job 52 aS cul .ىله١- ‏لبدا حق خووج لز حريم هولبى ليرلن ر! نداشت در ء ملهه اول جنك لف‎ 0 ‏ااال ااا ا ا‎ ‏و ميك -118 و تعداد كمترى هم در مقلبل سوخوهاى‎ 7١- [۳ JLloe [۱ ‏ا‎ ¥- 50 ‏شده بود آسیب دید - ( نتیجه ی‎ gatio yl ‏ترکش یک میگ -۲۱ که در نزدیکی‎ pal ‏کب‎ ‎[۱۳ pes ees ee PCT a an bern en Ft گشت‌زنی در مراکز حساس حکومتی مثل تهران و جزیره خا رکه بود - لین کار با کمک هولپیماهای سوخت‌رسان بوئینگ ۷۰۷ - ‎۳۱٩‏ سی لنجام می شد و گام هر ‎ol gis bom 1 [1 [1 [| [| | arize FL jloys‏ 09 | 0011 ‎wulym SlaSi> 1 1 5 lelrol‏ 1552 |[ [ 0 0101 ا 0117| خخ ا ا ا ‎Pree Oe ee ee ee Oey‏ ‎ts Pt Pre Pt NOPD FO orn epee‏ 7 7۳۳۹7 جنكنده هلى عراقى بلافاصله يس از مشاهده يك اف ‎١-‏ اقدام به عقب نشينى كنند و آف7 اهل به يك سلملنه دفاع هوليبي بسيلو موثر تبجيل شوند كه جنين ا ا بو ‎PRE‏ ‏اذ 11 00111 ميراث از فرلنسه ادامه داشت و برترى كامل هولبى نصيب لييان بود .) 

صفحه 22:
0 ‏ا‎ Pe pour Pret wee) it avi ced Pied Pll ee pes eee as Oe) OPE eee Teen nC emda] woud aS gle glisl yo VA Jlw Julol ies i> yolal yo Lgit aS aings « واحد مهندسی نیروی هولیی لیران » با بهسازی قطعات آن تولنسته لین است و ۸ / 14 ۴ هولپیما را تا حدودی به روز نگه دلرد - تامکت های لیران لز نوع با تامکت های آمریکلیی تفلوتی ندلرد - تعدادی از لین جنگندمها در پلیگله هولیی اصفهان نگهداری می شود - بر اساس یکی از بیآوردها در سال ۲۰۰۹ لیران ۴۴ ‎2S ais \¥- 231 2i5d‏ اي ۱۳۳۳۹ 

صفحه 23:
اسع ل سار تزع اوه رال مرس اس دا نايت 0 پیشرفته خود شتاسلبی کیده و به وسیله موشک فوق پیشیفته قینبکس- که ‎creer’‏ هيج ‎en chy eniccs‏ 9 ا و ‎Fy RC CNV] eee‏ موشئى هاى ديكرىى از جمله موشكهاى هوا به هواى سل را م ا ل ‎nee hee Perec Oe Bettis Near ant nl mnre entre any‏ 0[ عمودى و همجنين. بال هلى متغير مى. باشد موتورهاى اف-14 به طور موازى هم و در يكه .ساختلر مركزى شكل كرفته لند ‎eee’‏ ا ا ل م ل ند بلله لی لین ه به منظور جمع شدرء لتوملتيكئ در هنكام يرواز للبته همراه با يك ‎ee) be eerrsec wre Core eany‏ ا ا ا ل 0 عمودیی. متملیل بر روی سطح باللیی موتور و منحرف به سمت خارج سوار شده لند. دامنه سه يب ب 1 ‎Fr Rr 7 HR Ue:‏ ۷0۲ 1۳۳77۳۳۳ ‎ENNE A‏ ا ‎Peat Pete‏ کنتول غلتش کمتر از 57 درجه اف-14, از بللچه هلیی در نقطه لبتدلیی بللها و نزدیک ویودی ‎wrygio a4 aS rnloi ao oolaiul lnygigo‏ 5 ‎EE Ss OT‏ ا ماو ل ‎cc‏ ۳ ۰ ۱۳۷ لیل شده ‎sree PPI iE Pee Peg oe Bel Oe‏ بين هولی. ‎pee ee‏ ای موتور صورت. گرفته است گاز‌های اگزوز موتور ها از میان فلپ هلی مکلنیکی متفیرد که در دود هلى مختلف موتور به لندازه معين. و به طور منظم باز و بسته مى. شوندء خارج شده و ‎Fr)‏ ااا 200001010101110 ا لا ل ل 2 ‎ ‎ ‎ 

صفحه 24:
که ,۳-110 با موتور های جدید جثرال للکنییک ۵۰ مدل ارتقا بافته اف-14 ,۸۵+ لف-14 مدل هم اکنون هم در تمام نلوگان های درپلیی آمریکا معمول است. بیش ازٍ یک حریف معمولی ‎ry rig os NI GIG Fier) ills cre rte, to,‏ ار است که قادر به شناسابى ببست و جهلر هدف به طور همزمان و شلیک مستقیم به شش عدد أن لان مى بأشد للبته لين سيستم كه در دهد 1960 طراحي شده لست يكن لزن قديمى ترين. سیستم های رادار هوا به هو می- باشد که هنوز هم بسیار پرقدرت می نملید و با استفاده از ‎e a eed‏ 000 لتلبى. هاى. آنء براى تبديل به يكد بوای قرن بیست و [۱0 1 1۳۱ اللا ا | اال ا ‎fos‏ ‏در دوردست به کل می رود در 10101010101017 1 ا ده ‎cowl‏ لين سي ار (/6017) قلبليت. يخش لمنتخلبى. در هر يك ان كا, ۳ بسته مىى تولند با نصبه در كاكبيت عمليات يا به وسيله سيستم تلوزيونى كاكيبت ها ضبط مى (8,0,+8) تمليد للبته يك سيتم جديد تر نين در حال نصب بن وى هرسه مدل لف-14 100200 0101 5001010101 سيستم يرتاب فلن يعنى همان كوى هلى آتشينى كه باعث كمراه ,801/881-50 هشدار كيرنده ااام 0111001111111 .دو يشت بدنه هولييما قرا مى. كوفته است و سيستم سردركم كننده رادان هاى. دشن. مى شود ‎un os)‏ ممأأمعءع0 0-200 اظزلاث 5ع5300 

صفحه 25:
اا ۱ ۰ ‏دو‎ 7 POY BY Fas cs POP SSE POCO ‏متغير بود اين هوابيماء مى بايسث دارلق سرعك برخاست و فرود‎ rou Mune ‏کمی برلی لنجام عملیات از روی ناوهای هولییملبر بوده و قادر باشد به اطمینان هرچه تمام تود‎ Slouler Zo 5114-091 sloulgs orbbe ‏ااا‎ ‏لف-111 که یک بمب لفکن سبک نیروی هولیی بود مشتق شد اما ویژگی هلی جدیدی جون‎ ‏هذ به مواد يتورهاى. تازه طراحى. شده و قدرت لیجلتی و کل‎ عدين توداعمه و سمه عواملى يود كه لمكت يابه طوو كلى أن لف1311 متماين مي ساخدت اف-14 تلمكت با دارلتودن طملی جدود. 20 امتر, جذكتدة ای در كلا 'جتكتدة هلي بورك لل نظن لبعاد به شمار مى. آمد فاصله دو سر بللهاى آزي در حللت بسته به 10 متر و دن حللت ‎MoO‏ ا ا ل ل اه ااا ۱ ساخت شركت يرات لند ويتنى. بودند كه رک 78 هلق أقليد ‎Peer Maar‏ .يك نمونه ارتقاء يافته ان موتورهلى هولبيملى اف-111 بود ۰ 0 ‏جر‎ nips onl ones ‏لها فل مدل‎ 6130 hs PCY fe abe ۳00 eT el Pa INS ety le Ll a apo Sate glill> abs L> ashy ln Loulgn 1 ‏ع‎ ‎| url Ove SW eUCONTEL SYST oD BOCs) Cw vEve Fey weee CBee et) 2 ered emer ‏ا‎ reece i en arias 9) ‏ب‎ uly aslajegi airgs aidyS JSb s5Sy0 glizlu S50 9 sijloo ‏بت‎ ‎NTPC ۲ Pe ere rr ree gee rere IT EO ‏ی و‎ LTR TOG NC Ar TS 0 ees 

صفحه 26:
الا © 2 0 ‏ل‎ BACON ‏و به سكن ديكن آيالآت متعده امريكا و لتجلد جماهير شوروق سلبق بوده لست در لن زملن كه‎ Ply cranial i edu tin cae Aly ums ‏أر كن بلاقاء‎ ‏اصنعت. هواويليي بود د نهد شصت ميالدي. أيالات متعدة با طراحي و توليد جتكندة فين‎ 00 ‏ا ا اا ا اا ل‎ Been pI ‏م ا ا ا ا‎ recency ‏بیاي یل بههدف های نبزوی هولیی: لیالات: متحده و همچتین: حفلظت از تلوهای هوابيدابر آن.‎ 7 ee VE ed es rary SPURL ‏ا ا‎ Oe Stee eee Las ley Bec ere ry 0 Prey eset ry a <I ETERS Pr Fo her Cn re orl OC Cy) ere COO ence eevee en ere cee ay) mpc tay cay ‏نسبتً زیادی نیز فروختم شد. اما آیام آرام با گسترش و پیشرفت هولپیماهای سلخث شوروید‎ ‏ه تدریج ضعف نسبی فلنتوم در برلبد تهدید هولپیماهلیی چون میگ 25 شوروی بیش از پیش‎ ‏وا ۲۰۳۱ آشکار گردید. در نتیجم. در لواخر دهه 60 میلادی. وزارت دفاع لیالات متحدم. پروژه‎ PITA 1o 1s ee eanay GE POE LPO | TRIN CRRUT TTI ISI, COSC CONES ETS IY 00 Tr Beret et SVSCSVESe PN. OC ee ptr es) Bone cBL Oe] ec Wve pecans Berge ts rotes renter meen | ea) EPEC 

صفحه 27:
تاریخچم و چگونگی تولد جت فوق پیشرفته تلمکت ۰ ا ل ل ا و به سخن. ديكرء ليالات متحدم آمییکا و اناد يي 0 ‎pins ews‏ ی رسای تس اس سا وس ان صنعت هولبيملبى بود در دهه شصت ميلادىء ايالات متحده با طراحى و توليد جنكنده قونه ل لل ی 2 ترين هولبيملهاى نظلمى بوده كه در طول تلريغ هولنوردى نظلمى به توليد رسيده لست لين هولبيماء بياى نيل به هدف هلى نيروى هوليى. ليالات متحده و همجنين حفاظت ان ناوهاى سوابيدابر أن كشور طراخى شده بود ف در ‎cg‏ متتل شمار يستيارف لل ميك هلق ا ااا ااا ااا ااا 00 هولپیماهای اعراب را در همان دو روز نخست جنگ ساقط نمود. اف-4, به دلیل ویژگی هلی ‎ee pee EDee WTEC BEEN SEE ont Be POTION aPC an One Con EnITON‏ ۱9| می دلنیم به کشورهای نسبتاٌ زیادی نیز فرو: ام رام آیلم. با گسترش و بیشرفت هولبيماهلى ساخت شورويء به تدريج ضعفه نسبى فلنتوم در برلبن تهديد هولبيماهليى. جون ميكه 5 شوروى بيش ان يبيش آشكار كرديد در نتيجم در اواخر دهه 60 ميلادىء وزارت دفاع ليالات. دا بياى ساخت يى جنكنده ناونشين. نوين به مناقصه كناشت ان ميان .1.5 متحدمء بروه حدود 6.000 طرج بيشنهادىء طرح هولبيماى اف-14 تامكت ان سوى. شركت كرومن بركزيدم .شد و بدين كونه بود كه دوران طلليى جنكنده تامكته آغان شد 

صفحه 28:
۱ 059 as guorio she nSijuy بال هلی متغیر+ هملنطور که قبلاً گفته شد. لازم بود اف-14 تلمکت هولپیملیی باشد با قلبلیت ‏ ۰ با ‎ny Ve eee eee BCLs‏ | هولپیمای تامکت. بلید هولپیملیی با پال های متغیر باشد تا بتولند به خوبی با سرعت هلی نسبتاً كم تيى آفه نموده و سيس. بتولند با همين. بيكربندىء در سرعت هلى بالا نيز كرون كوده و ‎Soile jess Shu Suite‏ 50 10 311111111111111 ‎reper ie Soe ge) Cag crepe ee rien bit wee Se eon pote oe eoeey‏ ‎Beeman Orr Emir seen h tS POeCer Tat has | RNORn EET es) fe oregh e-rTeere PET‏ حللت كاملا باز تا 68 درجه تا حللت كاملاً بسته طراحى شد كارشناسان. شركت كرومهء 111111 1 [1 [ 111 1 1 11 111 1 1 1 antec a irene A EaSW Canes BEeO NST PTE ‏ا ال‎ ‏بال ها تماماآً كسترده شده و با كمه فلب هلء بيشترين نيروى برا را براى برخاست فراهم مى.‎ ‏كودند به تدريج با إفزليش سرعت. بال ها برلى افزليش. عدد ملخ بحرلنى. به سمت عقب مليل‎ ‏شده و أن توليد نيروى يساى اضافى جلوكيرى مىى نمليند. تمام عمليات تغيير زاويه بال هل بدون.‎ ‏ا 1 8 دخللت‎ ‏بال هلى متغير به دليل طراحى. ويره ساملنه ى بسيار كران قيمتى است و در هولبيماهاى‎ [۱ ic gr vernernres Ih BeSetr ren com 

صفحه 29:
لفب-14 نامکت دو خدمت نبروی هولیی لبیلن 5 0 ee ee ope) Pere cet ee wees Beco ecge) Cote Rese ae ier) CU as ce) eke Cer Ct eee a Sey ee oeery rte i (a ce Be se eee ne Pe ges GIT Ya PP vO or Eager PET ‏ا ا اواو‎ Mi ePePES TINT rps UTNE Fes ope eng Tes BET BPS Hg ORT O>er HOE NV OEY Pan WEES PERETTI DRE GN Oa ‏شوروی که آزادلنه بر فرلز لبیلن پرواز می کردند. به وی تقدیم کرد نیکسون. هولپيماهاي اف 15 لیگل و لفت‎ 5 ‏هی ی‎ Pe eR PTH ‏بر‎ Ce CN ‏ا‎ ‏اام 101110111ذظ‎ 110110010111101 ‏اع‎ NEN rand ‏لين شركته برلى توليد 10 فروند تلمكت براى نيروى هولبى. ميران. كرومن: را لز ورطه نلبودى اقتصادى بيرونه‎ 107 tee mee ere wi teeny pare meta niy 110101010011000 داشته بود که <هاف-14 تلمکت هنوز بیای خلبلنان, عرب زود است.» لین گفتم نشان دهنده مهارت. تجربه و سلبقه زياد خلبانان ليرلنى داشت كه براى برواز با برنده 40 ميليون دلارى لنتخابه شده بودند ا لا ال 00 يولبط سياسى با آ[مريكل تعداد 79 فروند آن ها يه همراه 245 فروند موشى فينيكس تحويل ليران شد كه ‎Sty be le ol aiggd gett‏ ااا 09000 ‎(NEES Ire ener wry BODO Se rrr nerd‏ ااا ‎Be Pe‏ ‎BSC SETEON 0 1 BESpON PY De omnrnvs REE STEW IN) HOEaren ly PPE Spi) BMT Dts SE Yell SET ODEON te‏ بعدى عراق بعثى توسط غرب صورت نمى كرفته تيروى هوليى عراق در لبتدا يه طورٍ كلى نلبود و تقريباً فلج گشته بود. در مان تبلیغات گسترده ای در ا 00 قادر به برواز نيستند و حتى أكر بتوانتد يرواز هم بكنندء هيج كله قادر نيستند كه جنكنده هلى عراق را تليود سازتد ‎oriki> crud‏ 6950 1 1 ‎Pi]0y Jes | Ps PENA s Be Dee eC et nS PETC Er Pt) POCO PPC grOwd BGM IVa Bt Dy one Ber EDICT errne)‏ ‎PE PESN 109‏ ااا اا ااا ‎SeOTar NC CES ON Ene anne Sent nee ry ie lc une Fan nr nnn‏ اا حدودى ين شود للبته طرح هليى نيز مبنى بر لرتقاء نمونه هلى ]106076 50067 2/8-18 به وسيله جنكنده ‎Solingen ojo pli ar‏ در دست يررسى است كه للبته موفقيت لمين طرح ‏ فعلى و جوان تامكث ملنند مدل ا 000 

صفحه 30:
دیگرمشخصات 2 نیروگاه: Renee be Freres Pee a | 7 ظرفیت مخازن سوخت داخلی: 9029 لیتر * یت ا * دهلنه بلل: 19.54 متو تا 10.15 متر 7۳ Pas 9 577 اا 0 0 ید بروازى: :ا ااا بيشترين سرعت كروز: 741-1019 كيلو متر بر ساعت ا ۳[ كمترين مسافت برخاستن: 430 متر Dn pera gen Mepeiens PAST LU eee rere * برد لبا سوخت بییونی): 3220 کیلومتر تسلیحات: * يك قبضه توب هوليى 20ميليمترى با 675 كلوله 4 فروند موشك اسپلرو یا 4 فروند موشك فوتیکس در زیر بدنه * يك بليه تقب تسليحات در زیر قسمت تلبت هد بلل با امکان نصب 4 تاسیدویندر با 2 تا اسپارود و با 2 فروند ۰ مجهز به سیستم های جنگ للكترونيك و پخش کننده های پوشللمینیوم و شعله تما 3 

صفحه 31:
عكس هاى دیدنی و 5 از هواييماى 

صفحه 32:


صفحه 33:
ی ؟ ‎HOME OF MA.T.S.‏ 

صفحه 34:


صفحه 35:


صفحه 36:


صفحه 37:


صفحه 38:


صفحه 39:


صفحه 40:


صفحه 41:


صفحه 42:


صفحه 43:


صفحه 44:


صفحه 45:


صفحه 46:
BN 

صفحه 47:


صفحه 48:


صفحه 49:


صفحه 50:


صفحه 51:


صفحه 52:


صفحه 53:


صفحه 54:


صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:


صفحه 58:


صفحه 59:


صفحه 60:


صفحه 61:


صفحه 62:


صفحه 63:


صفحه 64:


صفحه 65:


صفحه 66:


صفحه 67:


صفحه 68:


صفحه 69:


صفحه 70:


())F14 ( تهیه کننده:علیرضا زاهدی کالس:توحید یک پایه:هفتم مدرسه:فرزانگان پویا زمستان1392 1392/12/19 :مشخصات :مشخصات عمومی خدمه ۲ :خلبان و افسر رهگیری هوایی طول ۶۲ :فیت و ۹اینچ ( ۱۹٬۱متر) :پهنای بال باز شده ۶۴ :فیت ( ۱۹/۵۵متر) ) (11.58 mجمع شده ۳۸ :فیت ) (4.88 mارتفاع ۱۶ :فیت ) (54.5 m²بال :مساحت ۵۶۵فیت مربع : NACA 64A209.65 mod root, 64A208.91 mod tipماهواره ) (19,838 kgوزن خالی ۴۳۷۳۵ :پوند ) (27,700 kgوزن بارگیری ۶۱۰۰۰ :پوند ) (33,720 kgبیشینه وزن برخاست ۷۴۳۵۰ :پوند پیشرانه ×۲ :جنرال الکتریک یی ۱۱۰-جی‌ای ۴۰۰-توربوفن با پس‌سوز هرکدام ) (61.4 kNنیرو ی خشک ۱۳۸۱۰ :پوند هرکدام ) (124.7 kNنیرو با پس سوز ۲۷۸۰۰ :پوند :ترکیب بارگیری آیم×۲ ،۵۴-آیم۶×۹- آیم×۲+۹-آیم×۳+۵۴-آیم( ۷-ترکیب معمول)×۲ آیم×۴+۹-آیم×۲+۵۴-آیم۲×۷- آیم×۶+۹-آیم۲×۷- آیم×۴+۹-آیم۴×۵۴- آیم×۴+۹-آیم۴×۷- آیم×۴+۹-آیم۴×۱۲۰- آیم×۶+۹-آیم۲×۱۲۰- :بمبها مهمات دقیق زن )(JDAMجدام بمبهای هدایت لیزری پیووی بمبهای ام‌کا ۸۰-غیر هدایت شونده سی‌بی‌یو ۱۰۰-بمب خوشه‌ای (ام‌کا ۲۰راکی)۲- :متفرقه پاد هدف‌گیری النتیرن تانک سوخت قابل رهاسازی ۲۶۷گالونی×۲ :تجهیزات پروازی رادار ای‌ان/آدبلیوجی ۹-هیوز ‏AN/ASN-130 INS, IRST, TCS :عملکرد (1,544 mph, 2,485 km/h) at high altitudeسرعت بیشینه ۲/۳۴ :ماخ ) (575 mi, 926 kmشعاع عملیاتی ۵۰۰ :ناتیکال مایل ) (1,840 mi, 2,960 kmبرد ترابری ۱۶۰۰ :ناتیکال مایل ) (15,200 mسقف پروازی ۵۰۰۰۰ :فیت ) (229 m/sنرخ اوج‌گیری ۴۵۰۰۰> :فیت بر دقیقه ) (553.9 kg/m²بارگیری بال ۱۱۳/۴ :پوند بر فیت مربع نسبت نیرو به وزن۰/۹۱ : :جنگ افزار توپها ×۱ :توپ گاتلینگ ام ۲۰( ۶۱-میلیمتری) با ۶۷۵گلوله .جایگاه‌ها :دارای ۱۰جایگاه×۶ ،زیر بدنه ۲ ،تا ناسل×۲ ،محل اتصال بالها :موشکها موشکهای هوا به هوای[ :ایم ۱۲۰-آمرام]] ،ایم ۹-سایدوایندر ،ایم ۷-اسپارو ،ایم ۵۴-فینیکس ،موشک سجیل (تغییر یافته موشک هاوک جهت استفاده هوا به هوا در اف)14 جنگنده اف 14-تامکت هواپیمایی دو موتوره، بال متغیر و دو سرنشینه می باشد که به منظور حمله ،رهگیری و نابودی جنگنده های دشمن به صورت بیست و چهار ساعته و در هر وضعیت جوی و اقلیمی طراحی گشته است و قادر به انجام عملیات از روی ناو هواپیمابر نیز .می باشد اف 14-قادر است به طور همزمان بیست و چهار هدف را به وسیله سیستم های راداری پیشرفته خود شناسایی کرده و به وسیله موشک فوق پیشرفته فینیکس -که بر روی هیچ جنگنده دیگری قابل نصب نمی باشد -شش فروند از آنان را نابود نماید .همچنین تسلیحات اف 14-شامل موشک های دیگری از جمله AIM-9L،موشکهای هوا به هوای ساید ویندر و موشک پیشرفته برد AIM-7موشک اسپارو و ترکیبی از راکتها و AIM-120متوسط آمرام بمب های دیگر نیز می شود .همانطوری که بیان شد ،اف 14-جنگنده ای دارای دو خدمه و دو سکان عمودی و همچنین بال های متغیر می ترمز های بال پروانه ای اف 14-در بین دو سکان عمودی و در سطوح باال و پایین بدنه واقع شده اند .باله ای این جنگنده به منظور جمع شدن اتوماتیک در هنگام پرواز البته همراه با یک کنترل دستی برای تغییر اندازه زاویه بالها در مواقع غیر پرواز برنامه ریزی شده اند .دو سکان عمودی ،متمایل بر روی سطح باالیی موتور و منحرف به سمت خارج سوار شده اند .دامنه عادی جمع شدن بالها از 20درجه تا 68درجه و برای جاگیری کمتر روی عرشه ناوهای هواپیما بر تا 70درجه می باشد. نا گفته نماند سرعت جمع شدن بالها 7/5درجه بر ثانیه است .برای کنترل غلتش کمتر از 57درجه اف ،14-از بالچه هایی در نقطه ابتدایی بالها و نزدیک ورودی موتورها استفاده می نمایند که به صورت جداگانه .عمل می نمایند که هم F-110،با موتور های جدید جنرال الکتریک A،مدل ارتقا یافته اف +A، 14-اف 14-مدل اکنون هم در تمام ناوگان های دریایی آمریکا معمول است ،بیش از یک حریف معمولی برای یک رادار چند حالته است که AWG-9هواپیماهای هم سطح به شمار می آید .سیستم پالس دوپلر قادر به شناسایی بیست و چهار هدف به طور همزمان و شلیک مستقیم به شش عدد از آنان می باشد .البته این سیستم که در دهه 1960طراحی شده است ،یکی از قدیمی ترین سیستم های رادار هوا به هوا می -باشد که هنوز هم بسیار پرقدرت می نماید و با استفاده از نرم افزار های .کنترلی جدید توانایی های آن برای تبدیل به یک سیستم برای قرن بیست و یکم افزایش می یابد ) (HUD-Head Up Displayکاکپیت اف 14-دارای یک سیستم هد آپ دیسپلی و دستگاه نمایش موقعیت افقی و عمودی هواپیما می باشدAN/AVG-12 .کیسر برای شناسایی هدف های AN/AXXهمچنین یک دستگاه دوربین راداری نورث راپ در دوردست به کار می رود .در اف 14-یک سیستم ) (BVRماورای دید بصری تلوزیونی وضوح باالی مداربسته با قابلیت پخش انتخابی در هر یک از کاکپیت ها نیز تعبیه شده است .این سیستم مدار بسته می تواند با نصب در کاکپیت )(FOV عملیات را به وسیله سیستم تلوزیونی کاکپیت ها ضبط نماید .البته یک سیتم جدید تر می باشد .تجهیزات ) (A+,B,Dنیز در حال نصب بر روی هرسه مدل اف14- رادار هشدار AN/ALR-45،الکترونیکی اف 14-نیز شامل رادار هشدار دهنده و کنترل سیستم پرتاب فلر یعنی همان گوی های آتشینی که باعث گمراه AN/ARL-50،گیرنده که این سیستم در بین دو AN/ALE-29/39شدن موشک های حرارتی می شوند سکان عمودی در پشت بدنه هواپیما قرار گرفته است و سیستم سردرگم کننده رادار • ‏F-14cockpit کاکپیت پیشرفته اف14- تامکت قابلیت حمل یک توپ 20میلیمتری داخلی گتلینگ را که در سمت چپ بدنه واقع گشته است ،دارا می باشد .این جنگنده می تواند انواع موشک های فونیکس ،سایدویندر ،اسپارو و موشک میان برد پیشرفته را حمل نماید .بیش شش موشک فونیکس در چهار مقر زیر بدنه و بین موتور ها و دو مقر در AIM-120 قسمت ثابت بالها ،دو سایدویندر در مقر های ثابت بالها و باالی موشک فونیکس می تواند حمل شود. اف 14-تامکت اولین پروازش را در 20دسامبر 1970و اولین پرواز عملیاتی اش را در سال 1973 انجام داد .قبل از انقالب سال 79 ،1979فروند اف 14-به ایران تحویل شد .البته تعدادی از جنگنده های ارزشمند در جنگ میان ایران و عراق از بین رفتند .در سالهای اخیر نیروی دریایی آمریکا 699فروند از این پرنده ارزشمند را در خدمت خود داشت. معرفی مدل های گوناگون اف 14-تامکت تجهیز شده TF30-P414Aاولین نمونه گونه اف 14-می باشد .این مدل به وسیله دو موتور F-14 A است .تعداد شصت فروند از اف 14-های مدل ای در حال تجهیز به سیستم اقدام متقابل هشدار و کنترل و سیستم نمایش اطالعات تاکتیکی قابل برنامه ریزی می LANTIRNسیستم النتیرن AN/ALR-67، در حال جایگزینی با ) (AFCSباشند .همچنین در تمام سری ها اف 14-سیستم اتوماتیک کنترل پرواز می باشند .در اواخر دهه ،1970حوزه دفاع هوایی آمریکا مشکالت ) (DFCSسیستم کنترل پرواز دیجیتال را F-100و هواپیماهای اف 16-و اف 15-با موتور های TF30اساسی موتورهای اف 14-با موتور .ارزیابی و ازمایش نمود .آین حوزه به طور بسیار جدی به تحلیل مشکالت موتورهای اف 14-پرداخت • سرانجام ،تصمیم بر آن شد که به جای ارتقا دادن و بهبود بخشیدن موتور های عیب دار فعلی ،بهتر است موتور های کامًال جدیدی جایگزین این نوع موتور ها شوند ،به طوری که موتور های جدیدی که در مدلهای پایانی اف 14-تعبیه شد، نیز در Aکامًال تکافوی نیاز های آن را می کرد .همچنین موتورهای اف 14-مدل حال بهبود بخشی هستند؛ چه بسا که اگر از ابتدا موتور های جانشین خوبی برای موتور های فعلی این مدل موجود بودند ،این موتور ها موتور هایی نبود که نیروی دریایی حاضر به به کار گرفتن آن ها بر روی اف 14-باشد .در اواسط دهه 90 تنها تغییری که در اف 14-داده شد عبارت بود از معرفی یک سیستم کنترل کنترل پرواز دیجیتال که خلبان را از انجام مانور های خطرناک یا نا ایمن باز داشته ،بار مسئولیت و وظیفه را بر روی خلبان تقلیل داده و باعث می شود که خلبان نسبت به موقعیتی که در آن است ،اقدام به بهترین عمل نماید. سرمایه گذاری برای پیاده کردن این سیستم از سال 1996شروع شد (حدود 80 با سیتم ) (TARPSمیلیون دالر) .همچنین سیستم تاکتیکی شناسایی هوابرد دیجیتال آن جایگزین شده و سیستم پرتاب فلر بول به عنوان جزئی از برنامه کامل کننده اضافه خواهد گشت .البته اعمال این تغییرات ،باعث تغییر نقش نخواهد شد .اف 14-مدل بی را می توان هم یک اف A 14-هوایی اصلی اف14- مدل آ بازسازی شده بنامیم ،هم یک جنگنده جدید به تمام معنا ،که هر یک از این اف TF30-P414 14-با موتور F-110-GE-400،مدلهای بی با موتورهای پرقدرت های قدیمی جایگزین شده اند ،مجهز شده است .اف 14-تامکت ،هواپیمایی آن اندازه پیچیده بود که خود نیروی دریایی آمریکا ،در به کارگیری آن دچار مشکل بود .همچنین ،آمریکا به هیچ وجه حاضر به انتقال این تکنولوژی به روس ها نبود، به طوری در اف 14-های ایرانی هم که امکان آن می رفت زمانی به چنگ روس .ها بیفتند ،قطعات کلیدی نشانگر تکنولوژی نوین آن حذف گشته بود • به همین صورت ،هنگامی که یک فروند تامکت از فرود موفق روی یک ناو هواپیمابر آمریکایی باز ماند ،الشه این هواپیما به سرعت و در کوتاهترین زمان ،از بیم اینکه روس قطعات الشه آن را از دریا بازیابی کنند ،از دریا بیرون کشید .بر طبق آخرین اخبار ،قرار است که در سال ، 2008جنگنده نوین سوپر هورنت ،جایگزین این جنگنده افسانه ای و به واقعیت جلوتر از زمان بشود .آیا واقعًا ،هیچ جایگزینی برای اف 14-تامکت ،که در زمان تولیدش سی سال جلوتر از زمان بود ،وجود دارد؟ ایران تنها کشور استفاده کننده از تامکت در حال حاضر خود را از رده خارج کرده و در حال فروش قطعات مربوط به آن F-14پنتاگون اخیرا هواپیمای F-14در دفتر فروش مازاد خود است و هم اکنون ایران تنها کشوری است که از هواپیما‌های استفاده می‌کند .استیفن بوگنی رئیس بازرسان صادرات هسته‌ای می‌گوید :استفاده ایران از این نوع هواپیما دلیلی است بر اینکه این کشور تالش کند از راه‌های مختلف تجهیزات مربوط به آن را تهیه کند. خبرگزاری آسوشیتدپرس در ژانویه ۲۰۰۷در گزارشی جنجالی ادعا کرد وزارت دفاع آمریکا از طریق یک واسطه ،تجهیزات تسلیحاتی ممنوعه‌ای را به ایران فروخته است .این اقدام توسط یک دالل تسلیحات پاکستانی صورت گرفته که با شرکت در فروش محصوالت اضافی پنتاگون، تجهیزات را خریداری و به ایران فروخته است .تجهیزات مورد نظر به نوشته این خبرگزاری آمریکایی ،البته بازرسان فدرال هنوز در مورد اینکه ایران توانسته را از این طریق تهیه کند تردید F-14باشد به آسانی اولویت‌های مورد نظر خود یعنی تجهیزات را که از فروش مازاد F-14دارند .پیش از این نیز یک واسطه توانسته بود تجهیزات جت‌های پنتاگون خریداری کرده بود به ایرانی‌ها بفروشد اما ماموران گمرک با شناسایی این محموله و .مقصد آن ،اقدام به توقیف محموله کردند • اف ۱۴-تام‌ کت هواپیمای جنگنده مافوق صوتی دو موتوره ،دو سرنشین و با بال متحرک ساخت شرکت گرومن در آمریکا است که نخستین پرواز خود را در سال ۱۹۷۰انجام داد و از سال ۱۹۷۴ برای خدمت در نیروی دریایی آمریکا پذیرفته شد .این هواپیما از ۱۹۷۴تا ۲۰۰۶در نیروی دریایی ایاالت متحده به عنوان جنگنده برتری هوایی ( و نه رزمی ) ،هواپیمای رهگیر دفاعی و هواپیمای شناسایی تاکتیکی اصلی این نیرو خدمت کرد . و LANTIRNاف ۱۴-بعد از اینکه در دهه ۱۹۹۰مجهز به سیستم هدف گیری مادون قرمز در شب سیستم پرواز سطح پائین گردید حمالت موشکی هوا به زمین دقیقی را هم انجام داد ( .یادمون باشه تامکت های ایرانی مسلما این سیستم ها را ندارن ) . تامکت در سال ۱۹۷۲به عنوان جایگزین هواپیمای اف ۴-فانتوم به خدمت نیروی دریایی ایاالت متحده در آمد و در سال ۱۹۷۶به ایران صادر شد .هواپیمای اف ۱۴-تامکت در ۲۲سپتامبر ۲۰۰۶ در نیروی دریایی آمریکا بازنشسته شد . به علت پاره‌ای مشکالت با - Bطرح تولید اف ۱۴-هنگامی مطرح شد که برنامه تولید اف ۱۱۱ / شکست مواجه شد .وقتی فرمانده نیروی دریایی « توماس کانلی » طرح ساخت مدل متفاوتی را برای پرواز به عهده گرفت و دریافت که این هواپیما مشکالتی در - Aاز هواپیمای اف ۱۱۱- پرواز در سرعت مافوق صوت دارد و توانایی به زمین نشستن آن ضعیف است ،درکنگره تصریح کرد که با این وضع نگران وضعیت نیروی دریایی است . در ماه مه سال ۱۹۶۸کنگره هزینه گذاری بر روی اف ۱۱۱-بی را قطع کرد تا اینکه نیروی دریایی چاره‌ای برای وضعیت موجود پیدا کند . آنچه که مورد نیاز نیروی دریایی ایاالت متحده بود ،داشتن جنگنده‌ای دوربرد و پرطاقت بود که بتواند از ناوگان جنگی ایاالت متحده در مقابل موشک‌های ضد کشتی شلیک شده از بمب‌افکن‌ها و زیردریایی‌ های شوروی دفاع کند ،در مقایسه با جنگنده اف ۴-فانتوم از رادار پرقدرت‌تر و موشک‌های دوربردتری به منظور رهگیری هواپیماها و موشک‌های دشمن برخوردار باشد و دارای خصوصیات برتری هوایی منحصر به‌ فردی باشد . نیروی دریایی به شدت مخالف شرکت در طرح جنگنده تاکتیکی آزمایشی ( تی‌اف‌ایکس) ( که منجر به تولید دو جنگنده اف ۱۵-و اف ۱۶-شد ) بود ؛ چون تصور می‌ کرد نیاز نیروی هوایی برای داشتن جنگنده‌ای با توان تهاجمی در ارتفاع پایین باعث می‌ شود تا خصوصیات مد نظر نیروی دریایی تحت تأثیر قرار گیرد ( .اونها تو تصمیم گیری برای طراحی هاشون کجان و ما کجا متاسفانه ) .... اما وزیر دفاع وقت ایاالت متحده « رابرت مک نامارا » معتقد بود داشتن هواپیمای سازمانی نظامی مشترک راه حل کم‌ هزینه‌ تری از طراحی جنگنده‌ های جداگانه است .در آن زمان هواپیمای اف ۴-فانتوم 2هم که در نیروی دریایی و تفنگداران دریایی طراحی شده بود در نیروی هوایی ایاالت متحده هم استفاده می‌ شد .لذا طراحی هواپیمای جدید به دست شرکت گرومن آغاز شد ( .تفاوت سازمانی رو دیدید ؟ نیروی دریایی از تفنگداران دریایی جداست .اینه سازمان دهی ارتش های بین المللی ) .... قدرت موتور های تامکت اف . 14 • طرح موفق گرومن در اف ۱۴-این بود که دوباره از موتورهای تی‌اف ۳۰در هواپیمای اف ۱۱۱بی ،بر خالف طرح نیروی دریایی برای استفاده از موتورهای اف ۴۰۱پی‌دابلیو ۴۰۰-کهشرکت پرت & ویتنی برای نیروی دریایی ساخته بود ،استفاده کرد . اگرچه این هواپیما از اف ۱۱۱-بی ،سبکتر بود ،ولی بزرگترین و سنگین ترین هواپیمای ناو جنگی بود که از روی ناو پرواز می‌ کرد .ابعاد بزرگ هواپیما به خاطر رادار بزرگ ای‌ان /ای‌ دبلیو جی ، ۹-موشک ایم ۵۴-فینیکس ،و یک باک داخلی بزرگ ۷۳۰۰کیلویی به ارث رسیده از طرح هواپیمای اف ۱۱۱-بی بود . بهسازی‌ها و تغییرات با گذشت زمان ،مدل‌های اولیه تمام موشک‌های این هواپیما با موشک‌ های پیشرفته‌ تر جایگزین شدند که تجهیزات الکترونیکی مستحکم‌ تر که امکان اعتماد بهتر برای عملکرد هواپیما را ممکن می‌ کرد ،سامانه بهتر ای‌ سی‌ سی‌ ام ،و فضای بیشتر برای موتور هواپیما را داشتند . در اولین جایگزینی‌ها ،موشک هوا به هوا با رادار فعال فینیکس ،موشک هوا به هوای آشیانه‌ یاب راداری نیمه‌ فعال اسپارو ،و موشک هوا به هوای حرارت یاب سایدوایندر در مدل‌های دهه ۱۹۸۰اعمال شدند ]1[ . در دهه ۱۹۷۰برای اف ۱۴-تامکت انجام ) ( TARPSطرح سامانه اکتشافی تاکتیکی هوابرد یا در زیر بدنه اصلی استوانه‌ای هواپیما نصب می‌ شد و رابط‌ ) ( TARPSشد .سامانه اکتشافی Dو تمام اف ۱۴-های Aهای مخصوص خود را هم با خود داشت .حدود ۶۵فروند اف ۱۴-مدل برای حمل این سامانه بهسازی شدند .این سامانه در وهله اول توسط افسر تسلیحات در برای مشاهده آمار دریافتی اطالعاتی را به همراه TARPSصندلی عقب که یک نمایشگر پیچیده داشت ،کنترل می‌ شد . سامانه‌ های اکتشافی تاکتیکی هوابرد در سال ۱۹۸۰معرفی شدند .در سال ۱۹۹۶سامانه‌های بهسازی شدند .دوربین‌های دیجیتالی یکبار دیگر ) ( TARPS-DIبا دوربین‌های دیجیتالی TARPS را هم با خود داشتند TARPS-CD .هم در اوایل سال ۱۹۹۸بهسازی شدند که سامانه درسال ۱۹۸۷برخی از اف ۱۴-های مدل ای با موتور جنرال الکتریک اف ۱۱۰بهسازی شدند . بودند که بعدها در سال ۱۹۹۱به اف A+ ۱۴-این تامکت‌ها تامکت‌های دوباره طراحی شدٔه اف ۱۴- تغییر یافتند و دوباره بهسازی شدند B . هم در همین دوره گسترش یافتند که موتورهای جنرال الکتریک F 14 - Dهواپیماهای مدل .اف ۱۱۰را با تجهیزات دیجیتالی هوانوردی جدیدتر مانند کابین خلبان شیشه‌ای با خود داشتند • بدنه هواپیما و بال‌ها - 1موتورها و ارابه فرود - 2تجهیزات هوانوردی و پرواز کابین خلبان اف ۱۴-تامکت دو جایگاه سرنشین در طول هم دارد .خلبان و ِاجکت ( افسر مسئول رادار رهگیری ( آرآی‌او ) روی صندلی پرتاب به بیرون که با راکت حرکت می‌ کند و از سطح زمین Aمارتین -بیکر جی‌ آر یو eject ) ۷- و با سرعت صفر ۴۵۰گره به باال پرتاب می‌شود ،می‌ نشینند . آنها در کاناپی هواپیما ( کابین ) مجهز به ۴آینه هستند و دید ۳۶۰درجه به بیرون دارند که یکی از این کاناپی‌ها برای افسر مسئول رادار رهگیری و دیگری برای خلبان است . کاناپی اف ۱۴-کاناپی سنتی است که دارای سه قسمت است .اما ساختار کلی آن بزرگ است و دید خوبی را از درون آن می‌ توان داشت . خدمه هواپیما از کنترل گرها و دستگاه قدیمی و کالسیک این هواپیما که ساختار چند گونه آنالوگ و دیجیتالی دارند ،استفاده می‌ کنند .کنترل هواپیما فقط به عهده خلبان است .تاکنون هیچ گونه سامانه کنترل دو نفری برای اف ۱۴- ساخته نشده است .کنترل‌ گرهای اصلی اف ۱۴-یک نمایشگر سرباال است که هستند که HSIو VSIتوسط شرکت کایزر ساخته شده است و دو نمایشگر اطالعات مربوط به سرعت ،جستجو و سایر اطالعات را می‌ دهند . اف ۱۴-ای و اف ۱۴ -بی مثل هواپیماهای اف ۱۶-و اف ۱۸-نمایشگر چند کاره ندارند . تامکت دماغه بزرگی دارد و این به خاطر آن است که هواپیما نه تنها دو .سرنشین دارد ،بلکه تعداد زیادی از سامانه‌های هوانوردی را هم دارد و قسمت جستجوگر خیلی فراگیر و بزرگ هستند .قسمت ) ( ECMای‌ سی‌ ام اصلی رادار هاگز ای‌ دبلو جی ۹ -ایکس -باند است که در مدل‌های ابتدایی سامانه دیجیتالی ۵۴۰۰بایتی سبکی با حافظه دسترسی تصادفی ۳۲کیلوبایتی را به همراه داشت .دیش آنتن ،دیش عریض ۹۱سانتیمتری مسطح است که ۱۰کیلووات برق دارد .چندین دستگاه جستجوگر ) ( IFFمصرف می‌ کند و آنتن‌های پیچیده آی‌اف‌اف و ردگیری دیگر نظیر ردگیری به هنگام جستجو ،حرکت دادن به هنگام جستجو ، نیز وجود دارند ( JAT ) .و دستگاه تعقیب ) ( PDSTTتعقیب تک هدف پالس دوپلر این هواپیما قادر است ۲۴هدف هوایی را به طور هم‌زمان رهگیری نموده و در آن واحد به سمت ۶هدف در حالت ردگیری به هنگام جستجو تا حدود ۱۰۰کیلومتر موشک شلیک کند . برد حدود ۱۵۰کیلومتر است ( STT ) .در حالت فقط -پالس حداکثر برد جستجوگری فراتر از ۱۹۰کیلومتر است که حتی روی جنگنده‌ای دیگر در ۱۲۰الی ۱۴۰کیلومتری هم می‌توان قفل راداری انجام داد .موشک‌های کروز هم می‌ توانند هدف این هواپیما با رادار ای‌ دبلیو جی ۹ -قرار بگیرند ؛ چون این رادار در حالت دوپلر -پالس روی اهداف کوچک در ارتفاعات پائین هم قفل می‌ کند و آنها را تعقیب می‌ کند . دیش آنتن رادار در دماغه هواپیما قرار گرفته است و بیشتر سامانه‌های هوانوردی رادار درست در قسمت پشت دماغه نزدیک جایگاه خلبان جاسازی شده‌اند . سامانه‌های هوانوردی دیگر نیز ( نظیر آی‌اف‌اف ،رادیوهای برقراری ارتباط ، ابزارهای جهت یاب و غیره ) در نزدیکی جایگاه افسر رادار رهگیری قرار گرفته‌اند .و بیشتر با سامانه‌های نمایشگر رادار ای‌ان‌دبلیوجی ۹-ترکیب شده‌اند • در آمریکا Tom Cat F 14تاریخچه هواپیمای استفاده از این هواپیما در نیروهای دریایی و هوایی آمریکا از سال ۱۹۷۴به عنوان جایگزینی برای فانتوم اف ۴-و به عنوان هواپیمای اصلی برتری هوایی ، هواپیمای رهگیر مدافع ناوگان و هواپیمای شناسایی تاکتیکی نیروی دریایی آغاز شد . از دهه ۱۹۹۰قابلیت ناوبری کم‌ارتفاع و هدف‌گیری مادون قرمز برای عملیات‌های شبانه به آن افزوده شد ( شامل حال تامکت های ایرانی نمی شود ) و مأموریت‌های تهاجمی هوا به زمین دقیقی ر ا به انجام رساند .از سپتامبر سال ۲۰۰۶و در فرودگاه نیروی هوایی اوشنا به طور رسمی متوقف و با جنگنده سوپر هورنت جایگزین شد .آمریکا در سال ۲۰۰۷اعالم کرد f 18 - Eو f 18 - A که کلیه ی قطعات ذخیره و یدک این جنگنده را علی‌ رغم اینکه ممکن است سر از ایران در بیاورند خواهند فروخت ( .مسلما االن این قطعات به هر قیمتی که فروخته شده باشن سر از پایگاه های ایرانی درآوردن چون در هیچ کشوری غیر از ایران حتی یک فروند اف 14هم وجود نداره ) . • تاریخچه هواپیمای اف ۱۴-تامکت در ایران از سوی ایران Tom Cat F 14پیش زمینه ی خرید هواپیمای بسیاری از ناظران غربی ناتوانی ایران از جلوگیری از تجاوز میگ ۲۵-های شوروی به خاک ایران را عامل اصلی خرید هواپیمای اف 14 -می دانند .ولی واقعیت اندکی متفاوت است . از اواخر دهه ی ١٩٥٠نیروی هوایی شاهنشاهی ایران با همکاری نیروی هوایی آمریکا پروازهای فوق محرمانه ای را بر فراز خاک شوروی انجام می دهد ( .که تو مطلب قبلی موضوع تامکت کامل توضیح دادیم ) در آغاز ،هواپیما های سبک( حتی ترابری ) برای این منظور به کار می رفت و چند فروند از آنها به وسیله ی جنگنده های شوروی سرنگون شدند .پس از تحویل نخستین .هم جزء سفارش ها بود ،این عملیات تشدید شد RF - 4 / Eفانتوم ها که نوع Reviewدر هواپیما های نظامی به معنای هواپیمای مخصوص شناسایی و مخفف Rپیشوند ( ) .است مقامات روسیه نگران قدرت تسلیحاتی ایران بودند و آن ها هم ماموریت های شناسایی خود را بر روی ایران انجام می دادند .هواپیماهای رهگیر نیروی هوایی شاهنشاهی به ویژه هواپیماهای اف -چهار بارها سعی کردند تا میگ ٢٥ -هایی که وارد خاک ایران می شدند را رهگیری کنند ولی موفق نمی‌ شدند ( .به علت سرعت و ارتفاع بیشتر میگ ). شاه عالقه ای به رویارویی مستقیم با شوروی نداشت و هنگامی که تجاوز مرزی از سوی هر دو طرف شدت گرفت شاه پیشنهاد داد که اگر شوروی ها تجاوز هوایی خود را متوقف کنند نیروی هوایی ایران و آمریکا نیز ورود به حریم هوایی شوروی را متوقف سازند .این پیشنهاد بارها و بارها تکرار شد و هر بار رد شد ( .باز هم شاهد عدم جنگ طلبی ایران هستیم ) . بنابراین شاه از در دیگری وارد شد و به نیروی هوایی دستور داد که در ازاء هر تجاوز هوایی فاکسبت ( میگ ) های شوروی دو یا چند ماموریت بر فراز خاک شوروی به عنوان مقابله به مثل انجام شود ،ولی برای این منظور سالحی نیرومند تر از اف -چهار های ایران مورد نیاز بود تا جلوی تجاوز روس ها را بگیرد . همزمان با این جریانات در راستای برنامه های توسعه ی نظامی ایران در دهه ی ١٩٧٠میالدی و همچنین همکاری با ایاالت متحده ،نیروی هوایی شاهنشاهی به دنبال هواپیمای رهگیری بود که توانایی تهدید های پیش بینی شده را تا بیست سال آینده داشته باشد .هواپیمایی که بتواند پهنه ی گسترده‌ای از آسمان ایران را با سنسورها و سالح های نیرومند پوشش دهد و دارای توانایی .رزمی باالیی باشد • در تابستان ١٩٧٢نامه ای از سوی محمدرضا پهلوی ،شاهنشاه ایران به پنتاگون در واشنگتون دی سی فرستاده شد .در این نامه قصد شاه از بازدید از ایاالت متحده به منظور گفتگو درباره ی هواپیمای رهگیری بود که قرار بود در نیروی دریایی و هوایی ایاالت متحده به خدمت گرفته شود .در این نامه برنامه ریزی او برای تماشای نمایش هوایی این نوع جنگنده ها به قصد الگوگیری برای شاخه ی مورد عالقه ی او در نیروهای مسلح یعنی نیروی هوایی قید شده بود ( .یاداوری میکنیم که شاه شخصا خلبان ماهری بود و تمام دوره های آموزشی رو با موفقیت طی کرده بود و برخالف تصور مردم عادی ،درجه ها و نشان های نظامی لباس های او صرفا بخاطر شاه بودن نبوده ) عالقه و هدف اصلی شاه ، هواپیمای اف -چهارده بود . این مالقات آغاز یک معامله ی مناقشه برانگیز بود که منجر به استقرار مدرن ترین هواپیمای جنگنده ای می شد که آمریکا به یکی از متحدانش فروخته بود . ( آمریکایی ها این هواپیما رو حتی به اسرائیل هم ندادن .دیگه حساب کنید قدرت این هیوالی آسمانی چقدره ) . این برای نخستین بار بود که آمریکایی ها موافقت کرده بودند یک چنین سالح پیشرفته ای را را به یک مشتری خارجی بفروشند .از سوی دیگر این اقدام برای ایران یک اقدام جسورانه بود .زیرا هنوز در حال تجربه اندوزی در زمینه ی سیستم هایی با تکنولوژی مدرن و تاسیسات الزم برای عملیاتی کردن آنها بود . همچنین فروش این هواپیما به خارج از سوی آمریکا به معنای این بود که کل پروژه ی تامکت به وسیله ی ایران نجات پیدا می کرد .زیرا ایران موافقت کرده بود که به شرکت گرومن پولی که برای ادامه ی تولید تامکت نیاز دارد را .بپردازد • در ایران Tom Cat F 14هواپیمای پس از ایاالت متحده آمریکا ،ایران تنها کشوری است که دارای این نوع جنگنده‌ می باشد . نیروی هوایی شاهنشاهی ایران ۸۰فروند از این هواپیما سفارش داد که ۷۹ فروند آن به ایران تحویل داده شد و هواپیمای آخر به دلیل قطع رابطه ایران و آمریکا و تحریم تسلیحاتی ایران به نیروی دریایی آمریکا داده شد .در حال حاضر .این جنگنده تنها در ایران درحال سرویس دهی می‌ باشد • از مشکالت اف ۱۴-تامکت این است که سرویس دهی و عملیاتی کردن آن بسیار مشکل است . جنگنده اف ۱۴-هنوز در نیروی هوایی ایران به‌ کار می‌ رود و جزء جنگنده‌هایی است که در طول جنگ ایران و عراق بسیار توسط ایران استفاده می‌ شد اما ابدا حق خروج از حریم هوایی ایران را نداشت .در ۶ماهه اول جنگ اف ۱۴-های ایران پنجاه پیروزی را در برابر هواپیماهای عراقی به ثبت رساندند که اکثرًا مقابل جنگنده‌های میگ ۲۱-و میگ ۲۳-و تعداد کمتری هم در مقابل سوخوهای ۲۰و ( ۲۲مدل‌های صادراتی سوخو ) ۱۷-بود و تنها یک اف ۱۴-بر اثر برخورد ترکش یک میگ ۲۱-که در نزدیکی آن منفجر شده بود آسیب دید ( .نتیجه ی 50 بر صفر ،آن هم در یک جنگ واقعی ،تنها در مدت 6ماه ،آیا نشان از قدرت این عقاب نیست ؟ ) از سال ۱۹۸۲تا ۱۹۸۶وظیفه اصلی اف ۱۴-های ایران گشت‌زنی در مراکز حساس حکومتی مثل تهران و جزیره خارک بود .این کار با کمک هواپیماهای سوخت‌رسان بوئینگ ۳۱۹ - ۷۰۷سی انجام می‌ شد و گاه هر پرواز با ۴مرتبه سوخت‌رسانی در هوا بیش از ده ساعت طول می‌ کشید . اف۱۴ها در این مدت همچنان در جنگ‌های هوایی درگیر می‌ شدند اما وظیفه اصلی آن‌ها ارعاب نیروی هوایی عراق بود .خسارات سنگینی که این جنگنده‌ها به هواپیماهای عراق وارد کرده بودند در کنار رادار بسیار دقیق و دوربرد آ دبیلو جی ۹-و موشک های بی نظیر هوا به هوای فونیکس آن‌ها باعث می‌ شد تا جنگنده‌ های عراقی بالفاصله پس از مشاهده یک اف ۱۴-اقدام به عقب‌ نشینی کنند و اف ۱۴ها به یک سامانه دفاع هوایی بسیار موثر تبدیل شوند که چنین سطحی از تأثیرگذاری برای یک سیستم دفاع هوایی شاید تاکنون در هیچ جنگی و برای مدتی چنین طوالنی سابقه نداشته‌است ( .این وضع تا زمان خرید جنگنده میراژ از فرانسه ادامه داشت و برتری کامل هوایی نصیب ایران بود ) . تنها جنگنده عراقی که توانست موفقیت نسبی در برابر اف ۱۴-به دست آورد MK 2و مجیک Dمجهز به موشک‌های سوپر / F 1 ۵۳۰جنگنده‌های میراژ 2000 بودند که تنها در اواخر جنگ یعنی اوایل سال ۱۹۸۸در اختیار عراق گذاشته شد . « واحد مهندسی نیروی هوایی ایران » با بهسازی قطعات آن توانسته این است و F 14 / Aهواپیما را تا حدودی به روز نگه دارد .تامکت‌ های ایران از نوع با تامکت‌ های آمریکایی تفاوتی ندارد .تعدادی از این جنگنده‌ها در پایگاه هوایی اصفهان نگهداری می‌ شود .بر اساس یکی از برآوردها در سال ۲۰۰۹ایران ۴۴ .فروند اف ۱۴-داشته که ۱۳فروند آنها عملیاتی بوده‌اند • اف 14-قادر است به طور همزمان بیست و چهار هدف را به وسیله سیستم های راداری پیشرفته خود شناسایی کرده و به وسیله موشک فوق پیشرفته فینیکس -که بر روی هیچ جنگنده دیگری قابل نصب نمی باشد -شش فروند از آنان را نابود نماید .همچنین تسلیحات AIM-9L،اف 14-شامل موشک های دیگری از جمله موشکهای هوا به هوای ساید ویندر و ترکیبی از راکتها و AIM-120و موشک پیشرفته برد متوسط آمرام AIM-7موشک اسپارو بمب های دیگر نیز می شود .همانطوری که بیان شد ،اف 14-جنگنده ای دارای دو خدمه و دو سکان عمودی و همچنین بال های متغیر می باشد .موتورهای اف 14-به طور موازی هم و در .یک ساختار مرکزی شکل گرفته اند • ترمز های بال پروانه ای اف 14-در بین دو سکان عمودی و در سطوح باال و پایین بدنه واقع شده اند .باله ای این جنگنده به منظور جمع شدن اتوماتیک در هنگام پرواز البته همراه با یک کنترل دستی برای تغییر اندازه زاویه بالها در مواقع غیر پرواز برنامه ریزی شده اند .دو سکان عمودی ،متمایل بر روی سطح باالیی موتور و منحرف به سمت خارج سوار شده اند .دامنه عادی جمع شدن بالها از 20درجه تا 68درجه و برای جاگیری کمتر روی عرشه ناوهای هواپیما بر تا 70درجه می باشد .نا گفته نماند سرعت جمع شدن بالها 7/5درجه بر ثانیه است .برای کنترل غلتش کمتر از 57درجه اف ، 14-از بالچه هایی در نقطه ابتدایی بالها و نزدیک ورودی موتورها استفاده می نمایند که به صورت جداگانه عمل می نمایند .اگز از جلو به اف14- نظری بیفکنیم ،دو مدخل ورودی هوای بزرگ را مشاهده می نماییم که اندکی به سمت خارج متمایل شده اند .این اندک تمایل به منظور تقلیل مقاومت بین هوای موتور و الیه های جانبی ای موتور صورت گرفته است.گازهای اگزوز موتور ها از میان فلپ های مکانیکی متغیر ،که در دور های مختلف موتور به اندازه معین و به طور منظم باز و بسته می شوند ،خارج شده و فشار نیروی تولیدی موتور را ایجاد می نماید .اخیرًا با استناد بر مطالعاتی که بر روی گازهای خروجی موتور های اف 14-انجام شد ،نیروی دریایی محدودیت هایی را برای پرواز آن در • • که F-110،با موتور های جدید جنرال الکتریک A،مدل ارتقا یافته اف +A، 14-اف 14-مدل هم اکنون هم در تمام ناوگان های دریایی آمریکا معمول است ،بیش از یک حریف معمولی یک رادار چند حالته AWG-9برای هواپیماهای هم سطح به شمار می آید .سیستم پالس دوپلر است که قادر به شناسایی بیست و چهار هدف به طور همزمان و شلیک مستقیم به شش عدد از آنان می باشد .البته این سیستم که در دهه 1960طراحی شده است ،یکی از قدیمی ترین سیستم های رادار هوا به هوا می -باشد که هنوز هم بسیار پرقدرت می نماید و با استفاده از نرم افزار های کنترلی جدید توانایی های آن برای تبدیل به یک سیستم برای قرن بیست و یکم افزایش می یابد. ) (HUD-Head Up Displayکاکپیت اف 14-دارای یک سیستم هد آپ دیسپلی و دستگاه نمایش موقعیت افقی و عمودی هواپیما می باشد .همچنین یک AN/AVG-12کیسر برای شناسایی هدف های ماورای دید بصری AN/AXXدستگاه دوربین راداری نورث راپ در دوردست به کار می رود .در اف 14-یک سیستم تلوزیونی وضوح باالی مداربسته با )(BVR نیز تعبیه شده است .این سیستم مدار ) (FOVقابلیت پخش انتخابی در هر یک از کاکپیت ها بسته می تواند با نصب در کاکپیت عملیات را به وسیله سیستم تلوزیونی کاکپیت ها ضبط می ) (A+,B,Dنماید .البته یک سیتم جدید تر نیز در حال نصب بر روی هرسه مدل اف14- رادار AN/ALR-45،باشد .تجهیزات الکترونیکی اف 14-نیز شامل رادار هشدار دهنده و کنترل سیستم پرتاب فلر یعنی همان گوی های آتشینی که باعث گمراه AN/ARL-50،هشدار گیرنده که این سیستم در بین دو سکان عمودی AN/ALE-29/39شدن موشک های حرارتی می شوند .در پشت بدنه هواپیما قرار می گرفته است و سیستم سردرگم کننده رادار های دشن می شود ‏Sanders AN/ALQ-200 Deception Jamming Pod اف 14-تامکت چگونه هواپیمایی بود • در طرح شرکت گرومن ،هواپیمای اف 14-تامکت هواپیمایی نسبتًا در اندازه های بزرگ ،دو سرنشینه ،دو موتوره و بال متغیر بود .این هواپیما ،می بایست دارای سرعت برخاست و فرود کمی برای انجام عملیات از روی ناوهای هواپیمابر بوده و قادر باشد به اطمینان هرچه تمام تر، ایمنی ناوهای هواپیمابر را تامین نماید .در حقیقت ،طراحی هواپیمای اف 14-از طرح هواپیمای اف 111-که یک بمب افکن سبک نیروی هوایی بود مشتق شد .اما ویژگی های جدیدی چون وزن به مراتب کمتر ،موتورهای تازه طراحی شده و قدرتمند تر ،سیستم تسلیحاتی و کابین مدرن تر ،همه و همه عواملی بود که تامکت را به طور کلی از اف 111-متمایز می ساخت. اف 14-تامکت با دارابودن طولی حدود 20متر ،جنگنده ای در کالس جنگنده های بزرگ از نظر ابعاد به شمار می آمد .فاصله دو سر بالهای آن ،در حالت بسته به 10متر و در حالت کامًال باز به حدود 19متر می رسید .به واسطه به کار بردن سیستم های شناسایی و راداری پیشرفته ،وجود دو خلبان برای تکمیل عملیات امری بود کامًال اجتناب ناپذیر .موتورهای نمونه ساخت شرکت پرات اند ویتنی بودند که اصًال TF-30-P414Aهای اولیه این هواپیما ،موتورهای .یک نمونه ارتقاء یافته از موتورهای هواپیمای اف 111-بود • • جنرال F110اما در مدل های بعدی این هواپیما ،به دلیل برخی معایب این موتور ،مدل الکتریک جایگزین این نوع موتور شد .از نظر طرح کلی بدنه و سازه ،هواپیما ابتدًا از یک قسمت دماغه ی متشابه با دیگر هواپیما ها برای جا دادن خلبانان تشکیل می شد .اما علی رغم طراحی های مرسوم با بدنه باریک و موتورها نزدیک به هم ،این هواپیما دارای بدنه ای عریض و پهن اما باریک بود و موتورها با فاصله ای غیر معمول ،دور از هم و در دو طرف بدنه به طور موازی و در یک ساختار مرکزی شکل گرفته بودند .ترمزهای هوایی اف ،14-شامل دو صفحه به شکل بال های پروانه بود که در قسمت انتهایی هواپیما و از بین دو موتور ،یکی در سطح باالیی بدنه و یکی در سطح زیرین به ترتیب به سمت باال و پایین باز می شدند که برای کاهش سرعت اضطراری ،بسیار کارا و مفید عمل می کردند .هواپیمای تامکت برای نخستین بار ،طرح دو سکان عمودی را برای کنترل هر چه بهتر هواپیما در سرعت های باال ،و همچنین در شرایطی که یکی از موتورها از کار باز می ایستاد ،به کار گفت .این طرح ،بعد ها در اکثر تاریخچه و چگونگی تولد جت فوق پیشرفته تامکت • بر همگان آشکار است که دوران پس از جنگ جهانی دوم ،دوران رقابت دو بلوک شرق و غرب و به سخن دیگر ،ایاالت متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده است .در آن زمان که از آن با نام «جنگ سرد» یاد می شود ،تمرکز رقابت دو کشور آشکارا بر سر نیروی هوایی و صنعت هواپیمایی بود .در دهه شصت میالدی ،ایاالت متحده با طراحی و تولید جنگنده قرن، یعنی اف 4-فانتوم ،گوی سبقت را از شوروی سابق ربود .فانتوم به جرات یکی از پرآوازه ترین هواپیماهای نظامی بوده که در طول تاریخ هوانوردی نظامی به تولید رسیده است .این هواپیما، برای نیل به هدف های نیروی هوایی ایاالت متحده و همچنین حفاظت از ناوهای هواپیمابر آن کشور طراحی شده بود و در دوران جنگ ویتنام ،شمار بسیاری از میگ های شوروی سابق را نابود کرد .اسرائیل با بهره گیری از همین هواپیما ،حدود 400فروند از هواپیماهای اعراب را در همان دو روز نخست جنگ ساقط نمود .اف ،4-به دلیل ویژگی های منحصر به فردش ،از کشورهای هم پیمان آمریکا نیز طرفداران بسیاری داشت و همچنان که می دانیم به کشورهای نسبتًا زیادی نیز فروخته شد .اما آرام آرام ،با گسترش و پیشرفت هواپیماهای ساخت شوروی، به تدریج ضعف نسبی فانتوم در برابر تهدید هواپیماهایی چون میگ 25شوروی بیش از پیش را T.F.Xآشکار گردید .در نتیجه ،در اواخر دهه 60میالدی ،وزارت دفاع ایاالت متحده ،پروژه برای ساخت یک جنگنده ناونشین نوین به مناقصه گذاشت .از میان حدود 6.000طرح پیشنهادی ،طرح هواپیمای اف 14-تامکت از سوی شرکت گرومن برگزیده شد و بدین گونه بود .که دوران طالیی جنگنده تامکت ،آغاز شد • تاریخچه و چگونگی تولد جت فوق پیشرفته تامکت • بر همگان آشکار است که دوران پس از جنگ جهانی دوم ،دوران رقابت دو بلوک شرق و غرب و به سخن دیگر ،ایاالت متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده است .در آن زمان که از آن با نام «جنگ سرد» یاد می شود ،تمرکز رقابت دو کشور آشکارا بر سر نیروی هوایی و صنعت هواپیمایی بود .در دهه شصت میالدی ،ایاالت متحده با طراحی و تولید جنگنده قرن، یعنی اف 4-فانتوم ،گوی سبقت را از شوروی سابق ربود .فانتوم به جرات یکی از پرآوازه ترین هواپیماهای نظامی بوده که در طول تاریخ هوانوردی نظامی به تولید رسیده است .این هواپیما ،برای نیل به هدف های نیروی هوایی ایاالت متحده و همچنین حفاظت از ناوهای هواپیمابر آن کشور طراحی شده بود و در دوران جنگ ویتنام ،شمار بسیاری از میگ های شوروی سابق را نابود کرد .اسرائیل با بهره گیری از همین هواپیما ،حدود 400فروند از هواپیماهای اعراب را در همان دو روز نخست جنگ ساقط نمود .اف ،4-به دلیل ویژگی های منحصر به فردش ،از کشورهای هم پیمان آمریکا نیز طرفداران بسیاری داشت و همچنان که می دانیم به کشورهای نسبتًا زیادی نیز فروخته شد .اما آرام آرام ،با گسترش و پیشرفت هواپیماهای ساخت شوروی ،به تدریج ضعف نسبی فانتوم در برابر تهدید هواپیماهایی چون میگ 25شوروی بیش از پیش آشکار گردید .در نتیجه ،در اواخر دهه 60میالدی ،وزارت دفاع ایاالت را برای ساخت یک جنگنده ناونشین نوین به مناقصه گذاشت .از میان T.F.Xمتحده ،پروژه حدود 6.000طرح پیشنهادی ،طرح هواپیمای اف 14-تامکت از سوی شرکت گرومن برگزیده .شد و بدین گونه بود که دوران طالیی جنگنده تامکت ،آغاز شد • ویژگی های منحصر به فرد تامکت • بال های متغیر :همانطور که قبًال گفته شد ،الزم بود اف 14-تامکت هواپیمایی باشد با قابلیت برخاست و فرود در سرعت های بسیار پایین؛ و این ویژگی برای تسهیل عملیات از روی ناوهای هواپیمابر مورد نظر بود .نتایج تحقیقات شرکت گرومن ،به جایی رسید که معلوم شد هواپیمای تامکت ،باید هواپیمایی با بال های متغیر باشد تا بتواند به خوبی با سرعت های نسبتًا کم تیک آف نموده و سپس بتواند با همین پیکربندی ،در سرعت های باال نیز کروز کرده و مشکلی برای پرواز مافوق صوت هم نداشته باشد .بال های متغیر هواپیمای اف ،14-با نهایت دقت و ظرافت طراحی شده و نتیجتًا ،آزمایش ها بر روی این بال ها ،حکایت از کارایی فوق العاده و بی نقص این نوع بال ها داشت .بال های تامکت ،با قابلیت تغییر زاویه از 20درجه در حالت کامًال باز تا 68درجه تا حالت کامًال بسته طراحی شد .کارشناسان شرکت گرومن، اهرمی را در کابین خلبان تعبیه کردند که بدان وسیله ،خلبان می توانست بال های هواپیمایش را تا 75درجه برای جاگیری کمتر روی عرشه ناوهای هواپیمابر ببندد .در سرعت های پایین، بال ها تمامًا گسترده شده و با کمک فلپ ها ،بیشترین نیروی برا را برای برخاست فراهم می کردند .به تدریج با افزایش سرعت ،بال ها برای افزایش عدد ماخ بحرانی ،به سمت عقب مایل شده و از تولید نیروی پسای اضافی جلوگیری می نمایند .تمام عملیات تغییر زاویه بال ها بدون و تنها به وسیله یک کامپیوتر درونی ویژه کنترل می شود .ناگفته نماند ،سیستمخلبان دخالت بال های متغیر به دلیل طراحی ویژه سامانه ی بسیار گران قیمتی است و در هواپیماهای .جنگنده ی بعدی ایاالت متحده ،به کار گرفته نشد • اف 14-تامکت ،در خدمت نیروی هوایی ایران • • در همان سال های آغازین تولید هواپیمای تامکت ،جت فوق پیشرفته ای که به دلیل پیچیدگی آن به «کامپیوتر پرنده» مشهور شده بود ،کشورهای زیادی از جمله اسرائیل ،یعنی هم پیمان نزدیک آمریکا خواستار دریافت این عقاب تیز پرواز حتی در برابر پرداخت بهای گزاف شدند ،اما ایاالت متحده این هواپیما را به هیچ یک از کشورهای خواهان در آن زمان نفروخت .در آن سال ها ،در طی سفر ریچارد نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا به ایران، حکومت آن زمان ایران در خواست خرید هواپیمای پیشرفته ای را برای دفع خطر های احتمالی از سوی میگ های 25شوروی که آزادانه بر فراز ایران پرواز می کردند ،به وی تقدیم کرد .نیکسون ،هواپیماهای اف 15-ایگل و اف 14-تامکت را پیشنهاد داد ،که نهایتًا تامکت به عنوان هواپیمای خریداری شده انتخاب گردید .گفته می شود که در آن زمان ،به دلیل پیچیدگی و هزینه زیاد طرح تامکت ،شرکت گرومن با تولید هفت پیش نمونه تامکت برای نیروی دریایی ایاالت متحده ،در شرف ورشکستگی قرار گرفته بود .اما وام چند میلیون دالری حکومت آن زمان ایران به این شرکت برای تولید 10فروند تامکت برای نیروی هوایی ایران ،گرومن را از ورطه نابودی اقتصادی بیرون کشانید .جالب است بدانید که هم زمان با سفارش ایران ،کشور عربستان هم درخواست کرده بود به جای هواپیمای اف ، 15-هواپیماهای اف 14-در مقابل بهای بیشتر به آنان تحویل داده شود ،اما ایاالت متحده اظهار داشته بود که «:اف 14-تامکت هنوز برای خلبانان عرب زود است ».این گفته ،نشان دهنده مهارت ،تجربه و .سابقه زیاد خلبانان ایرانی داشت که برای پرواز با پرنده 40میلیون دالری انتخاب شده بودند • تا زمان وقوع انقالب شکوهمند اسالمی ،به دلیل قطع A،از هشتاد فروند هواپیمای سفارشی اف 14-تامکت روابط سیاسی با آمریکا ،تعداد 79فروند آن ها به همراه 245فروند موشک فینیکس تحویل ایران شد که نخستین فروند آن ها با رنگ آمیزی خاص بدنه ،در تاریخ بیستم بهمن ماه سال 1354در فرودگاه مهرآباد به زمین نشسته و طی مراسمی ،تحویل ناوگان نیروی هوایی ایران شد .در طی سال های جنگ تحمیلی ،هواپیماهای فوق پیشرفته تامکت به همراه فانتوم های ایران ،خسارات جبران ناپذیری را به نیروی هوایی عراق وارد آوردند که اگر تقویت بعدی عراق بعثی توسط غرب صورت نمی گرفت ،نیروی هوایی عراق در ابتدا به طور کلی نابود و تقریبًا فلج گشته بود .در زمان جنگ ،تبلیغات گسترده ای در مورد اینکه تامکت های ایرانی به دلیل کمبود قطعات یدکی قادر .به پرواز نیستند و حتی اگر بتوانند پرواز هم بکنند ،هیچ گاه قادر نیستند که جنگنده های عراق را نابود سازند آینده جنگنده موفق اف 14-تامکت • • در نیروی دریایی آمریکا ،قرار بر این است که تامکت افسانه ای ،در مدل های کنونی حداکثر تا سال 2008 میالدی بازنشسته و به موزه های هوایی سپرده شود و برنامه ها بر این اساس است که جای خالی این جنگنده نیز تا حدودی پر شود .البته طرح هایی نیز مبنی بر ارتقاء نمونه های فعلی F/A-18 Super Hornetبه وسیله جنگنده به نام پروژه سوپرتامکت در دست بررسی است که البته موفقیت این طرح نیز Dو جوان تامکت مانند مدل .چندان دور از انتظار نیست دیگرمشخصات • نیروگاه: * TF30-P-412Aدو تا موتور پرات اند ویتنی : KN93بیشترین رانش موتور( با پس سوز) * ظرفیت مخازن سوخت داخلی 9029 :لیتر * * قادر به حمل دو مخزن سوخت رها كردنی 1011لیتری ابعاد: * دهانه بال 19.54 :متر تا 10.15متر * طول 19.10 :متر * ارتفاع 4.88 :متر وزن ها: * بیشترین بار جنگی 6577 :كیلو گرم * بیشترین وزن برخاستن 33724 :كیلو گرم * وزن فرود 23510 :كیلو گرم عملكرد پروازی: * بیشترین سرعت افقی(در ارتفاع پایین) 1.2 :ماخ * بیشترین سرعت كروز 741-1019 :كیلو متر بر ساعت * بیشترین نرخ صعود 9140 :متر بر دقیقه * كمترین مسافت برخاستن 430 :متر * كمترین مسافت فرود 884 :متر * سقف پروازی 15240 :متر * برد (با سوخت بیرونی) 3220 :كیلومتر تسلیحات: * یك قبضه توپ هوایی 20میایمتری با 675گلوله * 4فروند موشك اسپارو یا 4فروند موشك فونیكس در زیر بدنه * یك پایه تقب تسلیحات در زیر قسمت ثابت هر بال با امكان نصب 4تاسایدویندر یا 2تا اسپارو ،و یا 2فروند فونیكس اضافی با 2فرمند سایدویندر مجهز به سیستم های جنگ الكترونیك و پخش كننده های پوشالمینیوم و شعله نما F14 عکس های دیدنی و زیبا از هواپیمای جنگنده ی بسیار زیبای ‏F14 به امید موفقیت ایران و ساخت موشک ها و نیرو های دفاعی جدید و برتر