سرای حاجی علی محمد همدانی

سرای حاجی علی محمد همدانی

اسلاید 1: موقعیت طبیعی: سرای حاجی علی محمد همدانی معروف به سرای توکل درمرکز شهر کرمانشاه واقع است، بنابراین موقعیت طبیعی شهر را دارا می باشد که از این قرار است: آب وهوایی نیمه خشک با تابستان های نسبتاً گرم و زمستان های همراه با ریزش برف و باران. میزان متوسط باران در سال تقریباً 460 میلی متر است (میانگین از سال 1974 تا 1980 میلادی) متوسط روزهای یخبندان در سال 80 روز می باشد (میانگین از سال 1354 تا 1372). از نظر زلزله خیزی شهر کرمانشاه و منطقه بر روی خط زمین لرزه با خطر نسبی بالا است. طول و عرض جغرافیایی شهر از این قرار است: ط ج 30 1 47 تا 20 9 47 و ع ج 15 17 34 تا 30 23 سرای همدانی ها جبهه جنوبی جبهه غربی جبهه شمالی جبهه شرقی

اسلاید 2: موقعیت فعلی: سرای حاجی علی محمد همدانی در محله فیض آباد که یکی از قدیمی ترین محلات کرمانشاه می باشد، واقع گردیده است، در نزدیکی آن بناهای قدیمی و با ارزش دیگری وجود دارند، همانند خانه قدیمی صارم الدوله، مسجد و حماتم نظام، خانه قدیمی حاج اکبرپور وتکیه بیگلربیگی که دو بنای آخری پیش از این در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند، در آن سوی خیابان مدرس نیز مسجد جامع و خانه قدمی گل عنبر (وکیل الدوله) و دبیرستان کزازی واقع اند که از بناهای با ارزش هستند.

اسلاید 3: تاریخچه بنا: بنا قاجاری است. کتیبه ای سنگی در سردر ورودی آن تاریخ محرم 1330 را نشان می دهد، معلوم نیست تاریخ فوق مربوط به احداث بناست یا صرفاً تاریخ کاشی کاری های سردر را نشان می دهدکه احتمالاً در ادوار بعدی انجام پذیرفته است بانی آن حاجی علی محمد همدانی می باشد بعدها با تغییر مالکیت به نام های دیگری نظیر سرای توکل و یا سرای قادری نیز نامیده شده است. این سرای در زمان آبادی در رابطه با تاریکه بازار فیض آباد و گذر جلو خان کارکردهای تجاری داشته است. در طول زمان کاربری های متفاوتی را نیز عهده دار بوده است. زمانی این بنا تحت اشغال سربازان روسی بوده و به عنوان سربازخانه مورد استفاده قرار می گرفته است. مدتی هم مکتب خانه ای در آن دایر بوده است. در دوره های اخیر مکرراً به عنوان انبار و محل توزیع روغن کرمانشاهی مورد استفاده قرا گرفته است. زمانی نیز محل پخت و تولید سقز بود ه است. .

اسلاید 4: مشخصات بنا: سرای حاج علی محمد در زمینی به مساحت 1680 متر مربع احداث گردیدهاست. حیاط آن 280 متر مربع می باشد. این سرا دارای زیرزمین و دو طبقه می باشد. در طبقه دوم رواقی در مقابل حجره ها قرار دارد، سقف رواق برخلاف حجره ها تیرچوب می باشد و بام آن با کاهگل اندود گردیده است ستون های رواق چوبی است و با سرستون های زیبایی تزیین یافته است.   5- نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا: هم اکنون به عنوان انبار و عمده فروشی مورد استفاده است و در آن روغن کرمانشاهی و سقز توزیع می گردد.

اسلاید 5: عوامل تزئین شده و نوع آن ها: سردر بنا کاشی کاری است و گره چینی های زیبایی آن را تزیین نموده است. در داخل (طبقه دوم) از ستون ها و سرستون های چوبی استفاده شده که متأسفانه نمونه های کمی از آن باقی مانده است. - نوع مالکیت بنا و مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی: مالیکت بنا خصوصی است و تاکنون در ردیف آثار تاریخی به ثبت نرسیده است. 8- اقدامات انجام شده در مورد حریم بنا با ذکر مشخصات: چون بنا در ردیف آثار تاریخی به ثبت نرسیده لذا اقدامی هم در مورد حریم بنا انجام نگردیده است. لازم به ذکر است که در عین حال این بنا خود در حریم درجه یک بناهای بیگلربیگی، خانه اکبر پور، خانه گل عنبر (وکیل دوله) و دبیرستان کزازی واقع شده است و در ضوابط حریم فوق الذکر ضابطه ای به شرح زیر در مورد آن درج شده است: - در حریم درجه یک سرای حاج علی محمد به جهت ارتباط تاریخی و فرهنگی با عرصه های فوق باید در وضع موجود حفاظت و تثبیت شود. - لازم به ذکر است که این بنا در آن زمان تحت عنوان سرای مصطفی قلی خان معرفی شده است که بدین وسیله این اشتباه تصحیح می گردد و عنوان آن از سرای مصطفی قلی خان به سرای حاج محمد همدانی اصلاح می شود.

اسلاید 6:

اسلاید 7:

اسلاید 8:

اسلاید 9:

اسلاید 10:

اسلاید 11:

اسلاید 12:

اسلاید 13:

اسلاید 14:

اسلاید 15:

اسلاید 16:

اسلاید 17: پایان