سیستم های اطلاعاتی مدیریت پیشرفته

سیستم های اطلاعاتی مدیریت پیشرفته

اسلاید 1: سيستم هاي اطلاعاتي مديريت پیشرفتهدكتر فرج اله رهنورد

اسلاید 2: كتاب درسى: رهنورد، فرج اله، مدیریت استراتژیک سیستم های اطلاعاتی، تهران: نشر نی، 1389ارزشيابى:مشاركت در كلاس10%تكاليف فردى/گروهی30%امتحان نهايى60%کارگروهی/فردی: بررسی و تهیه گزارشی در خصوص یکی از انواع سیستم های اطلاعاتی و ارائه آن در کلاس و پاسخگویی به پرسش های دیگر دانشجویانسیستم های اطلاعاتی مدیریت

اسلاید 3: عصر اطلاعاتاين واقعيت كه امروزه سازمان ها در عصر اطلاعات به سر مي برند، با الزامات و محدوديت هايي مواجه هستند كه در گذشته نه چندان دور طرح آنها ضرورتي نداشت.بدون شك ايجاد سازگاري در ابعاد مختلف سازمان با تغييرات محيطي و استفاده از ابزارهايي كه به مرور پيشرفت فنّاوري در اختيار مديران قرار مي گيرد، نه تنها ضروري است بلكه حيات سازمان ها در محيط هاي فرار (Volatile) و متلاطم (Turbulent) امروزي به اين مهم بستگي دارد. تحولاتي كه در عصر اطلاعات رخ مي‌دهد سازمان‌ها و دولت‌ها را به صورتي گريز ناپذير به مبارزه مي‌طلبد و مديران را سخت به چالش وا داشته است.

اسلاید 4: عصر اطلاعاتعصر اطلاعات با اين معضل آغاز شد كه تصميم گيري در محيط هاي متلاطم بدون دستيابي مستمر به اطلاعات مرتبط عملاَ سردرگمي زيادي را ببار مي آورد. طراحي و استقرار سيستم ها و فنّاوري هاي اطلاعاتي (IS/IT) تلاشي بود در جهت پاسخ گويي به اين نياز كه از عناصر بنيادين عصر اطلاعات به شمار مي روند. اگر به سيستم ها و فنّاوري اطلاعات (IS/IT) به ديده يك فرصت بنگريم، بايد گفت امكان طراحي اشكال جديد سازماني، سيستم هاي كنترلي جديد، بازمهندسي فرايندهاي سازماني و مانند اينها با اتكا به IS/IT فراهم شده است.

اسلاید 5: ویژگی های عصر اطلاعاتدرصد قابل توجهي از نيروي كار در پردازش و انتشار اطلاعات دخيل هستند.اطلاعات به صورت كالاي قابل فروش در آمده كه سازمان‌هايي آن را در پردازش داده‌ها به كار گرفته اند تا براي بدست آوردن درآمد به سازمان‌ها فروخته شود. صنعت اطلاعات به سازمان‌هايي اطلاق مي‌شود كه از خريد و فروش و تجارت اطلاعات، درآمد كسب مي‌كنند.فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات خيلي سريع در حال پيشرفت هستند و محور گسترش اطلاعات و بهبود سازماني در ابعاد مختلف هستند.جهاني شدن امكان تحقق پيدا كرده است. يعني در نظام جهاني شدن بازارها، سرمايه و فناورى به نحوي باهم يكپارچه و ادغام مي‌شوند كه جهان اندازه متوسط خود را از دست ميدهد و به دنياي كوچكي (دهكده جهاني) تبديل مي‌شود. بطوري كه تمام انسان‌ها قادرند در اين جهان به پيرامون خود سريع تر، ارزان تر و بهتر از قبل دسترسي داشته باشند. سمبل اين نظام شبكه اينترنت است.در عصر اطلاعات ساختار قدرت موازنه سه قطبي از دولت و سرمايه دار/افراد ناشي مي‌شود نه صرفاَ دولت‌ها. ابر انسان‌ها بجاي ابر قدرت‌ها مطرح هستند كه از طريق شبكه اطلاعاتي به يكديگر مرتبط شده اند.

اسلاید 6: چالش هاى عصر اطلاعاتارتقاي آگاهي هاي سيستم هاي اطلاعاتي در تمام سطوح سازماني و ملي.اقدام براي استفاده از فرصت هايي IS/IT و استفاده استراتژيك از آنها.نهادينه ساختن فرايندهاي مديريت و برنامه ريزي استراتژيك IS/IT.چگونگي تاثير فنّاوري اطلاعاتي بر ساختار صنعت يا توازن سياسي بين ملت ها. عوامل بازدارنده استفاده از IS/IT را به عنوان ابزار رقابتي توسط سازمان ها و كشورها ارزيابي ارزش استراتژيك سيستم ها و فنّاوري هاي اطلاعاتي.نقش سيستم ها و فنّاوري اطلاعاتي در كسب مزيت رقابتي.

اسلاید 7: چشم انداز جامعه اطلاعاتىجامعه‌اى است كه در آن كيفيت زندگى به ميزان زيادى به اطلاعات و بهره بردارى از آن وابسته است (مارتين، 1988).اصطلاح جامعه اطلاعاتى بازگوكننده توسعه تكنولوژى‌هاى اطلاعاتى و تجديد ساختمان جامعه پيروامون جريان اطلاعات است. جامعه اطلاعاتى به عنوان يك رويداد قريب الوقوع از عوارض توسعه شتابان تكنولوژى اطلاعات است.پديده‌هايى چون تجات الكترونيكى، مدارس الكترونكى، بانكدارى الكترونيكى، انتشارات الكترونيكى، سرقت الكترونيكى، خريد الكترونيكى، … از علائم ملموس جامعه اطلاعاتى هستند.

اسلاید 8: ويژگى هاى جامعه اطلاعاتىويژگى‌هاى اقتصادى: داد و ستد اطلاعاتويژگى هاى تكنولوژيك: پيوند فناورى هاى اطلاعاتى و ارتباطىويژگى هاى اجتماعى: ارتباطات اكترونيكى و جامعه شبكه‌اىويژگى‌هاى سياسى: شفافيت خبرى، و توزيع قدرتويژگى هاى فرهنگى: هسته مشترك فرهنگى ملل

اسلاید 9: انقلاب نوين اطلاعاتيدراكر (1999) معتقد است كه يك انقلاب نوين اطلاعاتي بدون هيچ مانع در شرف وقوع است. انقلاب اطلاعاتي فعلي، در واقع چهارمين انقلاب اطلاعاتي در تاريخ بشر است. اولين انقلاب اطلاعاتي اختراع خط و نگارش در بين النهرين بود. دومين انقلاب اطلاعاتي، اختراع كتاب نوشتاري در چين بود. سومين انقلاب اطلاعاتي اختراع ماشين چاپ و حروف متحرك توسط گوتنبرگ بود. انقلاب نوين اطلاعاتي به صورت گسترش وسيع اطلاعات و كاربرد آن در اشكال چند رسانه اي تجلي پيدا كرده است.

اسلاید 10: چگونگي تامين اطلاعاتبيشتر مديران در عصر اطلاعات، داده‌ها و اطلاعاتي را دريافت مي‌كنند كه حتي اگر همه وقت خود را هم صرف كنند، نمي‌توانند آنها را جذب نمايند. آنها از اضافه بار اطلاعات در عذابند. بنابراين، بايد سازوكارهايي را جستجو كرد كه اطلاعات مورد نياز كاربران را تامين كند. طراحي و استقرار سيستم‌هاي اطلاعاتي مناسب يكي از اين سازوكارهاست. مي‌توان گفت مهم‌ترين وظيفه سيستم‌هاي اطلاعاتي عبارت از تصفيه[Filtration] و تلخيص[Condensation] اطلاعات است. به عبارت ديگر، اولين و شايد مهمترين اقدام در طراحي سازمان‌هاي متناسب با عصر اطلاعات، طراحي سيستم‌هاي اطلاعاتي مناسب است.

اسلاید 11: تعریف سیستم اطلاعاتیاگر اين مفهوم را بپذيريم كه سيستم مجموعه‌اي است از عناصر بهم مرتبط كه براي نيل به هدفي مشترك باهم در تعامل هستند، بايد گفت سيستم اطلاعاتي نيز از اين قاعده مستثني نيست. نقش اساسي سيستم اطلاعاتي پردازش داده‌ها و تبديل آن به اطلاعات مورد نياز كاربران است (ليم و كيم، 2004). مراحل تبديل داده‌ها به اطلاعات به شرح زير است:ورود اطلاعات: شامل ثبت عمليات[Recording Transaction]، كدگذاري[Coding]، طبقه‌بندي[Sorting]، و انتخاب[Selecting] است.تبديل داده ها: كه به صورت انجام محاسبات رياضي، خلاصه سازي، و طبقه بندي صورت مي‌گيرد.اطلاعات برونداد: حاصل پردازش داده هاست كه در تصميم گيري به‌كار گرفته مي‌شوند.

اسلاید 12: سيستم اطلاعاتى INFORMATION SYSTEMتعريف آكادمى سيستمهاى اطلاعاتى بريتانيا (UKAIS): “مجموعه هدفمندى از اجزاء مختلف شامل انسان، سازمان و فناورى كه براى جمع‌آورى، پردازش، ذخيره‌سازى، استفاده و توزيع داده (Data) اطلاعات(Information) و دانش (Knowledge) بكار گرفته مى‌شوند.“

اسلاید 13: Information system سيستم اطلاعاتىدادهاطلاعاتبازخورپردازشIS سيستمى است كه براى تصميم گيرى در سازمان نقش پشتيبانى اطلاعاتى را بر عهده دارد.

اسلاید 14: سيستم اطلاعاتى و تكنولوژي اطلاعاتى IS & ITسخت افزار (Hardware)نرم افزار (software) شبكه هاي ارتباطي(Network) بانك اطلاعات(Database) منابع انساني(People) هدف(purpose) مقولات فرهنگي / اجتماعي(Social/Cultural Context) رويه ها (Procedures) تكنولوژي اطلاعات (IT) سيستم اطلاعات (IS) (2002)Turban et al. تعريف

اسلاید 15: چرخه حيات سيستمطراحىاستقرارنگهدارىبيهودگىچرخه حيات سيستم‌هاي اطلاعاتي[Information System Life Cycle] شامل چهار مرحله به شرح زير است: 1) طراحي[Design]؛ 2) استقرار[Implementation]؛ 3) نگهداري[Maintenance]؛ و4) بيهودگي[Obsolescence]

اسلاید 16: تفاوت داده، اطلاعات و دانش داده: حقايق، يا ويژگي‌هايي كه در مورد يك پديده قابل تصور است. (Post و Aderson، 2003). مثل رنگ، وزناطلاعات: داده هاي پردازش شده كه در تصميم‌گيري قابل استفاده هستند(اليوت و استاركينگ، 1998). تبديل داده‌ها به اطلاعات توسط پردازشگر صورت مي‌گيرد. اين پردازشگر مي‌تواند رايانه يا غير رايانه و يا تركيبي از آنها باشد. مثالها: آمار مقايسه اي تعداد محصولات معيوب در سه ماه گذشته، تعداد كارمندان با سن بيش از 50 سالدانش: مجموعه اي از ايده ها، قواعد و دستورالعملهاي اجرايي یا به تعبیر دیگر دانش عقاید توجیه شده است (Nonanka, & Takeuchi, 1995). مثالها: اگر توليد محصولات در سه ماه گذشته بيش از 10% رشد داشته چك بازرسي رندم را از 30% به 40% افزايش دهيم.اگر تعداد كارمندان با سن بيشتر از 50 سال بيش از 30% باشد، نصف آنها را بازخريد كنيم.

اسلاید 17: مدل تكاملي داده / اطلاعات / دانشعمل (اقدام)طبقه بندى،تلخيص، انتقالInterpretation, Inference‌داده هااطلاعاتدانشFeedback (Knowledge Refinement)تحليل نتايجتوليد دانشتصميم گيرى

اسلاید 18: مدل هرمي داده / اطلاعات / دانشدانشاطلاعاتدادهبيشترارزشكمتركمتر حجمبيشتر

اسلاید 19: سلسله مراتب داده هاBit = 0 or 1Byte= 8 bits or characterData element = جزمنفردى از داده ها در مورد يك موجوديت مانند نام خانوادگى، جنسيت و … Record = عناصر داده اى بهم مرتبط براى توصيف موجوديت مانند پرونده پرسنلىFile = مجموعه اى از ركوردهاى مرتبط Data base = مجموعه تعريف شده اى از داده ها كه به عنوان منبع مشترك براى ارائه اطلاعات به افراد بكار مى رود.

اسلاید 20: پايگاه دادهفايلركوردفيلد (عنصر داده)كاراكتر (بايت)بيتفايلخالىفايل فارغ التحصيلانفايلثبت نامنامنام خانوادگىشمارهدانشجويىرشتهتحصيلىجانعلىجانفدايى123456مديريت دولتىحسنسانازرضايىآذرجو123457123458مديريت آموزشىمديريت بازرگانىفايلعلى، شماره دانشجويي، شماره فنى قطعه1000100 حرف F در ASCII0، 1

اسلاید 21: پایگاه دادهطراحي پايگاه داده‌ها (بانك اطلاعاتي) با تعريف دقيق از اطلاعات سازمـــــــــان و نيازهاي اطلاعاتي واحدها آغاز مي‌گردد. برادلي (Bradly) در طراحي بانك‌هاي اطلاعـات سطوح سه گانه زير را مورد تاكيد قرار مي‌دهد: سطح اول عبارت است از ديدگاه كاربردي از اطلاعات سازمان. سطح دوم شامل كليه اطلاعات سازمان است كه تحت نظارت مديريت منابع اطلاعات است و اطلاعات در قالب چند بانك اطلاعاتي نشان داده مي‌شود. سطح سوم معرف سطح فيزيكي يا ذخيره سازي فيزيكي اطلاعات و چگونگي نگهداري آن مي‌باشد.

اسلاید 22: مدل‌هاي سازماندهي بانك‌هاي اطلاعاتيمدل داده‌ها روشي است كه توسط آن ساختار اطلاعات بنحوي تعريف مي‌شود كه نماينده وضعيت دنياي واقعي و عملكردي سازمان است. مدل داده‌ها داراي انواع مختلفي مي‌باشد كه مهمترين آنها عبارت است از:مدل سلسله مراتبي: در اين مدل اطلاعات به صورتي تعريف مي‌شود كه هر قسمت از اطلاعات به قسمت ديگر و به شكل سلسله مراتبي مانند نمودار سازماني مربوط مي‌شود.مدل شبكه اي: در اين مــدل هر قسمت از اطلاعات به بيش از يك عنوان از اطلاعات ربط پيدا مي‌كند مانند تهيه فرمت اقلام قطعات مونتاژ يك توليد.مدل رابطه اي: در اين مدل پايگاه‌هاي اطلاعاتي با استفاده از كد شناسايي به يكديگر ارتباط پيدا مي‌كنند تا بتوان براحتي بازيابي شوند. مانند ساماندهي بانك اطلاعاتي توسط نرم افزار Access

اسلاید 23: فناوری اطلاعاتفناوري اطلاعات زير ساخت‌هاي سيستم اطلاعاتي را تشكيل مي‌دهد. فناوري اطلاعات به مجموعه‌اي از سخت افزارها و نرم افزارهاي مبتني بر كامپيوتر گفته مي‌شود كه در ذخيره، انتقال، و تبديل داده‌ها به اطلاعات با معني به كار مي‌روند (كش و همكاران، 1994). فناوري اطلاعات هزينه كسب، انتقال، و تبديل داده‌ها را كاهش و دقت، به موقع بودن، و در دسترس بودن اطلاعات را افزايش مي‌دهد.  معماري فناوري اطلاعات نشان دهنده ابزارها، ساختارها، و فرايندهايي است كه از طريق آنها داده‌ها كسب، پردازش، و در دسترس كاربران قرار مي‌گيرند

اسلاید 24: بنيان هاي معماري تكنولوژي اطلاعات ذخیره داده هاانتقال داده هاتبدیل داده هاداده هاسخت افزارنرم افزار

اسلاید 25: معمارى ITساختارهاى ITفرايندهاى ITابزارهاى ITذخيره داده‌هاانتقال داده‌هاتبديل داده‌هاموجودى‌هاى سخت افزارىموجودى‌هاى نرم افزارىموجودى‌هاى داده‌اىمسئول پرداختسيستم مديريتميزان سرمايه‌گذارى

اسلاید 26: انتشار تکنولوژی اطلاعاتپذیرندگان اولیهتکنولوژی B:پذیرش کندپذیرندگان بعدیتکنولوژی A :پذیرش سریعدرصد پذیرش زمان انتشار فناوری اطلاعات، فرآیندی است که نوآوری به واسطه آن و در طی زمان، از طریق کاناهایی مشخص به اعضای یک سیستم اجتماعی منتقل می شود (Rogers,1995 ) نوآوری هایی که به نظر افراد دارای مزایای بهتر ، سازگاری بیشتر و پیچیدگی کمتر باشند و بتوان آنها را آزمایش و اثراتش را مشاهده کرد، بیشتر و سریع تر از سایر نوآوری ها به کار گرفته می شوند ( Rogers,1995) .

اسلاید 27: مدیریت سیستم های اطلاعاتيهرقدر هم يك سيستم خوب طراحي شده باشد، مديريت اين سيستم‌هاي اطلاعاتي مسئله‌اي است كه مديران بايد آن را تقبل كنند تا بتوانند با برنامه ريزي و اتخاذ استراتژي‌هاي مناسب از سيستم‌هاي اطلاعاتي در جهت افزايش كارايي، اثربخشي و نيل به مزيت رقابتي بهره گيرند و اين حاصل نمي‌شود الا اينكه مديران خود را با دانش چگونگي مديريت سيستم‌هاي اطلاعاتي تجهيز نمايند. مديريت سيستم‌هاي اطلاعاتي عبارت است از فرايند برنامه‌ريزي، نيازسنجي، طراحي، استقرار، كاربرد و ارزشيابي سيستم‌هاي اطلاعاتي. از طريق مديريت سيستم‌هاي اطلاعاتي مي‌توان ارتباط منطقي بين جهت گيري استراتژيك سازمان و سيستم‌ها و فناوري اطلاعاتي برقرار كرد.ارزشيابى IS/ITكاربرد IS/ITاستقرارIS/ITطراحیIS/ITنیازسنجیIS/ITبرنامه ریزیIS/IT