معماری هند

معماری هند

اسلاید 1: بسم‌اللّه‌الرّحمن‌الرّحیم

اسلاید 2: موضوعمعماری هند

اسلاید 3: لردکرزن نایب السلطنهء هند در سال 1905 قصد داشت چراغدان زیبای تزئین شده‌ای را که طرح اسلامی دارد به عمارت تاج محل اهدا کند تا آن را بالای سنگ پاد بود شاه جهان و ملکه‌اش در مقبرهء علیا آویزان کنند بعد متوجه قاهره شد که هنوز چراغدان‌های خیلی زیبایی در مساجد عربی آن آویزان است. سبک عمارت تاج محل به صورتی است که به آن هندو و اسلامی می‌گویند، که در واقع عربی است و در آن گل و بوته جانشین نقوش هندی شده است.سخنی درباره‌ زیبایی شناسی استعماری3/34

اسلاید 4: اما قبل از اینکه به موضوع چراغدان برگردیم اول به دوسازهء دیگر و ظاهرا متفاوت مربوط به همان سالها توجه کنیم. یکی از آنها تالار یاد بود ملکهء ویکتوریا در مدرس است که اچ.سی.اورین آن را در سال 1906 طراحی کرده است جنس این بنا، ماسه سنگ سرخ است، تلاش شده تا سبک عمارت‌های فاتح پور سیکری پایتخت اکبرشاه واقع در هزار و پانصد کیلومتری شمال مدرس، احیا شود. دومی، که در هزار پانصد کیلومتری شرق مدرس واقع است، عمارت دارالانشای سلانگور سیکریتاریت در کوالامپور مالزی است که ساخت آن در 1897 به پایان رسیده (تصویر 1) و سبک معماری‌اش را در همان زمان دو گونه ( اسلیمی در حد اعتدال آمیخته با ریزه‌کاری هندی ) و (اسلامی ) گفته‌اند.4/34

اسلاید 5: تصویر 1- درالانشای سلانگور، کوالالامپور5/34

اسلاید 6: چه چیزی باعث شده تا این سه شاهکار ساختمانی متفاوت با هم مشخصهء دوران استعمار باشند. به طور مثال، جستجوی کرزن برای یافتن چراغدانی برای تاج محل با کاری که فیروزشاه تغلق در قرن چهاردهم کرد، یعنی انتقال یک ستون مائوری از میروت به پایتخت جدیدش در قتلغ فیروزشاه، چه تفاوتی دارد؟حاکمان قبلی هم چه مغولها و چه حاکمان ویجایاناگارا ابایی نداشتند که برای مشروعیت بخشی به حکومت‌های خویش با اشکال سفارشی حاکمان قبل از خود سازگار شوند. مسلما فیروز‌شاه از سرهوس یک ستون آشوکایی را از میروت به دهلی نبرده است. گرچه او نمی‌دانست که ان استوانهء سنگی بزرگ ریشه در قرن سوم پیش از میلاد دارد ، اما این سازه با ریشه‌هایش در گذشته ء باستانی و با پیوندش با قهرمانان افسانه‌ای روزگاران کهن، هنوز نقش مهمی را ایفا می‌کرد .6/34

اسلاید 7: به این معنا که به نظام نالایق و متزلزل فیروزشاه، دست کم در چشم خود امپراتور، شأنی می‌داد که خود فاقد آن بود. جهانگیر هم در دژ الله آباد یک ستون مائوری برپا کرد که نقش برجسته‌هایی از آشوکا، سامودراگوپتا و باقی حاکمان باستانی داشت، و اسم خودش را هم با تمام عناوین سلطنتی و با شجره نامه‌ای که به تیمور می‌رسید، به آنها اضافه کرد. نکتهء مهم این است که او این ستون را چند ماه قبل از مرگ اکبر و زمانی برپا کرد که وارث بی‌منازع تاج و تخت بود. 7/34

اسلاید 8: به این ترتیب او به دو هدف رسید: نخست بر مشروعیت سلسلهء مغولان تاکید کرد، با این بهانه که این سلسله وارث همان اسلاف تابناکی است که نقشی بر آن ستون گذاشته‌اند، دوم بر دعوی شخصی‌اش نسبت به تاج محل و تخت پافشاری کرد. اما کرزن با جهانگیر فرق داشت. شاید بتوان گفت که تفاوت جدی میان این دو چنئان به (هدف) کاربرد عناصر معماری شبه قاره هند مربوط نمی‌شد، بلکه تفاوت در شیوهء گسترش آنها بود. از این روست که باید به مجموعهء انگاشته‌های زیربنایی‌ای که دربارهء (هند)، (معماری) و (تاریخ) است به شدت تاکید کرد. یعنی بر آنچه بناهای هندیبریتانیایی را در قیاس با بناهای امیران پیش از عهد استعمار، تشکیل می‌داد، البته این موضوعی پیچیده است به گونه‌ای که احکام کلی و سرسری را برنمی‌تابد.8/34