صفحه 1:
هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع از
لحاظ شرعی و قانونی ممنوع می باشد
صفحه 2:
آزمایشگاه شیمی تجزیه 6
صفحه 3:
www.javanchemistr
y.ir
تهیه و تنظیم:
سایت شیمی جوان
شیمي جوا
صفحه 4:
فهرست مطالب
فصل اول: 211 سنجى 9
فصل دوم:پتانسیل سنجی eS
فصل سوم:کاربرد الكترود هاى يون كزين se
فصل چهارم:روش های الکترووزنی و
= 2 ره كولن سنجى هم
09
der
99
شیمی جوانِ
صفحه 5:
فصل اول
ws PH
مقدمه
| لکتروشيمي چیست؟
الکتروشيمي مذحثي در شيمي است که درمورد تبدیل آذرژي ديميايي به الکاريکي.
و بالعکس بحث مي کند.
در سلول هاي گالواني» انرژي شيميايي به الكتريکي تبدیل مي شود.
در سلول هاي الکترولیز انرژي الكتريكي به شيميايي تبدیل مي شود.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 6:
هر سلول شيميايي در واقع یک واکنش اكسايشي - كاهشي است.
هر واکنش اكسايشي -كاهشي شامل دو نیم واکتش است.
هر نیم واکنش یک الکترود مي باشد.
نیم واکنش اکسایش» آند ونیم واکنش کاهش؛کاند نام دارد.
شیمی جوانِ
صفحه 7:
یک ظرف شامل محلول سولفات مس که در آن تیغه مسي قرار دارد.
Cu?+ + 2e>Cu
یک ظرف شامل محلول سولفات روي که در آن تیغه اي از روي قرار
دارد.
Zn > Zn?+ + 2e
اگر ظرف ها را با پل نمكي به هم و دو تیغه را نیز بهم وصل کنیم »
جریان برق تولید مي شود.
Cu?+ + Zn > Zn?* + Cu
شیمی جوان
صفحه 8:
Anode
Zn(s) > Zn2* + ع2
[Zn?*} = ۱502 = yM [Cu?*] = [SOF] = aM
i elite er
شیمی جوان
‘www javanchemistry.ir
صفحه 9:
اندازه گيري اختلاف پتانسیل ما بین دو الکترود شناساگر و الکترود مرجع .
الکترود شناساگریا اندیکاتور: پتانسیل آن وابسته به غلظت گنه در تماس با آن است.
الکترود مرجع؛ الکتروده, که تانسل دققاً معن, دار د
Valt Mater
Sensing
Electrode
حا
1
1
Reference
Electrode
Current Flow
شیمی جوان
ounce
صفحه 10:
الکنرود استاندارد هیدروژن - کالومل و نقره - نقره کلرید
الکترود استاندارد هیدروژن 55
2A Re H,
PL H,(P=1atm) H+(1M)
,E=0.059 loga ,
ole et
صفحه 11:
Hg Hg,Cl,(sat,d),KCl(XM)
واکنش آن؛
=——ZHg+2Cl 8-8 ۱
پتانسیل آن برحسب غلظت
E=E- OM FogCiF
اگر محلول کلرید پتاسیم اشباع باشد» ۳)ک و پتانسیل آن 06۳0/0 ولت
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 12:
Ag |AgCl (s), Cl- (X M)
-AgCl سه Ag + Cl
E = 22210 - 059 (olog[Cl-]
ole et
صفحه 13:
الكترودهاي فلزي یت 1
الكترودهاي غشائى
انواع الکترودهای فلزی:
الكترودهاي مرتبه یک (کاتیون ها)
60 +ود| وم
الكترودهاي مرتبه دو (آنیون ها)
Ag |KCl, AgCl
الكترودهاي مرتبه سه (اكسايشي - کاهشي)
۳۳ Pt +توعز| 06(
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 14:
انواع الکترودهاي غشائي :
0 الکترود شيشه ,/0) ۰
©-يون كزين (ساير كاتيونها)»
©- مايع غشائي
جامد و رسوبی
©-حساس به كاز
External
reference
electrode
Internal
reference
electrode
Internal
electalyte
solution
Lar,
metiibrane
صفحه 15:
0- روش مستقیم
الف)- منحنی کالیبراسیون
ب)- افزایش محلول استاندارد
©- روش غير مستقيم:
الف)- تيتراسيون هاى يتانسيومترى
ب)- تیتراسیون های دیفرانسپلی
شیمی جوانِ
صفحه 16:
OO
تیتراسپون های 77- سنجی
# در این نوع تیتراسیون حجم معینی از محلول مجهول(اسید یا باز) در بشر می
ریزیم.
* در داخل محلول الکترود ترکیبی ان را قرار می دهیم.
۶ از بورت به محلول بشر قطره قطره محلول استاندارد(باز يا اسید) اضافه می
کنیم به ازاء هر افزایش محلول استاندارد» ان را می خوانیم.
* از روی نمودار ۳7 بر حسب حجم محلول استاندارد نقطه هم ارزی تعیین
می کنیم..
شیمی جوان
صفحه 17:
الکترود شيشه ای ترکیبی شامل:
الکترودهای شيشه ای الکترودهای مرجع داخلی و خارجی است.
۱
الکترود مرجع داخلی الکترود مرجع خارجی
E = ], - 059۱/0 PH
صفحه 18:
OO
نکات اولیه در ۳77 سنجی:
باید طبق دستورالعمل شرکت سازنده الکترود را نگهداری کرد.
قبل از استفاده کردن از الکترود از سالم و پر بودن از محلول الکترولیت
اطمینان حاصل کرد.
* دستگاه ۳77 متر را بر اساس دستورالعمل های شرکت سازنده»
* با محلول های بافر با 0۳ دقیقاً معلوم درجه بند ی(کالیبره) نمود.
شیمی جوان
صفحه 19:
۳۳ ."«"آ"آ"حاآ اسآ
خطاها در اندازه گیربی ۳7 :
خطای قليايي در ۳۳<60 رخ می دهد ۳77 قرائت شده کمتر از مقدار واقعی
است. خطای اسیدی در ۳7 کمتر از 6/0 رخ می دهد؛ 27 قرائت شده
بیش از مقدار واقعی است.
خطا در محلول های خنثی» تعادل دیر برقرار می شود.
شیمی جوان
صفحه 20:
اسید قوی - باز قوی؛ مثل اسید کلرید ریک با سود و یا بالعکس
ید ضت "بر هی مثل اسب اسیک با مود و ٩ بوک
باز ضعیف - اسید قوی؛ مثل آمونیاک با اسید کلرید ریک
اسید ضعیف - باز ضعیف؛ مثل آمونیاک با اسید استیک
شیمی جوان
صفحه 21:
متری و پتانسیل سنجی:
الف)- رسم نمودار 0 یا (اختلاف يتانسيل) بر حسب حجم تیترا نت
ب)- رسم نمودار سب حجم تیترانت( (۷-
2
ج)- رسم نعودار --- بر حسب حجم تیترانت(۷)
Gran Gui?
با توجه به شکل نمودار »انتخاب روش صحییح تعیین نقطه هم ارزی
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 22:
PW vlog GIS SG بر حسب () حجم تبترانت» در
تبتراسیون اسید قوی - باز. قوی
0 10 20 30 40 50 6
Volume of NaOH, mL
شیمی جوان
مارم تست
صفحه 23:
شکل کلی نمودار ,/ظ) بر حسب () حجم تبترانت»
در تیتراسیون اسید ضعیف - باز قوی,
Curve for the titration of acetic acid with 2
NaOH. A: 0.1000 M acid with 0.1000 M |
base. B: 0.001000 M acid with 0.001000 ۷ ae t
M base. ماع بت با
هصق او
ام
cit سای شوک
4
2 |
| |
: 1
6106 2% 3 4 0 60
Volume of NaOH, mL
شیمی جوان
صفحه 24:
نمودارتیتراسیون باز ضعیف(آمونیاک) با سید ضعیف (اسید استیک)
vourectece anced (an)
شیمی جوان
ounce
صفحه 25:
روش های تعیین نقطه هم ارزی در نمودارهای (۳]1)17 بر حسب ۷
روش نصف كردن
هروش رسم بهندین دایره
9 روش رسم متوازی الاضلاع
با توجه به شکل نمودار EQ PH (اختلاف پتانسیل) برحسب ۷ باید یکی از
روش های فوق را انتخاب نمود.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 26:
روش نصف کردن برای تعیین نقطه هم ارزی در نمودارهای (,)/9)) بر حسب
حجم تیترانت.
26 46 100 120
VOLLME OF
روا موس
صفحه 27:
روش رسم بهترین دایره
18 Cereles which motph the sodl: of
Cuvoiwe of the tutve of
مود لاقل pons
۱4 3 00
1
Peet ot
to و
" سي
trom port of
مرو
7
۳ 1
20 40 9 03 0
VOLUME OF TITRANT, mt
شیمی جوان
ounce
صفحه 28:
روش رسم متوازی الاضلاع
VOLUME OF TITRANT, me
7 _ شیمی جوان
ع روا موس
صفحه 29:
Greely با توجه به رابطه زیر در مورد تیتراسیون کلر با نقره
Eobs = E AgCl-0590 log [CI] - E SCE
معادله از تیتراسیو
(VCIMC! -vagaiag) = vere VASP ye?
۱ و6280 ارو + 1 )
از ترسيم سمت راست معادله برحسب ,,,() » حط راستي به دست مي آيد كه محل تلاقي آن با محور
۷(حجم) نقطه هم ارزى است.
Taye Fe سس سس سكسو
VOLUME OF امهم mt VOLUME OF TITRANT, mt
oapmary PLOT ۳
Figure 18} / Comparison of ordinary potentionietriclilration curve and Gran’s Plot
curve, eho!
صفحه 30:
نمودار تبتراسیون ,0 متری باز. دی بازیک مثل کربنات
سدیم با اسید کلرید ریک
Curve for the titration of 25.00 mL of 14
0.1000 M NayCO with 0.1000 M HCl.
pH
سنا
© 56 4 3 2 10 0
‘Volume of 0.1000 M HCI. mt
شیمی جوان
موس
صفحه 31:
نمودار تیتراسیون ,621 متری اسید سه ظرفیتی با سود
انمودار تيتراسيون اسيد فسفريك با سود :
صفحه 32:
نمودار تیتراسیون ,) سنجی سیستم های مختلف اسید و
strong acid - stong base strong acid - weak base
لام pH
3 ۱
74 | 7 ۱ ١
2 سس هك
volume of add added volume of add added
weak acd - stong base weak aod - weak base
PH سس تت BH
7 7
volume of acd added volume of aad added
شیمی جوان
ounce
صفحه 33:
FF MBs )بر حبست حجم تيترانت ,ذر تيتراسيون
)- سنجی(یا پتانسیومتری)
2/۵7
صفحه 34:
۹ ی که
نمودار جر( )بر حسب حجم تیترانت در تیتراسیون -PW
سنجی(یا پتانسیومتری)
ع 06
0.4
0.2
© Volume 0.100 M AgNO;, mL
شیمی جوان
مارم نس
صفحه 35:
— “HA H+A
[A]
PKa= PH- |
a= Oo TA
در هر نقطه از تیتراسیون ۳7 را داریم. از روی نمودار می توانیم [4-] و
راحساب کنیم.
شیمی جوانِ
صفحه 36:
تعیین شناساگر مناسب از روي نمودار ,/ظ) برحسب حجم تیترانت.
شنا ساگر های مناسب برای اين تیتراسیون:فنل فتالئین وبروموتیمول بلو
Volume of NaOH, mL
شیمی جوان
روهام نسم
صفحه 37:
فصل دوم
تيتر اسيونهاي رسوبي پتانسيومتري
آنالیت (مثلا محلول یون کلرید با غلظت نامعلوم) را در بشر مي ریزیم.
یک الکترود کالومل و یک الکترود شناساگر (نیغه اي از فلز نقره)/در محلول
قرار مي دهیم.
* دوالکترود را به دو سر ميلي ولتمتر وصل مي کنیم.
بازاء هر افزايش محلول استاندارد نقره؛ ولتلا را مي خوانيم.
شيمى جوان
صفحه 38:
نحوه افزايش تيترانت به محلول استاندارد:
ابتدا هر بار یک ميلي لیتر
با افزایش تغییرات ولتاژ مقادیر را کم مي کنیم.
در حدود نقطه هم ارزي قطره قطره اضافه مي کنیم.
بعد از نقطه هم ارزي مقادیر را زياد مي كنيم.
شیمی جوانِ
صفحه 39:
تعیین نقطه هم اريزي
مانند تیتراسیونهای/۳۳ متري » نموداریً برحسب ۷ (حجم تیترانت) »
قن ayes
a ری ی :لت
WE
يا ( چرر)بر حسبحجم تيترانت را رسم می کنیم.
. 67 با روش
ودر هر مورد با روش مناسب نقطه هم ارزی را بدست می آوریم
شیمی جوانِ
صفحه 40:
تاثیر غلظت روي شکل نمودار ,۳۷) یا )بر حسب () (حجم تیترانت)
با کم شدن غلظت تیترانت و تیتر شونده شیب منحني کم و نقطه عطف نامشخص
مي شود.
Gistve for the Gessidons یه اه مس مق
NaOH. 000 M acid with 0.1000 M
bane. B: “0.001000 M acid with 0.001000
M base,
صفحه 41:
تاثیر ثابت تعادل Uap یاه روي شکل نمودار
هرچص» یا 6 بزرگتر و ممع)کوچکتر باشد» منحني بلندتر وشیب تندتر
است,.
Phenolphthalein
transition range
Bromothymol blue
transition range
Bromocresol green
transition range
Volume of 0.1000 M HCl, mL
شیمی جوان
مارم تست
صفحه 42:
تیتراسیون پتا نسیومتری یون کلرید با نیترات نقره
0 میلی ازمحلول کلرید مجحول در بشر (0000 ميلى ليترى ريخته ايم.
le SO لیتر آب مقطر به آن اضافه کرده و ؛
در حالی بهم زدن قطره قطره از بورت نیترات نقره (۱/0) اضافه کرده ایم.
به ازاء هر افزایش نیترات نقره حجم اعداد جدول اسلاید بعد بدست آمده است.
شیمی جوان
ounce
صفحه 43:
نتایج تیتراسیون رسوبي یون کلرید با نقره.
كج SD
سره
my
5
1
i حج متبترنت
mv oe سره
269 0
55
8 10:75
10
شیمی جوان
ae موس
صفحه 44:
صفحه 45:
تیتر اسیون رسوبي مخلوط!() , 71
صفحه 46:
تیتر اسیون رسوبي مخلوط/0) , 17-
صفحه 47:
0
و8 دمل - الوم 8
X [Ct] = Ker [Ag]
[Of = [Ag]
(E cell)eq =EAg+/Ag — 05910 log 1/V Ksp - E
ref
با رسم نمودار 7 برحسب ۷ وتعبین نقطه هم ارزی © 17 را تعیین واز رابطه
فوق و را محاسبه می کنیم.
شیمی جوان
صفحه 48:
OO
پتانسيومتري مستقیم:
مطرلی از تزترات نفره با خلظت مین و قدر اگوی مشخص مي سازیم.
پتانسیل آن را مي خوانیم:
جر - جر + 005903۸0 [
9» < ۳۳ مت - ور + 007
0" بدست مي آید.
حال مي توانیم بااندازه گیری 17 محلول مجحول شامل یون۸40 ۰ غلظت آن را از رابطه فوق
محاسیه کنیم.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 49:
OO
. محاسبه ,76 کمپلکس7۷7) 40) ام
در محلولهاي مختلف با غلظتهاي متفاوت از آمونیاک. پتانسیل را اندازه گيري.
خلظت را محاسبه. +Jog/[Agt}0590E = ' از رابطه
نمودار 1091۸4017 برحسب ,1092۷7 رسم می کنیم.
از روی عرض از مبداء خط حاصل > محاسبه می شود.
شیمی جوان
صفحه 50:
تعيين 1570 يديد نقره:
در دو بشر در يکي 0025 نیترات نقره 1/0) مولار.
و در بشر دیگر 0010 نیترات نقره و 10 00 بدید پتاسیم 0/) مولار.
دوبشر را با يل نمكي به یکدیگر وصل مي کنیم.
يتانسيل را مي خوانيم.
E.
em.
= Ec — Ea < 0591/0106 52/6,
غلظت نقره در بشر دوم (م #) بدست مي آید.
Ksp = [Ag*]?
شیمی جوان
صفحه 51:
پتانسیل سنجی اکسایشی- کاهشی آهن (1) با پره
بتاسيم.
* 5Fe?+ + MnO, +8H+—- Mn? +4H,O +5Fe?
= 9 Fe?
*MnO, +8H* +5e 4H,O +Mn,
Ex, + 5E,
بر Fe = ۵ پ ٩65۹1 بو ون 1
شيمى جوان
صفحه 52:
eee
روش پتانسیل سنجی آهن (1) با محلول پرمنگنات پتاسیم.
حجم دقيقاً معيني از مجهول بر مي داریم و در بشر مي ریزیم.
مقدار كافي اسیدسولفوریک به آن اضافه مي کنیم.
دو للکترود ۰ یک مرجع و الکترود پلاتین در آن قرار مي دهیم.
دو الکترود را به ميلي ولتمتر وصل مي کنیم.
به ازاء هر افزایش محلول استاندارد پرمنگنات» اختلاف پتانسیل () را قرلنت .
از روي نمودار تیا يا برحسب ۷
نقطه هم ارزي و سپس غلظت 27:6٩ را محاسبه مي كنيم.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 53:
70
نمودار تغییرات ۶) (اختاف پتانسیل ) بر حسب 0
در تیتراسیون 6۳9" با م0 4600
os ma
10 20 30 40 50 66
لاح یرصم( Volume of 0.0500 M
شیمی جوان
ie روهام ورس
۱33 ای V
صفحه 54:
جججحجحلمواوولحكحه4ب<ج ۳1[
سوم
كاربرد الكترودهاي يون كزين
الكترود يون كزين :
به یک گونه خاص در محلول پاسخ مي دهند.
داراي غشاء نازكي هستند که نمونه را از داخل الکترود جدا مي کند.
اختلاف پتانسیل در غشاء به تفاوت فعاليت كونه هاي يوني بين محلول
داخل الكترود و آناليت بستكي دارد.
شيمى جوان
صفحه 55:
نواع الكترودهاي يون كزين
الكترودهايي كه به كونه هاي يوني حساس اند:
مثل الكترودهاي +2770 17٠ ۰6۰ ۰7۷۵۰ ۸۰ و؛
الكترود هايى كه براى تعيين مولكول ها به كار مى روند»
مثل الكترود اندازه كيرى اكسيزن.
شیمی جوان
صفحه 56:
نواع الكترودهاي يون خزين:
الف) غشاهاى بلورىء مانند» تک بلوری مانند 7ب برای-ع»
چند بلوری یا بلور مختلط مانند زر 6 برای -25 و 4"
ب) غشاهای غیر بلوری» شيشه های سیلیکاتی برای :22 و"
مایعات مانند تبادل كرماى يوني 9 برای *,26هیمی جیان
صفحه 57:
الف) لوله های حساس به گاز؛ مانند:
غشاءهای آب گریز برای ۷۳7 CO:
ب) الکترودهای آنزیم- سویسترا» مانند :
خشاءهای اوره آز برای اوره خون.
شیمی جوانِ
صفحه 58:
Dias! پذیری حداقل
0 رسانایی الکتریکی
©- واكنش بذيرى كزينشى با آناليت.
شیمی جوان
صفحه 59:
0- خشاهای شيشه ای برای کاتیون های یک ظرفیتی و 7*
2- حالت جامد» بلورهای نمک معدنی
©- غشاهاى مايع
<6- تركيبى
صفحه 60:
اساس الکترودهای یون گزین
نمودار شکل یک الکترود یون گزین برای کاتیون.
این الکترود شامل یک الکترود مرجع و یک الکترود غشایی است.
فعالیت محلول درونی بر معین. فعالیت آنالیت ب, نامشخص است.
External
reference
electrode
ISE
Internal
rererence
electrode
Internal
electrolyte
solution
ol analyte
salution 5-95
شيمى جوان 08
روا موس
صفحه 61:
الکترودهای انتخابی حالت مایع
Internal aqueous
filling solution
(HCland CaCl,
respectively
Ton
exchanger
reservoir
= Liquid ion
‘Ag+ AgCl
reference
clecttode
exchange
layer
—= Porous membrane
“Glass saturated with
membrane exchanger
Conventional Ligaid ineribeane ١ 55#
‘lass pH electrode Ca? electrode
Comparison of a liquid-membrane calcium ion electrode with
fa glass electrode. (Courtesy of Orion Research, Boston, MA.)
شیمی جوان
مارم تست
صفحه 62:
Gas-permeable
membrane
صفحه 63:
مراحل کار با الکترودهای یون گزین
تعيين ثابت گزینش پذیری در صورت حضور بون مزاحم.
اندازه گیری اختلاف پتانسیل یک سری محلول استاندارد از يون مورد اندازة
گیری (در محدوده کارایی الکترود)؛
رسم نمودار بر حسب غلظت یون؛
اندازه گیری پتانسیل نمونه مجهول»
تعیین غلظت مجهول از روی نمودار درجه بندی,
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 64:
روشهاي الکترو وزني
اساس روش الکترو وزني ؟
در داخل بشر محتوي آنالیت دو الکترود (معمولا پلاتین) توزین شده قرار داده مي
شود؛
جريان برق مستقيم براي مدتي از محلول عبور داده مي شود.
پس از شستشو و خشک کردن الکترود کاند» دوباره وزن مي شود.
تفاوت وزن مقدار جسم رسوب کرده روي آن است.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 65:
+ء۰ء۰ء۰۲۰۹۲۰. Oe
عوامل موثر بر کیفیت رسوب ایجاد شده روي کاند
cla
الیل کلیس کنما gyre
بهم زدن.
شیمی جوانِ
صفحه 66:
الف - سريع و عدم نياز به صاف کردن.
ب - صحت و دقت زياد
ج- كزينش يذيري يا انتخابي عمل کردن آن ؛ مي توان یک کاتیون را از
سایر کاتیونها جدا کرد.
شیمی جوانِ
صفحه 67:
ل رسوب گيري
بله؛ اگر پتانسیل لازم براي شروع رسوب گيري هر کدام را بدانیم. با اعمال
22 مي توان آن ها را از یکدیگر جدا کرد.
۰۸ ۱-۵
شروع رسوب گيري گونه دوم كرنة لول كاملا رسوب کر ده
شیمی جوان
صفحه 68:
در شدت جریان ثابت
منبع الکتریسیته مسنقیم با ولتاژ 4 تا 600 ولت كه بطورسري با یک رئوستا
قرار دارد.
دو الکترود پلاتيني( توري یا نیغه) بهم زن؛
آمپر بطور سري در مدار»
ولتمتر به طور موازي.
شیمی جوانِ
صفحه 69:
R مقاومتمحلول 7 شدتجريانيکه از سلولعور ميکند. رظ پستانسیل
تجزيه
E,=Egtyital 5,
E, = (E, + W,)-(E, + W,
Fs By پتانسیلهايآند و کاند و
del eal lalate, 5 W,
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 70:
براي عناصري مفید است که پتانسیل کاهش آنها بیشتر از هیدروژن باشد.
اختلاف پتانسیل استاندارد دو فلز» حداقل 06/0 ولت باید باشد.
اگر کمتر باشد باید از عوامل کمپلکس دهنده استفاده شود.
شیمی جوان
صفحه 71:
eee
وزن سنجي الکتروشيميايي در پتانسیل ثابت
روش انجام آزمایش:
دو بشر انتخاب مي کنیم.
در بشر اول محلول الکترولیت ( 07 یا ,6۷0 ) و یک الکترود مرجع.
دربشر دوم محلول مورد تجزیه و یک صفحه پلاتيني به عنوان الکترود کمکي
(آند) و یک توري پلاتيني به عنوان الکترود کار (کاتد) و یک هم زن
دو بشر با بل نمكي به يكديكر متصل مي شوند.
شيمى جوان
www javanchemistry it
صفحه 72:
وزن سنجي الكتروشيميايي در پتانسیل ثابت
شک ۴-۴ سمای دستگاه درف سنجی انکتروشیمپایی در بتاتیل ثابت
شیمی جوان
روا موس
صفحه 73:
OO
اندازه گيري غلظت مس در محلول آبي به روش الکترو وزني.
بستن مدار؛
حجمي از نمونه مجهول شامل حدود 00060 ميلي گرم مس را در بشر مي ریزیم.
مقداري اسید نیتریک و اسید سولفوریک به آن اضافه مي کنیم.
الکترود پلاتيني وزن شده را در بشر قرار مي دهیم.
آند پلاتيني را به قطب مثبت و کاتد پلائيني را به قطب منفي والکترود مرجع را
به (5] ) پتاسیو استات وصل مي کنیم.
شیمی جوان
صفحه 74:
روش انجام آزمایش ۲
( اندازه گيري غلظت مس به روش الكتروشيميايي در پتانسیل ثابت)
5 ولتاژ الکترودکار را نسبت به الکترود 765 از ۱00 7007 شروع و به
آرامي به حدود ٩060 ميلي ولت مي رسانيم.
۶ جريان از محلول مي كذرد و مس روي كاتد رسوب مي كند.
* _ تابي رنگ شدن و سپس 9 دقيقه جریان را عبور مي دهیم.
* _ پس از شستشر» خشک کردن» توزین » مقدار مس محاسبه مي شود.
شیمی جوان
صفحه 75:
OO
روشهاي کولن سنجي
ز یک محلول؛ .
در کولن سنجي از روي مقدار الکتریسیته عبور کرده از یک
مقدار تغییر شيميايي صورت گرفنه را تعیین مي کند.
مبناي محاسبات کولن سنجي قانون فاراده است.
شیمی جوانِ
صفحه 76:
قانون فاراده
هرگاه یک فاراده الکتریسیته از یک محلول بگذرد؛
یک هم ارز گرم از ماده اکسید یا احیا مي شود.
یک فاراده بار یک مول الکترون است.
F=1.6 ۷۵۵9 « 9.08 «x (0°? = 696000 Coca
ole et
صفحه 77:
وسایل لازم براي کولن سنجي ؛
ودهاي
“يا بي
الكترودهاي فلزي .یا بي اثر مثل 746 و كرافيت
منبع جریان برق مستقیم.
آمپرسنج؛
مر
رئوستا,
شیمی جوانِ
صفحه 78:
الف)- اندازه گيري تحت پتانسیل ثابت
ب)- اندازه گيري تحت جریان
روش ب متداولتر است.
گر و تخیر کند ج از رابطاه كه بدست مي آید.
شیمی جوانِ
صفحه 79:
OO
اندازه گيري تحت پتانسیل ثابت:
اکسایش- کاهش آنالیت بدون وجود مزاحم انجام مي شود.
در ابتدا شدت جریان بدلیل بالا بودن غلظت آنالیت زیاد است وبه مرور کم مي
شود باید انتگرال گيري کرد.
شیمی جوانِ
صفحه 80:
OO
اندازیه گيريي تحت جریان ثابت
لکترولیز تا زماني ادامه مي یابد که یک معرف کامل شدن واکنش را نشان مي
دهد.
مقدار الکتریسیته عبوري (2 ز < ) با اندازه گيري نز و۶ بدست مي آید.
شیمی جوانِ
صفحه 81:
تيتراسيونهاي کولن سنجي
در اين نوع تيتراسيون؛ تیترانت در اثر یک واکنش الكترودي در داخل محلول
تولید مي شود.
الكتروليز تا زماني انجام مي شود که آناليت تمام شود.
تمام شدن آناليت از واكنش تيترانت با معرف مناسب وتغيير رنگ ایجاد شده
مشخص مي شود.
تعداد فاراده هاي الکتریسیته عبور کرده برابر مقدار هم ارز گرمهاي آنالیت است.
شیمی جوان
صفحه 82:
a
انواع تيتراسيونهاي کولن سنجي
خنثي شدن یاتیتراسیون اسید و بازء
تیتراسیون رسوبي ؛
تیتراسیون اکسایش- كاهشي
شیمی جوانِ
صفحه 83:
رلر OO
مثال در مورد تیتراسیون کولن سنجي؛
تعبین مقدار 2+ در یک محلول»
مقدار زيادي 662+ به محلول مجهول اضافه مي کنیم. جریان برق
از محلول عبور داده شده مي شود:
Ce 3* Cet +e کر
*Cel=+Fe*+ Ce%+ +Fe3
پس از اتمام *2:0 و 46۵۶ در محلول باقي مي ماند که رنگ آن با
محلول اولیه متفاوت است.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 84:
تعيين عدد فاراده به روش الکتریولیز
و سايل لازم:
ادو عدد تيغه مسيء دو بشرء
آميرمترء ولتمتر» منبع تغذيه.
مواد لازم:
محلول سولفات» مس حدود 6/0 مولار»
محلول اسیدسولفوریک 4 مولار
شیمی جوانِ
صفحه 85:
OO
اندازه گيري عدد فاراده
تيغه هاي مسي را سمباده زده و پس از شستشو در آون خشک مي کنیم.
يكي را بعنوان کاند و ديگري به عنوان آند علامت گذاري مي کنیم.
در داخل محلول سولفات مس قرار مي دهیم.
مدار را سري مي بندیم» ولتمتر بطور موازي؛
شدت جریان ثابتي براي مدت معيني (۸ ) از محلول عبور مي دهیم .
پس از خشک . تمییز کردن تیغه ها را وزن (1 ) مي کنیم.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 86:
محاسبه عدد فاراده
از رابطه: ِ
وك I
xtxM جز
grxn
i شدتجريان + - زمانعبور جريانالكتريسيته از محلول - جرم لتميمس
9 > مقدار كرم مسلكسيد شدم يا كاهيدهم شدم . م < تسعداد اسلکترونهايبادله شدم
صفحه 87:
تیتراسیون کولن سنجي خنثي شدن
بستن دستگاه ؛
دو بشر انتخاب مي کنیم و در يكي 00000 ميلي لیتر آب و یک گرم [ 2۷2.
در بشر دیگر ميلي لیتر محلول اسید با غلظت نامعلوم و 2 قطره فنل فتالئین مي
ریزیم.
در هر بشر يكي الکترود گرافیت قرار مي دهیم دو بشر را با یک پل نمكي به
یکدیگر متصل مي نمائیم.
دو الکترود را از طریق رئوستاء آمپرمتر و منبع تغذیه به یکدیگر وصل مي کنیم.
شیمی جوان
صفحه 88:
انجام تیتراسیون کولن سنجي خنثي شدن
ولتاژ مناسب برقرار مي کنیم.
شدت جریان را ثابت مي کنیم و زمان شروع برقراري جریان الکتریسیته را
یادداشت مي کنیم»
به محض ارغواني شدن محلول جریان برق را قطع مي کنیم.
زمان را يادداشت مي كنيم.
شيمى جوان
صفحه 89:
OO
محاسبه غلظت اسید
به تعداد فارده هاي الکتریسیته عبور کرده از محلول همان تعداادهم )5 OFT
تولید شده است» که باهمان تعداد + خنثي شده است.
0-11
Ixt 7 7 ۳۳
تعداد فاراده عتعداد هم ارز ra OH
۲۲ < مقدار هم ارز OH
> حجم اسید مجهول برداشته شده ۷ 2 نرمالیته اسید مجهول
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 90:
OO
تیتراسیون کولن سنجي اکسایش کاهش:
در اين نوع تيتراسيونء ماده تيتر كننده که یک ماده اکسنده(یا کاهنده) است در
يكي از الکترودها تولید مي شود.
آنالیت نیز یک ماده کاهنده (يا اکسنده) است و با تیتر کننده تولید شده واکنش
مي دهد.
پس از اتمام آنالیت» تیترکننده باقي میماند و معرف تغییر رنگ مي دهد.
شیمی جوان
صفحه 91:
OO
تولید تر در آند یک سلول االکترولیز
در یک بشر مواد زیر را بریزید:
(OO ميلي لبتر آب مقطر» 4 گرم ۱ 7۰ گرم سدیم هیدروژن کربنات.
یک ميلي لیتر محلول چسب نشاسته و جریان برق را برقرار کنید.
به محض آبي شدن محلول» جریان الکتریسیته را قطع کنید.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 92:
چرا محلول آبي رنگ شد؟
در محلول يون ]وجود داشت.
در شرایط آزمایش در آند اکسید و به آر تبدیل ث
a
و "لو با جسب نشاسته آبي شد
صفحه 93:
OO
تعیین درجه خلوص اکسید آرسنیو به روش تیتراسیون کولن سنجي
مرحله اول: انحلال اکسید آرسنیو ؛
0/0 گرم اکسید آرسنیو ناخالص در بشر مي ریزیم .
0 گرم سود حل شده در 400 ميلي لیتر آب مي ريزيم.
سبس5 00 لب و © قطره فنل فتالئين. 7700 (0: ) آنقدر اضافه مي کنیم تا
گمي اسيدي شود.
محلول را به حجم 660 ميلي لیتر مي رسانیم.
شیمی جوان
صفحه 94:
اندازه گيري مقدار ۸4569
به محلول آزمایش قبلي (محلول آبي رنگ).
© ميلي لیترمحلول آرسنیت اضافه مي کنیم(محلول بي رنگ مي شود)؟
جریان الکتریسیته را برقرار» شدت جریان را تثبیت و ياددا شت و زمان روشن
كردن را ثبت مى كنيم.
الكتروليز را تا ظهور رنك آبي ادامه مي دهيم.
شيمى جوان
صفحه 95:
eee
تیتراسیون چگونه انجام مي شود؟
ا اإسافة كردن محلول ار تيو ريون آرسليت ا مقار كا بر واکنش
مي دهد و محلول بي رنگ مي شود.
پس از برقراري مجدد جریان الکتریسیته در آند 12- «- آر+2ه ولي زر با -
0 راکش مي دهد و محاول آبي نمي شود
“AsO,* +1, +H,O AsO,* +2H* +21
all Noy "کي تر ۸502 دز محلول باقي مي ماند و مطول آيي مي شود.
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 96:
محاسبه مقدار 0,45 از نتايج تيتراسيون كوان سنجي
Q=Ixt
OL = Q/F < مقدار فاراده الکتریسیته
تعداد هم ارز گرم رم < تعداد هم ارز گرم < 2 - 450و
M
4 * 5006 - م مقدار گرم 045
30 AS AS» جرم - M
ole et
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 97:
دستگاه کون سنج شامل دو مدار مستقل کولن سنجي و پتانسیل سنجي
روا موس
صفحه 98:
OO
تیتراسیون کولن سنجي اسید کلریدریک
وسایل مورد نیاز: دستگاه آمپراستات» دستگاه ۳ متر» الکترود شيشه اي
تركيبي » الکترود پلاتین دو عدد. زمان سنج آمپرواستات» ولتمتر» هم زن
مواد مورد نیاز: محلول اسیدکلریدریک مجهول, پتاسیم کلرید0)/) مولار» شناساگر
بروموفنول» اسپدکلریدریک /1) مولار
شیمی جوان
صفحه 99:
OO _
روش کار تبتراسیون کولن سنجي اسیدکلریدریک:
در داخل بشر UD (I) ميلي لیتر اسیدکلریدریک مجهول ۰ PO ميلي لیتر
پتاسیم کلرید 1/0) مولارو چند قطره شتاساگررنگي بروموفنول بریزید.
هم زن مغناطيسي را بکار اندازید.
با پل نمک ارتباط بین دو بشر برقرار کنید.
جریان 19 ميلي آمپر از محلول عبور دهید.
با اندازه گيري ۳۳7 وتغییر رنگ شناساگر نقطه خنثي شدن را تعیین کنید.
شیمی جوان
صفحه 100:
رلر OO
تیتراسیون کولن سنجي هالیدها
سیستم مانند کولن سنجي اسیدها شامل دو مدار است.
در بشر (0) 400 ميلي لیتر محلول یدید مجهول ۰ (000-(00 ميلي لیتر پرکلریک
اسید)/۱) مولار.
در بشر (0) فقط(000-00 ميلي لیتر پرکلریک اسید 0/) مولار
در بشر(4) تیغه نقره خالص (بعنوان «(ail در بشر (9) الکترود پلاتین به عنوان
کاند.
مدارها را آماده کرده» جریان 2 ميلي آمپر از مدار بگذرانید وتغییرات پتانسیل را
خوانده و نمودار آن را بر حسب زمان رسم و نقطه پاياني را بدست آورید.
شیمی جوان
صفحه 101:
رلر OO
تعيين وزن هم ارز يك ماده با استفاده از كولن سنجي
دستگاه آزمایش ۰ یک بشر حاوي (0(0) ميلي لیتر آب ۰ كرم1 :77 كرم
0 و یک ميلي ليتر جسب نشاسته .
دو الکترود گرافيتي در داخل بشر. یک منبع تغذیه که از طریق آن ولتاژ لازم
جهت الکترولیز تامین مي شود.
دو تیغه مسي تمییز و وزن شده. یک بشر محتوي سولفات مس)/0 مولار
اسيدي شده.
شیمی جوان
صفحه 102:
OO
روش کار تعیین وزن هم ارز
از بشر محتوي یدید و چسب نشاسته ولتاژمناسبي عبور دهید تا اولین رنگ آبي
پایدار ایجاد شود. بلافاصله جریان برق را قطع کنید.
بشر محتوي سولفات مس را به طور سري در مدار قرار دهید.
حجم معيني از محلول مجهول را در بشر اول بریزید و جریان را تا ایجاد مجدد
رنگ آبي برقرار کنید.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 103:
eee
محاسبه وزین هم اریز ماده مجهول
تيغه هاي مسي را خشک و مجدد وزن کنید.
اختلاف وزن آند (یا کاند) < ۸ «
kd ها
هم ارن ي مس كسيد ده Egat
مقدار هم ارزهاي ماده مجهول اكسيد شده > مقدار هم ارزهاي مس اكسيد شده
شیمی جوان
صفحه 104:
ولتا متري- پلاروگرافي
ولتا متري:
لیز مي باشد.
هاي جریان بر حسب ولتاژ در حین الکتروا
مطالعه منحني
لت و شود.
کم انجام مي
زياد >
الكتروليز بين دو الكترود با سطح
تامتري» وليز +
در ولتامتري:
شیمی جوانِ
صفحه 105:
OO
پلاروگريم و پلاروگرافي
منحني جریان برحسب ولتاژ را پلاروگرام مي نامند.
دستگاه پلاروگرافي شامل قسمتهاي زیز: است:
الکترود قطره اي جیوه 117 ۰ الکترود مرجع با سطح زیاد( استخر جیوه) »
يتانسيومترء منبع الکتریسیته . گالوانومتر
شیمی جوانِ
صفحه 106:
شکل یک دستگاه پلاروگراف
صفحه 107:
رلر OO
مکانیسم كار یک پلاروگراف
جریان ناچيزي بین دو الکترود میکرو و با سطح زیاد برقرار مي شود.
یونها به سمت الکترود میکرو رفته و واكنشهاي الکترودي انجام مي دهند.
الکترود مرجع پلاریزه نمي شود و پتانسیل آن ثابت است.
پتانسیل اندازه گيري شده معادل پتانسیل الکترود میکرو مي باشد(كاتد).
شیمی جوان
صفحه 108:
eee
شدت جریان مشاهده شده در پلاروگراف
صفحه 109:
منشاء جریان هاي مختلف در پلاروگرافي
فقط رآر وابسته به غلظت است يعني در اثر شیب غلظتي ایجاد مي گردد.
,4 در لثر شیبپتانسیلو میدان | لکترولستاتيکيلیجاد شدم ما بين بارهاي
ناهمنام.
,آدر اثر هم زدن مكانيکي محلول ها و نزدیک شدن آنها به سطح الکترود و
انجام واکنش هاي الكترودي بوجود مي آید.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 110:
مزاياي الکترودي جیوه اي قطره چکان (DME)
مقاومت زیاد جیوه در برابر عوامل شيميايي
© بالا بودن فوق ولتاژ هیدروژن بر روي جیوه
© دادن قطرات با سطح صاف
<- قابلیت پلاریزه شدن لحظه اي و عبور جریان هاي کوچک -0) تا 0-
شیمی جوان
صفحه 111:
)- سهولت اکسید شدن
0 در پتانسیل بیش از P/O ولت جيوه(1) تشكيل مي شود.
-O براي تجزیه اجسام کاهش پذیر يا اجسامي که به سهولت اکسید مي شوند
سات امس
< کاربرد پر دردسر و گرفتگي لوله موئینه
۲ شیمی جوان
صفحه 112:
رلر OO
پتانسیل منفي در پلاروگرافي
میکرو الکترود به سر متفي مولد نبرو متصل مي شود طبق قرارداد به پتانسیل
اعمال شده در اين شرایط علامت منفي مي دهند.
همچنین طبق قرار داد وقتي که میکرو الکترود بعنوان کاتد عمل مي کند به
جریان علامت مثبت مي دهند.
شیمی جوان
صفحه 113:
پلاروگرام
ترسيمي از جریان بر حسب پتانسیل اعمال شده به یک سلول پلاروگرافي است.
ى
Ie
aon Bet E
ar ae ste eR
یی ۰۷ سانسا #عمال ده
مدب سس بجع تسن
صفحه 114:
جریان باقیمانده: جریان کمي که در غیاب يونهاي مورد تجزیه ولي در حضور
الکترولیت كمکي از محلول عبور مي کند.
جریان حد: جرياني مستقل از ولتاژ اعمال شده.
جریان نفوذ: عهده دار انتقال واکنش دهنده به سطح میکرو الکترود متتاسب با
غلظت گونه واکنش پذیر است.
پتانسیل نیم موجن 8: پتانسيلي که در آن جریان؛ نصف جریان نفوذ است.
صفحه 115:
ee
در بلاروكرافي ,7 -.7 است ؟
با اضافه کردن یک الکترولیت قوي مثل [0ر به غلظت 0 تا 400
برابر غلظت نمونه ,4 حذف مي شود.
با خودداري از اختلاط » ,4 حذف مي شود. بنابراین:
,]= رآ +11 + رإحج
KC is
quilts 1 ©- غلظتمحلول
شیمی جوان
صفحه 116:
OO _
معادله ایلکوویچ
ایلکوویچ در سال 906 رابطه اي بین ,7 و عوامل متغیر ارائه نمود:
I, = 6.7 n.D!? .m?’? .t 0
«- تعداد الكترونهاوش ركتك ننده در ولكنشاحيا بر الكترود
Lube =>
2< ضريبففوذ بر حسبسانتيمتر مربع در ثانيه
«- سرعتجريانجيوه بر حسبميليكرم در ثانيه
:- زمانتشكيلقطره بر حسبثانيه
شيمى جوان
صفحه 117:
يتانسيل نيم موج كر
پتانسیل الکترود قطره اي جیوه وقتي که مقدار جریان مربوط به آن پتانسیل دقیقا
نصنف جریا ففوذاباشد بعنی(/.. In
,, به غلظت ماده بستگي ندارد و به ماهیت ماده وابسته است زبرا گونه هاي
مختلف در پتانسيلهاي مختلف کاهیده مي شوند که عامل خوبي براي شناسايي
گونه هاست . رابطه بین پتانسیل با شدت جریان و پتانسیل نیم موج
I 0059
را 2
4
شيمى جوان
5
صفحه 118:
eee
عوامل موثر. در تجزیه به روش پلاروگرافي
)- دما: بستگي دما به درجه حرارت در جمله 60« گنجانده است.
۳۲-0 محیط : اگر در واکنش الکترودي يونهاي ۶ دخالت داشته باشند پتانسیل
نیم موج تابع 7 مي شود.
0- ماکزیمم هاي جریان که با اضافه کردن مواد با وزن مولكولي مي توان آن را
حذف کرد.
<6- اکسیژن : زیرا در کاند احیا مي شود.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 119:
OO
روش حذف مواد مزاحم در پلاروگرافي
)- ایجاد کمپلکس با ماده مزاحم كه باعث جابجا كردن ,, آن مي شود.
©- خارج كردن مواد شيميايي به روشهاي شيميايي.
©2- خارج كردن اكسيزن توسط 'الر
شیمی جوان
صفحه 120:
OO
کاربرد پلاروگرافي در تجزيه كمّي وكيفي
براي تجزيه كمي وكيفي مقادير كم موادالي و معدني (10-*10 ۸۸ )به کار مي
رود.
براي تعیین ,6 , ثابت تشکیل کمپلکس ها .
تعيين تعداد الكترونهاي لازم براي كاهش يون فلزي
شيمى جوان
صفحه 121:
OO " " "آآ"آ آآآ آآ"آ آ" "۰.۲
تجزیه کمي به روش پلاروگرافي
روش اول ؛ پلاروگرام محلولي با غلظت معين (67) از جسم را رسم مي کنیم.
ارتفاع جریان نفوذ آن را بدست مي آوریم.
پلاروگرام محلول مجهول (,6 )را رسم مي کنیم ارتفاع جريان نفوذ آن را بدست
مي آوريم.
از رابطه پر 6 ۰ را حساب مي کنیم.
7
شیمی جوان
صفحه 122:
۰«پچض۰»۰ظ۸۹»آ۰۹»۰ء»۰ء»۰ظ۰ء»۰ء»۰ء۰»۰ء۰ءضس۰س۰۸۰ژءةژءچس۰۲۰۲۰ظ۸+ء۸ء«س۰ط(«آ(آ«آ"آ"آاساس سس
تجزیه کي به روش پلاروگرافي از طریق رسم نمودار درجه بندي:
۶ چند محلول استاندارد از جسم تهیه مي کنیم .
= ارتفاع جریان نفوذي هر یک را تعیین مي کنیم .
* _ از رسم نمودار ارتفاع جریان نفوذ بر حسب غلظت خطي بدست مي آید.
* پلاروگرام مجهول را رسم و ارتفاع جریان نفوذ آن را تعیین و از روي
نمودارغلظت را محاسبه مي کنیم.
شیمی جوان
صفحه 123:
+۰+۰+آ۰»۰۹۰۹۰ء»۰ء۰ء»۰ء»۰ء۹۰+ژءژءچس۲۰س۰س۸۰۲۰۲۸۲+ءأ«ءس۰۲۰۲۰۲ظ۰+«أآ۲آسآس۰"آ"آاساس سس
تعیین مقدار *6 7/) و 26/6 در یک محلول شامل هر دو به روش
پلاروگرافي :
محلولهاي لازم » (00)) ميلي لیتر از هر یک از محلولهاي زیر را نهیه کنید:
الف- 0000/0) مولار نسبت به *۰1/0 202 مولارنسبت به ۷7 و UO
مولارنسبت به رل
ب- محلولي (0(0/0() مولار نسبت به *۰1/0 200 مولار نسبت به ۰1/0 لالج
مولار نسبت به CL,NH
ح- محلولي 000/0) مولار نسبت به *9 001/0 017۰ مولار نسبت به 2060
0 مولار نسبت به ۷ و 0/0 مولار نسبت به رل .
شیمی جوان
صفحه 124:
۰«پچض۰»۰ظ۸۹»آ۰۹»۰ء»۰ء»۰ظ۰ء»۰ء»۰ء۰»۰ء۰ءضس۰س۰۸۰ژءةژءچس۰۲۰۲۰ظ۸+ء۸ء«س۰ط(«آ(آ«آ"آ"آاساس سس
روش اندازه گيري
در هر مرحله در سلول پلاروگراف ۰ 00 ميلي لیتر از يكي از محلولها و
© ميلي لیتر محلول آگار ( حذف ماکزیما ) و 42/0 گرم سولفیت
سدیم( براي حذف 20 ) اضافه کنید.
پلاروگرام را در ناحیه 0 تا 4- (ولت ) بدست آورید .
با کمک موج پلاروگرام مقدار رآ و تل,, را بدست آورید .
براي مجهول نیز مانند محلولهاي استاندارد رآ و 8,, را بدست آورید و غلظت
را محاسبه کنید.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 125:
Oe
aE 9 USS رابطه بین ,76 با ,2 یک
*M™ + PX = (MX,
K,= [M™* J[XP/[MX,"*]
RT RT
EpF=E°- nFinK-P [X]
a RT
Ey,2F. LaF P . ةسانكد
ole et
صفحه 126:
". " . " ." " " " " " " <<" "< " " ح" <" ح" "ح"أ Oe
تعبین ثابت تشکیل کمپلکس به روش پلاروگرافي
محلولي از کاتیون مورد نظر با غلظت معین ولي مقادیر مختلف از لیگاند تهیه
مي کنیم .
پلاروگرام هر یک را رسم مي كنيم.
از رسم ,۵ بر حسب 20/67 مي توان م و ثابت کمپلکس را محاسبه کرد.
RT
شیب خط - nF
BT i nx
عرض از مبداء = nF
شیمی جوان
صفحه 127:
۳(
تعيين فرمول و ثابت تشکیل کمپلکس روي و آمونیاک
00 ميلي لیتر از يکي از محلولهاي زیر را تهیه کنید ؛
الف- 001/0 ۸ نسبت به ٩+ و2 و1 ۸ نسبت به [
ب- 001/0 ۸ نسبت به ٩۳ و2 و1 ۸ نسبت به CI,NH
ج- ۸001۱0 نسبت به ٩* و2 و1 ۸۷۸ نسبت به یل و ۱/0 /نسبت به ۷7و
د- - ۸001/0 نسبت به ٩۳ 22 و 1 ۸ نسبت به ]یل و 2/0 ۸۸ نسبت به 2۷و
۰ -001/0 ۸ نسبت به *220 و ۸1 نسبت به 2۷7 , [) و 5/0 ۷ نسبت به
NH
و- 0010 ۸ نسبت به* 220 و ۸۱ نسبت به ]2۷ , [ر) و 1/0 74 نسبت به
۳
شیمی جوان
صفحه 128:
روش کار تعبین :1 و براي کمپلکس روي- آمونیاک.
5 از هریکاز محلولهایفسوقجدلگانه دلخلسلپااروگرانبریزید» در هر سل
© میليلیتر آگار و 6/0 گرم سولفیتب ریزید.
منحني پلاروگرام را براي هر محلول در ناحیه 9 تا ۵ ولت بدست آورید.
4 ت,, محلولها را برحسب/0]7۷11اٍر رسم نموده ؛ ۸6 و ط را بدست آورید.
شیمی جوان
صفحه 129:
تيتراسيونهاي آمپرسنجي
اصول كلي روش
در بشري محلول مجهول مي ریزیم.
دو میکرو الکترود یکسان مثلا پلاقيني ویا متفاوت در محلول قرار داده مي شود. بين دو الکترود
ولتاژي در حدود 0 تا 000 ميلي ولت برقرار مي شود.
بعد از افزایش هر حجم از محلول استاندارد( در حال بهم زدن) ۰ جریان عبور کرده از مدار اندازه
گيري مي شود.
از روي نمودار شدت جریان برحسب حجم تیترانت نقطه پایان تیتراسیون بدست مي آید.
شیمی جوان
صفحه 130:
نمونه هايي از نمودارهاي تیتراسیون آمپرسنجي
و جریا
صفحه 131:
الف- با استفاده از دو میکرو الکترود یکسان مثلاً پلاتيني و يا متفاوت.
میکرو الكترودهاي مورد استفاده پلاتيني ( براي مواردي که برم و ید تیتر
کننده هستند) و میکرو الكترودهاي نقره اي دوقلو( براي مواردي که نیترات
نقره شرکت دارد.)
شیمی جوان
صفحه 132:
کاربرد تيتراسيونهاي آمپرسنجي
در تيتراسيونهايي كه در آنها يك رسوب كم محلول یا کمپلکس پایدار محصول واکنش است.
براي اندازه گيري اکثر يونهاي فلزي متداول *22 ۰-۶ ما2 [فرتت زوات و3۳ و
غیره.
براي اندازه گيري بونهايي مثل2) 7۰ ۰ ۷620 ۰ 8 ۰7 [ر) و غیره.
براي اندازه گیری قنول.ها » آمينهاي آروماتیک ۰ اولفین ها.
شیمی جوانِ
صفحه 133:
۰«پچض۰»۰ظ۸۹»آ۰۹»۰ء»۰ء»۰ظ۰ء»۰ء»۰ء۰»۰ء۰ءضس۰س۰۸۰ژءةژءچس۰۲۰۲۰ظ۸+ء۸ء«س۰ط(«آ(آ«آ"آ"آاساس سس
تیتراسیون آمپرسنجي با تیو سولفات با دو الکترود شناساگر پلاتین
اصول نظري روش:
۰ در ابتداي تیتراسیون محلول فقط شامل #ر و شدت جریان صفر است.
* با افزايش تيوسولفات يون يديد توليد و شدت جريان ظاهر مي شود.
* با افزايش تيوسولفات و توليد يديد بيشتر » شدت جريان كاهش مي يابد و در
نقطه هم ارزي به صفر مي رسد.
0 بس از نقطه هم ارزي شدت جريان همجنان صفر مي ماند.
شيمى جوان
صفحه 134:
eee
وسایل مورد نیاز تیتراسیون آمپرسنجي ید با تیوسولفات ۱
دستگاه پلاروگراف دستي »
دو الکترود سیم پلاتین یکسان؛
دستگاه هم زن مغناطيسي؛
OS Soy ميلي ليتري؛
Guy حبابدار 000ميلي ليتري و
بشر 6000 ملي ليتري.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 135:
ریوش کار تیتراسیون آمپرسنجي ید با تیوسولفات؛
0 ميلي لیتر محلول ید در بشر 1960 ملي ليتري بريزید.
دو الکترود سیم پلاتيني یکسان را در محلول قرار دهید .
مدار را به ترتیب شکل قبل متصل کنید.
بین دو الکترود اختلاف پتانسیل 1/0 ولت برقرار کنید وجریان را بخوانید.
شیمی جوان
صفحه 136:
eee
ادامه تیتراسیون آمپر سنجی ید با تیوسولفات
به محلول در حال بهم زدن به تدریج تیوسولفات 005/0 ۸ اضافه کنید وپس از هر
بار افزايش شدت جریان را بخوانید.
نمودار شدت جریان برحسب حجم تیوسولفات را رسم و نقطه پایان تیتراسیون را
بدست آورید.
شیمی جوان
صفحه 137:
ی
رسانايي سنجي
مقدمه
محلول الکترولیت شامل يونهاي منفي و مثبت است.
درنتیجه اعمال جریان الکتریسیته به محلول الکترولیت يونهاي منفي به سمت آند
و يونهاي مثبت به سمت کاند حرکت مي کنند.
بنابراين محلول جریان برق را از خود عبور مي دهد ورسانايي الكتريکي دارد.
شیمی جوان
صفحه 138:
رسانايي الكتريكي یک محلول الکترولیت به چه عواملي بستگي دارد
نوع یونها: هرچه تحرک یون بیشتر باشد رسانايي آن بیشتر است.
غلظت یونها.هر چه غلظت یون بیشتر رسانایی بیشتر (رابطه خطی نیست)
بار يونها : هرچه بار یون بیشتر باشده رسانايي آن بیشتر است.
شیمی جوان
صفحه 139:
eee
رابطه بين مقاومت الكتريكي و رسانايي الكتريكي
1
Fa
متاومتا کتریکيمدلول ... تگمتومتویژی - +
فاصله این دو لکترود < J
ع- سطح مقتلع الکترود داحل محلول
1
bas - رسانايى الکتریکی
ole et
صفحه 140:
Le ارستایی و واحد آن زییس و یاو
م = Caan وب
ثليت سل 3ت
© عرسانايى ويزه واحد أن 670 ف"
صفحه 141:
eee
1 رسانايي ویژه یک محول
۴ رسانايي یک سانتیمتر مکعب از محلول. واحد آن ««6 / و یا يده / 205 يا
ps/cem -
۴ براي دفایده رساابي سي معولها Ged eld ed
شون
* در دستگاههاي رسانايي سنج جدید» رسانايي ویژه اندازه گيري و نمایش داده
مي شود.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 142:
Oe " " " " ." . " "
رسانايي هم ارز ۸
رسانايي حجمي از یک مطول که شامل یک هم ارز گرم از الکتروایت باشد.
رابطه ‘AK ۸ 7/8 1000 < ۸ 2 نرمالیته محلول
ath ps/em us >: K SI واحد ۸ مساوی 67 / us . 1000092 است.
شیمی جوان
صفحه 143:
OO
۰۸0 رسانايي هم ارز در رقت بي نهایت
"" هرچه غلظت الکترولیت کمتر باشد » مقدار ۸ بیشتر مي شود.
* در رقت بي نهایت ۸۰/به مقدار ثابتي مي رسد که آن رابا * ۸یا ,۸نشان مي
دهند.
wt gs ctl oe lly ALA ©
۶ در رقت بي نهایت یونها کاملا مستقل از یکدیگرند ؛
)۸ -2 )205
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 144:
رابطه کهلروش:
کهلروش رابطه ۷ لبم - 22/۸۷ ۸ را براي تعدادي از الکترولیتها
بدست آورد.
4 براي هر الکترولیت مقداري ثابت است.
در اب الکترولیتهارابیله 4827 - ۸2۸۳ درست است.
۷ نرمالیته.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 145:
م + ۲ 2 ‘HA با توجه به رابطه ۸۳/۸ < ۵
a C(1- a) Ca 0 در حالت تعادل:
_CaxCa _ Ca’
* Cl-a) 01- 0(
ole et
صفحه 146:
eee
روش کار تعبین 762 اسید استیک.
ملولي از اننید استیک با خلت معین مثلا (0/0( مولار تهیه مي کنيم.
رسانايي ویژه آن را بادستگاه اندازه گيري مي کنیم( محلول/).
رسانايي ویژه لب مقطر مورد استفاده در تهیه محلول اسید استیک را اندازه گيري
مي کنیم(آب) .
شیمی جوان
صفحه 147:
IK, tle 020 روي اندازه كيري شده
001
یله هده + A°H
2
a= ویر C=0.01
A 1- 0
شیمی جوانِ
صفحه 148:
تعیین و65 یک نمک کم محلول به روش رسانايي سنجي
حدود 00000 ميلي لیتر آب مقطر را در یک بشر مي ریزیم.
رسانايي ویژه آن را بادستگاه مي خوانیم.
حدود یک گرم نمک کم محلول مثلا م 200)در بشر مي ریزیم و خوب به هم
مي زنيم.
بعداز برقراري تعادل بين جامد و محلول رسانايي ویژه مخلوط را قرانت مي کنیم.
شیمی جوان
صفحه 149:
OO
محاسبه 6 از روي رسانايي ویژه قرائت شده
م1 - محبریگع ووییک
02سورع 68۲+ هن وهده [1007 120
100010200۹ RNa = A°
eq 2
۸0 - ۷7 2
SF cg. =693 ۳ SP ex = 595 ١ در جداول دارع
v > تعداد یونهای حاصل از هر مولکول نمک
با محاسبه م6 6۰ را محاسبه می کنیم.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 150:
۰«پژءپء۰ظ۰ظ۰۹ء»۰ء»۰»ء»۰ء۰۷۰+»۰»۰ء۰ء۰س۰ء۰ء۰»۰ء۰ءس۰ء«ژضءچس۰(۰۲۰+«آ«آ۰آ"آ"آاساس سس
اصول تيتراسيونهاي رسانايي سنجي
در تيتراسيونهاي رسانايي سنجي حجم معيني از محلول مجهول برداشته » در بشر
مي ريزيم.
در صورت نياز مقدار معيني آب مقطر اضافه مي كنيم.
سل دستكاه رسانايي سنج را در محلول قرار مي دهيم.
از بورت به تدریج محلول استاندارد اضافه مي کنیم.رسانايي ویژه را مي خوانيم.
از رسم نمودار رسانايي ویژه تصحیح شده برحسب حجم تیترانت ۰ نقطه هم
ارزي ؛
و از رابطه مر /۲ر - ۷,۷, نرمالیته مجهول را حساب مي کنیم.
شیمی جوان
صفحه 151:
تغییرات / محلول در طول تیتراسیون چگونه است؟ چرا؟
* در انواع مختلف تیتراسیون برحسب نوع تیتر شونده و تیترانت» تغییرات K
متفاوت است.
۶ #به نوع يونهاي موجود در محلول بستگي دارد.
* در حین تیتراسیون نوع یونها تغییر مي کنند.
" بس ۸ محلول تغییر مي کند.
شیمی جوانِ
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 152:
ي با باز قوي
فرضاً محلول اسيد كلريدريك با سود. با اضافه كردن محلول سود واكنش ذيل اتفاق مي افتد:
(OO) + (Ht ,Cl) (00۲۵۱)+ میاه
2» 349.8 76.3 50.1 198 0 50.1 76.3
قبل از نقطه هم ارزي » ۷/*جایگزین at tH
تحرك نسبي 7* تقريبا © برابر 112* است بس رسانايي محلول كاهش مي يابد.
يس از نقطه هم ارزي 283* و 0#7اضافه شده در محلول مي ماند و رسانايي افزايش مي
يابد.
شیمی جوان
بس التاكفسعط ع سم رس
صفحه 153:
نتایج آزمایش تبتراسیون رسانايي سنجي
تیتراسیون اسید قوی -باز قوی :
غدليت تمجيع | جر سود مصرف | aaa | Soa
0 am 12
Ts |e
صفحه 154:
نمودار تیتراسیون رسانايي سنجي اسید قوي با باز قوي
صفحه 155:
نتایج آزمایش تیتراسیون رسانايي سنجي اسیداستیک (ضعیف) با باز قوي
432
تسا 1
شیمی جوان
صفحه 156:
نمودار تبتراسیون رسانایی سنجی اسید استیک با سود
هدایت
هه 3 3236 2234202930 520 16 101214 6 6 4 02
حجم سود مصرفی
شیمی جوان
مارم تست
صفحه 157:
+«پء۹۰+ء+۹۰+ءژپژء۰س۰س۰س۲۰س۸۲۸۲۸۲۸۲۰۲ظ۸ژچ۸ءچس۰س۰س۰۲س۰۲۰۲۰۲(+«آس۲"۰"آ"«آاساس سس
تفسیر نمودار تیتراسیون رسانايي سنجي اسید استیک با سود.
ابتدا با اضافه کردن سود ۷2/* جایگزین 9/*آزاد مي شوده رسانايي کم مي شود.
* سپس ۷2077 با 27 مولکول تفکیک نشده اسید واکنش مي دهد.3[[+ و 63 ,6200 تولید
مي شود رسانايي زياد مي شود تا نقطه هم ارزي.
* در محلول اسید استیک مقدار خيلي کمي آق*و 62 ,60260 داريم(اسيدي ضعیف است).
* پس از نقطه هم ارزي 07- و ۷5/* که رسانايي زيادتري دارند وارد محلول مي شوند و
باعث شکست تمودار مي شود(نقطه هم ارزي).
شیمی جوان
صفحه 158:
مثال اسید استیک با سود. شکل 072 - ج - جزوه
CH,COOH <€H,COO-+H* K.=1.75 « 105
2۳ 40.9 349.8
NH,OH NH,+OH- K,=1.76 x 105
2۳ =. 78.4 198
CH,COOH +NH,OH CH,COO-+NH, +H,0
شیمی جوان
صفحه 159:
نمودار تیتراسیون رسانايي سنجي اسید استیک با آمونیاک وتفسیرآن
در شروع تیتراسیون » * /(0* جایگزین ر/*مي شود و 6/ کاهش مي یابد.
پس از کاهش اولیه تا نقطه هم ارزي يونهاي :0(/1* و ,0/1 م0200 تولید و ) زیاد مي شود.
از نقطه هم ارزي به بعد با افزایش آمونیاک بیشتر »
eae teow
تغييرات ه »د ٠
رت
we
سس جر
Hy اس
صفحه 160:
نتایج تیتراسیون رسانایی سنجی مخلوط اسید کلریدریک و اسید استیک
با سود
md Nile معییعشره Nie wee
396 m3/cm [23 1237 2
صفحه 161:
aun SOOO (OW s WO!) نتایج تیتراسیون رسانايي سنجي مخلوط
(0
ابتدا اسید قوي تیتر مي شود و سپس ضعیف.
پوت سوبس GL سروس سس شوش ۲1
ود ot OD a6 HO 4? 44 48 ob 82 20 22 25 24 22 20 18 15 14 از 4606 6 204 €
سود
شیمی جوان
ounce
صفحه 162:
‘NaOH با COOH, CH,
‘Ht OH CH,COO- Na
2۳ 349.8 198 40.9
50.1
از شروع تیتراسیون تا خنشي شدن ۰/۷۵ [۷6" جایگزین ]* و #كاهش مي
يابد. از نقطه هم ارزي [)آ به بعد اسید استیک تيتر مي شود 00002
و 7۷2*تولید ۰ زیاد. از نقطه هم ارزي دوم 2۷+ و 0۳7 وارد محلول» K
با سرعت بيشتري زیاد مي شود.
صفحه 163:
نیترات نقره.
0۵01۲۵ ۲۵0۵ — Cty" +O,)+ (Na*+Cl)
20 50.1 76.1 90191
* در ابتدا در محلول يونهاى سديم وكلر داريم ومحلول يك مقدار هدايت ويزه دارد.
* با افزايش نيترات نقره يون و7710 جايكزين كلريد مى شود هدايت خيلى كم كاهش مى
يابد تا نقطه هم ارزى.
" از نقطه هم ارزى به بعد دو يون نيتر ات وكلريد به محلول اضافه وهدايت زياد مى
شود.
شیمی جوان
صفحه 164:
نتایج تیتراسیون رسانایی سنجی یک محلول کلرید سدیم با
مد ایت
هزدب arenes
0.87988
0.8778
0.87669
0.87546
(0.87364
0.87266
0.8821
944.15,
1.006
1.057
1115
1.69133
1.197
1.22265
1.25084
1.2792
1.30652
1.33279.
اس ]حم ]حو ما
0.88582
0.88515
0.88444
0.88476
0.884
108832
۳
| 0.88075 -
صفحه 165:
نمودار تیتراسیون رسانایی سنجی یک محلول کلرید سدیم با نیترات
نقره
صفحه 166:
OO _
تفسير نمودار تيتراسيون رسانايى سنجى مخلوط اسيد کلرید ریک و اسید استیک با
سود
* قبل ازاضافه کردن سود در محلول یونهای ؛ 00) و3 رل vl H+,
* با اضافه کردن سود تا نقطه هم ارزیم ۰ 1101+ جایگزین ۲1+ بنا
براین >اکم ميشود.
* سيس 2101130000 با 011 112 تر كيب و172+ و-011360000)بوجود
مى آيد ؛ > با شیب کم زیاد می شود.
* پس از خنثی شدن اسید ها NaOH اضافه شده به محلول باعث افزایش با
شيب زياد مى شود.
شيمى جوان
www javanchemistry it
صفحه 167:
www.javanchemistr
y.ir
سایت شیمی جوان
شیمی جوا
