آزمایشگاه مهندسی نرم‌افزار

صفحه 1:
آزمایشگاه مهندسی نرم افزار 5۲ مدرس: ریحانه خورسند 

صفحه 2:


صفحه 3:
بهترین روش برای نشان دادن نیازمندی های نرم افزار کامپیوتری؟ ۲ مدلسازي تحليلي چیست؟ مدلسازي تحليلي براي نشان دادن نيازمنديهاي داده ها . تلبع - کارکرد و رفتارتركيبي از متن واشکال نموداري به گونه اي استفاده میکند که درك آن ساده است و مهمتر آنکه بررسي صحت . کامل وسازگار یودن آن بسیار ساده وآسان میباشد . ۱ چه کسی کار مدلسازی تحلیلی رالنجام می دهد؟ يك مهندس نرم افزار که تحلیلگر نیز نامیده میشود با استفاده از نيازمنديهاي مشتري مدل مورد نیاز را ميسازد 

صفحه 4:
به جهت اینکه مدلسازي تحليلي نیازمندیها را به صورت سه بعدي نمایش مي دهد و بدین ترتیب احتمال یافتن خطاها وناسازگاریها افزایش میابد این روش اهمیت پیدا کرده است . ‎3٩‏ مراحل کار: ‏1 مدلسازي نيازمنديهاي داده اي . كاركردي و رفتاري ‏2 پالایش وتجزیه و تحلیل مدلها براي‌لرزيابي کامل بودن ۰ سازگاري و صحیح بودن 3 تشکیل مشخصه مدل مورد نظر ‏4 تایید توسط مهندسین وکاربران 

صفحه 5:
اح محصول كار جيست؟ توضيحات مربوط به اشياء حلده اي ‎٠‏ نمودلر رابطه هاي رابطه - موجوديت ‎٠‏ نمودارجریان داده ها ۰ نمودارهاي انتقال وضعیت . مشخصه هاي پردازشي ومشخصه هاي کنترل *_چگونگي حصول اطمینان از درستي انجام کار بوسیله بررسي مجدد از لحاظ صحت ۰ کامل وسازگار بودن . تحليلي عبارتند از 

صفحه 6:
* بخشهاي تحلیل ساخت يافته از نظر "تام دماكرو" : © نتايج تحليل بايد قابل تعمير ونكهداري باشد . (©© مشكلات مربوط به اندازه بايد با استفاده از شيوه مؤثرومناسب تقسيم بندي «برطرف شوند. © در صورت لمكان وهركجا ميشود بايد از علائم كرافيكي استفاده كرد . 6 جدا کردن مفروضات منطقي ( ضروري ) و فيزيكي ( بياده سازي ) از يكديكر 

صفحه 7:
< مدل تحلیلی ساخت یافته باید سه هدف زیر را دنبال کند : 1( توصیف نیاز مشتري 2 به وجود آوردن مبنايي برلي ایجاد طراحي نرم افزاري 3 تعریف مجموعه اي از نیازمندیها که پس لز ساخته شدن نرم اقزار میتوانند معتبر شوند 

صفحه 8:
اي شامل توضیحات مربوط به تمام اشیءداده اي مصرف شده یا به وجود امه توسط تم فزر ‎(ERD : Entity =>‏ رویط موجود میان اشیءداده اي ‎(DFD : Data Flow Diagram) *‏ دوهدف مهم را برآوردهمیسازد ‏فراه مگردن شاخصي در ارتباط با نحوه تبدیل داده ها هنگام حرکت داده ها در طول سیستم نشان دادن کراکترهای اصلي وفرعي که تبدیل وتغییر جربان داده ها را نجام میدهند ‎Saas lee (STD : State Transition Diagram) © i ‏رانشان میدهد.‎ ‎ ‎<= ‎4 6 . 2 

صفحه 9:
مدل سازی داده ها ويژگيهاي نموداررابطه - موجودیت (4200 : 1 استفاده از نشانه گذاري گرلفيکي 2 تاکید برداده ها وایجاد يك شبکه داده اي 3( مفید بودن در مواردي که داده ها وروابط موجود بر داده ها پیچیده اند . 

صفحه 10:
مدل سازی داده ها > مدل داده ها از سه بخش اطلاعاتي تشکیل شده که عبارتند از: = شيء داده اي : که نشانگر هر يك از ترکیبات اطلاعاتي است که باید توسط نرم افزار درك شود . منظور از اطلاعات ترکیب شده . اطلاعاتي است که داراي ویژگیها و صفات خاصه متفاوت باشند مثل یک فرد یک مقدار تنها و بدون ترکیب نمی تواند یک شی داده ای معتبر باشد. صفات خاضه شیء داده ای: = مشخصات يك نمونه شيء را تعریف میکنند . این صفات را میتوان براي نامگذاري نمونه اي از اشیاء داده اي « توصیف نمونه مفروض ویا ارجاع به نمونه اي دیگر در جدول ديگري استفاده کرد . به هر حال يك يا جند صفت به عنوان شناسه تعریف ميشوند كه براي يافتن نمونه اي از شيء داده اي يك كليد محسوب میشوند = روابط : اشیاء داده اي به اشکال وشیوه هاي مختلف به یکدیگر مرتبط شده اند . 

صفحه 11:


صفحه 12:
براي رسیدن به اهداف مهندسي نرم افزار علاوه بر اطلاعات فوق ما باید بدانیم چه تعداد از اشیاء با هم در لمرتباطند ؟ جه تعداد از شيئ * با جه تعداد از شيئ لا در ارتباط مى باشد. تعداد وقوع اشياء در يك رابطه رانشان مي دهد و به سه دسته يك به يك (1:1) ۰ يك به بیشمار(۱: ۵ وبیشمار به پیشمار(]1۷: اهتقسیم میشود اگر وجود رابطه میان دو شيء مختلف به صورت انتخابي باشد ویا نيازي براي برقراري ارتباط وجود نداشته باشد مداليته رابطه صفر خواهد بود . 7 

صفحه 13:
نرم افزار ثبت نام پروژه فارغ التحصیلی خصوصیات: آهر استاد حداقل یک پروژه دارد. این حالت قطعی دلالت دارد بر اين که برای گرفتن درس پروژه باید یک دانشجو وجود داشته باشد اهمه ی دانشجویان ترم آخر نیستند. یک پروژه توسط چند دانشجو هم می تواند اتخاذ شود. ممکن است وضعیتی وجود داشته باشد که در آن دانشجو درس پروزه را نداشته باشد. 

صفحه 14:
۰ ها از ورودی به خروجی گرافیکی است که جریان اطلاعات و تبدیلاتی را که در ضمن حرکت داده ها از ورو نمایش گرافیکی است که جریا انجام می شوند نشان می دهد . ‎Por 22‏ داده خروجى ‏— سس ‎ 

صفحه 15:
)© یک چهارضلمی برای نمایش یک موجودیت خارجی استفاده می شود یعنی یک جزء از سیستم(برای مثال سخت افزار . یک فرد برنامه ای دیگر) یا سیستمی دیگر که اطلاعاتی را برای تبدیل توسط نرم افزار تليق فى كدق يك دايره به نام حباب يك فرايند يا تبديل را نشان مى دهد كه بر روى داده يا كنترل به كار كرفته مى شود و آن را تغيير مى دهد. © يك ييكان يك يا جند شىء داده را نشان مى دهد.تمام ييكان هاى يك نمودار جريان داده بايد داراى برچسب باشند. )© خط دوگانه نشان دهنده ی یک حافظه ی داده ها می باشد به معنی اطلاعات ذخیره شده ای که توسط نرم افزار استفاده می شوند. مب نمایش صریحی برای دنباله ی پردازش یا منطق شرطی در این دیاگرام وجود ندارد پس ۳10 را با فلوچارت اشتباه نکنید. 

صفحه 16:
۷ ۳12( ها می‌توانند به سطوحیت_قسیم ب_دی‌شوند که جریانرو به لفزلیشطاهاتو جزئیاتعملکردیرا 1۳1 بط ‎os‏ اسر موی امد هه موی امه و کلم جرم لقن ر] صورت یک حباب همراه با داده های ورودی و خروجی نشان داده شده فوسط پیکان های وارد شده و خارج شذه نشان می دهد. 7 تداوم جریان اطلاعات باید وجود داشته باشد یعنی ورودی و خروجی هر پالایش باید مشابه باشد. به اين مفهوم بالانس بودن نامیده می شود. 

صفحه 17:
ناد 1 ‏راق سيستم‎ Jae” ‏ورودی اولیه ۸ وخروجی احتمالی 13 است.‎ _ * 55 1 7 ‏مدل به تبديلات 11 تا‎ * پالایش می شود. 00 ۹ / 

صفحه 18:
رم افزار پذیرش دانشجو : نرم افزار توسط کلاینت مشخصات دانشجو را دریافت و در سرور بر اساس مشخصات دانشجو یک شماره دانشجویی تولید و آن می دهد. اليد مشخصات را ثبت می کند. و نیز شماره دانشجویی را در کلاینت این رم افزار مشخصات دروس را نیز دریافت کرده و در سرور شماره درس را تولید و کلیه مشخصات درس را ‎zon’ ©‏ نرم افزار در زمان ثبت نام دانشجويان ‎٠‏ شماره دانشجویی را دریافت کرده و در صورت وجود آن شماره در انباره ؛ مجوز ثبت نام دروس دانشجو را توسط کلاینت می دهد سپس دانشجو دروس اختیاری خود را پلرد کرده و در صورت وجود آن دروس در بانک اطلاعاتی . توسط کلاینت قطعی بودن ثبت نام دانشجو به او اعلام می شود. ‎DFD 5 ERD 50505‏ اين نرم افزار را رسم کنید. ‎ 

صفحه 19:
یک سیستم بلادرنك بايد با دنياى واقعى در يك فريم زمانى مشخص شده توسط آن ارتباط برقرار نمايد . مثال: ناوبرى هوابيما . كنترل فرايند توليد .محصولات مشترى و تجهيزات صنعتى براي تطابق دادن تحليل نرم افزار بلادرنك تعدادي كارهاي تكميلي در زمينه طرحلموليه تحليل ساخت يافته انجام شده | 1 فعالیت های تکمیلی ۷۵۲0 و ‎Mellor‏ 2) فعالیت های تکمیلی ۴1۵1167 , ‎Pirbhai‏ 9 . اب-7 

صفحه 20:
Mellor , Ward b055 cle chs ‏((0)جریاناطلاعات بر ینای زمان پیوسته تولید می شود(مکانیزمیبرای نمایش جریان داده پیوسته زمانی)‎ مثالزیک سیستم بلادرنگ نظارت بر آزمایش برای توربین های بخار ممکن است نیازمند نظارت بر سرعت توربین « درجه حرارت احتراق و به ضوزتت پیوستهبشند. با یک قلش‌برای نمایش جریان داده گسسته قلش‌برای نمایش جریان داده پیوسته 1 ارت ورودى بيوسته ب حراره خروجی پیوسته 

صفحه 21:
رل از سیستم عبور می کند و پردازش های مربوط بر روی کنترل انجام می شود. جریان کنترل با استفاده از پیکان های خط چین تمایش داده می شود. ایند کنترل: فرایندی که فقط اداره کننده ی جریان های کنترل باشد که با استفاده از حباب خط چین تمایش داده ‎Ly‏ رل: فرایندی ار ی جریان های از چین نمایش می شود. ‎a‏ ‏حركت هشدار م - -- ۳۳ ‎Ay‏ نفد 2۳ فیل فرمان های روبات الم ديدكاه سطح بالا از جريان دادم ,ها و كتترل ها برای یک داح ای سس 

صفحه 22:
۱/۱ aa 00 omer) © چندین نمونه از یک بانک اطلاعاتی گاهی در موارد چند برنامه سازی استفاده می شود. براى نمونه در مثال قبل جند بافر وضعيت قطعات نظارت مى شوند به كونه اى كه به روبات هائ متفاوت در زمان"های مناسب سیگنال داده شود و هر روبات می تواند سیستم کنترل خود را داشته باشد. سیستم ها دارای حالت ها و مکانیزم هایی هستند که باعث تغییر حالت می شوند. 

صفحه 23:
عتکمیلی161 1۵ و از © ایجاد نمودارجریان کنترل (12072۳0ظ ۳10۲۷۲ [0۳۲۳0)) (۳1) که داراي فرآيندهايي مشابه 2۳1 است اما به جاي نشان دادن جریان داده ها به نمایش دادن جریان کنترل مي پردازد © ‎4CSPEC : control specification) Jas claxn. >‏ ‎Det glide Gy, 99 4y pra bid, Sts (CSPEC) J a8 clasts‏ 2 شخصات کنترل حاوي نمودار تفییرحالت ((11 ‎4٩‏ هستند که این نمودار نشانگر مشخصات ترتیبی رفتار ميباشد همجنين مشخصات كنترل ميتوانند داراي جدول فعالسازي برنامه اي - يعني مشخصات تركيبي رفتار - باشند . دقت كنيد كه اين مشخصات اكرجه رفتارسيستم راتوصيف ميكنند اما اطلاعاتي در مورد كار داخلي فرآيندهاي فعال شده در نتيجه اين اين رفتار را به ما نمي دهند . مشخصات كنترل براي نشان دادن موارد زيربه كار ميروند : 1( نحوه عملكرد نرم افزارهنكام دريافت يك رويداد يا سيكنال كنترل 2) تعيين نوع فرآيندهابي كه در نتيجه به وقوع ييوستن يك رويداد ايجاد مي شوند . 

صفحه 24:
۱ > مشخصات 441,3: ‎(PSPEC : process specification)‏ ازمشخصات فرآیندبراي توصیف تمام فرآيندهاي مدل جريان که در سطح باياني بالايش ظاهر ميشوند استفاده مي گردد . محتویات مشخصات فرآیند عبارتند از متن روايتي 4PDL : Program Design Language) al, 21,6 3b; ‏توصیف وتوضیح الگوریتم فرآیند‎ معادلات رياضي جداول تمونارها با چارت ها Soy Ro Ny 

صفحه 25:
نمودار تغییر حالت . نشان دهنده رفتار سیستم با استفاده از مشخص نمودن حالت ها و وقایعی است که باعث تفییر حالتها می شوند. علاوه بر اين ‎٩12‏ نشان می دهد که چه عکس العمل هایی (برای مثال فعالسازی فرایند) در نتيجه ی واقعه ی خاص انجام می شود. هر حالت می تواند یک مود رفتاری باشد. مثال: حالت ها برای سیستم نظارت و کنترل شیرهای فشار می تواند حالت نظارت محالت آرام و حالت خروج باشد. ON ‏ور‎ oe 

صفحه 26:
چهارضلعی ها حالت های سیستم را نشان می دهند. ان ها نشان دهنده ی تغییر حالت های بین آن ها می باشند. هر پیکان با عبارتی قانونمند برچسب زده می شود : مقدار بالایی برچسب نشان دهنده ی وقایعی است که باعث انجام تغییر حالت می شوند. مقدار پایین برچسب نشان دهنده ی عملی است که در نتیجه ی آن واقعه انجام می شود. 

صفحه 27:
نمودار تغییر حالت ساده شده برای دستگاه کپی بیکار ا .اشرو فراخوانی خواندن ورودی کاربر ب ۲ ایس فراخوانی مدیریت کپی اخوانی خواندن ورودی اپراتور فراخوانی تغذیه مجدد کاغذ كيز تكرده فراخوانی خواندن ورودی کاربر 

صفحه 28:
واژه نامه(فرهنگ)داده ها ليستي سازمان یافته از تمام عناصرداده اي است که در ارتباط با سیستم مي باشد 1 5 . دراين ليست تعاريف دقيق ومشخصي وجود دارد كه هم كاربر و هم تحليلكر سيستم درك مشتركي ازوروديء خروجيء اجزاي ذخيره شده و حتي محاسبات مياني خواهند داشت. واژه نامه ها داراي اطلاعات زیر مي باشند : * نام ۴ نام مستعار ۴ محل استفاده و نحوه استفاده توضیح محتویات * اطلاعات تكميلي درزمينه نوع داده هاء مقادي زييش تنظيم شده. محدوديتها يا موانع ومواردي از اين 

صفحه 29:
پردازش کلمه عبور a اطلاعات پیکربندی پردازش موجودیت انباره DFD ERD DFD داده های پیکربندی داده های پیکربندی کلمه عبور را چک می کند که آیا در لیست لعضا وجود دارد یا خیر؟ فعال و غیرفعال می شود داده های پیکریندی از آن خوانده شده یا در آن ثبت می شوند. 

آزمایشگاه مهندسی نرم افزار مدرس :ریحانه خورسند 1 مدلسازی تحلیلی ‏Eyhab Al-Masri 2 نگاه اجمالی بهترین روش برای نشان دادن نیازمندی های نرم افزار کامپیوتری؟ مدلسازي تحليلي چيست؟ مدلسازي تحليلي براي نشان دادن نيازمنديهاي داده ها ،توا/بع – كاركرد و رفتارتركيبي از متن واشكال نموداري به گونه اي استفاده ميكند كه درك آن ساده است و مهمتر آنكه بررسي صحت ، كامل وسازگار بودن آن بسيار ساده وآسان ميباشد . چه کسی کار مدلسازی تحلیلی را ا/نجام می دهد؟ يك مهندس نرم افزار كه تحليلگر نيز ناميده ميشود با استفاده از نيازمنديهاي مشتري مدل مورد نياز را ميسازد . ‏Eyhab Al-Masri 3 نگاه اجمالی به جهت اينكه مدلسازي تحليلي نيازمنديها را به صورت سه بعدي نمايش مي دهد و بدين ترتيب احتمال يافتن خطاها وناسازگاريها افزايش ميابد اين روش اهميت پيدا كرده است . مراحل كار: )1 )2 )3 )4 مدلسازي نيازمنديهاي داده اي ،كاركردي و رفتاري پااليش وتجزيه و تحليل مدلها براي ا/رزيابي كامل بودن ،سازگاري و صحيح بودن تشكيل مشخصه مدل مورد نظر تاييد توسط مهندسين وكاربران ‏Eyhab Al-Masri 4 نگاه اجمالی محصول كار چيست؟ توضيحات مربوط به اشياء دا/ده اي ،نمودا/ر رابطه هاي رابطه – موجوديت ،نمودارجريان داده ها ، نمودارهاي انتقال وضعيت ،مشخصه هاي پردازشي ومشخصه هاي كنترل چگونگي حصول اطمينان از درستي انجام كار : بوسيله بررسي مجدد از لحاظ صحت ،كامل وسازگار بودن . دو مدل غالب و مشهور مدلسازي تحليلي عبارتند از ‏Eyhab Al-Masri 5 يافته ساختيافته تحليلساخت تحليل شيءگراگرا تحليلشيء تحليل نگاه اجمالی بخشهاي تحليل ساخت يافته از نظر ”تام دماكرو“ : 11نتايج تحل/يل بايد قابل تعمير ونگهداري باشد . 2مشكالت مربوط به اندازه بايد با استفاده از شيوه مؤثرومناسب تقسيم بندي ،برطرف شوند. 2 3در صورت ا/مكان وهركجا ميشود بايد از عالئم گرافيكي استفاده كرد . 3 4جدا كردن مفروضات منطقي ( ضروري ) و فيزيكي ( پياده سازي ) از يكديگر 4 ‏Eyhab Al-Masri 6 ساختار یک مدل تحلیلی مدل تحليلي ساخت يافته بايد سه هدف زير را دنبال كند : )1توصيف نياز مشتري )2به وجود آوردن مبنايي برا/ي ايجاد طراحي نرم افزاري )3تعريف مجموعه اي از نيازمنديها كه پس ا/ز ساخته شدن نرم افزار ميتوانند معتبر شوند . مشخصات فرآيند توصيف اشياء نمودار نمودار فرهموجوديت داده اي جريان نگ داده دادهرابطه ها ها نمودار گذار حالت مشخصات کنترلی ‏Eyhab Al-Masri یک مدل تحلیلی ساختار 7 عناصر مدل تحلیل دادههاها مجموعه اي شامل توضيحات مربوط به تمام اشياء داده اي مصرف شده يا نامهداده واژهنامه : :واژه به وجود آمده توسط نرم افزار :روابط موجود ميان اش/ياء داده اي )ERD : Entity Relation Diagram(  موجوديترابطه نمودار ميدهد . نشان را موجوديترابطه نمودار :دو هدف مهم را برآورده ميسازد . ) DFD : Data Flow Diagram(  اين دو هدف عبارتند از : دادههاها نم جريانداده /ودارجريان نمودار فراهم كردن شاخصي در ارتباط با نحوه تبديل داده ها هنگام حركت داده ها در طول س/يستم نشان دادن كاراكترهاي اصلي وفرعي كه تبديل وتغيير جريان داده ها را انجام ميدهند . ‏ :نحوه برخوردسيستم درنتيجه وقوع رويدادهاي خارجي ( )STD : State Transition Diagram رانشان ميدهد . گذارحالت نمودارگذارحالت نم/ودار ‏Eyhab Al-Masri 8 مدل سازی داده ها ويژگيهاي نموداررابطه – موجوديت (: /)ERD )1استفاده از نشانه گذاري گرا/فيكي )2تاكيد برداده ها وايجاد يك شبكه داده اي )3مفيد بودن در مواردي كه داده ها وروابط موجود بر داده ها پيچيده اند . ‏Eyhab Al-Masri 9 مدل سازی داده ها ‏ مدل داده ها از سه بخش اطالعاتي تشكيل شده كه عبارتند از: شيء داده اي : كه نشانگر هر يك از تركيبات اطالعاتي است كه بايد توسط نرم افزار درك شود .منظور از اطالعات تركيب شده ،اطالعاتي است كه داراي ويژگيها و صفات خاصه متفاوت باشند .مثل یک فرد ‏ یک مقدار تنها و بدون ترکیب نمی تواند یک شی داده ای معتبر باشد. صفات خاصه شیء داده ای: مشخصات يك نمونه شيء را تعريف ميكنند .اين صفات را ميتوان براي نامگذاري نمونه اي از اشياء داده اي ،توصيف نم/ونه مفروض ويا ارجاع به نم/ونه اي ديگر در جدول ديگري استفاده كرد .به هر حال يك يا چند صفت به عنوان شناسه تعريف ميشوند كه براي يافتن نم/ونه اي از شيء داده اي يك كليد محسوب ميشوند . روابط :اشياء داده اي به اشكال وشيوه هاي مختلف به يكديگر مرتبط شده اند . ‏Eyhab Al-Masri 10 مثال )ا//لف ( ب//ين/ش/ياء ا يكا/ت/صا/لس//اد/ه/ سفارش ميدهد نمايش ميدهد انبارميك ند مي فروشد مرجو4ع ميكند ‏Eyhab Al-Masri ب//ين/ش/ياء )ب( را/ب/طه هايي 11ا مدلسازی داده ها براي رسيدن به اهداف مهندسي نرم افزار عالوه بر اطالعات فوق ما بايد بدانيم چه تعداد از اشياء با هم در ا/رتباطند ؟ تعداد مدخلها در يك رابطه(كارديناليته) : چه تعداد از شیئ xبا چه تعداد از شیئ yدر ارتباط می باشد. تعداد وقوع اشياء در يك رابطه رانشان مي دهد و به سه دسته يك به يك ( ، )1:1يك به بيشمار()N :1 وبيشمار به بيشمار(/)N:Mتقسيم ميشود . مدالیته: اگر وج/ود رابطه ميان دو شيء مختلف به صورت انتخابي باشد ويا نيازي براي برقراري ارتباط وجود نداشته باشد مداليته رابطه صفر خواهد بود . ‏Eyhab Al-Masri 12 موجودیت7-مثال:نمودار رابطه نرم افزار ثبت 7نام پروژه فارغ التحصیلی خصوصیات: هر استاد حداقل یک پروژه دارد. همه ی دانشجویان ترم آخر نیستند. یک پروژه توسط چند دانشجو هم می تواند اتخاذ شود. پروژه دارد گرفتن دانشجو ممکن است وضعیتی وجود داشته باشد که در آن دانشجو درس پروژه را نداشته باشد استاد ‏Eyhab Al-Masri این حالت قطعی داللت دارد بر این که برای گرفتن درس پروژه باید یک دانشجو وجود داشته باشد 13 ن77مودار ج7ریانداد7ه(DFD)7 نم/ایش گرافیکی است که جریان اطالعات و تبدیالتی را که در ضمن حرکت داده ها از ورودی به خروجی انجام می شوند نشان می دهد . موجودیت خارجی داده ورودی داده میانی داده خروجی تبدیل 3# داده میانی تبدیل 4# داده میانی داده خروجی موجودیت خارجی ‏Eyhab Al-Masri خروجی انبار داده ورودی انبار داده انبار داده 14 تبدیل 1# موجودیت خارجی تبدیل 2# داده ورودی موجودیت خارجی ن77مودار ج7ریانداد7ه(DFD)7 یک چهارضلعی برای نم/ایش یک موجودیت خارجی استفاده می شود یعنی یک جزء از سیستم(برای مثال سخت افزار ،یک فرد ،برنامه ای دیگر) یا سیستمی دیگر که اطالعاتی را برای تبدیل توسط نرم افزار تولید می کند. یک دایره به نام حباب یک فرایند یا تبدیل را نشان می دهد که بر روی داده یا کنترل به کار گرفته می شود و آن را تغییر می دهد. یک پیکان یک یا چند شیء داده را نشان می دهد.تمام پیکان های یک نمودار جریان داده باید دارای برچسب باشند. خط دوگانه نشان دهنده ی یک حافظه ی داده ها می باشد به معنی اطالعات ذخیره شده ای که توسط نرم افزار استفاده می شوند. هیچ نمایش صریحی برای دنباله ی پردازش یا منطق شرطی در این دیاگرام وجود ندارد پس DFDرا با فلوچارت اشتباه نکنید. ‏Eyhab Al-Masri 15 ن77مودار ج7ریانداد7ه(DFD)7 /ش/ط/العاتو ج/زئ/یاتع/ملکرد/یرا DFD ها م/یت//وا/ن/ند ب//ه س//طوح/یت//قسیم ب//ندیش//وند ک//ه ج/ریانرو ب//ه ا/فزا/ی ا ن//شاند/هند. DFD س/طح ص//فر ک//ه م/دلا/ساس/یس//یستم ی//ا م/دلز/م/ینه ن//یز ن//ام/یده /م/یش//ود ک//لع/نصر ن//رم ا/فزار را ب//ه صورت یک حباب همراه با داده های ورودی و خروجی نشان داده شده توسط پیکان های وارد شده و خارج شده نشان می دهد. تداوم جریان اطالعات باید وجود داشته باشد یعنی ورودی و خروجی هر پاالیش باید مشابه باشد .به این مفهوم باالنس بودن نامیده می شود. ‏Eyhab Al-Masri 16 7ریان7ط7العاتدر DFD پ77ا7الی7شج ا ‏B مدل برای سیستم : F ورودی اولیه Aوخروجی احتمالی Bاست. مدل Fبه تبدیالت f1تا f 7 پاالیش می شود. ‏z2 ‏B ‏z ‏Eyhab Al-Masri ‏f 7 ‏F ‏f 6 ‏z1 ‏z ‏f 5 ‏z3 ‏f4 5 ‏x ‏x2 ‏f4 3 ‏y2 ‏f4 4 17 ‏f 4 ‏y ‏x1 ‏y1 ‏f 2 ‏f4 1 ‏f4 2 ‏x ‏y ‏f 3 ‏A ‏v ‏w ‏f 1 ‏A تمرین نرم افزار پذیرش دانشجو : 11این نرم افزار توسط کالینت مشخصات دانشجو را دریافت و در سرور بر اساس مشخصات دانشجو یک شماره دانشجویی تولید و کلید مشخصات را ثبت می کند و نیز شماره دانشجویی را در کالینت نشان می دهد. این نرم افزار مشخصات دروس را نیز دریافت کرده و در سرور شماره درس را تولید و کلیه مشخصات درس را 2 نیز ثبت می کند. 2 نرم افزار در زمان ثبت نام دانشجویان ،شماره دانشجویی را دریافت کرده و در صورت وج/ود آن شماره در 3 انباره ،مجوز ثبت نام دروس دانشجو را توسط کالینت می دهد 3 سپس دانشجو دروس اختیاری خود را /وا/رد کرده و در صورت وجود آن دروس در بانک اطالعاتی ،توسط کالینت قطعی بودن ثبت نام دانشجو به او اعالم می شود. نمودار ERDو DFDاین نرم افزار را رسم کنید. ‏Eyhab Al-Masri 18 سیستم های بالدرنگ یک سیستم بالدرنگ باید با دنیای واقعی در یک فریم زمانی مشخص شده توسط آن ارتباط برقرار نماید . مثال :ناوبری هواپیم/ا ،کنترل فرایند تولید ،محصوالت مشتری و تجهیزات صنعتی براي تطابق دادن تحليل نرم افزار بالدرنگ تعدادي كارهاي تكميلي در زمينه طرح ا/وليه تحليل ساخت يافته انجام شده است: )1فعالیت های تکمیلی Wardو Mellor )2فعالیت های تکمیلی Hatleyو Pirbhai ‏Eyhab Al-Masri 19 فعالیت های تکمیلی Wardو Mellor 1 جریان اطالعات بر مبنای زمان پیوسته تولید می شود(.مکانیزمی برای نمایش جریان داده پیوسته زمانی) مثال:یک سیستم بالدرنگ نظارت بر آزمایش برای توربین های بخار ممکن است نیازمند نظارت بر سرعت توربین ،درجه حرارت احتراق و ...به صورت پیوسته باشد. پیکان با یک فلش:برای نمایش جریان داده گسسته پیکان با دو فلش:برای نمایش جریان داده پیوسته ورودی پیوسته خروجی پیوسته حرارت نظارت و تنظیم سطح حرارت نقطه تنظیم حرارت ‏Eyhab Al-Masri 20 فعالیت های تکمیلی Wardو Mellor 2اطالعات کن7ترل از سیس/تم عبور می کند و پردازش های مربوط بر روی کنترل انجام می شود. جریان کنترل با استفاده از پیکان های خط چین نمایش داده می شود. فرایند کنترل :فرایندی که فقط اداره کننده ی جریان های کنترل باشد که با استفاده /از حباب خ/ط چ/ین نمایش داده می شود. حرکت هشدار آماده سازی کنترل روبات فعالسازی فرایند پردازش فرمان های روبات وضعیت هر دستگاه بافر وضعیت قطعات پرچم توقف یا حرکت تنظیمات اپراتور نظارت بر دستگاه و رابط کاربر رشته بیت ها فرمان های اپراتور فایل فرمان های روبات ‏Eyhab Al-Masri دیدگاه سطح باال از جریان داده21ها و کنترل ها برای یک واحد تولیدی فعالیت های تکمیلی Wardو Mellor 3 4 چندین نمونه از یک بانک اطالعاتی گاهی در موارد چند برنامه سازی استفاده می شود. برای نمونه در مثال قبل چند بافر وضعیت قطعات نظارت می شوند به گونه ای که به روبات های متفاوت در زمان های مناسب سیگنال داده شود و هر روبات می تواند سیستم کنترل خود را داشته باشد. سیستم ها دارای حالت ها و مکانیزم هایی هستند که باعث تغییر حالت می شوند. ‏Eyhab Al-Masri 22 ف 7ع7ا7لیتهایت77کمیلی Hatleyو Pirbhai ايجاد نمودارجريان كنترل ) CFD (Control Flow Diagramكه داراي فرآيندهايي مشابه DFDاست اما به جاي نشان دادن جريان داده ها به نمايش دادن جريان كنترل مي پردازد . مشخصات كنترل (:/)CSPEC : control specification مشخصات كنترل ( /)CSPECنشانگررفتارسيستم به دو روش متفاوت هستند . مشخصات كنترل حاوي نمودار تغييرحالت ( /)STDهستند كه اين نمودار نشانگر مشخصات ترتيبي رفتار ميباشد . همچنين مشخصات كنترل ميتوانند داراي جدول فعالسازي برنامه اي – يعني مشخصات تركيبي رفتار – باشند . دقت كنيد كه اين مشخصات اگرچه رفتارسيستم راتوصيف ميكنند اما اطالعاتي در مورد كار داخلي فرآيندهاي فعال شده در نتيجه اين اين رفتار را به ما نمي دهند . مشخصات كنترل براي نشان دادن موارد زيربه كار ميروند : )1نحوه عملكرد نرم افزارهنگام دريافت يك رويداد يا سيگنال كنترل )2تعيين نوع فرآيندهايي كه در نتيجه به وقوع پيوستن يك رويداد ايجاد مي شوند . ‏Eyhab Al-Masri 23 ف 7ع7ا7لیتهایت77کمیلی Hatleyو Pirbhai مشخصات فرآيند)PSPEC : process specification(: ازمشخصات فرآيند براي توصيف تمام فرآيندهاي مدل جريان كه در سطح /پاياني پااليش ظاهر ميشوند استفاده مي گردد . محتويات مشخصات فرآيند عبارتند از : متن روايتي زبان طراحي برنامه ( /)PDL : Program Design Language توصيف وتوضيح الگوريتم فرآيند معادالت رياضي جداول نمودارها يا چارت ها ‏Eyhab Al-Masri 24 7ی ن77مودار (STD م7دل7ساز7یر7ف7تار (7 نمودار تغییر حالت ،نشان دهنده رفتار سیستم ،با استفاده از مشخص نمودن حالت ها و وقایعی است که باعث تغییر حالتها می شوند. عالوه بر این STDنشان می دهد که چه عکس العم/ل هایی (برای مثال ،فعالسازی فرایند) در نتیجه ی واقعه ی خاص انجام می شود. هر حالت می تواند یک مود رفتاری باشد. مثال :حالت ها برای سیستم نظارت و کنترل شیرهای فشار می تواند حالت نظارت ،حالت آرام و حالت خروج باشد. که دهدکه میدهد نشانمی حالتنشان تغییرحالت نمودارتغییر یکنمودار یک کند. میکند. حرکتمی دیگرحرکت حالتدیگر حالتبهبهحالت یکحالت سیستمازازیک یکسیستم چگونهیک چگونه ‏Eyhab Al-Masri 25 7ی ن77مودار (STD م7دل7ساز7یر7ف7تار (7 چ/هارضلعی ها حالت های سیستم را نشان می دهند. پیکان ها نشان دهنده ی تغییر حالت های بین آن ها می باشند. هر پیکان با عبارتی قانونمند برچسب زده می شود : مقدار باالیی برچسب نشان دهنده ی وقایعی است که باعث انجام تغییر حالت می شوند. مقدار پایین برچسب نشان دهنده ی عم/لی است که در نتیجه ی آن واقعه انجام می شود. ‏Eyhab Al-Masri 26 7ی ن77مودار (STD م7دل7ساز7یر7ف7تار (7 نمودار تغییر حالت ساده شده برای دستگاه کپی بیکار پر/شروع فراخوانی خواندن ورودی کاربر فراخوانی مدیریت کپی خواندن فرامین کپی انجام شد پر فراخوانی عمل خواندن ورودی اپراتور فراخوانی خواندن ورودی اپراتور تغذیه مجدد کاغذ خالی گرفتن کپی ها فراخوانی تغذیه مجدد کاغذ گیر نکرده فراخوانی خواندن ورودی کاربر ‏Eyhab Al-Masri گیر کرده تشخیص مشکل 27 فراخوانی تشخیص مشکل فرهنگ داده ها واژه نامه(فرهنگ)داده ها ليستي سازمان يافته از تمام عناصرداده اي است كه در ارتباط با سيستم مي باشد . دراين ليست تعاريف دقيق ومشخصي وج/ود دارد كه هم كاربر و هم تحليلگر سيستم درك مشتركي ازورودي ،خروجي ،اجزاي ذخيره شده و حتي محاسبات مياني خواهند داشت. واژه نامه ها داراي اطالعات زير مي باشند : ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ نام نام مستعار محل استفاده و نحوه استفاده توضيح محتويات اطالعات تكميلي درزمينه نوع داده ها ،مقاديرازپيش تنظيم شده ،محدوديتها يا موانع ومواردي از اين قبيل. ‏Eyhab Al-Masri 28 مثال فرهنگ داده ها نام نوع نمودار ورودی خروجی عملیات پردازش کلمه عبور پردازش ‏DFD کلمه عبور پیغام IDمعتبر است کلمه عبور را چک می کند که آیا در لیست ا/عضا وجود دارد یا خیر؟ سنسور موجودیت ‏ERD - - فعال و غیرفعال می شود اطالعات پیکربندی انباره ‏DFD داده های پیکربندی داده های پیکربندی داده های پیکربندی از آن خوانده شده یا در آن ثبت می شوند. ‏Eyhab Al-Masri 29