صفحه 1:
BOE os
الرحمن
الرحیم
صفحه 2:
CoN etal
صفحه 3:
تاریخچهحمام
شاید کمتر کسی بداند که ایرانیها بیشتر از هزارسال پیش شهر هایشان حمام عمومی
داشتهاند و لحتمالا اولین حمام تاریخ را جمشید پادشاه پیشدادی ساخته است
۱ ew Eo Le ie ee arent Ere
سربینه میبرد که از نظر دما خیلی نزديك به فضای بیرون بود. بعد يك راهرو قرار داشت
BS eee eet ee eee EL es ess eee eed
ae
شستوشوی بدن و حمام کردن برای ایرانیها علاوه بر که کردن ت و دفم چرك. يك ی
Te eens rere 0
ees اا 0
تخت جمشید نشانههایی از حمام پیدا میکنند بلکه باستانشناسهاء بعد از کلی جست, جو به این
انتتلقِه رسيدند كه ساحّت حمامهاى عمومى از عهد هكامنشى در همه شلّهرهاى ايران رايج بوده
تن » موجب امر اض سر
Perey ياكى روآن نيز به دنبال خواهد داشت . برابر مدلرّك تاريخى سابقه
شستشو در ايران به قبل:از زمان زرتشت مربوط است و احتمالا مهر برستان مى بايد براى انجام
ا ا ا 0
1 از این رو"محرابه ها وعبادتگاه ها می ب در محلی قرار گیرند که آب
روان از داخل آنها عبور کنند و یا در کنار چشمه واقع شوند
صفحه 4:
ا pee ete tees
مومنان این دین » روزی سه مرتبه از آرنج تا از سر دست از پس گوش تا چانه و تا ساق پا
را بشويند و سيس مراسم مذهبى را به جا آورند . هخامنشيان از حمام هاى خصوصى استفاذه
0 م ا ا IS or eee CO
۱ ا ا gee en Ee Caren
۱ enter mene koeny
0000 0 ا ا ا ال ا ا SN)
irae lier ا ا ل Pee eae
Oe ore oe ntti eee ie nee Te eed
عموم قرار گرفتند . معماری و ساختن بنای حمام ها را پیش تر ۰ ایرانیان عهده دار بودند
© كليه سياحان وموزخان اسلامى كه از شهر هاى مختلف اسلامى تجهان و ايران بازديد كرده اند
تعداد حمام ها را بيشتر نوشته اند . شاردن » سياح فرانسُوى در دربار صفوى ء در سفرنامه
aor.’ Dig PTs Pen eS ا ال 0000
در نهایت زیبای و با معماری ویژه و هنرمندانه ساخته می شدند هنوز در شهر های ایران
باقی مانده اند از جمله حمام گنج علی خان در کرمان و حمام خسرو آقا در اصفهان .
ساخت حمام هاب مجلل در دوره زندیه و قاجاریه ادامه می یابد و ما در ارگ کریم خانی ؛
حمام خسوسی کریم خان و حمام دیگری در نزدیکی بازار وکیل شیراز به نام حمام وکیل از
ا ا
صفحه 5:
صفحه 6:
حمام سلطان میر احمد کاشان
۱ eT Cees nee
حبوانات آهکی کرده.
صفحه 7:
معمارى حمام ها : حمام ها در بين فضاهاى شهرى ء از اهميت زيادى برخوردار بوده اند و
ee eee ا ا ا ا ۱
باید در جایی در مسیر گذر لب روان ساخته شوند و نیز خروجی فاضلاب آنها در نظر گرفته
ee Sie Ce keener ee ا eet Cee
rere teker hy ۱
فضاهای تشکیل دهندهیک حمام عبارت اند از :
اين ب میان در و گوم خانه کلیهحمام ها تاقبل از لولهکشی لب با (ختلاف سس از زد
a pe gh lsh ار ل و الل الوا ل مد سي ردن ان
hen Ep ا ا 200
حمام تکیه بر خواب داشتند و با هوای بیرون مربوط نبودند ۰ از این رو ۰ همواره داخل حمام ها
م بود و سرما نفوذی در آنها نداشت .
۱ et ee re See tee Sr es
گرفت . به این ترتیب که هر فضا به وسیله رلهرو هشتی مانندی از فضاهای دیگر جدا می شد تا
نما و رطوبت هر فضا نسبت به فضای مجاور تنظیم گردد . به این ترتیب از ورود ناگهانی به
فضای سرد جلوگیری می کردند . اکثر حمام ها » قبل از ورود به راهروی منتهی به حمام » در
جلوى خود محل كوجكى به نام بيشخوان داشتند و سر در حمام ها با تزيينات آجر كارى و بيشتر
کاشی کاری با گل و بوته و يا کی های خشت ۰ اغلب با مضمون های حماسی شاهنامه مزین بود
و احتمالا در میان پیشانی سر در ۰ شکل خورشید خانم با شعاع های اطراف آن به وسیله ی کاشی
تزیین می شد .
صفحه 8:
صفحه 9:
صفحه 10:
0
ESS eye SE ee)
اسمشان به اين خاطز كربمرو
است کهبه اندازه يك گربه عرضص
دارند وكرئه هيج ربطى به كربه يا
هر جك و جانور دیگری ندارند.
در ed)
گربهروها که از محل گرم کردن
آب حمام (تون) شلزوع میشدند و
۱ ا
پر از دود و هوای گرم میشدند,
به این روش حمام گرم از
000
حمام و زمین فاصله میانداختند»
تمیگذاشتند نم به دیوارهای حمام
نفوذ كن
صفحه 11:
صفحه 12:
پس از پیشخوان » تخست فضای ورودی در ارتباط مستقیم با خارج قرار می کرفت سپس به وسیله
راهرویی باریک و پیچ دار که مانع به هدر رفتن دمای داخل حمام بود به دهلیز و ازآنجا به بیله یا سر بیله
حمام می رسید فضای سر بیله جایگاهی بود برای در آوردن لباس و مانند سکویی دور تا دور فضا را
۱
۱
فضای سر بینه معمولا هشت گوش و چهار گوش و به ندرت دایره است و اطراف آن سکوهای نشینمن و
9e BYE ES ae em TOC S) ۱
ا BES
ا ا ا ecw coer 0
ال ee cere eee Te ا
زيبايى قرار داشت كه در رأس قوس طاقها تعبيه نشده بود.و فضاى داخل را روشن مى كرد .
۱ ا ا ا م ا
۱ y (eve Se WTC Tee ey eye beees Sees Seed)
0 CIE PES Ie bes MeneL COs SeCe ا
. مخزن آب سر وجود داشت
۱ Te Tes TORE eee ES en
پوشانده می شد ۰ از اره های سربینه از جنس سنگ یا کاشی بود . آهک بری به صورت ساده و رنگی از
| ا CCME IRENE EES
حمامها معمولا از سوی خیرین ساخته و بعضا وقف می شد. آیین مختلفی در حمام ها انجام مى شد كه منبع
1 ا
صفحه 13:
م
گرمابه ي مجموعه
تاريخي ۴۰۰
ساله گنجعلي خان در بازار
شهر کرمان,
0
ار مركن كر وبا كاشي
مور
حمام از قناتي تأمین مي شد که
۱
بود.
صفحه 14:
ae
صفحه 15:
ی
م
صفحه 16:
صفحه 17:
0
صفحه 18:
07609۰
00
صفحه 19:
صفحه 20:
صفحه 21:
صفحه 22:
0
Ramee eee ere
oe ae
از شمعها را برده اند و آن یکی را
۱
از كار افتاده است.
صفحه 23:
صفحه 24:
۳
صفحه 25:
مقدمه:
:حمام وکیل شیراز
ساخت توسظ كريم خان زند
eee) كر
حمام وكيل د رسال (119371172)
صفحه 26:
مطالب:
۶ تاریخچه
8 معماري بتا
وا دا
(* مصالح کاربردي دربنا
صفحه 27:
صفحه 28:
9
(۵
اه أ
(© كاربرد بنا
(© مصالح كاربردي دربنا
صفحه 29:
تاریحچه وحصوصیات حطام
RY Seo oP oer eee)
2 درمحل درب شاهزناده
7 مساحت(06066,طول ()19), عر ض 60
او لا 00
rere) 25
اه 5/2/۳2
صفحه 30:
معماري بنا:
3 ورودي تس
(#وروديبه رختکن
'* كرمخانه
6 ey
ا
no) تا
© فرم فضايي حمام
صفحه 31:
2
a
۳
ط
ورودي
ازسلح ۹
صفحه 32:
دالان هاي كم عرض وباريك
خزینه اب گرم
9
حوضي ازسنك مرمر
صفحه 33:
صفحه 34:
صفحه 35:
صفحه 36:
صفحه 37:
صفحه 38:
صفحه 39:
صفحه 40:
صفحه 41:
صفحه 42:
صفحه 43:
صفحه 44:
صفحه 45:
صفحه 46:
صفحه 47:
era ay ene casey 16
صفحه 48:
صفحه 49:
* باتوجه به اینکه ساخت این بنا مربوط
در ۱ ال ۱
۱
ار
بنا رامرتبط ساخته وهشتي هاوارتفاع كم ورودي هاي بنا
صفحه 50:
منابع:
۳ ae ee att)
|
صفحه 51: