آشنایی با مفاهیم بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار

صفحه 1:
ESTEE See TL rel ol ‏اوراق بهادار‎ 

صفحه 2:
Re ‏ا ا‎ BY ee dge el re] ۱۳ Me ES eS nel Weel ‏انسانى‎ ۱ ۱ 2 

صفحه 3:
۱ pe Ce ل ‎(Oe ed‏ ان انتشار و تجزیه و تحلیل اطلاعات تسهیل دادو ستد توزيع ريسك 0000 eae sy 2 

صفحه 4:
انتقال وجوه بین واحدهای ۳ 5 cel eilan yh Aye SS eg Sb ‏دید سب‎ ess eee SE ‏نقل و انتقال وجوه فراهم آوردن امكان سرمايه كذارى مولد‎ ار ۱ 

صفحه 5:
نحوه انتقال پس اندازها و تبدیل آنها به سرمایه گذاری: ‎A‏ ری را ترس بسا تا سا اد ‎٩ Py Reyes renee rere‏ ‏گذاری (خرید سهام) ‎cal‏ رس رسارس را ای ان ‏5 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 6:
فرآیند کشف قیمت اك مالى 5 تعیین قیمت سرمایه و وجوه به بنگاههای اقتصادی در تصمیم گیریهای سرمایه كذارى و برنامه ريزى مالى كمك مى كنند. در صورت وجود شرایط رقابتی در بازار قیمت به ‎[O(n Weng‏ 0 ۱ Rees eae sy 3 

صفحه 7:
انتشار و تجزیه و تحلیل اطلاعات یال ‎lly Weyer es)‏ اسر رس رس ‎PES)‏ ‏0 ل ا 00 كمك مى كند. نظارت بر انتشار به موقع اطلاعات. شفافيت و تا ۱ 7 

صفحه 8:
تسهيل دادوستد سيستم هاى مالى با كاهش هزينه هاى مبادلاتى موجب تخصصى تر شدن فعاليت هاء نوآورى تكنولوزى و رشد اقتصادى مى شولده مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 9:
توزیع ربسک تا ا ‎Ree Sree C Nt ben EC‏ ۱ به يس اندازكنندكان حاضر به يذيرش ريسك 1۱۳ 0 ‏ل‎ ba "" كاهش,ريسك نقدشوتدكى از طريق انتشار.و تحليل اطلاعات. و تسهيل دادوستد 3 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 10:
دسته بندی بازارهای مالی 1 على (بازار بدهی - بازار سهام) ‎ta‏ 0 تعهدات مالى (بازار يولء بازار دادو ستد اك مالى با سررسيد كمتر از يكسال - بازار سرمايهء بازار ‎ny‏ ار رهاى مالى با سورسيد. بستن از ريكسال) ‏مرحله عرضه اوراق بهادار(بزار دست اول, بازا عرضه اوراق ‎10 ‏بهادا رجدیدالانتشار - بازار دست دوم. بازار دادوستد اوراق بهادار ‎CZ‏ ‏مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 11:
بازار يول ۰ كه سررسيد كمتر از يك سال دارند. ۳ ‎LL eRe CNR MEKE NON‏ 1 ‎SLOPE Seni‏ 0 بانك مركزىء بانكى هاى تجارىء موسسات اعتبارى غير بانكى 11 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 12:
ابزارها: ‎a cies see‏ و تا Rees eae sy 12 

صفحه 13:
ابزارهاى بازار يول زد راز زا ‎SRM‏ ‏منتشر میشود و سررسید آن سه ماه. شش ماه پا یک سال ا ا ا ا ‎eS] NCI‏ ل ا 00 فروش مى رسند. ان 13 ل ا ا ا ‎RS‏ ‎Nini Noone el)‏ ا ل 00 نرخ بهرة معين هستند. مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 14:
"" اوراق تجارى: نوعى اوراق قرضذكوتاه مدت بدون تضمينى هستند كه معمولا توسط شركتهاى معتبرى كه نياز به وام كوتاه مدت دارندء منتشر ميشود. انتشار اين اوراقء كاهى به صورت تنزيلى و كاهى با يرداخت بهره است. ی پذ برش بانکی: دستور پرداخت مبلغ معین در تاریخ معین به ‎Crore Lg Pe‏ ل ‎Fe ee Pree‏ ‎Rtpec ann Car Urea Ky Epes Tecgeay‏ 14 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 15:
نهادهاى بازار يول 0 ‏ا ا ل ل‎ al At pepe ۱ ‏ل‎ 4 ‏با‎ ‎000 ‏ل ل‎ PeTPU Ss Ty a Slarieain (lta 51 | ‏ا ا ا‎ dal ‏رسا واه‎ cece een ne igs mee ere BES ‏أرانه فى‎ Foran CE SOON ‏ا ا ا‎ By ‏ا‎ ep nye EOFs ‏ل ل‎ ATE ra) rp ALO wees oe ee 15 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 16:
بازار سرمایه زار ‎es ea es ieee‏ | نهادهای فعال: بورسهاى اوراق بهادارء بورسهاى كالاء بانكهاى سرمايه كذارى» كاركراران: تعامله كرات نازارساران: :مشاوران سومان كذارى: 0 ‎RAPS Tae ١‏ Rees eae sy 16 

صفحه 17:
ابزارها: 1 ‏مم‎ ose ابزارهاى ويرْهُ مديريت خطر (قراردادهاى اختيار معامله. قراردادهاى آتی» 3 ‎closls,|‏ 60220 17 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 18:
ابزارهاى بازار سرمايه سهام عادی: نوعی ابزار مللی است که نشانگر مالکیت دارندة آن در یک شرکت است. بازدة سهام عادى از يرداخت سود سهام (حاصل درآمد جارى و كذشتة ‎eC od‏ سب سررسید ندارد. 18 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 19:
ویژگیهای سهام عادی سهام عادى از منابع دايمى تأمين مالى به شمار مى آيند و سررسيد ندارند. Bey pe fe Doar Ren Sov] ROS ETE ar FOE NES 20 ‏لت‎ |i C1 Sen RU CNR I Fea Re KNOW OV ss " دارندة سهام عادى داراى حق رأى است. ‎as‏ ذارنذة سهام عاذى در خريد سهامى كه شركت تازه منتشر مق كنذ» ۳ ‏* سهامدار حق انتقال سهام خود را به دیگری دارد. ‎۱ I ‎Rees eae sy 19 

صفحه 20:
سهام ممتاز: اين نوع سهام نيز همانند سهام عادى نشانكر ار رم ل ‎Fadia‏ سود سهام معينى دارد ‎ear cy‏ 7 20 عادی مقدم است. 20 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 21:
ویژگی های سهام ممتاز ا لت است. * سهام ممتاز سررسید ندارد. 000 er er res ee 02 na ECS 2 شده و ثابتی به سهام ممتاز تعلق می گیرد. * دارندة سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق تقدم دارد. 0 cr 0000 eae sy 3 

صفحه 22:
اوراق قرضه: ابزار بدهى درازمدت دولتها و شركتها است. دارندة اين اوراق» براساس قرارداد حق دارد مقدار مشخصى بهره دریافت کند و در سررسید. ارزش اسمی اوراق را پس گیرد. 22 مرک تحتقات و توسعهبزار سرمه ابران 

صفحه 23:
23 ويزكى هاى اوراق قرضه ‎AVES 5 icy 25.8 Ileal‏ آوراق قرضه دارای سررسید مشخص هستند. اوراق قرضه داراى ارزش اسمى مشخص هستند. دارندة اوراق قرضه در دريافت اصل و فرع سرماية خود بر ‎PSC ar ree Oe OP CR)‏ به طور سس دارندةٌ اوراق قرضه در زمينة تصميم كيريهاى شركت حق رأى ندارد. مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 24:
1 oer es ‏اوراق مشارکت: این اوراق‎ Dy) ae ae ee) ots yh gh 2 ‏باز‎ ‎۱ eae Carer IPSC Ire eer reo w) Resveren inp s/c eon geenr CCE) 24 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 25:
pbs Cy yo S39 Gayl p! Pp rer TEN ieee eran fees Fey فروشنده است که براساس آن خریدار حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در دورةُ ۹ OE ewe ‏معين ودر زمان معين در آينده است.‎ قراردادهاى معاوضه: توافقى دوطرفه براى مبادلة يى جريان نقدى در آينده است. اين قراردادء براى مبادلة ارزء كالا و نرخ بهره منعقد ميشود. 25 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 26:
نهادهای بازار سرمایه "" بورس اوراق بهادار: نهاد فعال در بازار دست دوم اوراق بهادار است كه وظيفة اصلى آن فراهم آوردن بازارى شفاف براى دادوستد اوراق بهادار است. * ا نهاد سازمان یافته ای است که به منظور دادوستد کالا در با "" مؤسسات سيرده كذارى و نكهدارى اوراق بهادار: لين مؤسسات با هدف ل ات ل ا ل ۱ ‎mec arpe CRRT Ny‏ 0 ا ا ‎BRU eRe ASCP‏ "" بلنى سرمايه كذارى: در بازار اوليه فعاليت ميكند و قيمت ۱[ بازاریلبی و فروش اوراق بهادار شرکتها را در انتشار اولیه از طریق عرضة ا د 26 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 27:
را ۱ دا رت ز ی رید لین درنکت سره یه خريدوفروش اوراق بهادار مى يردازد. ۱ ‏ل ا‎ as Se et Se eS Sree ERC Sy Beenie PS cee IR Pee ERO BY ‏سا‎ Se eee eee SD Ree coed 1 Fs Or pe oer mown RS RCM Cle Nery oe a ‏ارزشكذارى اوراق بهادار. سرمايه كذارى در اوراق بهادار و‎ ey ‏م2‎ ‎| ‏ل ا‎ 9 3g > 7 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 28:
ا ‎an‏ را ات کر رفن ان ‎Iie 53 oir Rg ee‏ اراق ودار ادر * موسسه رتبه بند: کارکرد اصلی این موسسات. رتبه بندی اوراق بدهى شركتها با توجه به ريسك عدم بازيرداخت يا ا ۱ ‏ا ا ل‎ ۱۱۱ Se 3 | ‏الا ال ل‎ Ses 1 ‏د‎ ccm tleyen مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 29:
بورس اوراق بهادار بورس اوراق بهادار از مهمترين نهادهاى فعال در بازار دست دوم 29 زر تا سار ی ل رار ار ا ا ا ا كت شده و همجنين سيستمى مناسب براى نظارت بر جريان دادوستد. عملیات بازار و فعالیت اعضاست. مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 30:
ابزارهای مالی مورد معامله در بازار سرماية ایران * سهام عادی 0 ad ‏#*اوراق مشارکت‎ 0000 eae sy 30 

صفحه 31:
مزاياى يذيرفته شدن شركت در بورس اوراق بهادار "ا تأمين نيازهاى مالى شركت ۱ در بازار و در نتيجه ارتقاى جايكاه شركت نزد مشتريان» ييمانكاران و تأمين كنندكان منابع مالى "" افزايش سطح اعتماد كروههاى ذينفع به شركت به دليل الزام شرکت به رعایت شرایط اولية پذیرش و سیاست افشای اطلاعات | 31 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 32:
نحوة يذيرش سهام عادى در بورس اوراق بهادار تهران "" دريافت درخواست يذيرش از شركت يا يكى از مؤسسات كاركزارى يا از کت عمده؛ ‎oe ia‏ مدارك ارسالى شركت (در صورت كامل بودن مدارك. كزارش مقدماتی تهیه و در صورت وجود نقص. با شرکت برای رفع آن مکاتبه می شود)؛ ۱ ا 2 تهية كزارش درج شركت» ‎a‏ ا ۱ ‎Des es ene ed‏ بورس و فهرست نرخهای سازمان بورس در ‎peer ee‏ Rees eae sy 32 

صفحه 33:


صفحه 34:
۳3 تلو میم ریت و دور متولی کشت و جنال ‎ian pase‏ در اسان ‎ ‎pr Bey PEE BAN ‏ماحبان سهام به‎ aks aS apt ‏+ تتقیص هبات بر در اساسنمة شركت. حقوق سهاماراق دار بودن نظام حسابدارى مطلوب و ‏قیتهای عم شده در شرکت‌های ‎ ‎ ‏ساداران جزه رعابت ‎Ab‏ ‏دارا بودن نظام حسبنارى مطلوب و گنای تفت و اه ‏استقاه از روش حسابنارى قيستحاى تام ده در شركتهاى ‎Phe Se GOT]‏ وش ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 35:
کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران " تعريف ‎er ed‏ كاركزاران. اشخاضى «هستتنا كه شفل أنها ذادوستد اوراق بهادار لت ا ل ا ا اشخاص انجام مى كيرد. ‎ ‏ل ل ا ل است كه با مجوز سازمان بورس به نمايندكى از طرف اشخاص يا به حساب خود به دادوستد اوراق بهادار يذيرفته شده در بويس و ساير خدمات کارگزاری می پردازد. ‏35 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 36:
* خدمات قابل ارائه | خریدوفروش اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس پذیره نویسی ادارة امور سرمايه كذارى لت ” خدمات مالى OO es ede ‏ل‎ ean ‏ارائة مشاوزة:نه سومانه كذاران‎ دا 57 ات اعتباری از بانکها و اشخاص 36 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

صفحه 37:
Se Corn Seed |۱9 a ‏افتتاح شعب و نمايندكى كار كزارى‎ 3 0000 eae sy 37 

صفحه 38:
"" مهمترين شرايط اخذ مجوز كا ركزارى ‎geen teen‏ اا الل داراى سوابق مديريتى قابل قبول و تحصيلات مرتبط باشد. ‏” حداقل سرماية مورد نياز براى كاركزاران فعال در تهران ۵ ‎Se ikl plo jo 9 JL, ob‏ 1 ‏مدیرعامل شرکت کارگزاری باید دارای گواهينامة "مدیریت ل ا ل ا را كارن كش ريات داراق تا رت را ‎ees‏ هم ‏38 مركز تحقيقات و توسعه بازار سرمايه ابران 

آشنایی با مفاهیم بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار اقتصاد هر کشور از دو بخش تشکیل می شود: ‏ ‏ 2 بخش واقعی -دربرگیرندة جریان کاال و خدمات و نیروی انسانی بخش مالی -شامل جریان وجوه ،اعتبارات و سرمایه مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران نقش بخش مالی در اقتصاد ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ 3 انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی کشف (تعیین) قیمت سرمایه و وجوه انتشار و تجزیه و تحلیل اطالعات تسهیل دادو ستد توزیع ریسک مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران انتقال وجوه بین واحدهای اقتصادی بازار مالی،امکان انتقال وج??وه را از واح??دهای دارای مازاد پس انداز به واحدهای مواجه با کمبود منابع فراهم می کند.تأثیراین نقل و انتقال وجوه ،فراهم آوردن امک??ان سرمایه گ??ذاری مول??د است. 4 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران نحوة انتقال پس اندازها و تبدیل آنها به سرمایه گذاری: انتقال مستقیم وجوه از سوی پس اندازکنندگان به شکل اعطای وامهای بلندمدت (خرید اوراق قرضه) یا مشارکت در سرمایه گذاری (خرید سهام) انتقال غیرمستقیم وجوه ،از طریق واسطه های مالی 5 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران فرآیند کشف قیمت بازارهای مالی با تعیین قیمت سرمایه و وجوه ،به بنگاههای اقتصادی در تصمیم گیریهای سرمایه گذاری و برنامه ریزی مالی کمک می کنند. در صورت وجود شرایط رقابتی در بازار ،قیمت به درستی و عادالنه تعیین می شود. 6 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران انتشار و تجزیه و تحلیل اطالعات بازار کارآمد و قاعده مند مالی ،با انتشار و تجزیه و تحلیل اطالعات ،به سرمایه گذاران و قرض گیرندگان در اتخاذ تصمیماتشان کمک می کند .نظارت بر انتشار به موقع اطالعات، شفافیت و کارایی بازار مالی را افزایش می دهد. 7 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران تسهیل دادوستد سیستم های مالی با کاهش هزینه های مبادالتی موجب تخصصی تر شدن فعالیت ها ،نوآوری تکنولوژی و رشد اقتصادی می شوند. 8 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران توزیع ریسک انتقال ریسک اشتغال به فعالیتهای اقتصادی بزرگ و پرمخاطره به پس اندازکنندگان حاضر به پذیرش ریسک ایجاد تنوع در سبد دارایی کاهش ریسک نقدشوندگی از طریق انتشار و تحلیل اطالعات و تسهیل دادوستد 9 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران دسته بندی بازارهای مالی براساس نوع دارایی مالی یا ثابت و متغیربودن درآمد ابزارهای مالی (بازار بدهی -بازار سهام) بر حسب سررسید تعهدات مالی (بازار پول ،بازار دادو ستد ابزارهای مالی با سررسید کمتر از یکسال -بازار سرمایه ،بازار دادو ستد ابزارهای مالی با سررسید بیش از یکسال) مرحله عرضه اوراق بهادار (بازار دست اول ،بازار عرضه اوراق بهادارجدیداالنتشار -بازار دست دوم ،بازار دادوستد اوراق بهادار موجود) 10 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران بازار پول بازار دادوستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول که سررسید کمتر از یک سال دارند. ویژگی: اندک بودن ریسک نقدشوندگی و عدم پرداخت نقدینگی باال نهادهای فعال: بانک مرکزی ،بانک های تجاری ،موسسات اعتباری غیر بانکی 11 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارها: اسناد خزانه ،پذیرش بانکی ،اوراق تجاری ،گواهی های سپرده 12 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارهای بازار پول اسناد خزانه :اوراق بهادار کوتاه مدتی اس??ت ک??ه توس??ط دولت منتشر میشود و سررسید آن سه ماه ،شش ماه یا ی??????ک سال است .این اسناد کوپن بهره ندارند و به صورت تنزی??ل ش??ده ب??ه فروش می رسند. گواهی سپرده :سندی است که توس??ط ی??ک موسس??ة سپرده پذیر-عمومًابانک ها-در قبال دریافت مبلغ مشخصی پول که نزد آنها سپرده شده،منتشرمی شود.این گواهی ها دارای سر رسید و نرخ بهرة معین هستند. 13 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  اوراق تجاری :ن??وعی اوراق قرض??ةکوتاه م??دت ب??دون تض?مینی هستند که معموًال توسط شرکتهای معتبری ک???ه نیاز ب???ه وام کوتاه مدت دارند ،منتشر میش??ود .انتش??ار این اوراق ،گ??اهی ب??ه صورت تنزیلی و گاهی با پرداخت بهره است. پذیرش بانکی :دستور پرداخت مبلغ معین در تاریخ معین ب??ه حامل آن است که مؤسسات تجاری برای تأمین معامالت مالی با شرکتهای خارجی یا داخلی ،به کار می گیرند. 14 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران نهادهای بازار پول ‏ بانک مرکزی :به عنوان یکی از نهادهای اص???لی بازار پ???ول،نقش مهمی در تنظیم جریان پول و اعتبار در اقتصاد و تکمیل سیاست های اقتصادی دولت ها ب???ر عه???ده دارد.بانکداری دولت و بانکهای تجاری،اعطای وام به بانکهای تجاری،کن???ترل و تنظیم عرضه پول و انجام مبادالت مالی بین المللی از جمله مهمترین وظایف بانک مرکزی است. ‏ بانک های تجاری :بزرگترین گروه نهادهای فعال در بازار پ??ول هس??تندکه من??ابع خود را از سپرده های دیداری،پس انداز و مدت دار،گرداوری و با اس????تفاده از آن وام ارایه می کنند. ‏ مؤسسات اعتباری غیر بانکی :این مؤسسات از طریق ج???ذب سپرده های غ???یر دیداری،اخذ تسهیالت و استفاده از سایر ابزارهای مالی به تجهیز منابع مبادرت می کنند و منابع مزبور را به اعطای تسهیالت اعتباری اختصاص می دهند. این مؤسسات قدرت خلق پول ندارند. 15 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران بازار سرمایه بازار دادوس????تد ابزارهای مالی با سررس????ید بیش????تر از یکسال و داراییهای بدون سررسید نهادهای فعال: بورسهای اوراق بهادار ،بورسهای کاال ،بانکهای سرمایه گذاری، کارگزاران ،معامله گران ،بازارسازان ،مشاوران سرمایه گذاری، شرکتهای سرمایه گذاری ،مؤسسات رتبه بند ،پردازشگران حرفه ای اطالعات 16 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارها: ابزارهای تأمین مالی درازمدت (سهام عادی ،سهام ممتاز ،اوراق قرضه ،اوراق مشارکت) ابزارهای ویژة مدیریت خطر (قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی ،قراردادهای معاوضه) 17 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارهای بازار سرمایه سهام عادی :نوعی ابزار مالی است که نشانگر مالکیت دارن???دة آن در ی???ک شرکت است .بازدة سهام عادی از پرداخت س??ود س??هام (حاص??ل درآم??د جاری و گذش??تة شرکت) و عایدی سرمایه (حاصل تغییرات قیمت سهام) ناشی میشود .سهام عادی سررسید ندارد. 18 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ویژگیهای سهام عادی سهام عادی از منابع دایمی تأمین مالی به شمار می آیند و سررسید ندارند. دارندة سهام عادی مالک نهایی شرکت به حساب می آید. مسؤلیت دارندة سهام عادی به مقدار سرمایة آنها در شرکت محدود می شود. دارندة سهام عادی دارای حق رأی است. دارندة سهام عادی در خرید سهامی که شرکت تازه منتشر می کند، اولویت خواهد داشت. سهامدار ،حق انتقال سهام خود را به دیگری دارد. دارندة سهام عادی حق اطالع از وضعیت شرکت را دارد. 19 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران سهام ممتاز :این نوع سهام نیز همانند سهام عادی نشانگر مالکیت دارندة آن در یک شرکت است اما برخالف سهام عادی، سود سهام معینی دارد که پرداخت آن بر پرداخت سود سهام عادی مقدم است. 20 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ویژگی های سهام ممتاز سهام ممتاز برای دارندة آن دربردارندة نوعی حق مالکیت در شرکت است. سهام ممتاز سررسید ندارد. شرکت انتشاردهندة سهام ممتاز ،ملزم به وثیقه یا رهن داراییهای خود در قبال انتشار این اوراق نیست. معموًال سود از پیش تعیین شده و ثابتی به سهام ممتاز تعلق می گیرد. دارندة سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق تقدم دارد. معموًال اکثر سهام ممتاز بدون حق رأی هستند. 21 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران اوراق قرضه :ابزار بدهی درازمدت دولتها و شرکتها است .دارندة این اوراق ،براساس قرارداد حق دارد مقدار مشخصی بهره دریافت کند و در سررسید ،ارزش اسمی اوراق را پس گیرد. 22 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ویژگی های اوراق قرضه دارندة اوراق قرضه ،بستانکار شرکت ناشر است. اوراق قرضه دارای سررسید مشخص هستند. اوراق قرضه دارای ارزش اسمی مشخص هستند. دارندة اوراق قرض??ه در دریافت اص??ل و فرع سرمایة خ??ود ب??ر دیگران صاحبان شرکت ،حق تقدم دارد. به طور معمول ،دارندة اوراق قرضه در زمینة تص???میم گیریهای شرکت حق رأی ندارد. 23 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران اوراق مشارکت :این اوراق به منظور تأمین بخش??ی از من??ابع م??ورد نیاز طرحهای سودآور تولیدی و خدماتی منتشر میش???ود .اوراق مشارکت ،نوع خاصی از اوراق قرضه است که بهره یا سود آن ت??ا هنگام سررسید قطعی نیست. 24 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارهای ویژة مدیریت خطر قراردادهای اختیار معامله :قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در دورة زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. قراردادهای آتی :قرارداد خرید یا فروش یک دارایی در قیمت معین و در زمان معین در آینده است. قراردادهای معاوضه :توافقی دوطرفه برای مبادلة یک جریان نقدی در آینده است .این قرارداد ،برای مبادلة ارز ،کاال و نرخ بهره منعقد میشود. 25 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران نهادهای بازار سرمایه ‏ بورس اوراق بهادار :نهاد فعال در بازار دست دوم اوراق بهادار است که وظیفة اصلی آن فراهم آوردن بازاری شفاف برای دادوستد اوراق بهادار است. بورس کاال :نهاد سازمان یافت??ه ای اس??ت ک??ه ب??ه منظ??ور دادوس??تد ک??اال در چارچوب قرارداد آتی ،اختیار معامله و معاوضه تشکیل میشود. ‏ مؤسسات سپرده گذاری و نگهداری اوراق بهادار :این مؤسسات با ه???دف نگهداری اوراق بهادار و انتقال مالکیت اوراق بدون انتقال فیزیکی آن،و به ط??ور کلی تسهیل و تسریع دادوستد در بازار اوراق بهادار ایجاد شده اند. بانک سرمایه گذاری :در بازار اولیه فعالیت میکند و قیمت گذاری ،بازاریابی و فروش اوراق بهادار شرکتها را در انتش??ار اولی??ه از طری??ق عرض??ة عم??ومی یا خصوصی بر عهده دارد. ‏ ‏ 26 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  کارگزار :واسطة بین خریدار و فروشندة اوراق بهادار است که به عنوان نمایندة مشتری و به حساب مشتری ،در مقابل دریافت کارمزد ،به خریدوفروش اوراق بهادار می پردازد. معامله گر :واسطة مالی است که به حساب خود به خریدوفروش اوراق بهادار می پردازد و از تفاوت قیمت خرید و فروش سود می برد. بازارگردان :این نهاد با داشتن توان مالی و تخصص الزم ،عهده دار مسئولیت حفظ بازاری منظم و مداوم در سهامی خاص است. مشاور سرمایه گذاری :نهادی است که به اشخاص یا نهادهای دیگر در زمینة ارزشگذاری اوراق بهادار ،سرمایه گذاری در اوراق بهادار و خریدوفروش اوراق مزبور ،مشاوره می دهد. 27 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  شرکت سرمایه گذاری :واسطة مالی است ک??ه ک??ارکرد اص??لی آن ،مدیریت تخصصی سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار است. مؤسسه رتبه بند :کارکرد اص??لی این مؤسسات ،رتب??ه بن??دی اوراق بدهی شرکتها با توج??ه ب??ه ریس??ک ع??دم بازپرداخت یا ورشکستگی است. پردازشگر حرفه ای اطالعات :فعالیت عم???دة این مؤسسات، گردآوری و پردازش اطالعات به منظور اتخاذ تصمیم در زمین??ة سرمایه گذاری در اوراق بهادار است. 28 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران بورس اوراق بهادار بورس اوراق بهادار از مهمترین نهادهای فعال در بازار دس????ت دوم اوراق بهادار به شمار می آید .وظیفة اصلی ب???ورس اوراق بهادار، فراهم کردن بازاری شفاف برای دادوستد اوراق بهادار پذیرفت???ه شده و همچ??نین سیس??تمی مناسب ب??رای نظ??ارت ب??ر جریان دادوستد ،عملیات بازار و فعالیت اعضاست. 29 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران ابزارهای مالی مورد معامله در بازار سرمایة ایران سهام عادی گواهی حق تقدم اوراق مشارکت 30 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران مزایای پذیرفته شدن شرکت در بورس اوراق بهادار تأمین نیازهای مالی شرکت افزایش شناخت عموم مردم نسبت به شرکت و محصوالت آن در بازار و در نتیجه ارتقای جایگاه شرکت نزد مشتریان، پیمانکاران و تأمین کنندگان منابع مالی افزایش سطح اعتماد گروههای ذینفع به شرکت به دلیل الزام شرکت به رعایت شرایط اولیة پذیرش و سیاست افشای اطالعات ارزیابی عملکرد شرکت توسط بازار 31 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران نحوة پذیرش سهام عادی در بورس اوراق بهادار تهران دریافت درخواست پذیرش از شرکت یا یکی از مؤسسات کارگزاری یا از سهامدار عمده؛ بررسی مدارک ارسالی شرکت (در صورت کامل بودن مدارک ،گزارش مقدماتی تهیه و در صورت وجود نقص ،با شرکت برای رفع آن مکاتبه می شود)؛ ارسال مدارک شرکت به دبیرخانة هیئت پذیرش بعد از تایید دبیرکل؛ ابالغ شرایط مورد نظر هیئت پذیرش برای پذیرفتن شرکت به متقاضی؛ تهیة گزارش درج شرکت؛ ارسال گزارش درج به دبیرکل و درج رسمی نام شرکت در فهرست شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فهرست نرخهای سازمان بورس در صورت موافقت دبیرکل. 32 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران 33 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران 34 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تعریف - قانون تأسیس بOورس :ک??ارگزاران اشخاص??ی هس??تند ک??ه ش??غل آنها دادوستد اوراق بهادار اس???ت و معامالت در ب???ورس منحصرًا توس???ط این اشخاص انجام می گیرد. - آیین نامة اعطای مجوز و فعالیت کارگزار :کارگزار مؤسسه یا شرکتی است که با مجوز سازمان بورس ب??ه نماین??دگی از طرف اش??خاص یا ب??ه حساب خود به دادوس??تد اوراق بهادار پذیرفت??ه ش??ده در ب??ورس و سایر خدمات کارگزاری می پردازد. 35 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  خدمات قابل ارائه ‏ خدمات کارگزاری ‏ خدمات مالی خریدوفروش اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس پذیره نویسی ادارة امور سرمایه گذاری بازارگردانی ارائة مشاوره به شرکتهای متقاضی پذیرش در بورس ارائة مشاوره به سرمایه گذاران تأمین مالی اخذ تسهیالت اعتباری از بانکها و اشخاص 36 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  گسترش شبکة کارگزاری ایجاد کارگزاری های استانی افتتاح شعب و نمایندگی کارگزاری 37 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران  مهمترین شرایط اخذ مجوز کارگزاری هیئت مدیرة شرکتهای کارگزاری باید حداقل متشکل از 5عضو دارای سوابق مدیریتی قابل قبول و تحصیالت مرتبط باشد. حداقل سرمایة م??ورد نیاز ب??رای ک??ارگزاران فعال در ته??ران 5 میلیارد ریال و در سایر استانها یک میلیارد ریال است. مدیرعامل شرکت کارگزاری باید دارای گواهینامة ”مدیریت ارشد بازار سرمایه“ و همة کارکنانی که با سیستم معامالتی کارمی کنند نیز باید دارای گواهینامة ”اصول مقدماتی کارگزاری“ باشند. 38 مرکز تحقیقات و توسعه بازار سرمایه ایران