آلودگی هوا و روشهای اندازه گیری آلاینده ها

صفحه 1:
— 00| 25 53220111 — آلودگی هوا و روشهای اندازگیری آلایندها هو ساعت ۵ قربانی 

صفحه 2:
ربعضي یرها تعداد افرا 1 وال ان خود راز دست مي دمن ‎Pit‏ بیش قربا تم وا ان ۳ خاص مربوط به آسم. برونشیت - تنگي نفس و حملات قلبي و آلرژي هاي مختلف تنفسي است . 

صفحه 3:
آلودگي هوا عبارت است از حضور يك و یا بیش از يك الاينده در هواي ازاد كه ميتواند براي انسان يا محیط او مضر باشد اطلاق مي كردد. الاينده ها ممكن است طبيعي و یا ساخته دست بشر باشند و ممکن است به اشکال مختلف ذرات جامد یا قطرات مایع یا گاز باشند که بالغ بر 0 آلاینده مي باشند . 

صفحه 4:
طبقه‌بندی آلاینده‌ها ‎ie‏ الایت های هوا را می‌توان بر اساس منشا بر ۱ شیمیایی و حالت فیزیکی‌شان طبقه‌بندی نمود. این طبقه‌بندیها برای تنظیم بحث و بررسی در زمینه عوامل آلودگی هوا بکار می‌روند آلاینده‌ها بسته به منشاشان به دو گروه اولیه و ثانوی سم می‌شوند. آلاینده‌های اولیه از قبیل دی اکسیدسولفورها (502) , اکسیدهای نیتروژن (۱102) و هیدروکربنها (10) آن دسته از آلاینده‌ها هستند که مستقیما وارد اتمسفر شده‌اند و به همان شکل آزاد شده نیز در اتمسفر یافت می‌شوند. آلاینده‌های ثانوی نظیر ازن [03) و پراکسی استیل نبترات (۴۸۵۵) آن دسته از آلاینده‌ها هستند که در اتمسفر توسط یک واکنش فتوشیمیایی در اثر هیدرولیز و یا اکسیداسیون تشکیل می‌شوند. 

صفحه 5:
و ‎Gol‏ آلاینده‌ها لا ها اعم از گروه اولیه و ثانوی می‌توانتد بسته به ترکی 2 یشان به دو گروه آلی با معدني تقسیم شوند ۱۳۳۵ حاوی کربن و هیدروژن و بسیاری از آنها دارای عناصری مانند اکسیژن , نیتروژن , گوگرد و فسفر می‌باشند- هیدروکرینها پیات آلی هستند که تنها دارای کرین و هیدروزن اند ۳۱۵۰۲۱ کتونها دارای اکسیژن , کربن و هیدروژن هستند. ساير ترکیبات الك هم در مورد آلودگی هوا عبارند از کربوکسلی ات ۱۳ الکلها . اترها و استرها و آمین‌ها و ترکیبات آلی گوگردار. مواد کوب یاف شونده در هوای غیر آلوده عبارتتد از کری ‏ كسيد (00) ؛ دی اکسید کرین (602): كزيناتها ‎٠‏ كسا سولفور , اکسیدهای نیتروژن , ازن , هيدروزن فلورايد و هيدروزن کلراید. 

صفحه 6:
طبقه‌بندی آلاینده‌ها بر حسب حالت ماده ذرات آلاینده‌ها عبارتند از جامدات و مایعاتی که شامل غبار , دودهای غلیظ , دود , خاکستر , غبار مه الود و اسپری هستند. تحت شرایط مناسب ذرات آلاینده‌ها از اتمسفر جدا و ته نشین می‌شوند. آلاینده‌های گازی آلاینده‌های گازی که سیالهای بی‌شکل‌اند, کاملا فضای آزاد شده در آن اشفغال می‌کنند و بسیار شبیه به هوا عمل نموده و از اتمسفر جدا نمی‌شوند. در میان آلاینده‌های معروف گازی از اکسیدهای کربن , اکسیدهای سولفور ؛ اکسیدهای نیتروژن , هیدروکربتها و اکسید کننده‌ها می‌توان نام برد. 

صفحه 7:
بارس ار تركيبات الى 5" هذ ا به صورت 121" غيره 

صفحه 8:
— — ۰. ‏درات‎ ian os aa ذرات را می‌توان بر حسب نحوه تشکیل به صورت غبار , دود , دود غلیظ , دود حاصل از خاکستر , غبار مه آلود یا اسپری طبقه بندی نمود. غبار غبار عبارتست از ذرات کوچک جامد بوجود آمده از خرد شدن جرمهای بزرگتر در حین فرآیندهایی نظیر خرد کردن , اسبابت ‎Leal Goss‏ که ممکن است بطور مستقیم و با ۶ ۳۳۲ در اثر بکار گیری موادی از قبیل زغال سنگ , سیمان يا دانه‌ها وارد اتمسفر شوند. دود عبارت است از ذرات ریز جامد از احتراق ناقص ذرات آلی نظیر زغال سنگ , چوب یا تنباکو که عمدتا از کرین و سایر مواد قابل احتراق تشکیل یافته‌اند, تشکیل می‌شود. #7 

صفحه 9:
Soo by ‎ite ae‏ شدن يا فرآیندهای ذوب بوجود آید. * دود ناشی از خاکستر دود ناشی از خاکستر که از ذرات ‎LE wt‏ احتراق ریزی که ‏در گازهای حاصل از احتراق زغالسنگ بوجود می‌آید ‏© غبار مه آلود غبار مه آلود از ذرات مایع يا قطرات تشکیل شده در اثر مابع شدن بخار , پراکندگی یک مایع یا انجام یک واکنش شیمیایی بوجود می‌آید. 

صفحه 10:
"معروفترین ذرات معدنی موجود در اتمسفر: نینراتها , سولفاتها و فلزاتی آهن , سرب , منگنز , روی و وانادیم 

صفحه 11:
نولید ذرا ۸ ممکن است طبیعی و یا مضر به سلامت انسانها )> شی از خاکستر , دود , دوده‌ها , اکسیدهای فلزی و نمکها , فلزات روغنی یا قیری , قطرات اسیدی , سیلیکاتها و سایر غبارهای معدنی و دودهای غلیظ فلزی )باشند © کنترل ذرات ‎az SI‏ کنترل ذرات در محل تولید آنها یا به کمک رقیق سازی انجام پذیر است. اما اين اصل که رقیق کردن راه حل مشکل آلودگی است, دارای کاربرد نیست و نمی‌توان از آن به عنوان یک روش کنترل کننده مفید نام برد. تنها روش قابل قبول کنترل در محل تولید کننده آلودگی و متکی به اصول, ته نشین سازی , سانتریفوژ , فشرده نمودن , فیلتراسیون بارهای الکتریکی است. ‎ ‎ 

صفحه 12:


صفحه 13:
| ۱ یک ذره‌ی ریز با اس از ‎ls os eee‏ علطت صورت .۲۳ 

صفحه 14:
۳ ‏اندازه گیری وزن وبا غلطت؛ به‎ Ja ۳۳۱ ‏و و سای وزن یک ماده که معمولا جر‎ ‏سوب شیمیایی جدا شده و خشک شده است. روش‎ ‏گیری وزن و يا غلظت می گویند. در اين‎ solos galt ‏روش,یک دستگاه نمونه گیر فیلتر دار با حجم توده ای‎ ‏بالا(ساخته شده از یک وسیله‌ی دارای خلاً که هوا را از‎ ‏درون فیلتر عبور داده و ماده را جذب می کند) آلاینده های‎ ‏اتمسفری را به دام انداخته تا در مراحل بعد آزمایش های‎ ‏تعیین وزن و تحلیل های شیمیایی بر روی آنها انجام شود.‎ ‏در اين روش ذره های موجود در هوا در فیلتر باقی می‎ ‏مانند و سپس وزن فیلتر اندازه گیری می شود. وزن فیلتر‎ ‏دارای آلاينده ها منهای وزن یک فیلتر تمیز, مقدار ماده‌ی‎ . ‏ريز موجود در یک حجم معین از هوا را مشخص می کند‎ 

صفحه 15:
تشعشع : طیف نمایی زوج پلاسمای واسطه((10۳ طیف نمایی تشعشع ماهتاب اشعه‌ی ‏ 

صفحه 16:
ک و تس می دهد. اساس این تغييرات انرژی ماده در حالت تجزیه‌ی آتمی است. 

صفحه 17:
SH ۱۳ ‏با‎ i ‏نظارت ذر درو ای از روش‎ ‏س اتمى استفاده می شود. در روش های از‎ cls asl las cb. eee ‏فیلتر تفلون(۳۳۳۴) جمع آوری شدند. توسط یک اسید‎ ‏مناسب, از فیلتر تفلون جدا می شوند.‎ 

صفحه 18:
تیونه‌ای که در اثر واکنش با اسید آب دار شده است تبخیر می شود و سپس به عنصرهای سازنده اش در حالت گازی تجزیه می شود. عنصر اندازه گیری شده(در اين نمونه سرب) از درون ظرف بسته‌ی واکنش به درون یک ‎uns ous pele‏ نود وبا به درون ۱۳۰ آزمایش گرافیتی تزریق می شود. در اين هنگام نمونه به ذرات اتمی تبدیل می شود. سپس یک کاند میان تهی و 015 تلا بدون الکترود. می تواند متیعی بارش ‎Fs oy‏ جذب طول موح ذرات ریز فلز. اتم ها در یک حالت متحد و یا به اصطلاح در حالت پایه, انرژی را جذب کرده. برانگیخته می شوند و به سطح انرژی بالاتر می روند. آنگاه یک یک دستگاه آشکارساز(موج یاب) مقدار نور جذب شده توسط عنصر را اندازه گیری می کند. 

صفحه 19:
‎ag‏ تمود بد ‎seq corr gay‏ توان فلز الاينده را با استفاده از منحنى هاى درجه بندی, آماده ويا بطور مستقيم از طريق ابزار به دست ‎“i‏ ‏میزان تمرکز 

صفحه 20:
ب)اندازگیری آلاینده های گازی نظارت بر آلاینده های گازی را می توان با استفاده از اصول و روش های مختلفی انجام داد. برای نمونه نظارت و بررسی آلاینده ای مثل سولفور دراکسید(502) را می توان با استفاده از روشهای دینامیکی نمونه برداری و برای غلظت های میانگین تا بیش از یک دوره‌ی 24 ساعته و یا با آواده از نمونه برداری استاتیکی برای دور ‎GE sib‏ تر مثل 30 روز انجام داد. برخی از رایچ ترین فنون ‎dubs‏ ‏آلاینده های گازی عبارتند از: طیف سنجی نور, آشکارسازی ارتعا امواج با استفاده از روش های شیمیایی, رنگ نگاری گاز-طیف سنجی ‎(GC-MS) o>‏ طیف نمایی چهارمین دگرگونی حاصل از اشعه‌ی مادون قرمز(۳11۳۴). 

صفحه 21:
روش طیف سنجی نور طیف سنجی نور یکی از مفید ترین و در عین حال گسترده ترین روش مورد استفاده برای تحلیل های کمی است. یک طیف نمای نور, وسیله ایست که مقدار نور جذب شده و و ی نعت مطالعه را اندازه می کیرد ‎BM We‏ بدین طریق عمل می کند که یک پرتو نوری را از درون نمونه عبور می دهد و سپس شدت نوری را که به آشکارگر می رسد آندازه می گبرد. روش طیف سنجی (طیف نمایی) نور ‎Kio‏ بر اصول رنگ سنجی می باشد و معمولاً برای اندازه گیری غنا و تمرکز گاز دی اکسید سولفور به کار می رود. در اين روش رتك ها و مواد شيميايى با محلولى كه شامل 502 است ترکیب و مخلوط می شوند. رنگ محلول منجر به جذب مقادیر متفاوتی از نور می شود. نهایتا مقدار نور جذب شده نشانگر مقدار دی اکسید سولفور موجود در نمونه است. 

صفحه 22:
سب #7 آوزون را توسط اصل طیف سنجی اشعه‌ی فرابنفش تک رنگ جذب شده نیز می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. هنگامی که اشعه‌ی فرابنفش با طول موج 253.7 نانومتر از درون جایگاه چشمی عبور می کند, مقدار ثابتی از هوای مطلق و نیز هوای محیط به درون جایکاه کشیده می شود. شدت اشعه‌ی ماوراء بنفش که از جایگاه چشمی می گذرد. توسط اوزون موجود در نمونه تقلیل می یابد. این سیگنال کاهش یافته با سیگنال ثابت و تقلیل نیافته ای که از هوای مطلق در یافت می شود, مقایسه می شود. تفاوت ‎vil ov‏ دو شدت توسط دستگاه های الکترونیکی به یک متن تشریحی در مورد اوزون موجود در هوای محیط ترجمه می شود. 

صفحه 23:
۳ سای ارتعاش امواج با استخار :۳۳ روش ای کی آشکار سازی امواج که به منظور مشخص نمودن اجزای گازی یک نمونه استفاده مي شوند, به هنگام نیز به وسایل فوق العاده حساس,که گاها بسیار کمیاب هستند و پا بسیار گران تمام می شوند. برای مشخص نمودن آلاینده های جوی مانند اوزون, اسید های ی وزت و ترکیبات آنها, سرجشمه مي گيرند. اساس این روش بر طیف های ساتره از یک گونه‌ی کت که طي یک واکتش شیمیایی آیجاد نن ۲۳۳۳۱ بنا نهاده شده است. اکسیدهای نیتروژن را می توان به کمک واکنش 30 و 03 در حالت گازی آشکار کرد. 

صفحه 24:
== 9 ینه‌ی هوای طبیعی به همراه مقداری اوزون درون مخصوص نمونه مخلوط می شود. بخشی از 0 موجود طی یک واکنش معکوس به 02 فعال تبدیل می شود که منجر به بازگشت به یک سطح پایین تر انرژی گشته و و در نتیجه در جریان واکنش از خود نور ساتر مى ‎ule» Ly chemiluminescene |, 02.4 yy! iS‏ "آشکار سازی امواج طی یک واکنش شیمیایی" می نامیم. شدت این نور را می توان توسط لوله‌ی تکثیر کننده‌ی نور اندازه گیری کرد که با مقدار 70 موجود در نمونه متناسب است. یک واکنش ثانویه تمامی اکسید های نیتروژن را در نمونهدى هوا اندازه مى كيرد و در نتيجه تمرکز و غلظت 3702 را می توان محاسبه کرد. 

صفحه 25:
قت رود دستگاه رنگ نگاری گاز شامل یک ستو 57 راکو و نیز یک آشکارساز أست. در اين ور ۱۳۳۳ بررسى, ۲ طرف ستون عی رود و سین ب تما ۳ ۲ می شود. بعد به سمت ارساز يونيزاسيون با شعله‌ی هیدروژنی می‌رود. شعله‌ی موجود در يى أشكارساز يونيزاسيون شعله ای, با سوزاندن هیدروژن با هوا تولید می شود. وقتی که یک نمونه وارد اين ‎dod uo lene eee‏ هیدروکرین ها سوزانده ذه 01171 تبدیل می شوند که در نتیجه‌ی آن, الکترون آزاد می شود. 

صفحه 26:
موی الکترون ون 55 ار هیدروکرین های موجود در نمونه متناسب ۱ وتا سيكتال ‎Jeb‏ ار اشكار سار بوتیزاسیون ۲۱۳ ای توسط یک تقویت کننده تقویت شده و توسط یک نمایشگر و یا یک وسیله‌ی خارجی به صورت نتیجه‌ی خروجی مشخص می 

صفحه 27:
رنگ نگاری گاز- طیف سنجی جرم (15 -60) ابزار رنگ نگاری گاز- طیف سنجی جرم نيز به منظور مشخص نمودن ضحور تکیبات آلی فرار در نمونه مورد استفاده قرار می گیرد. طیف سنج ‎Sle‏ جرم, اختلاف بين نسبت جرم بر وزن (10/2) اتمها و یا مولکول های یونیزه شده را اندازه می گیرد تا آنها را از یکدیگر جدا کند. روش طیف سنجی جرمی برای تعیین خاصیت و معرفی نوع اتمها و مولکول ها و نیز برای مشخص نمودن اطلاعات شیمیایی و ساختاری مولکول ها مفید است. مولکول ها در هنگام متلاشی شدن, از الگوهای مشخص و ممایزی:بیرویسی کقند که‌این الگو‌ها اطلاعاقت:زا بزای تعیین هوبت: و تشخیض آچزای ساختازی آنها دز اختیاز فی نهد. 

صفحه 28:
یف نمایی چهارمین دگرگونی حاصل از اشعه: {FTIR) jo. با استفاده از روش فوق می توان هر دوی آلاینده های معیار و نیز آلاینده های سمی موجود در هوای محیط را مشخص کرده و مقادیر آنها را اندازه گیری کرد. 771۳ به طور مستقیم قابلیت تشخیص بیش از 120 آلاینده‌ی هوا همچون مونوکسید کربن, دی اکسیدسولفور و اوزون را داشته و نیز می تواند مقادیر کمی مربوط به آنها را اندازه گیری کند 

صفحه 29:
تا و را دارد. اين تکنولوژی بر پایه‌ی این واقعیت هاده شده است كه هر كازى اثر انكشت خاص خودش را دارد. به عبارت دیگر هر گازی رنگ هاى خاصى را جذ مى کند. گیرنده‌ق امواج ۳11۳ , تمام محدوده‌ی ‎sl» ub‏ فروسرخ را در بر گرفته و اثر انگشت های متفاوت گازهای موجود در محیط را مشخص می کند 

صفحه 30:
تین مونوکسید کربن به طور پیوسته توسط یک آنالیزگر که بر طبق اصل جذب اشعه‌ی فروسرخ عمل می کند, کنترل می شود. هوای محیط به داخل یک اتاقک نمونه گیری کشیده می شود و سپس یک اشعه‌ی فروسرخ از درون اين اتاقک عبور می کند. گاز 0 اشعه‌ی فروسرخ را جذب می کند و لذا هر گونه کاهشی در شدت باریکه‌ی اشعه‌ی فروسرخ, کار ویو مولکول هاق 0) با خبر می سازد ‎els Gigs‏ اشعه‌ی فوسرخ به طور مستقیم به غلظت 600 موجود در هوای نمونه أرى شنده بيستكى دارد. یک آشکارساز ویژه. اختلاف ‎AGE‏ ۳۳ وی فروسرن و نیز یک پاریکه‌ی ورگ ای کار ‎Pel Cal‏ آماده شده که گاز 00 در آن وجود ندارد تشکیل شده است را آندازه گیرت می کند. این اختلاف در شدت تابش فروسرح. توسط دسگاه ها آلکرونیکی به یک گزارش متتی از 00 ی موجود در هوای محیط بر می شود. در اين ترجمه واحد غلظت 00 بر حسب 00۳ می باشد. 

صفحه 31:
ن اندازه گیری کمی و کنترلی, درجه بندی می باشد. درجه کیره کردن دقت یک اندازه گیری را مشخص می ۳ ن خروجی یک فرایند تحت اندازه گیری و یک ورودی معین را ‎C‏ 5-2 می کند. ‏*5 هریک از روش های اصلی, پروسه های جامع درجه بندی خاص خود را زارت که برای اطمیتان از ‎gas ols‏ باید دنیال شوند. آزانس حفاظ ۱ ‎ees‏ رشقت أمريكا 8847 " همجنين اقدام به رشد و ول بر ۳ كسترددى كيفى كه به صورت تضمينى ارائه مى شوند تا اعتبار داده ها را ‎aus games‏ کردهاست. یکی از مولفه های اساسی تضمین کمی ایام بازرسی هاست. در یک فرایند بازرسی, یک و یا تعداد زیادی آزمایشگاه به تحليل یک نمونه‌ی معین استاندارد از آلاینده ای خاص می پردازند. اگر اين آزمایشگاه ها به نتایج مورد انتظار برسند می توانند تضمین کنند كه روش ها ‏یندهای موزد استفاده مونتتط ایستتگاه:های نظارتن:درست: وزدهیق ‎ ‎ 

صفحه 32:


صفحه 33:
ت در هنگام عبور از فیلتر ها به دام انداخته شده و وس فلترها ورن کشی شده و بدین ترتیب حفیار لاه حاصل می شود. 

صفحه 34:
‎J‏ 0 عنصر فلز يا ترکیب‌فلزدار.مثال:سرب ‎(Hg) ogi‏ روی(20) ‏در این ‎SiS‏ تغیبرات انرژی در نمونه‌ی موجود که در حالت اتمی است اندازه گیری می شود. تشعشعات سانع شده از نمونه تابعی از اتمهای آلاینده‌ی موجود در نمونه 

صفحه 35:
تاو نوی دب نننده توتسط تمونه | ‎lol‏ ۱۳۳۱ ین مقدار نشانگر مقدار ماده‌ی مورد نظر(آلاینده) در نمونه‌ی در دست است 

صفحه 36:
ارتعاشات امواج با استفا ‎NO2, 03°‏ * اساس اين روش بر روی اشعه های ساتع شده از یک نوع برانگیخته که در طی یک واکنش شیمیایی رخ می دهد ‏استوار است. می توان این اشعه ها را به صورت رن های مریی حاصل از آنها در طیف ‎ya‏ اشاره کرد. 

صفحه 37:
"به نسبت مقدار و تعداد انمهای کربن در یک نمونه‌ی گازی,واکنش متناسب نشان می دهد. 

صفحه 38:
9 نمایی جرم, از تفاوت جرم وزنی اتمها(۷6/2) و یا مولوکول های یونیزه شده استفاده می کند تا آنها را ‎iy‏ ‏یکدیگر تمیز دهد. 

صفحه 39:
CO, VOC, CH: onl ‏#باتاباندناشعه‌ی‌مادون‌قرمز(فروسرخ), نمونه به جذب‎ ‏اشعه می پردازد و تفاوت در میزان جذب در ترکیبات‎ مختلف اندازه ‎Go SHS‏ شود. 

به نام آنکه هستی نام از او یافت آلودگی هوا و روشهای اندازگیری آالیندها ساليانه 3ميليون نفر در اثر آلودگي هوا جان خود را از دست مي دهند كه 90درصد آنان در كشورهاي توسعه يافته هستند .دربعضي كشورها تعداد افرادي كه در اثر همين عامل جان خود را از دست مي دهند بيشتر از قربانيان سوانح رانندگي است .اين مرگ و مير بطور خاص مربوط به آسم ،برونشيت -تنگي نفس 8و حمالت قلبي و آلرژي هاي مختلف تنفسي است . تعريف آلودگي هوا آلودگي هوا عبارت است از حضور يك و يا بيش از يك آالينده در هواي آزاد كه ميتواند براي انسان يا محيط او مضر باشد اطالق مي گردد .آالينده ها ممكن است طبيعي و يا ساخته دست بشر باشند و ممكن است به اشكال مختلف ذرات جامد يا قطرات مايع يا گاز باشند كه بالغ بر 180آالينده مي باشند . طبقه‌بندی آالینده‌ها تمامی آالینده‌های هوا را می‌توان بر اساس منشا ترکیب شیمیایی و حالت فیزیکی‌شان طبقه‌بندی نمود .این طبقه‌بندیها برای تنظیم بحث و بررسی در زمینه عوامل آلودگی هوا بکار می‌روند آالینده‌ها بسته به منشاشان به دو گروه اولیه و ثانوی تقسیم می‌شوند .آالینده‌های اولیه از قبیل دی اکسیدسولفورها ( ، )SO2اکسیدهای نیتروژن ( )NO2و هیدروکربنها ( )HCآن دسته از آالینده‌ها هستند که مستقیما وارد اتمسفر شده‌اند و به همان شکل آزاد شده نیز در اتمسفر یافت می‌شوند. آالینده‌های ثانوی نظیر ازن ( )O3و پراکسی استیل نیترات ( )PANآن دسته از آالینده‌ها هستند که در اتمسفر توسط یک واکنش فتوشیمیایی در اثر هیدرولیز و یا اکسیداسیون تشکیل می‌شوند.  ترکیب 8شیمیایی آالینده‌ها آالینده‌ها اعم از گروه اولیه و ثانوی می‌توانند بسته به ترکیب شیمیایی‌شان به دو گروه آلی یا معدنی تقسیم ش8وند .ترکیبات آلی حاوی کربن و هیدروژن و بسیاری از آنها دارای عناصری مانند اکسیژن ،نیتروژن ،گوگرد و فسفر می‌باشند 8.هیدروکربنها ترکیبات آلی ه8ستند که تنها دارای کربن و هیدروژن‌اند .آلدئیدها و کتونها دارای اکسیژن ،کربن و هیدروژن ه8ستند .سایر ترکیبات آلی مهم در مورد آلودگی هوا عبارتند از :کربوکسیلیک اسیدها ، الکلها ،اترها و استرها و آمین‌ها و ترکیبات آلی گوگردار .مواد معدنی یافت 8شونده در هوای غیر آلوده عبارتند از کربن ، منوکسید ( ، 8)COدی اکسید کربن ( ،)CO2کربناتها ،اکسیدهای سولف8ور ،اکسیدهای نیتروژن ،ازن ،هیدروژن فلوراید و هیدروژن کلراید. طبقه‌بندی آالینده‌ها بر حسب حالت ماده ‏ذرات آالینده‌ها عبارتند از جامدات و مایعاتی که شامل غبا8ر ،دود8های غلیظ ، دود ،خاکس8تر ،غبار مه آلود و اسپری هس8تند .تحت شرایط مناسب ذرات آالینده‌ها از اتمس8فر جدا و ته‌نشین می‌شوند. ‏آالینده‌های گا8زی آالینده‌های گا8زی که سیالهای بی‌شکل‌اند ،کامال فضای آزاد شده در آن اشغا8ل می‌کنند و بس8یار شبیه به هوا عمل نمود8ه و از اتمسفر جدا نمی‌شوند .در میان آالینده‌های معروف 8گازی از اکسیدها8ی کربن ،اکس8یدهای سول8فور ، اکسیدهای نیتروژن ،هیدروکربنها و اکس8ید کننده‌ها می‌توان نا8م برد.8 طبقه بندی ذرات : خواص فیزیکی که عبارتند از اندازه ،شکل ،ته‌نشین شدن و کیفیت نوری خواص شیمیایی که عبارتند از ترکیبات آلی و مع8دنی خواص بیولوژیکی به صورت باکتریها ،ویروسها ،هاگها و غیره نحوه تشکیل ذرات : ذرات را می‌توان بر حسب نحوه تشکیل به صورت غبار ،دود ، دود غلیظ ،دود حاصل از خاکستر ،غبار مه آلود یا اسپری طبقه بندی نمود. غبار غبار عبارتست از ذرات کوچک جامد بوجود آمده از خرد شدن جرمهای بزرگتر در حین فرآیندهایی نظیر خرد کردن ،آسیاب کردن یا انفجار که ممکن است بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در اثر بکار گیری موادی از قبیل زغال سنگ ،سیمان یا دانه‌ها وارد اتمسفر شوند. ‏دود عبارت است از ذرات ریز جامد از احتراق ناقص ذرات آلی نظیر زغال سنگ ،چوب یا تنباکو که عمدتا از کربن و سایر مواد قابل احتراق تشکیل یافته‌اند ،تشکیل می‌شود. دود غلیظ عبارت است از ذرات جامد ریزکه از مایع شدن بخارات مواد جامد تشکیل می‌شود .دود غلیظ ممکن است در اثر تصعید ،تقطیر ،تکلیس شدن یا فرآیندهای ذوب فلزات بوجود آید. دود ناشی از خاکستر دود ناشی از خاکسترکه از ذرات غیر قابل احتراق ریزی که در گازهای حاصل از احتراق زغالسنگ بوجود می‌آید تشکیل یافته است. غبار مه آلود غبار مه آلود از ذرات مایع یا قطرات تشکیل شده در اثر مایع شدن بخار ،پراکندگی یک مایع یا انجام یک واکنش شیمیایی بوجود می‌آید.  ذرات آلی موجود در اتمسفر :فنلها ،اسیدهای آلی و الکلها معروفترین ذرات معدنی موجود در اتمسفر :نیتراتها ، سولفاتها و فلزاتی آهن ،سرب ،منگنز ،روی و وانادیم  منابع تولید ذرات ذرات ممکن است طبیعی و یا مضر به سالمت انسانها (دود ناشی از خاکستر ،دود ،دوده‌ها ،اکسیدهای فلزی و نمکها ، فلزات روغنی یا قیری ،قطرات اسیدی ،سیلیکاتها و سایر غبارهای معدنی و دودهای غلیظ فلزی )باشند کنترل ذرات اگر چه کنترل ذرات در محل تولید آنها یا به کمک رقیق سازی انجام پذیر است ،اما این اصل که رقیق کردن راه حل مشکل آلودگی است ،دارای کاربرد نیست و نمی‌توان از آن به عنوان یک روش کنترل کننده مفید نام برد .تنها روش قابل قبول کنترل در محل تولید کننده آلودگی و متکی به اصول ،ته‌ نشین سازی ،سانتریفوژ ،فشرده نمودن ، فیلتراسیون بارهای الکتریکی است.  اصول اندازگیری و نمونه برداری آالیندها اندازگیری ذره های جامد ِ ریز: نظارت بر ذره های ریز مع8موال ً با اندازه گیری های دستی و متعاقب آن آنالیزهای آزمایشگاهی صورت می گیرد .اندازه گیری یک ذره‌ی ریز با استفاده از اصول اندازه گیری وزن و یا غلظت صورت می گیرد. تعریف روش آنالیز اندازه گیری وزن ویا غلظت :به تحلیل کمی و شیمیایی وزن یک ماده که معموال ً جزیی از یک رسوب شیمیایی جدا شده و خشک شده است ،روش آنالیز اندازه گیری وزن و یا غلظت می گویند .در این روش،یک دستگاه نمونه گیر فیلتر دار با حجم توده ای باال(ساخته شده از یک وسیله‌ی دارای خأل که هوا را از درون فیلتر عبور داده و ماده را جذب می کند) آالینده های اتمسفری را به دام انداخته تا در مراحل بعد آزمایش 8های تع8یین وزن و تحلیل های شیمیایی بر روی آنها انجام شود. در این روش ذره های موجود در هوا در فیلتر باقی می مانند و سپس وزن فیلتر اندازه گیری می شود .وزن فیلتر دارای آالینده ها منهای وزن یک فیلتر تمیز ،مقدار ماده‌ی ریز موجود در یک حجم معین از هوا را مشخص می کند .  آنالیز مواد شیمیایی می تواند با استفاده از روش های زیر انجام شود: طیف سنجی جذب در مقیاس اتمی()AAS · طیف سنجی تشعشع ماهتابی()AFS · طیف نمایی زوج پالسمای واسطه((ICP · طیف نمایی تشعشع ماهتاب اشعه‌ی X · طیف سنجی جذب در مقیاس 8اتمی ()AAS روش فوق رایج ترین روش برای تعیین عناصر تنها و منفرد در نمونه های آنالیز شده است.دستگاه AASیک وسیله‌ی حساس است که تا 60عنصر فلزی یا ترکیب فلز دار را به طور کمی تشخیص می دهد .اساس این تکنیک بر اندازه گیری تغییرات انرژی ماده در حالت تجزیه‌ی اتمی است. یک ماده‌ی تجزیه شده‌ی اتمی در واقع ماده ایست که ترکیب شیمیایی آن به روش تحلیل شیمیایی مشخص شده است .به عنوان مثال برای اندازه گیری سرب موجود در فرایند نظارت ذره ای ،از روش طیف سنجی جذب در مقیاس اتمی استفاده می شود .در روش های اندازه گیری وزن و یا غلظت ،بع8د از آنکه ذرات سرب توسط یک فیلتر تفلون( )PTFEجمع آوری شدند ،توسط یک اسید مناسب ،از فیلتر تفلون جدا می شوند. نمونه‌ای که در اثر واکنش با اسید آب دار شده است تبخیر می شود و سپس 8به عنصرهای سازنده اش در حالت گازی تجزیه می شود .عنصر اندازه گیری شده(در این نمونه سرب) از درون ظرف بسته‌ی واکنش 8به درون یک زبانه‌ی آتش 8کشیده می شود و یا به درون یک بوته‌ی آزمایش گرافیتی تزریق می شود .در این هنگام نمونه به ذرات اتمی تبدیل می شود .سپس 8یک کاتد ِ میان تهی و یا المپ خأل بدون الکترود ،می تواند منبعی باشد به منظور جذب طول موج ذرات ریز فلز .اتم ها در یک حالت متحد و یا به اصطالح در حالت پایه ،انرژی را جذب کرده، برانگیخته می شوند و به سطح انرژی باالتر می روند. آنگاه یک یک دستگاه آشکارساز(موج یاب) مقدار نور جذب شده توسط عنصر را اندازه گیری می کند. بنابراین تعداد اتم های در حالت پایه‌ی موجود در شعله‌ی آتش 8یا بوته‌ی آزمایش 8تعیین می گردد .اطالعات خروجی از چنین طیف سنجی را می توان توسط یک دستگاه مخصوص بر روی یک نوار به صورت یک نمودار درآورد و یا توسط کامپیوتر پردازش نمود .بدین ترتیب می توان میزان تمرکز فلز آالینده را با استفاده از منحنی های درجه بندی ،آماده و یا بطور مستقیم از طریق ابزار به دست آورد. ب)اندازگیری آالینده های گازی نظارت بر آالینده های گازی را می توان با استفاده از اصول و روش های مختل8فی انجام داد .برای نمونه نظارت 8و بررسی آالینده ای مثل سولفور دراکسید( )SO2را می ی نمونه برداری و برای توان با استفاده از روشهای دینامیک ِ غلظت های میانگین تا بیش از یک 8دوره‌‌ی 24ساعته و یا با استفاده از نمونه برداری استاتیکی برای دوره های طوالنی تر مثل 30روز انجام داد .برخی از رایج ترین فنون تحلیل آالینده های گازی عبارتند از: طیف سنجی نور ،آشکارسازی ارتعا امواج با استفاده از روش های شیمیایی ،رنگ 8نگاری گاز-طیف سنجی جرم( ،)GC-MSطیف نمایی چهارمین دگرگونی حاصل از اشعه‌ی مادون قرمز(.)FTIR روش طیف سنجی نور طیف سنجی نور یکی از مفید ترین و در عین حال گسترده ترین روش مورد استفاده برای تحلیل های کمی است .یک طیف نمای نور ،وسیله 8ایست که 8مقدار نور جذب شده توسط نمونه‌ی تحت مطالعه 8را اندازه می گیرد .این ابزار بدین طریق عمل می کند که یک پرتو نوری را از درون نمونه عبور می دهد و سپس شدت نوری را که به آشکارگر می رسد اندازه می گیرد .روش طیف سنجی (طیف نمایی) نور متکی بر اصول رنگ سنجی می باشد و معموال ً برای اندازه گیری غنا و تمرکز گاز دی اکسید سولفور به 8کار می رود .در این روش رنگ ها و مواد شیمیایی با محلولی که 8شامل SO2 است ترکیب و مخلوط می شوند .رنگ محلول منجر به جذب مقادیر متفاوتی از نور می شود .نهایتا ً مقدار نور جذب 8شده نشانگر مقدار دی اکسید سولفور موجود در نمونه است. اوزون را توسط اصل طیف سنجی اشعه‌ی فرابنفش تک رنگ جذب شده نیز می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. هنگامی که اشعه‌ی فرابنفش با طول موج 253.7نانومتر از درون جایگاه چشمی عبور می کند ،مقدار ثابتی از هوای مطلق و نیز هوای محیط به درون جایکاه کشیده می شود. شدت اشعه‌ی ماوراءِ بنفش که از جایگاه چشمی می گذرد، توسط اوزون موجود در نمونه تقلیل می یابد .این سیگنال کاهش یافته با سیگنال ثابت و تقلیل نیافته ای که از هوای مطلق در یافت می شود ،مقایسه می شود .تفاوت بین این دو شدت توسط دستگاه های الکترونیکی به یک متن تشریحی در مورد اوزون موجود در هوای محیط ترجمه می شود.  آشکار سازی ارتعاش امواج با استفاده از روش 8های شیمیایی : روش های شیمیایی آشکار سازی امواج که به منظور مشخص نمودن اجزای گازی یک نمونه استفاده می شوند، به هنگام نیز به وسایل فوق العاده حساس،که گاها ً بسیار کمیاب هستند و یا بسیار گران تمام می شوند ،برای مشخص نمودن آالینده های جوی مانند اوزون ،اسید های نیتروژن و سولفور و نیز ترکیبات آنها ،سرچشمه می گیرند .اساس این روش بر طیف های ساتره از یک گونه‌ی برانگیخته که طی یک واکنش 8شیمیایی ایجاد شده است، بنا نهاده شده است .اکسیدهای نیتروژن را می توان به کمک واکنش NO 8و O3در حالت گازی آشکار کرد. یک نمونه‌ی هوای طبیعی به همراه مقداری اوزون درون یک ظرف مخصوص نمونه مخلوط می شود .بخشی از NO موجود طی یک واکنش معکوس به NO2فعال تبدیل می شود که منجر به بازگشت به یک سطح پایین تر انرژی گشته و و در نتیجه در جریان واکنش از خود نور ساتر می کند .این پدیده را chemiluminesceneو یا همان "آشکار سازی امواج طی یک واکنش شیمیایی" می نامیم. شدت این نور را می توان توسط لوله‌ی تکثیر کننده‌ی نور اندازه گیری کرد که با مقدار NOموجود در نمونه متناسب است .یک واکنش 8ثانویه تمامی اکسید های نیتروژن را در نمونه‌ی هوا اندازه می گیرد و در نتیجه تمرکز و غلظت NO2را می توان محاسبه کرد.  رنگ نگاری گاز ()GC در نظارت بر آلودگی هوا ،روش رنگ نگاری گاز بعالوه‌ی یک آشکار ساز یونیزاسیون تابشی ( )FIDزوج مناسبی هستند که برای تشخیص هویت کیفی و نیز تعیین ویژگی های کمی ترکیبات آلی فرار()VOCs به کار می روند .دستگاه رنگ نگاری گاز شامل یک ستون ،یک اجاق(کوره) ،و نیز یک آشکارساز است .در این وسیله نمونه‌ی تحت بررسی ،به طرف ستون می رود و سپس به ترکیبات منفرد تجزیه می شود .بعد به سمت آشکارساز یونیزاسیون با شعله‌ی هیدروژنی می‌رود .شعله‌ی موجود در یک آشکارساز یونیزاسیون شعله ای ،با سوزاندن هیدروژن با هوا تولید می شود .وقتی که یک نمونه وارد این قسمت از دستگاه می شود ،هیدروکربن ها سوزانده شده و به یون تبدیل می شوند که در نتیجه‌ی آن ،الکترون آزاد می شود. یک دستگاه جمع آوری کننده‌ی الکترون ،که ولتاژ معینی را برای قطبش 8دادن اعمال می کند ،الکترون های آزاد را جذب کرده و جریانی از الکترون ها تولید می کند که با مقدار هیدروکربن های موجود در نمونه متناسب است. سرانجام سیگنال حاصل از آشکارساز یونیزاسیون شعله ای توسط یک تقویت کننده تقویت شده و توسط یک نمایشگر و یا یک وسیله‌ی خارجی به صورت نتیجه‌ی خروجی مشخص می گردد.  رنگ نگاری گازـــ طیف سنجی جرم ()GC- MS ‏ ابزار رنگ نگاری گاز -طیف سنجی جرم نیز به منظور مشخص نمودن ضحور تکیبات آلی فرار در نمونه مورد استفاده قرار می گیرد .طیف سنج های جرم ،اختالف بین نسبت جرم بر وزن ( )m/Zاتمها و یا مولکول های یونیزه شده را اندازه می گیرد تا آنها را از یکدیگر جدا کند .روش طیف سنجی جرمی برای تعیین خاصیت و معرفی نوع اتمها و مولکول ها و نیز برای مشخص نمودن اطالعات شیمیایی و ساختاری مولکول ها مفید است .مولکول ها در هنگام متالشی شدن ،از الگوهای مشخص و متمایزی پیروی می کنند که این الگو ها اطالعاتی را برای تعیین هویت و تشخیص اجزای ساختاری آنها در اختیار می نهد.  طیف نمایی چهارمین دگرگونی حاصل از اشعه‌ی قرمز(:8)FTIR با استفاده از روش فوق می توان هر دوی آالینده های معیار و نیز آالینده های سمی موجود در هوای محیط را مشخص کرده و مقادیر آنها را اندازه گیری کرد FTIR .به طور مستقیم قابلیت تشخیص بیش از 120آالینده‌ی هوا همچون مونوکسید کربن ،دی اکسیدسولفور و اوزون را داشته و نیز می تواند مقادیر کمی مربوط به آنها را اندازه گیری کند.  تکنولوژی FTIRهمچنین توانایی تشخیص و اندازه گیری مقادیر مربوط 8به آالینده های گازی همچون تولوئن ،بنزن و متانول را دارد .این تکنولوژی بر پایه‌ی این واقعیت بنا نهاده شده است که هر گازی اثر انگشت خاص خودش را دارد .به عبارت دیگر هر گازی رنگ های خاصی را جذ می کند .گیرنده‌ی امواج ، FTIRتمام محدوده‌ی طیف های فروسرخ را در بر گرفته و اثر انگشت های متفاوت گازهای موجود در محیط را مشخص می کند  مونوکسید کربن به طور پیوسته توسط یک آنالیزگر که بر طبق اصل جذب اشعه‌ی فروسرخ عمل می کند ،کنترل می شود .هوای محیط به داخل یک اتاقک نمونه گیری کشیده می شود و سپس یک اشعه‌ی فروسرخ از درون این اتاقک عبور می کند .گاز COاشعه‌ی فروسرخ را جذب می کند و لذا هر گونه کاهشی در شدت باریکه‌ی اشعه‌ی فروسرخ، ما را از وجود مولکول های COبا خبر می سازد .میزان کاهش شدت اشعه‌ی فوسرخ به طور مستقیم به غلظت COموجود در هوای نمونه برداری شده بستگی دارد .یک آشکارساز ویژه ،اختالف تابش بین این باریکه‌ی فروسرخ و نیز یک باریکه‌ی دورگه ای که از یک اتاقک از پیش آماده شده که گاز COدر آن وجود ندارد تشکیل شده است را اندازه گیری می کند .این اختالف در شدت تابش فروسرخ ،توسط دستگاه های الکترونیکی به یک گزارش متنی از COی موجود در هوای محیط ترجمه می شود .در این ترجمه واحد غلظت COبر حسب ppmمی باشد. کالیبره کردن: نخستین اندازه گیری کمی و کنترلی ،درجه بندی می باشد .درجه بندی(کالیبره کردن) ،دقت یک اندازه گیری را مشخص می کند .بدین ترتیب که رابطه‌ی بین خروجی یک فرایند تحت اندازه گیری و یک ورودی معین را تبیین و تشریح می کند. ‏ هر یک از روش های اصلی ،پروسه های جامع درجه بندی خاص خود را دارند که برای اطمینان از نتایج دقیق ،باید دنبال شوند .آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا " " EPAهمچنین اقدام به رشد و تولید برنامه های گسترده‌ی کیفی که به صورت تضمینی ارائه می شوند تا اعتبار داده ها را تضمین کنند ،کردهاست .یکی از مؤلفه های اساسی تضمین کمی ،انجام بازرسی هاست .در یک فرایند بازرسی ،یک و یا تعداد زیادی آزمایشگاه به تحلیل یک نمونه‌ی معین استاندارد از آالینده ای خاص می پردازند .اگر این آزمایشگاه ها به نتایج مورد انتظار برسند می توانند تضمین کنند که روش ها و فرآیند‌های مورد استفاده توسط ایستگاه های نظارتی درست و دقیق هستند. روش های اندازه گیری و تحلیل آالینده های هوا : ‏روش ‏متغیر اندازه گیری شده ‏اصل مورد استفاده ندازه گیری وزن یا غلظت ‏PM10, PM2.5 ذرات در هنگام عبور از فیلتر ها به دام انداخته شده و سپس فیلترها وزن کشی شده و بدین ترتیب مقدار آالینده حاصل می شود. طیف سنجی جذب در مقیاس اتمی()AAS ‏بیش 8از 60عنصر فلز یا ترکیب‌فلزدار‌‌.مثال:سرب(،)Pb جیوه( ،)Hgروی()Zn ‏در این تکنیک تغییرات انرژی در نمونه‌ی موجود که در حالت اتمی است اندازه گیری می شود .تشعشعات ساتع شده از نمونه تابعی از اتمهای آالینده‌ی موجود در نمونه است.  طیف نور سنجی یا طیف سنجی نور ِ ‏SO2, O3 مقدار نور جذب شده توسط نمونه را اندازه می گیرد. این مقدار نشانگر مقدار ماده‌ی مورد نظر(آالینده) در نمونه‌ی در دست است آشکارسازی ارتع8اشات امواج با استفاده از روش های شیمیایی ‏ ‏NO2, O3 اساس این روش بر روی اشعه های ساتع شده از یک نوع برانگیخته که در طی یک واکنش 8شیمیایی رخ می دهد، استوار است .می توان این اشعه ها را به صورت رنگ های مریی حاصل از آنها در طیف بین اشاره کرد. رنگ نگاری گازــ آشکارگرتابشهای حاصل از یونیزاسیون ‏VOC ‏به نسبت مقدار و تعداد اتمهای کربن در یک نمونه‌ی گازی‌،واکنش 8متناسب نشان می دهد. رنگ نگاری گاز ــ طیف نمایی جرم()GC_MS ‏VOC ‏طیف نمایی جرم ،از تفاوت جرم وزنی اتمها( )M/Zو یا مولوکول های یونیزه شده استفاده می کند تا آنها را از یکدیگر تمیز دهد. طیف نمایی چهارمین دگرگونی حاصل از اشعه‌ی فروسرخ ‏CO, VOC, CH4 ‏با‌تاباندن‌اشعه‌ی‌مادون‌قرمز(فروسرخ) ،نمونه به جذب این اشعه می پردازد و تفاوت در میزان جذب در ترکیبات مختلف اندازه گیری می شود.