کسب و کاراقتصاد و مالیسرمایه‌گذاری و بورس

آموزش سرمايه گذاری در بورس اوراق بهادار

صفحه 1:
بسم الله الرحمن الرحيم

صفحه 2:
آموزش سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار

صفحه 3:

صفحه 4:
1 بازرگانان برای دسترسی به وجوه بيعش را رهمجنين ود نش ررس وی و کار خود در پی یافتن شراکت با افراد دیگر بودند. بر لین اساس دو یا چند نفر توافتی می کردند آورده شخصی به مشارکت داشته باشند و از تفع یا ضور حاصله هم به نسبت مشخصی سهم ببند تا پایان قرن هجدهم میلادی, واحدهای تجاری یا به صورت واحدهای تک مالکی و یا به صورت شرکت های غیرسهامی» یعنی با مالکیت چند نفر شریک تاسیس می‌شدند. هم زمان با پیشرفت علوم تجربی و پیدایش انقلاب صنعتیکشورهای پیشرفته اروپاٍ گسترش قلمرو تجارتی خود نموده و علاوه بر تسلط بر بازارهای کشورهای دیگر» مستعمرات خود را بسط و توسعه دادن. در نتيجه عوامل فوق که خود مستلزم در اختیر داشتن مقادیر هنگفتی سرمایه بود. سرمایه داران به فکر به کارگیری پس اندازهای اندک مُردم افتاده و اقدام به تأئیس شرکت های سهامی کردند و ببین ترتیب اولین شرکت های سهامی به صورت محدود در اروپا تشکیل شدند.

صفحه 5:
امروزه شرکت های سهامی عام که در تمام دنیا مهمترین شرکت ها را تشکیل می‌دهند و هدف اصلی تاسیس شرکت های سهامی به کار انداختن سرمایه های مردم در مقیاس وسیع تربه منظور کسب سود بیشتر و حفظ سرمایه افراد می‌باشد. بدیهی است که تاسیس شرکت های سهامی به دلیل مزایای متعددی که نسبت به سایر انواع شرکت ‎So cla‏ دارده سال به سال افزايش يافته و از طرف دیگر شرکت های سهامی تکامل یافته اند.

صفحه 6:
> ry ‏كانون قلتى. را 5 5 است‎ a ‏شی واحد به تحو آشاعه. بنابراين شرکت واحدیل اس از تب‎ ‏یک منابع و امکنلتی را اعم از وجه نقد. وسایل, تجهیزا‎ ‏تحصیل سود در ا ار آن قرار داده‌لند و مالکیِ بر آن ب‎ ‏می‌باشد. در قانون تجارت شرکت به صراحت تاریف نشده|‎ تعریف شرکتنامه در لین قانون می‌توان شرکت بل 1 است از قراردادی که به موجب آن شر دين وسيله ‎Br apt ils cla‏ 5

صفحه 7:
ماده ۲۰ قانون تجارت شرکتهای تجاری را به ۷ نوع تقسیم نموده است: ۱)شرکت سهامی ۲) شرکت با مسئولیت محدود ۲) شرکت تضامنی ۴)شرکت مختلط غیرسهامی(مسئولیت محفوفاتضامنج) ۵) شرکت مختلط سهامی(سهامی+تضامنی) ۶) شرکت نسبی ‎(V‏ شرکت تعاونی تولید و مصرف.

صفحه 8:
۶ شرکولیی که شتحصیت اعتباری و ضملنت 6کا مان ها الك نابيها رركت تضامنی و شرکت نسبی, ۲ شرکتهایی که فقط سرمایه در آن‌ها دخللت دارد.مانند.شرکت سهامی و شرکت با مسئولیت محدود. 7 شرکتهایی که از ترکیب دو قسم فوق تشکیل می‌شوند مانند شرکتهای مختاط. ۷ شرکتهایی که تعداد شرکا در آن دخالت دارند مانئد شرکتهای تعاونی. ۲ در بحث راجع به بورس اوراق بهادار ما تنها ها شركتهاى سهامى ون هم از نوع عام سر و کار داریم.

صفحه 9:
امى و انواع آن ‎١ ole Gb ©‏ قانون تجارت ؛ شركت سهبط حتطعتى اتش اكد بيرك ايان به سهام تقسیم شده و مسئولیت صا احبان سهام محدود به مبلغ اسمی سرمایه آن‌ها می‌باشد. "طبق ماده ۴ قانون تجارت شرکتهای سهامی به دو نوع تیم می‌شوند: ‏* نوع اول: سرکتهای سهامی عام: شرکتهایی هستند که مؤسسين آن‌ها قسمتی از سرمایه شرکت رالز طریق فروش سهام به مردم تأمين می‌کنند. ‏* نوع دوم: شرکتهای سهامی خاص: شرکتهایی که تمام سرمایه آن‌ها در موقع تأسیس منحصرا توسط موسسین تأمین می‌گردد. ‎

صفحه 10:
تفاوت شر کتهای سهامی عام و خاص v ۰ عر کت سهامی عام برای تامین سرمايه اقدام به پذیره نوس عوومی می تم الم ولی شرت رک گوامی خاص: حق مراجعه به عامه را ندارد. نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی عام مشروطاه موافقت لهام د اران تیست. وی در کت سهامی خاص. چلین نقل و انتقلی منوط به توق مان باتتام موسي تيت الوا اواك شرکت سهامی عام. قابل عرضه در بازار بورس می‌باشد ولی شرکت سهامی خاص چنین اجازه‌ای ندارد. حداقل سرمایه بیلی تاسیس شرکت سهامی عام ۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال می باشد در حالی که حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت سهامی خاص 7( ‎mabe Jo‏ حداقل تعداد شرکا شرکت.سهامی عام ۵ نفر و در ش كتفي لوي خاص + كل ‎١‏ ل *

صفحه 11:
تنها شركتهاى سهامى عام هستند كه قابليت عرضه (خريد و فروش) در بورس را دارا مىباشند. از اين رو در ادامه مباحث ما تنها مربوط به شرکتهای سهامی عام خواهد بود.

صفحه 12:
چرا شکل سهامی واحدهای تجاری» این قدر از جذابیت برخوردار است؟ ‎i‏ (os)

صفحه 13:
۰ برای پاسخ به اين سوّال. ویژگی‌هایی که شرکتهای سهامی را از واحدهای تجاری تک‌مالکی و سایر اشکال دیگر شرکت ‎More‏ ساره معرقیلمی کنیا ¥ شخصیت قانونی مستقل از صاحبان سهام ۲ تداوم بقا و قابلیت انتقال مالکیت. ۷ مسئولیت محدود سهامداران ” جدايى مالكيت و مدیریت

صفحه 14:
شرکت سهامی عام در دو مرحله مقدماتی و قطمی تشكيل مىشودا فرآیند موحله مقدماتی تشکیل سهامی عام به طور خلاصه به شرح زیر است: ۱. تمهد حداقل ۲۰ درصد سرمایه شرکت توسط موسسین و پرداختلاقل ۲۵ درصدقبلغ:تبهد شده در حسایی بهُ نام شرکت در شرف تأسيس. ۲تسلیم اظهارنامه ثیت شرکتهای سهامی به ضمیمه طرح اساسنامه و طرح اعلاعیه يذيرهنويسى به اداره ثبت شركتهاء اظهارنامه ثبت شركت و طرح اساسنامه بايد با قيدِ تاريخ به امضاى كليم مؤسسطن شركت برس ۳ صدور اجازه انتشار اعلامیه پذیرهنویسی سهام توسط اداره ثبكٍ شرکتها. ¥ اعلامیه پذیرهنویسی سهام توسط ره بت شرکتها پذیره‌نویسی سهام توسط خریداران طی مدت ۶ دعوت مجمع عمومی موٌسس حداکثر یک ماه پس از خاتمه مدت پذیره‌تویسی توسط مؤسسين. ۷ تشکیل مجمع عمومی موس و انجام مراحل زیر: الف. رسیدگی به احراز پذیره‌نویسی کلیه سهام. ب. شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن و چ. انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شركت و دريافت قبولى أنها.

صفحه 15:
CO فرآیند مرحله قطعی تشکیل شرکتهای سهامی عام را به رح زیر می‌توان خلاصه کرد: ۱. تسلیم اساسنامه مصوب مجمع عمومی موّسسه به ضمیمه صورتجلسه مجمع و اعلامیه قبولی مدیران و بازرسان به اداره ثبت ‎UGS pi‏ ۲ ثبت شرکت پس از بازرسی مدارک و مستندات مذکور در بند (۱) بالا توسط اداره ثبت شرکتها و دریافت شماره ثبت شک ۲ اعلام ثبت و تشکیل از طریق درج آگاهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی کشور و یکی از جراید کثیرالاتتشار,

صفحه 16:
‎aa en‏ فسن اجازه انتشار تعداد ‏نی سهام كه اوراق مالكيت در شركت استه مىباشد. مؤستنين كليه هزينهها.و حقالزحمدها رات ‎ ‏شرکت می‌پردازند و طبق قانون کلیه مدارک لازم جهت ثبت شرکت رابه اداره ‎as‏ تحویل می‌دهند. پس از ثبت. شرکت با له اعرصه وعود م#م‌کذاردملازم 2۰ دکر الا که موسسین باید مجوز اتتشار عمومی سهام که اصلا مس پذیرهتو کی نمی ‎BIN‏ ‏سازمان بورس و أوراق ‎ly‏ دریافتکنند.ه موچب این مجوز و ‎lal‏ مصوب؛ ‎Sie eS‏ تعداد معینی سهام خود را منتشر و به فروش رساند. شرکتها ممکن است در پذیره‌نویسی سهام را مستقيماً به سهامداران بفروشند یا ‎a Isiah Sass‏ تظیر شرکتهای تامین سرماید (درادامه تریح خواهند قد كشا اي وال بر رس ممكن است توافق كند باقى مانده سهامى را كه نتوانسته بفروشدء خود خريدارى نمايد. در اسلايد يعن يك تفوفه آکیی ‎i‏ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 17:

صفحه 18:
کنترل نهایی شرکت سهامی به عهده سهامداران است. آن‌ها به آزای هر سيم دق یک رلى دارند.. سهامدا لاإ( اعضلی متیر( رات مىكنند. تنظيم سياست شركت و انتصاب مديران برعهذه اين هيأت مىباشد. همجنين هيلت مديره براى خود رئيسى انتخاب مىكنند كه مين فره موثرترین فرد شرکت سهامی می‌باشد. کار دیگر این هیأت انتخاب مدیرعامل است که تصدی عملیات روزمره شرکت را برعهده مى كيرد. عده ی اعضای هیات مدیره در شرکت سهامی عام نباید کمتر از ۵نفر باشد.

صفحه 19:
| So <.< ; Vas: 1 ‏اه گا‎ کت کننده شر كان هدايت ‎oO‏ ‏ار

صفحه 20:
ek sede ‏را‎ aa در شرکت سهامی گردهمایی بین سهامداران و مدیران به‌منظور تعیین سیاستها و خط مشی های شرکت و تضمیم‌گیری در رابطه با فعالیتهای آن. ترتیب داده می‌شود که اصطلاحبه آن مجمع می‌گویند. به عبارت دیگر» تجمع صاحبان سهام شرکت (سهامداران) به‌منظور اتخاذ تصمیماتی که فعمولا منجر به ایجاد منافعی برای آنها می‌باشد را مجمع می‌گویند. با لين اوصاف مجامع تحلی هستند که شهانداران می‌توانند از آن طریق نقش خود را در راس هرم قدرت شرکت سهامی ايفا كنند

صفحه 21:
انواع مجامع عمومی شرکتهای سهامی * مجمع عمومی موسسین * مجمع عمومی عادی * مجمع عمومی فوق العاده * مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده

صفحه 22:
مجامع عمومی در شرکت سهامی به‌طورکلی» وظیفه دعوت به مجامع عمومی اعم از عادی سالیانه. عادی به‌طور فوق‌العاده و همچنین فوقالعاده با هيات مديره شرکت سهامی است. در کليه موارد دعوّت صاحبان سهام برای تشکیل مجامع عمومی ‎ub‏ از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشار که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن ترج مىشودء صورت ‎Anh‏ در أكهى دعوت صاحبان سهام برای تشکیل مجامع, بليد دستور جلسة» تاريخ و مجل تشكيل مجمع به همراه ساعت و نشانى كامل قيد كردد. فاصله بين نشر آگهی تا تاریخ تشكيل مجمع عمومی نبید کم‌تر از ده روز و بیش‌تر از چهل روز باشد. قبل از تشکیل مجمع. هر سهامداری که ملیل به حضور در مجمع عمومی باشد بلید با ارلته ورقه سهم متطق به خود به شرکت مراجعه نموده و مجوز ورود به جلسه را دریافت کند. فقط سهامداانی می‌توانند در مجمع شرکت کنند که مجوز ورود را دریافت کرده باشند. هم‌چنین سهامتاران ممکن است شخصا و یا به وسیله نماینده در مجمع حاضر شوند. هر سهامداری می‌تولند به شخص دیگری وکالت دهد که به‌عنوان نماینده به جای او در مجمع حاضر شود

صفحه 23:
۱- رسیدگی به گزارش موسسین و تصویب آن و همچنین احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تادیه مبالغ.لازم ۲- تصویب طرح اساسنامه شرکت و در صورت لزوم اصلاح آن ۳- انتخاب اولین مدیران و بازرس يا بازرسان شرکت ۴- تعیین روزنامه کثیر الانتشاری که هرگونه دعوت و اطلاعیه بعدی برای سهامداران تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی برای سهامداران در آن منتشر خواهد شد.

صفحه 24:
مجمع عمومى عادى و حدود ۳ مجمع عمومی عادی صلاحیت رسیدگی به کلیه امور شرکت به استثنای مواردی که در صلاحیت مجمع عمومی فوق‌العاده یا قانونی واگذار شده باشند را داراست ازجمله موارد مورد بررسی عبارتند از ۱- بررسی و تأیید ترازنامه و حساب سود و زیان و سایر گزارشات مالی ۲- بررسی و تأیید گزارش‌های سالانه مدیران و بازرسان ۳ انتخاب هیات مدیزه (درصورت خانمه دوره تمد ) ؟- انتخاب بازرسان اصلی بازرسان علی‌البدل و حسابرس مستقل شر ۵-تصویب یا رد پیشنهاداتی که از طرف هيأت مديره و یا بزرسان و سهامداران شرکت ارانه می‌شود, ا-تسميق كيرى در رابطة يا تقسيم شود

صفحه 25:
بر طبق ماده ‎٩۰‏ قانون تجارت» تقسیم سود بین سهامداران و اخذ اندوخته, تنها پس از تصویب مجمع عمومی عادی جایز خواهد بود و در صورت سود ده بودن شرکت تقسیم حداقل ده درصد از سود خللص بین سپامداران الزامی است.

صفحه 26:
صلاحت آن هرگونه تغییر در مواد اساسنامه یا در سرمایه شرکت یا انحلال شرکت قبل از موعد منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است.

صفحه 27:
ع م رل را مجمع عمومی عادی میتواند نسبت به کلیه امور شرکت به جز ‎azul‏ در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است تصمیم ریا نگامی ۱:۵ اعدا 2۱ دعوت فوق العاده این مجمع می شود.

صفحه 28:
* منظور از تامین مللی شرکت ‎Go ۱‏ * راههای تامین مالی چیست؟ * چگونه می توان وجه نقد لازم برای سرمایه گذاریهای شرکت را تامین کرد؟ )

صفحه 29:
خالص سرمایه در کوش دارابی‌های جاری بدهیهای جاری دارامی‌های ثابت حقوق صاحبان هام ل ارزش دارایی‌ها کل ارزش شرکت برای سرمایه کدارات

صفحه 30:
داراليهاى جارى, حاب هار اناه ار ‎ee nee ae‏ موجردی مود وکا سقارقات ريش باختنا جم دارليي مان جارى seen eal مرها ساي حسليدهاى هريش قد مدت أجمع دارابي هاي مير جاري ‎corres‏ بدههای چاری ts ptt ‏سار حاب هاو اسن ونا‎ oats weet مود مه ييشهادى وبرداختق ‎Ft Joh‏ جمعیدمیهای جاری يدهي هاى فيرجارى SMM eae a ied Gane حتوق ماحبنسهام ‎ae‏ ماوخ سوه اباقع جمع حقوق صاحيان سیم جمع يدعي ماو حقوق صاحبان سيام

صفحه 31:
وقتی مبادلات و رویدادها طی دوره اتفاق می‌افتد. اثرات آنها طبق استانداردهای حسابداری در حساپهای متناسب خود,ثبت می‌شود. در این رابطه همواره باید به توازن رابطه حسابداری توجه داشت. داراییها- بدهیها + حقوق مالکانه در یک تاریخ مشخص. خلاصه‌ای از حسابهای دارلیی, بدهی و حقوق مالکانه و مانده حسابها ارائه می‌شود که اصطلاحا ن را ترازنامه می‌نامند.

صفحه 32:
شیوه تأمین مللی یک شرکت تعيين می‌کند که ارزش لن شرکت چگونه بین سرمایه استقراضی و سرمایه مالکلنه تفکیک می‌شود. به افراد یا مقسساتی که اوراق بدهی ال شركيت مخز اعتباردهندگانٍ و به ل سهام مالکانه "سهامداران " گفته می‌شود.

صفحه 33:
ارزش شرکت را می‌توان به صورت زیر نان داد: V=B+S ‎S gar sbol 5! Kile B‏ بيلفكر ارش حقوقم لكان سرملیه)لست

صفحه 34:
تصاویر رسم شده از ساختار سرمایه دو راه را نقنان می‌دهد: 4۵۰ بدهی.و 4۵۰ سرمایه و يا 7/۲۵ بدهی و ۷۵/ سرمایه. ساختار سرمايهء بر ارزش شركت اثر می‌گذارد. لازم به ذکر است که هدف مدیریت مالی» انتخاب نسبتی بهینه از بدهی و سرمایه است که ارزش شرکت یعنی ارزش شرکت (۷» را حداکثر سازد ۵ يدهى/ ساختار سرمایه ۲ ۹ 32 ساختار سرمایه ۱

صفحه 35:
بازارهای مالی

صفحه 36:
دارایی:آنچه در اختیار کسی است و ارزش مبادله دارد. دریک تقسیم بندی کلی دارایی به ۲ دسته مشهود(فیزیکی) و نامشهود(دارایی مالی) تقسیم میشود. داراییی مشهود : دارایی که ارزش/1:/,دا خود كاراب لكا اانه خصوصیات مادی لّن بستگی دارد در واقع متوان گفت ارزش این داراییها بسته به مطلوبیتی, است که برای ما ایجاد می کنند. دارایی نامشهود: نماینده حق قانونی نسبت به منفعتی میباشد.

صفحه 37:
© دارايى كه منفعت يا ارزش معمول نقدینه ای دارد به عبارت دیگر ن دارايى ارزش ارزش لن به يشتوانه ارزش دارايى ديكرى است. ار يافته است مبادلاتی خود را از دارلبى ديكرى ‎Malad 9 ak‏ ‎nl exes‏ * وام بانک (سرمایه گذار) به ‎LES ly Ufo 8 Si‏ * اوراق مشارکت دولتی (نظیر اوراق مشارکت منتشره توسط وزارت نیرو) و اوراق مشارکت شرکتی (نظیر اوراق مشارکت منتشره تو شرکت ایران خودرو) * سهام عادی منتشر شده شرکت سایبا

صفحه 38:
" هر نوع اوراق یا اسنادی که مستلزم پرداخت عایداتی از جانب صادر کننده به دارة * شناخت انواع اوراق بهادار با ابز انتخاب آنها ‎4s‏ ۳ است, بت 7

صفحه 39:
به طور کلی ابزارهای مالی به دو دسته تقسیم میشوند: اوراق با ابزار بدهی: اين ابزار نشان دهنده ى دين يا بدهی صادر کننده است. اوراق يا ابزار سرمایه: اوراقی هستند که نشانگر حقوق مالکیت افراد هستند.

صفحه 40:
هر جایی که دارایی مورد داد و ستد قرار مى کیرد بارار نامنده می‌شود بازارها رامی توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: ۱. بازار دارایی های فیزیکی که در آن اساساً دارایی‌های مشهود (کالا) داد و ستد می گردد. ۲ بازار دارایی های مالی که در آن دارایی‌های مالی (اوراق بهادار) از قبیل سهام. اوراق مشارکت و سایر ابزارهای مالی خرید و فروش می‌شوند.

صفحه 41:
مساك مالى جذب پس اندازهای افرلد جامعه * افزایش قابلیت نقدشوندگی دارایی مالی * تعیین قیمت عادلانه اوراق بهادار * تسهيل داد و ستد * انتشار و تحلیل اطلاعات دارایی های مالی کاهش هزینه معاملات تخصیص بهینه اين منابع در جهت رشد اقتصادی کشور

صفحه 42:
انواع کارایی در بازار سرمایه * کارایی اطلاعاتی * کارایی قیمت گذاری * کارایی تخصیصی

صفحه 43:
بازارهای مالی را می توان بر اساس جنبه های مختلفی طبقه بندی نمود: لساطبقه بندی بازارهای مالی از لحاظ سررسید تعهدات مالی ‎way ab)‏ بازارهای مالی از لحاظ موحله عرضه اطبقه بندی بازارهای مالی از لحانا گرا کات QO

صفحه 44:
* بازارهای مالی را می‌توان به دو گروه اصلی بازار پول و بازار سرمایه طبقه‌بندی نمود. * بازار پول: بازاری که در آن اسناد بدهی کوتاه‌مدت (کمتر از یکسال) مبادله می‌گردد. * بازار سرمایه: بازار سرمایه به بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطلاق می‌شود.

صفحه 45:
مشارکت‌کنندگان در بازار پول» افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند که به‌عنوان پس‌انداز کننده از طریق مستقیم و یا غیرمستقيم منابع خود را با سررسیدهای کوتاه مدت در اختیار واحدهای نیازمند ‎gle‏ مالی قرارمی‌دهند. بهعبارتی» مهم‌ترین رسالت بازار پول ایجاد تسهیلات برای شرکتها به‌منظور تأمین نقدینگی در کوتاه مدت است. شناخته شده‌ترین مرکز برای بازار يول» نظام بانکی کشور بوده و مهم‌ترین نهادهای فعال در بازار پول عبارتند از: بانک‌ها و موّسسه‌های اعتباری غیربانکی.

صفحه 46:
بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار ۱ بازار سرمایه پلی است که پس‌انداز مردم و واحدهای دارای وجوه مازاد را به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند انتقال می‌دهد. ساز وکارهای تعبیه شده در این بازار از طریق رشد حجم پس‌انداز و سرمایه‌گذاری» رشد اقتصادی را تسریع می‌کنند. استفاده از :ازاز تكرعانه برأى تأمين مللى ‎ae‏ 1 نیز از جمله قدیمی‌ترین و متداولترین شکل در اغلب اقتصاذهاى مدرن نه تنها از nants Wd iat ‏پا مروت‎ ملی تمه که ‎ote AA‏ ع ۱ کز وجوه عرضه شده در بازار توسط قرض دهندگان را جذب می‌کند. نماد بازار سرمایه در ‎oly!‏ بورس اوراق بهادار تهران است. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 47:

صفحه 48:
* الف. ابزارهای تأمین مالی بلند هدت: از جمله ابزارهای تامین عالی بنتمدته سهام و اراق قرش ال * ب. ابزارهاى مديريت ريسك (خطر): علاوه بركار كرد تأمين مالى واحدهای تجاری» مقابله با ريساوم /هم راد بلس ات ۱۱۱ ویژه ریسک ناشی از نوسان‌های قیمتی از دیگر کارکردهای مهم بازار سرمایه است

صفحه 49:
* سهام سرمایه: شرکت سهامی برای سرمایه‌گذاران (مالکان) خود گواهینامه‌های سهام صادر می‌کندآ زا انجا ‎OIL Bilas lla dS‏ شرکت سهامی است. اغلب از آن.با عنوان سهام سرمایه یاد می‌شود. هر واحد از سهام سرمایه. یک سهم نام دارد. شرکت سهامی گواهینامه سهام را برای هر تعداد سم لاهسا ‎CONS‏ ‏صادر می‌نماید. روی برگه گواهینامه سهام» نام شرکت صادر کننده» تعداد سهام و مبلغ سرمایه ثبت شده نام و مشخصات دارنده سهم» تعداد سهم» و ارزش اسمی سیهام ذکر می‌شود.

صفحه 50:
We eee A, CII,

صفحه 51:
* مالکیت سهام» عموماًپتج حق اساسی زیررا به سهامداران اعطا م‌نماید: رأی. حق مشارکت سهامداران در اداره شرکت از طریق رأی دادن به مسایل پیش آمده. این حق؛ حق منحصر به فرد سهامداران برای دخالت در مدیریت شرکت است. هر سهامدار به ازای هر سهمی که در اختیار داره حق یک رأی را دارد. سود سهام. حق دریافت بخش متناسبی از سود سهام که در مجمع عمومی عادی تصویب می‌شود. * تصفيه. حق دریافت بخش متناسبی ( براساس تعداد سهام) از دارایی‌های باقی مانده پس از پرداخت بدهی‌ها در زمان انحلال و تصفیه شرکت. * حق تقدم. حق حفظ درصد مالکیت در شرکت سهامی. فرض كنيد شما مالك 0 درصد از سهام یک شرکت سهامی می‌باشید. اگر این شرکت سهامی ۰۰۰/۱۰۰ سهم جدید صادرکند. شما فرصت خرید ۵ درصد ( ۰۰۰/۵) سهام جدید را دارید. به اين ترتیب درصد مالکیت شما در شرکت همان ۵ درصد باقی خواهد ماند حق انتقال- در شرکت سهامی عام نقل و انتقال سهام مشروط به موفقت مدیران یا مجامع نیست

صفحه 52:
شرکتهای سهامی برای جذب سرمایه‌گذاران مختلف انواع متنوعی سهام را اتتشار می‌دهند. سهام یک شرکت! طهامی امی‌تواندصادی یا مار باشد. تمام شرکت های سهامی» سهام عادی منتشر می‌کنند. سهام عادی معمول‌ترین شکل سهام سرمایه می‌باشد. واژه سهم» تداعی کننده سهم عادی است. مگر خلاف اين موضوع تصریح شده باشد. در واقع سهامداران عادی, مالکین واحد تجاری می‌باشند.

صفحه 53:
سهام ممتاز برای مالکین خود امتیازی نسبت به سهام عادی به همراه دارد. لین مزلیا عبارتند از اولویت در دریافت سود سهم و اولویت در دریافت دارایی‌ها در زمان. تصفیه شرکت. باتوجه به اولویت سپامداران ممتازه سهام عادی بیانگر مالکیت باقی/مانذه ( نهاتی) در دارایی‌های شرکت پس از کسر بدهی‌ها و ‎MEN Ce Mees‏ دارندگان سهام ممتاز نیز چهار حق فوق‌الذکر را دارا هستند به شرطی که حقی از آن‌ها سلب نشده باشد

صفحه 54:
شرکتهای سهامی بزرگ به مقادیر هنگفتی پول نیاز دارند. آن‌ها نمی‌توانند تمامی عملیات خود را از طریق استقراض تأمین مالی کنند.بنبراین» به سرمایهای نیازدارند که از افزایش سرمایه فراهم می‌گردد. با توجه به اين كه در ماده ۶ اساسنامه نمونه شرکت‌های پذیرفته شده در پورس قید شده است که سرمایه شرك ”ا ‎By Mle‏ عادی کار بل ام تقسیم شود افزایش سرمایه در عمل به صورت انتشار سهام جدید صورت می‌گیرد. اهداف این امر (یکسان‌سازی قیمت اسمی سهام شرکت‌ها در اساشنامه شرکت) ‎ole‏ ‏به شفافسازى أطلاعات شركتها و قابليت مقافي وضليت«آنرها ‎Seal Sealer‏ شركت براى افزايش سرمايه بايد مجوز لازم را از مجمع عمومى فوقالعاده اخذ نمايذ. در ضمن بايد كزارش توجيهى در اين ارتباط به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه و تايبديه ‎gl‏ ها را نيز كسب كنك

صفحه 55:
رب در حالت افزايش سرمايه به صورت انتشار سهام جديدء شركتها مىتوانند سهام جديد را برابر مبلغ اسمى به‌فروش برسانند یا این که مبلغى علاوه بر مبلغ اسمى سهم به عنوان اضافه ارزش (صرف) از سهامدار دريافت كنند. از آنجا كه قوانين مالياتى عوايد حاصل از اضافه ارزش سپهام فروخته شده را درآمد تلقی می‌کند و در نتیحه مشمول مالیات سال مالی انتشار سهام ید می‌دانده برکت‌ها تمایل به استفاده از اين روش (افزایش سرمایه از طریق دریافت اضافه ارزش علاوه بر مبلغ اسمی سهم) ندارند.

صفحه 56:
انتشار سهام جدید از محل منابع زیر امکان‌پذیر است: ۱ آورده نقدی سهامداران شرکت (پرداخت مبلخ اسمی سهام به صورت نقدی). ۲. اندوخته‌ها و سود تقسیم نشده (سود انباشته) سال‌های قبل (تبدیل سود انباشته و اندوخته به سرمایه) ۳ مطالبات حال شده سهامداران شرکت (تبدیام لیات ترقآمذاران بابت سود سهام تقسیمی به سرمایه).

صفحه 57:
ساز و کار اجرایی افزایش سرمایه بدین‌صورت است که مجمع عموللی:فوق‌العاده پساز تضویب ‎Ahh pS‏ شرایط مربوط به فروش سهام جدید و تأدیه بهای آن را تین .می‌کند با »که اختیارتعیتن آن را به هیات مدیره واگذار می‌نماید. پس از اتخاذ تصمیم راجع به چگونگی افزایش سرمایه از طر مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامهکنیرالانتشار ب اطلاع صاحبان سهام می‌رسد. در ین آگهی اطلاعات مربوط به مبلغ افزایش سرمایه و مبلغ اسمی سهام جدید و تعداد سهامی که هر صاحب سهام. حق‌تقدم در خرید آنها را دارد و مهلت يذيرهنويسى و نحوه برداخت أن ذكر می‌شود. گواهینامه‌های حق‌تقدم خرید سهم به آخرین آدرس اعلام شده توسط سهامداران, ارسال می‌شود. بعد از دریافت گواهی‌نامه قزبورنهآمداران می‌توانند ظرف مهلتی که‌در اعلاهية پذیرهئویسی سهام جديد معين شده از ود ابا ۳ از پرداخت بهای اسمی سهم و امضای برگ تعهد سهم. مبادرت به پذیره‌نویسی ‎S‏ - در ماده ۱۶۶ لایحه اصلاحی قانون تجارت, در صورت افزایش سرمایه؛ حق‌تقدم برای صاحبان سهام قدیم بینی شده و مقرر گردیده است که "در خرید سهام جدید. صاحبان سهام شرکت به نسبت سهامی که مالكند حق تقدم دارند و اين حق قابل نقل و انتقال می‌باشد. مهلتی که طی آن سهامداران می‌توانند حق‌تقدم مذکور را کمتر از ۶۰ روز نخواهد بود. این مهلت از روزی که برای پذیره‌نویسی تعیین می‌گردد؛ شروع

صفحه 58:
در صورتی که سهامدار تمايل به يذيرهنويسى و دريافت سهم أجديد نداشته باشد مىتواند با مرجعه به کارگزاران. کاهی‌نامه حق نقدم خرید سیم خود اب ام یمس رواد فر اند كر سرمایهگذاری مایل ه مشارکت در ‎lal‏ سرمايه ‎Ba hdd‏ از خرييا لهي نامد لل هار )اكد سهامداران فعلى شركت اقدام به يذيرهنويسى نمايد. در اين حالت وى بايد معادل مجموع قيمت ‎re,‏ مزبور(برای خرید آن آز فروشنده) و ارزش آسمی را (یرای تحویل به شرکت) به کارگزار پرداخت کند. لازم به ذکر است که اگر سهامداران در مهلت اعلام شده اقا به پذیره‌نویسی تکنند با از فروش گواهی حق‌تقدم صرف‌نظر کننده شرکت پس از ‎ca‏ دوره پذیره‌نویسی گواهي‌های مزبور را در بورس اوراق بهادار در معرض فروش قرار می‌دهد و پس از فروش, مبلغ حاصل از فروش را پس از کسر هزینه‌های ‎ee oh Cobbs‏ - كاركزاران از جملهنهادهای فعال در زر سرمیه هسند.ماهت کار كاركزاران در قضول يعدى اين ب به تفصيل مورد بحث قرار می گیرد.

صفحه 59:
نمونه های برگه حق تقدم و فیش واریزی را در اسلاید های بعدی مشاهده نمایید .

صفحه 60:
كواهينامه حق تقدم خريد مهام رقت سرمي كذازى انك ملى اران عاص عام شرت ور ای رن ان وروت سید | عع كج ره یس رو ‎ea‏ ی ‏ع سوات ‎171787١ pnp TN aba oe‏ ملو وس ررکم شم هدیا موز موی هزاجا( اب اه ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏الام مرح بت ني خر ۱ ماس خر زو( برع ۵ ام مرکا هپت اسرد تا ‎ ‏ع نها ‎Domo a mbt ace ea‏ سار یر | مسج رف[ > ناش ‎stn fk a fh a‏ زو هت و مها ‎ ‏ره زار رود ی کین ره هه ی وم این رد سید ‎١‏ ‎۳ ‎ ‎ ‎٠١‏ مخصوس تنا لح تسا سل مت لد شي برق به شرك جروه مرشوه كديع ‎rn‏ ‏اس هدن میسن قم و واو مل دك عاش تع رهف « انها يوأ ‎ ‎5-5 ‎ ‏دی ‎wl‏ عن ‏سس سا اد سا سنا ود ولد نج میتی ای تم ‎Wa) er‏ ‎Sicko]‏ اسر رد1۳ را ای شمیت ۰ ۰ ی خر للم ‎i poe 7‏ لمع فر روف « يمرت سبو رق سجر ‏عمو مودي 55-5 ‏5 اع 5 موم ‎siamo ‎Pea aE BRA ‏+ع تج ی رک ار اسهد عونق عي اك‎ Mea ‏عبرت‎ eta acca a oe Ma | Ge ‏مب‎ ay Surin etiam ‏ار رس مورا رن سر اي ‎ee septs seine ‎a sal ‏رونت‎ 35 ‎ ‎ ‎neste ‏ود دای بل تشه رز تس‎ anes pg ade Shoo ‏رده ]تست )وحم کل درخ با ها اس‎ ‏خر ره زود تست دس ]مار رال هراس تسه سوق ارو‎ ‏شرب سجی پوت بسا شره پسسزت شور رای‎ ‏رت سا ال شم هساو رو اس شیم اد رل میس را بو ات رل تست( رم سبت هات و نم وا ی پر وف سای ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 61:
ش ر کت سومایه گذاری صنعت بیمه ( سماسی عام ) 7 ‏مده 02 کواهینامه حق تقدم خوید سهام‎ cas este 1۵605۳۳۸۱1 ‏خصانی شرعت: تهران - خیابان دعر بهشتی - چهارراه آندیشه - خیابان سهند - شنمارم ۲۸ - ده پسکی:‎ AAVTAGRY AAWAON-T (GA ‏توق پستی. وم - مد‎ سهامیار سححرم: عترعت /سرعازخاتم / چتاب اهای عد بورس: ] شماره سهاستار ‎Gaia] aS aa‏ ممم ‎tee seats YAR Ve eae‏ اند دام وال يد ميخ جقتصد بو يناه ملبارة ريال ( معامق. - 2 هرس بكو محف ورد قدي و مات تايان ‎I RD‏ دق عطقم رد اجات هرق اليد رید ‎Dea le‏ يله لحا ءا ساب ومد نب میت ‎olan ٩‏ سعام ‎seo‏ 3 شيعم | ‎ale‏ سرماید فملی: ‎ ‎ ‏۳ مق نمی من دون مكهور رباك | ‎Se eas‏ وج ‎owe‏ 9-_--- ‎ ‎new bey ‏ميلع‎ ٠3 ‎ ‎ ‎WAY ITY © Wray yes see ‎ ‎ ‎rae ie Cal‏ در ردیف (۶) فوق ‎eg ete‏ مهانت مقور حر وديا ( ۱۱ )با استقده از ‎A Se‏ جموصحت اذ متريق يعي لزعمب ‎ ‎TE ae te am coy te‏ و باب مور سومان وال رم اه مخ 11 011111111111110 ‎CBr ‏ع‎ ‎ ‏انشاتى ‎cue oat ree‏ اخ دذدا .تبش كك مضعم .نه كا ركزار ص سید ۳ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 62:
۲ محسوس استقاته سمامدار آز حی تقمم رید سوام ار عحل بات ie ‏سرماید کتاری صنعت بیس (سهاصی‎ SEB ‏ریاف او مسق ستایات سای خن «ستدرج مر ومیف ۵ کوامیام )پردافت قموجه و‎ eta ‏سیم مایم‎ SETS cep ein es see ae 58 Saas ee a ‏مصوس الح‎ 7 (aie ten) aos ae SE ‏حور ست مب‎ UPS an Ps Fal a ‏وم مب‎ ys se 2 ‏سره و سح سر میت‎ et ‏مسد يدن له‎ ‏وده و‎ a ‏انام عاس, خاره‎ ‏ریت‎ oe ae Sa Sa ۳ aaa gar ‏هرفح سردا‎ ] Hate sat sgt ‏سازمات‎ sb 311s Hen ‏بت‎ Me eh bm Ste Dt are Sat mee an ‏هیک بات مار باتعف مجارت‎ HN se ‏واخداد فموده ام. حواحتمید است با‎ ‏سمام مزبور بد میم يال و اعلامية خريف و غروض سهام شمبرد‎ el Gt fale TAT ۶۰ ‏مووح‎ ‏مورحم ۰7 ۱۳۸۳۱ سزمات بودنی اوراق میادار > اوراق سهام مربوسند را ام غریدار خریدارات صادر فرمایید.‎ ‏مسن سس‎ sod tet os phir ee ‏سمی:‎ eo Seat ‏ديف ۵ کواسی‌ناهه مت سمام ظايل شريد كضايت عن کلد. عسمت ۲۶۱ عم با‎ ) til on ‏حال‎ trie Bie aM tantan - als ahead Wats ‏تست و یه چهمخت جدهار حقی ره تقانی رات‎ - سماددرنی کما مایت کنمه ‎set‏ سم ‎a‏ هار قدي لماز به ماريط وج ( ردیف » کورهیناسه )دا رند. صسسعت ‎Si eek aca p68)‏ ‎ry sot md rsa Smee dart ens pom md alan mp © gat by ples ane pant ne‏ بيد تلب ‎(ns canny ah‏ ع - هدند که سیق بد «اكدارع معنن وه العام صلق تدم فرید ‎pte‏ هید بد ‎as 1 Haan) tangs‏ ادك مات ندا إعان ‎(ene‏

صفحه 63:
Bere eee CAO Lae شركتها براى دستيابى به مبللغ عمده وجود نقد. ممكن است به انتشار اوزاق قرضة روى بياورند. وزقه قرضه. ند پرداخنیبلند منتی است که با خود بهره (سود تضمین شده) به همراه داردذاوزاق فرضهبدهی شرکت دووقبان مبلغ,انتقراضی از سرمایه گذاران می‌باشند. خريداران اوراق در ازای سرمیه‌ذاری خود كواهينامداى دريافت مىكتنذ که نام شرکتمنتشر گنه در آن درج شده است. همجنين در لين كواهينامه مبلغ اصل يعنى مبلفى كه شركت أز دارنده ورقه قرضه!استقراض کرده استه منعکس مي‌باشد. ورقه قرضه شرکت صادر کننده را ملزم می‌سازد تا مبلغ اصل را در تاريخ معینی که در لين گواهینامه ذکر گردیده به دارنده ورقه. پرداخت نماید. بدیهی است که دارندگان لین اوراق, پول خود را بت دریافت مبلفی به عنوان بهره در اختیار شرت قرار داد‌اند.گواهینامه ورقه قرضه, نوخ بهره‌ای را که صادر کننده بايد به دارنده ورقه بپردازد و همچنین تاریخ‌های پرداخت بهره (معمولاً جهار بار در سال) را هم نشان می‌دهد. بر روی بعضی از گواهینم‌های ورقه قرضه نام دارنده ( سرمایهگذار) ذکر می‌شود. زملنی که شرکت مبلغ اصل را بازيرداخت م ىكند دارنده كواهينامه را به شركت تتملیم؛می‌کند تا شرکت آن را پاطل نما - طبق ماده ۵۲ قانون تجارت ایران "ورقه قرضه. ورقه اى قلبل معامله است كه معرف مبلفى وام است نبا بهرة معين كه تمامى أن يا إجزاى أن در موعد معينى بليد مسترد گرد برای ورقه قرضه ممکن است علاوه بر بهرههحقوق دیگری نیز شناخته شود

صفحه 64:
Leo ١ ‏قراردادهاى‎ قراردادهاى اختيار معامله شامل اختيار خرید سهام و اختیار فروش سهام از جمله این ابزارها هستند. دارنده اختیار خرید سهام» حق خرید تعداد معینی از سهام عادی شرکت را به قیمت معینی دارد. اختیار خريد به دارنده آن اين "حق" را می دهد که شهم مشخصی را به یک قيمت توافقى (كه به آن قيمت اجرا يا اعمال أن حق نيز مى كويند)» در يك تاريخ معينى يا قبل از آن خريدارى نمايد.

صفحه 65:
ابزاري براي پوشش ریسك اوراق بهادار است که علاوه بر تضمین حداقل سود امکان انتفاع از تغییرات قیمت بازار وجود خواهد داشت.

صفحه 66:
فرآردادهای آتی به عنوان یکی از انواع مشتقات مالی» 7 ‎Ms oe‏ امه‌های الزام‌آور و قانونی بین دو طرف بر خريد يا فروثرل بكاراي مكل برای زمان مشخص در آینده ز اسقاه قراردد است. ت هر قرارداد أتى استاندارد اسك أو توافقی طرفین برای تحویل دارایی در ابتدا معين مىشود. در عين حال كه قيمت در بازار دارایی در حال نوسان است ولى طرفين قرارداد براساس هلان تفت توافقتمتمهد به ‎Ge UAL Laas!‏ کل مبلغ قراردد در زمان عقد قرارداد پرداخت نمی‌شود و تنها درصدی از ارزش قراردد بهعنوان وذیعه معاملاتی پرداخت می‌شود. همچنینافرادی که ماب یا ‎Si sa‏ در ونان تحویل هستند,بایة مابقی قیمت دارایی را پرداخت کنند و آن را تحویل ‎BS‏ بورس به عنوان یک مکان مرکزی برای خریدران و فروشندگان مشتقات مالی بهشمار می‌رود. قراردادها 5 به شکل استاندارد است و قيمت‌های مربوطه برا یگهام گتاتی که ورد بازار هل شوند» آن است.

صفحه 67:
صکوك اجاره اوراق بهاداري است که دازنده آن به صورت مشاع مالك بخشي از دارايي است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف کننده یا باني واگذار شده است.

صفحه 68:
1 * بازار اولیه: شرکت‌ها برای ‎WA Geof Domes cack‏ هنگفتی نیاز دارند که اغلب این منا(| در گقابله ۳( گفاوی ‎fal Ah‏ بهادار خود. به‌دست می‌آورند. واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می‌شود. به عبارت دیگر در بازار دست ‎Jal‏ اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند. براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است.

صفحه 69:
بازار ثانویه: يس از عرضه اوراق بهادار در بازا اوليه و به منظور ‎i‏ كه اين لور قرار گیرند. به بازار دیگری نیاز است که به ار ثانویه اوراق بهادار اند مورد داد و ستد گفته می‌شود. در این به أن بازار اوراق قابلیت داد و ستد پیدا می‌کنند. وجود بازار دسا دوطط صرفاابه این دلنل)باست كما قابليتم نقدشوندگی اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزايش دهدء ضمن این که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرضكيرند كان در صورت لزوم به أسانى بتوانند تصميمات سرمايه كذارى خود را تغيير دادهء به فروش اوراق بهادار خریداری شنده یا خرید اوراق بهادار دیگز آقدام تمایند دادوستد در بزار دست دوم به دفعات نامحدود اتجام می‌شود و بنابرین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالى قابل داد و ستد در آن باه قدرتنقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود. در اين خالته از تقد شندن يبش از سررسيد بدهى واحدهاى متقاضى سرمايه يا ناشران اوراق بهادار جلوكيرى مى شود ودر نتيجه ضربههای کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهاى ساكايد كيوكو اها داف جازاة ‎Uy cel agi‏ مى توان به دو بازار بهرس اوراق بهادار و فرا بورس تقسیم کرد

صفحه 70:
نهادهای فعال در بازار سرمایه

صفحه 71:
مزاياي بورس از نگاه اقتصاد کلان: تبدیل پس انداز به سرمایه گذاري كمك به ایجاد اشتغال و افزايش تولید توزيع درآمد و ثروت تخصيص بهينه منابع

صفحه 72:
- شفافیت اطلاعات - نقدشوندگي - مشارکت در فرآیند تصمیم گيري - امکان متنوع سازي - معافیت مالياتي

صفحه 73:
بورس از دید شرکت ها - تامين مالي از طریق افزایش سرمایه و سایر ابزارها - افزایش اعتبار شرکت - معافیت مالياتي

صفحه 74:
در بازار خارج از بورس سهام شرکت هايي که از توانايي پذیرش در بورس برخوردار نیستند داد و ستد مي شود. شرایط دشوار پذیرش در بورس باعث شده شرکت ها تمایل بيشتري به مبادله در بازار خارج از بورس داشته باشند.

صفحه 75:
شرکت هاي کارگزاري علاوه بر واسطه گري خرید و فروش به وکالت از طرف مشتري میتوانند پس از اخذ مجوز ات ری ار ارنهدهند : - مشاوره عرضه سهام - مشاوره سرمایه گذاري - سبدگرداني - صندوق سرمایه گذاري

صفحه 76:
صندوق سرمایه گذاري يك واسطه مالي است که با تجميع منابع مالي با هدف سرمایه گذاري با شرایط معین تشکیل ميشود. مزاياي صندوق هاي سرمایه گذاري : - کاهش ریسك از طریق متنوع سازي - استفاده از مدیریت حرفه اي پرتفوي - افزایش نقدشوندگي

صفحه 77:
ES URC SOMES MET Seer ۰ صندوق هاي غیر قابل معامله ۰ صندوق هاي قابل معامله (۲۴)

صفحه 78:
7 + هدف بازار گردان حفظ ثبات نسبي و به حداقل رساندن نوسانات قیمت سهام بوده و در مواردي که به طور موقت تعادل عرضه و تقاضا مختل شود بازیارگردان تلاش میکند تعادل را دوباره به بازار برگرداند و از ایجاد نوسانات شدید جلوگيري نموده و به افزایش نقد شوندگي اوراق از طریق خرید و فروش در قیمت هاي معین کمك مي نماید.

صفحه 79:
7 کت های تامن سرماید پيچيدگي فرآیند انتشار. اورباق بهادار در بازار اولیه باعث شده تا بيشتر شركتها عمليات انتشار اوراق بهادار را به شرکث هاي تامين سرمایه واگذار کنند. برخي از زمينه هاي فعاليت شركت هاي تامين سرمايه: -خدمات مالي -خدمات سرمايه كذار, ي - ادغام

صفحه 80:
حقيقي و حقوقي توانايي آنها را در اجراي تعهداتشان رتبه بندي مي کنند. و از اين طریق به بهبود مدیریت ريسك در بازار کمك میکنند.

صفحه 81:
بورس در ایران

صفحه 82:
‎Ne oy‏ ل ‏ايده اولیه ایجاد بورس در ايران در سال 4909 ‏۰ تصویب قانون بورس در سال 496 ‏تاسيس بوريس در سال 4960 ‏رونق بورس پس از. پایان جنگ تحميلي در سال»499 ۰ تصویب قانون جدید بورس در سال4666 ‎

صفحه 83:
بورس اوراق بهادار شورای عللی بورس و اوراق بهادار سازمان بورس و اوراق بهادار US ‏بورس‎ سایر نهادهای مالی

صفحه 84:
شورای عالی بورس و اوراق بهادار :لعضایشورایعا لو ورسو اوراقی هادار عارنند از . وزیر امور اقتصادی و دارایی که ریاست شورا را نیز برعهده دارد؛ وزير بازرگانی؛ رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران؛ روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون؛ رییس سازمان بورس و اوراق بهادار که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد؛ دادستان کل کشور يا معاون وی؛ سه نفر نماینده از طرف کانون هاء سه نفر خبره مالى منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفهای بازار اوراق بهادار به ييشتهاد وزير امور اقتصادی و دارایی و تصويب هينت وزيران؛ .يك نفر خبره منحصراً از بخش خصوصى به بيشنهاد وزير ذيربط و تصويب هيئت وزیران برای هر بورس کالایی

صفحه 85:
۶ سبا موسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل است و توسط هیئت مدیره پنج نفربه اداره می‌شود. ‎٠‏ برخي از وظایف سبا: ‏-تهیه آيين‌نامه‌هاي لازم براي اجراي قانون بازار اوراق بهادار و پیشنهاد آن به شورا .تهبه و تدوین دستورالمل‌هاي اجرايي قانون بازار اوراق بهادار ‏نظارت بر حسن اجراي قانون بازار اوراق بهادار و مقررات مربوط

صفحه 86:
‎٠‏ بر اساس قانون بازار اوراق بهادار» بورس اوراق بهادار تمران نیز از سازمان عمومی غیرانتفاعی به شرکت سهامي عام انتفاعي تبدیل شد و عملیات اجرایی را برعهده گرفت. تشکیل» سازماندهی و اداره بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه ای و انضباطی برای اعضا؛ تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا و نظارت بر فعالیت آن‌ها؛ نظارت بر حسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیة, جمع:آوزی» پزدازش و انتشار اطلاعات و نظارت بر ‎Called‏ ناشران اوراف6بهاذار پذیرفته شده ان مم رین وظایف آن است

صفحه 87:
ای بورس تالاررهاي منطقه اي در راستاي اجراي مواد ‎GO GAR‏ قانوان بزینامه سوم بر چهارم توسعه به منظور گسترش فيزيكي بازار سرمایه راه اندازي گردید. برقراري ارتباط با سامانه معاملاتي بورس ۰ نظارت بر فعالیت دفاتر شرکت هاي كارگزاري در استانها » فرهنگ سازي و برگزاري دوره هاي آموزشي براي سرمایه گذاران و انجام کلیه عملیات بازار سرمایه به نمايندگي از سایر ارکان بازار سرمایه اعم از سازمان بورس ۰ شرکت سپرده گذاري و شکت مدیریت فناوري از جمله فعالیت هاي تالارهاي منطقه اي است.

صفحه 88:
* شرکت سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامي عام) به دنبال تفکر تضمین امنیت و كارآمدي بازار اوراق بهادار ایران از طریق توسعه و بهينه‌سازي ساز و کار تسویه معاملات اوراق بهادار با تمرکز بر افزایش كارايي» کاهش ریسک و کاهش هزینه هاي پاياپاي و تسویه وجوه تاسیس شده است. شرکت سپرده‌گذاري مركزي خدماتمتنوعی را 4 مها ‎WAG) BL‏ دهد. از جمله این خدمات عبارتند از: صدور گردش معاملات سهامداران » صدور وضعیت دارايي سهامداران» صدور گواهینامه سپرده سهام المثني» اصلاح مشخصات سهامداران» انتقال دارايي سهامدار متوفی» عملیات دادگاهی» وثيقه‌گذاري سهام و عملیات مربوطه» صدور کد سهامداري

صفحه 89:
عملیات خرید و فروش سهام

صفحه 90:
5 Dubois ‏رالات‎ براى شروع به سرمايه كذارى در بورس نياز به كد معاملاقق لکد رمعاملاتیآشما,یکن که ‎EN‏ است که به وسیله آن در سامانه اطلاعاتی بورس شناسابی مي شوید . برای لیجاد كد بايد يك بركه كبى شناسنامه به همراه کپی کارت ملی خود را به یکی از کارگزاران تحویل بدهید. پس از اينكه مشخصات شما در سیستم ثبت شد :با مراجعه به شرکت کارگزاری (ععموا و روگکاری لديا > اس کرد آگاه خواهید شد. ايجاد كد بورسی که کد معاملاتی پا کد سهامداری نیز به آن می گویند رایگان بوده و کارگزاران برای لین کار دستمزدی از شما دریافت نخواهند کرد. کد معاملاتیآشما از نته حرف اول نام خانلدگی شما به علاوه یک عدد ۵ رقمی تشکیل می شود . مثلا اگر نام خانوادگی فردی "جوادی" باشد . کد بورسی وی ممکن است "جوا ۰۰۰۰۱" باشد. با دریافت این کد می توانید شروع به سرمایه گذاری نمایید.

صفحه 91:

صفحه 92:
مشتری تقاضای خود را برای خرید یا فروش اوراق بهادار از طریق فرم درخواست خرید و روش به كاركزار اعلام می‌کند. فرم درخواست خرید در دو نسخه تنظیم می‌شود که نسخه اول آبن به کارگزار تحویل داده می‌شود و نسخه دوم آن نزد خریدار باقی می‌ماند.

صفحه 93:
فرم درخواست خرید ۱. مشخصات کارگزار و تاریخ درخواست. در این قسمت بايد نام و كد شركت كاركزارى و تاريخ تکمیل فرم درخواست خرید درج شود. ۲. مشخصات سرمایه گذار. در ان قسمت. سرمایه‌گذار باید متتخصات کامل خود رادرج کند. از مشخصات و اطلاعات. مبنای تعیین کد معاملاتی سرمایه‌گذار قرار می‌گیرده صحیح و کامل بودن أ خاصی برخوردار است. ۳. مشخصات سرمایه گذاری. در اين قسمت. سرمایه‌گذار باید مشخص کند که قصد خرید سهام یا حق تقدم چه شرکتی, به جه با جه قيمتى را داردد سرمايهكثار می‌توند قیمت سهمي که فصد ‎ol abe‏ را درد در فرم درخواست تعیین نکرده و در ستون تعیین حداکثر قیمت. عبارت فیمت روز یا" قیمت بازار را قید کند. در این صورت کارگزار با بررسی قیمت‌های پیشنهادی برای فروش سهم مورد نظر در سیستم معاملات. سهم را با مناسب‌ترین قیمت (پایین‌ترین قیمت پیشنهاد شده) برای سرمایه گذار خریداری می‌کند. > نحوه پوداخت. در این قسمت. مبلغ سرمایه گذاری و نحوه پرداخت آن به کارگزار مشخص می‌شود. ۵. ملاحظات ویژه. اين قسمت برای مواردی در نظر گرفته شده است که سرمایه‌گنار قصد ارائه توضیحاتی بیشتر از اطلاعات مندرج در فرم برای کارگزار دارد. ۲ تأیید درخواست. پس از تکمیل قسمت‌های قبل» سرمایه‌گذار و کارگزار محل‌های تعیین شده را د قسمت پس از درج زمان تکمیل فرم (ساعت و دقیقه) امضا می‌کنند.

صفحه 94:
كردن فرم در خواست فروش

صفحه 95:
فرم درخواست فروش در چهار نسخه تههیه می‌شود که نسخه اول نزد کارگزار باقی می‌ماند و نسخه دوم ن توسط کارگزار به بورس تحویل داده می‌شوده نسخه سوم أن در اختيار فروشنده قرار می‌گیرد و نسخه چهارم بايكانى خواهد قال

صفحه 96:
١ 33 فرم درخواست فروش تا حد زيادى شبيه فرم درخواست خريد است. تفاوت اصلى فرم درخواست فروش با درخواست خريد در قسمتئ است كه براساس آن» سرمايهكذار به كاركزار براى فروش سهام خود و انجام مراحل و تشريفات ثبت و انتقال سهام, وكالت مىدهد. م دیگر در قسمت مشخصات سرمايهكذارى است. در اين قسمت» سرمایه‌گذار "حداقل قیمت پیشنهادی فروش را لفاس تجزيه و تحليل خود تعبین با در لين ستون عبارت "قیمت روز ‎Pea BSI EW‏ این صورت کارگزار با بررسی قیمت‌های پیشنهادی برای خرید سهم مورد نظر در سیستم معاملات» سهم رابا مناسب‌ترین قیمت (بالاترین قیمت پیشنهاد شده) برای سرمایه‌گذار به فروش می‌رساند.

صفحه 97:
"۷" . سفارش محدود. سفارش خرید پا فروشی است که در آن مشتری حداکثر قیمت خرید و با حداقل قیمت فروش را تعبین کرده است و کارگزار فقط در قیمت تعیین شده یا قیمتی بهتر از لن مجاز است که سفارش را را تباید ۲ سفارش با مبلغ مشخص- در اين نوع سفارش» مبلغ کل خرید یا فروش سهم باید توسط مشتری برای کارگزار مشخص گردد. در چنین مواقعی خریدار یا فروشندهء تعيين قيمت هر سهم را به کارگزار واگذار نموده و کارگزار نیز بر حسب نوع سفارش وبا توجه به قیمت متعارف بازار (قیمت روز)؛ معامله را انجام می‌دهد.

صفحه 98:
۲ سفارش بازار. در اين نوع سفارش, مشتری به کارگزار امکان می‌دهد تا درچارچوب قیمت‌های بازار, ‎coe‏ معامله را برای وی انجام دهد. یعنی مشتری لین توقع را از کارگزار خود دارد که در صورت خرید. سپهم را تا حد ممکن به پایین ترين قيمت و صورت فروش, سهام راتا جلیی که امکان دارد به بالاترین قیمت قابل معامله در آن روز به فروش برساند. ۴ سفارش معاوضه. سنارش انجام دو معامله که غالبا معامله اول از نوع فروش و معامله دوم از نوع خرید می‌باشد. به این صورت که مشتری به کارگزاری سفارش می‌دهد که سهامی را فروخته و از محل وجوه سهام فروخته شده سهم دیگری را خریداری نماید. به عبارت دیگر» سفارش دوم پس از انجام سفارش اول فعال می‌شود. لین نوع از سفارش در معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسیار متداول می‌باشد.

صفحه 99:
اب ۶ ۵ سفارش دارای محدوده زمانی. نوعی سفارش خرید یا فروش بوده که با مشخص نمودن محدوده زملنی از سوی مشتری به کارگزار ارلئه می‌گردد. در لین شرایط کارگزار باید سفارش مشتری خود را تنها در محدوده زملئی تعیین شده اجرا نماید. در غير لین صورت. اگر محدوده زملنی پایان يافته و کارگزار هنوز موفق به اجرا سفارش نشده باشد» سفارش مشتری ابطال شده محسوب می‌گردد.

صفحه 100:
۱ Ta cele el Soy iene ‏بورس اوراق بهادار تهران‎ ee [ee ess, oe ‏کارمزد کارگزاران‎ 0/004 0/004 8 ‏كارمزد شركت بورس اوراق بهادار تهران‎ 0/0003 0/00048 8 2 5 0/00015 0/0001 3 0/0003 0/00018 0/0001 كارمزد شركت مديريت فن أوري بورس 2 تهران 8 0/00048 0/0003 حق نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار 2 0/0101 0/00529 0/0048 جمع کل 5 6

صفحه 101:
معاملات اوراق بهادار در بورس تهران از شنبه تا چهارشنبه هر هفته به جز روزهای تعطیل عمومی, از ساعت ‎٩‏ تا ۱۲ و در یک نشست معاملاتی و از طریق تالارهای معاملات انجام می شود. معامللات اوراق بهادار فقط از طریق سامانه معاملات بورس که یک سیستم کاملا مکانیزه است. قابل انجام است و دارندگان اوراق بهادار نمی توانند خارج از سامانه معاملاتی اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار کنند و معاملات باید از طریق کارگزاران و طی نشست معاملاتی انجام شود.

صفحه 102:
انتقال سفارش مشتری به رایانه ورود دستور توسط کارگزار به رایانه تشکیل صف هاي خرید و فروش ترتیب قرار گرفتن در صفٍ خرید: برحسب قیمت (لزولی) فروش: برحسب قیمت (صحودی) انجام معامله قیمت ابتداي صف خرید برابر قیمت ابتداي صف فروش

صفحه 103:
سفارشات خريد (تقاضا) سفارات فروش (عوضه) تعداد سیم قیمت هر سیم قيمت هر سیم تعداد سیم سیر رح تزع 1 ۹۵۰۰ 1 ۳ ‎os ۱۰,۲۰۰ ۹۹۰ oe‏ سب ۹۵۰۰ ۱۵ 1 و

صفحه 104:
پس از اینکه معاملات انجام شده معمية ف( ‎CBO ME Tees alas‏ خرید و فروش و سپس سند سهام صادر می شود ۰ در اسلایدهای بعدی اعلامیه خرید (بی رنگ) و اعلامیه فروش (قرمز رنگ) را می بینید.

صفحه 105:
تیه تال سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران ریخ ۸۳/۱۰/۲۷ نماد شرکت؛ 1 ) شرعت تولیدی تهران پیوند ۸۸۲۳۶۸۴ فمر اد اعلامیه خرید و فروش- تابلو فرعی شباره: . 20۶۲۳۱۸۲ بدينوسيله تأبيد مى نمابد كه سهام مشروح ذبل در ابن تاريخ بوسبله امضاء کنندگان زیر در جلسه رسمی بورس اوراقبهادار تهران عاله شده است. کد خریدار نام خریدار 1 1 شماره شناستاعه ‎tthe‏ قز وین ‎aay‏ = ‎(weve [ee‏ \ ‎Wye a‏ 4 مرا 3 ۴ درصد کارمزد ‎Aes‏ ‏7 ۰,۱۵درصد تسهیلات ۳ 5 ل جمع كل دريافتى ترا | كد كاركزارخريدار ‎hil ye‏

صفحه 106:
) شرت تولیدی تهران پیوش :۸۸۲۳۳۹۴ ۳ يسمه تغالى سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران نمادشر کت: ۲عدتور الامیه خرید و فروش- تابلو اصلی دوه ید می نمی که هام روج قلخ 0 بسا اما نگ زر دز جلنه ینمی بزری اوران ادا را مغ تب كد فروشيد: نام فروشنده شماره شناسنامه نام شرکت ات کتتور سازی ایر ا کد کارگزار فروشنده مهر و امضاء صادره تعداد 0 5 oP ترخ اربال) اععرم 5 درصد کارمزد نيم درصد فاليات ۱۵ حرصد تسهیلات خ . ۳/۰۷/۲۵ شماره : ام پدر جع کل دریافتی ۶ ‎gar‏ کل سمل ایا ‎rer, ror ‎۱,۳۳ ‎۷ ‏ودع ‎۶۹ ‎ ‎ ‎ ‏ام ‏محصوص فروشنده ‎ ‎ ‎

صفحه 107:
© تسویه حساب با مشتری آخرین مرحله از فرآیند معامله توسط مشتری؛ تسویه حساب با نامبرده می‌باشد. تسویه اب برحسب اینکه مشتری خریدار باشد یا فروشنده از نظر دوره زمانی تا حدودی متفاوت است. در ‎AS lle‏ مشتری خریدار باشد تسویه حساب پس از صدور اعلامیه خرید توسط بورس و روشن شدن وضع حساب مشتری در کارگزاری ممکن خواهد بود. اما در صورتی که مشتری فروشنده باشد» تسویه حساب وی چهار روز کاری بعد صورت می‌پذیرد.

صفحه 108:
* اصطلاحات رایج در بورس

صفحه 109:
ات رایج در بورس * نماد معاملاتسی: برای تسهیلانجام معاملات توسطشستم کامپیوتری» براى هر نوع از اوراق بهادارء نماد خاصي طراحی شده که متشکل از چند حرف می‌باشد. بدین ترتیب معمولا اولین حرف اين نماده مشخصه صنعت یا گروهی است که شرکت در قللب لن فعالیت می‌کند. سایر حروف نیز خلاصها یرام کت انعر ۱۷ گونه‌ای انتخاب می‌شود که به خوبی نام شرکت اصلی را تداعی کند. مثلاً نماد "وصنعت" که مختص ‏ شر کت eal ‏معدن است‎

صفحه 110:
قبل از برگزاری مچامع عمومی صاحبان سهام شرکت‌های پذیرفته شده و قبل از برگزاری جلسه هیأت مديرهاى كه طى آن مقرر است در خصوص اختبارات تفویض شده توسط مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزايش سرمایه تصمیم گیری شود. تعدیل پیش‌بینی سود هر سهم. ‎an a3‏ که اوراق‌بهاداره مطابق مقررات» مشمول تفییر طبقه‌بندی از تابلو یا بازاری گردد که در آن در ضورتی که تابر اوراق بهادره مقررات سازمان را رعگگوژکرد انیت ‏در صورتی که حسابرس و بازرس قانونی به صورت‌های تم شرکت‌های پذیرفته شده يا حساب‌های اوراق‌بهادار اظهارنظر "مردود" یا "عدم اظهار نظر" آرائه نموده ‎ADL‏ ‏در صورتی که معاملات اوراق بهادار مظنون به استفاده از اطلاعانی ككانى يا تستكارق قمت توس برخی از افراد باشد. ‎ ‎

صفحه 111:
ور * سهام شناور آزاد» درصدي از تعداد سهام يك شرکت است که در اختيار سهامداران جزء(کمتر از پنج درصد) باند. میزان سهام شناور آزاد عددي است که از نتیجه کسر تعداد سهام در مالکیت سهامداران راهبردی از کل سهام شرکت به دست مي‌آید. منظور از سهامداران راهبردی سهامدارانی هستند که در کوتاه مدت قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً برای اعمال مدیریت خود این سهام را حفظ نمایند. با این فرض, در محاسبه سهام شناور آزاد تعداد سهام متعلق به دارندگان سهام راهبردی از تعداد کل سهام موجود کسر می‌شود.

صفحه 112:
رب * حجمی از معامله سهام یک شر کدوک یه اگوتی است که بتواند تاثیرگذار بر روی تغییر قیمت سهم در آن روز گردد. با اعمال اين روش» پذیرش میانگین وزني قیمت معاملات هر روز يك نماد» به‌عنوان آخرین قیمت آن روز و قیمت مبنا جهت اعمال دامنه نوسان قیمت روز معاملاتي بعد» مشروط به انجام معامله تا حجم معيني از سهام گردیده است.

صفحه 113:
نوسان ‎٠»‏ دامنه نوسان قيمت سهام؛» محدوده مجاز براى تغيير قيمت سهم در یک جلسه معاملات مي‌باشد. دامنه نوسان قیمت مانع از ثوسانات شدید قيمتها و تَلاظم بازار مي‌شود. تاثیر دامنه نوسان قیمت سهام در مواقعي که بازار دچار آشفتگي شده» کاملاً مشهود است. در شرایط آشفتگي بازار معمولاً سرمایه‌گذاران تحت تاثیر جو رواني بازار قرار گرفته و تصمیمات غيرمنطقي و شتابزده‌اي انخاذ مي‌نمایند. که اینگونه تصمیم‌ها در میان سرمایه‌گذاران انفرادي بیش‌تر بوده و احتمال زیان این سرمایه‌گذاران در زمان آشفتگي بازار بسیار بالا مي‌باشد. در حال حاضر ( سال 1900)) دامنه نوسان روزانه قیمت سهام در بورس تهران 6 درصد تعبین شدم ات ‎

صفحه 114:
"۷" * یکی از مباحث مهم در تجزیه و تحلیل اطلاعات مالي يك شرکت. مربوط به پیش بيني سود هر سهم است. ‎٠‏ سود پيش‌بيني شده از جمله عوامل موثر بر قیمت بازار سهام» است. لازم به ذکر که براي محاسبه ۴۳5 پش‌بيني شده از رقم سود پيش‌بيني شده شرکت استفاده مي‌شود. معمولاً در بورس اوراق بهادار. شرکت‌ها قبل از شروع سال مالي اقدام به پيش‌يني سر ۶ ۳ ۳

صفحه 115:
۶ 9۳۲9 نشان‌دهندم مبلغ سودیلستکه س رکب ابتهر سهم به شکان قدیه سهامدارلنپ ردلخ تم یک ند ۰ معمولاً بنا به دلايلي نظیر سياست‌هاي رشد شرکت» وجود برخي بدهي هاي احتمالي و... مقداري از سود در شرکت باقي مانده و انبافت مي‌شود.

صفحه 116:
رب ‎٠‏ نسبت قيمت به سود يا ]6/1 يكى از راه.كارهاى مرسوم به منظور ارزش‌گذارری سهام است. هر چند,محاسبه 2/۲ بسیار ساده است اما تفسیر آن دشوار است. در شرایط معینی این نسبت بسیار گویا و در زمان‌های دیگر کاملا بی‌معنا جلوه می کند. از اين رو» غالبا سرمایهگذاران این اصطلاح را نادرست به کار مدگیرند و در تصمیماتشان بیش از حد لازم به آن وزن می دهند.

صفحه 117:
* ارزش پایه * ارزش بازار * ارزش ذاتی * ارزش جایگزینی

صفحه 118:

صفحه 119:
* برای اندازه‌گیری بازده یک دارایی» کافی است میزیان تغییر در ارزش دارایی مذکور را با مقدار سود دریافتی حاصل از سرمایه‌گذاری آن دارایی جمع کرده و رقم حاصله را بر ارزش اول دوره دارایی مذکور تقسیم کنید. _- 1 ۲ Ross Pes

صفحه 120:
* ریسک. احتمال وقوع یک زیان مالی است. دارایی‌هایی که احتمال بیشتری برای از بین رفتنشان وجود دارد» پر ریسک‌تر از دارایی‌هایی هستند که احتمال از بین رفتنشان کمتر است. در تعریف رسمی‌تر اصطلاح "ریسک" مترادف با "عدم اطمینان" به کار می‌رود و مبین تغییر- پذیری بازده‌های مرتبط با یک دارایی است.

صفحه 121:
۶ واژه شاخص به معناي وسیله تشخیص است و عدد شاخص عددي است که به وسیله آن تغییرات ایجاد شده در يك پدیده را در يك فاصله زماني تشخیص مي‌دهيم. به بياني دیگر» شاخص بازار سهام يك معیار مفید و خلاصه شده‌اي از انتظارات جاري در مورد آینده سهام مي‌باشد که به عنوان معیار حساسي» آثار پديده‌هاي سياسي اقتصادي و غیره را منک ماهته تن اکتا ۱۶ بلندمدت در اقتصاد را نشان مي‌دهد. بنابراین اگز شاخص‌هاي بازار سهام به درستي طراحي شوند» در آن صورت مي‌توان از آن‌ها به‌عنوان معرف و نماگر پیشرو عملکرد اقتصادي کشور نام برد.

صفحه 122:
شاخص قیمت و بازده شاخص شناور آزاد ما شاخص هر شرکت

صفحه 123:
* عوامل کلان - وضعیت سیاسی و اقتصادی جهان و کشور - بودجه سالاند - سیاست های پولی » مالی و ارزی - تغییر قوانین و مقررات

صفحه 124:
- قیمت گذاری مواد اولیه و محصولات - عرضه و تقاضای محصولات 7 رقابتی یا انحصاری بودن

صفحه 125:
عوامل خرد یا درونی شرکت - ترکیب سهامداران 7 میزان سود آوری و ثبات آن - مدیریت شرکت - سهام شناور آزاد - افزایش سرمایه - عرضه و تقاضا - اطلاعات با اهمیت - دعاوی حقوقی

صفحه 126:

صفحه 127:

صفحه 128:

صفحه 129:
7 0 CODAL.IR q 33

صفحه 130:

صفحه 131:

صفحه 132:

صفحه 133:

صفحه 134:

صفحه 135:
با تشکر

بسم اهلل الرحمن الرحيم فصل اول شركت سهامي شركت و انواع آن از زمان‌هاي گذشته بازرگانان براي دسترسي به وجوه بيشتر و همچنين پوشش ريسك كسب و كار خود در پي يافتن شراكت با افراد ديگر بودند .بر اين اساس دو يا چند نفر توافق مي كردند آورده مشخصي به مشاركت داشته باشند و از نفع يا ضرر حاصله هم به نسبت مشخصي سهم ببرند. تا پایان قرن هجدهم میالدی ،واحدهای تجاری یا به صورت واحدهاي تك مالكي و یا به صورت شرکت های غیرسهامی ،یعنی با مالکیت چند نفر شریک تاسیس می‌شدند. هم زمان با پیشرفت علوم تجربی و پيدايش انقالب صنعتيکشورهای پيشرفته اروپایی ،شروع به گسترش قلمرو تجارتی خود نموده و عالوه بر تسلط بر بازارهای کشورهای دیگر ،مستعمرات خود را بسط و توسعه دادند .در نتیجه عوامل فوق که خود مستلزم در اختیار داشتن مقادیر هنگفتی سرمایه بود ،سرمایه داران به فکر به كارگيري پس اندازهاي اندک مردم افتاده و اقدام به تاسیس شرکت های سهامی کردند و بدین ترتیب اولین شرکت های سهامی به صورت محدود در اروپا تشکیل شدند. شركت و انواع آن امروزه شرکت های سهامی عام که در تمام دنیا مهمترین شرکت ها را تشکیل می‌دهند و هدف اصلی تاسیس شرکت های سهامی به کار انداختن سرمایه های مردم در مقیاس وسیع تر به منظور کسب سود بیشتر و حفظ سرمایه افراد می‌باشد .بدیهی است که تاسیس شرکت های سهامی به دلیل مزایای متعددی که نسبت به سایر انواع شرکت های دیگر دارد ،سال به سال افزایش یافته و از طرف دیگر شرکت های سهامی تکامل یافته اند. تعريف شركت در قانون از منظر قانوني در مقابل كسب و كارها و فعاليتهاي اقتصادي با مالكيت شخصي که تمامی سرمایه را یک نفر (شخص حقیقی) تأمین می‌کند ،شرکت قرار دارد .بر اساس قانون مدنی ايران شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکیت متعدد در شی واحد به نحو اشاعه .بنابراین شرکت واحدی است از تجمع دو یا چند نفر که هر یک منابع و امکاناتی را اعم از وجه نقد ،وسایل ،تجهیزات و … را به منظور تحصیل سود در اختیار آن قرار داده‌اند و مالکیت بر آن به طور مشاع (مشترك) می‌باشد .در قانون تجارت شركت به صراحت تعريف نشده است ولي باتوجه به تعریف شرکتنامه در اين قانون می‌توان شرکت را چنین تعریف کرد :شرکت عبارت است از قراردادی که به موجب آن شرکا مقداری سرمایه در اختیار آن قرارداده تا بدین وسیله عملیات تجارتی انجام و سود و زیان حاصله را بین آن‌ها تقسیم کند. انواع شركتها ماده 20قانون تجارت شرکتهای تجاری را به 7نوع تقسیم نموده است: )1شرکت سهامی )2شرکت با مسئولیت محدود )3شرکت تضامنی )‌4شرکت مختلط غیرسهامی(مسئوليت محدود+تضامني) )5شرکت مختلط سهامی(سهامي+تضامني) )6شرکت نسبی )7شرکت تعاونی تولید و مصرف. انواع شركتها شرکتهایی که شخصیت اعتباری و ضمانت شرکا در آن‌ها دخالت دارد مانند شرکت تضامنی و شرکت نسبی. شرکتهایی که فقط سرمایه در آن‌ها دخالت دارد مانند شرکت سهامی و شرکت با مسئولیت محدود. شرکتهایی که از ترکیب دو قسم فوق تشکیل می‌شوند مانند شرکتهای مختلط. شرکتهایی که تعداد شرکا در آن دخالت دارند مانند شرکتهای تعاونی. در بحث راجع به بورس اوراق بهادار ما تنها با شرکتهای سهامی و آن هم از نوع عام سر و کار داریم. شرکت سهامی و انواع آن • طبق ماده 1قانون تجارت ؛ شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سرمایه آن‌ها می‌باشد" .طبق ماده 4قانون تجارت شرکتهای سهامی به دو نوع تقسیم می‌شوند: • نوع اول :شرکتهای سهامی عام :شرکتهایی هستند که مؤسسین آن‌ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند. • نوع دوم :شرکتهای سهامی خاص :شرکتهایی که تمام سرمایه آن‌ها در موقع تأسیس منحصرا ً توسط مؤسسین تأمین می‌گردد. تفاوت شركتهاي سهامي عام و خاص ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ شركت سهامي عام براي تامين سرمايه اقدام به پذيره نويسي عمومي مي نمايد ،ولي شركت سهامي خاص ،حق مراج'عه به عامه را ندارد. نقل و انتقال سهام در شركتهاي سهامي عام مشروط به موافقت سهامدا'ران نيست .ولي در شركت سهامي خاص ،چنين نقل و انتقالي منوط به توافق مديران يا مجامع عمومي شركت مي تواند باشد. سهام شركت سهامي عام ،قابل عرضه در بازار بورس مي‌باشد ولي شركت سهامي خاص چنين اجازه‌اي ندارد. حداقل سرمايه برا'ي تاسيس شركت سهامي عام 5/000/000ريال مي باشد در حالي كه حداقل ميباشد. سرمايه براي تاسيس شركت سهامي خ'اص 1/000/000ريال ‌ ح'داقل تعداد شركا شركت سهامي عام ٥نفر و در شركت سهامي خاص حداقل ٣نفر مي باشد تنها شرکتهای سهامی عام هستند که قابلیت عرضه (خرید و فروش) در بورس را دارا می‌باشند .از این رو در ادامه مباحث ما تنها مربوط به شرکتهای سهامی عام خواهد بود. چرا شکل سهامی واحدهای تجاری ،این قدر از جذابیت برخوردار است؟ برای پاسخ به این سؤال ،ویژگی‌هایی که شرکتهای سهامی را از واحدهای تجاری تک‌‌مالکی و سایر اشکال دیگر شرکت متمایز می‌سازد ،معرفی می‌کنیم. شخصیت قانونی مستقل از صاحبان سهام تداوم بقا و قابلیت انتقال مالکیت. مسئولیت محدود سهامداران جدایی مالکیت و مدیریت فرايند تشكيل يك شركت سهامي عام شرکت سهامی عام در دو مرحله مقدماتی و قطعی تشکيل می‌شود. فرآیند مرحله مقدماتی تشکیل سهامی عام به طور خالصه به شرح زیر است: .1تعهد حداقل 20درصد سرمایه شرکت توسط مؤسسین و پرداخت الاقل 35درصد مبلغ تعهد شده در حسابی به نام شرکت در شرف تأسیس. .2تسلیم اظهارنامه ثبت شرکتهای سهامی به ضمیمه طرح اساسنامه و طرح اعالمیه پذیره‌نویسی به اداره ثبت شرکتها ،اظهارنامه ثبت شرکت و طرح اساسنامه باید با قید تاریخ به امضای کلیه مؤسسین شرکت برسد. .3صدور اجازه انتشار اعالمیه پذیره‌نویسی سهام توسط اداره ثبت شرکتها. .4انتشار اعالمیه پذیره‌نویسی سهام توسط اداره ثبت شرکتها. .5پذیره‌نویسی سهام توسط خریداران طی مدت تعیین شده. .6دعوت مجمع عمومی مؤسس حداکثر یک ماه پس از خاتمه مدت پذیره‌نویسی توسط مؤسسین. .7تشکیل مجمع عمومی مؤسس و انجام مراحل زیر :الف .رسیدگی به احراز پذیره‌نویسی کلیه سهام ،ب .شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن و ج .انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت و دریافت قبولی آنها. فرآیند مرحله قطعی تشکیل شرکتهای سهامی عام را به شرح زیر می‌توان خالصه کرد: .1تسلیم اساسنامه مصوب مجمع عمومی مؤسسه به ضمیمه صورتجلسه مجمع و اعالمیه قبولی مدیران و بازرسان به اداره ثبت شرکتها. .2ثبت شرکت پس از بازرسی مدارک و مستندات مذکور در بند ( )1باال توسط اداره ثبت شرکتها و دریافت شماره ثبت شرکت. .3اعالم ثبت و تشکیل از طریق درج آگاهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی کشور و یکی از جراید کثیراالنتشار. شرکت شامل اجازه انتشار تعداد مجوز عی م ّ نی سهام ،که اوراق مالکیت در شرکت است ،می‌باشد .مؤسسین کلیه هزینه‌ها و حق‌الزحمه‌ها را تا مرحله ثبت شرکت می‌پردازند و طبق قانون کلیه مدارک الزم جهت ثبت شرکت را به اداره ثبت شرکتها تحویل می‌دهند .پس از ثبت ،شرکت پا به عرصه وجود می‌گذارد .الزم به ذكر است كه موسسين بايد مجوز انتشار عمومي سهام كه اصطالح ًا مجوز پذیره‌نویسی ناميده مي شود را از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کنند .به موجب این مجوز و اساسنامه مصوب ،شركت می‌تواند تعداد معینی سهام خود را منتشر و به فروش رساند .شرکتها ممکن است در پذیره‌نویسی سهام را مستقیم ًا به سهامداران بفروشند یا از خدمات پذیره‌نویسی یک واسطه یا تعهد‌کننده پذیره‌نویسی نظیر شركتهاي تامين سرمايه (درادامه تشريح خواهند شد) استفاده نمایند .واسطه پذیره‌نویسی ممکن است توافق کند باقی مانده سهامی را که نتوانسته بفروشد ،خود خریداری نماید .در اساليد بعد يك نمونه آگهی پذیره نویسی ارائه شده است. آگهي پذيره نويسي سهام شركت توسعه معادن روي ايران هيات مديره شركت چيست؟ کنترل نهایی شرکت سهامی به عهده سهامداران است .آن‌ها به ازای هر س هم ،ح ق یک رأ ی دارند .س هامداران اعضای هیأت مدیره را انتخاب می‌کنند .تنظیم س یاست شرکت و انتص اب مدیران بر‌عهده این هیأت می‌باشد .همچنین هیأت مدیره برای خود رئیسی انتخاب می‌کنند که این فرد ،موثر‌ترین فرد شرکت سهامی می‌باشد .کار دیگر این هیأت انتخاب مدیرعامل است که تصدی عملیات روزمره شرکت را برعهده می‌گیرد. عده ي اعضاي هيات مديره در شركت سهامي عام نبايد كمتر از 5نفر باشد. اركان هدايت كننده شركت سهامي مجمع عمومي هيات مديره مدير عامل معاون اداري و منابع انساني معاون مالي معاون عمليات معاون بازرگاني مجمع عمومي در شركت سهامي در شرکت سهامی گردهمایی بین سهامداران و مدیران به‌منظور تعیین س یاستها و خ ط مش ی های شرکت و تص میم‌گیری در رابط ه با فعالیتهای آن ترتیب داده می‌شود که اصطالح ًا به آن مجمع می‌گویند. به عبارت دیگر ،تجمع صاحبان سهام شرکت (سهامداران) به‌منظور اتخاذ تصمیماتی که معمو ًال منجر به ایجاد منافعی برای آنها می‌باشد را مجمع می‌گویند .با اين اوصاف مجامع محلی هستند که سهامداران می‌توانند از آن طریق نقش خود را در راس هرم قدرت شرکت سهامی ایفا کنند انواع مجامع عمومي شركتهاي سهامي • • • • مجمع عمومي موسسين مجمع عمومي عادي مجمع عمومي فوق العاده مجمع عمومي عادي به طور فوق العاده مجامع عمومي در شركت سهامي به‌طورکلی ،وظيفه دعوت به مجامع عمومی اعم از عادی سالیانه ،عادی به‌طور فوق‌العاده و همچنين فوق‌العاده با هیات مدیره شرکت سهامی است .در کلیه موارد ،دعوت صاحبان سهام برای تشکیل مجامع عمومی باید از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیراالنتشار که آگهی‌های مربوط به شرکت در آن درج می‌شود ،صورت پذیرد. در آگهی دعوت صاحبان سهام برای تشکیل مجامع ،باید دستور جلسه ،تاریخ و محل تشکیل مجمع به همراه ساعت و نشانی کامل قید گردد .فاصله بین نشر آگهی تا تاریخ تشکیل مجمع عمومی نباید کم‌تر از ده روز و بیش‌تر از چهل روز باشد. قبل از تشکیل مجمع ،هر سهامداری که مایل به حضور در مجمع عمومی باشد باید با ارائه ورقه سهم متعلق به خود به شرکت مراجع ه نموده و مجوز ورود به جلسه را دریافت کند .فقط سهامدارانی می‌توانند در مجمع شرکت کنند که مجوز ورود را دریافت کرده باشند .هم‌چنین سهامداران ممکن است شخص ًا و یا به وسیله نماینده در مجمع حاضر شوند .هر سهامداری می‌تواند به شخص دیگری وکالت دهد که به‌عنوان نماینده به جای او در مجمع حاضر شود وظايف مجمع عمومي موسس -1رس'يدگي ب'ه گزارش موس'سين و تص'ويب آ'ن و همچنين احراز پذيره نويسي كليه سهام شركت و تاديه مبالغ الزم -2تصويب طرح اساسنامه شركت و در صورت لزوم اصالح آن -3انتخاب اولين مديران و بازرس يا بازرسان شركت -4تعيي'ن روزنام'ه كثي'ر االنتشاري ك'ه هرگون'ه دعوت و اطالعيه بعدي براي س'هامداران ت'ا تشكي'ل اولي'ن مجم'ع عمومي عادي براي سهامداران در آن منتشر خواهد شد. مجمع عمومي عادي و حدود صالحيت آن مجمع عمومي عادي صالحيت رسيدگي به كليه امور شركت به استثناي مواردي كه در صالحيت مجمع عمومي فوق‌ العاده يا قانوني واگذار شده باشند را داراست ازجمله موارد مورد بررسي عبارتند از: - 1بررسي و تأييد ترازنامه و حساب سود و زيان و ساير گزارشات مالي -2بررسي و تأييد گزارش‌هاي ساالنه مديران و بازرسان -3انتخاب هيات مديره (درصورت خاتمه دوره تصدي) عليالبدل و حسابرس مستقل شركت -4انتخاب بازرسان اصلي بازرسان ‌ -5تصویب یا رد پیشنهاداتی که از طرف هیأت مدیره و یا بازرسان و سهامداران شرکت ارائه می‌شود، -6تصميم گيري در رابطه با تقسيم سود بر طبق ماده 90قانون تجارت ،تقسیم سود بین سهامداران و اخذ اندوخته ،تنها پس از تصویب مجمع عمومی عادی جایز خواه د بود و در ص ورت س ود ده بودن شركت تقسیم حداقل ده درصد از سود خالص بین سهامداران الزامی است. مجمع عمومي فوق العاده و حدود صالحيت آن هرگون ه تغيي ر در مواد اس اسنامه ي ا در سرمايه شركت يا انحالل شركت قبل از موعد منحصراًًٌُُ در صالحيت مجمع عمومي فوق العاده است. مجمع عمومي عادي به طور فوق العاده مجم'ع عموم'ي عادي ميتوان'د نس'بت ب'ه كليه امور شرك'ت ب'ه ج'ز آنچ'ه در ص'الحيت مجم'ع عمومي فوق العاده اس'ت تص'ميم گيري نماي'د لذا اقدام به دعوت فوق العاده اين مجمع مي شود. تامين مالي شركتهاي سهامي منظور از تامي'ن مال'ي شركت چيست؟ راههاي تامين مالي چيست؟ چگون'ه م'ي توان وج'ه نقد الزم براي سرمايه گذاريهاي شركت را تامين كرد؟ مدل ترازنامه اي شركت ترازنامه وقتی مبادالت و رویدادها طی دوره اتفاق می‌افتد ،اثرات آنها طبق استانداردهای حسابداری در حسابهای متناسب خود ثبت می‌شود. در این رابطه همواره باید به توازن رابطه حسابداری توجه داشت. داراییها= بدهیها +حقوق مالکانه در یک تاریخ مشخ'ص ،خالص'ه‌ای از حس'ابهای دارایی ،بدهی و حقوق مالکان'ه و مانده حس'ابها ارائ'ه می‌شود که اص'طالحاً آ'ن را ترازنامه می‌نامند. ساختار سرمايه شیوه تأمین مالی یک شرکت تعیین می‌کن د که ارزش آ ن شرکت چگون ه بین س رمایه استقراضی و سرمایه مالکانه تفکیک می‌شود .به افراد یا مؤسساتی که اوراق بدهی را از شرکت می‌خرند "اعتباردهندگان" و به دارندگان سهام مالکانه "سهامداران" گفته می‌شود. ارزش شركت ارزش شرکت را می‌توان به صورت زیر نشان داد: ‏V=B+S Bن شان گر ارزشاوراقب دهیو Sب یان گر ارزشح قوقم ا لکان ( س رمایه) اس .ت تصاویر رسم شده از ساختار سرمايه دو راه را نشان می‌دهد %50 :بدهی و %50 سرمایه و یا %25بدهی و %75سرمایه .ساختار سرمايه ،بر ارزش شركت اثر می‌گذارد .الزم به ذكر است كه هدف مدیریت مالی ،انتخاب نسبتی بهينه از بدهی و سرمایه است که ارزش شركت ،یعنی ارزش شركت ( ،)Vرا حداکثر سازد. فصل دوم بازارهاي مالي انواع دارایی ها دارایی:آنچه در اختیار کسی است و ارزش مبادله دارد. دریک تقس'یم بندی کل'ی دارایی ب'ه 2دس'ته مشهود(فیزیکی) و نامشهود(دارایی مالی) تقسیم میشود. • دارایی مشهود :دارایی که ارزش آ'ن در خود دارایی اس'ت و به خص'وصیات مادی آ'ن بس'تگی دارد در واق'ع متوان گف'ت ارزش اين داراييها بسته به مطلوبيتي' است كه براي ما ايجاد مي كنند. • دارایی نامشهود :نماینده حق قانونی نسبت به منفعتی میباشد. دارایی مالی چیست؟ دارایی که منفع'ت یا ارزش معمول نقدین'ه ای دارد ،ب'ه عبارت دیگر ارزش آ'ن ب'ه پشتوان'ه ارزش دارایی دیگری اس'ت.این دارایی ارزش مبادالت'ی خود را از دارایی دیگری که بر اس'اس آ'ن انتشار یافت'ه است کسب میکند مانند: • وام بانك (سرمايه گذار) به يك فرد (ناشر/وام گيرنده) • اوراق مشارکت دولتي (نظير اوراق مشاركت منتشره توسط وزارت نيرو) و اوراق مشارکت شركتي (نظير اوراق مشاركت منتشره توسط شرکت ایران خودرو) • سهام عادي منتشر شده شرکت سایپا اوراق بهادارچيست؟ ه'ر نوع اوراق ي'ا اس'نادي ك'ه مس'تلزم پرداخت عايدات'ي از جان'ب ص'ادر كننده ب'ه دارندگان آنها ميباشند. شناخ'ت انواع اوراق بهادار ي'ا ابزارهاي مالي و انتخاب آنه'ا ب'ه عنوان منب'ع تامي'ن مال'ي بس'يار مهم است. طبقه بندي ابزارهاي مالي: به' طور كلي ابزارهاي مالي به دو دسته تقسيم ميشوند: اوراق يا ابزار بدهي :اين ابزار نشان دهنده ي دين يا بدهي صادر كننده است. اوراق يا ابزار سرمايه :اوراقي هستند كه نشانگر حقوق مالكيت افراد هستند. بازار مالي: هر جايي كه دارايي مورد داد و ستد قرار مي گيرد ،بازار نامیده می‌شود .بازارها را مي توان به دو دسته اصلي تقسيم كرد: ‌.1بازار دارايي هاي فيزيكي كه در آن اساس ًا دارايي‌هاي مشهود (کاال) داد و ستد مي گردد. ‌.2بازار دارايي هاي مالي كه در آن دارايي‌هاي مالي (اوراق بهادار) از قبيل سهام ،اوراق مشاركت و ساير ابزارهاي مالي خريد و فروش مي‌شوند. كاركردهاي بازار مالي: • • • • • • • جذب پس اندازهاي افراد جامعه افزايش قابلیت نقدشوندگي دارایی مالی تعيين قيمت عادالنه اوراق بهادار تسهيل داد و ستد انتشار و تحليل اطالعات دارايي هاي مالي كاهش هزينه معامالت تخصيص بهينه اين منابع در جهت رشد اقتصادي كشور انواع كارايي در بازار سرمايه • كارايي اطالعاتي • كارايي عملياتي • كارايي قيمت گذاري • كارايي تخصيصي طبقه بندي بازارهاي مالي بازارهاي مالي را مي توان بر اساس جنبه هاي مختلفي طبقه بندي نمود: ‏طبقه بندي بازارهای مالی از لحاظ سررسید تعهدات مالي ‏طبقه بندي بازارهای مالی از لحاظ مرحله عرضه ‏طبقه بندي بازارهای مالی از لحاظ نوع دارايي مالي بازارهای مالی از لحاظ سررسید تعهدات مالي • بازارهاي مالي را می‌توان به دو گروه اصلي بازار پول و بازار سرمايه طبقه‌بندي نمود. • بازار پول :بازاري كه در آن اسناد بدهي كوتاه‌مدت (کمتر از یکسال) مبادله مي‌گردد. • بازار سرمايه :بازار سرمایه به بازار داد و ستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و دارایی‌های بدون سررسید اطالق می‌شود. ?: بازار پول مشاركت‌كنندگان در بازار پول ،افراد يا واحدهاي داراي مازاد نقدينگي هستند كه به‌عنوان پس‌اندازكننده از طريق مستقيم و يا غيرمستقيم منابع خود را با سررسيدهاي كوتاه مدت در اختيار واحدهاي نيازمند منابع مالي قرار مي‌دهند .به عبارتي ،مهم‌ترين رسالت بازار پول ايجاد تسهيال‌ت براي شركتها به‌منظور تأمين نقدينگي در كوتاه مدت است. شناخته شده‌ترين مركز براي بازار پول ،نظام بانكي کشور بوده و مهم‌ترين نهادهاي فعال در بازار پول عبارتند‌ از :بانك‌ها و مؤسسه‌هاي اعتباري غيربانكي. بازار سرمايه بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گسترده‌تر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است. بازار سرمایه پلی است که پس‌انداز مردم و واحدهای دارای وجوه مازاد را به واحدهای سرمایه‌گذاری که بدان نیازمندند انتقال می‌دهد .ساز وکارهای تعبیه شده در این بازار از طریق رشد حجم پس‌انداز و سرمایه‌گذاری ،رشد اقتصادی را تسریع می‌کنند .استفاده از بازار سرمایه برای تأمین مالی مخارج دولت نیز از جمله قدیمی‌ترین و متداولترین شکل مبادالت مالی است .اتکای دولت‌ها به بازار سرمایه در اغلب اقتصادهای مدرن نه تنها از این جه ت مه م اس ت که دولت‌ه ا غالب ًا اوراق بده ی منتش ر می‌کنن د ت ا بخش عمده هزینه‌های خود را تأمین مالی نمایند ،بلکه استقراض دولت غالب ًا حجم عظیمی از کل وجوه عرضه شده در بازار توسط قرض ‌دهندگان را جذب می‌کند .نماد بازار سرمایه در ایران بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه اوراق مشاركت ابزارهای بازار سرمایه • الف .ابزارهای تأمین مالی بلند مدت :از جمله ابزارهاي تامين مالي بلندمدت ،سهام و اوراق قرضه است • ب .ابزارهای مدیریت ريسك (خطر) :عالوه برکارکرد تأمین مالی واحدهای تجاری ،مقابله با ریسک همراه با سرمایه‌گذاری و به ویژه ریسک ناشی از نوسان‌های قیمتی از دیگر کارکردهای مهم بازار سرمایه است ابزارهای بازار سرمایه • س هام س رمایه :شرکت س هامی برای سرمایه‌گذاران (مالکان) خود گواهینامه‌های سهام صادر می‌کند .از آنجا که سهام بیانگر سرمایه شرکت سهامی است ،اغلب از آن با عنوان سهام سرمایه یاد می‌شود. ه ر واح د از س هام س رمایه ،یک س هم نام دارد .شرکت سهامی گواهینامه سهام را برای هر تعداد سهمی که سهامدار مالک آن است صادر می‌نماید .روی برگه گواهینامه سهام ،نام شرکت صادر کننده، تعداد سهام و مبلغ سرمایه ثبت شده ،نام و مشخصات دارنده سهم، تعداد سهم ،و ارزش اسمی سهام ذکر می‌شود. يك نمونه برگه سهام حقوق سهامداران • • • • • • مالکیت سهام ،عموم ًا پنج حق اساسی زیررا به سهامداران اعطا می‌نماید: حق رأی .حق مشارکت سهامداران در اداره شرکت از طریق رأی دادن به مسایل پیش آمده .این حق ،حق منحصر به فرد سهامداران برای دخالت در مدیریت شرکت است .هر سهامدار به ازای هر سهمی که در اختیار دارد ،حق یک رأی را دارد. سود سهام .حق دریافت بخش متناسبی از سود سهام که در مجمع عمومی عادی تصویب می‌شود. تصفیه .حق دریافت بخش متناسبی ( براساس تعداد سهام) از دارایی‌های باقی مانده پس از پرداخت بدهی‌ها در زمان انحالل و تصفیه شركت. حق تقدم .حق حفظ درصد مالکیت در شرکت سهامی .فرض کنید شما مالک 5درصد از سهام یک شرکت سهامی می‌باشید .اگر این شرکت سهامی 000/100سهم جدید صادرکند .شما فرصت خرید 5 درصد ( )000/5سهام جدید را دارید .به این ترتیب درصد مالکیت شما در شرکت همان 5درصد باقی خواهد ماند حق انتقال .در شركت سهامي عام نقل و انتقال سهام مشروط به موافقت مديران يا مجامع نيست انواع سهام شرکتهای سهامی برای جذب سرمایه‌گذاران مختلف ،انواع متنوعی سهام را انتشار می‌دهند .سهام یک شرکت سهامی می‌تواند عادی یا ممتاز باشد .تمام شرکت هاي سهامی ،سهام عادی منتشر می‌کنند .سهام عادی معمول‌ترین شکل سهام سرمایه می‌باشد .واژه سهم ،تداعی کننده سهم عادی است ،مگر خالف این موضوع تصریح شده باشد .در واقع سهامداران عادی ،مالکین واحد تجاری می‌باشند. سهام ممتاز سهام ممتاز برای مالکین خود امتیازی نسبت به سهام عادی به همراه دارد .این مزایا عبارتند از اولویت در دریافت سود سهم و اولویت در دریافت دارایی‌ها در زمان تصفیه شرکت .باتوجه به اولویت سهامداران ممتاز ،سهام عادی بیانگر مالکیت باقی مانده ( نهایی) در دارایی‌های شرکت پ س از کس ر بدهی‌ه ا و ادعای سهامداران ممتاز می‌باشد. دارندگان سهام ممتاز نیز چهار حق فوق‌الذکر را دارا هستند به شرطی که حقی از آن‌ها سلب نشده باشد افزایش سرمایه شرکتهای سهامی بزرگ به مقادیر هنگفتی پول نیاز دارند .آن‌ها نمی‌توانند تمامی عملیات خود را از طریق استقراض تأمین مالی کنند .بنابراین ،به سرمایه‌ای نیاز دارند که از افزايش سرمايه فراهم می‌گردد .با توجه به این که در ماده 6اساسنامه نمونه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس قید شده است که سرمایه شرکت‌ها باید به سهم عادی یکهزار ریالی با نام تقسیم شود ،افزایش سرمایه در عمل به صورت انتشار سهام جدید صورت می‌گیرد .از اهداف این امر (یکسان‌سازی قیمت اسمی سهام شرکت‌ها در اساسنامه شرکت) می‌توان به شفاف‌سازی اطالعات شرکت‌ها و قابلیت مقایسه وضعیت آن‌ها با یکدیگر اشاره کرد. شركت براي افزايش سرمايه بايد مجوز الزم را از مجمع عمومی فوق‌العاده اخذ نمايد .در ضمن بايد گزارش توجيهي در اين ارتباط به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه و تاييديه آن ها را نيز كسب كند. در حالت افزایش سرمایه به صورت انتشار سهام جدید ،شرکت‌ها می‌توانند سهام جدید را برابر مبلغ اسمی به‌فروش برسانند یا این که مبلغی عالوه بر مبلغ اسمی سهم به عنوان اضافه ارزش (صرف) از سهامدار دریافت كنند .از آن‌جا که قوانین مالیاتی عواید حاصل از اضافه ارزش سهام فروخته شده را درآمد تلقی می‌کند و در نتیجه مشمول مالیات سال مالی انتشار سهام جدید می‌داند ،شرکت‌ها تمایل به استفاده از این روش (افزایش سرمایه از طریق دریافت اضافه ارزش عالوه بر مبلغ اسمی سهم) ندارند. انتشار سهام جدید از محل منابع زیر امکان‌پذیر است: .1آورده نقدی سهامداران شرکت (پرداخت مبلغ اسمی سهام به صورت نقدی). .2اندوخته‌ها و سود تقسیم نشده (سود انباشته) سال‌های قبل (تبدیل سود انباشته و اندوخته به سرمایه). .3مطالبات حال شده سهامداران شرکت (تبدیل مطالبات سهامداران بابت سود سهام تقسیمی به سرمایه). حق تقدم خريد سهام ساز و کار اجرایی افزایش سرمایه بدین‌صورت است که مجمع عمومی فوق‌العاده پس از تصویب افزایش سرمایه، شرایط مربوط به فروش سهام جدید و تأدیه بهای آن را تعیین می‌کند یا این که اختیار تعیین آن را به هیات مدیره واگذار می‌نماید .پس از اتخاذ تصمیم راجع به چگونگی افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید، مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیراالنتشار به اطالع صاحبان سهام می‌رسد .در این آگهی ،اطالعات مربوط به مبلغ افزایش سرمایه و مبلغ اسمی سهام جدید و تعداد سهامی که هر صاحب سهام ،حق‌تقدم در خرید آنها را دارد و مهلت پذیره‌نویسی و نحوه پرداخت آن ذکر می‌شود .گواهی‌نامه‌های حق‌تقدم خرید سهم به آخرین آدرس اعالم شده توسط سهامداران ،ارسال می‌شود .بعد از دریافت گواهی‌نامه مزبور ،سهامداران می‌توانند ظرف مهلتی که در اعالمیه پذیره‌نویسی سهام جدید معین شده است ،از حق خود استفاده نمایند ،بدین صورت که پس از پرداخت بهای اسمی سهم و امضای برگ تعهد سهم ،مبادرت به پذیره‌نویسی کنند. در ماده 166الیحه اصالحی قانون تجارت ،در صورت افزايش سرمايه ،حق‌تقدم برای صاحبان سهام قدیمپیش‌بینی شده و مقرر گردیده است که"در خرید سهام جدید ،صاحبان سهام شرکت به نسبت سهامی که مالکند حق‌تقدم دارند و این حق قابل نقل‌و انتقال می‌باشد .مهلتی که طی آن سهامداران می‌توانند حق‌تقدم مذکور را اعمال کنند کمتر از 60روز نخواهد بود .این مهلت از روزی که برای پذیره‌نویسی تعیین می‌گردد ،شروع می‌شود". فروش حق تقدم در صورتی که سهامدار تمایل به پذیره‌نویسی و دریافت سهم جدید نداشته باشد می‌تواند با مراجعه به کارگزاران ،گواهی‌نامه حق‌تقدم‌خرید سهم خود را بر پایه قیمت روز بازار ،به فروش برساند .اگر سرمایه‌گذاري مایل به مشاركت در افزايش سرمايه باشد ،بايد پس از خرید گواهی‌نامه حق‌تقدم ،مانند سهامداران فعلی شرکت اقدام به پذیره‌نویسی نماید .در این حالت وی باید معادل مجموع قيمت گواهی‌نامه مزبور (برای خريد آن از فروشنده) و ارزش اسمی را (برای تحویل به شرکت) به کارگزار پرداخت کند. الزم به ذكر است كه اگر سهامداران در مهلت اعالم شده ،اقدام به پذیره‌نویسی نکنند یا از فروش گواهی حق‌تقدم صرف‌نظر کنند ،شرکت پس از اتمام دوره پذیره‌نویسی گواهی‌های مزبور را در بورس اوراق بهادار در معرض فروش قرار می‌دهد و پس از فروش ،مبلغ حاصل از فروش را پس از کسر هزینه‌های مربوط به حساب سهامدار واریز می‌کند. كارگزاران از جمله نهادهاي فعال در بازار سرمايه هستند .ماهيت كار ،كارگزاران در فصول بعدي اينكتاب به تفصيل مورد بحث قرار مي گيرد. نمونه هاي برگه حق تقدم و فيش واريزي را در اساليد هاي بعدي مشاهده نماييد . حق تقدم صفحه 1 حق تقدم صفحه 2 اوراق قرضه: شرکتها برای دستیابی به مبالغ عمده وجود نقد ،ممکن است به انتشار اوراق قرضه روی بیاورند .ورقه قرضه ،سند پرداختنی بلند مدتی است که با خود بهره (سود تضمین شده) به همراه دارد .اوراق قرضه ،بدهی شرکت در قبال مبلغ استقراضی از سرمایه‌گذاران می‌باشند. خریداران اوراق در ازای سرمایه‌گذاری خود گواهینامه‌ای دریافت می‌کنند که نام شرکت منتشر کننده در آن درج شده است. همچنین در این گواهینامه مبلغ اصل یعنی مبلغی که شرکت از دارنده ورقه قرضه استقراض کرده است ،منعکس می‌باشد. ورقه قرضه شرکت صادر کننده را ملزم می‌سازد تا مبلغ اصل را در تاریخ معینی که در این گواهینامه ذکر گردیده به دارنده ورقه ،پرداخت نماید. بدیهی است که دارندگان این اوراق ،پول خود را بابت دریافت مبلغی به عنوان بهره در اختیار شرکت قرار داده‌اند .گواهینامه ورقه قرضه ،نرخ بهره‌ای را که صادر کننده باید به دارنده ورقه بپردازد و همچنین تاریخ‌های پرداخت بهره (معمو ًال چهار بار در سال) را هم نشان می‌دهد .بر روی بعضی از گواهینامه‌های ورقه قرضه نام دارنده ( سرمایه‌گذار) ذکر می‌شود .زمانی که شرکت مبلغ اصل را بازپرداخت می‌کند ،دارنده گواهینامه را به شرکت تسلیم می‌کند تا شرکت آن را باطل نماید. طبق ماده 52قانون تجارت ایران "ورقه قرضه ،ورقه ای قابل معامله است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمامیآن یا اجزای آن در موعد معینی باید مسترد گردد .برای ورقه قرضه ممکن است عالوه بر بهره ،حقوق دیگری نیز شناخته شود" . قراردادهای اختیار معامله قرارداد‌هاي اختيار معامله شامل اختيار خريد سهام و اختيار فروش سهام از جمله اين ابزارها هستند .دارنده اختيار خريد سهام ،حق خرید تعداد معینی از سهام عادی شرکت را به قیمت معینی دارد .اختيار خريد به دارنده آن اين "حق" را مي دهد كه سهم مشخصي را به يك قيمت توافقي (كه به آن قيمت اجرا يا اعمال آن حق نيز مي گويند)، در يك تاريخ معيني يا قبل از آن خريداري نمايد. اختيار فروش تبعي ابزاري براي پوشش ريسك اوراق بهادار است كه عالوه بر تضمين حداقل سود امكان انتفاع از تغييرات قيمت بازار وجود خواهد داشت. قراردادهای آتی قراردادهای آتی به عنوان یکی از انواع مشتقات مالی ،توافقنامه‌های الزام‌آور و قانونی بین دو طرف ( فروشنده و خریدار) است که مبتنی بر خرید یا فروش یک دارایی معین ،برای زمان مشخص در آینده با قیمت توافقی معین در روز انعقاد قرارداد است .کمیت و کیفیت هر قرارداد آتی استاندارد است و قیمت توافقی طرفین برای تحویل دارايي در ابتدا معین می‌شود .در عین حال که قیمت در بازار دارایی در حال نوسان است ولی طرفین قرارداد براساس همان قیمت توافقی متعهد به انجام معامله هستند. کل مبلغ قرارداد در زمان عقد قرارداد پرداخت نمی‌شود و تنها درصدی از ارزش قرارداد به عنوان ودیعه معامالتی پرداخت می‌شود .همچنین افرادی که مایل به تحویل دارايي در زمان تحویل هستند ،باید مابقی قیمت دارايي را پرداخت کنند و آن را تحویل بگیرند. بورس به عنوان یک مکان مرکزی برای خریداران و فروشندگان مشتقات مالی به شمار می‌رود .قراردادها در بورس به شکل استاندارد است و قیمت‌های مربوطه برای تمامی کسانی که وارد بازار می‌شوند، یکسان است. اوراق اجاره (صكوك اجاره) صكوك اجاره اوراق بهاداري است كه دارنده آن به صورت مشاع مالك بخشي از دارايي است كه منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به مصرف كننده يا باني واگذار شده است. بازارهای مالی از لحاظ مرحله عرضه • بازار اولیه :شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود به مبالغ هنگفتی نیاز دارند كه اغلب این منابع را در مقابل واگذاری اوراق بهادار خود ،به‌دست می‌آورند .واگذاری اوراق بهادار و تأمین اعتبار برای اولین بار در بازار دست اول انجام می‌شود .به عبارت دیگر در بازار دست اول ،اوراق بهادار برای نخستین بار منتشر می‌شوند .براین اساس فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار است. بازارهای مالی از لحاظ مرحله عرضه بازار ثانویه :پس از عرضه اوراق بهادار در بازار اولیه و به منظور آن‌که این اوراق بتوانند مورد داد و ستد قرار گیرند ،به بازار دیگری نیاز است که به آن بازار ثانویه اوراق بهادار گفته می‌شود .در این بازار، اوراق قابلیت داد و ستد پيدا مي‌كنند .وجود بازار دست دوم ،صرف ًا به این دلیل است که قابلیت نقدشوندگي اوراق بهادار منتشر شده در بازار دست اول را افزایش‌دهد ،ضمن این‌که شرایطی فراهم می‌آورد که قرض‌دهندگان و قرض‌گیرندگان در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده ،به فروش اوراق بهادار خریداری شده یا خرید اوراق بهادار دیگر اقدام نمایند. دادوستد در بازار دست دوم به دفعات نامحدود انجام می‌شود و بنابراین با جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابل داد و ستد در آن بازار ،قدرت نقدشوندگی زیادی ایجاد می‌شود .در این حالت ،از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری می‌شود و در نتیجه ضربه‌های کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایه‌پذیر خواهد داشت .بازار ثانويه ايران را مي توان به دو بازار بورس اوراق بهادار و فرا بورس تقسيم كرد فصل سوم نهادهاي فعال در بازار سرمايه بورس و كاركرد هاي آن - مزاياي بورس از نگاه اقتصاد كالن: تبديل پس انداز به سرمايه گذاري جذب نقدينگي كمك به ايجاد اشتغال و افزايش توليد توزيع درآمد و ثروت تخصيص بهينه منابع :مزاياي بورس از ديد سرمايه گذاران كسب بازده شفافيت اطالعات نقدشوندگي مشاركت در فرآيند تصميم گيري امكان متنوع سازي -معافيت مالياتي :مزاياي بورس از ديد شركت ها تامين مالي از طريق افزايش سرمايه و ساير ابزارها افزايش اعتبار شركت -معافيت مالياتي بازار خارج از بورس((OTC در بازار خارج از بورس سهام شركت هايي كه از توانايي پذيرش در بورس برخوردار نيستند داد و ستد مي شود. شرايط دشوار پذيرش در بورس باعث شده شركت ها تمايل بيشتري به مبادله در بازار خارج از بورس داشته باشند. شركت هاي كارگزاري شركت هاي كارگزاري عالوه بر واسطه گري خريد و فروش به وكالت از طرف مشتري ميتوانند پس از اخذ مجوز خدمات زير را ارئه دهند : مشاوره عرضه سهام مشاوره سرمايه گذاري سبدگرداني -صندوق سرمايه گذاري صندوق هاي سرمايه گذاري صندوق سرمايه گذاري يك واسطه مالي است كه با تجميع منابع مالي با هدف سرمايه گذاري با شرايط معين تشكيل ميشود. مزاياي صندوق هاي سرمايه گذاري : كاهش ريسك از طريق متنوع سازي استفاده از مديريت حرفه اي پرتفوي -افزايش نقدشوندگي انواع صندوق هاي سرمايه گذاري • صندوق هاي غير قابل معامله • صندوق هاي قابل معامله ()ETF بازار گردان • هدف بازار گردان حفظ ثبات نسبي و به حداقل رساندن نوسانات قيمت سهام بوده و در مواردي كه به طور موقت تعادل عرضه و تقاضا مختل شود بازارگردان تالش ميكند تعادل را دوباره به بازار برگرداند و از ايجاد نوسانات شديد جلوگيري نموده و به افزايش نقد شوندگي اوراق از طريق خريد و فروش در قيمت هاي معين كمك مي نمايد. شركت هاي تامين سرمايه پيچيدگي فرآيند انتشار اوراق بهادار در بازار اوليه باعث شده تا بيشتر شركتها عمليات انتشار اوراق بهادار را به شركت هاي تامين سرمايه واگذار كنند. برخي از زمينه هاي فعاليت شركت هاي تامين سرمايه: خدمات ماليخدمات سرمايه گذاري -ادغام موسسات رتبه بندي اين موسسات بر اساس اطالعات دريافتي از اشخاص حقيقي و حقوقي توانايي آنها را در اجراي تعهداتشان رتبه بندي مي كنند .و از اين طريق به بهبود مديريت ريسك در بازار كمك ميكنند. فصل چهارم بورس در ايران پيشينه بورس اوراق بهادار • • • • • ايده اوليه ايجاد بورس در ايران در سال 1315 تصويب قانون بورس در سال 1345 تاسيس بورس در سال 1346 رونق بورس پس از پايان جنگ تحميلي در سال1367 تصويب قانون جديد بورس در سال1384 اركان بورس اوراق بهادار ايران شورای عالی بورس و اوراق بهادار سازمان بورس و اوراق بهادار بورس اوراق بهادار بورس کاال سایر نهادهای مالی شوراي عالي بورس و اوراق بهادار :ا عضایش ورایعا لیب ورسو اوراقب ه ادار عبارتند از . وزیر امور اقتصادی و دارایی که ریاست شورا را نیز برعهده دارد؛ وزیر بازرگانی؛ رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران؛ روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون؛ رییس سازمان بورس و اوراق بهادار که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد؛ دادستان کل کشور یا معاون وی؛ سه نفر نماینده از طرف کانون ها؛ سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران؛ .یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذیربط و تصویب هیئت وزیران برای هر بورس کاالیی سازمان بورس و اوراق بهادار (سبا) • • سبا موسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل است و توسط هیئت مدیره پنج نفره اداره می‌شود. برخي از وظايف سبا: .تهيه آيين‌نامه‌هاي الزم براي اجراي قانون بازار اوراق بهادار و پيشنهاد آن به شورا .تهيه و تدوين دستور‌العمل‌‌هاي اجرايي قانون بازار اوراق بهادار .نظارت بر حسن اجراي قانون بازار اوراق بهادار و مقررات مربوط شركت بورس اوراق بهادار تهران • بر اساس قانون بازار اوراق بهادار ،بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازمان عمومی غیرانتفاعی به شركت سهامي عام انتفاعي تبدیل شد و عملیات اجرایی را برعهده گرفت .تشکیل ،سازماندهی و اداره بورس اوراق بهادار؛ پذیرش اوراق بهادار؛ وضع و اجرای ضوابط حرفه ای و انضباطی برای اعضا؛ تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا و نظارت بر فعالیت آن‌ها؛ نظارت بر حسن انجام معامالت اوراق بهادار پذیرفته شده؛ تهیه ،جمع آوری ،پردازش و انتشار اطالعات و نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده از مهم ترین وظایف آن است تاالرهاي منطقه اي بورس تاالرهاي منطقه اي در راستاي اجراي مواد 14و 15قانون برنامه سوم و چهارم توسعه به منظور گسترش فيزيكي بازار سرمايه راه اندازي گرديد. برقراري ارتباط با سامانه معامالتي بورس ،نظارت بر فعاليت دفاتر شركت هاي كارگزاري در استانها ،فرهنگ سازي و برگزاري دوره هاي آموزشي براي سرمايه گذاران و انجام كليه عمليات بازار سرمايه به نمايندگي از ساير اركان بازار سرمايه اعم از سازمان بورس ،شركت سپرده گذاري و شكت مديريت فناوري از جمله فعاليت هاي تاالرهاي منطقه اي است. شركت سپرده گذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه • شرکت سپرده‌گذاري مرکزي اوراق بهادار و تسويه وجوه (سهامي عام) به دنبال تفکر تضمين امنيت و کارآمدي بازار اوراق بهادار ايران از طريق توسعه و بهينه‌سازي ساز و کار تسويه معامالت اوراق بهادار با تمرکز بر افزايش کارايي ،کاهش ريسک و کاهش هزينه هاي پاياپاي و تسويه وجوه تاسيس شده است .شرکت سپرده‌گذاري مرکزي خدمات متنوعي را به سهامداران ارائه مي دهد .از جمله اين خدمات عبارتند از :صدور گردش معامالت سهامداران ، صدور وضعيت دارايي سهامداران ،صدور گواهينامه سپرده سهام المثني، اصالح مشخصات سهامداران ،انتقال دارايي سهامدار متوفی ،عملیات دادگاهی، وثيقه‌گذاري سهام و عملیات مربوطه ،صدور كد سهامداري فصل پنجم عمليات خريد و فروش سهام دريافت كد معامالتي براي شروع به سرمايه گذاري در بورس نياز به كد معامالتي داريد .كد معامالتي شما يك كد واحد است ك'ه ب'ه وس'يله آ'ن در س'امانه اطالعات'ي بورس شناس'ايي م'ي شوي'د .براي ا'يجاد ك'د باي'د ي'ك برگ'ه كپي شناس'نامه ب'ه همراه كپ'ي كارت مل'ي خود را ب'ه يك'ي از كارگزاران تحوي'ل بدهيد .پ'س از اينك'ه مشخصات شم'ا در س'يستم ثب'ت ش'د ،ب'ا مراجع'ه ب'ه شرك'ت كارگزاري (معموال دو روز كاري بع'د) از ك'د معامالتي خود آگاه خواهيد شد. ايجاد ك'د بورس'ي ك'ه ك'د معامالت'ي ي'ا ك'د س'هامداري ني'ز ب'ه آ'ن م'ي گويند رايگان بوده و كارگزاران براي اي'ن كار دس'تمزدي از شم'ا درياف'ت نخواهن'د كرد .ك'د معامالت'ي شم'ا از س'ه حرف اول نام خانوا'دگ'ي شم'ا به عالوه ي'ك عدد 5رقم'ي تشكي'ل م'ي شود .مثال اگ'ر نام خانوادگ'ي فردي “جوادي“ باش'د ،ك'د بورسي وي ممكن است ”ج'وا “00001باشد. با دريافت اين كد مي توانيد شروع به سرمايه گذاري نماييد. پر كردن فرم درخواست خريد فرم درخواست خريد مشتری تقاضای خود را برای خرید یا فروش اوراق بهادار از طریق فرم درخواست خرید و فروش به كارگزار اعالم می‌كند .فرم درخواست خريد در دو نسخه تنظيم می‌شود ك ه نس خه اول آ ن ب ه كارگزار تحوي ل داده می‌شود و نسخه دوم آن نزد خريدار باقی می‌ماند. فرم درخواست خريد .1مشخصات کارگزار و تاریخ درخواست .در این قسمت باید نام و کد شرکت کارگزاری و تاریخ تکمیل فرم درخواست خرید درج شود. .2مشخصات سرمایه‌گذار .در این قسمت ،سرمایه‌گذار باید مشخصات کامل خود را درج کند .از آنجا که این مشخصات و اطالعات ،مبنای تعیین کد معامالتی سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد ،صحیح و کامل‌ بودن آن از اهمیت خاصی برخوردار است. .3مشخصات سرمایه‌گذاری .در این قسمت ،سرمایه‌گذار باید مشخص کند که قصد خرید سهام یا حق تقدم چه شرکتی ،به چه میزان و با چه قیمتی را دارد .سرمایه‌گذار می‌تواند قیمت سهمی که قصد معامله آن را دارد در فرم درخواست تعیین نکرده و در ستون تعیین حداکثر قیمت ،عبارت "قیمت روز" یا "قیمت بازار" را قید کند. در این صورت کارگزار با بررسی قیمت‌های پیشنهادی برای فروش سهم مورد نظر در سیستم معامالت ،سهم را با مناسب‌ترین قیمت (پایین‌ترین قیمت پیشنهاد شده) برای سرمایه‌گذار خریداری می‌کند. .4نحوه پرداخت .در این قسمت ،مبلغ سرمایه‌گذاری و نحوه پرداخت آن به کارگزار مشخص می‌شود. .5مالحظات ویژه .این قسمت برای مواردی در نظر گرفته شده است که سرمایه‌گذار قصد ارائه توضیحاتی بیشتر از اطالعات مندرج در فرم برای کارگزار دارد. .6تأیید درخواست .پس از تکمیل قسمت‌های قبل ،سرمایه‌گذار و کارگزار محل‌های تعیین شده را در این قسمت پس از درج زمان تکمیل فرم (ساعت و دقیقه) امضا می‌کنند. پر كردن فرم در خواست فروش فرم درخواست فروش فرم درخواس ت فروش در چهار نس خه تهي ه می‌شود ك ه نس خه اول نزد كارگزار باق ي مي‌مان د و نس خه دوم آ ن توس ط كارگزار ب ه بورس تحوي ل داده مي‌شود ،نس خه سوم آن در اختيار فروشنده قرار مي‌گيرد و نسخه چهارم بایگانی خواهد شد. فرم درخواست فروش فرم درخواست فروش تا حد زیادی شبیه فرم درخواست خرید است .تفاوت اصلی فرم درخواست فروش با درخواست خرید در قسمتی است که براساس آن ،سرمایه‌گذار ب ه کارگزار برای فروش س هام خود و انجام مراح ل و تشریفات ثب ت و انتقال س هام، وکال ت می‌دهد .تفاوت دیگ ر ،در قس مت مشخص ات س رمایه‌گذاری اس ت .در این قسمت ،سرمایه‌گذار "حداقل قیمت" پیشنهادی فروش را بر اساس تجزیه و تحلیل خود تعیین یا در این ستون عبارت "قیمت روز" یا "قیمت بازار" را قید می‌کند .در این صورت کارگزار ب ا بررسی قیمت‌های پیشنهادی برای خرید س هم مورد نظر در سیستم معامالت ،سهم را با مناسب‌‌ترین قیمت (باالترین قیمت پیشنهاد شده) برای سرمایه‌گذار به فروش می‌رساند. انواع سفارش .1س فارش محدود .س فارش خري د یا فروش ی اس ت که در آن مشتری حداکثر قیمت خرید و یا حداقل قیمت فروش را تعیین کرده است و کارگزار فقط در قیمت تعیین شده یا قیمتی بهتر از آن مجاز است که سفارش را اجرا نماید. .2سفارش با مبلغ مشخص .در این نوع سفارش ،مبلغ کل خرید یا فروش سهم باید توسط مشتری برای کارگزار مشخص گردد .در چنین مواقعی خریدار یا فروشنده ،تعیین قیمت هر سهم را به کارگزار واگذار نموده و کارگزار نیز بر حسب نوع سفارش و با توجه به قیمت متعارف بازار (قیمت روز) ،معامله را انجام می‌دهد. انواع سفارش .3س فارش بازار .در اي ن نوع س فارش ،مشتري ب ه كارگزار امكان مي‌ده د تا درچارچوب قيمت‌هاي بازار ،بهترين معامله را براي وي انجام دهد .یعنی مشتری این توقع را از کارگزار خود دارد که در صورت خرید ،سهم را تا حد ممکن به پایین ترین قیمت و در صورت فروش ،سهام را تا جایی که امکان دارد به باالترین قیمت قابل معامله در آن روز به فروش برساند. .4سفارش معاوضه .سفارش انجام دو معامله که غالب ًا معامله اول از نوع فروش و معامله دوم از نوع خرید می‌باشد .به این صورت که مشتري به كارگزاري سفارش مي‌دهد كه سهامي را فروخته و از محل وجوه سهام فروخته شده ،سهم ديگري را خريداري نمايد .به عبارت ديگر ،سفارش دوم پس از انجام سفارش اول فعال مي‌شود .اين نوع از سفارش در معامالت صندوق‌های سرمايه‌گذاري بسیار متداول می‌باشد. انواع سفارش • .5س فارش دارای محدوده زمانی .نوع ی س فارش خرید یا فروش بوده که با مشخص نمودن محدوده زمانی از سوی مشتری به کارگزار ارائه می‌گردد .در این شرایط کارگزار بايد سفارش مشتری خود را تنها در محدوده زمانی تعیین شده اجرا نماید .در غیر این صورت ،اگر محدوده زمانی پایان یافته و کارگزار هنوز موفق به اجرا سفارش نشده باشد ،سفارش مشتری ابطال شده محسوب می‌گردد. سقف كارمزدهاي معامالت سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران جمع فروش خريد شرح كارمزد 0/008 0/004 0/004 كارمزد كارگزاران 0/0008 0/00048 0/0003 2 كارمزد شركت بورس اوراق بهادار تهران 0/00025 0/00015 0/0001 كارمزد شركت سپرده گذاري 0/0003 0/00018 0/0001 2 كارمزد شركت مديريت فن آوري بورس تهران 0/0008 0/00048 0/0003 2 حق نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار 0/0101 5 0/0048 0/00529 6 جمع كل ساعت و روزهاي انجام معامله انجام معامله معامالت اوراق بهادار در بورس تهران از شنب ه ت ا چهارشنب ه ه ر هفت ه ب ه ج ز روزهاي تعطي ل عموم ي ،از س اعت 9ت ا 12و در ي ك نشس ت معامالت ي و از طري ق تاالرهاي معامالت انجام م ي شود .معامالت اوراق بهادار فق ط از طري ق س امانه معامالت بورس ك ه ي ك س يستم كامال مكانيزه اس ت ،قاب ل انجام اس ت و دارندگان اوراق بهادار نم ي توانن د خارج از س امانه معامالت ي اقدام ب ه خري د و فروش اوراق بهادار كنن د و معامالت باي د از طري ق كارگزاران و ط ي نشس ت معامالت ي انجام شود. ساز و كار انجام معامالت انتقال سفارش مشتري به رايانه ورود دستور توسط کارگزار به رايانه تشکيل صف هاي خريد و فروش ترتيب قرار گرفتن در صف خريد :برحسب قيمت (نزولي) فروش :برحسب قيمت (صعودي) انجام معامله قيمت ابتداي صف خريد برابر قيمت ابتداي صف فروش سفارشات خريد (تقاضا) سفارشات فروش (عرضه) تعداد سهم قيمت هر سهم قيمت هر سهم تعداد سهم 1,000 10,000 10,000 100 100 9,500 10,100 200 500 9900 10,200 500 1,000 9,500 10,500 300 پ'س از اينك'ه معامالت انجام ش'د ،معموال در فاص'له ي'ك روز كاري ،اعالميه خريد و فروش و سپس سند سهام صادر مي شود . در اساليدهاي بعدي اعالميه خريد (آبي رنگ) و اعالميه فروش (قرمز رنگ) را مي بينيد. تسويه حساب با مشتری آخري ن مرحل ه از فرآين د معامل ه توس ط مشتری ،تس ويه حس اب ب ا نام برده می‌باشد .تس ويه حس اب برحس ب اينك ه مشتری خريدار باش د ي ا فروشنده ،از نظ ر دوره زمان ی ت ا حدودی متفاوت اس ت .در حالت ی ك ه مشتری خريدار باشد ،تسويه حساب پس از صدور اعالميه خريد توسط بورس و روشن شدن وضع حساب مشتری در كارگزاری ممكن خواهد بود .اما در صورتی كه مشتری فروشنده باشد ،تسويه حساب وی چهار روز كاری بعد صورت می‌‌پذيرد. فصل ششم • اصطالحات رايج در بورس اصطالحات رايج در بورس • نماد معامالت ي :برای تس هيل انجام معامالت توس ط س يستم كامپيوتری ،براي ه ر نوع از اوراق بهادار ،نماد خاص ي طراح ي شده كه متشك ل از چن د حرف می‌باشد .بدي ن ترتي ب معمو ًال اولي ن حرف اي ن نماد ،مشخصه صنعت يا گروهی است كه شركت در قالب آن فعاليت می‌كند .س اير حروف ني ز خالص ه‌ای از نام شرك ت اس ت و معمو ًال ب ه گونه‌ای انتخاب مي‌شود كه به خوبي نام شركت اصلي را تداعي كند. مث ً ال نماد "وص نعت" ك ه مخت ص "شرك ت س رمایه گذاری صنعت و معدن" است توقف نماد معامالتی • • • • • • ت قبل از برگزاری مجامع عمومی صاحبان سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده و قبل از برگزاری جلسه هیأ ‌ مدیره‌ای‌که طی آن مقرر است در خصوص اختیارات تفویض‌شده توسط مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه تصمیم گیری شود، تعديل پيش‌بيني سود هر سهم، در صورتی‌‌که اوراق‌بهادار ،مطابق‌ مقررات ،مشمول‌تغییر طبقه‌بندی از تابلو يا بازاری گردد كه در آن فعال‌است، در صورتی‌‌که ناشر اوراق بهادار ،مقررات سازمان را رعایت نکرده باشد، ت‌های پذیرفته‌شده یا در صورتی‌‌که حسابرس و بازرس قانوني نسبت به صورت‌هاي مالي شرك ‌ حساب‌های اوراق‌بهادار اظهارنظر "‌مردود" يا "عدم اظهار نظر" ارائه نموده‌باشد در صورتی‌که معامالت اوراق بهادار مظنون به‌استفاده از اطالعات‌ نهانی یا دستکاری قیمت توسط برخي از افراد باشد. سهام شناور آزاد • سهام شناور آزاد ،درصدي از تعداد سهام يك شركت است که در اختیار سهامداران جزء(کمتر از پنج درصد) باشد .ميزان سهام شناور آزاد عددي است كه از نتيجه كسر تعداد سهام در مالكيت سهامداران راهبردی از كل سهام شركت به دست مي‌آيد .منظور از سهامداران راهبردی سهامدارانی هستند كه در كوتاه مدت قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معموالً برای اعمال مديريت خود اين سهام را حفظ نمايند. با اين فرض ،در محاسبه سهام شناور آزاد تعداد سهام متعلق به دارندگان سهام راهبردی از تعداد كل سهام موجود كسر می‌شود. حجم مبنا • حجمی از معامله سهام یک شرکت در یک جلسه معامالتی است كه بتواند تاثیرگذار بر روی تغيير قيمت سهم در آن روز گردد .با اعمال اين روش ،پذيرش ميانگين وزني قيمت معامالت هر روز يك نماد ،به‌عنوان آخرين قيمت آن روز و قيمت مبنا جهت اعمال دامنه نوسان قيمت روز معامالتي بعد ،مشروط به انجام معامله تا حجم معيني از سهام گرديده است. دامنه نوسان • دامنه نوسان قيمت سهام ،محدوده مجاز برای تغییر قیمت سهم در یک جلسه معامالت مي‌باشد .دامنه نوسان قيمت مانع از نوسانات شديد قيمت‌ها و تالطم بازار مي‌شود .تاثير دامنه نوسان قيمت سهام در مواقعي كه بازار دچار آشفتگي شده ،كامالً مشهود است .در شرايط آشفتگي بازار معموالً سرمايه‌گذاران تحت تاثير جو رواني بازار قرار گرفته و تصميمات غيرمنطقي و شتابزده‌اي اتخاذ مي‌نمايند .كه اينگونه تصميم‌ها در ميان سرمايه‌گذاران انفرادي بيش‌تر بوده و احتمال زيان اين سرمايه‌گذاران در زمان آشفتگي بازار بسيار باال مي‌باشد .در حال حاضر ( سال )1389دامنه نوسان روزانه قيمت سهام در بورس تهران 4درصد تعيين شده است EPS • یکی از مباحث مهم در تجزيه و تحليل اطالعات مالي يك شركت ،مربوط به پيش بيني سود هر سهم است. • سود پيش‌بيني شده از جمله عوامل موثر بر قیمت بازار سهام ،است .الزم به ذكر كه براي محاسبه EPSپيش‌بيني شده از رقم سود پيش‌بيني شده شركت استفاده مي‌شود. معموالً در بورس اوراق بهادار ،شركت‌ها قبل از شروع سال مالي اقدام به پيش‌بيني سود هر سهم مي‌نمايند. DPS ركت ابتهر س هم ب • DPSن شاندهنده م بلغ س ودياستك ه ش ‌کند. قدی ه س هامدارانپ رداخ تم ی کل ب ب هش ن • معموالً بنا به داليلي نظير سياست‌هاي رشد شركت ،وجود برخي بدهي هاي احتمالي و ...مقداري از سود در شركت باقي مانده و انباشت مي‌شود. P/E • نسبت قيمت به سود يا P/Eيكى از راه كارهاى مرسوم به منظور ارزش‌گذارى سهام است .هر چند محاسبه P/E بسيار ساده است اما تفسير آن دشوار است .در شرايط معينى اين نسبت بسيار گويا و در زمان‌هاى ديگر كامالً بى‌معنا جلوه مى كند .از اين رو ،غالبا ً سرمايه­گذاران اين اصطالح را نادرست به كار مى­گيرند و در تصميماتشان بيش از حد الزم به آن وزن مى دهند. انواع ارزش سهام • • • • • • ارزش اسمي ارزش دفتري ارزش پايه ارزش بازار ارزش ذاتي ارزش جايگزيني بازده و ريسك • برای اندازه‌گیری بازده یک دارایی ،کافی است میزان تغییر در ارزش دارایی مذکور را با مقدار سود دریافتی حاصل از سرمایه‌گذاری آن دارایی جمع کرده و رقم حاصله را بر ارزش اول دوره دارایی مذکور تقسیم کنید. ‏pt  pt 1  ct ‏Rt  ‏pt 1 بازده و ريسك • ریسک ،احتمال وقوع یک زیان مالی است .دارایی‌هایی که احتمال بیشتری برای از بین رفتنشان وجود دارد ،پر ریسک‌تر از دارایی‌هایی هستند که احتمال از بین رفتنشان کمتر است .در تعریف رسمی‌تر اصطالح "ریسک" مترادف با "عدم اطمینان" به کار می‌رود و مبین تغییر پذیری بازده‌های مرتبط با یک دارایی است. شاخص • واژه شاخص به معناي وسيله تشخيص است و عدد شاخص عددي است كه به وسيله آن تغييرات ايجاد شده در يك پديده را در يك فاصله زماني تشخيص مي‌دهيم .به بياني ديگر ،شاخص بازار سهام يك معيار مفيد و خالصه شده‌اي از انتظارات جاري در مورد آينده سهام مي‌باشد كه به‌ عنوان معیار حساسي ،آثار پديده‌هاي سياسي ،اقتصادي و غيره را منعكس ساخته و تغييرات ساختاري و بلندمدت در اقتصاد را نشان مي‌دهد .بنابراين اگر شاخص‌هاي بازار سهام به درستي طراحي شوند ،در آن صورت مي‌توان از آن‌ها به‌عنوان معرف و نماگر پيشرو عملكرد اقتصادي كشور نام برد. انواع شاخص • • • • • • شاخص قيمت شاخص قيمت و بازده شاخص شناور آزاد شاخص صنعت شاخص مالي شاخص هر شركت عوامل موثر بر قيمت سهام • عوامل كالن وضعيت سياسي و اقتصادي جهان و كشور بودجه ساالنه سياست هاي پولي ،مالي و ارزي -تغيير قوانين و مقررات عوامل موثر بر قيمت سهام • عوامل صنعت قيمت گذاري مواد اوليه و محصوالت عرضه و تقاضاي محصوالت -رقابتي يا انحصاري بودن عوامل موثر بر قيمت سهام • عوامل خرد يا دروني شركت - تركيب سهامداران ميزان سود آوري و ثبات آن مديريت شركت سهام شناور آزاد افزايش سرمايه عرضه و تقاضا اطالعات با اهميت دعاوي حقوقي آشنايي با سايت هاي رسمي مرتبط با فعاليت بورس SEO.IR IRBOURSE.COM CODAL.IR SENA.IR CSDIRAN.COM IRFARBOURSE.COM IRVEX.IR FIPIRAN.COM با تشكر

51,000 تومان