آموزش موسیقی برای مبتدیان

آموزش موسیقی برای مبتدیان

اسلاید 1: آموزش موسیقی مرتضی بهجت نوازنده گیتار کلاسیک

اسلاید 2: نت چیست؟؟برای نوشتن و خواندن یک قطعه موسیقی باید علائمی بکار برد. در موسیقی به حروفِ الفبای موسیقی «نُت» می‌گویند.

اسلاید 3: خط حامل پنج خط حامل خطوطی است موازی با فواصل معین که نت‌ها در روی آن یا در بین خطوط نوشته می‌شود. خطوطِ حامل دارای پنج خط است و از پایین به بالا شمرده می‌شوند.

اسلاید 4: اسامی نت‌های موسیقی در دو سیستم ارائه می‌شوند. سیستم هجایی سیستم الفبایی

اسلاید 5: سیستم هجاییدر سیستم هجایی اسامی نت‌های موسیقی به این صورت است: (از چپ به راست بخوانید) Do Re Mi Fa Sol La Siدر ایران از سیستم هجایی استفاده می‌شود. نام نت‌ها به زبان فارسی: دو، ر، می، فا، سل، لا، سی،

اسلاید 6: سیستم الفباییدر سیستم الفبایی اسامی نت‌های موسیقی به این صورت است: (از چپ به راست بخوانید) C D E F G A Bدر زبان آلمانی به جای حرف B (نت Si) از حرف H استفاده می‌کنند.

اسلاید 7: اسامی نت ها روی خطوط حامل

اسلاید 8: کشش صدا به مدت زمان شنیده شدن یک صوت موسیقایی (ارزش زمانی) «دیرند» یا «کشش» صدا می‌گویند و با واحد ثانیه (s) اندازه‌گیری می‌شود. مثلاً اگر آرشه ویولن را مدت طولانی روی سیم ویولون بکشیم صدای حاصله البته کشیده‌تر از صدایی است که با کشیدن آرشه به مدت کمتر پدید می‌آید.

اسلاید 9: نمودار کشش نت ها در هفت شکل

اسلاید 10: میزان«میزان» عبارت است از هر جملهٔ موسیقی که از نظر زمانی به قسمت‌های مساوی تقسیم می‌شود و با یک خطِ قائم به نام «خط میزان» از هم جدا می‌شوند. میزان‌ها می‌توانند از چند قسمت مساوی تشکیل شوند و به این قسمت‌ها ضرب می‌گویند.

اسلاید 11: زیر و بم صدا صداهای موسیقایی می‌توانند در سطح‌های مختلف «زیروبمی» حاصل شوند. مثلاً گونه صدای آقایان از صدای خانم‌ها و کودکان بم‌تر است و صدای خانم‌ها و کودکان نسبت به صدای مردان زیرتر است. از نظر فیزیک، زیر و بم بودن صداها با تعداد ارتعاش آن‌ها در ثانیه سنجیده می‌شود که به آن فرکانس( تواتر) گفته می‌شود و با واحد هرتز (Hz) اندازه‌گیری می‌شود؛ بنابراین هر چه فرکانس یک صدا بیشتر شود (یعنی تعداد ارتعاش آن در واحد ثانیه بیشتر شود) صدا زیرتر می‌شود و بالعکس. به این (زیر وبم) بودن صدا نواک می‌گویند.

اسلاید 12: نقطهنقطه‌ای در سمت راست نت یا سکوت قرار می‌گیرد، نیمی دیگر بر کشش آن نت یا سکوت افزوده می‌گردد.

اسلاید 13: خط اتحاد«خط اتحاد»، خطی است منحنی که کششِ دو نت همصدا و هم نام را به یکدیگر وصل می‌کند.

اسلاید 14: خط اتصال«خط اتصال»، خطِ منحنی دیگری شبیه خط اتحاد است که در بالا یا پایین دو یا چند نتِ غیر هم نام قرار می‌گیرد و صدای آن‌ها را به یکدیگر وصل می‌کند. خط اتصال بخشی از جمله‌بندی (آرتیکولاسیون) در موسیقی است که در سازهای زهی، آن را با یک آرشه اجرا می‌کنند و در سازهای بادی، با یک‌نفس اجرا می‌شود

اسلاید 15: فاصلهفاصله»، نسبتِ صدای دو نت از نظر زیر و بمی است. فاصله بین دو نت همسایه را متصل و غیر آن را منفصل می‌گویند. نسبتِ فاصله‌های بین نت‌ها را از پایین به بالا محاسبه می‌کنند و بالا رونده است. در تغییر فاصله‌ها از علامت‌هایی مانند:(دیز ♯) صدای نت بدون علامت را نیم پرده کروماتیک به بالا می‌برد.(بمل ♭) این علامت صدای نت را نیم پرده کروماتیک پایین می‌آورد.(بکار ♮) صدای نت‌های تغییر یافته کروماتیک را به حالت اصلی برمی‌گرداند.

اسلاید 16: فاصله

اسلاید 17: طنین «طنین» یا «رنگ صدا»، عاملی است که صدای سازهای مختلف را از یکدیگر تفکیک می‌کند. به عنوان مثال می‌توانیم صدای ساز تار را از صدای ساز سه تار یا صدای ساز ویولن را از صدای ساز کمانچه تشخیص دهیم. طنینِ یک ساز به شکلِ جعبهٔ تشدیدِ صدایِ ساز بستگی دارد. دقیقاً همین تفاوت (جنس صدا) را طنین و رنگ می‌گویند.

اسلاید 18: ملودی«ملودی» بر گرفته از واژه‌ای یونانی و به معنی آهنگ و نوا (آواز) است. ملودی از تسلسلِ منظمِ اصوات و نواها شکل می‌گیرد و دارای خصوصیاتی چون ریتم، فرم، زیبایی و بافت است تا یک جملهٔ کامل موسیقایی شکل بگیرد. ملودی در کشورهای مختلف و دوره‌های زمانی، متفاوت بوده و ارتباط مستقیم با گام، مد و مقام همان منطقه دارد. قاعدهٔ مشخصی برای ملودی‌نویسی وجود ندارد و در ملودی‌های کلاسیک، پاپ و محلی از جملاتی چهار میزانی، کمتر یا بیشتر استفاده می‌شود ولی به‌طور کلی ملودی‌های چهار میزانی از محبوبیت بیشتری برخوردار است

اسلاید 19: گام«گام»، به توالی منظمِ نت‌ها در محدودهٔ یک اکتاو گفته می‌شود.مثلاً در گام دو ماژور حرکت از نت دو شروع شده و پس از پیمودن منظم درجات به نت هشتم (اکتاو) می‌رسد. تعداد درجات گام در بعضی از کشورها ممکن است با هم تفاوت داشته باشند. مثلاً گام «پنج‌درجه‌ای» یا پنتاتونیک در چین و ژاپن دارای درجاتِ ویژهٔ خود است. گام بر اساس نت اول نام‌گذاری می‌شود. گام بر دو نوع است: گام دیاتونیک و گام کروماتیک.

اسلاید 20: گام ماژور «گام دیاتونیک» در ماژورها دارای پنج پرده و دو نیم پرده است و دانگ‌های آن مساوی هستند.مثال از گام دیاتونیک در دو ماژور (خطوط منحنی فواصل «یک پرده‌ای» و خطوط زاویه‌دار فواصل «نیم‌پرده‌ای» را نشان می‌دهد.

اسلاید 21: گام‌های دیز‌داراگر نت پنجمِ (نمایان) گام دو ماژور را مبدأ قرار داده و گام جدیدی بسازیم، باید دانگِ دومی برای آن بسازیم و نت هفتم آن را نیم پردهٔ کروماتیک بالا برده تا فواصل گام ماژور شکل بگیرد. بدین ترتیب اولین علامت تغییر دهنده (فادیز) در سرکلید به دست خواهد آمد. به همین ترتیب گام‌های بعدی را می‌توان ساخت و در ادامه، حرکت بالا رونده که به دایره پنجم‌ها معروف است به گام مترادف آن (سی دیز ماژور) می‌رسد.

اسلاید 22: گام‌های بمل‌داردر گام‌های بمل‌دار و پایین رونده نت چهارم (زیر نمایان) گامِ دو ماژور را مبدأ قرار داده و برای اینکه فاصلهٔ دانگ‌ها رعایت شود می‌بایست نت چهارمی که از فا شروع شده، نیم پردۀ کروماتیک پایین آورده و اولین نتِ بمل‌دار (سی بمل) شکل می‌گیرد و بدین ترتیب برای ساخت گام‌های بعدی که تا هفت «بمل» ادامه دارد، گام‌های بمل‌دار ساخته می‌شود.

اسلاید 23: گام های پایین رونده و بالا روند ماژور

اسلاید 24: گام مینوردر مینورها سه نوع گام وجود دارد که عبارتند از:مینور تئوریک مینور هارمونیک مینور ملودیک مینور نسبی

اسلاید 25: مینور تئوریکگام دیاتونیک در مینور تئوریک، دارای پنج «پرده» و دو «نیم پرده» است و فواصلِ درجاتِ دانگ‌های آن مساوی نیستند. دانگ اولِ مینورهای سه‌گانه با هم مشابه هستند و فاصلهٔ بین دو دانگ در هر سه گام، یک پرده است؛ ولی دانگ دوم هر سه مینور، با هم متفاوت است.

اسلاید 26: مینور هارمونیکاگر درجهٔ هفتم گام مینور تئوریک «نیم پرده» کروماتیک (برای ایجاد محسوس) به بالا تغییر کند به گام مینور هارمونیک تبدیل خواهد شد. مینور هارمونیک دارای سه (پرده)، سه (نیم پرده) و یک (یک و نیم پرده) است.

اسلاید 27: مینور ملودیکاگر درجاتِ ششم و هفتمِ «مینور تئوریک» در حالت بالا رونده نیم پردهٔ کروماتیک به بالا تغییر کند و در حالت پایین رونده به حالت اصلی خود برگردد، «مینور ملودیک» شکل می‌گیرد.

اسلاید 28: مینور نسبیهر گام ماژور، یک مینور نسبی دارد. اگر درجه ششم گام ماژور را مبدأ قرار داده و یگ گام مینور ساخته شود، مینور نسبی گام ماژور بدست می‌آید. فاصله بین پایهٔ گام ماژور تا پایهٔ گام مینور نسبی، یک ششم بزرگ است. بدین ترتیب علامت‌های دیز و بمل که بعد از کلید قرار می‌گیرند ممکن است متعلق به یک گام ماژور یا مینور نسبی آن باشد.

اسلاید 29: گام کروماتیک «گام کروماتیک»، گامی است که از دوازده نیم‌پرده تشکیل شده‌است. اجرای گام کروماتیک، پی در پی و به فاصلهٔ نیم‌پرده است و از نقطهٔ آغاز تا پایان، نت‌ها شخصیتِ مستقل نداشته و نت آغاز آن فاقد «مرکزیت تنال» مانند «گام دیاتونیک» است.

اسلاید 30: آکوردشناسی در دانشِ هارمونی، آکوردها از روی هم قرار گرفتن فاصله‌های سوم تشکیل می‌شود. آکوردهای سه‌صدایی اساس و پایهٔ هارمونی هستند. شرطِ ورود برای آموزش هارمونی، آهنگسازی و نوازندگی، تسلطِ کامل بر تئوری موسیقی است که آخرین بخش آن آکوردشناسی است. «آکوردهای سه‌صدایی» ساده‌ترین نوع آکورد هستند و از پایین به بالا شمرده می‌شوند. نت اول آکورد را «پایه آکورد»، نت دوم را سوم آکورد و نت سوم را پنجم آکورد می‌نامند و روی همهٔ درجاتِ یک گام قرار می‌گیرند. مثال از آکوردهای سه‌صدایی روی درجاتِ گامِ دو ماژور:

اسلاید 31: علائم اختصاری در موسیقی رای بیان «حالات موسیقی» و انتقالِ احساس و روح یک قطعهٔ موسیقی از علائمی برای اجرای آن استفاده می‌شود. در این شیوه دو حالت وجود دارد که عبارتند ار «حالات بیرونی» که شامل: تکرارها، تمپو، شدت و ضعف صدا، نت‌های زینت و در «حالات درونی» از واژه‌هایی ایتالیایی با معانی مختلف از جمله شاد، غمگین، عاشقانه، مذهبی، خشمگین، مهربان و … استفاده می‌شود.۱. «تکرار» یا «برگشت»، علامتی است که شامل میزان‌هایی در ابتدا و انتهای یک جملهٔ موسیقی است که با «دو لا خط» و «دو نقطه» نشان داده می‌شود و معنی آن این است که قطعه باید تکرار شود. اگر تکرار در ابتدای قطعهٔ موسیقی باشد «دو لا خط» اول حذف می‌شود.

اسلاید 32: علائم اختصاری در موسیقی

اسلاید 33: پایانموفق و سر بلند باشید 09055404993 مرتضی بهجت شماره تفلن همراه