آهن و آهن ياری در دختران دبيرستانی

صفحه 1:


صفحه 2:
Sa هب آهن وآهن بباري در دختراان دبپرستاني كر 7 کت 

صفحه 3:
#آهن يك ماده مغذي مورد تدای دامه حیات است. * آهن اساسي ترین ماده اولیه براي ساختن گلبولهاي قرمز خون مي باشد. *براي ساخته شدن گلبولهاي قرمز خون بدن به مواد مغذي ي مثل آهن , اسید فوليك , ویتامین ب 6 , ویتامین ب *#نقش گلبول قرمز خون انتقال اکسیژن به سلولهاي بدن است 

صفحه 4:
چنانچه براي ساختن گلبولهاي قرمز خون , آهن به مقدار كافي دردسترس بدن نباشد ابتدا فرد ازذخاثر آهن بدن خوداستفاده مي کند , سپس درصورت ادامه کمبود , ذخاثر آهن بدن کاهش مي یابد . +زمانیکه ۰ ۱ ۱۱ ۲ ۱ .و کم خوني فقر آهن بروز مي کند . 

صفحه 5:
بيبش از > مپلپار: ‎es Te‏ ‎gle>‏ فد تس #کمبود آهن و کم خوني ناشي از آن يكي از شایع ترین مشکلات تغذیه اي درتوان ات *#کم خوني فقر آهن به دلیل کاهش ظرفیت کاري و قدرت تولید پیامد هاي تامطلوب وا وتا ال ‎WG‏ كر 7 کت 

صفحه 6:
# کمبود آهن در رژیم غذايي لگ #پایین بودن جذب آهن رژیم غذايي (آهن موجود در غذاهاي گياهي مثل حبوبات و سبزیجات به مقدار کم جذب مي شود ) گر رش نیاز بدن به آهن در بارداري و رشد(كودكي و نوجواني ( *#دفع زیاد آهن به دلیل خونريزي شدید در دوران قاعدكي ويا بيماريهاي دستگاه گوارش مثل : زخم معده . زخم اثني عشر ‏ ات ‎Seas ch cepa‏ ود كوو ات 

صفحه 7:
**ابتلا به آلودكيهاي انگلي مثل ابتلا به كرم قلا **ابتلا مكرر به بيماريهاي تنفسي که به علت بي آهن مي شود . نتهاي شدن جذب , موجب کمبود % *شروع نکردن به موقع تغذیه تكميلي و یا نا مناسب بودن آن . *#عادات و الگوهاي نا مناسب غذايي مانند مصرف چاي همراه غذا و يا بلافاصله يس از صرف غذا که جذب آهن غذا را لقدار زيادي کاهش مي دهد و یا استفاده از نانها تخلیه ذخایر آهن در بدن زنان بعلت بارداريهاي مکرر و با فاضله کممر از شال > 

صفحه 8:
چه افرادي در معر کمبود آهن و 1- زنا ‎ate I L‏ **در دوران بارداري بعلت رشد جفت , جنین و افزایش حجم خون مادر . نیاز به أهن افزايش مي يابد . #بارداريهاي عکرر تصوص با فاصله کم موجی تحل» دخاثرآهن بدن مادر پمي شود . 7 

صفحه 9:
2-کودکا *#*كودكاني که با شیر مادر تغذیه نمي شوند فقر آهن قرار دارند چون آهن شير ‎Cn‏ شود. *نوزادان کم وزن (کمتر از 2500گرم ) از دوتا سه ماهگي ممکن است دچار کمبود آهن شوند . *کودکان دو تا پنج سال بعلت ابتلا به عفونتهاي شایع دوران کودكي (اسهال و عفونتهای تنفسي ) و آلودگيهاي انگلي در معرض کمبود آن قرار دارند . کم فقر آهن درل او 5 110 ‎(٠‏ 5 ل)كبراني بررشد و سس 

صفحه 10:
3-نوجوانان #دختران وپسران نوجوان بعلت ‎Sip he‏ نوجواني به آن بيشتري نیاز دارند, اما دحتران توجوان پعلت شون غادت ماهیات پیشتر در معرش حظر کم خوني قرار دارند . *4- سالمندان : به علت ما ۱ مشكلت افنسادي ۱ 5 از میوه جات و سبزیجات ۳. 

صفحه 11:
عوارض بهداشتي اقتصادي کم خوني فقر آهن 1- دو ند ارا دکان 6 ماهه تا 9 ساله **اختلال در تكامل و هماهنكي سيستم اعصاب حركتي ختلال در تکامل گفتاري هش قدرت يادگيري و افت تحصيلي *#تغییرات رفتاري (بي تفاوتي , خستگي و بي حسي ) ‎DP‏ مقاومت بدن در برابر عفونتها ‎ ‎ 

صفحه 12:
aye ae ‏مر‎ 

صفحه 13:
کمبود آهن در دوران تحصیل موجب کاهش قدرت دادگیری و افت تحصیلی می شود . 9 

صفحه 14:
2- در زنان باردار ‎SS‏ *#ضعف و ناتواني بدني **افزايش خطر مرك و مير مادر زايكان **افزايش خطر تولد نوزاد كم وزن -نارس و سقط جنين 3- در بزرگسالان (هر دو جنس ) تشواهش قدرت کاري و ظرفیت يادگيري 

صفحه 15:
علائم ابتلا به کم خو: اهن عم بروزكم خوني به ميزان و شدت و تخليه ذخائراهن در بدن 1 بي دارد اين علائم عبارتند از : ‎oS,‏ دائمي زبان و مخاط داخل لب و پلك چشم , خستگي زودرس , ‎and Sua ee eed eal‏ : سردرد . بي اشتهايي , حالت تهوع خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست وپا ها و در مراحل پیشرفته تر کم خوني , نفس همراه با تبش قلب و تورم قوزك پا مشاهده مي شود 

صفحه 16:
چگونه افراد مبتلا به کج خوني فقفر اهن در افراد کم خون زبان شم کم 3 تر از حد طبيعي است و در كمؤد های ند باع كود ون روي ناخن ( اصطلاحا” ناخن قاشقي) مي شود.در موارديكه فرد دجار كمبود آهن است و ذخائر آهن بدنش كاهش يافته است احساس خستگي قبل ازکم رنگ شدن زبان و مخاط داخل لب هاو پلك چشم بروز مي کند . ‎sly‏ تشخیص فقر آهن و تعیین شدت آن باید آزمايشهايي ت گیرد(مثل تعیین فربتین سرم ) که در حال حاضر ‎ra‏ انجام آن در مراکز بهداشتي فراهم نیست . گيري میزان. 2 آخرین مر" ‎LC‏ 5 توق . تشخیص داد . حقیقت افرادیکه هموگلی (۳] ولکش پیدا مي کند کلیه ذخاثر ‎wal‏ خود را از دست داده اند و دچار کم خوني فقر آهن شده ات باه نم اه ارت ای ی فا یت ‎<shole‏ اقا ات ارستن. 

صفحه 17:
1-کودکان 6 ماهه تا 5ساله کمتر از 11 2- کودکان 6-14 ساله کمتر از 12 3-مردان بزرگسال کمتر از 13 4-زنان بزرگسال غیر باردار کمیر از 12 فإن باردار کار 11 

صفحه 18:
توجه .: ممکن است فردي دچار پگهمروده میزان هموگلوبین ما هنوز خون او کاهش نیافته باشد . بنابراین اگر فردي دائما" احساس خستگي ون مي کند ممکن است دچار کمبود آهن باشد وباید به پزئنعل ارجاع داده شود . 

صفحه 19:
توصیه ها : در پرطله عذايي روزانه ود از مواه عدایی آهن . ماهي _ تخم مرغ . سبزیجات مثل جعفري و لوبیا استفاده کنند . میراد اعدا سالاه سمل کوج كر كا کل فاعل سیر دا ای و یا سبزیجات تازه (سبزي خوردن ) وبعد از غذا میوه جات بخصوص مرکبات که حاو يآ یمین ت في باشد استفاده كتند ويتامين ث اجذب آهن غذاازا افزایش ۰ ۱ *اگر حتي مقدار کمي گوشت به غذاهاي گياهي اضافه کنند جذب آهن افزايش پیدا مي کند . انان خود از انواع خشکبار مثل توت نابعخوبي 

صفحه 20:
*هنگام استقاذه از سوبا , مقدار کمي گوشت9آنبا بهترجذب شود . از نوشیدن چاي يك ساعت قبل از له 3۳و ساگت بعد ازصرف غذا خودداري کنند . *#براي جلوگيري از ابتلا به آلودگيهاي انگلي اصول بهداشت فردي بخصوص شستن ‎spies ame Nims ES‏ ۱ ۵ ۰ ۶ 1:۶ ۹91 از هر بار اجابت ۱( ۱ ۱ "از توالتهاي بهداشتي و آب آشاميدني سالم استفاده کنند . 

صفحه 21:
**باغچه خانگي سبزیجات را محصور کنند تا با حیوانات به تخم انگل آلوده نشود . ‎WP‏ حمع آوریو دفة رالد هآ متا رای عفوني روده آیفه 2 و حشرات موذي و موش منتقل مي شوند جلوگيري نمایند . ‏*#در برنامه غذايي خود از غلات و حبوبات چوانه زده استفاده کنند.جوانه زدن غلات و حبوبات باعث افزایش جذب آهن به میزان ‎ ‎ ‎ ‎ ‏به نانوای اي ‎angi‏ نان از خمیر ور ‎SPU) ‏آمده استفاده کنند.‎ ‏*#ناني که از خمیر ورنیامده و با جوش شیرین تهیه شده باشد ستاك ع و0 هش هه :وقد ل أ شید 

صفحه 22:


صفحه 23:
* برنامه ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن ياري هفتگر تهيه و تنظيم : ماندانا تقوم مركز بهداشت غرب تهران_ > 

صفحه 24:
برنامه ارثقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * این طرح درکل دبيرستان‌هاي دخترانه کشور انجام مي‌شود. بايلوت اين طرح ابتدا در ساوجبلاغ انجام شد در طي اين طرح مشخص شد که مصرف 9 عدد قرص آهن باعث ارتقاي مناسب میزان هموگلوبین دانش آموزان و در نهایت ارتقاي سطح سلامت آنان مي‌شود.در اين طرح قرص‌هاي آهن ( دوز پيشگيري ) به تعداد 0 عدد در 06 هفته ( هفته‌اي يك قرص ) به دانش آموزان داده مي‌شود. 9 

صفحه 25:
برنامه ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن ياري 655 * - در اين برنامه » ابتدا از هر مدرسه تعدادي معلم به عنوان مسوول آموزش دانش آموزیان( به ازاي هر 000-0 نفر دانش آموز» يك معلم) انتخاب مي شود. *؟ صمسوول آموزش دانش آموزان بهتر است از بين دبیران زیست شناسي » تریبت بدني و یا معلمین داوطلب باشد. هر معلم مسوولیت آموزش واجراي برنامه براي 00-90 دانش آموز را ب خواهد داشت. 

صفحه 26:
برنامه ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * معلمین منتخب هر مدرسه به همراه مدیر یا ناظم خود در يك جلسه آموزشي و توجيهي که توسط آموزش و پرورش هماهنگ مي شود شرکت مي‌کنند و توسط کارشناسان تغذیه مسوول انجام برنامه آموزش داده مي‌شوند. * <سمعلمان آموزش دیده مسوول آموزش به دانش آموزان مدرسه خود هستند. 

صفحه 27:
برنامه اریتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * با توجه به این‌که ساعت آموزشي خاصي براي آموزش بهداشت و تغذیه در واحدهاي درسي منظور نشده است» مي‌توان از زمان‌هايي مانند برنامه آغازین صبح .اقامه ‎Gen hi‏ تئوري ورزشدرس زیست شناسي و....استفاده کرد. 

صفحه 28:
برنامه اریتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا * 0توزیع قرص بین دانش آموزان به صورت هفتگي يك عدد به مدت 09 هفته متواليبعد از صرف میان وعده( قرص آهن نباید پس از مصرف شیرخورده شود) به دانش آموزان, داده شود.براي هر کلاس بهتر است يك روز خاص جهت توزیع قرص در نظر گرفته شود.به طور مثال روزهاي یکشنبه براي کلاس اول» روز دوشنبه براي کلاس دوم.در اين زمینه پیشنهاد مي‌گردد این برنامه دريك تابلو یا کاغذ نوشته شده و در دفتر مدرسه به دیوار نصب شود تا در معرض دید همگان باشد. ‎wt”‏ 

صفحه 29:
بر نامه ارتقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * 2 بايددر طول اجراي برنامه حداقل يك بار به والدین و 6 بار به دانش آموزان؛ اطلاعات مربوط به برنامه ‎cal‏ ياري ارائه شود. * 0 قرص باید در مدرسه و در زمان تعیین شده خورده شود.معلم منتخب باید بر خوردن قرص توسط تك تك دانش آموزان نظارت کند. در این زمینه پیشنهاد مي‌گردد در زمان اجرباي برنامه هر کلاس زنگي به نام زنگ آهن در مدرسه زده شود . ‎i‏ 

صفحه 30:
برنامه ارثقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * .. در زمان توزیع قرص چنان‌چه دانش آموزي غایب باشد مي‌تواند در روز با روزهاي بعد دریافت نماید. * 0تامین وتوزیع ابتداييي قرص به عهده مرکز بهداشت شهرستان است . * 0 اين قرص‌ها به صورت يك جا پا چندین مرحله در اختيار مدير مدرسه قرار داده شده و رسید دریافت خواهد شد. 

صفحه 31:
برنامه ارثقاء سطح سلامت دانش آموزان دختر ستاني از طریق آموزش تغذیه و آهن یا هفتگي * 9- مسوولیت اجراي صحیح برنامه در مدرسه به عهده مدیر مدرسه است. * 9 آموزش و پرورش باید ماهیانه یا هر دوماه يك بار جمع بندي گزارشات ماهیانه مدارس (ترجيحاً مصور) را به مرکز بهداشت شهر‌ستان ارسال کند. 9 

در ياري در وآهن ياري آهن وآهن آهن دبيرستاني دختران دبيرستاني دختران چيست؟ آهن چيست؟ آهن ‏آهن يك ماده مغذي مورد نياز براي ادامه حيات است. ‏آهن اساسي ترين ماده اوليه براي ساختن گلبولهاي قرمز خون مي باشد. ‏براي ساخته شدن گلبولهاي قرمز خون بدن به مواد مغذي مختلفي مثل آهن ،اسيد فوليك ،ويتامين ب ، 6ويتامين ب ، 12ويتامين ث وپروتئين نياز دارد كه بايد از طريق غذايي روزانه تامين مي شود. ‏نقش گلبول قرمز خون انتقال اكسيژن به سلولهاي بدن است . فقر خوني فقر وكم خوني آهن وكم كمبود آهن كمبود چيست ؟؟ آهن چيست آهن ‏چنانچه براي ساختن گلبولهاي قرمز خون ،آهن به مقدار كافي دردسترس بدن نباشد ابتدا فرد ازذخائر آهن بدن خوداستفاده مي كند ،سپس درصورت ادامه كJمبود ،ذخائر آهن بدن كJاهش مي يابد . ‏زمانيكه كمبود آهن ادامه يابد ،ذخائر آهن بدن تخليه مي شود و كم خوني فقر آهن بروز مي كند . مردم از مردم نفر از ميليارد نفر 2ميليارد از 2 بيش از بيش كم آهن كم كمبود آهن دچار كمبود جهان دچار جهان هستند خوني هستند خوني ‏كمبود آهن و كم خوني ناشي از آن يكي از شايع ترين مشكالت تغذيه اي در جهان است . ‏كJم خوني فقر آهن به دليل كاهش ظرفيت كاري و قـدرت توليد پيامـد هاي نامطلوب بهداشتي ،اجتماعي و اقتصادي به دنبال دارد . آهن كمبود آهن موجب كمبود عواملي موجب چه عواملي چه مي آهن مي فقر آهن خوني فقر كم خوني وو كم شود ؟؟ شود ‏كمبود آهن در رژيم غذايي روزانه ‏پايين بودن جذب آهن رژيم غذايي (آهن موجود در غذاهاي گياهي مثل حبوبات و سبزيجات به مقدار كم جذب مي شود ) ‏افزايش نياز بدن به آهن در بارداري و رشد(كودكي و نوجواني ) ‏دفع زياد آهن به دليل خونريزي شديد در دوران قاعدگي و يا بيماريهاي دستگاه گوارش مثل :زخم معده – زخم اثني عشر – بواسير و خونريزي مكرربيني در كودكان . ابتال به آلودگيهاي انگلي مثل ابتال به كرم قالبدار و ژيار ديا ‏ابتال مكرر به بيماريهاي عفوني مثل اسهال و عفونتهاي تنفسي كه به علت بي اشتهايي و كم شدن جذب ،موجب كمبود آهن مي شود . ‏شروع نكردن به موقع تغذيه تكميلي و يا نا مناسب بودن آن . ‏عادات و الگوهاي نا مناسب غذايي مانند مصرف چاي همراه با غذا و يا بالفاصله پس از صرف غذا كه جذب آهن غذا را مي دهد و يا استفاده از نانهايي كه به مقدار زيادي كاهش با خمير ورنيامده تهيه شده اند . ‏تخليه ذخاير آهن در بدن زنان بعلت بارداريهاي مكرر و با فاصله كمتر از 3سال . چه افرادي در معرض خطر كم خوني كمبود آهن و باردار ؟ دارند قرار -1زنان سنين باروري بويژه زنان ‏در دوران بارداري بعلت رشد جفت ،جنين و افزايش حجم خون مادر ،نياز به آهن افزايش مي يابد . ‏بارداريهاي مكرر بخصوص با فاصله كم موجب تخليه ذخائرآهن بدن مادر مي شود . -2كودكان خردسال ‏كودكاني كه با شير مادر تغذيه نمي شوند بيشتر در معرض خطر كم خوني فقر آهن قرار دارند چون آهن شير مادر ،بهتر از ساير شيرها جذب مي شود. ‏نوزادان كم وزن (كمتر از 2500گرم ) از دوتا سه ماهگي ممكن است دچار كمبود آهن شوند . ‏كودكان دو تا پنج سال بعلت ابتال به عفونتهاي شايع دوران كJودكJي (اسهال و عفونتهاي تنفسي ) و آلودگيهاي انگلي در معرض كمبود آن قرار دارند .كم خوني فقر آهن دردوسال اول زندگي ،اثرات غير قابل جبراني بررشد و تكامل مغزي كودك دارد . -3نوجوانان ‏دختران وپسران نوجوان بعJلت جهش رشد نوجواني به آن بيشتري نياز دارند ،اما دختران نوجوان بعلت شروع عادت ماهيانه بيشتر در معJرض خطر كم خوني قرار دارند . -4سالمندان : به علت مشكالت دنداني و مشكالت اقتصادي و استفاده كمتر از ميوه جات و سبزيجات عوارض بهداشتي– اقتصادي -اجتماعي كم خوني فقر آهن -1در شير خواران و كودكان 6ماهه تا 9ساله ‏اختالل در تكامل و هماهنگي سيستم اعصاب حركتي ‏اختالل در تكامل گفتاري ‏كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي ‏تغييرات رفتاري (بي تفاوتي ،خستگي و بي حسي ) ‏كاهش مقاومت بدن در برابر عفونتها دوران در دوران آهن در فقر آهن خوني فقر كم خوني كم خوارگي شير خوارگي شير كاهش موجب كاهش كودكي موجب واوايل كودكي واوايل ضريب ضريب شود .. مي شود هوشي مي هوشي كمبود آهن در دوران تحصيل موجب كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي مي شود .  -2در زنان باردار ‏ضعف و ناتواني بدني ‏افزايش خطر مرگ و مير مادر به هنگام زايمان ‏افزايش خطر تولد نوزاد كم وزن –نارس و سقط جنين -3در بزرگساالن (هر دو جنس ) ‏كاهش قدرت كJاري و ظرفيت يادگيري ‏خستگي زودرس عالئم ابتال به كم خوني فقر آهن عالئم بروزكم خوني به ميزان و شدت و تخليه ذخائرآهن در بدن بستگي دارد اين عالئم عبارتند از : رنگ پريدگي دائمي زبان و مخاط داخل لب و پلك چشم ، خستگي زودرس ،سياهي رفتن چشم ،بي تفاوتي ،سرگيجه ، سردرد ،بي اشتهايي ،حالت تهوع خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست وپا ها و در مراحل پيشرفته تر كم خوني ، تنگي نفس همراه با تپش قلب و تورم قوزك پا مشاهده مي شود . چگونه افراد مبتال به كمبود آهن و كم خوني فقر آهن را شناسايي لب و پلك چشم كم رنگ تر در افراد كم خون زبان مخاط داخل ؟ كنيم از حد طبيعي است و در كم خوني هاي شديد باعث گود شدن روي ناخن ( اصطالحا” ناخن قاشقي) مي شود.در موارديكه فرد دچار كمبود آهن است و ذخائر آهن بدنش كاهش يافته است احساس خستگي قبل ازكم رنگ شدن زبان و مخاط داخل لب هاو پلك چشم بروز مي كند . براي تشخيص فقر آهن و تعيين شدت آن بايد آزمايشهايي صورت گيرد(مثل تعيين فريتين سرم ) كه در حال حاضر امكانات انجام آن در مراكز بهداشتي فراهم نيست . با اندازه گيري ميزان هموگلوبين خون كم خوني فقر آهن (بعني آخرين مرحله كمبود آهن ) را مي توان ،تشخيص داد .در حقيقت افراديكه هموگلوبين آنها كاهش پيدا مي كند كليه ذخائر آهن خود را از دست داده اند و دچار كم خوني فقر آهن شده اند و نياز به اقدامات درماني سريـع دارند .بنابرايـن اقدامـات ميزان هموگلوبين كمتر از مقادير زير نشان دهنده كم خوني فقر آهن است : هموKگلوKبين -1كودكان 6ماهه تا 5ساله -2كودكان 6-14ساله -3مردان بزرگسال -4زنان بزرگسال غير باردار -5زنان باردار گرم دردسي ليتر كJمتر از 11 كJمتر از 12 كJمتر از 13 كJمتر از 12 كJمتر از 11 توجه : ممكن است فردي دچار كمبود آهن باشد اما هنوز ميزان هموگلوبين خون او كاهش نيافته باشد .بنابراين اگر فردي دائما” احساس خستگي و ضعف مي كند ممكن است دچار كمبود آهن باشد و بايد به پزشك ارجاع داده شود . توصيه ها : ‏در برنامه غذايي روزانه خود از مواد غذايي آهن دار مثل گوشت قرمز– مرغ ماهي – تخم مرغ -سبزيجات مثل جعفري و اسفناج و حبوبات مثل :عدسو لوبيا استفاده كنند . همراه با غذا ساالد ،شامل گوجه فرنگي – كاهو – كلم – فلفل سبز دلمه اي و يا سبزيجات تازه (سبزي خوردن ) وبعد از غذا ميوه جات بخصوص مركبات كه حاوي ويتامين ث مي باشد استفاده كنند .ويتامين ث جذب آهن غذا را افزايش مي دهد . ‏اگر حتي مقدار كمي گوشت به غذاهاي گياهي اضافه كنند جذب آهن افزايش پيدا مي كJند . ‏در برنامه غذايي كودكان ونوجوانان خود از انواع خشكبار مثل توت خشك برگJه آلو – انجير خشك – كشمش و . . .كه منابع خوبي از آهن مي باشند بعنوان ميان وعده استفاده كنند . – هنگام استفاده از سويا ،مقدار كمي گوشت به آن اضـافه كنند تا آهـن آن بهترجذب شود . ‏از نوشيدن چاي يك ساعJت قبل از غذا و يك تا دو ساعت بعد ازصرف غذا خودداري كJنند . ‏براي جلوگيري از ابتال به آلودگيهاي انگلي اصول بهداشت فردي بخصوص شستن كامل دستها با آب و صابون قبل از تهيه و مصرف غذا و پس از هر بار اجابت مزاج را رعايت كJنند . ‏از توالتهاي بهداشتي و آب آشاميدني سالم استفاده كنند . ‏هنگام مصرف سبزيها آنها را كامال” شسته و ضد عJفوني كنند . باغچه خانگي سبزيجات را محصور كنند تا باغچه و سبزيها بوسيله حيوانات به تخم انگل آلوده نشود . ‏با جمع آوري و دفع زباله ها از بيماريهاي عفوني روده اي كه توسط مگس و حشرات موذي و موش منتقل مي شوند جلوگيري نمايند . ‏در برنامه غذايي خود از غالت و حبوبات جوانه زده استفاده كنند.جوانه زدن غالت و حبوبات باعث افزايش جذب آهن به ميزان تقريبا” 2برابر مي شود . ‏به نانوايان و خانواده ها آموزش دهيد براي تهيه نان از خمير ور آمده استفاده كنند. ‏ناني كه از خمير ورنيامده و با جوش شيرين تهيه شده باشد جذب آهن را كاهش مي دهد .اگر در خانه نان تهيه مي كنند از خمير پايان • برنامه ارتقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي تهيه و تنظيم :ماندانا تقوي مركز بهداشت غرب تهران برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • اي)ن طرح درك)ل دبيرس)تان‌هاي دخترانه كشور انجام مي‌شود. پايلوت اي)ن طرح ابتدا در س)اوجبالغ انجام ش)د در ط)ي اين طرح مشخ)ص ش)د ك)ه مص)رف 16عدد قرص آه)ن باعث ارتقاي مناس)ب ميزان هموگلوبي)ن دان)ش آموزان و در نهايت ارتقاي س)طح س)المت آنان مي‌شود.در اي)ن طرح قرص‌هاي آه)ن ( دوز پيشگيري ) ب)ه تعداد 16عدد در 16هفته ( هفته‌اي يك قرص ) به دانش آموزان داده مي‌شود. برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • -در اي)ن برنام)ه ،ابتدا از ه)ر) مدرس)ه تعدادي معل)م به عنوان مس)وول آموزش دان)ش آموز)ان( ب)ه ازاي هر 100-150نف)ر دان)ش آموز ،ي)ك معل)م) انتخاب مي شود. • -2مس)وول آموز)ش دان)ش آموزان بهت)ر اس)ت از بين دبيران زيس)ت شناس)ي ،تر)بي)ت بدن)ي و ي)ا معلمين داوطل)ب باشد .ه)ر) معل)م مسووليت آموزش واجراي برنام)ه بر)اي 100-150دان)ش آموز را به عهده خواهد داشت. برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • معلمي)ن منتخ)ب ه)ر مدر)س)ه ب)ه همراه مدي)ر ي)ا ناظم خود در يك جلسه آموز)شي و توجيهي كه توسط آموزش و پرورش هماهن)گ م)ي شود شرك)ت مي‌كنن)د و توس)ط كارشناسان تغذيه مسوول انجام برنامه آموزش داده مي‌شوند. • -4معلمان آموز)ش ديده مسوول آموزش به دانش آموزان مدر)سه خود هستند. برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • ب)ا توج)ه ب)ه اين‌ك)ه س)اعت آموزش)ي خاصي براي آموزش بهداش)ت و تغذي)ه در واحد‌هاي درس)ي منظور نشده است، مي‌توان از زمان‌هاي)ي مانن)د بر)نام)ه آغازي)ن ص)بح ،اقامه نماز،در)س تئور)ي ورزش،درس زيس)))ت شناسي و....استفاده كرد. • برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • -6توزي)ع قرص بي)ن دان)ش آموزان ب)ه ص)ورت هفتگ)ي يك عدد ب)ه مدت 16هفت)ه متوال)ي،بع)د از صرف ميان وعده( قرص آه)ن نباي)د پ)س از مص)رف شيرخورده شود) ب)ه دانش آموزان) داده شود).براي ه)ر كالس بهت)ر اس)ت يك روز خاص جه)ت توزي)ع قرص در نظ)ر گرفت)ه شود.به طور مثال روزهاي يكشنب)ه براي كالس اول ،روز دوشنبه براي كالس دوم.در اي)ن زمين)ه پيشنهاد مي‌گردد اين) برنامه دريك تابل)و ي)ا كاغ)ذ نوشت)ه شده و در دفت)ر مدرس)ه ب)ه ديوار نصب شود تا در معرض ديد همگان باشد. برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • -7بايددر طول اجراي برنامه حداقل يك بار به والدين و 4بار به دانش آموزان ،اطالعات مربوط به برنامه آهن ياري ارائه شود. • -8قرص باي)د در مدرس)ه و در زمان تعيين شده خورده شود.معل)م منتخ)ب باي)د بر خوردن قرص توس)ط ت)ك تك دان))ش آموزان نظارت كند .در اي))ن زمينه پيشنهاد مي‌گردد در) زمان اجر)اي برنام)ه هر كالس زنگي به نام ز)نگ آهن در مدرسه زده شود . برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • .-9در) ز)مان توزي)ع قرص چنان‌چ)ه دانش آموزي غاي)ب باش)د مي‌توان)د در روز ي)ا روز)هاي بع)د دريافت نمايد. • -10تامي))ن وتوزي))ع ابتداي))ي قر)ص ب))ه عهده مركز بهداشت شهرستان است . • -11اي)ن قرص)‌ها ب)ه ص)ور)ت ي)ك ج)ا ي)ا چندي)ن مرحله در اختيار) مدي)ر مدرس)ه قر)ار) داده شده و رس)يد دريافت خواهد شد. برنامه ار)تقاء سطح سالمت دانش آموزان دختر دبيرستاني از طريق آموزش تغذيه و آهن ياري هفتگي • -12مس)ووليت اجراي ص)حيح برنام)ه در مدرس)ه به عهده مدير مدرسه است. • -13آموزش و پرورش باي)د ماهيان)ه ي)ا ه)ر دوماه يك بار جم))ع بندي گزارشات ماهيانه مدارس (ترجيحا ً مصور) را به مركز بهداشت شهر)ستان ارسال كند.