حقیقت معاد

حقیقت معاد

اسلاید 1: بسم الله الرحمن الرحیم

اسلاید 2: بهشت خرگوش هااگر یک خرگوش می خواست برای خرگوشهای دیگر از دنیای پس از مرگ بگوید ، از بهشتی حرف می زد که همه جایش مزارع هویج و کلم بود... از رود هایی می گفت که در آنها آب هویج در جریان است. نه خبری از روباه و شغال و گرگ است و نه از خبری از انسانهای شکارچی...!توصیف بهشت در کتاب مسلمانان نیز توصیف چیزهایی است که مردم عربستان حسرت آن را دارند. تاکید این کتاب بر وجود نهر های پر آب و رود خانه های جاری ، درختان پر میوه که در زیر سایه خنک و مطبوعشان بهشتیان بر تخت ها می نشینند و دخترانی که پاداش کار های خیر مومنان اند! در حقیقت بهشتیان جز ارضای شهوت و قدم زدن در زیر سایه درختان و آب تنی کار دیگری ندارند!اگر شخصی برای اسکیموهای ساکن قطب شمال ادعای پیامبری می کرد ، حتما برایشان از سرزمینی گرم بدون طوفان های قطبی و کولاک برف می گفت که در آن جا از گوشت ماهی های آزاد و فک های دریایی هر چه بخواهند آماده و مهیاست! به راستی اگر بنیانگذار اسلام در قاره سر سبز اروپا یا در جنگل های انبوه و پرآب بود چه میگفت ؟ گاهی درست فکر کردن حقیقت را روشن میکند...

اسلاید 3: من میرم شهید شمﮐﺘﺎﺏ ﻣﻌﺎﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺁﻳﺖ ا..ﺩﺳﺘﻐﻴﺐ ﺷﻴﺮﺍﺯﻱ  ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﮐﻨﺪ :  ﻫﺮ ﻣﺆﻣﻦ ﮐﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﺩﺭﺑﻬﺸﺖ ﻗﺼﺮﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﻣﻲ ﮐﺸﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺼﺮ ٧٠ﺣﺠﺮﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺣﺠﺮﻩ ﺩﺍﺭﺍﻱ ٧٠ﺗﺨﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﺗﺨﺘﻲ ٧٠ ﻓﺮﺵﮔﺴﺘﺮﺍﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻓﺮﺷﻲ٧٠ﺣﻮﺭﻱ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺷﻬﻴﺪ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﮐﺸﺪ...  ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻳﮏ ﺿﺮﺏ ﺳﺎﺩﻩ ﺭﻳﺎﺿﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ میگیریم: 70 x 70 x 70 x 70 ﺣﻮﺭی ﻣﻌﺎﺩﻝ ٢٤ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺣﻮﺭﻱ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻳﮏ ﺷﻬﻴﺪ ﺍﺳﻼم میباشد. و ﺑﺎ ﻓﺮﺽ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻓﺮﺷﻬﺎ، حداقل ٦ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﺷﺪ،  ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻛﻞ ﻓﺮﺵﻫﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ٠٠٠ ٠٥٨ ٢ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ٢٠ ﺩﺭﺻﺪ ﻓﻀﺎ جهت ﺭﺍﻫﺮﻭ، ﺭﺍﻩ ﭘﻠﻪ ﻭ ﻓﻀﺎﻫﺎﻱ ﺑﺪﻭن فرش، ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻛﺎﺥ ٦٠٠ ٤٦٩ ٢ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ  ﻋﻤﺎﺭﺗﻲ ﺑﺎ ﺯﻳﺮ ﺑﻨﺎﻱ ٠٠٠ ٢٠ﻣﺘﺮ ﺩﺭ ٠٠٠ ٢٠ﻣﺘﺮ  ﻭ ٦٢ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ١٨٦ ﻣﺘﺮ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺣﻮﺭﻱ! ﻓﻘﻂﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﺷﻬﻴﺪ ﺍﺳﻼﻣﻲ  ﺑﺎ ﻓﺮﺽ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﻮﺭﻱ  حداقل ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺳﺮﻭﻳﺲﺩﻫﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ((ﺑﻌﺪ ﺍﺯ٧٤٠ ٢ﺳﺎﻝﻛﺎﺭ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﻗﻔﻪ))  ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺣﻮﺭﻱ ﻣﻴﺮﺳﺪ  حالا جوی عسل و حوریانی که در باغ میگردن و...  بماند !!! (inlove)  اگه با من کاری ندارین، من میرم که شهید شم!!  (happy)  داعش بیا منو بكش!!! داعش بیا منو بخور!!!! به خدا منو نوش جان كن داعش!!!

اسلاید 4: نهری از عسل« گفته میشود در بهشت عسل در جوی ها روان است.  ویسکوزیتهء عسل در دمای ۲۵ درجه ۴۰۰ و در دمای ۷۰ درجه ۲ است.  محاسبات نشان داده میشود برای جاری شدن عسل در یک نهر، دمای بهشت باید یا ۷۰ درجه باشد  یا اینکه شیب بهشت باید ۸۰درجه باشد.  اگه میخواید برید بهشت هم وسایل کوهنوردی ببرید هم داروی گرما زدگی! »

اسلاید 5: و من مُردم...آيت‌الله نجفي‌‌قوچاني در ابتداي كتاب سیاحت غرب مي‌فرمايند: «من مُردم» و بيماري بدني كه داشتم، دیگر ندارم....

اسلاید 6: آیا وقت آن رسیده است؟آيت‌الله‌جوادي‌آملي«حفظه‌الله‌تعالي» مي‌فرمايند: مرحوم علامه«رحمة‌الله‌عليه» آنگاه که درس اسفار به مبحث معاد که بعد از سَفَر نفس است، رسيد، ديگر درس اسفار را ادامه ندادند و معاد را به شکل علني براي طلاب تدريس نکردند و در بيان راز آن مي‌فرمودند: «زمان بحث معاد نرسيده است، هنوز خداي سبحان مسأله معاد را روزي حوزه‌هاي علمي نکرده است که انسان بتواند مباحث معاد را علني تدريس کند. چون هر علمي رزق الهي است و اين روزي نيز مربوط به عصري خاص است و مصري و نسلي دارد تا - إن‌شاءالله - آن‌ها آماده بشوند و هنوز چنين نشده. گاهي نيز تعارف مي‌کردند که شما مباحث معاد را بنويسيد ولي مي‌فرمودند که هنوز وقتش نرسيده است.آن روزها مثل حالا نبود. به برکت انقلاب اسلامي و امام‌خميني«رحمة‌الله‌عليه» و روشن‌شدن فضاي باز فرهنگي و فضاهاي محاوره‌اي و ده‌ها مسأله ديگر، اکنون بسياري از طلاب حوزه‌ها و جوانان دانشگاه‌ها، نه‌تنها از جهت فهم مشکلي ندارند، بلکه تشنه اين‌گونه معارف‌اند»(مهر استاد، ص119).

اسلاید 7: هر مسئله زمانی می طلبدمرحوم علامه طباطبایی:«گویا هنوز جامعه بشری به آن درجه از رشد و تکامل نرسیده است که حقیقت معاد و مسائل مربوط به آن مانند بهشت، جهنم، کیفیت برزخ، وجود برزخ، جسم برزخی،جسم اخروی را برای آنان بتوان رسما تدریس کرد. هر مسئله زمانی مطلبد» معاد در قرآن- آیت الله جوادی آملی – ص 247

اسلاید 8: اهمیت بحثعامل مخلَص شدن انبیا خلوصشان نسبت به یاد معاد است«إِنَّا أَخْلَصْنَاهُم بِخَالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِ» - سوره ص، آيه 46.وقتی چراغ منزل پیامبر اکرم ص خاموش میشد یا در رخدادهای کوچکتر از این ایشان این آیه را تلاوت میکردند«اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَيْهِ راجِعُون». - سوره بقره، آيه 156. يَوْماً يَجْعَلُ الْوِلْدانَ شيباً – سوره مزمل، آیه 17امیرالمومنین ع هر شب بعد از نماز عشا میفرمودند:تجهزوا رحمکم الله فقد نودی فیکم بالرحیل- نهج البلاغه، خطبه 204

اسلاید 9: پیچیدگی امر معادراه های ایجاد علم:حواس پنج گانه: راهی به آخرت ندارد.عقل: فقط کلیات معاد را درک میکند.قلب: هیچ راهی به عالم آخرت ندارد.شهود: قابلیت بازگویی ندارد.من گنگ خواب دیده و عالم تمام کر من ناتوان زگفتن و خلق از شنیدنشمانند کتاب ساحت غرب آیت الله قوچانی که شرح شهود ایشان از عالم برزخ است.

اسلاید 10: اثبات معادراه ما برای فهم آخرت (برزخ و قیامت)کلیات و اصل وجود آخرت: توسط عقلالف- بعد از اثبات خداوند توسط عقلبرهان عدل خدا: «اَم حَسِبَ الّذينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئاتِ اَن نَجْعَلَهُم كالّذينَ آمَنُوا وعَمِلُوا الصّالحاتِ سَوآءً مَحياهُم ومَماتُهُم سآءَ ما يَحكُمُونَ» - سوره جاثيه، آيه 21.برهان حکمت خدا: وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَميلَ –سوره حجر،آیه85ب- قبل از اثبات خداوند

اسلاید 11: برهان تجرد روحنكتة اول: انسان يك «تن» دارد و يك «من»، كه حقيقت او همان «من يا نفس» اوست و همه ادراكات، مخصوص و مربوط به نفس است.نكتة دوم: در موقع خواب ديدن و رؤيا، بخصوص در رؤياي صادقه، در عين اينكه بدن و جسمِ ما، در رختخواب است، خود ما در صحنه‌هايي حاضر مي‌شويم كه بعداً همان صحنه‌ها در عالم ماده حادث مي‌گردد. يعني ما بدون اين جسم و بدن در صحنه‌هايي واقعي حاضر مي‌شويم.نكتة سوم: تن هر هفت سال یکبار عوض میشود اما ما همچنان خودمان هستیم.نكتة چهارم: همینکه بدن خود را درک میکنیم یعنی خود ما بدنمان نیست چون درک کننده و درک شونده باید متفاوت باشند. نكتة پنجم: نفس انسان از طريق به كار بردن «تن» كامل مي‌شود و به همين جهت هم نفس، بدن را تكويناً دوست دارد و آن را از خودش مي‌دانـد و با اين حال چون به كمالات لازم خود رسيد « تن» را رها مي‌كند، و علت مرگ طبيعي هم همين است كه «روح» تن را رها مي‌كند.نكتة ششم: نفس انساني فوق زمان و مكان است و در همين راستا است كه در بدن، مكان برايش مطرح نيست. و در عين اينكه حضورِ«كامل» در بدن دارد، در مكان خاصي از بدن جاي ندارد، زيرا مجرد از ماده است.نكتة هفتم: همچنان‌كه «نفس» باطنِ « تن» است، «عالَم برزخ» هم باطنِ «عالَم ماده» است و در هنگام مرگِ انسان؛ زمين، « قبرِ تن» و برزخ، « قبرِ من يا نفس» خواهد بود.

اسلاید 12: بوعلی سینا: ما دليلي عقلي بر معاد جسماني نداريم و از نظر برهان نمي‌توانيم اقامة دليل كنيم؛ ولي چون رسول صادق مصدّق خبر داده، معاد جسماني از جهت شرع مسلّم است. الشفاء ، ص 200راه ما برای فهم آخرت (برزخ و قیامت)کلیات و اصل وجود آخرت: توسط عقلجزئیات آخرت: به صورت غیر مستقیم توسط عقلبا فرآیند زیر:عقل توحید و نبوت و امامت و عصمت آنان را اثبات میکند(مرحله ثبوت)عقل با استفاده از علوم تاریخ، رجال و درایه اثبات میکند که قرآن و روایات از معصوم صادر شده است (مرحله اثبات)بنابراین از این به بعد مباحث ما عقلی و نقلی(قرآنی و روایی) خواهد بود.

اسلاید 13: چیستی مرگتصور غلط: نیستی و نابودیتصور صحیح: انتقال از یک عالم به عالم دیگرمرگ نسبت به این دنیا مرگ است و نسبت به آخرت تولد است.مرگ شروع زندگی حقیقی انسانهاست .قُلْ يَتَوَفَّاكُم مَّلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ» - سوره سجده، آيات 10 و 11.توفی از وفا یعنی به صورت کامل گرفتن است.

اسلاید 14: حالت احتضار یا سکرات مرگ«وَجَاءتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنتَ مِنْهُ تَحِيدُ» - سوره ق، آيه 19.چون مقرر شد نفس انسان از بدن و دنيا منقطع شود و در آستانه مرگ قرار گرفت، حالات مخصوصي به او دست مي‌دهد. ، اين حالت دوگانه را كه يك لحظه با آن دنيا روبه‌رو مي‌شود و يك لحظه با اين دنيا، به ‌طوري‌که گويا غرق در مرگ است، سكرات مي‌گويند.اعضای بدن یک یک از کار می افتند. دست و پايشان سست شد و رنگ از چهره‌ها پريد. پس مرگ بيشتر چنگ انداخت, ‌به طوري كه بين او و گفتارش جدايي افتاد پيوسته مرگ در كالبدش پيشروي مي‌كند تا وقتي كه گوشش نيز مانند زبانش از كار بيفتد. پس در ميان خانواده خود در حالي است كه نمي‌تواند با زبان سخني بگويد و با گوش خود چيزي بشنود, لذا باچشم خود به چهره آنان نگاه مي‌كند و جنبش زبان‌ها را مي‌بيند ولي بازگشت سخنانشان را نمي‌شنود.سپس مرگ بيشتر در او چنگ مي‌زند، آنگاه ديگر چشمش نمي‌بيند, همان سان كه گوشش نمي‌شنود و روح از كالبدش بيرون مي‌رود. در ميان اهل و خانواده خود مرداري مي‌شود كه همه از او مي‌رمند و از نزديكي به او دوري مي‌جويند، نه آن‌كس را كه مي‌گريد ياري مي‌كند و نه آن را كه او را فرامي‌خواند اجابت مي‌كند. آنگاه او را به زميني كه در آن خط‌كشيده و جاي گورش را معين كرده‌اند، مي‌برند و آن‌جا او را به كردارش مي‌سپارند و از ديدارش براي هميشه منصرف مي‌شوند». - نهج‌البلاغه، خطبه 109.

اسلاید 15: قبض روحقبض روح؛ آخرين مرحله از سكرات موت و اولين مرحله از قدم گذاردن به عالم برزخ است قبض روح هرکس متناسب با خود اوست:«الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِكَةُ طَيِّبِينَ، يَقُولُونَ سَلامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»- سوره نحل، آيه32 .«وَلَوْ تَرَى إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُواْ الْمَلآئِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُواْ عَذَابَ الْحَرِيقِ- سوره انفال، آيه 50 .

اسلاید 16: سرگذشت جسم پس از مرگفقط واجبات بیان میشود1. محتضر را به پشت بخوابانند به طوری که کف پا به سمت قبله باشد.2. سه غسل: با آب مخلوط به سدر وآب مخلوط به کافور و آب خالص3. حنوط: به مواضع سجده کافور تازه بمالند.4. کفن: لنگ و پیراهن و سرتاسری5. نماز: پنج تکبیر با چهار جمله6. دفن: روبه قبله و به صورتی که بویش بیرون نیاید.

اسلاید 17: تلقین«اسْمَعْ افْهَمْ یا مجتبی ابن اسماعیل» پس از آن بگویند: «هَلْ انْتَ عَلَى الْعَهْدِ الَّذِی فَارَقْتَنا عَلَیهِ مِنْ شَهَادَةِ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَهُ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَیِّدُ النَّبِیّینَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلِینَ و انَّ عَلِیاً أَمیرُ الْمُؤمِنینَ وَ سَیِّدُ الْوصِیِّینَ وَ امامٌ افْتَرَضَ اللّٰهُ طاعَتَهُ عَلَى الْعٰالَمِینَ وَ انَّ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ وَ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ وَ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ وَ عَلِیَّ بن مُوسىٰ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ وَ عَلى بْنَ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلیٍّ وَ الْقٰائِمَ الْحُجَّةَ الْمَهْدِىَّ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْهِمْ ائِمَّةُ الْمُؤمِنینَ وَ حُجَجُ اللّٰهِ عَلَى الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ وَ ائِمَّتُکَ ائِمَّةُ هُدىً بِکَ ابْرارٌ یا فُلانَ بْنَ فُلانٍ» و به جاى فلان بن فلان اسم میّت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: «اذا اتٰاکَ الْمَلَکٰانِ الْمُقَرَّبٰانِ رَسُولَیْنِ مِنْ عِندِ اللّٰهِ تَبٰارَکَ وَ تَعٰالَى وَ سَأَلاکَ عَنْ رَبِّکَ وَ عَنْ نَبِیِّکَ وَ عَنْ دِیِنکَ وَ عَنْ کِتابِکَ وَ عَنْ قِبْلَتِکَ وَ عَنْ ائِمَّتِکَ فَلا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ فِی جَوابِهِما اللّٰهُ رَبّی وَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نَبِیِّی وَ الإِسْلامُ دِینِی وَ الْقُرْآنُ کِتٰابِی وَ الْکَعْبَةُ قِبْلَتِى وَ امیْرُ الْمُؤمِنینَ عَلِىُّ بْنُ أبی طٰالِبٍ امٰامى وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ الُمجْتَبىٰ امٰامى وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ الشَّهیدُ بِکَرْبَلاءَ امٰامِى وَ عَلِىٌّ زَیْنُ الْعٰابِدِینَ امَامِى وَ مُحَمَّدٌ البِاقِرُ امَامِى وَ جَعْفَرٌ الصّادِقُ امَامِى وَ مُوسَى الکاظِمُ إِمامی وَ عَلِىٌّ الرِّضٰا إِمامی و مُحَمَّدٌ الجَوادُ إِمامی و عَلىٌّ الْهَادِى امَامِى وَ الْحَسَنُ الْعَسْکَرىُّ امَامِى وَ الْحُجَّةُ الْمُنْتَظَرُ امٰامى هٰؤُلٰاءِ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ ائِمَّتِى وَ سَادَتِى وَ قَادَتِى وَ شُفَعَائِى بِهِمْ أَتَولَّى وَ مِنْ اعدائِهِمْ أَتَبَرَّأُ فِى الدُّنْیَا وَ الآخِرَةِ ثُمَّ اعْلَمْ یا فُلانَ بْنَ فُلان» و به جاى فلان بن فلان اسم میّت و پدرش را بگوید و بعد بگوید: «انَّ اللّٰهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى نِعْمَ الرَّبُّ وَ انَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ وَ انَّ عَلِىَّ بْنَ أَبِی طالِبٍ وَ اوْلادَهُ الْمَعْصُومینَ الْأَئِمَّةَ الْاثْنَیْ عَشَرَ نِعْمَ الْأئِمَّةُ وَ انَّ مٰا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَقٌ وَ انَّ الْمَوْتَ حَقٌ وَ سُؤٰالَ مُنْکَرٍ وَ نَکیرٍ فِى القَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ‌ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الصِّرٰاطَ حَقٌّ وَ الْمِیْزٰانَ حَقٌّ وَ تَطٰایُرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَ انَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ وَ النّٰارَ حَقُّ وَ انَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ لا رَیْبَ فِیهَا وَ انَّ اللّٰهَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ» پس بگوید: «أَ فَهِمْتَ یا فُلانُ» و به جاى فلان، اسم میّت را بگوید پس از آن بگوید: «ثَبَّتَکَ اللّٰهُ بِالْقَولِ الثَّابِتِ وَ هَداک اللّٰهُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ عَرَّفَ اللّٰهُ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اوْلیٰائِکَ فی مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ» پس بگوید: «اللّٰهُمَّ جَافِ الْأَرْضَ عَنْ جَنْبَیْهِ وَ اصْعَدْ بِرُوحِهِ الَیکَ وَ لَقِّهِ مِنکَ بُرهَاناً اللّٰهُمَّ عَفوَکَ عَفْوَک»

اسلاید 18: خصوصیات عالم آخرت(برزخ و قیامت)1. همین الان موجود است.دلیل روایی:راوي از حضرت‌امام‌رضاع مي‌پرسد: مرا از بهشت و جهنم خبر دهيد، آيا هم اكنون آن‌ها خلق شده‌اند؟ حضرت فرمودند: بلي، و رسول‌الله ص وقتي به معراج رفتند داخل بهشت شدند و آتش را ديدند. راوي مي‌گويد: عده‌اي از مسلمانان مي‌گويند بهشت و جهنم مقدر شده‌اند ولي خلق نشده‌اند. حضرت فرمودند: آن‌ها از ما نيستند و ما هم از آن‌ها نيستيم:«مَنْ اَنْكَرَ خَلْقَ الْجَنَّةِ وَالنّار كَذَّبَ النَّبِيُّ ص وَ كَذَّبْنا وَ لا مِنْ وِلايَتِنا علي شَيْئٍ وَ يَخْلُدُ في نارِ جَهَنَّم. قال‌الله‌: هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتي يُكَذِّبُ بِهَاالْمُجْرِمُونَ يَطُوفُونَ بَيْنَها وَ بَيْنَ حَميمٍ انٍ».پس كسي كه منكر خلقت فعلي بهشت و جهنم شود، پيامبر و ما را تكذيب كرده است و از دوستان ما نيست و براي هميشه در آتش است. خداوند در آيه 44 سوره الرحمن فرمود: اين است جهنمي كه گناهكاران انكار مي‌كردند و هم اكنون گناهكاران بين آن جهنم و آب‌جوشان در حال طواف‌اند.(توحيد صدوق، باب ما جاء في‌الرُّؤْيَه، حديث 21 ص 118).

اسلاید 19: دلیل قرآنی:«لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ»سوره ق، آيه 22.«وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ * وَبُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِلْغَاوِينَ» - سوره شعراء، آيات 90 و 91.«كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ * لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ» - سوره تكاثر، آيات 5 و 6.

اسلاید 20: دلیل علمیدر حال حاضر سه نوع دنیای موازی مورد بحث فیزیک دانان است1. دنیای ابعاد بالاتر (Hyperspace)2. دنیاهای چندگانه (Multiverse)3. دنیاهای موازی کوانتومیعقل سلیم می­گوید که دنیای ما از سه بعد طول و عرض و ارتفاع تشکیل شده است. موقعیت هر شیء را به هر وضعی که باشد با این سه بعد می­توان تعریف کرد. فضای سه بعدی پایه هندسه یونان است«. با این حال در قرون اخیر دانشمندان وجود ابعاد دیگری را نیز برای جهان ثابت کرده­اند که انحصار فضای سه بعدی را می­شکند و خبر از دنیاهای نامرئی دیگری می­دهد که همزمان با جهان محسوس و مرئی ما وجود دارند. کارل گارس، ریاضی­دان بزرگ قرن نوزدهم، محاسبات و معادلات بعد چهارم (فضا-زمان) را بنیان گذاشت.این معادلات یک قرن بعد، اساس تئوری نسبیت انیشتین را تشکیل داد. در سال 1919 فیزیک دانی به نام تئودور کالوزا، از وجود بعد پنجم (زمان) خبر داد. تئوری فراگیر استرینگ شمار این ابعاد را به 10 رساند.در سال 1994 ادوارد ویتن و پال تواسند، فرضیه­ای عنوان کردند که ابعاد تئوری استرینگ را از ده به یازده تبدیل کرد.بعد یازدهم شکل جدیدی را عرضه می­کند و همچنین نشان می­دهد که ممکن است دنیا خودش هم یک پوسته در بعد یازدهم باشد. گذشته از آن تمامی این ابعاد الزاما کوچک نیستند و بعضی از آنها می­توانند بی­نهایت بزرگ باشند؛ یعنی امکان وجود دارد که شاید این دنیا جزو یک دنیای چندگانه باشد. تعداد این دنیاها میلیاردها تخمین زده شده است.دانشمندان می­گویند: به احتمال قریب به یقین بیشتر این دنیاهای موازی، دنیاهای مرده­ای، متشکل از ژازها و ذرات زیر اتمی مثل الکترون و نوترون می­باشند. در این دنیاها ممکن است پروتون به صورت ناپایدار موجود باشد و به تدریج از بین برود و در نتیجه اجسام مرکب به وجود نیامده باشد.البته در نحوه وجود دنیاهای موازی نیز میان دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد. برخی اعتقاد به وجود این دنیاهای چندگانه را ناشی از خاصیت هولوگرافیک (توهمی) ذهن انسان می­دانند و معتقدند این دنیاها مجازی هستند.در مقابل عده­ای نیز آنها را همچون دنیای محسوس، واقعی می­پندارند.میچیو کاکو (1389). فیزیک غیر ممکن­ها، مترجم، جنابزاده، حمید، ص 204، روشنگران و مطالعات زنان، تهران.

اسلاید 21: دلیل مکاشفهچشم برزخیعلامه سید محمد حسین طهرانی (ره) در رابطه با ورود ایشان به نجف می فرماید: مرحوم آقا سید جمال می فرمود: من وقتی از اصفهان به نجف اشرف مشرف شدم تا مدتی مردم را به صورتهای برزخیه خودشان می دیدم، به صورتهای وحوش و حیوانات و شیاطین، تا آنکه از کثرت مشاهده ملول شدم، یک روز که به حرم مطهر مشرف شدم، از امیر المومنین (ع) خواستم که این حال را از من بگیرد، من طاقت ندارم، حضرت گرفت و از آن پس مردم را به صورتهای عادی می دیدم یک روز که به حرم مطهر مشرف شدم، از امیر المومنین (ع) خواستم که این حال را از من بگیرد، من طاقت ندارم، حضرت گرفت و از آن پس مردم را به صورتهای عادی می دیدم معاد شناسی ج ۱، ص ۱۴۲کیف اصبحت یا شباب؟کتاب سیاحت غرب

اسلاید 22: 2. باطن این عالم است«يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَيوةِ الدُّنْيا وَ هُمْ عَنِ الاخِرَةِ هُمْ غافِلُون»- سوره روم، آيه 7.«يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُ أَمَدًا بَعِيدًا وَيُحَذِّرُكُمُ اللّهُ نَفْسَهُ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ»؛- سوره آل‌عمران، آيه30.«يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّيُرَوْا أَعْمَالَهُمْ،فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَه، وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَره»؛- سوره زلزال، آيات 6تا8.

اسلاید 23: سه نوع مجازاتیک: قراردادیدو: عمل و نتیجه سه: عین عملامام خميني«رحمة‌الله‌عليه»:«انسان در عوالم ديگر از عذاب و عقاب، جز آنچه خود در اين عالم تهيه كرده نخواهد ديد، و هر چه در اين عالم از اعمال صالحه و اخلاق حسنه و عقايد صحيحه داشته، در آن عالم صورت غيبيه ملكوتيه آن را بالعيان ببيند، همراه با كرامت‌هاي ديگري كه حق‌تعالي به تفضل خويش به او عنايت فرمايد- چهل حديث، ص462.

اسلاید 24: 3. مادی نیستآیت الله جوادی آملی:بهشت و جهنم نیز از محدوده تاریخ دنیایی و زمان و مکان خارج است و قبل و بعد ، کی و کجا برنمیدارد....بنابراین نباید بهشت و جهنم و بسیاری از معارف قطعی اسلام را در چهارچوب زمان و مکان دنیایی ارزیابی کرد.معاد در قرآن –ص 246 زمان به آن معني که در عالم ماده مطرح است، در عالم برزخ وجود ندارد، چرا كه در آن‌جا حركت و تغييرِ قوه به فعل معني ندارد و چنين نيست كه يك موجود برزخي دگرگون بشود و صورتي را از دست بدهد و صورت ديگري به خود بگيرد.

اسلاید 25: قیامت زمان ندارد«أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى قَرْيَةٍ وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّىَ يُحْيِـي هَـَذِهِ اللّهُ بَعْدَ مَوْتِهَا فَأَمَاتَهُ اللّهُ مِئَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ قَالَ كَمْ لَبِثْتَ قَالَ لَبِثْتُ يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالَ بَل لَّبِثْتَ مِئَةَ عَامٍ فَانظُرْ إِلَى طَعَامِكَ وَشَرَابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ وَانظُرْ إِلَى حِمَارِكَ وَلِنَجْعَلَكَ آيَةً لِّلنَّاسِ وَانظُرْ إِلَى العِظَامِ كَيْفَ نُنشِزُهَا ثُمَّ نَكْسُوهَا لَحْمًا فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ قَالَ أَعْلَمُ أَنَّ اللّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ».- سوره بقره، آيه 259.خواب معراج پیامبرطی الارض

اسلاید 26: نظریه نسبیت انیشتیناگر سرعت جسمی به سرعت نور میل کند زمان به سمت صفر میل خواهد کرد.پارادوکس دوقولوهايُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ في‏ يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ –سجده 5تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ في‏ يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسينَ أَلْفَ سَنَةٍ -معارج4    وَ يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَ لَن يخلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ  وَ إِنَّ يَوْمًا عِندَ رَبِّكَ كَأَلْفِ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّون‏-حج 47

اسلاید 27: قیامت مکان نداردمکان مادی برای ماده تعریف میشود و اصلا قیامت مادی نیست.پیامبر اکرم ص: ما بین بیتی و منبری روضه من ریاض الجنه...قال: قلت: هی روضه الیوم؟ قال ص: نعم لو کشف الغطا لرایتم. کافی ج 4 ص554میان خانه من و منبرم باغی از باغهای بهشت است.... گقتم آیا هم اکنون موجود است؟ فرمودند:آری اگر پرده بداشته شود خواهید دید.بنابراین برای بهشت مکانی که با جهان ماده مزاحم باشد نیست. معاد در قرآن –ص 248«....ولي با اين حال منافات ندارد كه همه در قيامت مجتمع باشند، چون در عالم آخرت، مكان و زمان نيست، همه مجتمع‌اند و اهل جهنّم و بهشت همديگر را مي‌بينند».- معاد از ديدگاه امام خميني«رحمة‌الله‌عليه»، ص262 - 261، نقل از تقريرات اسفار.

اسلاید 28: 4. نظام آن عالم متفاوت با دنیاستگفتنی است قرآن در اوصاف بهشت و جهنم و ویژگی های آن به بیان آن دسته از مطالبی که برای همگان قابل فهم است پرداخته، با بیان نمونه هایی که در این جهان وجود دارد مطلب را نزدیک ساخته است وگرنه، چنانکه مکرر اشاره شد، نظام آخرت با نظام دنیایی تفاوت اساسی دارد و واژهای دنیایی توان تفسیر کنه آن را ندارد آن سان که جنین در رحم مادر توان درک واقعیت های خارج از رحم را ندارد-معاد در قران ص 231مَثَلُ‏ الْجَنَّةِ الَّتي‏ وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْها... رعد 35مَثَلُ‏ الْجَنَّةِ الَّتي‏ وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِن‏... محمد 15

اسلاید 29: 5. اکثرمفاهیم آخرت قابل درک نیستوَ ما أَدْراكَ‏ مَا الْحَاقَّةُ (3)َ ما أَدْراكَ‏ ما سَقَرُ (27)وَ ما أَدْراكَ‏ ما يَوْمُ الْفَصْلِ (14)وَ ما أَدْراكَ‏ ما يَوْمُ الدِّينِ (17)ثُمَّ ما أَدْراكَ‏ ما يَوْمُ الدِّينِ (18)وَ ما أَدْراكَ‏ ما سِجِّينٌ (8)وَ ما أَدْراكَ‏ ما عِلِّيُّونَ (19)ما أَدْراكَ‏ مَا الطَّارِقُ (2)وما أَدْراكَ‏ مَا الْعَقَبَةُ (12)وَ ما أَدْراكَ‏ مَا الْقارِعَةُ (3)وَ ما أَدْراكَ‏ ما هِيَهْ (10)وَ ما أَدْراكَ‏ مَا الْحُطَمَةُ (5)  امام صادق (ع) روایت است که گفت: «در جهنم دره اى براى متکبران وجود دارد که آن را سقر نام است، و چون از شدت گرما به خداى عز و جل شکایت کرد و از او خواست که به وى اجازه دم زدن دهد و اجازه یافت و تنفس کرد، جهنم آتش گرفت و سوخت». نورالثقلین ج4 ص 496

اسلاید 30: 6. بدن آخرتی مثل بدن دنیاییدر آخرت، انسان با «عين» شخصيت قبلي خود، برانگيخته مي‌شود و همان روح، دوباره به پيكر جسماني مربوط به خودش تعلق گرفته و به آن ملحق مي‌شود. اما پيكر اخروي انسان در مقايسه با پيكر دنيوي او از آفرينشي جديد برخوردار است و «مثل» و شبيه پيكر دنيوي است نه عين آن، - به تفسير الميزان، ذيل آيه 62 سوره واقعه و ذيل آيه 81 سوره يس مراجعه فرماييد.«اَوَلَيْسَ الَّذي خَلَقَ السَّمواتِ وَ الْاَرْضَ بِقادِرٍ عَلي اَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلي وَ هُوَ الْخَلاّقُ الْعَليم»- سوره يس، آيه 81.در این دنیا نیز ما با مثل بدن قبلی خود هستیم اما هنوز خودمانیم.اشکال عینیت بدن دنیوی و اخروی: شبهه آکل و موکول و عدم امکان

اسلاید 31: 7. بدن آخرتی متناسب با عالم آخرتهمانطور که اخرت باطن دنیاست بدن آخرتی هم باطن انسان است.رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «خود بزرگ بينان در قيامت به صورت مورچه محشور مى‏شوند، زير پاى اهل محشر پايمال مى‏شوند تا حساب بندگان به پايان برسد. وسائل الشيعه، ج 15، ص 379«در وقت خروج از بدن با هر ملکه‌اي که انسان از دنيا رفت، با آن ملکه صورتِ آخرتي مي‌گيرد، و چشمِ ملکوتي برزخي، او را مي‌بيند و خود او هم وقتِ گشوده‌شدن چشمِ برزخي، خود را به صورتي که هست مي‌بيند، اگر که چشم داشته باشد». شرح دعاي سحر، ص 26.

اسلاید 32: عالم برزخدلیل وجود عالم برزخ:1. «حَتَّى إِذَا جَاء أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُون».انسان با مرگ و ورود به عالم برزخ با باطن عالم روبرو میشود و لذا همه حقایق را میبیند حال تقاضای برگشت دارد.- سوره مؤمنون، آيات 99 و 100.2. «وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ‌الْعَذابِ، اَلنّارُ يعْرَضُونَ عَلَيها غُدُوّاً وَ عَشِياً وَ يوْمَ تَقُومُ‌السّاعَةُ اَدْخِلُوا آلَ فِرْعَونَ اَشَدَّ الْعَذابِ» - سوره مؤمن، آيات 45 و 46.

اسلاید 33: عالم برزخ بین دنیا و قیامت«برزخ‌؛ همان بقاي انس با طبيعت است... و لذا برزخِ هركس با برزخ سايرين متفاوت است و توقف در عالم قبر به نسبت به انس اشخاص به دار طبيعت بستگي دارد، ولي با اين حال منافات ندارد كه همه در قيامت مجتمع باشند، چون در عالم آخرت، مكان و زمان نيست، همه مجتمع‌اند و اهل جهنّم و بهشت همديگر را مي‌بينند».معاد از ديدگاه امام خميني«رحمة‌الله‌عليه»، ص262 - 261، نقل از تقريرات اسفار.حضرت آیت الله نخودکی و صدای گل به سر داره خیار!

اسلاید 34: فشار قبرمنظور فشار در قبر نفس است نه قبر تن خاکیامام صادق علیه السلام: القبر هو البرزخ- وسائل الشیعه ج2 باب قبرهركس به اندازه تعلقي كه به دنيا دارد در چنين فشاري است و هركس به اندازه اُنسي كه با عالم غيب و قيامت دارد در انتقال به عالم برزخ و با روبه‌روشدن با آن عالم، در فشار كمتري است، هر چند اكثراً كم يا زياد داراي اين فشار هستند.امام صادق ع:چقدر كم هستند كساني كه از سختي‌هاي قبر نجات يابند... چنانچه «سعد» با آن همه اكرامي كه توسط پيامبرص به جنازه‌اش شد و 70 هزار ملك جنازه او را تشييع مي‌كردند، به جهت بدخويي كمي كه نسبت به اهل و خانواده‌اش داشت، گرفتار فشار قبر شد».- بحارالانوار، ج 6، ص 267.

اسلاید 35: قبر در درون آب«قيامت ظرف ظهور جهنم است نه محل حدوث آن، انسانِ جهنمي چون مُرد، کشف غطاء مي‌شود و پرده از جلو او عقب رفته خود را در جهنم مي‌بيند، چيز جديدي پيدا نمي‌شود... و چون خودش هيزم و خودش وقود و آتش‌گيره است، پس الآن در جهنم است و مي‌سوزد و بعداً کشف غطاء مي‌شود.در جريان قوم نوح ع فرمود: «اُغْرِقُوا فَاُدْخِلُوا ناراً» غرق شدند، پس داخل در آتش گشتند. پس جهنم؛ در درون آب نيز هست. انساني که غرق مي‌شود اگر کافر باشد دري از جهنم بر او باز مي‌شود... بنابراين بهشت و جهنم موجودي است که در وسط آب نيز موجود است. اگر جهنم يک جسم مادي بود بايد در يک قسمتِ جغرافيايي از جهان قرار گرفته باشد».- سوره نوح«ع»، آيه 25.- بحثي پيرامون مسئله‌اي از معاد، بحث بين آيت‌الله جوادي‌آملي و آقاي سيدجعفر‌سيدان، ص 84 و 85.

اسلاید 36: سوال و جواب قبرسؤال ملكين در برزخ نيز ظهور همان سؤال است كه در باطن انسان در حيات دنيوي وجود دارد. اگر در این دنیا خدا داشت و به سوال «من ربک» جواب داده، حقیقتش در آن عالم جواب به سوال ملکین است.اگر در این عالم نبی و امام و قبله و کتاب ...امام صادق(علیه‌السلام) روایت شده است که:لایسئل فی القبر الا من محض الایمان محضاً أو محض الکفر محضاً و الآخرون یلهون عنهم»اصول کافی ج 3ص235آنان که در حیات دنیوی مستضعف بودند، یعنی رشد لازم و مطلوب فکری نداشتند، و در درون و باطن آنان سوالات برانگیزاننده و حرکت آوری که آنها به سوی تحقیق و بررسی سوق دهد، بروز نکرده و مطرح نشده است، در نتیجه به سوی ایمان واقعی راه یافته اند و به سوی کفر واقعی راه نیافته اند، لذا در برزخ از آنها سوال نمی شود و احتمالاً به خاطر محفوظ بودن فطرت اولیه از انحراف و ضایع نشدن استعداد فطری در وجودشان، در برزخ در مسیر خاصی که مسیر کمال است، می افتند و به سوی لقای رب هدایت می شوند.بازگشت بسوی خدا ج1ص315

اسلاید 37: بهشت یا جهنم برزخیبا توجه به اینکه در این دنیا پاسخ به سوالات داشته یا نه در عالم برزخ با باطن اعمال خود که بهشت یا جهنم است روبرو میشود.«يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُ أَمَدًا .. سوره آل‌عمران، آيه30.«انسان در عوالم ديگر از عذاب و عقاب، جز آنچه خود در اين عالم تهيه كرده نخواهد ديد، و هر چه در اين عالم از اعمال صالحه و اخلاق حسنه و عقايد صحيحه داشته، در آن عالم صورت غيبيه ملكوتيه آن را بالعيان ببيند، همراه با كرامت‌هاي ديگري كه حق‌تعالي به تفضل خويش به او عنايت فرمايد- چهل حديث، ص462.

اسلاید 38: رابطه برزخیان با دنیا پيامبرص فرمودند: «اَلنّاسُ نِيامٌ فَاِذا ماتوا انْتَبَهُوا» - بحارالانوار، ج4، ص43.اهل برزخ بسیار هوشیارتر از ما هستند و درکشان بسیار قوی تر است.با توجه به ماهيت عالم برزخ و احاطه و اشراف آن بر عالم ماده، ارواح انسان‌ها در آن نظام با اختلاف مراتب، با عالم دنيا مخصوصاً با نزديکان خود مرتبط بوده و بر آن‌ها اشراف دارند. راوي از امام صادق ع مي‌پرسد: آيا ميّت نزديكان خويش را در دنيا زيارت مي‌كند؟ ‌امام مي‌فرمايند: بلي. مي‌پرسد: در چه مدتي و در چه فاصله‌اي؟‌مي‌فرمايند: درجمعه و در ماه و در سال، به اندازه منزلت خود (عَلَي قَدرِ منزِلَتِه) به آنها سرمي‌زند، پس اگر اهل و نزديكانش را در خير و خوبي ديد، مسرور مي‌گردد و اگر آنها را در بدي و حزن مشاهده كرد غمناك مي‌شود. اصول کافي، ج 2، ص 62.

اسلاید 39: عالم قیامتخلاصه آنچه در قرآن در مورد مراحل قیامت اشاره شده است1. مقدمات قیامت: ظهور و رجعت2. نشانه های قیامت مانند خاموشی خورشید و دخان و...3. نفخه صور اول و مرگ عمومی همه موجودات4. نفخه صور دوم وحشر زنده شدن همه موجودات5. حساب و کتاب و میزان و نامه اعمال6.عبور از صراط7. بهشت یا جهنم

اسلاید 40: مقدمات قیامتحضرت ‌رسول‌اكرم ص چنين فرموده‌اند:«اگر از دنيا فقط يك روز هم باقي مانده باشد، خداوند آن روز را آن‌قدر طولاني مي‌كند تا مردي از عترتم قيام كند كه نامش نام من است، زمين را پر از عدل و داد كند، آنچنان كه پر از ظلم و ستم شده باشد.»بحارالانوار ج 51 ص 71.امام‌صادق ع فرموده‌اند:«سوگند به خدا ايام دنيا به‌سر نيايد تا اين‌كه خداوند مردگاني را زنده كند و زنده‌هايي را بميراند و حق را به اهلش برگرداند و ديني را كه خود پسنديده است، پايدار بدارد.» - بحارالانوار، ج 53، ص 102.

اسلاید 41: قیامت از سنخ شدن استمانند کودکی که بزرگ میشود و هر مرحله دربردارنده مرحله قبل است البته به صورت کاملترهريك از اين دو مرحله شباهت و سنخيتي با قيامت دارند و به عبارت ديگر مراحل نازلة آن هستند.بر اساس معارف ديني، جهان آفرينش به سمت كمال مطلوب خود پيوسته در حركت مي‌باشد و آخرت، آخرين منزلگه آن است كه جهان هستي در آن مرحله به اوج تكامل خود نائل مي‌شود و به تعبير قرآن زمين نوراني مي‌گردد. بنابراين مراتب پيش از قيامت يعني مسئلة ظهور و پيدايش حكومت جهاني امام معصوم و مسئله رجعت، در مسير تكامل بشريت است.

اسلاید 42: نشانه های قیامتإِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ (1)وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ (2)وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ (3) تکویريَوْمَ نَطْوِي السَّماءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُب – انبیا 104فَارْتَقِبْ يَوْمَ تَأْتِي السَّماءُ بِدُخانٍ مُبينٍ (10) دخانفَإِذَا انْشَقَّتِ السَّماءُ فَكانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهانِ (37) الرحمنيَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ (48) ابراهیم آياتي از اين قبيل خبر مي‌دهد كه به‌كلي نظام هستي دگرگون مي‌شود

اسلاید 43: نفخه صور اول«وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاء اللَّهُ». سوره زمر، آيه 68.اولاً؛ بحث انقطاع روح از بدن که به آن موت مي‌گويند در ميان نيست و ثانياً؛ فقط شامل انسان نمي‌شود بلکه شامل هر آن‌که در آسمان و زمين است مي‌باشد و لذا شامل ملائکه و ساکنان برزخ که به تعبيري اهل زمين‌اند، نيز مي‌شود..پیامبر اکرم ص: صور شاخی است از نور که اسرافیل در آن میدمد.این شیپور دارای سوراخی است که در آن به تعداد همه انسانها منفذ وجود دارد و ارواحشان در آن جای میگیرد.-معاد در قرآن ص 292

اسلاید 44: با نفخه اول...،طومار عوالم بالاتر از دنيا، از برزخ گرفته تا عوالم غيبي آسمان‌ها، هر آنچه در آن‌ها موجودند در هم پيچيده خواهد شد.اگر هنگام شروع ظهور عالم قيامت در دنيا باشيم، نفخ صور را خواهيم ديد، و نيز اگر در عالم برزخ و مثال باشيم، باز با آن مواجه خواهيم گشت و اگر در عالم برتر از عالم برزخ و مثال در آسمان غيب هم باشيم، باز با اين دَم روبه‌رو خواهيم بود و ظاهراً اين نفخه به مرور ظاهر مي‌شود، از دنيا شروع شده و تداوم يافته، به عالم برزخ رسيده، پس از آن تا عالم بالاتر از برزخ و عالم مجردات ادامه مي‌يابد. به کتاب «قيام قيامت» از آيت‌الله محمد‌شجاعي ص 30 رجوع شود.وجودهاي سرابي موجودات، باطل و منهدم مي‌گردد و تنها نسبت آن‌ها با خداوند باقي مي‌ماند و بقية نسبت‌ها باطل و محو مي‌گردند.

اسلاید 45: نفخه صور دوم و حشر عمومی«... ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَى فَإِذَا هُم قِيَامٌ يَنظُرُونَ» - سوره زمر، آيه 68.نفخة دوم موجب بروز و به ظهوررسيدن جنبة وجه‌اللهي موجودات و نظام هستي است كه آن جنبة وجه‌اللهي، باطنِ موجودات بوده و آن با نفخة دوم ظاهر مي‌شود و قيام قيامتي موجودات به شرطي به‌وجود مي‌آيد و احياء مي‌شود كه همة موجودات جنبة وجه‌اللهي داشته باشند.

اسلاید 46: نامه اعمالفَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمينِهِ (7) فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسيراً (8) انشقاق«... وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَا لِهَذَا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا»؛- سوره کهف، آيه 49.وَ كُلَّ إِنسانٍ أَلْزَمْناهُ طائِرَهُ في‏ عُنُقِهِ‏ وَ نُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ كِتاباً يَلْقاهُ مَنْشُوراً (13) اقْرَأْ كِتابَكَ كَفى‏ بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسيباً (14)اسراءنامه عمل عین عمل و حقیقت اعمال ماست.

اسلاید 47: میزان«وَالْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ * وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُوْلَـئِكَ الَّذِينَ خَسِرُواْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِآيَاتِنَا يَظْلِمُونَ» - سوره اعراف، آيات 8 و9.میزان هر چیزی متناسب با خود آن است و کاملترین و دقیقترین است.میزان وزن: کیلومیزان طول : مترمیزان عمل هم باید از سنخ عمل و کاملترین و دقیقترین آن باشد.امام صادق علیه السلام:نَحْنُ الْمَوَازِينُ الْقِسْطْ) - المناقب، ج 2، ص 151السلام عليک يا ميزان الاعمال .

اسلاید 48: موقف حسابوَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ (24) صافات فَلَنَسْئَلَنَّ الَّذينَ أُرْسِلَ إِلَيْهِمْ وَ لَنَسْئَلَنَّ الْمُرْسَلينَ (6) اعرافکسانی که حساب و کتاب نمیشوند.فَيَوْمَئِذٍ لا يُسْئَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَ لا جَانٌّ (39) ُیعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسيماهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّواصي‏ وَ الْأَقْدامِ (41) الرحمنفَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمْ لَمُحْضَرُونَ (127)إِلاَّ عِبادَ اللَّهِ الْمُخْلَصينَ (128) صافات

اسلاید 49: صراطامام صادق ع در توصيف صراط مي‌فرمايند:«مردم در طبقات مختلف از صراط عبور مي‌کنند و صراط از مو باريک‌تر و از شمشير برنده‌تر است. پس گروهي از صراط عبور مي‌کنند مانند برق و کساني از آن عبور مي‌کنند مثل فرار اسب و دسته‌اي از آن با شکم و دست عبور مي‌کنند [با زحمت و کندي] و برخي با پا [به ‌صورت عادي] عبور مي‌کنند و گروهي با اُفت و خيز عبور مي‌کنند، گاهي بخشي از آتش او را مي‌گيرد و گاهي رهايش مي‌کند».- بحارالانوار، ج 8، ص 64، هُما صِراطانِ : صِراطٌ في الدُّنيا و صِراطٌ في الآخِرَةِ، فأمّا الصِّراطُ الذي في الدُّنيا فهُو الإمامُ المَفروضُ الطاعَةِ، مَن عَرَفَهُ في الدُّنيا و اقتَدى بِهُداهُ مَرَّ على الصِّراطِ الذي هو جِسرُ جَهَنَّمَ في الآخرةِ . بحار الأنوار : 24/ 11/3 .اهدنا الصراط المستقیم صراط الذین انعمت علیهم...وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذينَ أَنْعَمَ‏ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفيقاً (69)نساءامام خميني«رحمة‌الله‌‌عليه» مي‌فرمايند:«پل جهنّم از دنيا تا بهشت امتداد دارد و شما الآن در بين راه هستيد و در صراط هستيد.... - معاد از ديدگاه امام‌خميني«رحمة‌الله‌عليه»، ص 287.

اسلاید 50: حقیقت بهشتمَثَلُ‏ الْجَنَّةِ الَّتي‏ وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُكُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها تِلْكَ عُقْبَى الَّذينَ اتَّقَوْا وَ عُقْبَى الْكافِرينَ النَّارُ -35رعدفَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ (17)سجدهجَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُمْ فيها ما يَشاؤُنَ كَذلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقينَ (31) نحل«وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْيُنُ» - سوره زخرف، آيه 71وَ سارِعُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقينَ (133)آل عمران

اسلاید 51: بهشت مراتب داردبنا به فرمايش امام خميني«رحمة‌الله‌عليه»:«جنّات به تقسيم كلّي، سه جنّت است؛ يكي «جنّت ذات» است كه غايت علم بالله و معارف الهيه است و حاصل آن بهشت لقاء است و ديگر «جنّت صفات» كه نتيجه تهذيب نفس است و حاصل آن بهشت اسماء است و سوم «جنّت اعمال» كه صورت قيام به عبوديت و نتيجه آن بهشت اعمال است و اين جنّات در ابتدا آبادان نيستند، ولي چنانچه مقام غيب نفس، تعمير به معارف الهيه و جذبات غيبيه ذاتيه نشود، بهشت ذات و جنّت لقاء از براي انسان حاصل نشود، و اگر تهذيب باطن و تحليه سرّ نگردد، و عزم و اراده انسان قوي نشود و قلب مجلاي اسماء و صفات نگردد، بهشت اسماء و صفات كه جنّت متوسط است، براي انسان نباشد و اگر قيام به عبوديت نكند و اعمال و افعال او مطابق دستورات شرايع نباشد، بهشت اعمال كه «وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنفُسُ وَتَلَذُّ الْأَعْيُنُ» از براي او حاصل نيست.» - چهل حديث، ص 413.رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم نقل كرده كه فرمود: بهشت صد درجه دارد، فاصله ما بين هر درجه اى مثل فاصله بين آسمان و زمين است. 

اسلاید 52: حقیقت جهنميا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْليكُمْ ناراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ عَلَيْها مَلائِكَةٌ غِلاظٌ شِدادٌ لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ -6تحریمقالَ اخْسَؤُا فيها وَ لا تُكَلِّمُونِ (108)مومنونالَّتي‏ تَطَّلِعُ‏ عَلَى الْأَفْئِدَةِ (7)همزهإِنَّهُ مَنْ يَأْتِ رَبَّهُ مُجْرِماً فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لا يَمُوتُ فيها وَ لا يَحْيى‏ (74)طهو ماادراک ما سقر مدثر27امام صادق (ع) روایت است که گفت: «در جهنم دره اى براى متکبران وجود دارد که آن را سقر نام است، و چون از شدت گرما به خداى عز و جل شکایت کرد و از او خواست که به وى اجازه دم زدن دهد و اجازه یافت و تنفس کرد، جهنم آتش گرفت و سوخت».

اسلاید 53: دیدگاه های حیات پس از مرگ1. تناسخ2. معاد جسمانی3. معاد روحانی4. معاد جسمانی و روحانیالف- با جسم مادی دنیوی- با جسم مادی گرداوری شده از همین بدن مادی دنیایی- با جسم مادی که لزوما از مواد بدن دنیایی نیستب- با جسم مثالی

اسلاید 54: دیدگاه معاد روحانی و جسمانیالف- با جسم مادی دنیوی: بدن دنیوی هم بدنی مادی و عنصری است و لذا عالم آخرت نیز مادی است و در آن خوردن، لذت جنسی، سوختن، درد، زمان ،مکان، شیر، عسل، درخت و...قائلین: اکثر متکلمین و عامه مردن مسلماندلیل: آیات صریح قرآن1. در مورد معاد جسمانی: 7 دسته آیاتی که گذشت2. در مورد معاد روحانی:لذت های روحی: وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَةً في‏ جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظيمُ (72)توبهالم های روحی:كَذلِكَ يُريهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَيْهِمْ وَ ما هُمْ بِخارِجينَ مِنَ النَّارِ (167)بقره

اسلاید 55: دو گروه قائلین به معاد جسمانی مادیاول: بدن محشور در آخرت عینا همین بدن دنیایی است که گردآوری میشود.و زندگی دوباره و جاودانی را آغاز خواهد کرد.

اسلاید 56: نقدنظر اول: شبهاتی بر معاد جسمانی مد نظر متکلمین وارد شده است.1. شبهه آکل و ماکول: اگر کسی دیگری را بخورد و تماما تبدیل به جسم او شود حال یک جسم داریم و دو روح!!2. استحاله اعاده معدوم: عینیت محال است زیرا در عینیت علاوه بر مواد تشکیل دهنده باید زمان و مکان و سایر شرایط شی عین هم باشند.3. بدن انسان دائما در حال تغییر است حال اگر با بدن بیست سالگی و پنجاه سالگی گناه کرده باشد کدام در جهنم خواهد سوخت؟ حتما باید بگوییم هزاران جسم خواهیم داشت!4. آیا همه اجزای بدن برمیگردد (که چند تن خواهد بود) یا برخی اجزا(ترجیح بلا مرجح)؟!5. کمبود مواد زمین برای احیای مجدد انسانها؟!6. مکان بهشت و جهنم کجاست؟7. کسی که ناقص الخلقه است اگر بهشتی باشد با همان بدن ناقص میرود به بهشت؟8. در آن دنیا هم عوارض مادی بودن چون کثیفی، بول و غائط و... باید باشد.

اسلاید 57: پاسخ متکلمین1. یک ذره به نام عجب الذنب (دمبالچه) در انسان است که هیچ وقت نمیپوسد!! یا جزء لا یتجزی(اجزای اصلیه) دارد انسان که هیچ وقت از بین نمیرود!!یا اینکه هر سولولی همه خصوصیات یک انسان را داراست و خداوند همان را اعاده میکند.(سلولهای بنیادین)2. با همه خصوصیات منهای زمان برمیگردد!!3و 4. جسم آخر برمیگردد چون سلولها اطلاعات خود را به جایگزین خود میدهند.5. کمبود ندارد کافی است ضرب و تقسیم کنید.6. کوه ها صاف میشود و زمین دگرگون شده و مکان فراخ خواهد شد.7و8. خداوند نواقص را برطرف و آفات را از جسم دور میکند.

اسلاید 58: نظر دوم متکلمیندوم: بدن محشور در آخرت لزوما با این مواد عنصری بدن دنیایی نیست اما حتما مادی و عنصری است.«نَحْنُ قَدَّرْنا بَيْنَكُمُ الْمَوْتَ وَ ما نَحْنُ بِمَسْبُوقينَ عَلى‏ أَنْ نُبَدِّلَ أَمْثالَكُمْ وَ نُنْشِئَكُمْ في‏ ما لا تَعْلَمُونَ» (واقعة: 60 و 61). حضرت آیت الله سبحانی:به نظر ما معاد جسمانی متوقف براین نیست که بدنی که در قیامت محشور میشود نفس همان بدن دنیوی باشد بلکه بدن انسان محشور اگر از ماده خاکی بوجود آید و روح به آن تعلق گیرد و فقط از حیث صورت بر با بدن دنیوی متحد باشد بر بدن محشور صدق میکند که همان بدنی است که در دنیا بوده.محاضرات ص 379لذا شبه آکل و ماکول جواب داده میشود.

اسلاید 59: معاد روحانی و جسمانی با جسم مثالیمقدمات مورد نیاز:1. اصالت وجود و اعتبار ذهن بودن ماهیت.2. تشخص به وجود است چون غیر از وجود حقیقت دیگری نیست.3. تشکیک وجود.4. حرکت جوهری: حرکت در اصل وجود و از ضعف به سمت قوت است.5. حقیقت شی به صورت است نه ماده: صندلی بودن صندلی به صورت صندلی بودن است نه به چوبی بودن یا گچی یا پلاستیکی و...حقیقت انسان هم به صورت است نه به ماده6. اتحادی بودن ترکیب نفس و بدن (النفس فی وحدتها کل القوی) یک وجود ذومراتب در هر مرتبه از وجودش باشد حقیقت واحدی است.

اسلاید 60: 7. فرق است بین جسم و ماده: مرتبه خیال مجرد از ماده است اما جسمانی است.8. قیام صور خیالی و حسی به نفس9. نفس با فراغت از تدبیر بدن قابلیت ایجاد جسم دارد.10. مراتب سه گانه هستی: عالم ماده، عالم مثال- برزخ، عالم قیامت-عقل- تجرد محضبر اساس این اصول نفس انسان وقتی وارد مراتب عالی هستی میشود در حکم علت فاعلی جسمی مطابق با ملکات نفسانی خود ایجاد میکند. ومرتبه‌اي از مراتب روح انسان است كه در چهرة بدن نمود مي‌يابد و آن بدن،‌ بدني مثالي است. و ترکیب ایندو اتحادی است و برگشت و معاد به همه وجود است لذا اگر حشر جسمانی نباشد اصلا حشر صورت نگرفته است. 

اسلاید 61: فرازی از دعای ابوحمزه ثمالیفما لی لا أبكی أبكی لخروج نفسی أبكی لظلمة قبری أبكی لضيق لحدی أبكی لسؤال منكر و نكير إيای أبكی لخروجی من قبری عريانا ذليلا حاملا ثقلی على ظهری أنظر مرة عن يمينی و أخرى عن شمالی إذ الخلائق فی شأن غير شأنی لكل امرئ منهم يومئذ شأن يغنيه