اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار

اختلالات اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار

اسلاید 1: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كارWork‌-related Musculoskeletal Disorders تهیه کننده : دکتر مسعود مطلبیhttp://healthf.kaums.ac.ir/motallebi_m@kaums.ac.ir

اسلاید 2: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كاراختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار عمده‌ترين عامل از دست رفتن زمان كار، افزايش هزينه‌ها و آسيب‌هاي انساني نيروي كار به شمار مي رود و از جمله مهمترين مسايلي است كه ارگونوميست‌ها در سراسر جهان با آن روبرو هستند.

اسلاید 3: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كارOSHA هـدف بـرنـامـه‌هاي ارگونومي در محيط كار را كنتـرل اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مي داند.

اسلاید 4: دستگاه اسكلتي‌- عضلاني (Musculoskeletal System)-تعريفدستگاه اسكلتي‌- عضلاني از بافت‌هاي نرم و استخوان‌ها تشكيل شده است. اجزاء مختلف دستگاه اسكلتي‌- عضلاني عبارتند از:استخوان‌ها: ساختارهاي تحمل كننده‌ فشار.ماهيچه‌ها: بافت هاي قابل انقباض و ايجاد كننده‌ حركت.تاندونها: بافتي كه ماهيچه‌ها را به استخوان‌ها متصل مي‌سازد.رباط ها: بافتي كه استخوان‌ها را به يكديگر متصل مي‌سازد.غضروف‌ها: بافتي كه اصطكاك ميان استخوان‌ها را كاهش مي دهد.عصب‌ها: سامانه ارتباطي كه ماهيچه‌ها، تاندون‌ها و ديگر بافت‌ها را به مغز مرتبط مي‌سازد.عروق خوني: مجاري گردش خون و مواد مغذي در بدن.

اسلاید 5: سيستم اسكلتي - عضلاني1- استخوان ها اسكلت به بدن شكل داده و وزن آن را تحمل مي كند و مكانيسم اعمال نيرو ، و حركت را فراهم مي كند . بدن ما از 200 استخوان تشكيل شده است .

اسلاید 6: 2- رباط هافيبرهاي قوي و محكمي هستند كه در مفاصل بدن استخوانها را به هم متصل مي كند و موجب محدود شدن دامنه حركت مفصل مي شوند . سيستم اسكلتي - عضلاني

اسلاید 7: سيستم اسكلتي - عضلاني 3- عضلات :از هزاران فيبر نازك تشكيل شده است . رنگ قرمز آنها به علت عروق خوني فراوان است . عضلات با انقباض و انبساط نيرو و حركت ايجاد مي كنند .

اسلاید 8: 4- تاندون هاعضلات را به استخوان متصل مي كنند تاندونها از مواد سفت و طناب مانندي ساخته شده اند . تاندونها كش نمي آيند و صرفا“ نيرو را از عضلات به استخوانها منتقل مي كنند .سيستم اسكلتي - عضلاني

اسلاید 9: 5- اعصابدريافت احساسات و کنترل حركات بدن در دست سيستم عصبی می باشد .اختلالات تروماي تجمعي به اعصاب حركتي و اعصاب حسي آسيب می رساند .سيستم اسكلتي - عضلاني

اسلاید 10: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني -تعريفاختلالات اسكلتي‌- عضلاني عبارت است از آسيب‌ها و اختلالاتي كه يك يا چندين جزء‌ از اجزاء دستگاه اسكلتي‌- عضلاني را متأثر مي‌سازد. اختلالات اسكلتي‌- عضلاني شامل اسپرين، تنش، تورم، دژنراسيون، پارگي، گيرافتادگي اعصاب يا عروق خوني و شكستگي استخوان مي‌باشند. علايم اختلالات اسكلتي‌- عضلاني شامل ناراحتي، درد، خستگي، ورم، خشكي، اختلالات حسي، مورمور شدن، محدود شدن دامنه‌ حركتي و كاهش كنترل حركتي مي‌باشند.هنگامي كه محيط كار و انجام وظيفه در شغل خاصي به وقوع اختلالات اسكلتي‌- عضلاني كمك كنند اين اختلالات، اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار خوانده مي‌شوند.

اسلاید 11: اختلالات اسكلتي-عضلاني - علائم و نشانه هادرد احساس سوزش گرفتگی رنگ پريدگیبی حسی ورم سختی مورمورشدنپرش ( تيک ) غير عادي ضعف

اسلاید 12: اختلالات اسكلتي-عضلاني - علائم و نشانه هاكمر درد سفتي گردن و شانه ها درد و سفتي دست ها درد و سفتي پاها گرفتگي پا سرد شدن پا

اسلاید 13: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-عللريسك فاكتورهاي فيزيكي و مكانيكي كه باعث بروز اختلالات اسكلتي‌- عضلاني يا پيشرفت آنها مي‌گردند عبارتند از: پوسچر نامناسب يا ثابت، اعمال نيروي زياد، تكرار حركت، بلندكردن و حمل بار، فشار تماسي، ارتعاش تمام بدن يا موضعي، دماهاي پايين و بالاروشناييو ....

اسلاید 14: 130 پوندفاکتورهای خطر-نيروآيا وزن بار 23 كيلوگرم يا بيشتر است ؟آيا اين درد به بيماری مزمن تبديل مي شود؟درد

اسلاید 15: فاکتورهای خطر- نيرو

اسلاید 16: فاکتورهای خطر: پوسچر نامناسبسر يا قرارگرفته و يا است. کمر ياآرنجها بيرون آمده اند مچ به سمت يا آمده اند يا ازيک سمت به سمت ديگر شده اند دستها چرخيده اندشانه ها بالا امده اندبالاپايينچرخيده خمیده چرخيده استبالاپايينمنحرف

اسلاید 17: فاکتورهای خطر: پوسچر نامناسب

اسلاید 18: فاکتورهای خطر: پوسچر نامناسب

اسلاید 19: فاکتورهای خطر: پوسچر نامناسب

اسلاید 20: آيا در تمام روز کاري، يک وظيفه يا وظايف مشابه هرچند دقيقه يک بار تکرار مي شوند؟فاکتورهای خطر: تكرار

اسلاید 21: فاکتورهای خطر: تكرار

اسلاید 22: فاکتورهای خطر: فشار تماسي

اسلاید 23: فاکتورهای خطر: ارتعاشآيا انجام کار مستلزم استفاده از ابزارهای دستی مرتعش است؟

اسلاید 24: فاکتورهای خطر: سرماآيا انجام کار مستلزم تحمل آب و هوای سرد است ؟

اسلاید 25: فاکتورهای خطر: سرما

اسلاید 26: فاکتورهای خطر: محيطي سرماگرمانور

اسلاید 27: فاکتورهای خطر: سازمانيطول مدت انجام كاراستراحت و توقفهاي بين كارميزان كنترل بر كار

اسلاید 28: فاکتورهای خطر: فرديآمادگي جسمانيوزنتغذيهسبك زندگيوضعيت سلامت

اسلاید 29: فاکتورهای خطر: رواني-اجتماعياسترسامنيت شغليخودگرداني شغليحمايت همكارانو.....

اسلاید 30: فاکتورهای خطر: خارج از كارفعاليتهاي خارج از محيط كار(شغل دوم!!!) ورزش/فعاليت سنگين

اسلاید 31: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-عللاين ريسك فاكتورها در اثر برخي ويژگي‌هاي سازماني نظير چرخه‌‌كار‌- استراحت نادرست، سرعت زياد انجام كار، مدت زمان طولاني انجام كار، كارهاي ناآشنا، نبود تنوع در كار، كارهايي كه سرعت آنها را ماشين تعيين مي‌كند، دريافت دستمزد براساس شمار قطعه‌های توليدي و ... شدت مي‌يابند .

اسلاید 32: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-عللتمام عوامل مؤثر و ريسك فاكتورها ي اختلالات اسكلتي‌- عضلاني را مي‌توان در چهار گروه دسته‌بندي كرد : عوامل ژنتيكي، عوامل ريخت‌شناسي (مورفولوژيك)،عوامل رواني‌- اجتماعي و عوامل بيومكانيكي

اسلاید 33: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-پيشگيري از ميان چهار دسته عوامل مؤثر در بروز آسيب‌هاي اسكلتي‌- عضلاني تنها عوامل بيومكانيكي و عوامل رواني‌- اجتماعي قابل دستكاري بوده و در يك برنامه‌ مداخله ارگونومي مي‌توان تغييراتي را در آنها ايجاد كرد.

اسلاید 34: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-پوسچر پوسچر نامطلوب خطري براي سلامتي و ايمني در محيط كار است. اين موضوع هم در كارهاي استاتيك كه در آنها فرد در وضعيتي ثابت و ايستا براي مدت طولاني به انجام وظيفه مي‌پردازد و هم در كارهاي ديناميك كه همراه با اعمال نيروست صادق است.در كارهاي استاتيك فشار وضعيتي بر ماهيچه‌ها و مفصل‌ها منجر به خستگي ماهيچه‌‌اي، درد و در دراز مدت سبب تغييرات تجمعي بافتي و آسيب مي‌شود. در كارهاي ديناميك (همراه با اعمال نيرو) فشارهاي بيومكانيكي ناشي از بارخارجي و فعاليت ماهيچه‌اي به همراه فشار وضعيتي سبب بروز آسيب مي‌گردد.

اسلاید 35: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-پوسچر گردن، كمر، شانه، ساعد و زانو از جمله نواحي و اندام‌هايي هستند كه در معرض بيشترين اثرات سوء ناشي از پوسچر نامطلوب قرار دارند. در بين عوامل و ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي- عضلاني ناشي از كار، پوسچر نامطلوب از جمله مهمترين آنها محسوب مي‌شود.

اسلاید 36: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار-پوسچر در بسياري از شيوه‌هاي ارزيابي ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي‌- عضلاني مرتبط با كار پوسچر فرد هنگام كار مورد مطالعه و بررسي قرار مي‌گيرد و براساس آن ميزان خطر وقوع آسيب تعيين مي‌شود و شيوه‌هاي بهبود شرايط كار به منظور حذف پوسچر نامطلوب و در نتيجه كاهش خطر بروز اختلالات اسكلتي- عضلاني ارايه مي‌شود.

اسلاید 37: وضعيت قرارگيري بدن ناراحتي ايستادن كمر ، پاها نشستن گردن شانه ها و كمر دسترسي شانه ها ، اندام فوقاني خمش گردن به عقب ناحيه گردني خمش تنه به سمت جلو ناحيه كمريطراحي و بيماري

اسلاید 38: اختلالات اسكلتي‌- عضلاني و طراحي ايستگاه كارپوسچرعلايمطراحيبيماري

اسلاید 39: تعامـل ارگـونـوميـك ميـان اجـزاء مخـتلـف در ايستـگـاه كـار پوسچر كار:- سرو گردن- دستها و بازوها- تنه و لگن - پاهافعاليتها- ديداري - حركتي - شنيداري - گفتاري ايستگاه كار:- تجهيزات- ابزار- محيطفردوظيفهسلامتي فردبرون‌ده / عملكرد شغلي

اسلاید 40: روشهاي ارزيابي اختلالات اسكلتي-عضلاني شيوه‌هاي گوناگوني براي ارزيابي مواجهه شغلي با ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي- عضلاني وجود دارد. به كمك اين روشها مي‌توان مشاغلي كه خطر ابتلا به اين‌گونه اختلالات در آنها بالاست را شناسايي نمود :شيوه‌هاي مشاهده‌اي، شيوه‌هاي دستگاهي يا مستقيم،شيوه‌هاي خودگزارشي و شيوه‌هاي رواني-فيزيولوژيك روش ‌هاي مشاهده‌اي نظير OWAS، RULA،REBA و QEC همه بر پايه‌ ارزيابي پوسچر فرد هنگام كار استوارند و توصيه‌هايي جهت بهبود آن ارايه مي‌كنند.

اسلاید 41: شيوه‌هاي مشاهده‌اي قلم-كاغذي براي ارزيابي تنش فيزيكي در كار

اسلاید 42: خسته نباشيد