ارزش اطلاعات حسابداری برای سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان

صفحه 1:
ارزش اطلاعات حسابداري براي سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان برگرفته از کتاب دکتر شباهنگ تهیه و تنظیم : على حكيمى 

صفحه 2:
اگر چه هیات استانداردهاي مالي در چارچوب نظري وجود استفاده کنندگان متنوع را تاکید کرده است اما در عمل بر گروههاي اولیه استفاده کننده , يعني سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان تاکید نموده است . و عمدتا این دو گروه به مبالغ , زمان بندي و ابهامات مربوط به كردش وجوه نقد اتي علاقه مند مي باشند . ذلیل تاکید بر سرمایه گذارن و اعتبار دهندگان این است که گروههاي دیگر یا علایق مشترک با سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان دارند و یا اساسا قدرت دستيابي به کلیه اطلاعات مورد نیاز خود را از طرق ديگري دارند . بكارگيري رویکرد فزوني منافع بر مخارج نیز محدودد به دو گروه مذکور در بالا شده است . 

صفحه 3:
اطلاعات حسايداري و مدلهاي ارزشيابي واحدهاي انتفاعي مدل ارزشيابي مبتني بر سود سهام براي درک ارتباط بین اطلاعات حسايداري و ارزش واحد انتفاعي نقطه اغاز مناسبي به نظر مي رسد. در این مدل ارزش واحد امتفاعي از دیدگاه سیامداران , مساوي ارزش فعلي سود سهامي فرض شده است که انتظار مي رود توسط سهامداران در اينده دریافت شود . يکي از محققین به نام بیور «سرمج) بر اساس اين مدل , نقش سود حسابداري را در تعیین ارزش واحد انتفاعي به صورت روابط رياضي بیان کرده است . در اين روابط ارزش جاري سهام به عنوان تابعي از سود سهام مورد انتظار اتي تعریف شده است . و سپس سود سهام مورد انتظار تابعي از سودهاي اتي واحد انتفاعي فرض گردیده است . و سود جاري حسايداري به عنوان مبنايي مفید براي بيش بيني سودهاي اتي مد نظر قرار گرفته است بنابر اين سود حسابداري ‎١‏ 71 از لجحاظ ارزيابي سود سهام اتي نقش مفيدي را ايفا مي كند . و به اين ترتيب سودمندي در بيس بيني ها يكي از اجزاي عمده ويزكي مربوط بودن اطلاعات حسابداري مطرح شده است . 

صفحه 4:
مدل ارزشيابي بر اساس گردش وجوه نقد به طور ضمني توسط هیات استانداردهاي حسابداري مالي نيز مورد قبول قرار گرفته است. در بیانیه شماره یک ذکر شده است که گزارشگري مالي به سرمایه گذاران ,اعتبار دهندگان و سایر گروهها در ارزيابي مبالغ , زمان بندي و آبهامات مربوط به گردش وجوه نقد اتي کمک مي کند. علاوه بر آين هیات استانداردهاي حسابداري مالي اظهار داشته است که سیستم حسابداري تعهدي و ارقام تعهدي سود براي پیش بيني گردش وجوه نقد اتي مفیدتر از اطلاعات مبتني بر دريأفتها و پرداختهاي نقدي مي باشد . تحقیقات مشاهده اي نیز نشان داده که گردش وجوه نقد اتي را بهتر مي توان بر اساس اطلاعات حسابداري تعهدي پیش بيني کرد . همچنین تحقیقات انجام شده در بازار سرمايه نيز حاكي از اين است كه قيمت أوراق بهادار ي بيشتري سود تعهدي دارد 

صفحه 5:
همچنین بسياربي از تحقیقات حسابداري نشان داده که تغییرات سودهاي گزارش شده حسابداري از طریق تغییر قیمت سهام , بر ارزشيابي واحدهاي انتفاعي تاثیر مي گذارند . و اين در صورتي که سرمایه گذاران تغییرات سود را دايمي و قابل استمرار تلقي کنند . و چنین استباط مي شود سیستم حسابداري تعهدي حایز خاصه اي است مه ارزش واحد انتفاعي و خالص گردش وجوه نقد ان را تعيين كند . 

صفحه 6:
بر اساس نظر بیور منابع ایجاد سودهاي غیر ‎gale‏ ‏عبارتند از : -مازاد مثبت ارزش فعلي گردش وجوه نقد اتي نسبت به بها ي تمام شده پروژه که در ترازنامه شرکت منعکس نمي شود 0بسياري از روشهاي مقابله هزینه با درامد فروش و روشهاي شناخت مبتني بر بهاي تمام شده تاريخي که ماهيتي محافظه کارانه دارد . مانند فایفو و روشهاي نزولي استهلاک و به هزینه منظور كردن مخارج تحقیق و توسعه و ارزسيابي کمتراز واقع سایر داراييهاي نامشهود . در ارتباط با توري مازاد موارد بحث انگیز زيادي وجود دارد مانند تعیین و محاسبه سودهاي غیر عادي , نرخ تنزیل ان و تعداد دوره هايي كه بايد مد نظ قرار گیرند 

صفحه 7:
ارزش اطلاعات حسابداري از دیدگاه سرمایه داران ارزش اطلاعات حسابداري از دیدگاه سهامداران از طریق تحقیقات مشاهده اي مورد ازمون قرار گرفته و همبستگي اطلاعات منتشر شده حسابداري و تغییرات قیمت سهام محاسیه و تحلیل شده است . چنانچه اين همبستگي با اهمیت باشد مي توان آن را شاهدي بر سودمنري اطلاعات براي سرمایه گذران به شمار اورد . این تحقیقات همچنین ازموني براي فرضیه هاي بازار کارامد نیز محسوب مي شود . فرضیه هاي بازر کارامد به سرعت واکنش اوراق بهادار بازار سرمایه به اعلان اطلاعات جدید اشاره دارد . 

صفحه 8:
تعریف کلاسیک کارايي بازار عبارت است از : 0- بازار سرمایه اطلاعات در دسترس را به طور کامل منعکس مي کند و بازار سرمایه فورا نسبت به اطلاعات جدید واکنش نشان ميدهد و اين در صورتي براي سرمایه گذاران ارزش دارد که شواهدي براي تاثیر ان بر قیمت اوراق بهادار در دست باشد . و در این صورت مي توان گفت ارقام مزبور داراي محتواي اطلاعاتي است .. سه شکل از فرضیه هاي بازر کارامد وجود دارد در شکل ضعیف گفته مي شود که قیمت اوراق بهادار اطلاعات گذشته مرتبط با سلسله قيمتهاي گذشته را منعکس مي کند . 

صفحه 9:
این تتوري حاكي از سرمایه گذاري منطقي و حداکثر کردن منافع مي باشد که با کاهش مخاطره ه از طریق نگهداري مجموعه متنوع اوارق بهادار انجام مي شود . مخاطره اي که به این طریق حذف مي گردد مخاطره غیر سیستماتیک و باقیمانده مخاطره مجموعه اوراق بهدار نیز مخاطره سیستماتیک نامیده مي شود . در تنوري مجموعه اوراق بهادار مخاطره سیتماتیک به عنوان واریانس بازده هاي مورد انتطار سرمایه گذاري تعرف شده است . هر چه واریانس مذکور بیشتر باشد مخاطره مربوط به سرمایه گذاري نیز بیشتر است . واریانس مذکور براي یک فقره سرمایه گذاري در سهام مي تواند نسبتا زیاد باشد و چنانچه براي یک مجموعه سرمایه گذاري محاسبه شود بسیار کمتر خواهد بود 

صفحه 10:
تئوري مجموعه اوراق بهادار زیر بناي توسعه مدل جديدي در مديريت مالي است که مدل قیمت گذاري دارايي سرمایه اي نام دارد . در این مدل قیمت تئوریک هر فقره از سهام تعیین مي شود و در مرحله اول مخاطره یک فقره اوارق بهادا ر نسبت به مخاطره ‎GIS‏ بازار مورد بنجش قرار مي گیرد بازار نير به عناون يك مجموعه کاملا متنوع اوراق بهادا در نظر گرفته مي شود .و ضریب بین بازده هر فقره از سهام با ابزده بازار طي یک دوره زماني محاسبه مي شود .و به کمک مدل رگرسیون خط معرف حداقل مجذورات و ضرایب مربوط تعیین مي شود. شیب اين خط فاگتور بتا نامیده مي شود که معرف معیار مخاطره یک ففره سهام در مقایسه با مخاطره متوسط کل بازار مي باشد . چنانچه اين فاکتور مساوي یک باشد بازد ه ها کاملا وابسته و مخاطرات انها مساوي است و چنانچه بزرگتر از یک باشد بازده یک فقره سهام بیش از بازده كلي بازار است و مخاطره سیستماتیک سهام نیز بالاتر است .زیرا رابطه مستقیم بین مخاطره و یازده وجود دارد . 

صفحه 11:
نتایج اين تحقیقات به دلایل زیر باید با احتیاط مورد توجه ونتیچه گيري قرار گیرد : 0 به دلیل انتشار مستمر اطلاعاتي که بر قیمت سهام اثر مي گذارد نمي توان روابط علت ومعلولي را بین اطلاعات حسابداري و قیمت سهام استنتاج کرد . 0 تحقیقات بازار سرمایه غالبا ازمون مشتركي از كارايي بازار و محتواي اطلاعاتي ارقام حسابداري است چنانچه كارايي بازار سرمایه مورد تایید باشد مي توان درباره بود و نبود محتواي اطلاعاتي ارقام حسابداري نتیجه گيري کرد .اما چنانچه بازار سرمایه کارامد نباشد نمي توان به اساني درباره محتواي اطلاعاتي ارقام حسابداري قضاوت کرد . 

صفحه 12:
محتواي اطلاعاتي اعلان سود قویترین مشاهده اي که از تحقیقات بازار سرمایه بدست امده است مربوط به محتواي اطلاعاتي ارقام سود سالانه گزارش شده مي باشد .يكي از تحقیات بازار سرمایه در سال 9660 نشان داد که سمت تغییر در سود گزارش ‎oad‏ حسابداري همبستگي مثبتي با تغییرات قیمت سهام داشته است و نتایج بدست امده با شکل نیمه قوي بازار کارامد هماهنگي دارد. همچنین تحقیق ديگري نشان داد که سمت سودهاي غير منتظره با تغییرات قیمت سهام همبستگي دارد 

صفحه 13:
روشهاي متنوع حسايداري و قیمت اوراق بهادار تحقیقات حسابداري بسياري نشان داده است ه قیمت اوراق بهادار نسبت به گزارش سود حسابداري واکنش دارد. چنانچه اوراق بهادار نسبت به ارقام منودي که منحصرا بر ووشهاي ستيداري تنب اه و تيري بز بر كركش وجوه نقد نداشته است واکنش نشان دهد فرضیه سرمایه گذار بي تجربه تایید مي شود . از سوي دیگر چنانچه قیمت او راق بهادار نسبت به تفاوتهاي تصنعي ناشي از روشهاي دفتري حسابداري واکنش نشان ندهد شواهدي دال بر مطلع و با تجربه بودن سرمایه گذاران بدست میاید. تمامي تحقیقات اولیه که در اين زمینه انجام شده , فرضیه سرمایه گذار بي تجربه را رد کرده است 

صفحه 14:
روشهاي متتوع حسابداري که بر گردش وجوه نقد تاثير نداشته است يكي از تحقیقات شركتهايي را که روش هاي نزولي استهلاک را مورد استفاده قرار داده اند با شركتهايي که روش خط مستقیم را بکار گرفته اند مقایسه کرده است . این با بكارگيري روشهاي مختلف استهلا ک سودهاي متفاوتي را گزارش کرده است اما قيتهاي بازار اوراق بهادار تحت تاثبر قرار نگرفته اند . سایر روشهاي حسابداري که در اين تحقیقات مورد ازمون قرار گرفت ست عبارتند ز روش اتحاد متافع یا روش خرید ] به حساب دارايي بردن یا به هزینه منظور کردن مخارج تحقیق و توسعه و شناسايي سودهاي تحقق نیافته اوراق بهادار يا انتقال آن به دوره هاي اتي . تحقيقي که در مورد گزارش تغییر در روشهاي استهلاک انجام شده اند نشان داده است که شواهدي دال بر تاثیر این گزارش بر قیمت اوراق بهادار بدست نیامده است همچنین در موری مزيتهاي مالياتي دیگر و نتيجه همه ان عدم تاثیر ان بر قیمت اوراق بهادار بوده است . 

صفحه 15:
روشهاي حسابداري موثر بر گردش وجوه نقد يكي از موارد تغییر در روش حسابداري که بر قیمت اوراق بهادار اثر مي كذارد تغيير از روش فایفو به روش لایفو در ارزشیا موجودیهاست .تغیر به روش لایفو با تغییرات مثب قیمت اثراق بهادار همبستگي نشان داده اگر چه اين تغییر موجب کاهش سود شده است .شاید توجیه منطقي سرمایه گذاران اين است كه شركتهايي كه لایفو را براي مقاصد مالياتي بکار مي برند ناگزیرند که از ان در تهبه صورتهاي مالي استفاده کنند و در دوره هاي افزایش قیمت روش لایفو موجب محاسبه سود کمتر و پرداخت مالیات کمتر خواهد بود كه بر كردش وجوه نقد اثر مي گذارد . تاثیر مثبت بر گردش وجوه نقد علیرغم کاهش سود حسابداري , موجب افزایش ارزش شركت ودر نتيجه افزليش قيمت سهام ان است . 

صفحه 16:
روشهای حسابداري با پيامدهاي غیر مستقیم بر گردش وجوه نقد - تئوري نمايندگي در تحقيقاتي كه درياره قيمت اوراق بهادار در سالهاي اخير انجام شده است موضوع بيامدهاي غير مستقيم مد نظر قرار كرفته است بيامدهاي غير مستقيم زماني مطرح است كه تغيير در روش حسابداري از طريق اثر غير مستقيم بر مالكان بر ارزش واحد انتفاعي تاثير بكذارد . بطور مثال يكي از تحقيقات دلايل واكنش منفي قيمت اوراق بهادار برخي از شركتهاي نفت وكاز را نسبت به تغيير الزامي يكي از روشهاي حسابداري بيان ميكند. تغيير روش مزبور به بكاركيري روش كوششهاي موفق به جاي هزينه كامل بود . نظر به اين كه اين روش تاثير قيمي بر كردش 

صفحه 17:
نتابج حاصل از این تحقیقات به دلایل زیر باید با احتیاط مورد توجه قرار گیرد : )-به دليل انتشار مستمر اطلاعاتي که بر قیمت سهام اثر مي گذارد نمي توان روابط علت ومعلولي را بين اطلاعات حسابداري و قیمت سهام استنتاج کرد چنانچه شواهدي دال بر وجود محتواي أطلاعات حسابداري بدست ايد مي توان بيشتر به ان اطمينان داشت و در صورت بدست نيامدن جنين شواهدي بايد احتياط لازم را در نتيجه كيري به عمل اورد. ©- تحقيقات باراز سرمایه غالبا ازمون مشتركي از كارايي بازار و محتواي اطلاعات ارقام حسابداري است چنانچه كارايي بازار سرمایه مورد نایید باشد مي توان درباره بود یا نبود محتواي اطلاعاتي حسابداري نتیجه گيري کرد اما چناچه بازار سرمایه کارانباشد نمي توان به اساني درباره محتواي اطلاعات حسابداري قضاوت کرد . 

صفحه 18:
محتواي اطلاعاتي اعلان سود قویترین مشاهده اي که از تحقیقات بازار سرمایه بدست امده است مربوط به محتواي اطلاعاتي ارقام سود سالانه گزارش شده مي باشد . يكي از تحقیقات بازار سرمایه در 19860 نشان ! داد که سمت تغییر در سود گزارش شده حسايداري همبستگي مثبتي با تغییرات قیمت سهام داشته است . نتايج اين تحقيق با شکل نیمه قوي فرضیه بازار کارامد هم اهنگي دارد. همچنین تحقیق ديگري نشان داد که مبلغ و همچنین سمت سودهاي غير منتظره با تغييرات قيمت سهام همبستكي دارد . مي توان انتظار داشت كه سود حسابداري بخشي از اطلاعاتي باشد كه توسط سرمايه كذاران براي ارزيابي مخاطره و بازده مورد استفاده قرار مي كيرد . 

صفحه 19:
روشهاي متنوع حسابداري و قیمت اواق بهادار تحقیقات بسياري نشان داده است که قیمت اوراق بهادار نسبت به سود گزارش شده حسابداري واکنش دارد . روشهاي متنوع حسابداري نظیر روشهاي استهلاک و ارزشيابي موجودیها بر سود خالص حسابداري اثر مي گذارد .اما شواهدي دال بر تاثیر اشکار ان بر گردش وجوه نقد در دست نمي باشد . چنانچه قیمت اوراق بهادار نسبت به ارقام سودي که منحصرا بر اثر روشهاي حسابداري تغییر یافته و تاثيري نیز بر گردش وجوه نقد نداشته باشد واکنش نشان دهد فرضیه سرمایه گذار بي تجریه تایید مي شود . از سوز دیگر چنانچه قیمت اوراق بهادار نسبت به تفاوتهاي تصنعي ناشي از رشها و ارزشهاي دفتري حسابدراي واکنش نشان ندهد شواهدي دال بر مطلع و با تجربه بودن سرمایه گذاران بدست میاید و تقریبا تمام تحقیقات اولیه فرضیه سرمایه گذار بي تجربه را رد کرده است 

صفحه 20:
روشهاي متنوع حسابداري که بر گردش وجوه نقد تاثير ندار: ند جند تحقيق شركتهايي را كه روشهاي مختلف حسابدراي را بكار كرفته اند با يكديكر مقايسه تحقيقات شركتهايي كه روشهاي نزولي استخلاك را مورد استفاده قرار داد ايي که روش خط مستقیم را بکار گرفته اند مقایسه ده است .با وجود سودهاي ارش شده اوراق بهادار تحت تاثیر ارقام مذکور قرار نگرفته است . سایر روشهايي حسابداري که در تحقيقاتي دیگر مورد ازمون قرار گرفته است عبارت است از روش اتحاد منافع یا حساب دارايي بردن یا به هزینه بردن مخارج تحقیق و توسعه , و شناسايي سودهاي تحقق نافته لوراق بهادار ی نتقال ان به دوره هاي اتي . زمینه دیگر تحقیق مربوط به واکنش اوراق بهادار نسبت به گزارش تغییر در روشهاي حسابداري توسط واحد هاي انتفاعي است . نحقیق که در مورد گزارش تغییر در روشهاي استهلاک آنجام شده نشان داده که شوآهي دال بر تاثير این گزارش بر قیمت اوراق بهادار بدست نیامد » است ,شواهدي که از این تحیقات بدست امده است نشان داده است که تغییر در روشهاي _. حسابداري به ویژه در مواردي که اثري بر گردش وجوه نقد ندارند داراي محتواي اطلاعتي نیست . این شواهد مجددا فرضیه سرمایه گذار بي تجربه را رد مي کند. 

صفحه 21:
روشهاي حسابداري موثر بر گردش وجوه نقد يكي از مواردي که بر قیمت اوراق بهادار اثر مي گذارد تغییر از روش ۳7| به ما است تغيير ار فايفو به ايفو با تغییرات مقبت اوراق بهادار همبستگی نشان داده است اگر چه این تغییرات موجب کاهش سود در دوره هاي افزایش قیمت موجودیها شده است . زیرا در دوره هیا افزايش قیمت بكارگيري روش لایفو موجب محاسبه سود کمتر و پرداخت مالیات کمتر مي شود که قطعا بر گردش وجوه نقد ثر مي گذارد . تاثیر مثبت بر گردش وجوه نقد علیرغم کاهش سود حسابداري موجب افزايش ارزش شرکت و در نتيجه افزايش قیمت سهام ان است 

صفحه 22:
روشهاي حسابداري با پيامدهاي غير مستقيم بر گردش وجوه نقد- تثوري نماین در تحقيقاتي که درباره قیمت اوراق بهادار در سالهاي اخیر انجام شده است موضوع پيامدهاي غیر مستقیم مد نظر قرار گرفته است اين موضوع هنگمي مطرح است که تغییر در روش حسابداري اط طریق اثر غیر مستقیم بر مالکان بر ارزش واحد انتفاعي تاثیر بگذارد. در يكي از اين تحفیقات کوشش شده است که دلایل واکنش منفي قیمت اوراق بهادار برخي از شرکتهاي نفت .گار را نسبت به تغییر الزامي يكي از روشهاي حسابدراري بیان کند. تغییر روش مزبور بكارگيري روش کوششهاي موفق به جاي هزینه يابي کامل بود . نظر به اين كه اين تغيير روش تاثیر مستفيمي بر گردش وجوه نقد ندارد انتظار مي رفت كه موجب واكنش قيمت اوراق بهادار نيز نشود 

صفحه 23:
سایر تحقیقات درباره كارايي بازار سرمایه برخي از تحقیقات نشان داده است که کارايي بازار سرمایه تا حدودي کمتر از ان است که در نوع نیمه قوي كارايي بازار انتظار مي رود . تحقیقات دو نفر ار محققین تردید جدي را درباره کارامد بودن بازار سرمایه و نظریه تجزیه وتحلیل بنياید را مطرح کرده است . در تجزیه وتحلیل بنيادي فرض بر این است ک بآزار سرمایه کارامد نیست و مي توان به کمک تجزیه و تحلیل صورتهاي مالي اوراق بهاداري را یافت که قيمتي کمتراز قیت واقعي دارند . اين نطریه با شل نیمه قوي بازار کارامد در تضاد است و ان میدهد که بازارهاي سرمایه آن طور که انتظار مي رود کارامد نیستند و تجزیه وتحلیل بنيادي هنور هم براي مقاصد سرمایه گذاري حائز اهمیت است 

صفحه 24:
خلاصه تحقیقات بازار سرمایه شواهد مشاهده شده در بازار تحقیقات سرمایه از مطالب و ديدگاههاي زیر پشتيباني مي کند : 4 سود حسابداري ظاهرا محتواي اطلاعاتي دارد و بر قیمت اوراق بهادار تاثير مي كذارد ©- بكاركيري روشهاي متنوع حسابداري كه يي امدهاي مستقيم ويا غير مستقيم بر دش وجوه نقذ ندارنة تائيري بر قيعت أوارق بهادار نمي گذاد ©- بكاركيري روشهاي متنوع حسابداري كه يي امدهاي مستقيم بر رتش وجوه لكك دار تين قيمت اراق ‎oe “he ja‏ ۳ بهادليل وجوة بيامدفاق خی مستقم تقدي الكيزه هليي براي انتخاب برخي از روشهاي معین حسابداري وجود دارد . ©- معيارهاي مخاطره مبتتي بر اطلاعات حسابداري با معيارهاي مخاطره بازار همبستگي زيادي دارد که بیانگر شومندي اطلاعات حسابداري در ارزيابي مخاطره است . 

صفحه 25:
اطلاعات حسابداري و مدلهاي جمع جمع ارزشیا ‎ot‏ در برخي از تحقيقات حسابداري ازمون همبستكي بين اطلاعات حسابداري كزارش شده در صورتهاي مالي سالانه وسطوح قيمت سهام (مثلا ارزشيابي شركت ) بوده است . در اين رويكرد كوشش مي وشد كه از طريق مشاهده ,مدل نظري ارزشيابي حقوق صاحبان سهام براورد شود . بدين منظور هر كي از اجزاي صورتهاي مالي از لحاظ همبستگي باارزشيابي شرکت در بازار مورد ارزيابي قرار مي گیر . چنانچه یک قلم از صورتهاي مالي در گروه دارايي - درامد قرار گیرد باید رابطه مثبتي با ارزش بازار شرکت داشته باشد و اگر در گروه بدهي هزینه قرار داشته باشد باید رابطه منفي با ارزش بازار شرکت داشته باشد 

صفحه 26:
نقش حسابرسي در فرایند گزارشگري مالي لزوم حسابرسي را مي توان به کمک تئوري نمايندگي توجیه کرد يعني به دلیل وجود انگیزه هاي متفاوت مالکان و مدیران اعمال کنترل بر مدیران از طريق هيات مديره و حسابر‌سيهاي مستقل انجام مي شود علاوه بر اين شرکتها نيز علاقمند هستن که به استفاد کنندگان برون سازماني نظیز سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان قابلیت اعتماد سورتهاي مالي را به اعتبار حسابرسي شدن ان توسط حسابرسان متسقل نشان دهند. بنابراسن حسابسان مستقل ضمن اين كه اعمال كنترل بر مدیران را تسهیل مي کنند اعتبار صورتهاس مالي را افزايش ميدهند. 

ارزش اطالعات حسابداري براي سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان برگرفته از کتاب دکتر شباهنگ تهیه و تنظیم :علی حکیمی اگر چه هيات استانداردهاي مالي در چارچوب نظري وجود استفاده کنندگان متنوع را تاکيد کرده است اما در عمل بر گروههاي اوليه استفاده کننده ,يعني سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان تاکيد نموده است .و عمدتا اين دو گروه به مبالغ ,زمان بندي و ابهامات مربوط به گردش وجوه نقد اتي عالقه مند مي باشند .ذليل تاکيد بر سرمايه گذارن و اعتبار دهندگان اين است که گروههاي ديگر يا عاليق مشترک با سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان دارند و يا اساسا قدرت دستيابي به کليه اطالعات مورد نياز خود را از طرق ديگري دارند .بکارگيري رويکرد فزوني منافع بر مخارج نيز محدودد به دو گروه مذکور در باال شده است . اطالعات حسابداري و مدلهاي ارزشيابي واحدهاي انتفاعي مدل ارزشيابي مبتني بر سود سهام براي درک ارتباط بين اطالعات حسابداري و ارزش واحد انتفاعي نقطه اغاز مناسبي به نظر مي رسد .در اين مدل ارزش واحد امتفاعي از ديدگاه سهامداران ,مساوي ارزش فعلي سود سهامي فرض شده است که انتظار مي رود توسط سهامداران در اينده دريافت شود .يکي از محققين به نام بيور Beaverبر اساس اين مدل ,نقش سود حسابداري را در تعيين ارزش واحد انتفاعي به صورت روابط رياضي بيان کرده است .در اين روابط ارزش جاري سهام به عنوان تابعي از سود سهام مورد انتظار اتي تعريف شده است .و سپس سود سهام مورد انتظار تابعي از سودهاي اتي واحد انتفاعي فرض گرديده است .و سود جاري حسابداري به عنوان مبنايي مفيد براي پيش بيني سودهاي اتي مد نظر قرار گرفته است بنابر اين سود حسابداري بطور غير مستقيم از لجحاظ ارزيابي سود سهام اتي نقش مفيدي را ايفا مي کند .و به اين ترتيب سودمندي در پيس بيني ها يکي از اجزاي عمده ويژگي مربوط بودن اطالعات حسابداري مطرح شده است . مدل ارزشيابي بر اساس گردش وجوه نقد به طور ضمني توسط هيات استانداردهاي حسابداري مالي نيز مورد قبول قرار گرفته است .در بيانيه شماره يک ذکر شده است که گزارشگري مالي به سرمايه گذاران ,اعتبار دهندگان و ساير گروهها در ارزيابي مبالغ , زمان بندي و ابهامات مربوط به گردش وجوه نقد اتي کمک مي کند. عالوه بر اين هيات استانداردهاي حسابداري مالي اظهار داشته است که سيستم حسابداري تعهدي و ارقام تعهدي سود براي پيش بيني گردش وجوه نقد اتي مفيدتر از اطالعات مبتني بر دريافتها و پرداختهاي نقدي مي باشد . .تحقيقات مشاهده اي نيز نشان داده که گردش وجوه نقد اتي را بهتر مي توان بر اساس اطالعات حسابداري تعهدي پيش بيني کرد .همچنين تحقيقات انجام شده در بازار سرمايه نيز حاکي از اين است که قيمت اوراق بهادار همبستگي بيشتري سود تعهدي دارد همچنين بسياري از تحقيقات حسابداري نشان داده که تغييرات سودهاي گزارش شده حسابداري از طريق تغيير قيمت سهام ,بر ارزشيابي واحدهاي انتفاعي تاثير مي گذارند .و اين در صورتي که سرمايه گذاران تغييرات سود را دايمي و قابل استمرار تلقي کنند . و چنين استباط مي شود سيستم حسابداري تعهدي حايز خاصه اي است مه ارزش واحد انتفاعي و خالص گردش وجوه نقد ان را تعيين کند . بر اساس نظر بيور منابع ايجاد سودهاي غير عادي عبارتند از : -1مازاد مثبت ارزش فعلي گردش وجوه نقد اتي نسبت به بها ي تمام شده پروژه که در ترازنامه شرکت منعکس نمي شود -2بسياري از روشهاي مقابله هزينه با درامد فروش و روشهاي شناخت مبتني بر بهاي تمام شده تاريخي که ماهيتي محافظه کارانه دارد .مانند فايفو و روشهاي نزولي استهالک و به هزينه منظور کردن مخارج تحقيق و توسعه و ارزسيابي کمتراز واقع ساير داراييهاي نامشهود . ‏در ارتباط با تئوري مازاد موارد بحث انگيز زيادي وجود دارد مانند تعيين و محاسبه سودهاي غير عادي ,نرخ تنزيل ان و تعداد دوره هايي که بايد مد نظ قرار گيرند ارزش اطالعات حسابداري از ديدگاه سرمايه داران ‏ارزش اطالعات حسابداري از ديدگاه سهامداران از طريق تحقيقات مشاهده اي مورد ازمون قرار گرفته و همبستگي اطالعات منتشر شده حسابداري و تغييرات قيمت سهام محاسبه و تحليل شده است . چنانچه اين همبستگي با اهميت باشد مي توان ان را شاهدي بر سودمنري اطالعات براي سرمايه گذران به شمار اورد . اين تحقيقات همچنين ازموني براي فرضيه هاي بازار کارامد نيز محسوب مي شود . ‏فرضيه هاي بازر کارامد به سرعت واکنش اوراق بهادار بازار سرمايه به اعالن اطالعات جديد اشاره دارد . تعريف کالسيک کارايي بازار عبارت است از : -1بازار سرمايه اطالعات در دسترس را به طور کامل منعکس مي کند و -2بازار سرمايه فورا نسبت به اطالعات جديد واکنش نشان ميدهد و اين در صورتي براي سرمايه گذاران ارزش دارد که شواهدي براي تاثير ان بر قيمت اوراق بهادار در دست باشد .و در اين صورت مي توان گفت ارقام مزبور داراي محتواي اطالعاتي است .. ‏سه شکل از فرضيه هاي بازر کارامد وجود دارد ‏در شکل ضعيف گفته مي شود که قيمت اوراق بهادار اطالعات گذشته مرتبط با سلسله قيمتهاي گذشته را منعکس مي کند . اين تئوري حاکي از سرمايه گذاري منطقي و حداکثر کردن منافع مي باشد که با کاهش مخاطره از طريق نگهداري مجموعه متنوع اوارق بهادار انجام مي شود .مخاطره اي که به اين طريق حذف مي گردد مخاطره غير سيستماتيک و باقيمانده مخاطره مجموعه اوراق بهدار نيز مخاطره سيستماتيک ناميده مي شود .در تئوري مجموعه اوراق بهادار مخاطره سيتماتيک به عنوان واريانس بازده هاي مورد انتطار سرمايه گذاري تعرف شده است .هر چه واريانس مذکور بيشتر باشد مخاطره مربوط به سرمايه گذاري نيز بيشتر است .واريانس مذکور براي يک فقره سرمايه گذاري در سهام مي تواند نسبتا زياد باشد و چنانچه براي يک مجموعه سرمايه گذاري محاسبه شود بسيار کمتر خواهد بود  تئوري مجموعه اوراق بهادار زير بناي توسعه مدل جديدي در مديريت مالي است که مدل قيمت گذاري دارايي سرمايه اي نام دارد .در اين مدل قيمت تئوريک هر فقره از سهام تعيين مي شود و در مرحله اول مخاطره يک فقره اوارق بهادا ر نسبت به مخاطره کلي بازار مورد ينجش قرار مي گيرد بازار نير به عناون يک مجموعه کامال متنوع اوراق بهادا در نظر گرفته مي شود .و ضريب همبستگي بين بازده هر فقره از سهام با ابزده بازار طي يک دوره زماني محاسبه مي شود .و به کمک مدل رگرسيون خط معرف حداقل مجذورات و ضرايب مربوط تعيين مي شود .شيب اين خط فاگتور بتا ناميده مي شود که معرف معيار مخاطره يک فقره سهام در مقايسه با مخاطره متوسط کل بازار مي باشد .چنانچه اين فاکتور مساوي يک باشد بازد ه ها کامال وابسته و مخاطرات انها مساوي است و چنانچه بزرگتر از يک باشد بازده يک فقره سهام بيش از بازده کلي بازار است و مخاطره سيستماتيک سهام نيز باالتر است .زيرا رابطه مستقيم بين مخاطره و يازده وجود دارد . نتايج اين تحقيقات به داليل زير بايد با احتياط مورد توجه ونتيچه گيري قرار گيرد : -1به دليل انتشار مستمر اطالعاتي که بر قيمت سهام اثر مي گذارد نمي توان روابط علت ومعلولي را بين اطالعات حسابداري و قيمت سهام استنتاج کرد . -2تحقيقات بازار سرمايه غالبا ازمون مشترکي از کارايي بازار و محتواي اطالعاتي ارقام حسابداري است چنانچه کارايي بازار سرمايه مورد تاييد باشد مي توان درباره بود و نبود محتواي اطالعاتي ارقام حسابداري نتيجه گيري کرد .اما چنانچه بازار سرمايه کارامد نباشد نمي توان به اساني درباره محتواي اطالعاتي ارقام حسابداري قضاوت کرد . محتواي اطالعاتي اعالن سود قويترين مشاهده اي که از تحقيقات بازار سرمايه بدست امده است مربوط به محتواي اطالعاتي ارقام سود ساالنه گزارش شده مي باشد .يکي از تحقيات بازار سرمايه در سال 1968نشان داد که سمت تغيير در سود گزارش شده حسابداري همبستگي مثبتي با تغييرات قيمت سهام داشته است و نتايج بدست امده با شکل نيمه قوي بازار کارامد هماهنگي دارد. ‏همچنين تحقيق ديگري نشان داد که سمت سودهاي غير منتظره با تغييرات قيمت سهام همبستگي دارد روشهاي متنوع حسابداري و قيمت اوراق بهادار ‏تحقيقات حسابداري بسياري نشان داده است ه قيمت اوراق بهادار نسبت به گزارش سود حسابداري واکنش دارد. ‏چنانچه اوراق بهادار نسبت به ارقام سودي که منحصرا بر اثر روشهاي حسايداري تغيير يافته و تاثيري نيز بر گردش وجوه نقد نداشته است واکنش نشان دهد فرضيه سرمايه گذار بي تجربه تاييد مي شود . ‏از سوي ديگر چنانچه قيمت اوراق بهادار نسبت به تفاوتهاي تصنعي ناشي از روشهاي دفتري حسابداري واکنش نشان ندهد شواهدي دال بر مطلع و با تجربه بودن سرمايه گذاران بدست ميايد. تمامي تحقيقات اوليه که در اين زمينه انجام شده ,فرضيه سرمايه گذار بي تجربه را رد کرده است روشهاي متنوع حسابداري که بر گردش وجوه نقد تاثير نداشته است يکي از تحقيقات شرکتهايي را که روش هاي نزولي استهالک را مورد استفاده قرار داده اند با شرکتهايي که روش خط مستقيم را بکار گرفته اند مقايسه کرده است .اين با بکارگيري روشهاي مختلف استهال ک سودهاي متفاوتي را گزارش کرده است اما قيتهاي بازار اوراق بهادار تحت تاثبر قرار نگرفته اند . ساير روشهاي حسابداري که در اين تحقيقات مورد ازمون قرار گرفت ست عبارتند ز روش اتحاد متافع يا روش خريد ] به حساب دارايي بردن يا به هزينه منظور کردن مخارج تحقيق و توسعه و شناسايي سودهاي تحقق نيافته اوراق بهادار يا انتقال ان به دوره هاي اتي . تحقيقي که در مورد گزارش تغيير در روشهاي استهالک انجام شده اند نشان داده است که شواهدي دال بر تاثير اين گزارش بر قيمت اوراق بهادار بدست نيامده است همچنين در مورئ مزيتهاي مالياتي ديگر و نتيجه همه ان عدم تاثير ان بر قيمت اوراق بهادار بوده است . روشهاي حسابداري موثر بر گردش وجوه نقد ‏يکي از موارد تغيير در روش حسابداري که بر قيمت اوراق بهادار اثر مي گذارد تغيير از روش فايفو به روش اليفو در ارزشيابي موجوديهاست .تغير به روش اليفو با تغييرات مثب قيمت ائراق بهادار همبستگي نشان داده اگر چه اين تغيير موجب کاهش سود شده است .شايد توجيه منطقي سرمايه گذاران اين است که شرکتهايي که اليفو را براي مقاصد مالياتي بکار مي برند ناگزيرند که از ان در تهيه صورتهاي مالي استفاده کنند و در دوره هاي افزايش قيمت روش اليفو موجب محاسبه سود کمتر و پرداخت ماليات کمتر خواهد بود که بر گردش وجوه نقد اثر مي گذارد .تاثير مثبت بر گردش وجوه نقد عليرغم کاهش سود حسابداري ,موجب افزايش ارزش شرکت ودر نتيجه افزليش قيمت سهام ان است . روشهای حسابداري با پيامدهاي غير مستقيم بر گردش وجوه نقد – تئوري نمايندگي ‏در تحقيقاتي که درياره قيمت اوراق بهادار در سالهاي اخير انجام شده است موضوع پيامدهاي غير مستقيم مد نظر قرار گرفته است پيامدهاي غير مستقيم زماني مطرح است که تغيير در روش حسابداري از طريق اثر غير مستقيم بر مالکان بر ارزش واحد انتفاعي تاثير بگذارد .بطور مثال يکي از تحقيقات داليل واکنش منفي قيمت اوراق بهادار برخي از شرکتهاي نفت وگاز را نسبت به تغيير الزامي يکي از روشهاي حسابداري بيان ميکند. ‏تغيير روش مزبور به بکارگيري روش کوششهاي موفق به جاي هزينه کامل بود .نظر به اين که اين روش تاثير مستقيمي بر گردش وجوه نقد ندارد انتظار مي رفت که موجب واکنش قيمت اوراق بهادارنيز نشود . نتابج حاصل از اين تحقيقات به داليل زير بايد با احتياط مورد توجه قرار گيرد : -1به دليل انتشار مستمر اطالعاتي که بر قيمت سهام اثر مي گذارد نمي توان روابط علت ومعلولي را بين اطالعات حسابداري و قيمت سهام استنتاج کرد چنانچه شواهدي دال بر وجود محتواي اطالعات حسابداري بدست ايد مي توان بيشتر به ان اطمينان داشت و در صورت بدست نيامدن چنين شواهدي بايد احتياط الزم را در نتيجه گيري به عمل اورد. -2تحقيقات باراز سرمايه غالبا ازمون مشترکي از کارايي بازار و محتواي اطالعات ارقام حسابداري است چنانچه کارايي بازار سرمايه مورد تاييد باشد مي توان درباره بود يا نبود محتواي اطالعاتي حسابداري نتيجه گيري کرد اما چناچه بازار سرمايه کارانباشد نمي توان به اساني درباره محتواي اطالعات حسابداري قضاوت کرد . محتواي اطالعاتي اعالن سود ‏قويترين مشاهده اي که از تحقيقات بازار سرمايه بدست امده است مربوط به محتواي اطالعاتي ارقام سود ساالنه گزارش شده مي باشد .يکي از تحقيقات بازار سرمايه در 1968نشان داد که سمت تغيير در سود گزارش شده حسابداري همبستگي مثبتي با تغييرات قيمت سهام داشته است .نتايج اين تحقيق با شکل نيمه قوي فرضيه بازار کارامد هم اهنگي دارد .همچنين تحقيق ديگري نشان داد که مبلغ و همچنين سمت سودهاي غير منتظره با تغييرات قيمت سهام همبستگي دارد . ‏مي توان انتظار داشت که سود حسابداري بخشي از اطالعاتي باشد که توسط سرمايه گذاران براي ارزيابي مخاطره و بازده مورد استفاده قرار مي گيرد . روشهاي متنوع حسابداري و قيمت اواق بهادار تحقيقات بسياري نشان داده است که قيمت اوراق بهادار نسبت به سود گزارش شده حسابداري واکنش دارد .روشهاي متنوع حسابداري نظير روشهاي استهالک و ارزشيابي موجوديها بر سود خالص حسابداري اثر مي گذارد .اما شواهدي دال بر تاثير اشکار ان بر گردش وجوه نقد در دست نمي باشد . چنانچه قيمت اوراق بهادار نسبت به ارقام سودي که منحصرا بر اثر روشهاي حسابداري تغيير يافته و تاثيري نيز بر گردش وجوه نقد نداشته باشد واکنش نشان دهد فرضيه سرمايه گذار بي تجريه تاييد مي شود .از سوز ديگر چنانچه قيمت اوراق بهادار نسبت به تفاوتهاي تصنعي ناشي از رشها و ارزشهاي دفتري حسابدراي واکنش نشان ندهد شواهدي دال بر مطلع و با تجربه بودن سرمايه گذاران بدست ميايد و تقريبا تمام تحقيقات اوليه فرضيه سرمايه گذار بي تجربه را رد کرده است روشهاي متنوع حسابداري که بر گردش وجوه نقد تاثير ندارند چند تحقيق شرکتهايي را که روشهاي مختلف حسابدراي را بکار گرفته اند با يکديگر مقايسه کرده اند يکي از اين تحقيقات شرکتهايي که روشهاي نزولي استخالک را مورد استفاده قرار داد اند با شرکتهايي که روش خط مستقيم را بکار گرفته اند مقايسه کرده است .با وجود سودهاي متفاوت گزارش شده اوراق بهادار تحت تاثير ارقام مذکور قرار نگرفته است . ساير روشهايي حسابداري که در تحقيقاتي ديگر مورد ازمون قرار گرفته است عبارت است از روش اتحاد منافع يا خريد ,به حساب دارايي بردن يا به هزينه بردن مخارج تحقيق و توسعه , و شناسايي سودهاي تحقق نيافته اوراق بهادار يا انتقال ان به دوره هاي اتي .زمينه ديگر تحقيق مربوط به واکنش اوراق بهادار نسبت به گزارش تغيير در روشهاي حسابداري توسط واحد هاي انتفاعي است .نحقيق که در مورد گزارش تغيير در روشهاي استهالک انجام شده نشان داده که شواهي دال بر تاثير اين گزارش بر قيمت اوراق بهادار بدست نيامد ه است .شواهدي که از اين تحيقات بدست امده است نشان داده است که تغيير در روشهاي حسابداري به ويژه در مواردي که اثري بر گردش وجوه نقد ندارند داراي محتواي اطالعتي نيست .اين شواهد مجددا فرضيه سرمايه گذار بي تجربه را رد مي کند. روشهاي حسابداري موثر بر گردش وجوه نقد يکي از مواردي که بر قيمت اوراق بهادار اثر مي گذارد تغيير از روش fifoبه lifoاست تغيير ار فايفو به ايفو با تغييرات مقبت اوراق بهادار همبستگي نشان داده است اگر چه اين تغييرات موجب کاهش سود در دوره هاي افزايش قيمت موجوديها شده است .زيرا در دوره هيا افزايش قيمت بکارگيري روش اليفو موجب محاسبه سود کمتر و پرداخت ماليات کمتر مي شود که قطعا بر گردش وجوه نقد ثر مي گذارد .تاثير مثبت بر گردش وجوه نقد عليرغم کاهش سود حسابداري موجب افزايش ارزش شرکت و در نتيجه افزايش قيمت سهام ان است روشهاي حسابداري با پيامدهاي غير مستقيم بر گردش وجوه نقد -تئوري نمايندگي ‏در تحقيقاتي که درباره قيمت اوراق بهادار در سالهاي اخير انجام شده است موضوع پيامدهاي غير مستقيم مد نظر قرار گرفته است اين موضوع هنگمي مطرح است که تغيير در روش حسابداري اط طريق اثر غير مستقيم بر مالکان بر ارزش واحد انتفاعي تاثير بگذارد .در يکي از اين تحقيقات کوشش شده است که داليل واکنش منفي قيمت اوراق بهادار برخي از شرکتهاي نفت .گار را نسبت به تغيير الزامي يکي از روشهاي حسابدراري بيان کند .تغيير روش مزبور بکارگيري روش کوششهاي موفق به جاي هزينه يابي کامل بود .نظر به اين که اين تغيير روش تاثير مستقيمي بر گردش وجوه نقد ندارد انتظار مي رفت که موجب واکنش قيمت اوراق بهادار نيز نشود ساير تحقيقات درباره کارايي بازار سرمايه ‏برخي از تحقيقات نشان داده است که کارايي بازار سرمايه تا حدودي کمتر از ان است که در نوع نيمه قوي کارايي بازار انتظار مي رود . ‏تحقيقات دو نفر ار محققين ترديد جدي را درباره کارامد بودن بازار سرمايه و نظريه تجزيه وتحليل بنيايد را مطرح کرده است .در تجزيه وتحليل بنيادي فرض بر اين است ک بازار سرمايه کارامد نيست و مي توان به کمک تجزيه و تحليل صورتهاي مالي اوراق بهاداري را يافت که قيمتي کمتراز قيت واقعي دارند .اين نطريه با شل نيمه قوي بازار کارامد در تضاد است و تقيق نشان ميدهد که بازارهاي سرمايه ان طور که انتظار مي رود کارامد نيستند و تجزيه وتحليل بنيادي هنور هم براي مقاصد سرمايه گذاري حائز اهميت است خالصه تحقيقات بازار سرمايه شواهد مشاهده شده در بازار تحقيقات سرمايه از مطالب و ديدگاههاي زير پشتيباني مي کند : -1 سود حسابداري ظاهرا محتواي اطالعاتي دارد و بر قيمت اوراق بهادار تاثير مي گذارد -2 بکارگيري روشهاي متنوع حسابداري که پي امدهاي مستقيم و يا غير مستقيم بر گردش وجوه نقد ندارند تاثيري بر قيمت اوارق بهادار نمي گذارد -3 بکارگيري روشهاي متنوع حسابداري که پي امدهاي مستقيم و يا غير مستقيم بر گردش وجوه نقد دارد بر قيمت اوراق بهادار تاثير مي گذارد -4 به دليل وجود پيامدهاي غي مستقم نقدي انگيزه هايي براي انتخاب برخي از روشهاي معين حسابداري وجود دارد . -5 معيارهاي مخاطره مبتني بر اطالعات حسابداري با معيارهاي مخاطره بازار همبستگي زيادي دارد که بيانگر شومندي اطالعات حسابداري در ارزيابي مخاطره است . اطالعات حسابداري و مدلهاي جمع ارزشيابي ‏در برخي از تحقيقات حسابداري ازمون همبستگي بين اطالعات حسابداري گزارش شده در صورتهاي مالي ساالنه وسطوح قيمت سهام (مثال ارزشيابي شرکت ) بوده است .در اين رويکرد کوشش مي وشد که از طريق مشاهده ,مدل نظري ارزشيابي حقوق صاحبان سهام براورد شود .بدين منظور هر کي از اجزاي صورتهاي مالي از لحاظ همبستگي باارزشيابي شرکت در بازار مورد ارزيابي قرار مي گير .چنانچه يک قلم از صورتهاي مالي در گروه دارايي – درامد قرار گيرد بايد رابطه مثبتي با ارزش بازار شرکت داشته باشد و اگر در گروه بدهي هزينه قرار داشته باشد بايد رابطه منفي با ارزش بازار شرکت داشته باشد نقش حسابرسي در فرايند گزارشگري مالي لزوم حسابرسي را مي توان به کمک تئوري نمايندگي توجيه کرد يعني به دليل وجود انگيزه هاي متفاوت مالکان و مديران اعمال کنترل بر مديران از طريق هيات مديره و حسابرسيهاي مستقل انجام مي شود عالوه بر اين شرکتها نيز عالقمند هستن که به استفاد کنندگان برون سازماني نظيز سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان قابليت اعتماد سورتهاي مالي را به اعتبار حسابرسي شدن ان توسط حسابرسان متسقل نشان دهند .بنابراسن حسابسان مستقل ضمن اين که اعمال کنترل بر مديران را تسهيل مي کنند اعتبار صورتهاس مالي را افزايش ميدهند.