استاندارد حسابداری شماره ۱۰: حسابداری کمک های بلاعوض دولت

استاندارد حسابداری شماره ۱۰: حسابداری کمک های بلاعوض دولت

اسلاید 1: 124/استاندارد حسابداري شماره 10 حسابداري کمکهاي بلاعوض دولت

اسلاید 2: 224/دامنه کاربرداين استاندارد بايد براي حسابداري کمکهاي بلاعوض دولت و ساير اشکال کمکهاي دولتي به کار گرفته شود.الزامات اين استاندارد، همچنين مي تواند به عنوان بهترين الگوي عمل حسابداري کمکهاي بلاعوض و ساير اشکال کمک دريافتي از منابع غير دولتي مورد استفاده قرار گيرد.

اسلاید 3: 324/دولتدولت متشکل از وزارتخانه ها، موسسات دولتي، نهادها و ارگانهاي دولتي، شرکتهايي که بيش از 50% سرمايه آنها متعلق به دولت است و ساير موسساتي که به موجب قوانين موضوعه، دولتي شناخته مي شود.

اسلاید 4: 424/کمک دولتعبارت از عملياتي است که توسط دولت به منظور فراهم کردن مزيتهاي اقتصادي براي يک واحد تجاري يا گروهي مشخص از واحدهاي تجاري در چارچوب قوانين و مقررات معين انجام مي شود. از لحاظ مقاصد اين استاندارد، مزيتهايي که تنها به طور مستقيم و از طريق انجام عمليات موثر بر شرايط عمومي تجاري فراهم مي شود، مانند تدارک امکانات زير بنايي در مناطق در حال توسعه يا تحميل محدوديتهاي تجاري بر رقبا، جزء کمکهاي دولت محسوب نمي گردد.

اسلاید 5: 524/کمکهاي بلا عوض دولتعبارت است از کمکهاي دولت به شکل انتقال دارايي به واحد تجاري يا جلوگيري از خروج آن از واحد تجاري در قبال رعايت برخي شرايط، در گذشته يا آينده، مربوط به فعاليتهاي واحد تجاري. آن گروه از کمکهاي دولت که تعيين ارزش آنها به نحو معقولي امکان پذير نيست و همچنين معاملات واحد تجاري با دولت که نتوان آنها را از فعاليتهاي عادي واحد تميز داد، جزء کمکهاي بلاعوض دولت محسوب نمي شود.

اسلاید 6: 624/اشکال متفاوت کمکهاي بلاعوض دولت از لحاظ ماهيت و هدفکمکهايي که جهت حمايت مالي واحدتجاري در شرايط اضطراري يا جبران مخارج تحمل شده قبلي آن بدون هر گونه پيش شرطي در ارتباط با عمليات آتي واحد تجاري يا الزام آن به انجام مخارج بيشتر، اعطا مي شود.کمکهايي که جهت تامين مالي فعاليتهاي واحد تجاري طي مدتي مشخص يا جبران زيان، هزينه ها يا کاهش درآمد واحد تجاري و با پيش بيني قبلي اعطا مي شود.کمکهايي که شرط اساسي اعطاي آن الزام واحد تجاري دريافت کننده کمک، به خريد يا ساخت داراييهاي غير جاري يا تحصيل آن به هر شکل ديگر است.کمکهايي که در قالب بخشش مطالبات دولت از واحد تجاري (از قبيل بخشودگي اصل و سود تضمين شده تسهيلات دريافتي) اعطا مي گردد و نيز کمکهايي که جمعا وخرجا در بودجه دولت منظور مي شود.

اسلاید 7: 724/کمک دولت مي تواند به اشکالي غير از کمکهاي بلاعوض در قالب اعطاي مزيتهاي خاص صورت گيرد که متضمن جريان ورود منابع به واحد تجاري يا کاهش جريان خروج منابع از آن نباشد، براي نمونه مي توان از کمکهاي مشاوره اي، اعطاي شرايط ترجيحي در تسهيلات پرداختي، تضمين بدهي واحد تجاري، معافيتهاي مالياتي و گمرکي و اعمال نرخ هاي ارزان قيمت ارز در سيستم هاي ارزي چند نرخي نام برد.

اسلاید 8: 824/شناخت کمکهاي بلاعوض دولتکمکهاي بلاعوض دولت در صورت احراز شرايط زير شناسايي مي شود:الف. جريان منافع اقتصادي آتي مرتبط با کمک بلاعوض به درون واحد تجاري يا کاهش جريان خروجي منافع اقتصادي آتي از واحد تجاري محتمل باشد،ب. مبلغ کمک بلاعوض به گونه اي اتکاپذير قابل اندازه گيري باشد،ج. مخارج مرتبط با کمک بلاعوض دريافتي به گونه اي اتکاپذير قابل اندازه گيري باشد، و.د. اطمينان معقولي در رابطه با اجراي شرايط مربوط به مصرف کمک بلاعوض وجود داشته باشد.

اسلاید 9: 924/نکته هرگاه نحوه عمل حسابداري کمکهاي بلاعوض دولت در قوانين آمره پيش بيني شده باشد، بايد ضمن رعايت معيارهاي شناخت، از نحوه عمل حسابداري مندرج در متن قوانين مربوط تبعيت کرد.

اسلاید 10: 1024/در رابطه با کمکهاي بلاعوض دولت، تا زماني که واحدتجاري به طور معقول، اطمينان حاصل نکند که منافع اقتصادي آتي مرتبط با کمک به درون واحد تجاري جريان خواهد يافت شناختي در صورتهاي مالي صورت نمي گيرد. بلکه دراين موارد، موضوع در قالب داراييهاي احتمالي قرار گرفته و طبق استاندارد حسابداري شماره 4، با عنوان “حسابداري پيشامدهاي احتمالي” با آن رفتار مي شود.

اسلاید 11: 1124/در صورت عدم تصريح نحوه حسابداري در قوانين آمره، انواع کمکهاي بلاعوض دولت مشروط به رعايت معيارهاي شناخت، به شرح زير صورت سود و زيان شناسايي مي گردد.نحوه برخوردنوع کمک بلاعوضدر سود وزيان دوره اي که در آن دوره قابل وصول مي گردد، شناسايي مي شود. به منظور جبران زيان، هزينه ها يا کاهش درآمد براي حمايت مالي واحد تجاري در شرايط اضطراراي براي جبران مخارج تحمل شده قبلي به عنوان جبران خسارات وارده قبلي به دارايي هاي ثابت واحد تجاري کمکهايي که تعهدات مربوط به آنها ايفا شده يا ديگر وجود نداشته باشد

اسلاید 12: 1224/نحوه برخوردنوع کمک بلاعوضدر صورت سود و زيان دوره اي که در ارتباط با آن دوره دريافت مي گردد ، و در صورت مشخص نبودن دوره مربوط؛در صورت سود و زيان دوره اي که در آن قابل وصول مي شود، شناسايي مي شود. جهت تامين مالي فعاليتهاي عمومي واحد تجاري طي يک دوره بلند مدت مشخص به منظور جبران کاهش درآمد جاري يا آتي به موازات ايفاي تعهدات مستتر درکمک بلاعوض،در صورت سود و زيان شناسايي مي گردد.به منظور تامين مخارج ايجاد يا تحصيل داراييهاي غير جاريدر صورت عدم تصريح نحوه حسابداري در قوانين آمره، انواع کمکهاي بلاعوض دولت مشروط به رعايت معيارهاي شناخت، به شرح زير صورت سود و زيان شناسايي مي گردد.

اسلاید 13: 1324/شناسايي کمک بلاعوض به عنوان درآمد يا بدهيچنانچه هزينه هاي جاري (غير سرمايه اي) که کمک جهت جبران آن اختصاص يافته، قبلا تحمل شده است؛در اين حالت، کمک بلاعوض بايد در صورت رعايت معيارهاي شناخت، بلافاصله در صورت سود و زيان شناسايي شود.

اسلاید 14: 1424/شناسايي کمک بلاعوض به عنوان درآمد يا بدهيچنانچه، کليه مخارج جاري که قرار است از محل کمک بلاعوض انجام شود، لازم است بخشي از کمک را تا زمان تحمل اين مخارج به عنوان بدهي تلقي نمود.

اسلاید 15: 1524/ در ارتباط با نحوه شناخت کمک بلاعوض در مواردي که شرايط کمک مشخص نکند که کمک مزبور در ارتباط با جبران چه نوع مخارجي (سرمايه اي ، جاري يا ترکيبي از اين دو) اعطا شده و تنها به کاربرد عباراتي از قبيل “کمک به پروژه”، “ترغيب به ايجاد اشتغال” و غيره بسنده کند:بايد شرايطي را که منجر به پرداخت اقساط کمک از طرف اعطا کننده شده است توجه نمود.شناسايي کمک بلاعوض به عنوان درآمد يا بدهي

اسلاید 16: 1624/کمکهاي بلاعوض دولت که به علت عدم رعايت پاره اي از شرايط آن، قابل استرداد به اعطا کننده مي شود، بايد طبق استاندارد حسابداري شماره 6 با عنوان “گزارش عملکرد مالي”، تغيير در برآورد حسابداري محسوب شود. استرداد کمک بلاعوض

اسلاید 17: 1724/استرداد کمک بلا عوض دريافتي به شرح زير شناسايي مي شود.بازپرداختنحوه انعکاسشرحتا ميزان بدهي موجود موجب حذف بدهي مي گردد. هرگونه مازاد پرداختي در صورت انطباق با معيارهاي شناخت، موجب افزايش در مبلغ ثبت شده دارايي مربوطه خواهد شد و در غير اين صورت فورا به عنوان هزينه شناسايي خواهد شد. استهلاک انباشته اضافي که در صورت نبود کمک تا آن تاريخ محاسبه مي شد، تعيين شده و فورا به عنوان هزينه شناسايي مي گردد.به عنوان بدهي (مانده تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض)چنانچه عين دارايي غير جاري مرتبط با کمک بلاعوض،مطالبه نگردد

اسلاید 18: 1824/بازپرداختنحوه انعکاسشرحتابع نحوه عمل حسابداري مقرر در قوانين آمرهطبق قوانين آمره (در حقوق صاحبان سهام)چنانچه کمکهاي دريافتي جهت تحصيل داراييهاي غير جاري باشدارزش دفتري و مانده بدهي از دفاتر حذف شده، تفاوت و مبالغ اضافي پرداخت شده به سود و زيان ميرود.به عنوان بدهي (مانده تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض)چنانچه عين دارايي غير جاري مرتبط با کمک بلاعوض، مطالبه گردداسترداد کمک بلا عوض دريافتي به شرح زير شناسايي مي شود.

اسلاید 19: 1924/کمکهاي بلاعوض غير پوليچنانچه کمک بلاعوض دولت به شکل داراييهاي غيرپولي (مانند زمين، ساختمان و سهام شرکتها) به واحد تجاري اعطا شود، کمک بلاعوض بايد به ارزش منصفانه دارايي دريافتي ثبت شود. در مواردي که مبناي ارزشيابي داراييهاي غيرپولي دريافتي در متن قوانين آمره مربوط مشخص شده باشد، کاربرد اين مباني به شرط آنکه موجب انعکاس داراييهاي اهدايي به ارزشهاي بيش از ارزش منصفانه در زمان انتقال نگردد، قابل پذيرش خواهد بود.

اسلاید 20: 2024/نحوه انعکاس کمکهاي بلاعوض در ترازنامهبه جز مواردي که نحوه انعکاس کمکهاي بلاعوض مربوط به داراييهاي ثابت مشهود در قوانين آمره پيش بيني شده است، در ساير موارد که اعمال الزامات اين استاندارد مستلزم شناخت کمک بلاعوض به عنوان بدهي است، مانده اين بدهي بايد تحت عنوان “مانده تعهدات مرتبط با کمک بلاعوض” در صورتهاي مالي انعکاس يابد.

اسلاید 21: 2124/نحوه انعکاس کمکهاي بلاعوض در ترازنامهکمکهاي بلاعوض دريافتي جهت تحصيل داراييهاي غير جاري که عموما به صورت بنيادي بر عمليات توسعه اقتصادي و فعاليت واحد تجاري موثر مي باشد در اغلب موارد طبق رويه حسابداري مندرج در قوانين ومقررات آمره در بخش حقوق صاحبان سرمايه تحت عناويني از قبيل “افزايش سرمايه دولت” يا “سرمايه اهدايي” منعکس مي شود.

اسلاید 22: 2224/نحوه انعکاس کمکهاي بلاعوض دولت در صورت سود و زيانآن گروه از کمکهاي بلاعوض دولت که به عنوان درآمد دوره شناسايي مي شوند، با توجه به هدف کمک و ارتباط يا عدم ارتباط آن با فعاليت اصلي واحد تجاري حسب مورد، به عنوان درآمد عملياتي يا غيرعملياتي و در صورت اهميت به طور جداگانه در صورت سود و زيان ارائه مي شود.

اسلاید 23: 2324/نحوه انعکاس کمکهاي بلاعوض دولت در صورت سود و زياندر مواردي که کمک بلاعوض دريافتي در قالب يارانه جهت جبران بخشي از بهاي تمام شده محصول و يا حبران عدم النفع ناشي ار فروش محصول به قيمتهاي معين پرداخت گردد، اين کمکها به ترتيب به صورت کسر از بهاي تمام شده کالاي توليد شده و افزايش مبلغ فروش در صورت سود و زيان يا در يادداشتهاي توضيحي منعکس مي شود.

اسلاید 24: 2424/ساير موارد افشاموارد زير در ارتباط با کمکهاي بلاعوض دولت بايد در صورتهاي مالي افشا شود:رويه حسابداري مربوط به کمک بلاعوض شامل نحوه ارائه آن.اثر کمکهاي بلاعوض برنتايج دوره جاري و دوره هاي آتي و وضعيت مالي واحدتجاري.در مواردي که کمک دولت به شکلي غير از کمکهاي بلاعوض بوده و اثرات با اهميتي برنتايج دوره داشته باشد، ماهيت و در صورت قابليت اندازه گيري، برآوردي از اثرات اينگونه کمکها.بدهيهاي احتمال مربوط به کمکهاي بلاعوض قابل استرداد.