استاندارد حسابرسی شماره ۵۷: تداوم فعالیت

استاندارد حسابرسی شماره ۵۷: تداوم فعالیت

اسلاید 1: استاندارد حسابرسی شماره 57تداوم فعالیت

اسلاید 2: مقدمهلازمه تهیه صورتهای مالی توسط مدیریت واحد مورد رسیدگی ، بکارگیری فرضی درباره تداوم فعالیت آن ، در آینده قابل پیش بینی است.بخش 57 استانداردهای حسابرسی، استانداردها و راهنماییهای لازم را درباره بررسی حسابرس از مناسب بودن بکارگیری فرض تداوم فعالیت ارائه ، و مسئولیتهای حسابرس- از جمله فرایند تصمیم گیری حسابرس برای تعدیل یا عدم تعدیل گزارش حسابرسی- را در مواردی که مناسب بودن این فرض مورد تردید واقع می شود، توصیف می کند.

اسلاید 3: تعاریففرض تداوم فعالیت. طبق این فرض، واحد مورد رسیدگی در آینده قابل پیش بینی به فعالیت خود ادامه می دهد ، و قصد یا الزامی برای انحلال یا توقف فعالیت ندارد.بنابراین ، داراییها و بدهیها، بر مبنای توانایی واحد مورد رسیدگی در بازیافت داراییها و تسویه بدهیها، در جریان عادی فعالیتهای تجاری ثبت می شود.آینده قابل پیش بینی. عموماً دوره ای است که دست کم 12 ماه بعد از تاریخ ترازنامه را شامل می شود.عوامل کاهنده. اقدامات برنامه ریزی شده مدیریت که شدت نشانه های ابهام نسبت به تداوم فعالیت را کاهش می دهد. ( برای مثال، از دست دادن یک تامین کننده اصلی کالا یا خدمت ممکن است از طریق دسترسی به تامین کننده جایگزین مناسب جبران شود.)ابهام بااهمیت. حسابرس زمانی یک ابهام را با اهمیت قلمداد می کند که اثر بالقوه آن چنان باشد که به نظر حسابرس، افشای روشن ماهیت و اثر ابهام برای گمراه کننده نبودن صورتهای مالی ضروری باشد.

اسلاید 4: مسئولیت مدیریتداراییها و بدهیها، عموماً برمبنای توانایی واحد مورد رسیدگی در بازیافت داراییها و تسویه بدهیها،در جریان عادی فعالیتهای تجاری ثبت می شود، چرا که فرض می شود واحد مورد رسیدگی در آینده قابل پیش بینی به فعالیت خود ادامه می دهد.این فرض معمولاً فرض ”تداوم فعالیت “ نامیده می شود که بخش لاینفکی از استانداردهای حسابداری است.در این مورد ، بند 20 استاندارد حسابداری شماره 1 ، با عنوان ” نحوه ارائه صورتهای مالی “ چنین مقرر داشته است :”مدیریت در زمان تهیه صورتهای مالی باید توان ادامه فعالیت واحد تجاری را ارزیابی کند . صورتهای مالی باید بر مبنای تداوم فعالیت تهیه شود، مگر این که مدیریت قصد انحلال یا توقف عملیات واحد تجاری ،را داشته باشد، یا عملاً ناچار به انجام این امر شود.“

اسلاید 5: مسئولیت مدیریتبند 22 استاندارد حسابداری شماره 1، با عنوان” نحوه ارائه صورتهای مالی“ نیز چنین مقرر داشته است:”مدیریت برای ارزیابی تداوم فعالیت ،تمام اطلاعات موجود درخصوص آینده قابل پیش بینی (حداقل 12 ماه از تاریخ ترازنامه) را بررسی می کند. میزان این بررسی به واقعیات موجود در هر مورد بستگی دارد. در مواردی که واحد تجاری دارای سابقه سودآوری است و به آسانی به منابع مالی دسترسی دارد، نتیجه گیری در باره مناسب بودن کاربرد فرض تداوم فعالیت برای واحد تجاری می تواند بدون تجزیه و تحلیل تفصیلی امکان پذیر باشد.درغیراینصورت، برای ارزیابی تداوم فعالیت ممکن است بررسی مواردی از قبیل عوامل موثر بر سودآوری جاری و مورد انتظار، جداول زمانی باز پرداخت بدهیها و منابع بالقوه تامین مالی ضروری باشد.“

اسلاید 6: مسئولیت مدیریتافزون بر این ، بند 20 استاندارد حسابداری مزبور، راهنماییهای زیر را برای موارد افشای مرتبط با تداوم فعالیت ارائه کرده است:”در مواردی که مدیریت، در ارزیابی فرض تداوم فعالیت ، از رویدادها یا شرایطی آگاهی می یابد که می تواند ابهام با اهمیتی نسبت به توانایی تداوم فعالیت واحد تجاری ایجاد کند، این ابهام باید افشا شود. چنانچه صورتهای مالی بر مبنای تداوم فعالیت تهیه نشود ، این واقعیت باید همراه با مبنای تهیه صورتهای مالی و این که چرا واحد تجاری فاقد تداوم فعالیت تلقی شده است، افشا شود.“ارزیابی مدیریت از فرض تداوم فعالیت، مستلزم قضاوت در زمان انتشار صورتهای مالی ، در باره پیامدهای آتی رویدادها یا شرایطی است که به طور ذاتی مبهم است.چون هر چه قضاوت به آینده ای دورتر مربوط باشد، عموماً میزان ابهام افزایش می یابد، استانداردهای حسابداری ، دوره زمانی مربوط را مشخص ساخته است.

اسلاید 7: مسئولیت مدیریتطبق استانداردهای حسابداری ، این دوره زمانی، حداقل 12 ماه بعد از تاریخ ترازنامه را دربرمی گیرد.قضاوت در باره آینده ، طبعاً بر اساس اطلاعات موجود در زمان انجام قضاوت ، صورت می گیرد.رویدادهای آتی می تواند قضاوتی را که در زمان انجام آن معقول بوده است، نقض کند.برای توصیف موارد ابهام نسبت به توانایی واحدهای تجاری به ادامه فعالیت از اصطلاحاتی نظیر ابهام بااهمیت ،ابهام عمده یا جدی،و ابهام اساسی، استفاده شده است.

اسلاید 8: مسئولیت مدیریت در مقابل مسئولیت حسابرسمدیریت در زمان تهیه صورتهای مالی باید توان ادامه فعالیت واحد تجاری را ارزیابی کند.افزون براین، مدیریت مسئولیت دارد موارد افشای لازم درباره وضعیت تداوم فعالیت واحد مورد رسیدگی را مشخص کند.مسئولیت حسابرس ، بررسی مناسب بودن استفاده از فرض تداوم فعالیت در تهیه صورتهای مالی(توسط مدیریت واحد مورد رسیدگی است).افزون براین، حسابرس ملزم است در صورت وجود ابهامی عمده درباره مناسب بودن استفاده مدیریت از فرض تداوم فعالیت، لزوم تعدیل گزارش خود را مورد توجه ، و کفایت موارد افشا درباره وضعیت تداوم فعالیت را مورد بررسی قرار دهد.با این وجود حسابرس نمی تواند رویدادها یا شرایط آتی را که ممکن است موجب توقف فعالیت واحد مورد رسیدگی شود، پیش بینی کند، و از این رو عدم اشاره به ابهام درباره تداوم فعالیت در گزارش حسابرس، نمی تواند به عنوان تضمین توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت محسوب شود.

اسلاید 9: بررسی فرض تداوم فعالیت در خلال برنامه ریزی حسابرسی و اجرای روشهای برآورد خطرحسابرس هنگام برنامه ریزی حسابرسی و اجرای روشهای برآورد خطر ( از جمله کسب شناخت از واحد مورد رسیدگی ) رویدادها و شرایط مربوط به فرض تداوم فعالیت را مورد توجه قرار می دهد.این امر موجب انجام به موقع گفتگو با مدیریت و بررسی برنامه های مدیریت می شود.شناخت و آگاهی حسابرس از این رویدادها و شرایط ، ضمن تاثیر گذاری برارزیابی حسابرس از فرض تداوم فعالیت ، می تواند در ارزیابی خطرهای تحریف بااهمیت، سودمند واقع نشود.برای مثال، در صورتی که نشانه های قطع حمایت مالی واحد مورد رسیدگی از سوی اعتباردهندگان دیده شود ، مدیریت واحد مورد رسیدگی ممکن است به منظور جلوگیری از قطع این حمایتها به تحریف عمدی صورتهای مالی دست بزند.

اسلاید 10: روشهای حسابرسی اضافی در صورت شناسایی رویدادها و شرایطدر صورت شناسایی رویدادها یا شرایطی که بتواند تردیدی عمده در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ایجاد کند ، حسابرس باید روشهای حسابرسی اضافی را به اجرا درآورد.روشهای حسابرسی اضافی که برای کسب شواهد درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ضرورت خواهد یافت ، به نشانه های خاص خطر موجود، و حضور عوامل کاهنده مرتبط بستگی دارد.در هر صورت، اقدامات زیر را می توان از روشهای حسابرسی قابل استفاده در این شرایط برشمرد:الف) بررسی برنامه های مدیریت برای اقدامات آتی ، برمبنای ارزیابی مدیریت از تداوم فعالیت .تبصره 1 : برنامه های مدیریت برای اقدامات آتی شامل مواردی چون برنامه های نقد کردن داراییها یا کسب منابع مالی از راه استقراض می شود.

اسلاید 11: روشهای حسابرسی اضافی در صورت شناسایی رویدادها و شرایط ب ) گردآوری شواهد حسابرسی کافی و مناسب برای تایید یا رفع ابهام با اهمیت یا اساسی ،از راه اجرای روشهای حسابرسی لازم، از جمله بررسی هر نوع برنامه مدیریت و دیگر عوامل کاهنده.تبصره 2 : مثالهایی از دیگر روشهای حسابرسی لازم که در شرایطخاص می تواند مربوط باشد، عبارت است از تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود در باره انتظارات آتی مدیریت ، نظیر جریانهای نقدی و سود پیش بینی شده. پ ) دریافت تاییدیه مدیران کتبی در باره برنامه اقدامات آتی مدیریت.

اسلاید 12: مثالهایی از رویدادها یا شرایطی که می تواند تردیدی عمده درباره مناسب بودن فرض تداوم فعالیت ایجاد کندفهرست زیر، تمام موارد ممکن را دربرنمی گیرد، و وجود یک یا چند مورد از آنها نیز لزوماً به معنای وجود ابهام بااهمیت یا اساسی نیست.نشانه های مالیفزونی کل بدهیها بر کل داراییها یا فزونی بدهیهای جاری بر داراییهای جاری.نزدیک شدن سررسید بدهیهای با شرایط غیرقابل تغییر، که دورنمایی واقع بینانه برای پرداخت یا تمدید آنها وجود ندارد.اتکای بیش از حد بر استقراض کوتاه مدت برای تامین مالی داراییهای بلند مدت.قطع حمایت مالی از جانب دولت یا بستانکاران.فزونی جریانهای خروجی بر جریانهای ورودی وجوه نقد حاصل از عملیات ( طبق صورتهای مالی تاریخی یا پیش بینی شده ).نامساعد بودن نسبتهای مالی اصلی.زیانهای عمده عملیاتی.

اسلاید 13: مثالهایی از رویدادها یا شرایطی که می تواند تردیدی عمده درباره مناسب بودن فرض تداوم فعالیت ایجاد کندکاهش عمده در ارزش داراییهای مورد استفاده در ایجاد جریانهای وجوه نقد.نپرداختن سود سهام یا تاخیر طولانی در پرداخت آن.ناتوانی در پرداخت بموقع حسابهای پرداختنی.ناتوانی در رعایت شرایط مقرر در قراردادهای وام.تغییر شرایط خرید کالا و دریافت خدمات از اعتباری به نقدی.ناتوانی در تامین منابع مالی لازم برای تولید و عرضه محصول اصلی جدید یا انجام سایر سرمایه گذاریهای ضروری.

اسلاید 14: مثالهایی از رویدادها یا شرایطی که می تواند تردیدی عمده درباره مناسب بودن فرض تداوم فعالیت ایجاد کندنشانه های عملیاتیاز دست دادن مدیران کلیدی، بدون جایگزینی آنان.از دست دادن بازار عمده فروش محصولات، مجوز یا امتیاز ساخت مهم، یا تامین کننده اصلی کالا و خدمت.مشکلات کارگری یا کمبود مواد اولیه و قطعات مهم.

اسلاید 15: مثالهایی از رویدادها یا شرایطی که می تواند تردیدی عمده درباره مناسب بودن فرض تداوم فعالیت ایجاد کند سایر نشانه هاعدم رعایت الزامات مربوط به سرمایه.وجود دعاوی حقوقی در جریان ، علیه واحد مورد رسیدگی ، که در صورت رای به محکومیت واحد مزبور ، تحمل نتایج آن احتمالاً خارج از توان واحد مورد رسیدگی است.تغییر قوانین یا سیاستهای دولت به گونه ای که آثار مالی منفی بر واحد مورد رسیدگی داشته باشد.میزان اهمیت یک نشانه بخصوص می تواند توسط عوامل دیگری نظیر برنامه های مدیریت برای مقابله با یک معضل خاص کاهش، یا به دلیل وجود معضلات مرتبط دیگر، افزایش یابد.

اسلاید 16: بررسی ارزیابی مدیریتچنانچه مدیریت ارزیابی اولیه ای از توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت به عمل آورده باشد ، حسابرس هنگام اجرای روشهای برآورد خطر و به عنوان بخشی از برنامه ریزی حسابرسی، آن ارزیابی را مورد بررسی قرار می دهد.حسابرس همان دوره ای را که مدیریت واحد مورد رسیدگی از آن برای ارزیابی توانایی تداوم فعالیت طبق استانداردهای حسابداری استفاده کرده است، بررسی می کند.حسابرس باید مشخص کند که آیا مدیریت ، رویدادها یا شرایطی را شناسایی کرده است که به تنهایی یا در مجموع بتواند تردیدی عمده در توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ایجاد کند.

اسلاید 17: درخواست از مدیریت برای انجام ارزیابیاگر مدیریت تا مرحله برنامه ریزی حسابرسی ، هنوز ارزیابی اولیه ای به عمل نیاورده باشد، حسابرس دلایل استفاده مدیریت را از فرض تداوم فعالیت،جویا می شود.همچنین حسابرس از مدیریت درباره وجود رویدادها یا شرایطی که بتواند تردیدی عمده نسبت به استفاده از فرض تداوم فعالیت ایجاد نماید ، پرس و جو می کند.افزون بر این ، حسابرس ممکن است از مدیریت بخواهد ارزیابی خود را به عمل آورد، به ویژه اگر حسابرس، پیشتر موردی از رویدادها یا شرایط مربوط به فرض تداوم فعالیت را شناسایی کرده باشد.

اسلاید 18: درخواست از مدیریت برای گسترش دوره ارزیابیچنانچه ارزیابی مدیریت از توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت کمتر از دوازده ماه از تاریخ ترازنامه را دربرگیرد،حسابرس باید از مدیریت بخواهد دوره ارزیابی خود را تا دوازده ماه از تاریخ ترازنامه گسترش دهد.ارزیابی مدیریت از توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ، بخش اصلی بررسی فرض تداوم فعالیت توسط حسابرس است.

اسلاید 19: موارد قابل توجه در بررسی ارزیابی مدیریتحسابرس در بررسی ارزیابی مدیریت، موارد زیر را مورد توجه قرار می دهد:الف. فرآیند طی شده توسط مدیریت برای انجام ارزیابی.ب . مفروضات مبنای ارزیابی.پ . برنامه های مدیریت برای اقدامات آتی.ث . این که آیا همه اطلاعات مرتبطی که حسابرس از آن آگاه گردیده، در ارزیابی منظور شده است.اگر ارزیابی مدیریت بدون در نظرگرفتن رویدادها یا شرایطی که حسابرس از آن آگاه شده است، انجام شده باشد ، صرفنظر از آن که این رویدادها یا شرایط مربوط به دوره ارزیابی مدیریت یا بعد از آن باشد، حسابرس باید از مدیریت بخواهد اهمیت بالقوه آن رویدادها یا شرایط را بر فرض تداوم فعالیت مشخص کند.

اسلاید 20: موارد قابل توجه در بررسی ارزیابی مدیریتاگر چه مسئولیت حسابرس برای طراحی روشهای رسیدگی جهت یافتن نشانه های رویدادها یا شرایط ایجاد کننده تردید درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت برای دوره ای فراتر از دوره ارزیابی شده توسط مدیریت (حداقل 12 ماه از تاریخ ترازنامه) ، تنها به پرس و جو محدود می شود، اما زمانی که رویدادها یا شرایط شناسایی شده ای (زمان بندی شده یا غیره ) وجود دارد که احتمالاً بعد از دوره ارزیابی شده توسط مدیریت به وقوع خواهد پیوست ، حسابرس باید از مدیریت بخواهد دوره ارزیابی خود را گسترش دهد.

اسلاید 21: خودداری مدیریت از انجام یا گسترش ارزیابیچنانچه مدیریت با وجود درخواست حسابرس ، تمایلی به انجام ارزیابی یا گسترش آن نداشته باشد،حسابرس باید لزوم تعدیل گزارش خود را به دلیل وجود محدودیت در دامنه رسیدگی، در نظر بگیرد.اگر از نظر حسابرس ، درخواست از مدیریت برای انجام یا گسترش ارزیابی ضروری باشد ، و مدیریت تمایلی به انجام این کار نداشته باشد ، حسابرس مسئولیتی برای جبران عدم ارزیابی توسط مدیریت ندارد.بنابراین، ممکن است محدودیتی در دامنه رسیدگی به وجود آید که برای ارائه اظهار نظر مشروط یا عدم اظهار نظر کفایت کند.

اسلاید 22: ارزیابی حسابرس از وجود یا نبود شواهد کافی و مناسب برای بکارگیری فرض تداوم فعالیتحسابرس باید امکان کسب شواهد کافی و مناسب برای بکارگیری فرض تداوم فعالیت ، توسط مدیریت واحد مورد رسیدگی را ارزیابی کند.در برخی موارد ، حسابرس ممکن است با وجود عدم ارزیابی توسط مدیریت، راساً در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت متقاعد شود.برای مثال، امکان دارد واحد مورد رسیدگی دارای سابقه ای سودآور بوده و به آسانی به منابع مالی دسترسی داشته باشد.در سایر موارد ، در صورت نبود ارزیابی مدیریت ، حسابرس ممکن است نتواند وجود تردید عمده در توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت را تایید یا رد کند.

اسلاید 23: نتیجه گیری و گزارشگری حسابرسیبراساس شواهد حسابرسی به دست آمده ، مشخص کنید آیا رویدادها یا شرایطی وجود دارد که به تنهایی یا در مجموع بتواند تردیدی عمده در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت، ایجاد کند.

اسلاید 24: وجود ابهام نسبت به تداوم فعالیتدر صورت وجود ابهامی بااهمیت درباره تداوم فعالیت و افشای کافی آن در صورتهای مالی، اظهار نظر مقبول ارائه کنید، اما با افزودن یک بند ( بعد از بند اظهار نظر و بدون تاثیر بر آن ) ، برای توضیح ابهام با اهمیت در باره رویدادها یا شرایطی که ممکن است به تردیدی عمده در مورد توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت بینجامد ، با اشاره به یادداشت توضیحی صورتهای مالی که موارد زیر را افشا می نماید، گزارش خود را تعدیل کنید: الف .توصیف کافی رویدادها یا شرایط اصلی ایجاد کننده تردید عمده درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت. ب . برنامه های مدیریت برای رویارویی با این رویدادها یا شرایط. پ . توضیح مناسب درباره ابهام بااهمیت مربوط به رویدادها یا شرایط مذکور، و این که در نتیجه ، واحد مورد رسیدگی ممکن است قادر به بازیافت داراییها و تسویه بدهیهای خود، در روال عادی عملیات تجاری نباشد.

اسلاید 25: وجود ابهام نسبت به تداوم فعالیتدر صورت عدم افشای کافی ابهامی با اهمیت در صورتهای مالی، اظهار نظر مشروط ارائه کنید.(گزارش باید به روشنی بیانگر این واقعیت باشد که ابهامی با اهمیت وجود دارد که ممکن است تردیدی عمده در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ایجاد کند.)در صورت وجود ابهامی اساسی یا موارد متعدد ابهام با اهمیت که در مجموع اساسی تلقی می شود، صرفنظر از افشا یا عدم افشای موضوع در یادداشتهای همراه صورتهای مالی، عدم اظهار نظر ارائه کنید.

اسلاید 26: مناسب نبودن فرض تداوم فعالیتاگر از نظر شما، واحد مورد رسیدگی قادر به ادامه فعالیت نباشد، اما صورتهای مالی برمبنای تداوم فعالیت تهیه شده باشد، با توجه به میزان اهمیت و حسب مورد، اظهارنظر مشروط یا اظهارنظر مردود ارائه کنید.

اسلاید 27: عدم تمایل مدیریت به انجام ارزیابی یا گسترش آنچنانچه مدیریت با وجود درخواست شما، تمایلی به انجام ارزیابی یا گسترش آن نداشته باشد، لزوم تعدیل گزارش خود را به دلیل وجود محدودیت در دامنه رسیدگی، بررسی کنید.

اسلاید 28: مثالی از بند تاکید برمطلب خاص برای ابهام مربوط به تداوم فعالیت، درصورتی که به اندازه کافی افشا شده باشددر مواردی که حسابرس ، افشای اطلاعات در یادداشتهای صورتهای مالی را کافی بداند ، نمونه بند توضیحی که بعد از بند اظهارنظر درج می شود به شرح زیر است:”همان گونه که در یادداشت توضیحی . . . صورتهای مالی آمده، شرکت طی سالهای اخیر ، زیانهای قابل ملاحظه ای متحمل شده ، به گونه ای که زیان انباشته شرکت در تاریخ ترازنامه متجاوز از . . . برابر سرمایه شده و جمع بدهیهای جاری شرکت، نسبت به جمع داراییهای جاری آن، معادل مبلغ . . . ریال فزونی یافته است. این موضوع به همراه سایر موارد مندرج در یادداشت مزبور، نشان دهنده ابهامی با اهمیت است که نسبت به تداوم فعالیت شرکت به ادامه فعالیت ، تردیدی عمده ایجاد می کند.“

اسلاید 29: یادداشت توضیحی مربوط به ابهام درباره تداوم فعالیتدر صورتی که استفاده از فرض تداوم فعالیت مناسب باشد، اما ابهامی با اهمیت وجود دارد، حسابرس باید افشای کافی موضوع در صورتهای مالی را مورد توجه قرار دهد.افشای کافی مستلزم موارد زیر است: الف . توصیف کافی رویدادها یا شرایط اصلی ایجاد کننده تردید عمده در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت. ب . توضیح مناسب درباره ابهام با اهمیتی که تردیدی عمده نسبت به توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت، به عنوان واحدی دایر ایجاد کرده است و توصیف اهمیت آن نسبت به صورتهای مالی. برای مثال، واحد مورد رسیدگی ممکن است نتواند داراییها و بدهیهای خود را در جریان عادی فعالیتهای تجاری بازیافت و تسویه کند. توصیف اهمیت ابهام مذکور نسبت به صورتهای مالی می تواند شامل این توضیح نیز باشد که صورتهای مالی فاقد تعدیلاتی است که در صورت احراز ناتوانی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت، به عنوان واحدی دایر ، ضرورت می یافت. پ . توضیح کافی برنامه های مدیریت برای برخورد با رویدادها یا شرایط اصلی ایجاد کننده تردید عمده درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت.

اسلاید 30: عدم کفایت اطلاعات افشا شده درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیتدر صورت وجود ابهام با اهمیت در باره تداوم فعالیت و عدم افشای کافی آن در صورتهای مالی، حسابرس باید اقدامات زیر را انجام دهد: الف . اظهارنظر مشروط ارائه کند. ب . در گزارش خود به روشنی به این واقعیت اشاره کند که ابهامی با اهمیت وجود دارد که ممکن است در باره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت ، تردیدی عمده ایجاد کند. پ . رویدادها یا شرایط اصلی ایجاد کننده تردید عمده را توصیف و در عین حال بیان نماید که صورتهای مالی و یادداشتهای توضیحی آن ، این اطلاعات را افشا نکرده است.

اسلاید 31: عدم کفایت اطلاعات افشا شده درباره توانایی واحد مورد رسیدگی به ادامه فعالیت• نمونه ای از بند مربوط در مواردی که اظهارنظر مشروط ارائه می شود، به شرح زیر است: بخش عمده اقساط سر رسید شده تسهیلات بانکی تا تاریخ 31خرداد 2x13 ( تاریخ پایان قرارداد تسهیلات ) پرداخت نشده و تا تاریخ این گزارش ، شرکت موفق به تمدید مهلت باز پرداخت آن یا کسب منابع مالی جایگزین نگردیده است. این وضعیت نشان دهنده وجود ابهامی با اهمیت است که می تواند نسبت به توانایی شرکت به ادامه فعالیت، تردیدی عمده ایجاد کند و بنابراین، ممکن است شرکت قادربه بازیافت داراییها و تسویه بدهیها ، در روال عادی فعالیت تجاری خود نباشد. این واقعیت در صورتهای مالی افشا نشده است. به نظر این موسسه، باستثنای آثار مورد مندرج دربند بالا،صورتهای مالی یادشده در بالا،وضعیت مالی شرکت . . . در تاریخ 29 اسفند ماه 1x13و نتایج عملیات و جریان وجوه نقد آن را برای سال مالی منتهی به تاریخ مزبور، از تمام جنبه های با اهمیت، طبق استانداردهای حسابداری ، به نحو مطلوب نشان می دهد.

اسلاید 32: مناسب بودن فرض تداوم فعالیتاگر حسابرس به این نتیجه برسد که شواهد کافی و مناسبی وجود دارد که مناسب بودن فرض تداوم فعالیت را نشان می دهد، باید گزارش حسابرسی خود را به صورت ”اظهارنظر مقبول“ ارائه کند.استانداردهای حسابداری و نیز بخش 57 استانداردهای حسابرسی اطلاعات لازم الافشا را برای مواردی که ابهامی با اهمیت درباره وضعیت تداوم فعالیت وجود ندارد ، مشخص نکرده است. ] در برخی صورتهای مالی نمونه تهیه شده در ایران، تنها به تهیه صورتهای مالی براساس فرض تداوم فعالیت اشاره می شود.[

اسلاید 33: نامناسب بودن فرض تداوم فعالیتهرگاه مدیریت واحد مورد رسیدگی به این نتیجه برسد که استفاده از فرض تداوم فعالیت در تهیه صورتهای مالی نامناسب است، تهیه صورتهای مالی بر مبنای توقف فعالیت ضرورت می یابد.چنانچه براساس روشهای اضافی اجرا شده و اطلاعات به دست آمده، مشخص شود که مبنای توقف فعالیت مناسب بوده، و افشای کافی به عمل آمده است، حسابرس می تواند اظهارنظر مقبول ارائه ، و برای جلب نظر استفاده کنندگان به مبنای مورد استفاده ، یک بند تاکید بر مطلب خاص، به گزارش خود اضافه کند.چنانچه به نظر حسابرس، واحد مورد رسیدگی قادر به ادامه فعالیت نباشد اما صورتهای مالی بر مبنای فرض تداوم فعالیت تهیه شده باشد ، حسابرس باید صرفنظراز افشا یا عدم افشای موضوع دریادداشتهای توضیحی صورتهای مالی، حسب مورد، نظر مشروط یا مردود ارائه کند.

اسلاید 34: تاخیرقابل توجه درامضا یا تایید صورتهای مالیدر مواردی که تاخیر قابل توجهی در امضا یا تایید صورتهای مالی توسط مدیریت صورت می گیرد ، حسابرس دلایل این تاخیر را مورد توجه قرار می دهد.این تاخیر می تواند مربوط به رویدادها یا شرایطی باشدکه برارزیابی تداوم فعالیت موثر است.اگرحسابرس به این نتیجه برسدکه این تاخیر با رویدادها یا شرایط مذکور مرتبط است، آنگاه لزوم اجرای روشهای اضافی ، و اثر آن بر نتیجه گیری خود درباره وجود ابهام با اهمیت را مورد توجه قرار می دهد.

اسلاید 35: چشم انداز بخش عمومیدر حسابرسی سازمانهای دولتی یا عمومی که از بودجه دولت بهره می برند، عموماً مناسب بودن فرض تداوم فعالیت زیر سوال نمی رود.با این وجود ، در صورت نبود برنامه های حمایتی یا قطع حمایت های دولت، تداوم فعالیت درمعرض خطر قرار می گیرد، که در این صورت مفاد بخش 57 استانداردهای حسابرسی، راهنمای مفیدی برای بررسی و برخورد با این موارد محسوب می شود.با تبدیل سازمانهای دولتی به شرکتهای دولتی یا خصوصی سازی ، موضوع تداوم فعالیت از اهمیت بیشتری در بخش عمومی برخوردار خواهد شد.