اقتصاد و مدیریت کشاورزی

اقتصاد و مدیریت کشاورزی

اسلاید 1: اقتصاد و مديريت كشاورزيبنام خدا

اسلاید 2: سر فصل درس:1- كليات (تعريف علم اقتصاد، قانون كميابي، احتياج، امكانات توليد، عوامل توليد، تعريف و هدف اقتصاد كشاورزي)2- اهميت و نقش كشاورزي در اقتصاد ايران( ويژگيهاي كشاورزي سنتي، سهم كشاورزي در درآمد ملي، رشد بخش كشاورزي)3- اصول اقتصاد توليد در كشاورزي (توابع توليد، هزينه و سود)4- عرضه و رفتار توليد كننده ( عرضه محصولات كشاورزي و عوامل مؤثر)5- تقاضا و رفتار مصرف كننده( تقاضابراي محصولات كشاورزي و عوامل مؤثر) 6- تعادل بازار7- مباحثي در مديريت واحدهاي كشاورزي

اسلاید 3: منابع:1- بخشوده، م. و اكبري،الف.(1382)، اقتصاد كشاورزي، انتشارات دانشگاه شهيد باهنر كرمان.2- سلطاني، غ. و نجفي، ب. (1373)، اقتصاد كشاورزي، انتشارات مركز نشر دانشگاهي.3- كوپاهي، م. (1373)، اصول اقتصاد كشاورزي، انتشارات دانشگاه تهران.4- Hill,B. 1990, An Introduction to Economics for Students of Agriculture, 2nd ed., Pergamon Press.5- Cramer, G., Jensen, C. and Southgate, D. 2001, Agricultural Economics and Agribusiness, 8th ed., John Wiley and Sons Inc.

اسلاید 4: تعريف مفاهيم اوليه اقتصادي:محصولات توليد شده( ستاده) Output:1- كالاها2- خدماتعوامل و منابع توليد (نهاده) Input:به مجموعه عناصري كه باعث ايجاد كالاها و خدمات مي‌شوند.مهمترين عوامل و منابع توليد كشاورزي عبارتند از: 1- زمين2- نيروي كار اعم از خانوادگي يا مزدبگير3- سرمايه بويژه ماشين‌آلات مانند تراكتور و كمباين4- آب5- بذر6- سم و كود7- مديريت

اسلاید 5: فرآيند توليدعوامل توليدمنابع توليدنهاده InputمحصولاتستادهOutputفرآيند توليد

اسلاید 6: اقتصاد در لغت به معناي صرفه جويي و ميانه روي است.مانند هر علم ديگري تعاريف متعددي دارد.در يك تعريف ساده و نسبتاً جامع”اقتصاد علم تخصيص عوامل توليدكمياب بين يك سري فعاليتهاي رقيب، به منظور رفع خواسته‌هاي نامحدود انسان است.”تعريف علم اقتصاد ((Economics

اسلاید 7: خواسته هاي نا محدود: (Unlimited Needs)عوامل توليد كمياب: (Scarcity)فعاليتهاي رقيب: (Competitive Activities)تخصيص: (Allocation)اجزاء مهم درتعريف علم اقتصاد:

اسلاید 8: علل پيدايش علم اقتصاد:محدود بودن عوامل توليدرشد روز افزون جمعيتافزايش نيازهاي نا محدود و متنوعپيشرفت تكنيك هاي توليد، توزيع و بازاريابي

اسلاید 9: تقسيم بندي هاي علم اقتصاد:اقتصاد خرد: (Micro Economics)رفتار و كردار اقتصادي افراد، گروهها و سازمانها را به صورت انفرادي مورد بحث و بررسي قرار مي‌دهد. مباحث اين حيطه از علم اقتصاد شامل: چگونگي تركيب عوامل توليد، چگونگي تغيير شكل عوامل توليد و توليد محصول، تعيين قيمت كالا در بازار، ميزان عرضه و تقاضاي محصول به بازار و ... براي يك توليد كننده يا يك مصرف كننده منفرد.اقتصاد كلان: (Macro Economics)رفتارهاي اقتصادي در سطح جامعه يا ملي را مورد بررسي قرار مي‌دهد. مسائلي مانند: مصرف كل، سرمايه گذاري كل، درآمد ملي، وضعيت اشتغال، تورم و ...

اسلاید 10: تقسيم بندي هاي علم اقتصاد:اقتصاد اثباتي: (Positive Economics) زماني كه در اقتصاد از بررسي‌هاي واقعي بحث مي‌شود و به نحوي روابط علي و معلولي مابين پديده هاي اقتصادي مورد مطالعه قرار مي‌گيرد و احياناً به پيش بيني رفتار متغيير‌هاي اقتصادي پرداخته مي‌شود، مطالعه در محدوده اقتصاد اثباتي است. در اقتصاد اثباتي عمدتاً بحث هستها و نيستها مطرح مي‌گردد اقتصاد دستوري: (Normative Economics) زماني كه در اقتصاد بحث توصيه‌ها، تجويز‌ها و مصلحت انديشي‌ها مطرح مي‌شود، در محدوده اقتصاد دستوري خواهيم بود. در اقتصاد دستوري عمدتاً بحث بايدها و نبايدها مطرح مي‌شود

اسلاید 11: از آنجا كه بخش كشاورزي تامين كننده ضروري ترين مايحتاج انسان يعني مواد غذايي است و با توجه به اينكه مسئله كميابي و نيازهاي روز افزون به محصولات كشاورزي در اين بخش نيز وجود دارد لذا بايستي علم اقتصاد در كشاورزي نيز به كار گرفته شود. اقتصاد كشاورزي : شاخه‌اي از علم اقتصاد است كه از طريق آن عوامل توليد كمياب كشاورزي بين محصولات مختلف آن تخصيص مي يابد. تعريف اقتصاد كشاورزي و ضرورت مطالعه آن:

اسلاید 12: مهمترين سئوالاتي كه اقتصاددانان كشاورزي در صدد پاسخگويي به آن هستند عبارتست از:1-چه محصولي و چقدر توليد شود؟2- چگونه توليد شود؟3- كالاها و خدمات توليد شده چگونه توزيع شوند؟سئوالات اصلي علم اقتصاد كشاورزي

اسلاید 13: تعريف: امكانات توليد عبارت است از مكان هندسي تركيبهاي مختلف دو محصول Y1 و Y2 كه در شرايط ثابت با مقدار مشخصي نهاده توليد به دست مي‌آيد.فروض:1- نهاده هاي توليد در اشتغال كامل مي‌باشند.2- سطح تكنولوژي توليد ثابت است.امكانات توليد: (Production Possibility)dy2dY1محصول Y2محصول Y1امكانات توليد 2800A-232525725B-322522550C-452518075 D-6525115100E-115250125F

اسلاید 14:

اسلاید 15: شكل خاص منحني مقعر نسبت به نقطه مختصات است و ناشي از قانون افزايش نسبي هزينه ها استاين قانون بيانگر آن است كه براي توليد مقادير بيشتر از يك كالا يا خدمت بايستي همواره از مقدار بيشتري از كالا يا خدمت ديگر صرف نظر نمود.البته اين در حالي است كه عوامل توليد در دسترس و همچنين سطح تكنولوژي موجود در حد معين و ثابتي فرض شود.اين قانون از قانون بازده نزولي ناشي مي شود.قانون افزايش نسبي هزينه ها

اسلاید 16: تعريف هزينه فرصت: (Opportunity Cost )هزينه فرصت از دست رفته كه اختصاراً هزينه فرصت يا هزينه موقعيت نيز گفته مي‌شود، عبارت است از بالاترين ارزش ساير كالاها يا خدماتي كه بايستي جهت دستيابي به مقدار مشخصي از يك كالا يا خدمت مورد نظر از دست برود.Y1Y2هزينه فرصت125-28025-23E50-55D75-100C100-165B125-280A

اسلاید 17: هزينه فرصتاين اصل در اقتصاد از اهميت ويژه اي برخوردار است و مربوط به تصميم گيري مي شود.بر اساس اين اصل، نهاده را بايد در توليد محصولي به كار برد كه عايدي ناشي از توليد آن كمتر از هزينه فرصت آن نباشد.

اسلاید 18: فصل دوم: اهميت و نقش بخش كشاورزي در اقتصاد ايران

اسلاید 19: 1- كشاورزي سنتي: Traditional Agriculture 2- كشاورزي مدرن: Modern Agriculture 3- كشاورزي در حال انتقال : Transitional Agriculture انواع كشاورزي از ديدگاه توسعه اقتصادي:

اسلاید 20: 1- بهره وري پايين 2- نهاده‌هاي توليد را خود توليد مي‌كنند.3- خود مصرفي4- وابستگي بيشتر به آب وهوا5- نسبت به تغييرات اقتصادي وقيمت حساس نيست.6- هزينه هاي متغيير كم است.(كود ، سم، بذر، كارگر، ...)7- وجود بيكاري آشكار و پنهانكشاورزي سنتي و ويژگيهاي آن:

اسلاید 21: اشتغال Employment:اشتغال كامل Full Employment : به وضعيتي اطلاق مي‌شود كه افرادي كه به سن فعاليت اقتصادي رسيده‌اند و قادر و حاضر به كار كردن هم هستند در جامعه مشغول به كار باشند.براي تبيين وضعيت اشتغال در يك جامعه، افراد يك جامعه را در يك تقسيم بندي كلي به سه گروه تقسيم مي‌كنند:1- افراد زير 15 سال2- افراد بالاي 60 سال3- افرادي كه در حد فاصل دو رده سني فوق هستند.دو گروه اول قادر به انجام كار نيستند، بنابراين به عنوان نيروي كار جامعه محسوب نمي‌شوند و تنها گروه سوم هستند كه به عنوان نيروي كار جامعه محسوب مي‌شوند.نيروي كار خود به دو دسته تقسيم مي شود:1- غير فعال: به افرادي گفته مي‌شود كه بنا به دلايل حقوقي و ضعف جسماني قادر به انجام كار نيستند. دانشجويان، معلولان2- فعال: به افرادي كه حاضر و قادر به كار كردن مي باشند كه ممكن است شاغل يا بيكار باشند.بيكاران به افرادي گفته مي‌شود كه حاضر و قادر به كار كردن هستند ولي كار مناسب خود را پيدا نمي‌كنند.تعريف برخي مفاهيم اقتصاد كلان:

اسلاید 22: اشتغال Employment:انواع بيكاري:1- بيكاري فصلي : مانند بخش كشاورزي 2- بيكاري ساختاري: ماننداتوماسيون3- بيكاري دوره‌اي: ناشي از مسايل اقتصادي مانند ركود 4- بيكاري اصطكاكي: مانند مهاجرت نيروي كار كه در يك فاصله زماني مهاجرت باعث بيكاري نيروي كار يا از دست دادن شغل مي‌شود.نرخ بيكاري: 100 * نيروي كار فعال(شاغل+ بيكار) / نيروي كار بيكار = نرخ بيكاريتعريف برخي مفاهيم اقتصاد كلان:

اسلاید 23: تورم Inflation :عبارت است از افزايش بي رويه سطح عمومي قيمتها در يك دوره زماني مشخص مانند يكسالدلايل بوجود آمدن تورم:1- فزوني تقاضا نسبت به عرضه2- افزايش هزينه‌هاي توليد: مثلاً تشكيل اتحاديه‌هاي كارگري و افزايش دستمزد نيروي كار. افزايش قيمت آب، برق، گاز، بنزين3- وقتي حجم پول در گردش جامعه(نقدينگي) بيش از ارزش واقعي توليدات يك جامعه باشد.4- نقص مكانيسم‌ها و بنيانهاي تعيين قيمت مانند نقص در شبكه ارتباطي و اطلاع رسانيمعيار سنجش تورم در جامعه نرخ تورم است.Pt شاخص قيمت در سال tتعريف برخي مفاهيم اقتصاد كلان:

اسلاید 24: تعريف توليد ناخالص ملي: Gross National Product (GNP)عبارت است از ارزش پولي كليه كالاها و خدمات نهايي كه در يك دوره زماني مشخص مانند يكسال بوسيله شهروندان يك كشور توليد مي‌شود.تعريف توليد ناخالص داخلي: Gross Domestic Product (GDP)ارزش پولي كليه كالاها و خدمات نهايي است كه در يك دوره زماني مشخص مانند يكسال در محدوده جغرافيايي يك كشور توليد مي‌شود و ممكن است بوسيله شهروندان آن كشور يا خارجيان مقيم آن كشور صورت گرفته باشد.تعريف رشد اقتصادي: Economic Growthعبارت است از تغييري كه در GNP يا GDP در يك دوره زماني مشخص صورت مي‌گيرد و معيار سنجش آن نرخ رشد اقتصادي است.تعريف برخي مفاهيم اقتصاد كلان:

اسلاید 25: تعريف توسعه اقتصادي: Economics Developmentمجموعه‌اي از تغييرات در كل نظام اقتصادي است كه نيازهاي اساسي جامعه را تامين مي‌كند و زندگي بهتري از لحاظ مادي و معنوي براي فرد ايجاد مي‌نمايد.نيازهاي اساسي جامعه Basic needs: 1- غذا 2- پوشاك 3- مسكن 4- آموزش 5- بهداشتنقش كشاورزي در فرآيند توسعه اقتصادي

اسلاید 26: نقش كشاورزي در فرآيند توسعه اقتصاديدر فرآيند توسعه اقتصادي لازم است علاوه بر رشد اقتصادي معيارهاي ديگري نيز تغيير كند. اين معيارها عبارتند از:1-كاهش فقر2-كاهش مرگ و مير3-كاهش نرخ رشد جمعيت4-توزيع عادلانه درآمددر صورتي كه اين معيارها به همراه رشد اقتصادي در يك كشور صورت بگيرد آن كشور در حال توسعه است.البته علاوه بر توسعه اقتصادي بايد توسعه سياسي و فرهنگي هم صورت بگيرد5- افزايش دامنه انتخاب مردم و ميزان مشاركت آنها.

اسلاید 27: در مراحل اوليه توسعه بخش كشاورزي يك بخش سنتي است. در مراحل توسعه اين كشاورزي سنتي بايد به كشاورزي مدرن و مبتني بر بازار تبديل شود و مساعدتهاي زير را در رابطه با ساير بخشهاي اقتصاد داشته باشد.1- مساعدت مواد غذايي و مواد خام صنعتي2- مساعدت عوامل توليد3- مساعدت ارز خارجي4- مساعدت بازارمساعدتهاي بخش كشاورزي در جريان توسعه اقتصادي:

اسلاید 28: تجربه نشان مي‌دهد كه به همراه توسعه اقتصادي دو اتفاق در طول زمان اتفاق مي‌افتد:1-كاهش در صد جمعيت و نيروي فعال در كشاورزي.2-كاهش سهم بخش كشاورزي در توليد ناخالص ملي.جايگاه بخش كشاورزي در اقتصاد ايران:

اسلاید 29: نمودار سهم بخش كشاورزي در توليد ناخالص داخلي

اسلاید 30: جايگاه بخش كشاورزي در اقتصاد ايران: سهم بخشهای مختلف اقتصاد از تولید ناخالص ملی

اسلاید 31: جايگاه بخش كشاورزي در اقتصاد ايران: سهم بخشهای مختلف اقتصاد از تولید ناخالص ملی

اسلاید 32: جايگاه بخش كشاورزي در اقتصاد ايران: صادرات و واردات محصولات کشاورزی (1000 دلار)

اسلاید 33: واردات گندم ایران بر حسب میلیون تن

اسلاید 34: اصول اقتصاد توليد در كشاورزيفصل سوم

اسلاید 35: كل محصول مربوط به يك كالاي مشخص(مانند گندم) در درون يك واحد توليدي (مانند يك مزرعه) را اصطلاحاً توليد كل مي‌گويند. Y1 , Y2 , … , Yn اين مفهوم براي محصولات مختلف غير قابل جمع است.در صورت نياز به جمع نمودن مقدار توليد محصولات مختلف لازم است ابتدا توليد فيزيكي به ارزش تبديل شود و سپس با هم جمع شوند كه به اين مفهوم “ارزش توليد كل” يا Value of Total Product (VTP) مي‌گويند.توليد كل: Total (Physical) Product (TPP)

اسلاید 36: كل ارزش پولي محصول يا محصولات يك واحد توليدي يا خدماتي درآمد كل مي باشد و از نظر مقداري با ارزش توليد كل برابر است. در آمد كل Total Revenue (TR)

اسلاید 37: اگر كليه هزينه‌هاي توليد از درآمد كل كسر شود، سود (زيان) محاسبه مي‌شود.سود: Profit ( )اصولاً در كليه بحثهاي اقتصاد توليد كشاورزي فرض بر اين است كه توليد كننده به دنبال حداكثر كردن سود يا حداقل نمودن زيان است.

اسلاید 38: تابع f عبارت است از قاعده و قانوني كه به ازاي هر مقدار از يك متغيير (مانند X) فقط و فقط يك مقدار به f(X) نسبت داده مي‌شود. تابع : Functionبرخي توابع عبارتند از:- تابع خطي- تابع درجه دوم- تابع درجه n- تابع كسري

اسلاید 39: تابع توليد تابعي است كه رابطه بين مقدار عوامل توليد و مقدار محصول توليد شده را با فرض ثابت بودن ساير عوامل، نشان مي‌دهد. به عبارت ديگر رابطه رياضي بين محصول و عوامل توليد را تابع توليد مي‌گويند. تابع توليد : Production Function همانگونه كه قبلاً گفته شد در كوتاه مدت بعضي عوامل توليد ثابتند. بنابراين شكل كلي توابع توليد در كوتاه مدت به صورت زير خواهد بود.در تابع فوق تا نهاده هاي متغيير و نهاده‌هاي ثابت بوده و علامت” | “ جهت تمايز بين نهاده‌هاي فوق به كار رفته است.

اسلاید 40: نهاده يا عامل توليد ثابت، به آن دسته از نهاده‌ها اطلاق مي شود كه:مقدار به كار گرفته شده از آنها بستگي به حجم توليد ندارد، به عبارت ديگر در طول پروسه توليد بدون تغيير باقي مي‌مانند. براي مثال در يك فصل زراعي، زمين عامل توليد ثابت است يا در يك واحد دامي، ساختماني كه براي دامداري ساخته شده است نهاده ثابت است.نهاده ثابت و نهاده متغيير: همانگونه كه قبلاً گفته شد در كوتاه مدت بعضي عوامل توليد ثابتند. اما در بلند مدت كليه عوامل متغيير خواهند بود.در اقتصاد معمولاً به كمتر از يك سال كوتاه مدت، از يك تا 5 سال ميان مدت و بيش از 5 سال بلند مدت اطلاق مي‌شود.

اسلاید 41: تابع توليد : Production Functionدر ساده ترين حالت فرض مي‌شود كه تنها يك نهاده متغيير وجود دارد و ساير نهاده‌ها ثابت هستند. به عنوان مثال اگر فرض كنيم كه تنها عامل توليد متغيير كود شيميايي (X1) باشد، آنگاه تابع توليد يك متغييره را به صورت زير نمايش مي‌دهيم.بديهي است در بلند مدت كه كليه نهاده‌ها متغييرند، تابع توليد به صورت كلي زير خواهد بود

اسلاید 42: ميانگين توليد هر واحد نهاده متغيير را توليد يا محصول فيزيكي متوسط گويند. كه با AP يا APP نمايش داده مي‌شود. بر اساس اين تعريف توليد متوسط نهاده متغيير در توليد محصول مورد نظر از رابطه زير بدست مي‌آيد. توليد متوسط : Average (Physical) Product

اسلاید 43: مقدار محصول ناشي از به كارگيري آخرين واحد نهاده متغيير را توليد نهايي مي‌گويند. به عبارت ديگر تغيير در توليد كل در اثر تغيير در مقدار نهاده متغيير را توليد نهايي آن ميزان نهاده مي‌گويند. توليد نهايي : Marginal Product بديهي است در صورتي كه فاصله بين دو نقطه روي منحني توليد كل به سمت صفر ميل نمايد رابطه توليد نهايي به صورت ذيل در مي‌آيد كه در واقع مشتق Y (تابع توليد نسبت به X ) است.

اسلاید 44: 1- نمايش رياضي2- نمايش نموداري3- جدولروشهاي نمايش تابع توليد:

اسلاید 45: مثال تابع توليد :

اسلاید 46: مثال نمودار توليد كل:

اسلاید 47: به مثال 1 توجه كنيد

اسلاید 48: Number of farm workersWheat production per year from a particular farmTonnes of wheat produced per yearNumber of workers 012345678 TPP 0 310243640424240

اسلاید 49: Number of farm workersTonnes of wheat produced per yearNumber of workers 012345678 TPP 0 310243640424240Wheat production per year from a particular farm

اسلاید 50: Wheat production per year from a particular farmNumber of farm workersTonnes of wheat produced per yearTPPbDiminishing returnsset in heredMaximum output

اسلاید 51: Number offarm workers (L)Tonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearNumber offarm workers (L)DTPP = 7DL = 1MPP = DTPP / DL = 7Wheat production per year from a particular farm

اسلاید 52: Tonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearMPPNumber offarm workers (L)Number offarm workers (L)Wheat production per year from a particular farm

اسلاید 53: Tonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearAPPMPPAPP = TPP / LNumber offarm workers (L)Number offarm workers (L)Wheat production per year from a particular farm

اسلاید 54: bbTonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearAPPMPPDiminishing returnsset in hereNumber offarm workers (L)Number offarm workers (L)Wheat production per year from a particular farm

اسلاید 55: Tonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearAPPMPPbddNumber offarm workers (L)Number offarm workers (L)MaximumoutputbWheat production per year from a particular farm

اسلاید 56: ccTonnes of wheat per yearTPPTonnes of wheat per yearAPPMPPbbddNumber offarm workers (L)Number offarm workers (L)Slope = TPP / L= APPWheat production per year from a particular farm

اسلاید 57: اين قانون بيان مي دارد كه: پس از سطح مشخصي از توليد، زماني كه واحدهاي بيشتري از نهاده متغيير به مقدار ثابتي از ساير نهاده‌ها اضافه مي‌شود، افزايش در توليد كل به ازاي يك واحد نهاده اضافي كاهش مي‌يابد. سطح مشخص توليدي كه اين قانون از آنجا آغاز به كار مي‌كند نقطه حداكثر توليد نهايي و نقطه عطف در تابع توليد كل است. قانون بازده نزولي:

اسلاید 58: به مثال 2 توجه كنيد

اسلاید 59: Production Function One in Tabular Form

اسلاید 60: Terms to KnowTotal Physical Product TPP or YAverage Physical Product APP or Y/XMarginal Physical Product MPP or  Y/  X

اسلاید 61: First Production Function, APP

اسلاید 62: First Production Function, APPMaximumAPP

اسلاید 63: First Production Function, with MPP

اسلاید 64: APP and the Geometry of ProductiontextinputoutputY Xslope is riseover run

اسلاید 65: MPP and the Geometry of ProductiontextinputoutputTangent lines

اسلاید 66: APP = MPP when APP is at its maximumtextinputoutput

اسلاید 67: MPP as a secanttextinputoutputYX

اسلاید 68: Where is the maximum MPP?textinputoutputmax MPP at inflectionpoint

اسلاید 69: Law of Diminishing ReturnsAs the number of units of the variableinput increases, other inputs held constant, after a point the MPP of thevariable input starts to decline.Note: This law refers to marginal physicalproduct. Eventually, MPP will fall.

اسلاید 70: RepeatThe Law of Diminishing Returns refersto marginal physical product, nottotal physical product.

اسلاید 71: Where do diminishing returns begin?textinputoutputat max MPP

اسلاید 72: Three Stages of ProductionWe divide the production function intothree stages of production.

اسلاید 73: Stage IAPP is increasingMPP > APPTPP is increasing

اسلاید 74: Stage IIAPP is decreasingMPP < APPTPP is increasing

اسلاید 75: Stage IIIAPP is decreasingMPP < 0TPP is decreasing

اسلاید 76: Graph of three stagestext stage 1stage 2stage 3

اسلاید 77: At stage bordersAt the border of stage I and II, MPP = APPis at a max.At the border of stage II and III, MPP = 0and TPP is at a max..

اسلاید 78: APP, MPP, and three stagesMPPAPPstage 1stage 2stage 3

اسلاید 79: ناحيه 1:1- APPصعودي است.2- MPP > APP3- TPPصعودي است.نواحي سه گانه توليد: ناحيه 3:1- APPنزولي است.2- MPP < 03- TPP نزولي است. ناحيه 2:1- APPنزولي است.2- MPP < APP3- TPPصعودي است.

اسلاید 80: مرز ناحيه 1 و 2 :1- APPماكزيمم است.2- MPP = APPمرز نواحي توليد: مرز ناحيه 2 و 3:1- TPPماكزيمم است.2- MPP = 0 نقطه عطف:1- TPP صعودي است و در اين نقطه شيبش ماكزيمم است. در اين نقطه مشتق مرتبه دوم تابع صفر مي‌شود2- MPP در اين نقطه ماكزيمم است.

اسلاید 81: به مثال 3 توجه كنيد

اسلاید 82: Total Physical ProductY=f(x)=3x+2x2-0.1x3yxTPPTPP describes how Y changes as extra units of X are added to a bundle of fixed factors.=“yield”, “output”, “Y”

اسلاید 83: Average Physical Product [APP]Divide TOTAL output by TOTAL input IAverage rate at which an input is transformed into a product. Measures the efficiency of the production processAPP=y/x=3+2x-0.1x2yxAPP

اسلاید 84: Marginal Physical Product [MPP]MPP is the change in output resulting from a 1 unit change in input. It represents the slope of the TPP curvedy/dx=3+4x-0.3x2yxMPP

اسلاید 85: Stages of Production Stage IStage I: MPP>APP. APP reaches a maximum at the end of stage IYXMPPAPP

اسلاید 86: Stages of Production Stage IIStage II: MPP <APP and decreasing but greater than zero.YXMPPAPP

اسلاید 87: Stages of Production Stage IIIStage III: MPP is less than zero.Too much variable input, output begins to decrease.YXMPPAPP

اسلاید 88: الف- ناحيه 1: به موازات افزايش توليد تا پايان ناحيه يك، توليد متوسط واحدهاي به كار رفته نهاده متغيير رو به فزوني است. در تمامي نقاط اين ناحيه توليد نهايي از توليد متوسط نهاده متغيير بزرگتر است. به عبارت ديگر تا پايان ناحيه اول هر چه بر ميزان نهاده متغيير افزوده گردد، مقدار اضافه شده به توليد كل از متوسط توليد بيشتر است. از اين رو به صرفه خواهد بود نهاده متغيير را حد اقل تا پايان ناحيه اول مورد استفاده قرار دهيم.ب- ناحيه 3: بكار گيري بيشتر نهاده متغيير پس از انتهاي ناحيه دوم به معناي سير نزولي توليد كل و يا منفي شدن توليد نهايي است. به بيان ديگر در ناحيه سوم مي توان توليد را با بكارگيري مقدار كمتري از نهاده متغيير، افزايش داد. پس بايستي مقدار بكار گيري نهاده فوق حداكثر تا شروع ناحيه سوم توليد ادامه يابد حتي اگر نهاده مذكور مجاني باشد علت غير اقتصادي بودن نواحي 1 و3

اسلاید 89: هزينه توليد

اسلاید 90: تقسيم بندي هزينه‌ها:2- هزينه‌هاي ضمني: Implicite Costهزينه هاي مربوط به عوامل توليدي كه مالكيت شخصي دارند و در بر گيرنده مخارج جاري نيستند. بابت اين هزينه‌ها پولي پرداخت نمي شود، اما جزء هزينه‌ها محسوب مي‌شوند. مانند نيروي كار خانوادگي يا زمين شخصي.1- هزينه‌هاي صريح: Explicite Cost مخارجي كه جهت به كارگيري بعضي عوامل توليد مانند نيروي كار مزد بگير يا اجاره زمين و نيز ساير مواد و تجهيزات مورد نياز پرداخت مي‌گردد.

اسلاید 91: How an Economist Views a FirmExplicit costsImplicit costsEconomic profitExplicit costsAccounting profitHow an Accountant Views a FirmRevenueRevenueFigure 13-1: Economists versus Accountants

اسلاید 92: تقسيم بندي هزينه‌ها:2- هزينه‌هاي متغيير: Variable Cost آن دسته از هزينه‌ها كه همراه با تغيير در ميزان محصول تغيير مي‌يابند. به عبارت ديگر مقدار اين هزينه ها در زمان آغاز توليد يا در دوره توليد، همراه با تغيير توليد، امكان تغيير دارند. مانند هزينه‌هاي مربوط به كود، سم، بذر، نيروي كار، آب و ... مجموع اين هزينه‌ها را در يك دوره توليدي با TVC نشان مي‌دهند. 1- هزينه‌هاي ثابت: Fixed Cost هزينه هايي هستند كه همراه با تغيير در مقدار محصول بدون تغيير باقي مي مانند. به عبارت ديگر پس از آغاز توليد مقدار اين هزينه‌ها ثابت است. به طور مثال در يك فصل كاشت خاص، هزينه مربوط به زمين زراعي ثابت است يا هزينه‌هاي مربوط به احداث يك دامداري. ساير نمونه‌هاي اين هزينه‌ها مانند ماليات بر زمين، بهره سرمايه و وام، بيمه، استهلاك، هزينه‌هاي مديريت و كارگر خانوادگي. مجموع اين هزينه‌ها را در يك دوره توليد با TFC نشان مي‌دهند.

اسلاید 93: هزينه كل: Total Cost (TC)مجموع هزينه‌هاي ثابت و متغيير را در هر سطحي از توليد، هزينه كل مي‌نامند. به عبارت ديگر: TC = TFC + TVCهزينه كل را مي توان به صورت تابعي از مقادير مختلف محصول نشان داد. در اين صورت خواهيم داشت:TFC = KTVC = f(Y)TC = g(Y)كه در آن K عدد ثابت و f(Y) و g(Y) به عنوان تابعي از Y (سطوح مختلف محصول) است.با توجه به شكل تابع توليد و از آنجا كه TC تابعي از Y است شكل تابع هزينه اينگونه است.

اسلاید 94: figTCTVCTFCTotal costs Diminishing marginalreturns set in here

اسلاید 95: هزينه كل: Total Cost (TC) ملاحظه مي‌گردد كه TFC به صورت خطي موازي با محور افقي (مقادير مختلف محصول) است و حتي در سطح توليد صفر نيز مقداري هزينه دارد. به عبارت ديگر اين هزينه‌ها در هر سطحي از توليد همواره ثابت و بدون تغيير باقي مي‌ماند. TVC از مركز مختصات شروع مي‌شود و طبق معمول ابتدا با نرخ نزولي و سپس با نرخ صعودي افزايش مي‌يابد. TC همانگونه كه گفته شد از مجموع TVC و TFC بدست مي‌آيد. بنابراين TC كاملاً شبيه منحني TVC است، با اين تفاوت كه TC از مبداء مختصات شروع نمي‌شود.

اسلاید 96: ميانگين هزينه ثابت هر واحد محصول را هزينه ثابت متوسط مي‌گويند و با AFC نمايش مي‌دهند. اين هزينه در واقع بيان مي‌كند كه هر واحد محصول به طور متوسط چقدر هزينه ثابت دربر دارد.AFC = TFC / Y بديهي است كه مقدار اين هزينه براي واحدهاي اول محصول بيشتر خواهد بود و هر چه مقدار محصول بيشتر شود از مقدار اين هزينه كاسته مي‌شود. در صفحه بعد نمودار هزينه ثابت متوسط را نمايش مي‌دهد. هزينه ثابت متوسط : Average Fixed Cost (AFC)

اسلاید 97: نمودار متوسط هزينه ثابت

اسلاید 98: ميانگين هزينه متغيير كل براي هر واحد محصول را هزينه متغيير متوسط مي‌گويند و با AVC نمايش مي‌دهند. اين هزينه در واقع بيان مي‌كند كه هر واحد محصول به طور متوسط چقدر هزينه متغيير دربر دارد.AVC = TVC / Y مقدار اين هزينه براي واحد‌هاي اول توليد زياد است ولي به مرور كاهش مي‌يابد (بازده صعودي) و پس از رسيدن به نقطه‌اي خاص مجدداً بر مقدار آن افزوده (بازده نزولي) مي‌گردد. هزينه متغيير متوسط : Average Variable Cost (AVC)

اسلاید 99: ميانگين هزينه كل براي هر واحد محصول را هزينه كل متوسط مي‌گويند و با ATC نمايش مي‌دهند. اين هزينه در واقع بيان مي‌كند كه هر واحد محصول به طور متوسط چقدر هزينه در بر دارد.ATC = TC / Y = (TFC + TVC)/Y = TFC/Y + TVC/Y = AFC + AVC از نظر ظاهري ATC شبيه AVC است. با افزايش مقدار محصول ATC به AVC نزديك مي‌شود. هزينه كل متوسط : Average Total Cost (ATC)

اسلاید 100: بر اساس تعريف در هر سطحي از توليد، هزينه توليد آخرين واحد محصول را هزينه نهايي مي‌گويند.MC = d TC / d Y = d (TFC + TVC) / d Y = d TFC / d Y + d TVC / d Y = 0 + d TVC / d YMC = d TC / d Y = d TVC / d Y بنابراين MC تغييرات هزينه متغيير كل را نسبت به تغييرات محصول نشان مي دهد. هزينه نهايي : Marginal Cost (MC)

اسلاید 101: Short-Run CostFigure 10.5 shows the MC, AFC, AVC, and ATC curves.The AFC curve shows that average fixed cost falls as output increases.The AVC curve is U-shaped. As output increases, average variable cost falls to a minimum and then increases.

اسلاید 102: Short-Run CostThe ATC curve is also U-shaped. The MC curve is very special.Where AVC is falling, MC is below AVC.Where AVC is rising, MC is above AVC.At the minimum AVC, MC equals AVC.

اسلاید 103: به مثال 4 توجه كنيد

اسلاید 104: Output(Q)01234567TFC(£)1212121212121212Total costs for firm X

اسلاید 105: TFCOutput(Q)01234567TFC(£)1212121212121212Total costs for firm X

اسلاید 106: TFCTotal costs for firm XOutput(Q)01234567TFC(£)1212121212121212TVC(£) 010162128406091

اسلاید 107: TVCOutput(Q)01234567TFC(£)1212121212121212TVC(£) 010162128406091TFCTotal costs for firm X

اسلاید 108: TVCTFCTotal costs for firm XOutput(Q)01234567TFC(£)1212121212121212TVC(£) 010162128406091TC(£)12222833405272103

اسلاید 109: TCOutput(Q)01234567TFC(£)1212121212121212TVC(£) 010162128406091TC(£)12222833405272103 TVCTFCTotal costs for firm X

اسلاید 110: TCTVCTFCTotal costs for firm XDiminishing marginalreturns set in here

اسلاید 111: Output (Q)Costs (£)MCxAverage and marginal costsDiminishing marginalreturns set in here

اسلاید 112: Output (Q)Costs (£)MCxAverage and marginal costs

اسلاید 113: Output (Q)Costs (£)AFCAVCMCxACzyAverage and marginal costs

اسلاید 114: هزينه كل: Total Cost (TC)اگر تنها براي توليد محصول Y از يك نهاده متغيير X استفاده نماييم، و ساير نهاده‌ها ثابت باشند، آنگاه مقدار هزينه متغيير از رابطه زير بدست مي‌آيد:

اسلاید 115: به مثال 5 توجه كنيد

اسلاید 116: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run Technology ConstraintThe Total Product CurveFigure 10.1 shows a total product curve.The total product curve shows how total product changes with the quantity of labour employed.

اسلاید 117: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostNotice that the TP curve becomes steeper at low output levels and then less steep at high output levels.In contrast, the TVC curve becomes less steep at low output levels and steeper at high output levels.The total variable cost curve gets its shape from the total product curve.

اسلاید 118: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostTo see the relationship between the TVC curve and the TP curve, lets look again at the TP curve.But let us add a second x-axis to measure total variable cost.One worker costs $25; 2 workers cost $50: and so on, so the two x-axes line up.

اسلاید 119: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostWe can replace the quantity of labour on the x-axis with total variable cost.When we do that, we must change the name of the curve. It is now the TVC curve.But it is graphed with cost on the x-axis and output on the y-axis.

اسلاید 120: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostRedraw the graph with cost on the y-axis and output on the x-axis, and you’ve got the TVC curve drawn the usual way.Put the TFC curve back in the figure,and add TFC to TVC, and you’ve got the TC curve.

اسلاید 121: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostFigure 10.5 shows the MC, AFC, AVC, and ATC curves.The AFC curve shows that average fixed cost falls as output increases.The AVC curve is U-shaped. As output increases, average variable cost falls to a minimum and then increases.

اسلاید 122: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostThe ATC curve is also U-shaped. The MC curve is very special.Where AVC is falling, MC is below AVC.Where AVC is rising, MC is above AVC.At the minimum AVC, MC equals AVC.

اسلاید 123: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostSimilarly, where ATC is falling, MC is below ATC.Where ATC is rising, MC is above ATC.At the minimum ATC, MC equals ATC.

اسلاید 124: © Pearson Education Canada, 2003Short-Run CostFigure 10.6 shows these relationships.

اسلاید 125: - هزينه ثابت متوسط (AFC)، با افزايش محصول، كاهش مي‌يابد. - منحني ATC ، U شكل است.- هزينه متوسط كل در مقادير كم توليد، بسيار زياد است زيرا هزينه ثابت به مقدار كمتري ستاده تقسيم مي‌شود.- تا زماني كه هزينه نهايي (MC) در زير هزينه متوسط كل (ATC) باشد، ATC كاهش مي‌يابد و زماني كه MC در بالاي ATC قرار مي‌گيرد، ATC افزايش مي‌يابد.- MC ، ATC را در نقطه مينيمم قطع مي‌كند.- در نقطه عطف TC ، MC مينيمم مي‌شود.نكاتي در مورد توابع هزينه متوسط و مشخصات آنها

اسلاید 126: هزينه متغيير متوسط (AVC)، U شكل است.تا زماني كه هزينه نهايي (MC) در زير هزينه متغييرمتوسط (AVC) باشد، AVC كاهش مي‌يابد و زماني كه MC در بالاي AVC قرار مي‌گيرد، AVC افزايش مي‌يابد.- MC ، AVC را در نقطه مينيمم قطع مي‌كند.نكاتي در مورد تابع هزينه متغيير متوسط و مشخصات آن

اسلاید 127: ارتباط بين MC و MPPMC =dTVC / dY = d( P(X) * X ) / dY = (P(X) * dX) / dY = P(X) * (dX / dY) = P(X) / MPP ارتباط بين AVC و APP :AVC = TVC / Y = (X * P(X)) / Y = P(X) / APP- طرز بدست آوردن AVC و MC از TVC و TCنكاتي در مورد ارتباط تابع هزينه و تابع توليد

اسلاید 128: تعيين مقدار مطلوب نهاده و محصول

اسلاید 129: بازاري است كه اغلب روابط اقتصادي بر پايه آن استوار است. هرچند در عمل شايد بازاري برخوردار از تمامي ويژگيهاي رقابتي يافت نشود.چهار شرط مهم معرف رقابت كامل است. اين 4 شرط جمعاً تضمين كننده يك بازار آزاد غير شخصي است كه در آن نيروهاي تقاضا و عرضه (يا درآمد و هزينه) تخصيص منابع يا توزيع درآمد را تعيين مي‌كنند.1- اندازه كوچك و تعداد زياد. ( عدم تأثير گذاري خريداران و فروشندگان انفرادي )2- توليد همگن. ( بي تفاوتي خريداران نسبت به بنگاهي كه از‌ آن خريداري مي‌كنند. )3- آزادي حركت منابع. ( تحرك جغرافيايي، تحرك بين شغلها، ورود و خروج آزادانه بنگاههاي توليدي به بازار و ... ) 4- دانش كامل. (مصرف‌كنندگان، توليد‌كنندگان و صاحبان منابع)بازار رقابت كامل و مشخصات آن:

اسلاید 130: در بازار رقابت كامل، هر مزرعه يا بنگاه اقتصادي گيرنده قيمت است.گيرنده قيمت به اين معناست كه آن بنگاه نمي تواند بر قيمت كالاها و خدمات تاثير گذارد. بلكه قيمت را از بازار و نقطه برخورد عرضه و تقاضا دريافت مي‌نمايد.بازارهاي كشاورزي نسبت به ساير بخشهاي اقتصادي بيشترين شباهت را به بازار رقابت كامل دارد.بازار رقابت كامل و مشخصات آن:

اسلاید 131: كل ارزش پولي محصول يا محصولات يك بنگاه اقتصادي درآمد كل مي باشد و از نظر مقداري با ارزش توليد كل برابر است. در آمد كل Total Revenue (TR) در شرايطي كه يك محصول، با استفاده از يك نهاده متغيير توليد مي‌شود داريم: در يك بازار رقابت كامل از آنجا كه قيمت محصول ثابت است بنابراين درآمد متوسط و درآمد نهايي با هم برابر است و برابر قيمت محصول مي باشد

اسلاید 132: هزينه كل: Total Cost (TC)مجموع هزينه‌هاي ثابت و متغيير را در هر سطحي از توليد، هزينه كل مي‌نامند. به عبارت ديگر: TC = TFC + TVCهزينه كل را مي توان به صورت تابعي از مقادير مختلف محصول نشان داد. در اين صورت خواهيم داشت:TFC = KTVC = f(Y)TC = g(Y)اگر تنها براي توليد محصول Y از يك نهاده متغيير X استفاده نماييم، و ساير نهاده‌ها ثابت باشند، آنگاه مقدار هزينه متغيير از رابطه زير بدست مي‌آيد:

اسلاید 133: اگر كليه هزينه‌هاي توليد از درآمد كل كسر شود، سود (زيان) محاسبه مي‌شود.سود: Profit ( )اصولاً در كليه بحثهاي اقتصاد توليد كشاورزي فرض بر اين است كه توليد كننده به دنبال حداكثر كردن سود يا حداقل نمودن زيان است.

اسلاید 134: تعيين مقدار مطلوب نهاده در شرايط بازار رقابتي:با فرض توليد يك محصولY با يك نهاده متغيير Xبه عبارت ديگر توليد كننده بايد از نهاده به اندازه اي استفاده نمايد كه ارزش نهايي توليد آن نهاده برابر قيمت نهاده گردد.

اسلاید 135: How Much Input to UseInput price = $12.00. Output price = $2.00

اسلاید 136: تعيين مقدار مطلوب محصول در شرايط بازار رقابتي:با فرض توليد يك محصولY با يك نهاده متغيير Xبه عبارت ديگر توليد كننده بايد به اندازه اي محصول توليد نمايد كه هزينه نهايي توليد محصول برابر قيمت محصول گردد.

اسلاید 137: How Much Output to ProduceInput price = $12.00. Output price = $2.00

اسلاید 138: به مثال بعد توجه كنيد

اسلاید 139: © Pearson Education Canada, 2003Competitionدر نمودار زير محل برخورد عرضه و تقاضا در بازار قيمت را تعيين مي‌نمايد

اسلاید 140: © Pearson Education Canada, 2003Competitionكه اين قيمت برابر درآمد نهايي و درآمد متوسط مي‌باشد.

اسلاید 141: © Pearson Education Canada, 2003Competitionنمودار سوم درآمد كل را نشان مي‌دهد كه خطي است با شيب مثبت و با افزايش توليد با شيب ثابتي افزايش مي‌يابد.

اسلاید 142: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competition

اسلاید 143: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionزماني كه مقدار توليد برابر 9 واحد است سود ماكزيمم مي‌شود.در سطوح پايين توليد (تاY=4) بنگاه اقتصادي متحمل ضرر مي‌شود زيرا نمي‌تواند هزينه‌هاي ثابت را پوشش دهد.

اسلاید 144: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionدر سطوح مياني توليد بنگاه به يك سود اقتصادي دست مي‌يابد.در سطوح بالاتر توليد بنگاه مجدداً متحمل زيان مي‌شود زيرا قانون بازده نزولي شروع به عمل مي‌نمايد.

اسلاید 145: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionتا زماني كه MR>MC مي‌باشد با افزايش توليد سود افزايش مي‌يابد.زماني كه MR<MC مي‌شود با افزايش توليد سود كاهش مي‌يابد.زماني كه MR=MC سود حداكثر مي‌شود و با هر گونه افزايش يا كاهش توليد سود كاهش مي‌يابد

اسلاید 146: وضعيتهاي مختلف واحد توليدي در ارتباط با قيمت بازار:الف) حالت حداكثر كردن سودب) حالت سربه‌سريج) حالت حداقل كردن ضررد) حالت تعطيل واحد توليديبر حسب اينكه قيمت تعيين شده در بازار، نسبت به هزينه‌هاي واحد توليدي چه وضعيتي داشته باشد، حالات مختلفي به شرح زير بوجود مي‌آيد.

اسلاید 147: O£(b) FirmQ (thousands)O(a) IndustryPQ (millions)SDPeMCARD = AR= MRQeACACShort-run equilibrium of industry and firm under perfect competition

اسلاید 148: QeP1D1 = AR1= MR1AR1OO(a) IndustryP£Q (millions)SD(b) FirmMCACACQ (thousands)Loss minimising under perfect competition

اسلاید 149: D2Short-run shut-down pointOO(a) IndustryP£P2Q (millions)S(b) FirmAR2D2 = AR2= MR2MCACAVCQ (thousands)

اسلاید 150: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionاگر قيمت برابر ATC باشد سود اقتصادي صفر است كه به اين نقطه، نقطه سر‌به سر مي‌گويند. زيرا در اين نقطه در آمد متوسط و نهايي برابر هزينه متوسط و نهايي آن واحد مي‌شود. MR = AR = MC = ATC

اسلاید 151: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionاگر قيمت بالاتر از ATC باشد سود اقتصادي وجود دارد. زيرا هزينه متوسط يك واحد توليد از درآمد متوسط آن كمتر است. P = MR = AR = MC > ATCاين ناحيه، ناحيه حداكثر سازي سود است.

اسلاید 152: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionاگر قيمت زير ATC باشد، بنگاه اقتصادي زيان مي‌كند. زيرا به طور متوسط درآمد حاصل از يك واحد توليد نمي تواند هزينه‌هاي آن را جبران نمايد. P = MR = AR = MC < ATC

اسلاید 153: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionدر نمودار مقابل زماني كه قيمت برابر AVC باشد، نقطه بي تفاوتي از نظر توليد يا عدم توليد است. P=17 اگر قيمت محصول MC را زير منحني AVC قطع نمايد بايد توليد متوقف گردد زيرا در اين نقطه در آمدهاي واحد توليدي نه تنها هزينه هاي ثابت را پوشش نمي دهد بلكه بخشي از هزينه‌هاي متغيير را نيز پوشش نمي‌دهد.

اسلاید 154: © Pearson Education Canada, 2003The Firm’s Decisions in Perfect Competitionاگر قيمت 25 دلار باشد بنگاه توليدي 9 واحد محصول توليد مي‌نمايد، در قيمت 31دلار بنگاه توليدي 10 واحد محصول توليد مي‌نمايد و ... P= MCآنگونه كه مشاهده مي‌شودمنحني آبي رنگ كه ميزان توليد بنگاه را بر اساس قيمتهاي مشخص نشان مي‌دهد، منحني عرضه آن واحد توليدي است كه در بخش بعدي به آن مي پردازيم.

اسلاید 155: © Pearson Education Canada, 2003فصل چهارم: عرضه SUPPLY

اسلاید 156: © Pearson Education Canada, 2003عرضه SUPPLY در بررسي توابع هزينه مشاهده گرديدكه آن قسمت از منحني هزينه نهايي كه از حداقل هزينه متغيير متوسط شروع مي‌شود و به سمت بالا ادامه مي‌يابد، عبارت از منحني عرضه آن محصول براي آن بنگاه خاص مي‌باشد.تعريف مقدار عرضه شده:مقدار عرضه شده عبارت است از مقدار كالايي كه فروشندگان در قيمتي معين، با فرض ثابت بودن ساير شرايط، مي‌خواهند و مي‌توانند به فروش رسانند.

اسلاید 157: © Pearson Education Canada, 2003قانون عرضه: قانون عرضه:بر اساس قانون عرضه وقتي كه قيمت يك محصول تغيير مي‌نمايد، در صورتي كه ساير شرايط ثابت فرض شود، مقدار عرضه شده آن محصول نيز به طور مستقيم تغيير مي‌يابد. به عبارت ديگر با افزايش قيمت، عرضه محصول افزايش مي‌يابد و بالعكس.منحني عرضه داراي شيب مثبت است.بنابراين زماني فقط قيمت محصول تغيير نمايد، حركت از يك نقطه به نقطه ديگر منحني عرضه صورت مي‌گيرد.

اسلاید 158: منحني عرضه

اسلاید 159: © Pearson Education Canada, 2003تغيير عرضه :تغيير عرضه عبارت از انتقال يا تغيير مكان منحني عرضه است. افزايش عرضه منحني را به سمت راست و كاهش آن منحني را به سمت چپ منتقل مي‌نمايد. هر نوع تغيير در مقولاتي كه تحت عنوان ساير شرايط از آنها ياد مي‌شود، باعث انتقال منحني عرضه يا تغيير عرضه مي‌شود.

اسلاید 160: Q PSS1S2PQ افزايش مقدار عرضه شده در اثر افزايش قيمتافزايش عرضه در اثر تغيير ساير شرايطتغيير در مقدار عرضه شده و تغيير در عرضه

اسلاید 161: © Pearson Education Canada, 2003عوامل غير قيمتي موثر بر عرضه: 1- تكنولوژي توليد2- قيمت نهاده‌هايي كه در توليد محصول مورد نظر به كار مي‌روند.3- قيمت ساير محصولات جانشين4- انتظار از قيمتهاي آينده5- تعداد فروشندگان در بازار مورد نظر6- مالياتها و سوبسيدها7- تاثير آب و هوا

اسلاید 162: تاثير افزايش قيمت بر مقدار محصول عرضه شده

اسلاید 163: تاثير بهبود تكنولوژي توليد بر عرضه ( مستقيم)

اسلاید 164: تاثيرافزايش قيمت نهاده هاي توليد بر عرضه (معكوس)

اسلاید 165: تاثيرافزايش قيمت محصولات جانشين بر عرضه (معكوس) (مانند سطح زير كشت گندم و جو)

اسلاید 166: تاثير انتظارات از قيمتهاي آينده بر عرضه: مثلاً اگر انتظار افزايش قيمت در آينده وجود داشته باشد. ( كاهش، افزايش، عدم تغيير)

اسلاید 167: تاثير افزايش تعداد فروشندگان بر عرضه (مستقيم)

اسلاید 168: تاثير مالياتها يا سوبسيدها بر عرضه

اسلاید 169: تاثير بهبود شرايط آب و هوايي بر عرضه (مستقيم)

اسلاید 170: © Pearson Education Canada, 2003عرضه واحد توليدي و عرضه بازار: عرضه يك كالا يا خدمت مي‌تواند براي يك بنگاه اقتصادي يا براي كل بازار تعريف شود. مجموع كليه مقادير عرضه شده يك كالا يا خدمت در هر دوره زماني براي تمام بنگاههاي اقتصادي، عرضه آن كالا يا خدمت در بازار تعريف مي‌گردد.عرضه بازار يك كالا يا خدمت، مجموع افقي منحني عرضه تمام بنگاههاي اقتصادي براي آن كالا و خدمت براي دوره زماني خاص است.

اسلاید 171: از منحني عرضه بنگاه تا منحني عرضه بازار

اسلاید 172: فصل پنجم رفتار مصرف‌كننده و تقاضا

اسلاید 173: © Pearson Education Canada, 2003تقاضا: Demand تعريف تقاضا:تقاضا عبارت است از مقدار كالا يا خدمتي كه يك مصرف‌كننده مي‌خواهد و مي‌تواند در يك دوره زماني خريداري نمايد.منحني تقاضا:منحني تقاضا براي يك كالا، مقاديري از آن كالا را نشان مي‌دهد كه مصرف‌كننده مايل و قادر است در يك دوره مشخص، در قيمتهاي معين با ثايت بودن ساير شرايط خريداري نمايد.

اسلاید 174: جدول و منحني تقاضاي فردي :Copyright © 2004 South-WesternPrice ofIce-Cream Cone02.502.001.501.000.501234567891011Quantity ofIce-Cream Cones$3.00121. A decrease in price ...2. ...increases quantity of cones demanded.

اسلاید 175: © Pearson Education Canada, 2003قانون تقاضا: قانون تقاضا:بر اساس قانون تقاضا وقتي كه قيمت يك كالا تغيير مي‌نمايد، در صورتي كه ساير شرايط ثابت فرض شود، مقدار تقاضاي آن كالا نيز به طور معكوس تغيير مي‌يابد. به عبارت ديگر با افزايش قيمت، تقاضاي كالا كاهش مي‌يابد و بالعكس.بنابراين زماني فقط قيمت كالا تغيير نمايد، حركت از يك نقطه به نقطه ديگر منحني تقاضا صورت مي‌گيرد.

اسلاید 176: 0DPrice of Ice-Cream ConesQuantity of Ice-Cream ConesAB81.00$2.004تغيير در مقدار تقاضا شده:

اسلاید 177: © Pearson Education Canada, 2003تغيير تقاضا :تغيير تقاضا عبارت از انتقال يا تغيير مكان منحني تقاضا است. افزايش تقاضا منحني را به سمت راست و كاهش تقاضا منحني را به سمت چپ منتقل مي‌نمايد. هر نوع تغيير( بجز تغيير در قيمت خود كالا) در مقولاتي كه تحت عنوان ساير شرايط از آنها ياد مي‌شود، باعث انتقال منحني تقاضا يا تغيير تقاضا مي‌شود.عوامل غير قيمتي موثر بر تقاضا:1- سليقه يا رجحان مصرف‌كننده2- درآمد مصرف كننده3- قيمت ساير كالاها4- انتظار مصرف‌كننده از سطح قيمت كالا و نيز درآمدش در آينده5- تعداد مصرف‌كنندگان

اسلاید 178: تغيير تقاضا ( انتقال منحني تقاضا)Copyright©2003 Southwestern/Thomson LearningPrice ofIce-CreamConeQuantity ofIce-Cream ConesIncreasein demandDecreasein demandDemand curve, D3Demandcurve, D1Demandcurve, D20

اسلاید 179: $3.002.502.001.501.000.50213456789101211Price of Ice-Cream ConeQuantity of Ice-Cream Cones0Increasein demandD1D21- سليقه يا رجحان مصرف‌كننده در جهت افزايش تقاضاي محصول: الف- تغيير ذائقه ب-تبليغات

اسلاید 180: $3.002.502.001.501.000.50213456789101211Price of Ice-Cream ConeQuantity of Ice-Cream Cones0Increasein demandAn increase in income...D1D2افزايش درآمد باعث افزايش تقاضاي كالاي نرمال مي‌شود.

اسلاید 181: $3.002.502.001.501.000.50213456789101211Price of Ice-Cream ConeQuantity of Ice-Cream Cones0Decreasein demandAn increase in income...D1D2افزايش درآمد باعث كاهش تقاضاي كالاي پست مي‌شود.

اسلاید 182: © Pearson Education Canada, 20032- اثر درآمد مصرف كننده بر تقاضا: تعريف كالاي نرمال:كالاي نرمال كالايي است كه تقاضاي آن با افزايش درآمد، افزايش مي‌يابد و با كاهش درآمد كاهش مي‌يابد. مانند اكثر كالاهاي كشاورزي.تعريف كالاي پست:كالاي پست كالايي است كه تقاضاي آن با افزايش درآمد كاهش مي‌يابد و با كاهش درآمد افزايش مي‌يابد. مانند نان يا حبوبات.

اسلاید 183: © Pearson Education Canada, 20033- اثر قيمت ساير كالاها بر تقاضاي كالاي مورد نظر تغيير تقاضا براي يك كالاي خاص در اثر تغيير قيمت كالاي ديگر، بستگي به نوع ارتباطي دارد كه بين آن كالاها وجود دارد. به طور كلي دو كالاي مختلف از نقطه نظر تقاضا مي توانند داراي يكي از حالات زير باشند:1- دو كالا جانشين يكديگر باشند:به اين معني است كه تغيير در قيمت يكي از آنها به طور مستقيم تقاضا براي ديگري را تغيير مي‌دهد. مانند چاي و قهوه، گوشت گاو و گوسفند، نان لواش و نان بربري و ...2- دو كالا مكمل يكديگر باشند:به اين معني است كه تغيير در قيمت يكي از آنها به طور معكوس تقاضا براي ديگري را تغيير مي‌دهد. دو كالاي مكمل همراه با هم مورد استفاده قرار مي‌گيرند. مانند قند و چاي و ...3- دو كالا مستقل از يكديگر باشند:به اين معني است كه تغيير در قيمت يكي بر تقاضاي ديگري تاثيري نداشته باشد. مانند مواد غذايي و مواد غير غذايي

اسلاید 184: $3.002.502.001.501.000.50213456789101211Price of Ice-Cream ConeQuantity of Ice-Cream Cones0Increasein demandD1D24- انتظار مصرف كننده براي افزايش قيمتها در آينده يا افزايش درآمد در آينده:

اسلاید 185: $3.002.502.001.501.000.50213456789101211Price of Ice-Cream ConeQuantity of Ice-Cream Cones0Increasein demandD1D24- تعداد مصرف كنندگان:

اسلاید 186: © Pearson Education Canada, 2003تقاضاي فردي و تقاضاي بازار: تقاضاي يك كالا يا خدمت مي‌تواند براي يك مصرف‌كننده يا براي كل بازار تعريف شود. مجموع كليه مقادير تقاضا شده يك كالا يا خدمت در هر دوره زماني براي تمام مصرف‌كنندگان، تقاضاي آن كالا يا خدمت در بازار تعريف مي‌گردد.تقاضاي بازار يك كالا يا خدمت، مجموع افقي منحني تقاضاي تمام مصرف‌كنندگان آن كالا و خدمت براي دوره زماني خاص است.

اسلاید 187: منحني تقاضاي فردي و تقاضاي بازار

اسلاید 188: فصل هفتم تعادل بازار

اسلاید 189: تعادل بازارعملكرد بازار بستگي به فعل و انفعالات متقابل بين عرضه‌كنندگان و تقاضا‌كنندگان دارد.تعادل بازار عبارت از موقعيتي است كه مقدار تقاضا شده با مقدار عرضه شده برابر مي‌شود.قيمتي كه در آن مقدار عرضه‌شده با مقدار تقاضا شده برابر مي‌شود را قيمت تعادلي و مقدار عرضه شده يا تقاضا شده را مقدار تعادلي مي‌گوينددر نقطه تعادل هيچ تمايلي براي تغيير قيمت وجود ندارد.

اسلاید 190: تعادل بازارPQPEQEESD

اسلاید 191: مازاد تقاضا: تقاضاي مازاد زماني اتفاق مي‌افتد كه در قيمت جاري مقدار تقاضا‌شده بيش از مقدار عرضه‌شده باشد. در اين شرايط قيمت پايين تر از قيمت تعادلي است. در اينجا چون كمبود كالا وجود دارد مصرف‌كنندگان براي تصاحب كالا با هم به رقابت مي‌پردازند و در اين شرايط خاضر به پرداخت قيمت بالاتري براي بدست آوردن محصول مي‌باشند. به اين ترتيب قيمت محصول افزايش مي‌يابد تا به قيمت تعادلي برسد.

اسلاید 192: Excess Demand (Figure 4.9c)At $85 per tonne quantity demanded exceeds quantity supplied by 2500 tonnes.Excess demand tends to lead to an increase in prices.

اسلاید 193: مازاد عرضه:مازاد عرضه زماني اتفاق مي‌افتد كه در قيمت جاري مقدار عرضه‌شده بيش از مقدار تقاضا‌شده باشد. در اين شرايط قيمت بالاتر از قيمت تعادلي است. در اينجا چون عرضه كنندگان كالاي اضافي وارد بازار نموده‌اند براي فروش آنها حاضر مي‌شوند قيمتها را كاهش دهند و تمام محصول اضافي به فروش رسد. به اين ترتيب قيمت محصول كاهش مي‌يابد تا به قيمت تعادلي برسد.

اسلاید 194: Excess Supply (Figure 4.10)At $150, quantity supplied exceeds the quantity demanded by 2000 tonnes.This causes prices to fall

اسلاید 195: تاثير تغييرات عرضه و تقاضا بر تعادل: 1- تقاضا افزايش يابد و عرضه ثابت باشد.مقدار تعادلي و قيمت تعادلي هر دو افزايش مي‌يابند.2- تقاضا كاهش يابد و عرضه ثابت باشد.مقدار تعادلي و قيمت تعادلي هر دو كاهش مي‌يابند.

اسلاید 196: D1D2SQPQ1 Q2P2P1D2SPQQ 2 Q1P1P2Increase in DemandDecrease in DemandD1Changes in Equilibrium Demand Shifts/Supply is Constant

اسلاید 197: تاثير تغييرات عرضه و تقاضا بر تعادل: 1- عرضه‌ افزايش يابد و تقاضا ثابت باشد.مقدار تعادلي افزايش و قيمت تعادلي كاهش مي‌يابد.2- عرضه كاهش يابد و تقاضا ثابت باشد.مقدار تعادلي كاهش و قيمت تعادلي افزايش مي‌يابد.

اسلاید 198: DDS1QPQ1 Q2P2P1S1PQQ 2 Q1P1P2Increase in SupplyDecrease in SupplyS2S2Changes in Equilibrium Supply Shifts/Demand is Constant

اسلاید 199: تاثير تغييرات عرضه و تقاضا بر تعادل: 1- عرضه‌ و تقاضا هر دو افزايش يابند.مقدار تعادلي افزايش مي يابد، اما قيمت تعادلي ممكن است ثابت مانده، افزايش يا كاهش يابد.2- عرضه و تقاضا هر دو كاهش يابند.مقدار تعادلي كاهش مي يابد، اما قيمت تعادلي ممكن است ثابت مانده، افزايش يا كاهش يابد.

اسلاید 200: D1S1QPQ1 Q2P?Increase in Demand & SupplyDecrease in Demand & SupplyS2D2D2S2QPQ2 Q1S1D1P=?Changes in Equilibrium Supply & Demand both Increase (or Decrease)

اسلاید 201: تاثير تغييرات عرضه و تقاضا بر تعادل: 1- عرضه ‌افزايش يافته و تقاضا كاهش يابد.قيمت تعادلي كاهش مي يابد، اما مقدار تعادلي ممكن است ثابت مانده، افزايش يا كاهش يابد.2- عرضه كاهش يافته و تقاضا افزايش يابد.قيمت تعادلي افزايش مي يابد، اما مقدار تعادلي ممكن است ثابت مانده، افزايش يا كاهش يابد.

اسلاید 202: D1S1QPQ= ?Demand Increases & Supply DecreasesDemand Decreases & Supply IncreasesS2D2D2S2QPQ=? S1D1P1P2P1P2Changes in Equilibrium Demand & Supply Move Opposite

اسلاید 203: مدیریت واحد کشاورزیFarm ManagementRonald D. KayWilliam M. EdwardsPatricia A. Duffy2004

اسلاید 204: فصل 1 مدیریت واحد کشاورزیدر قرن بیست و یکم

اسلاید 205: تعريف مديريت:شغل مديريت را مي توان به عنوان هنر وعلمي تعريف نمود كه عقايد، روشها و منابع را با يكديگر تركيب مي‌نمايد تا توليد و فروش محصول آن حرفه سود آوري داشته باشد.مديريت مزرعهبراساس تعريف دايره المعارف بريتانيكا عبارت است از:”اتخاذ و اجراي تصميمات موجود در سازمان و عملياتي نمودن آنهادر مزرعه براي حداكثر نمودن توليد و سود.“

اسلاید 206: ساختار مزارع و دامداری ها• کاهش تعداد مزارع در ایالات متحده آمریکا• افزایش متوسط اندازه مزرعه

اسلاید 207: شکل 1-1 تعداد مزارع در ایالات متحده آمریکا

اسلاید 208: شکل 2-1 فروش کل هر مزرعه در 1997به دلار

اسلاید 209: تغییرات در ساختار به علت : تکنولوژی صرفه جویی در نیروی کار( كار اندوز يا سرمايه ‌بر)فرصت های شغلی غیر کشاورزی بهترتمایل کارگران مزرعه به درآمد بیشترهزینه های ثابت هنگفت بعضی تکنولوژی ها

اسلاید 210: چهار استراتژی کلی بنگاه • توليد كنندگان با حجم کم و ارزش زياد• توليد كنندگان با حجم زیاد و سود كم• تخصص عرضه کننده گان کالاها و خدمات• کارگران پاره وقت

اسلاید 211: شکل3-1 روش های جایگزین برای بنگاه های زراعی و دامیکشاورزان و دامداران پاره وقتتولید کنندگان باحجم زیاد ، سود کم تولید کنندگان با حجم کم و ارزش زیادتخصص عرضه کننده گان کالاها و خدمات

اسلاید 212: جدول 1-1 توزیع فروش مزرعه

اسلاید 213: تکنولوژی جدید تکنولوژی کشاورزی چندین دهه است که رشد کرده است.بیوتکنولوژی روش هایی را به منظور بازده بیشتر تولید محصولات ارائه می دهد.عملكرد دامداريها در زمینه شناسایی ویژگی های ژنتيكي جدید یا در زمینه بهبود تغذیه پیشرفت كرده است.سیستم های موقعیت یاب جهانی ((GPS به طور فزاینده ای پذيرفته شده است.

اسلاید 214: عصر اطلاعاتپیشرفت در جمع‌آوري داده ها داده‌هاي اطلاعاتي بسیار اختصاصي ثبت اتوماتیکرایانه های شخصیمسئله جدید اطلاعات بيش از حد ؟

اسلاید 215: کنترل دارائی ها نیازبه سرمایه خارج ازبنگاهادغام منابع سنتی اعتبارات مزرعهبازارهای مالی شهری و روستایی به هم نزدیکتر می‌شوند.افزایش نیاز به مستند سازی و ارائه مدركنیازبه روشهاي استاندارد حسابداريافزایش در اجاره گرفتن/ دادن دارائی ها

اسلاید 216: منابع انسانیافزایش وابستگی به گروه های كاركنان و شرکا با تقسيم وظایفحرفه کشاورزی نیاز به رقابت با مشاغل غیر کشاورزی براي نيروي كار دارد.افزایش بکارگیری مشاوران و راهنمایان

اسلاید 217: تولید به منظور برآوردن تقاضای مصرف کنندهمحصولات غذایی خاصتر و فرآوری شدهتوجه زیاد خریداران به محصولات استانداردتولید کنندگانی که محصول با کیفیت بالا و با استاندارد تولید می کنند، اضافه بها دریافت می کنند. محصولات کشاورزی بيشتري در مصارف صنعتی بکار می روند.همچنین بازارهای اختصاصي اهميت پيدا مي‌كنند.

اسلاید 218: نگرانی های زیست محیطی و سلامتی نگرانی های در مورد سلامت غذايي و حفاظت محيطي اولويت بالايي دارند. افزایش جمعیت روستا به معني ارتباط بیشتر بین ساکنان مناطق کشاورزی و غیر کشاورزی و توجه بیشتر به ضایعات حیوانی و کیفیت آب و هوابازرسی های محیطی به امري عادي در فروش مزارع محسوب شود. ارزيابي تصميمات بر اساس تآثير آنها بر محيط همانگونه كه در مورد سود انجام مي‌شود.

اسلاید 219: جهانی سازیگسترش بازارها در تجارت بین المللی رخ مي نمايد.بکارگیری موانع تجاری توسط بسیاری از دولت ها همچون دولت آمریکا ، برای حفظ کشاورزان خود در رقابت خارجیالزام سازمان تجارت جهانی WTO)) به مذاکره در مورد تجارت آزاد

اسلاید 220: تأثیرات جهانی سازیتخصص در توليد محصولاتي كه مزيت نسبي دارند برای مثال ، محصولاتی که با منابع معین با بیشترین بهره وری تولید می شوند.مثال: مانند فعالیت NAFTA ، ایالات متحده آمریکا و کانادا ، بیشتر دانه های خوراکی به مکزیک فروخته است و مکزیک بیشتر میوه ها و سبزیجات تازه به آمریکا و کانادا فروخته است.جهانی سازی می تواند بر ذائقه و سلیقه مصرف کننده تأثیر گذارد.تولید کنندگان سراسر دنیا به طور فزاینده ای برای منابع مشترک رقابت می کنند.جهانی سازی را می توان به عنوان یک فرصت یا یک تهدید در نظر گرفت.

اسلاید 221: خلاصه مطالب زارعین و دامپروران آینده تصمیمات اساسی مشابه ای که درگذشته گرفته اند را می گیرند اما باید سریعتر و با اطلاعات دقیقتری اتخاذ کنند. بنگاههاي كشاورزي بزرگتر مي‌شوند و مديران به مهارتهاي تخصصي در مديريت پرسنل، تحلیل داده ها ، بدست آوردن منابع و آماده كردن محصولات مطابق تقاضای مصرف کننده ، نیاز به مهارت های تخصصی پیدا خواهند کرد.

اسلاید 222: مدیریت مزرعه فصل دوممدیریت و تصمیم گیری

اسلاید 223: farm management chapter 2223سر فصل. وظايف مدير. مدیریت مزرعه استراتژیک. تصمیم گیری فنی. ویژگی هاي تصمیمات. حیطه تصميم گيري در کشاورزی

اسلاید 224: farm management chapter 2224اهداف فصل1- درک وظایف مدیریت2-ارائه مراحل توسعه طرح مدیریت استراتژیک برای یک مزرعه یا دامپروری3- شناخت اهداف عمومي مدیران مزرعه و دامپروری و شرح مراحل فرایند تصمیم گیری4- شرح مراحل تصمیم گیری5- توصیف برخی از مشخصات منحصر بفرد محيط تصمیم گیری در کشاورزی

اسلاید 225: farm management chapter 2225 فهرست 1-2 مقایسه کمترین و بیشترین سود مزارع در آيوامنبع مورد نظر:قیمت ها و بازده در مزرعه لوا در سال2005

اسلاید 226: farm management chapter 2226تعريف مديريتمديريت فرآيند به كارگيري مؤثر و كارآمد منابع انساني و مادي در برنامه‌ريزي، اجرا، كنترل و اصلاح است كه براي دستيابي به اهداف سازماني، صورت مي‌گيرد

اسلاید 227: farm management chapter 2227وظایف مدیریت1- برنامه ریزی2- اجرا3- کنترل4-اصلاح

اسلاید 228: farm management chapter 2228برنامه ریزیبرنامه ریزی یعنی انتخاب یک روش برای فعاليت. یک مدیر برای برنامه ریزی باید:1- اهدافی در نظر بگیرد2- منابع در دسترس را از نظر كمي و كيفي، به منظور رسيدن به اهداف شناسايي كند3- منابع را به فعالیت های رقیب اختصاص دهد.

اسلاید 229: farm management chapter 2229اجرازمانی که برنامه ایی تهيه مي‌شود باید به اجرا درآید و راه اندازي شود.برای اجرای برنامه مدیر باید منابع لازم را فراهم کند و برمراحل مختلف کار نظارت داشته باشد.در همین مرحله است که فرایند های هماهنگی، به كارگيري کارکنان، خرید و نظارت صورت می پذیرد.

اسلاید 230: farm management chapter 2230کنترلکنترل عملکردی بازخوردي است.جهت انجام کنترل مدیر باید نتایج را بررسی نماید، اطلاعات را ثبت ، نتایج را با استانداردها مقایسه نموده و در صورت نياز عمل اصلاحي را انجام دهد

اسلاید 231: farm management chapter 2231اصلاحچنانچه حاصل کار با اهداف مطابق نبود ، نیاز به تنظیم و اصلاح است.و اصلاح مستلزم تنظیم تکنولوژی یا تغییرات سرمایه گذاری است.در برخی موارد ، شناخت صحیح مشکل، نیازمند اطلاعات بیشتری می باشد.

اسلاید 232: farm management chapter 2232تصویر1-2 نمودار جریان مدیریتی بر اساس سه عملکرد مدیریتInsert figure 20-1 here, no title.

اسلاید 233: farm management chapter 2233مديريت واحد كشاورزيبه دو دسته تقسيم مي‌شود.1- مدیریت استراتژیِک: شامل طراحی روش کلی بلند مدت در بنگاه می شود2- مدیریت تاکتیکی: شامل انجام فعاليت هاي كوتاه مدت مي‌باشد كه موجب پیشبرد کار در مسیر صحیح تا رسیدن به هدف می شود .بسياري اوقات گفته مي‌شود انجام درست كارها براي رسيدن به موفقيت در مديريت مزرعه كافي نيست. كشاورزان همچنين بايستي كارهاي درست انجام دهند. مديريت استرتژيك به دنبال پيدا كردن اينست كه چه كارهايي درست است.

اسلاید 234: farm management chapter 2234مراحل مدیریت استراتژيك1- تعريف مأموريتهاي كسب وكار: توصيف دليل وجودي يك كسب و كار2- فرموله كردن اهداف برای کشاورز و خانواده: اهداف نقطه نهايي است كه تصميمات به آنجا ختم مي شود3- ارزیابی منابع در دسترس براي بنگاه (بررسی درونی)4- بررسی جهان پیرامون بنگاه (بررسی خارجی)5- شناخت و انتخاب استراتژی های مناسب 6- اجرا و تصحیح استراتژی های اتخاذ شده

اسلاید 235: farm management chapter 2235 از آنجا که افراد سلیقه های متفاوتی دارند بنابراین اهداف نیز در نزدشان متفاوت است. فهرست 2-2 ارزش های عمومی بین کشاورزان و دامداران آیا شما مخالف هستید یا موافق؟1- یک مزرعه مکان مناسبی برای رشد خانواده است2- یک مزرعه یا دامداری باید بعنوان یک موسسه تجاری دایر شود3- انتطار میرود که کشاورز از وام استفاده کند4- یک کشاورز باید حداقل دو هفته تعطيلات داشته باشد5- بهتر است که یک کشاورز برای خود کار کند تا دیگران6- قابل پذيرش است که: کشاورز در خارج از مزرعه نیز شغلی داشته باشد7- بسیار لذت بخش است که یک کشاوزر به تنهایی کار کند تا با دیگران8- کشاورزان باید برای حفظ خاک و تمیز نگه داشتن منابع آب و هوا تلاش نمایند9- کشاورزی بصورت خانوادگی باید به نسل بعد منتقل شود10- تمام اعضای خانواده باید به نوعی در کار سهیم باشند

اسلاید 236: farm management chapter 2236اهداف1- اهداف باید نوشته شوند2- اهداف باید خاص باشند3- اهداف باید قابل اندازه گیری باشند4- اهداف باید دارای جدول زمانی باشندمثلا افزایش مالکیت 240 ایکر زمین درجه یک در عرض 5 سالبه جایافزایش مالکیت زمین

اسلاید 237: farm management chapter 2237اهداف امکان پذیر1- تلاش و ماندن در كسب وكار 2- حداكثر سازي سود3- تثبیت یا افزایش استاندارد زندگی4- افزايش دارایی5- حفظ درآمد پايدار 6- انتقال مزرعه به نسل بعد 7- افزايش اوقات فراغت8- افزايش ابعاد مزرعه 9- حفظ و بهبود کیفیت محیط

اسلاید 238: farm management chapter 2238ارزيابي منابعمنابع فیزیکی :زمین، ساختمانها، پرچینها، دامهای پرواری، ماشین آلات وتجهیزات، محصولات دائمي مانند باغ، تاکستان، مرتعمنابع انسانی:مهارت متصديان ودیگر کارکنان، علاقه یا عدم علاقه اشخاصمنابع مالی:پول نقد، دیگر سرمایه ها و اعتبارات در دسترس

اسلاید 239: farm management chapter 2239بررسی محیط كسب و كاربررسی خارجی ناميده مي شود.انواع عمده محصولات زراعي تولید شده تفاوت زیادی ندارند اما سلیقه مشتریان در حال تغییر است.یک تغییر ممکن است باعث ایجاد یک فرصت یا خطر شود. مانند تغییر در مقررات دولتی.

اسلاید 240: farm management chapter 2240شناسایی و انتخاب استراتژِی برخی از موسسات تجاری قابلیت بیشتری براي رسيدن به اهداف خود نسبت به ديگران دارند چرا كه منابع آنها انعطاف بیشتری دارند.زمانيكه استفاده های متعدد از منابع افزايش ميابد، تصميم گيري مدير دشوارتر مي گردد.

اسلاید 241: farm management chapter 2241اجرا و تصحیح کردن1- مدیر باید مراحل انجام کار را برای اجرای طرح فرموله كند.2- مدیر باید تصمیم بگیرد که چه اطلاعاتی برای ارزیابی موفقیت یا شکست طرح گرداوری شوند.3- مدیریت استراتژیک یک فعالیت مداوم و در حال پیشرفت است.

اسلاید 242: farm management chapter 2242مديريت تاكتيكي1- شناخت و تعیین مشكل يا فرصت2- شناخت راه حلها مختلف3- گردآوری اطلاعات و داده4- تحلیل انتخابها و گزينش یکی از آنها5- اجرای تصمیم 6- کنترل و ارزيابي نتایج7- قبول مسولیت برای تصمیم گیری

اسلاید 243: farm management chapter 2243ویژگی تصمیم هااهمیتتكرارقریب الوقوع بودنقابليت نقضتعداد موارد جایگزین

اسلاید 244: farm management chapter 2244محيط تصمیم گیری در کشاورزیعرضه ثابت زمین:زمين ذاتاً ثابت استتصمیم گیری در مورداستفاده از زمین، فروش و مالكيت آن حساس است.فرایندهای زیستی و آب وهوا:قوانین طبیعی، تصمیمات مدیر را محدود می کنداندازه کوچک:غالبا یک شخص بعنوان مدیر و هم نیروی کار خدمت میکندرقابت کامل:تولید کنندگان گيرندگان قیمت هستند.

اسلاید 245: farm management chapter 2245فهرست3-2 انواع مزارع ودامداری ها در ایالات متحدهمنبع: آمار کشاورزی 2002

اسلاید 246: farm management chapter 2246خلاصهمدیریت خوب بمعنای تفاوت بین حصول سود و متحمل شدن ضرر است. جهت كلي مسير از طريق برنامه‌ريزي استراتژيك تعيين مي شود. برنامه استراتژیک از تعدادي تصميمات تاكتيكي استخراج مي‌شود. مدیران کشاورزی در محیطی متفاوت با سایر موسسات تجاری فعاليت می کنند.

اسلاید 247: بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 248: تعريف محدود:بازاريابي را مي‌توان مشتمل بر مجموع عملياتي است بر روي محصول از زماني كه از مزرعه خارج شده تا بدست مصرف كننده برسد. شامل بسته‌بندي، درجه‌بندي، حمل و نقل، انبارداري، تبديل و مانند آن.تعريف گسترده: تعريف بازاريابي فراتر از تعريف محدود بوده و در واقع، ” مراحل عمليات بازاريابي از زماني شروع مي‌شود كه توليد كننده براي توليد محصولات در مزرعه به برنامه‌ريزي مي‌پردازد و تا زماني كه محصول به دست مصرف‌كننده مي‌رسد تداوم مي‌يابد.“با توجه به تعريف گسترده بازاريابي مي‌توان گفت توليد‌كننده زماني كه درباره محصولات و ميزان توليد آنها مي‌انديشد، تقاضاي مصرف كننده را در نظر گرفته و بازاريابي از اين مرحله شروع مي‌شود. مفهوم بازاريابي محصولات كشاورزي:Marketing

اسلاید 249: *هم اكنون در كشورهاي توسعه يافته، از كل مبلغي كه مصرف كنندگان به غذا اختصاص مي‌دهند؛ سه چهارم آن هزينه‌هاي بازاريابي است و يك چهارم آن بدست مصرف كننده مي‌رسد.*در كشورهاي در حال توسعه بازاريابي مقوله‌اي مهمتر از توليد شده است.* در شرايط كمبود عرضه هر چه توليد شود خريداري مي‌شود اما در شرايطي كه عرضه بيش از تقاضاست بازاريابي اهميت پيدا مي‌كنداهميت بازاريابي:

اسلاید 250: 1- تغيير زمان: Time مانند انبارداري2- تغيير مكان: Place مانند حمل و نقل3- تغيير شكل: Form مانند صنايع تبديلي4- تغيير مالكيت:سه فعاليت اول فيزيكي هستند و فعاليت چهارم غير فيزيكي است. تقسيم بندي عمليات بازاريابي:

اسلاید 251: 1- مقابله با كمبودها: نبود جاده و امكانات حمل ونقل-- قحطي منطقه‌اينبود صنايع تبديلي و انبارداري -- در زمانهايي كمبود محصول و در زمانهايي مازاد محصولفقدان اطلاعات بازار -- همه امكانات وجود دارد -- اطلاعات كافي در مورد توليد و بازاريابي محصول وجود ندارد امكان پيش‌بيني هم نداريم. پياز و سيب زميني- نظام بازاريابي كارآ لازمه موفقيت كشت منطقه‌اي در مناطق داراي مزيت نسبي استضرورت ايجاد نظام بازاريابي كارآ:

اسلاید 252: 2-بهبود تغذيه:توسعه -----باعث افزايش درآمدها --- توجه به مواد غذايي ---- افزايش نقش بازاريابياگر نظام بازاريابي ---- نتواند كيفيت محصولات را افزايش دهد --- سوء تغذيه و بيماري ----- كاهش بهره وري نيروي كار ---- خلاف جريان توسعهنظام بازاريابي كارآ ----- ضايعات و فساد محصولات را كاهش مي‌دهد ---- محصولات به قيمت كمتري عرضه مي‌شود ---- باعث بهبود تغذيه مي‌شود.ضرورت ايجاد نظام بازاريابي كارآ:

اسلاید 253: 3- توسعه شهر نشيني:در جريان توسعه اقتصادي ---- توسعه شهر نشيني ---- افزايش فاصله بين توليدكننده و مصرف كننده -----------مشكل تر شدن وظيفه بازاريابي مي‌شود.در جريان توسعه ----- شاغل بودن زنان ----- نياز به تبديل مواد غذايي به صورت آمادهضرورت ايجاد نظام بازاريابي كارآ:

اسلاید 254: 1- تعادل بين عرضه و تقاضا: تعادل مكاني و زماني2- افزايش درآمد توليد‌كننده و مصرف‌كننده: با حذف واسطه‌هاي غير لازم و كاهش ضايعات موجب افزايش درآمد توليد كننده و از طريق كاهش هزينه‌هاي بازاريابي و ارايه محصولات با كيفيت بهتر موجب افزايش رفاه مصرف‌كنندگان شود.3- گسترش تخصص: تخصص در توليد محصولات در مناطق داراي مزيت نسبي4- صادرات: منافع بازاريابي

اسلاید 255: 1- فصلي بودن: دوره عرضه كوتاه اما مصرف و تقاضا براي تمام سال وجود دارد كه باعث افزايش تقاضا براي وسايل حمل و نقلافزايش هزينه حملنبود جاده هاي مناسب و وسايل حمل كافي باعث افزايش ضايعات و افزايش هزينه بازار رساني مي‌شود.نياز به انبار كه در صورت عدم وجود باعث بالا رفتن ضايعات مي شود.همچنين در صورت انبار كردن، انبارداري هزينه عمده‌اي را ايجاد مي كند. ويژگيهاي محصولات كشاورزي

اسلاید 256: 2- فساد پذيري:محصولات كشاورزي بر خلاف محصولات صنعتي بايد خيلي سريع برداشت و به بازار عرضه شوند. نياز به وسايل حمل و نقل خاص (سردخانه دار) نياز به سردخانهنياز به صنايع تبديلينبود امكانات فوق باعث افزايش ضايعات، هزينه‌هاي بازاريابي و قيمتا مصرف كننده مي‌شود.ويژگيهاي محصولات كشاورزي

اسلاید 257: 3- حجم زياد:حجم زياد محصول و ارزش پايين آن ---- افزايش هزينه حمل شده و تقاضاي زياد براي وسايل حمل ونقلهزينه حمل نسبت به ارزش محصول حمل شده مبلغ قابل ملاحظه‌اي مي‌شود.محصول كشاورزي به انبار بيشتري نياز دارد ----- افزايش هزينه انبار داري.ويژگيهاي محصولات كشاورزي

اسلاید 258: 4- عوامل جنبي:الف) ويژگيهاي مزارع يا واحدهاي كشاورزي:واحدها كوچك و پراكنده اند---- دشواري جمع آوري محصول --- افزايش هزينه بازاريابيب) گسترش شهر نشينيافزايش فاصله بين توليد كننده و مصرف كننده--- افزايش نياز به نگهداري و حمل - تقاضا براي محصولات آماده --- افزايش نياز به صنايع تبديلي و بسته بنديويژگيهاي محصولات كشاورزي

اسلاید 259: از ديدگاه اقتصادي بايد به سه مقوله در بازاريابي توجه شود:1- تقاضا:{ كمي و كيفي} مرتباً در حال تغيير است.اولين وظيفه بازاريابي تعيين تقاضاي مصرف كنندگان از نظر كمي وكيفي، در زمان و مكان و شكل محصول است.تقاضا در كشورها پيشرفته از نظر كمي داراي ثبات است اما از نظر كيفي ثبات ندارد زيرا سليقه مصرف‌كننده مرتباً عوض مي‌شود. اقتصاد بازاريابي كشاورزي

اسلاید 260: از ديدگاه اقتصادي بايد به سه مقوله در بازاريابي توجه شود:2- مسئله قيمت: قيمت تعيين كننده تقاضاست.از طريق قيمت تقاضاي مصرف كننده به توليد كننده منتقل مي‌شود.زماني كه فاصله توليدكننده و مصرف‌كننده كم است،------ تمايلات مصرف‌كننده كاملاً منتقل مي‌شود.با توسعه شهر نشيني ---- دور شدن فاصله توليدكننده و مصرف‌كننده و تعداد زياد واسطه‌ها----- اطلاعات و تمايلات به درستي منتقل نمي شود.اقتصاد بازاريابي كشاورزي

اسلاید 261: در مكانهاي كمبود محصول --- قيمت بالاتر ---- ايجاد انگيزه براي حمل و نقل در زمانهاي كمبود محصول --- قيمت بالاتر ---- ايجاد انگيزه براي انبار دارياشكال خاصي از محصول ---- قيمت بالاتر ----- انگيزه براي صنايع تبديليقيمت تقاضاي ارضاء نشده و پتانسيلهاي بالقوه را نشان نمي دهد.سياستهاي كنترل قيمت --- اثر تخريبي بر انتقال اطلاعات دارد --- ايجاد اشكال در مكانيسم قيمت مي كند.اقتصاد بازاريابي كشاورزي

اسلاید 262: از ديدگاه اقتصادي بايد به سه مقوله در بازاريابي توجه شود:3- هزينه بازاريابي: هزينه تغيير مكانهزينه تغيير زمانهزينه تغيير فرمما به دنبال كاهش هزينه ها هستيم ---- استفاده از تكنولوژياقتصاد بازاريابي كشاورزي

اسلاید 263: شامل سه مرحله است:1- جمع آوري محصولات كشاورزي2- آماده ساختن محصولات براي مصرف3- توزيع محصول يا فراورده توليد شدهعمليات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 264: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:1- انبارداري: ايجاد تعادل ميان عرضه و تقاضاي محصولاتي كه زمان توليد و مصرف آنها هماهنگ نيست. انبار كردن محصولات كشاورزي اغلب به دلايل زير صورت مي‌گيرد:الف) تأمين نياز توليد كنندگان محصولات كشاورزي (خود مصرفي)ب) ايجاد تعادل در عرضه محصول در زمان توليد و در فصل خاص و همچنين مصرف آن در ساير فصولج) ايجاد تعادل ميان توليد و تأمين نياز در نقاط و مراكز مختلفد) كاهش نوسانات قيمتج) افزايش قيمت و كسب سود بيشتر ( احتكار)نياز به انبار در مراحل مختلف بازا ريابي وجود داردخدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 265: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:2- حمل و نقل:در تمام مراحل بازاريابي مورد نياز استعمده هزينه‌هاي بازاريابي را تشكيل مي‌دهد.ايجاد مطلوبيت مكاني و گستردگي بازارمحصولات كشاورزي وسايل حمل خاص نياز دارد.تمركز يافتن حمل در يك فصل معين.خدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 266: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:3- تبديل:به دو علت صورت مي‌گيردالف) برخي محصولات شكل توليدي آنها با شكل مصرفي شان متفاوت است مانند شلتوك، چغندر قند و نيشكر،ب) براي نگهداري طولاني مدت يا مطابق سليقه مصرف‌كننده كردن مانند خشك كردن، كنسرو، ترشي و ...افزايش استفاده از نوع دوم بستگي به ميزان درآمد افراد داردخدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 267: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:4- درجه بندي:محصولات كشاورزي را بر اساس اندازه، شكل، بو، مزه، ميزان رسيده بودن، طول الياف، و يا هر مشخصه آشكار ديگري كه بر ارزش بازاري محصول تأثير مي‌گذارد، درجه بندي مي‌كنند. درجه بندي به خريداران اجازه مي‌دهد بهترين نوع محصول را با توجه به نوع مصرف خود برگزينندخدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 268: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:5-بسته بندي: به منظورهاي متفاوتي انجام مي‌شود:الف) براي سهولت حمل و نقل ب)كاهش ضايعات ج) روش مناسبي براي تبليغ كالاستد) توزين و زدن برچسب براي جلوگيري از تقلب ه) بهداشت عرضه كالابسته بندي با توجه به اهميت محصول در گوني، جعبه چوبي يا كارتن مقوايي و... انجام مي‌شود.در مسير بازاريابي نيز هر يك از عوامل بازار براي تأمين نياز خريداران اقدام به بسته بندي جديد مي‌كند.بسته بندي به چند عامل بستگي دارد 1- طبيعت محصول مانند لطافت گوجه فرنگي و انگور 2- محيط فيزيكي و اقليمي: مثلاً در محيطهاي باراني يا در تابش شديد آفتاب بسته بايد مقاوم تر باشد. 3- مراحل بازاريابي: وابسته به اين مراحل جعبه‌ها تغيير مي‌كنند.خدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 269: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:6- استاندارد كردن: به معني يكنواخت كردن بر اساس ويژگيهاي كمي و كيفي محصول.در هر كشوري مؤسسه‌هايي براي استاندارد كردن محصولات وجود دارد. --- استانداردها بين‌المللي هستند --- سبب ميشوند خريد و فروش در سطح بين‌المللي با سهولت انجام گيرد.استاندارد بسته به نوع محصول معيارهاي گوناگوني دارد. مثلاً در برنج{ 1-در صد اختلاط ساير ارقام با رقم اصلي بر اساس جداول امتياز داده 2- درصد شكستگي دانه مي‌شود و 3- وجود مواد خارجي در محصول درجه بندي مشخص مي‌شودخدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 270: براي انجام عمليات بازاريابي لازم است خدماتي انجام شود:7- اعتبارات:نقش مؤثري در گسترش و بهبود نظام بازاريابي دارد.تمام عوامل بازاريابي ( توليدكننده، عمده فروش، ...، خرده فروش) براي بهبود وضعيت شغلي خود نياز به سرمايه و منابع مالي و اعتباري دارند.مهمترين قشر براي دريافت اعتبارات كشاورزان هستندضعف بنيه مالي كشاورزان باعث فروش فبل از برداشت محصول، گرفتن وام با بهره زياد از وام‌دهندگان محلي، عدم توانايي در تأمين نيازهاي ضروري خانوار كشاورز مي‌شود. خدمات بازاريابي محصولات كشاورزي

اسلاید 271: انجام وظايف و خدمات بازاريابي ممكن است توسط توليدكنندگان، مصرف كنندگان يا افراد ديگر صورت گيرد كه به آنها عوامل بازاريابي مي‌گويند.عوامل بازاريابي بسته به نوع محصول و در مناطق مختلف متفاوت است. در بازار محصولات كشاورزي ايران اصلي ترين عوامل به شرح زير هستند:الف) پيله وران يا خريداران محلي: (Local Buyer)اين خريداران به جمع آوري محصولات از مزارع يا بازارهاي محلي روستا مي‌پردازند.خريدار محلي هر گونه مسئوليتي را در بازار از دوش توليدكننده بر مي‌دارد.اين خريداران مي توانند از بين زارعان، خرده مالكان، دكان داران روستا، تجار، كارخانه داران محلي، شركتهاي تعاوني روستايي و مؤسسات دولتي باشند.عوامل بازاريابي

اسلاید 272: ب) عمده فروشان توزيع كننده : (Wholesale Distributors)اين افراد واسطه‌هايي هستند كه محصولات را به مصرف كنندگان نهايي، خرده فروشان، كارخانه داران، بازرگانان ديگر مي‌فروشند.عمده فروشان توزيع كننده وظايف حمل، انباركردن و آماده ساختن براي مصرف را انجام مي‌دهند.وظايف جنبي عمده فروشان:1- تقبل خطرات احتمالي قيمت: مانند قراردادهاي پيش خريد2- عامل ايجاد ثبات در بازار: به شرطي كه به دنبال احتكار و سود كلان نباشند. زيرا اينها محصول را در قيمت پايين خريداري مي‌كنند و در زمان افزايش تقاضا به فروش مي‌رسانند.عوامل بازاريابي

اسلاید 273: ج) مؤسسات بسته‌بندي و تبديل : (Packers & Processors)اين مؤسسات و يا افراد شكل محصولات را تغيير داده و آنها را با شرايط فروش هماهنگ ساخته و مطابق با سليقه مصرف كنندگان در مي‌آورند.اين كار نيازمند تأسيسات، ادوات، اطلاعات فني، تجربه و سرمايه است.درآمد اين افراد يا مؤسسات از مابه‌التفاوت قيمت خريد محصول و فروش محصول بسته بندي شده و تبديل شده بدست مي‌آيد.عوامل بازاريابي

اسلاید 274: د) حق‌العمل كاران: (Commission Agent)بيشتر توليدكنندگان و عمده فروشان مايلند محصولات خود را در بازارهايي كه امكان حضور ندارند، توسط نمايندگان به فروش رسانند.اين نمايندگان به علت تخصص در اين امور، درصدي از خريد و يا فروش را در قبال ارائه خدمات دريافت مي‌كنند.اين افراد در معاملات با مخاطره‌اي روبرو نيستند و همواره در انجام معاملات سعي در جلب رضايت مشتريان خود دارند. عوامل بازاريابي

اسلاید 275: ه) دلالان يا نمايندگان فروش(Brokers)آن گروه از عوامل بازار كه كالايي در اختيار نداشته و يا كار تبديل را انجام نداده‌اند، ولي سبب مي‌شوند كه معاملات ميان خريدار اصلي و فروشنده صورت گيرد،نماينده فروش در برابر دريافت حق‌الزحمه، نقش مشاور و واسطه را به عهده دارد.خدمت ارائه شده توسط اين افراد تخصصي بوده و مستلزم داشتن اطلاعات دقيقي درباره موجودي كالاها، نيازها و قيمتها در بازارهاي مختلف است.عوامل بازاريابي

اسلاید 276: و) فروشندگان حراج (Auctioneers)اين گروه از عوامل بازار خريداران و فروشنده را در زمان و محل معيني جمع كرده و با شيوه‌اي سزيع در حاليكه خريدار و فروشنده حضور داشته و محصولات هم در معرض ديد همگان است، معامله را انجام مي‌دهنداين فعاليت اغلب براي فروش دامهاي زنده، ميوه‌ها، سبزيها و ماهي به كار مي‌رود. به فروشندگان حراج درصدي از فروش محصولات تعلق مي‌گيرد كه از سوي خريدار، فروشنده و يا هر دو بر حسب مورد و عرف محلي پرداخت مي‌شود عوامل بازاريابي

اسلاید 277: ز) خرده فروشان (Retailers):اشكال مختلفي براي عرضه محصول به مصرف‌كننده دارند و مي‌توانند سيار هم باشندخريد اينها معمولاً از عمده فروشان است و محصول را به مصرف‌كننده مي‌رسانند.بعضي اوقات بسته بندي هم انجام مي‌دهند مانند قصابيهااما در حال حاضر گرايش بر اين است كه كار بسته بندي در مرحله عمده‌فروشي و تبديل انجام شود. عوامل بازاريابي

اسلاید 278: بازار از نظر عملي به معني تجمع عده‌اي از خريدارن و فروشندگان است كه داراي نيازهاي مشترك بوده، از وسيله مبادله يا پول مشتركي در داد و ستدهاي خود استفاده كرده و مايل به رفع نياز باشند.بازار به مفهوم رايج خود محل تلاقي عرضه و تقاضاستبازارمي‌تواند مكاني خاص باشد.بازار مي‌تواند فضايي باشد كه در آن مبادله انجام مي‌شود و برخورد عرضه و تقاضا در آنجا انجام مي‌شود.بازار ارتباط بين خريدار و فروشنده است.بازار گروهي از افراد هستند با تسهيلاتي براي انجام مبادله يا معامله.بازار:

اسلاید 279: براي تشكيل هر بازار 4 عامل زير بايد وجود داشته باشد1- مصرف كننده يا تقاضا كننده2- نياز يا احتياج3-قدرت خريد4- توليدكننده يا عرضه كنندهاگر تمايل به رفع نياز وجود نداشته باشد عملاً بازاري شكل نخواهد گرفت.سه ويژگي 1- وجود نياز 2- قدرت خريد 3-تمايل به اختصاص بخشي از وجوه به عوض تملك كالا، در تقاضا مستتر است.بازار:

اسلاید 280: به 4دسته قابل تقسيم است:1- محصولاتي كه داراي بازار مبادلاتي تقريباً انحصاري بوده و دولت به عنوان خريدار عمده آن عمل مي‌كند. سهم مبادلات آزاد اين گروه از محصولات اندك بوده و تأثيري در كل مبادلات ندارد.مثال بارز گندم است كه خريد آن به قيمت تضميني به طور عمده از سوي دولت انجام گرفته و پس از انجام عمليات انبارداري و تبديل آن به آرد، به قيمت يارانه‌اي در اختيار نانوايان قرار مي‌گيرد. چغندر قند نمونه‌اي ديگر از اين محصولات است كه بر اساس قيمت تضميني از سوي كارخانجات دولتي يا خصوصي خريداري مي‌شود.ساختار بازار محصولات كشاورزي در ايران:

اسلاید 281: به 4دسته قابل تقسيم است:2- محصولاتي كه داراي بازار مبادلاتي آزاد بوده و از سوي دولت دخالتي در بازار انجام نمي‌گيرد و عرضه و تقاضا تعيين كننده قيمت ‌مي‌باشد.اكثر محصولات غير اساسي مانند ميوه‌ها و محصولات جاليزيساختار بازار محصولات كشاورزي در ايران:

اسلاید 282: به 4دسته قابل تقسيم است:3- محصولاتي كه زير پوشش قانون تضمين خريد هستند ولي داراي بازار مبادلاتي كاملاً آزاد مي‌باشند. در مورد اين گروه از محصولات چون امكانات خريد از سوي دولت از نظر منابع مالي، نگهداري، فرآوري و حمل ونقل محدود مي‌باشد، در شرايط افت قيمت بازار، دولت با مداخله در بازار و خريد محصول به قيمت تضميني، مانع از افت شديد قيمت مي‌شود.محصولات تضميني شامل: گندم، جو، ذرت دانه‌اي،چغندر قند، پنبه وش‌، دانه آفتابگردان، دانه سويا، دانه كلزا، دانه گلرنگ، سيب زميني، پياز، برنج، لوبيا چيتي، لوبيا قرمز، عدس، نخود، سيب، خرما، كشمش، مركبات، انار، انجير، برگه زردآلوساختار بازار محصولات كشاورزي در ايران:

اسلاید 283: به 4دسته قابل تقسيم است:4- گروه چهارم محصولاتي مانند پنبه و دانه‌هاي روغني هستند كه به عنوان ماده خام مورد استفاده كارخانه‌ها قرار مي‌گيرند. در اين گروه بخش قابل توجهي از كارخانه‌ها در اختيار بخش خصوصي بوده و دولت به منظور حمايت از توليدكنندگان ، قيمت تضميني محصول را اعلام مي‌نمايد و اين قيمت به عنوان قيمت پايه در تنظيم بازار نقش محوري دارد.همچنين در اين گروه از محصولات دولت با پرداخت يارانه به برخي از شركتهاي خصوصي به عنوان مباشر خريد دولت در بازار به نحوي مداخله مي‌كند مانند شركت توسعه و كشت دانه‌هاي روغنيساختار بازار محصولات كشاورزي در ايران:

اسلاید 284: 1- بازارهاي توليد به مصرف Producer – Consumer M.:توليد كننده محصول را مستقيماً بدست مصرف‌كننده مي‌رساند. مانند فروش كنار جاده‌ها، فروش محصول ذر بازارهاي روزانه شنبه بازار و ...مزايا:الف- توليد‌كننده در تمام مراحل بازاريابي محصول نظارت داردب- قيمت مناسب و براي مصرف كنندگان خوب است.معايب:حجم فروش محصول كم است و زمان زيادي براي فروش صرف مي‌شود.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 285: 2- بازار سر مزرعه: Local Assembly M. توليد كنندگان محصول خود را جمع آوري كرده‌اند و عمده فروشان، پيله وران و ... محصول را مي‌خرند. در اين نوع بازار توليد كننده در بازاريابي محصول خود دخالت نمي‌كند.گاهي فروش قبل از برداشت محصول انجام مي‌شود و ممكن است برداشت هم توسط خريدار انجام شود.الف- اگر به اندازه كافي رقابت وجود داشته باشد و اين بازارهاب- توليد‌كننده اطلاعات لازم را داشته باشد. مناسب است.در عمل به علت تعداد كم خريداران اين بازار مناسب نيست.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 286: 3- بازارهاي عمده فروشي مركزي: Central Wholesale M.اين بازارها در شهرهاي نسبتاً بزرگ بوجود مي‌آيد. اين بازارها بايد كاملاً سازمان يافته باشد ودر مجاورت آن سردخانه و انبار وجود داشته باشد و متناسب با تقاضاي محصول، عرضه صورت گيرد. مانند بازارهاي ميوه و تره‌بارخرده فروشان محصول خود را از اين بازار مي‌خرند.رقابت ناقص است زيرا تعداد عرضه كننده محدود است---- مي تواند روي قيمتها تأ ثير داشته باشد.موفقيت بازارهاي عمده فروشي به دو مسئله بستگي دارد:1- افرادي كه دراين بازارها فعال هستند مجرب باشند.2- حسن شهرت داشته و امانت دار باشند و به مقررات احترام بگذارنداگر اينگونه نباشد --- عمده فروشان با هم تباني مي‌كنند و سر توليد كننده يا خريدار كلاه مي‌گذارند.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 287: بازار بورس محصولات كشاورزي Commodity Exchange M. يكي از مشخصات اين بازارها پيچيدگي سازمان اين بازارهاست.افراد مختلفي در اين بازارها فعاليت مي‌كنند مانند عمده فروشان، حق‌العمل كاران، نمايندگان بنگاههاي مالي، بيمه گذاران و سفته بازها. سفته بازها با خريد محصول قيمت را بالا مي‌برند و با فروش محصول قيمت را پايين مي‌آورند.كالاها بدون اينكه ديده شوند بر اساس استانداردهايشان مورد معامله قرار مي‌گيرند. در بعضي بازارها نمونه‌اي از كالا ها هم وجود دارد.به علت شفافيت بازار، افراد روي عرضه و تقاضا بسيار حساسند و تغيير در عرضه و تقاضا سريعاً باعث تغيير قيمت مي‌شود.افرادي كه در امور بورس خبره هستند شرايط فروش را معين مي‌كنند و تسهيلات لازم را براي مبادله كالا فراهم مي‌نمايند.(كارگزار)بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 288: بازارهاي مدت‌دار: Future M. بازارهايي هستند كه درآن معاملات تضميني انجام مي‌شود. يعني داد و ستد بر روي محصولي انجام مي‌شود كه در آينده بدست مي‌آيدنمونه آن در ايران بازار سلف است اما اشكال بازار سلف در ايران اين است كه سلف فروشي بر اساس نياز مالي انجام مي‌شود.خريداران در اين بازارها، بازرگانان حرفه‌اي با امكانات مالي زياد هستند و محصول را از افرادي مانند وارد كنندگان، صادركنندگان، عمده فروشان، تبديل‌كنندگان، انبار داران و توليد‌كنندگان خريداري مي‌كنند.فروشندگان افرادي هستند كه به دنبال سود عادلانه‌اي به ازاي خدمتشان هستند و سودي مي‌خواهند كه هزينه آنها و هزينه فرصتشان را جبران نمايد. از آنجا كه كاهش قيمت مي‌تواند وضعيت مالي آنها را دگرگون كند بهمين دليل محصول را از قبل به قيمت معيني مي‌فروشند و خطر تغيير قيمت در آينده را قبول نمي‌كنند.بازارهاي مدت دار نوعي بيمه در مقابل نوسانات آينده قيمت مي‌باشند.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 289: بازارهاي بين المللي محصولات كشاورزي:International Agr. M.براي كشورهاي وارد كننده اهميت دارد زيرا مي خواهند از عرضه كالا و قيمت مناسب آن اطمينان داشته باشند. بهمين دليل ممكن است قراردادها از قبل بسته شود.( بازار آينده)براي كشورهاي صادركننده اهميت دارد به دو صورت:1- براي كشورهاي توسعه يافته --- مازاد توليد محصول است – اگر به فروش نرسد ---- باعث پايين آمدن قيمت داخلي و ضرر توليد كننده داخلي مي‌شود.2- براي كشورهاي در حال توسعه --- تأمين ارز براي توسعهبازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 290: از مطالعه بازارهاي جهاني نكاتي را مي توان دريافت:1- نابرابري آشكار بين كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه2- ورود و خروج ناگهاني برخي كشورها بزرگ مانند چين و روسيه كه اقتصاد برنامه ريزي شده3- تاثير پيشرفت تكنولوژي: و توليد محصولات مشابه الياف مصنوعي در مقابل پنبه و محصولات جايگزين شكر4- اثر آب و هواييرقابت در بازار جهاني بسيار شديد است: كشورهاي در حال توسعه كمتر مي‌توانند رعايت بهداشت و استاندارد را بكنند.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي:

اسلاید 291: بازار خرده فروشي: Retail M.بازارخرده فروشي مي تواند اشكال مختلفي داشته باشد مانند سوپر ماركتها، سوپر ماركتهاي زنجيره‌اي، فروشندگان دوره گرد و...سوپر ماركتهاي زنجيره‌اي به علت كاهش هزينه‌هاي بازاريابي محصول ارزانتر به فروش مي‌رسد و از فروش بيشتر سود بدست مي‌آورند.مزاياي اين سوپرماركتها براي مصرف‌كننده صرفه‌جويي در وقت و كاهش ترافيك است.بازارهاي موجود در جريان بازاريابي: