اقدام پژوهی معلمان

اقدام پژوهی معلمان

اسلاید 1: به نام خدای مهربان دوره ی اقدام پژوهی معلمانآموزش و پرورش شهرستان اشنویهمدرس : محمد احمدیزمستان 1390 4fekr.blogfa.com

اسلاید 2: مقدمه:روش پژوهش در عمل یا اقدام پژوهی، در سال های اخیر، مورد توجه بسیاری از متفکران و متخصصان دست اندرکار پژوهش قرار گرفته است و درباره ی آن نظریه پردازی های زیادی صورت گرفته و نیز کتاب های فراوانی نگاشته شده است. منطق روش پژوهش در عمل، همان منطق چگونگی انجام دادن پژوهش در عمل و اجرا است. این منطق که به خرد و دانش غیر رسمی عامه ی مردم بستگی دارد، میان پژوهشگران نیز شناخته شده است.

اسلاید 3: کورت لوین در سال 1994 مبادی اصطلاح «پژوهش در عمل» را ابداع کرد و فرآیند اجرای آن را بر سه اصل بنیان نهاد:برنامه ریزی حقیقت یابی اجرا

اسلاید 4: به زبان ساده:نگاه کنید: اطلاعات مربوط را جمع آوری کنید. وضعیت موجود را شرح دهید.فکر کنید: کشف کنید چه چیز اتفاق می افتد. تفسیر کنید و چرایی و چگونگی آن را مطرح سازید.عمل کنید: برنامه ریزی کنید – اجرا کنید – ارزشیابی کنید.

اسلاید 5: بی تردید، هر شیوه ای که برای اجرای پژوهش در عمل به کار گرفته شود به شدت تجربی است. زیرا پژوهشگر را وا می دارد که پدیده های مورد بررسی را به دقت مشاهده و به روشنی تعریف کند. درک موضوع پژوهش، تنها تشخیص روش مناسب برای انجام دادن کار نیست. بلکه بررسی روش های مختلف برای ایجاد آگاهی و خلق معرفت است.

اسلاید 6: بنابراین؛انجام دادن پژوهش های کیفی، نه تنها هرگز پایان راه نیست، بلکه به درستی آغاز راه است چون، هر پژوهش در عمل، کاوشی است برای درک و ایجاد یک معنی، و ایجاد هر معنی زمینه یا جوّی را فراهم می آورد که مشکلات تازه و جدیدی شناسایی شوند.

اسلاید 7: توضیح بیشتر:تحقیق در عمل، یک حرکت متعهدانه و هدف دار است. به سخن دیگر، یک عمل استراتژیک است.عمل های استراتژیک، یعنی فعالیت های آگاهانه، قصد شده و هدف دار، همراه با تعهدهای اجتماعی.این نوع دانش، برای پژوهشگران حیاتی است و به کمک آن می توانند داور حقیقت باشند، حکم بدهند و به قوانین یا اصول موضوعی، برای اثبات اعتبار چنین دانشی نیاز نداشته باشند.

اسلاید 8: امروزه، پژوهش در عمل، توسط پژوهشگرانی صورت می گیرد که در موقعیت های اجتماعی – آموزشی درگیری هایی دارند و هدفشان بالا رفتن فهم و استدلال در اوضاع و احوال پیرامون است. ذکر این نکته ی ظریف هم خالی از اعتبار نیست که بهترین حالت در این گونه پژوهش ها این است که با تشریک مساعی افراد درگیر انجام گیرد تا گروه های پژوهشگر کیفی، قدرت و اعتبار بیشتری به دست آورند.

اسلاید 9: ویژگیهای پژوهش درعمل:1- پژوهش توسط دست اندرکاران : در اقدام پژوهی خود شخص پژوهنده، برای حل مسئله ای که خود با آن دست وپنجه نرم می کند، وبرای بهبود آن اقدام به پژوهش می کند. در حالی که در تحقیق های علمی و دانشگاهی، مسئله مورد تحقیق لزوما“ مسئله خود محقق نیست، بلکه محقق به عنوان فردی حرفه ای وارد جریان پژوهش می شود.

اسلاید 10: 2- تأکید بر عمل : عمل شخص در محیط مورد تأکید است ، بنابراین اگر پژوهشی به ”کار وعمل فعلی“ فرد مربوط نشود ونتیجه آن در عمل مشاهده نشود، پژوهش درعمل به حساب نمی آید.برای نمونه ممکن است معلمی علاقمند به پژوهش درتاریخ آموزش وپرورش یک منطقه باشد، یا تأثیر وضعیت اقتصادی خانواده ها در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را مورد بررسی قرار دهد، هیچ کدام از این تحقیقها ، پژوهش درعمل محسوب نمی شوند.چرا که نتیجه آنها به طور مستقیم وبلافاصله درپیشرفت کار معلم أثرنخواهد داشت. اما اگر معلمی راههای بهبود آموزش انشا، را در کلاس به کار گیرد، پژوهش درعمل را به کار برده است.

اسلاید 11: 3- مشارکتی است: از نظر، همکاری و پیشنهادهای همکاران استفاده می گردد.4- خودارزیاب است: چگونگی پیشرفت کار وحتی نتایج تغییرات واصلاح موقت برنامه ها به وسیله خود پژوهشگر وافراد درگیر دراقدام پژوهی ارزیابی می شود.5- مبتنی بر ارزشها است: آنچه افراد را به این نوع تحقیق سوق می دهد، نوعی احساس تعهد ونیاز به ایجاد تغییر وتحول در کار خود است. تا چنین میل و احساسی نباشد رغبت چندانی به پژوهش نخواهد بود.

اسلاید 12: 6- غیر رسمی است : معمولا“ این تحقیق بدون رعایت سلسله مراتب اداری و دیوان سالاری های معمول وبه صورت غیررسمی انجام می گیرد. نقش پژوهنده درعمل، مانند مددکار اجتماعی یا مشاور به نوعی تسهیل کننده کار است. 7- روش تحقیق ساده :دراین روش پیچیدگی های معمول یک تحقیق علمی کلاسیک لازم نیست. مراحلی مانند تعیین متغیرها، نمونه آماری، تجزیه وتحلیل آماری، تعریف های عملیاتی و... وجود ندارد. محقق لازم نیست خطی مستقیم را درپیش بگیرد، بلکه به تناسب پیشرفت کار اقدام های پیش بینی نشده ای را انجام دهد.برای همین به این نوع ، ”روش دوری یا مارپیچی ” گفته اند.

اسلاید 13: 8-تعمیم ناپذیری یافته ها : برعکس پژوهش های رسمی وعلمی تعمیم پذیری نتایج تحقیق ، چندان مدنظر نیست. هدف آن کاهش مسائل عملی و روزمره است نه پایبندی به روشهای علمی و..9- نگاه از درون:افراد درگیر درکار وفعالیت ازدرون محیط کاربه مسائل می نگرند وهدفشان کاهش یا حل مسائل درونی وفعلی شان است. در حالی که نگاه پژوهشگر حرفه ای از بیرون به درون است.

اسلاید 14: 10- پژوهش در عمل، شخصی است: ضمیر به کار رفته در این پژوهش ”من ” یا ” ما“ است.مثلا“: چگونه می توانم املای سارا را تقویت کنم؟موضوعی که به من یا ما ارتباط ندارد موضوعی عمومی و نه شخصی، وموضوع پژوهش درعمل نخواهد بود.

اسلاید 15: وجوه اشتراک پژوهش درعمل با تحقیق علمی:نظام مند بودن بیان مسئله پرسش مشخص اطلاعات مدون انتقادی بودن کنترل نظام مندتولید دانش

اسلاید 16: اهمیت و ضرورت پژوهش درعمل:* مناسب ترین راه برای حل مسئله است. * نوعی آموزش ضمن خدمت است.* نوآوری و دانش افزایی * اصلاح وضع نامطلوب* دوری از نخبه گرایی * رشد و بالندگی عمومی * پاسخ گویی علمی * نزدیکی وملازمت نظر و عمل

اسلاید 17: آمادگی های لازم پیش ازانجام پژوهش:1/ شرایط وملاحظات کار با دیگران: شناسایی گروه های کاری مرتبط با شما شامل : - استادان یا راهنمایان شما - دوستان نقاد شما - مشارکت کنندگان - پژوهشگران همکار شما - گروه ارزیاب

اسلاید 18: 2 / توسعه مهارت های فردی :مهارت گوش دادنمهارت در مدیریتمهارت در همکاری و مشارکتتقویت اراده و اعتماد به نفستوجه به گوناگونی اندیشه ها و نظرات و رفتارهاسبک بیان (مهارت گفتن وبیان ساده)

اسلاید 19: 3 / ملاحظات عملی :الف – نقش پژوهشگر: برای جلب اعتماد وهمکاری دیگران، نقش و کار خود را به روشنی برای آنان توضیح دهد. طرز برخورد، لباس پوشیدن، صحبت کردن و... ممکن است به جای همکاری، مقاومت ایجاد کند. ب – شناسایی گروه های ذی نفع : افراد باید این احساس را داشته باشند که منافع آنها با این تحقیق به خطر نمی افتد و...

اسلاید 20: ج – شناسایی افراد متنفذ : اشاره به سازمانها وگروه های قدرتمند درون سازمان د- ایجاد تصویر روشن از موقعیت ها : مانند اطلاع از پیشینه تحصیلی، وضعیت خانوادگی، مشکلات وامکانات موجود دانش آموزان

اسلاید 21: 4/ روابط انسانی و مراعات اخلاق : ضرورت مذاکره با مسئولانرازداریاحترام به حق همکاری نکردن دیگران آگاه سازی دیگرانحفظ اعتماد و...

اسلاید 22: مراحل یا چرخه ی پژوهش در عمل: بررسی طبقه بندی پژوهشگران و اندیشمندان از مراحل پژوهش درعمل این نتیجه را عایدمان می کند که پژوهش در عمل دارای سه مرحله کلی است: *** تشخیص *** تغییر *** ارزیابی

اسلاید 23: مراحل پژوهش درعمل؛ به صورت عملیاتی:1- مشخص کردن موضوع و عنوان پژوهش2- توصیف وضعیت موجود و تشخیص مسئله3- گردآوری اطلاعات ” شواهد 1 ”4- تجزیه وتحلیل وتفسیر داده ها 5- انتخاب موقتی راه حل جدید6- اجرای راه حل جدید ونظارت برآن7- گردآوری اطلاعات ” شواهد 2 ”8- ارزیابی تأثیر اقدام جدید وتعیین اعتبار آن9- تجدید نظر و دادن گزارش نهایی (اطلاع رسانی)

اسلاید 24: مراحل 1-5 به ”تشخیص“، مرحله 6 به ”اجرا“ ومرحله 7-9 به ”ارزیابی وارائه“ مربوط می شوند. @ 1 - مشخص کردن موضوع و عنوان پژوهش : - مرتبط بودن موضوع با شغل پژوهشگر - قابل تحقیق و بررسی بودن - توانایی انجام و اجرای تحقیق - مورد علاقه بودن موضوع - دارای اهمیت باشد. - منابع اطلاعاتی کافی در دسترس باشد.

اسلاید 25: @ 2- توصیف وضعیت موجود و تشخیص مسئله به بررسی و توصیف وضعیت کنونی و اینجایی موجود اشاره دارد.مثلا“ : مدرسه من کجا قرار دارد؟ دخترانه است یا پسرانه؟ تعداد دانش آموزان چند نفر است؟ دونوبته است یا یک نوبته؟ در چه کلاسی، و در چه درسی پژوهش صورت می گیرد؟ ...

اسلاید 26: از کجا باید شروع کرد وبا کدام مسئله؟ اکنون با چه مسئله ای درگیر هستید، ازهمان شروع کنید. ( مسئله بهداشتی-آموزشی-اخلاقی و... ) ممکن است مسئله مربوط به یک نفر یا چند نفر باشد. معمولا “پژوهش درعمل” با یک جمله پرسشی شروع می شود: چگونه می توانم ........را بهبود بخشم؟گزارش وضع موجود: پس از بررسی وضعیت موجود، لازم است رخدادهای آن را به صورت منطقی تنظیم وگزارش کنید.

اسلاید 27: 3- @ گردآوری اطلاعات( شواهد 1 )درابتدا تفاوت شواهد نوع اول(1) وشواهد نوع دوم (2) را بیان می کنیم: شواهد نوع اول ” تشخیصی ” و شواهد نوع دوم ” قضاوتی وارزیابی“ است.چه نوع داده ها وشواهدی؟ازچه منابع و مراجعی که می توان اطلاعات کسب کرد؟ازچه روش هایی باید برای گردآوری اطلاعات استفاده کرد؟

اسلاید 28: - هدف از گردآوری اطلاعات : مشخص کردن وضع موجود به کمک داده ها وشواهدانتخاب یک راه حل موقت اهمیت مطالعات اولیه وپیشینه ی تحقیق : آزموده ها را دوباره نیازماییم !

اسلاید 29: 4- @ تجزیه و تحلیل وتفسیر داده هامنظور از تفسیر، تبیین وتشریح معانی نهفته در دل داده هاست، برای فهم جامع و روشن معانی و مفاهیم .شناسایی مطالب ضد ونقیضچگونگی روابط متقابل رخدادها طبقه بندی وتعیین چارچوب منطقی وعقلانی واقعیات

اسلاید 30: الگوها وچارچوب های تفسیر داده ها1- روش شش پرسش :چرا؟ -چگونه؟ -چه کسی؟ -چه چیزی؟ چه موقع ؟ - کجا؟ 2- الگوی ترسیم مفاهیم:ریشه بسیاری ازمشکلات درجاهای دیگر غیرازکلاس ومدرسه است.مثلا“ برای بررسی مشکلات رفتاری جوانان؛ مسائل مالی، بهداشتی، والدین، مسائل خانوادگی، موفقیت تحصیلی و...باید مورد مطالعه قرار بگیرد.3- روش تجزیه وتحلیل مفاهیم : مشابه الگوی ترسیم مفاهیم است.دراین روش به: الف- مشکل اصلی ب- ریشه های اصلی مشکل ج- دیگر عواملد – نتایج وعواقب منفی ه – دیگر نتایج مهم

اسلاید 31: 5- @ انتخاب راه جدید به صورت موقتدرانتخاب روش جدید شتاب نکنید.به یاد داشته باشید مسئولیت وتعهد اجرا ونتیجه گیری این تحقیق با شماست.شکست معنی ندارد، درصورت نتیجه ندادن، راههای دیگر را بیازمایید.هرچه اطلاعات موثق تر باشد امکان پذیرش ونتیجه دادن آن بیشتر است.برای اجرای راه حل جدید ”برنامه ریزی“ کنید. چه فعالیتهایی؟ چگونه؟ باچه امکاناتی؟چه زمانی؟باچه وسایلی؟...

اسلاید 32: گردآوری اطلاعات (شواهد 2 )همان گونه که قبلا“ اشاره شد این مرحله برای ارزیابی و قضاوت مورد نیاز است.برای این که ثابت کنید ادعایی که درباره عمل جدیدتان دارید، منطقی و درست است؛ باید شواهد ومستنداتی داشته باشید. دلایلی که مبین اصلاح به وجود آمده درکار شما باشد.ممکن است ادعا کنید با روش جدید شما نمرات دانش آموزان تا20 درصد بهبود یافته است، این ادعا زمانی قابل قبول است که نمرات دانش آموزان قبل و بعد از اجرای راهکار جدید مقایسه شود.

اسلاید 33: 8- @ ارزشیابی تأثیر اقدام جدید وتعیین اعتبار آندراین مرحله نیز مانند مرحله سوم داده ها را تفسیر وتحلیل می کنیم.ازخودمان می پرسیم این داده ها نشانگر چه تغییراتی هستند؟ آیا پیشرفتی را نشان می دهد؟ به چه دلیل؟ درچه زمینه ها ومواردی پیشرفت بوده است ؟ (باشواهد) باپرسش های مشابه تا نتیجه اقدام جدید را به کمک شواهد منطقی ارزیابی کنیم. اگر نتیجه مثبت بود، این اقدام را به عنوان یک تغییر یا راه حل جدید ادامه می دهیم و در غیر این صورت به راه های دیگر می اندیشیم.

اسلاید 34: 9- @ تجدید نظر و دادن گزارش نهاییپس ازاعتبار یابی وایجاد تغییرات واصلاحات لازم ، به انتشار یافته ها می پردازیم.دراین آخرین مرحله می توانید گزارشی ازآنچه تاکنون یاد گرفته اید، نقش دیگران در این تحقیق، روش های کار و... ارئه نمایید.

اسلاید 35: خسته نباشید.تقدیم به همکاران گرامیمدرس دوره:محمد احمدیزمستان 13904fekr.blogfa.com

اسلاید 36: www.ghbook.ir