الگوهای معماری اسلامی- ایرانی

الگوهای معماری اسلامی- ایرانی

اسلاید 1: الگوهای معماری اسلامی- ایرانی(شیوه خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی)

اسلاید 2: مقدمه:الگوها و شیوه های معماری در بیشتر نقاط جهان سابقه ای طولانی دارد، بنابراین؛ معماری ایرانی نیز از این قاعده مثتثنی نبوده و در طول تاریخ دگرگونی های فراوانی را شاهد بوده است. بعدها با ظهور اسلام و ایجاد بستر فکری و معنوی، تمدن جدیدی در ایران شکل گرفت و به سرعت توسعه یافت. این تحول در عرصه هنر نیز ظاهر شد و آثار هنری جدیدی خلق کرد که به سبب تفاوت چشمگیر خود با مخاطب ارتباط برقرار کرد و به او این امکان را داد تا حقایق و معانی الهی را در قالب مادی درک کند. معماری نیز از جمله این هنرها بود. معماری به عنوان هنری وابسته به زندگی مردم، همیشه کوشیده است بهترین پیوند را بین مخاطب و مکان زندگی او ایجاد کند و معماری اسلامی با مراتب بسیار و اصول و آداب و آیین های مختلف امکان ایجاد این فضاها را هرچه بیشتر میسر گردانید. در تحقیق حاضر، سعی بر این بوده است تا الگوهای معماری ایران در دوره اسلامی، امتیازات و ویژگی های بارز آن در بناهای شاخصی همچون مساجد فهرج، تاریخانه و مسجد جامع یزد، مدرسه چهار باغ اصفهان، برج های خرقان قزوین، کاروانسرای رباط شرف و گنبد سلطانیه مورد بررسی قرار گیرد تا تمایز آن نسبت به شیوه قبل و بعد از خود مشخص گردد.

اسلاید 3: شاخصه های معماری ایرانی- اسلامی: معماری خاک و گل: معماری ایرانی، فرزند خاک است. شهرهای ما از دور توده هایی از خاک جلوه می کنند. اکثر اوقات در کوی و برزن ها جز دیوارهای گلی دیده نمی شود. اما این معماری خاکی صورتی دیگر هم دارد. آن صورت هم از خاک است اما جواهری ساخته و پرداخته می ماند.معماری دورویه: معماری ایران دو رو دارد: رویی در بیرون و رویی در درون. صورت بیرونی صورتی ساده، طبیعی، بدون شکل، پرداخت نشده و خشن است و صورت درونی، صورتی کار شده، نظم یافته، دگرگون شده و لطیف. دو صورت متفاوت و گاهی متضاد با یکدیگر، که هر دو از خاک اند، اما این کجا و آن کجا؟ گویی کیمیاگری در کار است.معماری حیاط ها: اصل و مایه فضاسازی در این معماری فضای باز است؛ فضای بازی که با وسواس و دقت تمام طراحی می شود؛ فضای باز محصوری که به تبع گرایش به درون، روی از بیرون برمی تابد و با شکل منظم، اندازه و تناسبات فکر شده و نماهای موزون، آسمان را قاب می گیرد و همراه با حوض آب و فواره و درخت وگل و سبزه مبدل به ”حیاط“ حیات بخش می شود.

اسلاید 4: معماری پیوند فضاهای باز و بسته: معماری ما، معماری پیوند و ارتباط عمیق فضاهای باز و بسته است. حیاط ها در میان بنا می نشینند و ایوان ها زندگی با فضای باز را گسترش می دهند، اما تک تک فضاها نیز طوری طراحی می شوند که با فضای باز پیوند کامل بیابند؛ به خصوص در خانه ها این نکته بارز است. تک اتاق ها، یعنی سه دری ها، پنج دری ها و تالارها که فضای زیستی خانه اند همه کاملا به فضای باز گشوده می شوند. ارسی ها فضاهای بسته مهم خانه به فضای نیم باز مشرف به حیاط پرطراوت و پرنور تبدیل می کنند.

اسلاید 5: معماری تمامیت و قطعیت: نظم هندسی کامل در همه جای آن سریان دارد. اشکال، فضاها، ترکیبات آن ها، نماها، سطوح و حجم ها همه در کامل ترین صورت هندسی ممکن اند. کژی و کاستی و تردید و تقریب و تزلزل در آن ها راهی ندارد. همه چیز در آن در نهایت صحت و سلامت و استواری و تمامیت است. معماری تنوع و هماهنگی توامان: در این معماری تمام تلاش معمار صرف پدید آوردن فضایی می شود که از یک سو همه چیزش از کل گرفته تا جزء، از نحوه کنار هم نشستن و انتظام فضاها تا معماری جزء فضاها تا تک تک عناصر متشکله بنا، از طرح تالار و ایوان و حیاط و هشتی تا شکل ستون قوس و طاق، طاقچه و در و پنجره همه چیز در هماهنگی و همسازی کامل با یکدیگرند.از سوی دیگر هیچ چیز از نگاه تیزبین معمار برای ایجاد تنوع و دگرگونی درفضا دور نمی ماند. او با تزئین های گوناگون تلاش می کند فضاهای هم شکل را به صورت های مختلف درآورد، با نقوش مختلف اجزاء همگون را غیر همسان سازد و با رنگ های متفاوت، مصالح گوناگون و سقف سازی های مختلف به هر چیز صورتی دیگر بخشد. بنابراین او در دل هماهنگی و حتی یکسانی، تنوع و گونه گونی می آفریند و مخاطب را هر لحظه با چهره جدیدی از فضا روبرو می نماید.

اسلاید 6: معماری همدمی با آب: آب روح این معماری است. اگر آب از فضاهای آن حذف شود گویی فضا بی جان می گردد. لطافت، سرزندگی و طراوت، خنکی و خنک کنندگی، روانی، جهش و پرش، انعکاس های گوناگون، رنگ آسمانی و صدایی که خسته نمی کند و آرامش می بخشد و ... آب در حیاط ها و باغ ها به صورت بسیار متنوع، در حوض ها، استخرها، آب نماها، نهرها، سرسره ها و فواره ها با شکل ها و ابعاد مختلف و در نقاطی بسیار مهم و تعیین کننده ظاهر می شود. همیشه در کنار انسان و نزدیک او حضور دارد و او را جانی تازه می بخشد.