اکولوژی عمومی
اسلاید 1: مقدمه (اکولوژی عمومی) برای ایجاد جامعهای که از تمامی جنبهها مطلوب باشد، چهار هدف میبایست در نظر گرفته شود. تقویت مداوم ثبات و پایداری، بهبود اکولوژی و محیط زیست، بهینهسازی قابل توجه در کارآیی منابع، ارتقاء هماهنگی بین انسان و طبیعت و پیشبرد کل جامعه به سوی یک مسیر توسعه که پیشرفت اقتصادی، زندگی مرفه و اکولوژی سالم از ویژگیهای آن هستند. اکولوژی (Ecology) از لغت یونانی Oikos به معنای مسکن و پسوند Logos به معنای شناخت، اولین‌بار توسط ارنست هکل زیستشناس آلمانی در سال 1869 میلادی بیان شد. اکولوژی به معنای محیط‌شناسی عبارت است از مطالعه زیست یا بوم که چگونگی اشغال زمین توسط موجودات زنده و همچنین نحوه پراکنش آنان در مناطق و چگونگی کنش و واکنش بین این موجودات با یکدیگر را شامل میشود.
اسلاید 2: تقسیمات اکولوژی الف) اکولوژی انفرادی (Autoecology) به بررسی یک موجود زنده به صورت منفرد یا عده‌ای از افراد متعلق به یک گونه با محیط اطرافشان گفته میشود. در این بخش از اثرات متقابل گونۀ مورد مطالعه و گونهﻫﺎی دیگر صرفنظر میگردد و عمدتاً حد بردباری موجود زنده در برابر عوامل اکولوژیکی و تأثیر محیط بر شکل ظاهری و خصوصیات فیزیولوژیکی و رفتاری موجود زنده مورد بررسی قرار میگیرد. تعیین نیازهای یک گونه ما را قادر میسازد که حدوداً بتوانیم محل استقرار، پراکنش جغرافیایی، میزان انبوهی و فعالیت آن را در محیطهای مختلف تعیین نماییم.
اسلاید 3: از دید مکتب فرانسوی اگر یک موجود زنده به تنهایی در ارتباط با محیط مطالعه شود و هیچگونه رابطه‌ای با موجودات زنده دیگر در محیط نداشته باشد این نوع مطالعه اتواکولوژی است. مثلاً گیاهان در مناطق نزدیک قطب یا در فواصل بسیار دور از یکدیگر رشد و زندگی میکنند و عملاً هیچگونه ارتباط زیستی اعم از حمایت یا رقابت با همدیگر ندارند، مطالعه در چنین محیطهایی درون بحث اتواکولوژی قرار دارد. در مکتب آمریکایی اگر موجود زنده‌ای به حالت منفرد و یا عده‌ای از افراد متعلق به یک گونه واحد در رابطه با محیط بررسی شوند این مطالعه اتواکولوژی است.
اسلاید 4: ب) اکولوژی جمعی (Synecology) که به بررسی موجودات زنده به صورت جمعی با محیط اطرافشان اطلاق میگردد. وقتی موجود زنده در کنار موجودات زنده دیگر اعم از اینکه به گونه واحد یا گونه‌های متعددی متعلق باشند، زندگی کند، مطالعه اکولوژی چنین موجودی در محدودة بحثهای سین اکولوژی میباشد. به عبارت دیگر اگر موجود یا موجودات زنده در جمع سایر موجودات زنده مورد بررسی قرار گیرد، مطالعه از نوع سین اکولوژی است. در اکولوژی جمعی، هدف شناخت بهتری از ساختمان و طرز کار اکوسیستمها است.
اسلاید 5: فرد یا موجود زنده: عبارت است از مجموعهﺍﻯ از اعضاء و قسمتهای مختلفی که یک فرد را تشکیل میدهد. جمعیت: مجموعۀ گیاهان یا جانوران متعلق به یک گونۀ خاص که در یک زمان و یک منطقه معین زندگی میکنند و قادر به تبادل ژن هستند. جامعه: مجموعۀ جمعیت هایی از گونهﻫﺎی مختلف که منطقه مفروضی را اشغال نموده و در ارتباط با یکدیگر هستند. بیوتا: به تمامی موجودات زنده اعم از گیاه، جانور یا موجودات ذرهبینی که در ناحیه معینی مستقر هستند. بیوسفر: کلیۀ نقاط قابل زندگی بر روی کره زمین است که واجد حیات بوده و یا استعداد وجود حیات را دارا میباشد. محیطهای قابل زندگی کرۀ زمین عبارتند از اتمسفر، خشکیها و محیطهای آبی. مجموعۀ این نقاط که کلیۀ موجودات کرۀ زمین ناگزیر به زندگی حداقل در یکی از آنها هستند تشکیل اکوسیستم عظیمی را بنام اکوسفر میدهد.
اسلاید 6: اهداف اکولوژی الف) موجود زنده در چه مناطقی زندگی میکند و چرا در این مناطق انتشار دارد؟ ب) چه عواملی محدودۀ انتشار موجود زنده را تعیین میکند؟ ج) عوامل محیطی به تنهایی و در ترکیب با یکدیگر چه تأثیری در انتشار، تعداد و ویژگیهای موجود زنده دارند. د) موجود زندۀ مورد نظر چه تأثیری بر محیط دارد و روابط متقابل موجودات زنده با یکدیگر چگونه است؟ ﻫ) موجود زنده در طول حیات چگونه تحول یافته و مجموع ساختار ژنتیکی آن، چگونه توانایی لازم برای مقاومت در برابر شرایط محیطی خود را پیدا کرده است؟
اسلاید 7: گروه های مختلف گیاهان زراعی بر اساس مهمترین کارکرد و نقش آنها در اکوسیستم های زراعی: 1- گیاهان گیرنده Catch crops وقتی در یک سیستم زراعی گیاه اصلی برداشت می شود، این نوع گیاهان کاشته می شوند تا بخش زیادی از عناصر و کودهایی که قبلاً داده شده جذب شوند و از تلفات و شستشوی عناصر غذایی جلوگیری و محیط زیست حفظ گردد. این گیاه دارای خصوصیات زیر است: - دوره رشد کوتاه - پوشش هوایی انبوه - سیستم ریشه ای گسترده و سریع الرشد - برداشت اقتصادی در مورد می توان به گیاهان پوششی وسبزیجات دارای ریشه عمیق مانند ماش، نخود، پیاز، تربچه و اسفناج اشاره کرد.
اسلاید 8: 6- گیاهان قیم Nurse crops گیاهان که به عنوان قیم کشت می شوند مانند ذرت برای لوبیا و یا از طریق ایجا سایه دهی از گیاهان حساس به نور محافظت می کنند و برخی مواد غذایی مورد نیاز گیاهان روینده در سطح خاک را فراهم می کند. 7- گیاهان محافظ Gurd crope گیاهانی با تنه قوی، ضخیم و ارتفاع زیاد می باشند که قادر به حفاظت سایر گیاهان زراعی در برابر عبور دام، آفات و اثرات مخرب باد در پوشش گیاهی می باشد. 8- گیاهان قطع کننده Break crops این گیاهان با ایجاد گسستگی در بین کشت گیاهان زراعی در شرایط نامطلوب قرار دارند و با قرار گرفتن در الگویکاشت وتناوب زراعی از صدمه زدن به گیاهان زراعی جلوگیری می کند.
اسلاید 9: استراتژی های بهبود بهره وری درگیاهان زراعی الف- بهبود ژنتیکی ارقام زراعی 1- افزایش پتانسیل عملکرد - استفاده از پتانسیل عملکرد - انتخاب دو گیاه زراعی C3 یا C4 - هتروزیس - استفاده از گونه های غیر زراعی - دانش بیوتکنولوژی
اسلاید 10: 2- کشت و کار دوره ای Shifting cultivation این نوع کشاورزی بیشتر خانوادگی بوده و کارگران آن عمدتاً از خانواده تامین می شد و ادوات کشاورزی ساده و ابتدایی بود و از نیروی انسان استفاده می شود. دستکاری در این نظام کم و بیشتر از مواد آلی استفاده می شد. عمدتاً در نواحی جنگلی و گرمسیری استفاده می گردید و حاصل خیزی خاک به دلیل شرایط گرمسیری، بارندگی و دمای زیاد و شستشوی مواد آلی پایین است. این سیستم حداقل 10 سال آیش دارد. روند اجرایی این نظام با هدف تولید محصولات زراعی شامل سه مرحله است: 1-2. برش و آتش زدن Slash and burn به دلیل عدم توان خرید کود، گیاهان چند ساله برش داده شده و پاک سازی سطح زمین و سوزاندن به صورت آتش سوزی سطحی و تبدیل مواد آلی به مواد معدنی انجام می شد.
اسلاید 11: دگرآسيبي در دگرآسيبي، تركيبات شيميايي رها شده از گياهان، رشد گياهان مجاور را تحت تاثير قرار مي دهد. اين فرايند، نقش مهمي در تعيين تنوع گياهي، غالبيت، توالي رويشگاههاي طبيعي، سلامت و توليدات گياهي بوم نظام هاي زراعي دارد. با توجه به اثرات منفي مصرف گسترده و بي رويه سموم شيميايي در دهه هاي اخير، بكارگيري گياهان دگرآسيب همراه با گياهان ديگر به صورت چندكشتي، جهت كنترل گياهان ناخواسته و همچنين فراهم آوردن شرايط مناسب رشد گياهان زراعي به شدت مورد توجه قرار گرفته است.
اسلاید 12: 3- اثرات دگرآسيبي تحت تاثير عوامل زنده و غير زنده قرار مي گيرند. 4- برخي از آللوكميكال ها ممكن است بر فراهمي عناصر غذايي در خاك تاثير داشته باشند. 5- گياهان دگرآسيب اغلب چندين آللوكميكال توليد و آزاد مي كنند كه هر كدام نحوه عمل متفاوتي داشته و اثر متقابل آنها ممكن است آنتاگونيست، سينرژيست يا افزايشي باشد. 6- تراكم و تنوع گونه اي ممكن است اثر دگرآسيب بر گونه هاي حساس را تحت تاثير قرار دهد.
اسلاید 13: 4- حالت همكاري دو جانبه Mutual Cooperation شرايطي است كه عملكرد هر دو گياه در مخلوط براي كليه نسبتهاي تراكمي، بيشتر از شرايط تك كشتي آنها مي باشد (اصل مساعدت يا تاثير مثبت مخلوط). به اين معني كه در اين شرايط گياهان از محيط به نحو مطلوبي استفاده نموده و رقابت وجود نداشته يا بسيار كم مي باشد. تخمين عملكرد و تهيه نقشه هاي عملكرد محصولات زراعي در كشاورزي دقيق دو روش اصلي براي تخمين عملكرد وجود دارد، در روش اول معادلات رگرسيوني بر اساس شاخص هاي گياهي نظير NDVI براي تخمين عملكرد مي تواند مورد استفاده قرار گيرد. در روش ديگر با استفاده از فناوري سنجش از دور پارامتر هاي پوشش گياهي نظير LAI و PAR تخمين زده مي شود و در نهايت اين پارامتر ها به عنوان نهاده در مدل هاي آگرومترولوژيكي براي تخمين عملكرد مورد استفاده قرار مي گيرند.
نقد و بررسی ها
هیچ نظری برای این پاورپوینت نوشته نشده است.