بازار قراردادهای آتی

صفحه 1:
ال الا ۳۱ بازار قراردادهای آتی طیبه اصفرنژاد دانشجوى كارشناسى ارشد مديريت بازركانى دانشكاه آزاد اسلامى - واحد علوم تحقيقات آذربايجان شرقى بهار ‎٩۱‏ 

صفحه 2:
مقد مه امروزه سلاح رقابتی موّثر در عرصه بین المللی, ابداع روش هاي نوین دادوستد و پوشش ریسک ‎Sly‏ موفقیت بیشتر است, معاملات ‎il‏ یکی از این روش ها است. ‎Ga»‏ از بازارهاي آتی مهیا نمودن ابزار کنترل ریسک براي سرمایه گذاران و رساندن آنها به اهداف تجاري بهینه است. ‏بازارهاي قراردادهای آتی, شرایطی ر | مهیا می کنند تا به طور مستمر بتوان عوامل عرضه و تقاضا و دیگر شاخص هاي بازار را ارزیابی کرد. براساس تجزیه و تحلیل اطلاعات جاري بازار آتی 

صفحه 3:
* قدمت بازارهاي آتي به قرون وسطی برمی گردد. هدف از ایجاد اين بازارها, برآورده ساختن نیازهای کشاورزان و تاجران بوده است. * قرارداد سلف نزدیک ترین قرارداد به قراردادهای تحویل ‎wil‏ در ایران است که سابقه آن به دوران صفویه برمی ‏گردد. 

صفحه 4:
> A fe ۳ بازارهای جدید (Futures contract) wl slo) | ‏باز‎ ١ بورس آتی (Expiration option) aloles ,Lisl بورس(بازار) پولی 

صفحه 5:
gy _- فراهم آوردن امکانات مناسبی برای داد و ستد قراردادهای آتی و اختیار معامله از جمله: * ایجاد یک شبکه داد و ستد مناسب و به روز تسریع فرآیند تسویه و پایاپای کاهش هزینه داد و ستد امکان پذیر کردن دسترسی برابر به بازار برقراری پوشش قانونی و مقرراتی مناسبی برای تنظیم ونظارت بر بازار 

صفحه 6:
۱ ‏مهم‎ slo oe, ‏بورس‎ * بورس شیکاگو(6507) * بورس تجاری شیکاگو (0(4۳) * بورس قراردادهای آتی و اوراق اختیار معامله بين المللی لندن ‎((LIFFOE‏ بورس يوركس ‎(Eurex)‏ Bolsa de Mercadorias y Futures * * بورس آتی مالی بین المللی توکیو " بورس آتی سیدنی [ ۲ 6 ۲ 

صفحه 7:
= ال ‎Ha‏ ۲ مفاهیم مرتبط over-the-counter) yu Ls sly ‏بازا‎ 0 (market 0 پیمان های آتی ‎(Forward Contracts)‏ 

صفحه 8:
olay ‏ار مبادلات پوند انگلیسن و دلار آمزیکا به ضورت‎ slic 1 ~ نرخ پیشنهادی نرخ پيشنهادی خرید فروش معامله نقدی 1/5118 15122 پیمان آتی یکماهه 1/5127 1/5132 1/5149 1/5144 able aw ‏پیمان آتی‎ پیمان آتی شش 1/5172 1/5178 ماهه 

صفحه 9:
قیمقهای قراردادهای حق اختیار معامله صادره بر سهام اختیارات فروش أكتير 4/6 10/6 19/5 جولای 2/11 8/2 17/5 اختبارات خرید اکتبر جولای 16/7 18/7 8 10/7 4 7 Pvc توافقی (دلار) 50 65 80 

صفحه 10:
* سیستم دادوستد سنتی * سیستم دادوستد الکترونیکی 

صفحه 11:
‎A ۳‏ » انواع معاملات ‏معاملات نقدی - معاملات نسیه - معاملات سلف - معاملات آتی ‎ ‎ 

صفحه 12:
قرارداد اتى قرارداد آتى توافق نامه اى مبتنى بر خريد يا فروش دارايى در زمان معين در آينده و با قيمت مشخص است. قراردادى است كه در آن دو طرف تعهد مى كنند كه در یک تاريخ مشخص و با يى قيمت مشخص يك كالا با كيفيت مشخص را مبادله نمايند. 

صفحه 13:
انواع قراردادهای آتی 1) قرارداد تحویل آتی اختصاصی 2 قرارداد تحویل آتی 

صفحه 14:
قرارداد تحویل آتی اختصاصی یک توافق دو جانبه میان یک خریدار ویک فروشنده جهت انجام یک معامله با مشخصات و خصوصیات معین در زمان معین به قیمتی که در قرارداد تعیین می گردد. -ه هیچ:گونه.سپرده گذاري در ان نوغ قرارداد وجود ندارد و کل مبلغ:دز رورسم جرذاخت مى سوه - استاندارد شده نبوده و در نتیجه از انعطاف پذيري بالایی برخوردار است. - اززش آنن هراردات فعظ در زمای سررسيد قابل ازعاست. دورهعهر آن قرا داد بزآنز با سیزرسیه آلست: - ریسک عدم انجام تعهد از سوي طرفین وجود دارد. a 

صفحه 15:
قرارداد تحويل اتى همان قرازداد تحويل آتى اختضاضى است كه بة:صورت استاتدارد ده دز آمده و ‎Girly a‏ در بازار ثانویه نیز قابل نقل و انتقال می باشد. - طرفین قرارداد بایستی در طول عمر این قرارداد. یک حساب ودیعه اي نزد اتاق تهاتر داشته باشند که تغییرات ارزش قرارداد به اين حساب ريخته و يا از آن برداشت شود. - این قراردادها عموماً استاندارد شده هستند. - این قراردادها داراي بازار ثانویه فعالی بوده و در نتیجه نقدینگی این بازار بالاست. - وجود اتاق تهاتر باعث رفع نگرانی طرفین می شود. - اکثر این قراردادها, تحویل فیزیکی نداشته و به صورت تسویه حساب تقدي عمل می شود. - معاملات این قراردادها لزوماً از طریق واسطه هاي مالی صورت می گیرد. 

صفحه 16:


صفحه 17:
الگوی قیمتهای آتی 1 ۳ ألگوهاي مختلفي در مورد قيمتهاي آني میتوان مشاهده کرد. قیمت آتي طلا در بورس تجاري شیکاگو 6248 )) و قیمت آتي گندم در بورس شیکاگو(0801) با طولاني تر شدن سررسید, افزايش مي يابند. معمولاً این يك حالت نرمال ‎sly‏ بازار محسوب مي شود.در مقابل, قیمت آتي چهاني شکر با سررسید, نسبت معکوس دارد. اين برخلاف حالت طبيعي بازار است. سایر کالاها تركيبي از اين دو الگو را نشان مي دهند. براي مثال, قیمت آتي نفت خام با توجه به زمان سررسید, ابتدا افزایش وسپس کاهش مي یابد. 

صفحه 18:
نظام تشکیلاتی بازار تحویل آتى سازمان بورس نمایندگان کمیسیون قرارداد = اتاق پایاپای(تهاتر) اعضاء بورس اعضاء تهاتر اعضاء غیرتهاتر 

صفحه 19:
سازمان بورس 9 سازمان بورس تحویل آتی, در واقع واحدي غیر انتفاعی است كه داراى اعضاء مختلفى بوده و به منظور ايجاد سود براى آنان كه عموماً حرفه شان مرتبط با معامله آتی است, به کار برده می شوند. 7 هدف اصلی بازارهای بورس: ایجاد یک بازار نظام متد با قوانین یکسان و پیمان های استاندارد شده می باشد. 

صفحه 20:
اعضاء بازار بورس * هلسته اصلی یک بازار تحویل آتی را اعضاء آن تشکیل مى دهند. ۴ اعصاعزنمایندگان [عصاء توبات آفرادی کمرجر تلاو نووین:عجور (امتبان) معامله:دارند:جعامله گز تاسبدهرمی شوند: معافله كز اوجه جد ظبعه ‎abel‏ عفستیمرهی رفتونده كاركزاران تالار بورس معامله گران روزانه اسکالپ ۲ معامله گران موقعیت 

صفحه 21:
نمایندگان کمیسون قرارداد تحویل ‎(FCM) ssl‏ " یک نماینده کمیسیون قراردادهاي تحویل آتی(/(۳0), در واقع واسطه اي است بین مشتریان و کارگزاران بورس قراردادهاي تحویل آتی . 1 بعنوانن _ماینده مشتریان مبادرتبه لجراي درخواسن‌ها نموده و حسابها را نگه ممدارد. 

صفحه 22:
مشتریان مشتریان ممکن است با یک /(۳0 حساب قراردادهاي تحویل آتی باز کنند. * مشتریان بزرگ نظیر تولید کنندگان, دلالان کالا, صادرکنندگان, بانک هاي سرمایه گذار ممکن است با خرید امتیاز عضویت بازار بورس, اجازه یابند بطور مستقیم در معاملات بازار قراردادهاي تحویل آتی مشارکت نمایند. 

صفحه 23:
اتاق پاياپاي (مسسه تهاتري) ۳ اتاق پاياپاي نیز همچون بازار بورس داراي اعضایی نیز می باشد. * عضویت در موسسه پاياپاي به طور جداگانه ثبت نمی گردد بلکه به عنوان عضوي از یک بازار بورس محسوب می شوند . وظیفه اصلی اتاق پاياپاي: 1( تسو یه حساب پیمان هاي تحویل آتی می باشد. 2( صلاحیت مالی اعضایش را بررسی می کند و گاهی اوقات نیز اصلاحانی انجام می ذهد. 3( به منظور چبران ناتوانی درپرداخت بدهی, وجوهی را به عنوان وثیقه و ضمانت نزد خود نگه می دارد. 

صفحه 24:
1 محدوديت هاى بازار سرمايه ايران به منظور راه اندازی بورس پیمان های آتی کالا و ارز : دیدگا ۵ فقهی و شفاف نبودن اين دیدگاه در خصوص ابزارهای نوین مالی موقعیت تعهدی خرید موقعیت تعهدی فروش عدم تنوع در ابزارهای مالی کنترل ارزی تنگناهاي فرهنگی رونق زیاد بازار مسکن و سود آوري آن جذب سرمایه گذاران به زا این بازار ات سيا. اقتطايی در سرمایه کار 

صفحه 25:
0 ر فع نگرانی طرفین معامله از نوسان قیمت هاي مالی در آینده (شامل بهاي کالاه نرخ بهره, نرخ ارز. ارزش سهام). ۵ تنوع در ابزارهاي مالی بازار سرمایه و در نتیجه امکان جذب منابع مالی جدید. ۵ سرعت در اصلاح قیمت ها و تعادیل آن در بازار. 0 امکان مشارکت وسیع جامعه با توجه به سلیقه هاي متفاوت در میزان ریسک پذيري افراد. ۵ امکان مدیریت بهینه پورتفو و اداره ریسک 7 تعميق و افزايش كارايى باژار سرمایه. 0 کشف قیمت. 

صفحه 26:
تشکیل و راه اندازي بورس آتی کالا وارز امري ضروري براي توسعه وپیشرفت بازار سرمایه می باشد, آنچه در خصوص جذب بیشتر سرمایه به اين بازار حائز اهمیت است فرهنگ سازي, اطلاع رسانی, آموزش, امنیت اجتماعی- اقتصادي, ایجاد تنوع در ابزارهاي مالی, ایجاد زیر ساخت هاي سخت افزاري و نرم افزاري و... می باشد. 

بازار قراردادهای آتی طیبه اصغرنژاد دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه آزاد اسالمی -واحد علوم تحقیقات آذربایجان شرقی بهار 91 مقدمه امروزه سالح رقابتی مؤثر در عرصه بین المللی ،ابداع روش هاي نوی ن دادوس تد و پوش ش ریس ک براي موفقی ت بیشت ر است، معامالت آتی یکی از این روش ها است. هدف از بازارهاي آت ی مهی ا نمودن ابزار کنترل ریس ک براي سرمایه گذاران و رساندن آنها به اهداف تجاري بهینه است. بازارهاي قراردادهای آت ی ،شرایط ی ر ا مهی ا م ی کنن د ت ا به طور مستمر بتوان عوامل عرضه و تقاضا و دیگر شاخص هاي بازار را ارزیاب ی کرد .براس اس تجزی ه و تحلی ل اطالعات جاري بازار آتی پیشینه قدمت بازارهاي آتي به قرون وسطی برمی گردد. هدف از ايجاد اين بازارها ،برآورده ساختن نيازهای كشاورزان و تاجران بوده است. قرارداد سلف نزدیک ترین قرارداد به قراردادهای تحویل آتی در ایران است که سابقه آن به دوران صفویه برمی گردد. بازارهای جدید بازارهای آتی ()Futures contract بورس آتی اختيار معامله ()Expiration option بورس(بازار) پولی کارکرد اصلی بورس های آتی و پولی فراهم آوردن امکانات مناسبی برای داد و ستد قراردادهای آتی و اختیار معامله از ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ جمله: ایجاد یک شبکه داد و ستد مناسب و به روز تسریع فرآیند تسویه و پایاپای کاهش هزینه داد و ستد امکان پذیر کردن دسترسی برابر به بازار برقراری پوشش قانونی و مقرراتی مناسبی برای تنظیم ونظارت بر بازار بورس های مهم بورس شيكاگو()CBOT بورس تجاری شيكاگو ()CME بورس قراردادهای آتی و اوراق اختيار معامله بين المللی لندن ))LIFFOE بورس یورکس()Eurex ‏Bolsa de Mercadorias y Futures  بورس آتی مالی بين المللی توكيو بورس آتی سيدنی مفاهیم مرتبط بازارo over–the–counter( های فرا بورس )market )Forward Contracts( پیمان های آتیo مثال ی از مبادالت پوند انگلیس و دالر امریکا به صورت پیمان آتی نرخ پیشنهادی خرید نرخ پیشنهادی فروش معامله نقدی 1/5118 1/5122 پیمان آتی یکماهه 1/5127 1/5132 پیمان آتی سه ماهه 1/5144 1/5149 پیمان آتی شش ماهه 1/5172 1/5178 قیمت های قراردادهای حق اختیار معامله صادره بر سهام شرکت Ciscoبه تاریخ may ۸سال ۲۰۰۰ اختیارات فروش اختیارات خرید اکتبر جوالی اکتبر جوالی قیمت توافقی (دالر) 4/6 2/11 18/7 16/7 50 10/6 8/2 10/7 8 65 19/5 17/5 7 4 80 سیستم معامالت سیستم دادوستد سنتی سیستم دادوستد الکترونیکی انواع معامالت – معامالت نقدی – معامالت نسیه – معامالت سلف – معامالت آتی قرارداد آتی قرارداد آتی توافق نامه ای مبتنی بر خريد يا فروش دارايی در زمان معين در آينده و با قيمت مشخص است. قراردادی است که در آن دو طرف تعهد می کنند که در یک تاریخ مشخص و با یک قیمت مشخص یک کاال با کیفیت مشخص را مبادله نمایند. انواع قراردادهای آتی )1قرارداد تحویل آتی اختصاصی )2قرارداد تحویل آتی قرارداد تحویل آتی اختصاصی یک توافق دو جانبه میان یک خریدار ویک فروشنده جهت انجام یک معامله با مشخصات و خصوصیات معین در زمان معین به قیمتی که در قرارداد تعیین می گردد. – هیچ گونه سپرده گذاري در این نوع قرارداد وجود ندارد و کل مبلغ در سررسید پرداخت می شود. – استاندارد شده نبوده و در نتیجه از انعطاف پذیري باالیی برخوردار است. – ارزش این قرارداد فقط در زمان سررسید قابل ادعاست. – دوره عمر این قرارداد برابر با سررسید است. – ریسک عدم انجام تعهد از سوي طرفین وجود دارد. قرارداد تحویل آتی همان قرارداد تحویل آتی اختصاصی است که به صورت استاندارد شده در آمده و به راحتی در بازار ثانویه نیز قابل نقل و انتقال می باشد. طرفین قرارداد بایستی در طول عمر این قرارداد ،یک حساب ودیعه اي نزد اتاق تهاترداشته باشند که تغییرات ارزش قرارداد به این حساب ریخته و یا از آن برداشت شود. این قراردادها عموما ً استاندارد شده هستند. این قراردادها داراي بازار ثانویه فعالی بوده و در نتیجه نقدینگی این بازار باالست. وجود اتاق تهاتر باعث رفع نگرانی طرفین می شود. اکثر این قراردادها ،تحویل فیزیکی نداشته و به صورت تسویه حساب نقدي عمل میشود. -معامالت این قراردادها لزوما ً از طریق واسطه هاي مالی صورت می گیرد. الگوي قيمتهاي آتي الگو هاي مختلفي در مورد قيمتهاي آتي ميتوان مشاهده كرد. قيم ت آت ي طال در بورس تجاري شيكاگ و )) CMEو قيم ت آتي گندم در بورس شيكاگو( )CBOTبا طوالني تر شدن سررسيد ،افزايش مي يابند. معموال ً اي ن ي ك حال ت نرمال براي بازار محس وب م ي شود.در مقابل، قيم ت آت ي جهان ي شكر ب ا س ررسيد ،نس بت معكوس دارد .اين برخالف حالت طبيعي بازار است. ساير كاالها تركيبي از اين دو الگو را نشان مي دهند .براي مثال ،قيمت آتي نف ت خام ب ا توج ه ب ه زمان س ررسيد ،ابتدا افزاي ش وس پس كاه ش مي يابد. نظام تشکیالتی بازار تحویل آتی سازمان بورس اتاق پایاپای(تهاتر) نمایندگان کمیسیون قرارداد تحویل آتی م-ش-ت-ر-ی-ا-ن اعضاء بورس اعضاء تهاتر اعضاء غیرتهاتر سازمان بورس ‏ سازمان بورس تحویل آتی ،در واقع واحدي غیر انتفاعی است که دارای اعضاء مختلفی بوده و به منظور ایجاد سود برای آنان که عموما ً حرفه شان مرتبط با معامله آتی است ،به کار برده می شوند. ‏ هدف اصلی بازارهای بورس: ایجاد یک بازار نظام مند با قوانین یکسان و پیمان های استاندارد شده می باشد. اعضاء بازار بورس هسته اصلی یک بازار تحویل آتی را اعضاء آن تشکیل می دهند. اعضاء ،نمایندگان اعضاء و سایر افرادی که در تاالر بورس مجوز (امتیاز) معامله دارند،معامله گر نامیده می شوند. معامله گران به چند طبقه اصلی تقسیم می شوند: کارگزاران تاالر بورس معامله گران روزانه اسکالپ معامله گران موقعیت نمایندگان کمیسون قرارداد تحویل آتی()FCM یک نماینده کمیسیون قراردادهاي تحویل آتی( ،)FCMدر واقع واسطه اي است بین مشتریان و کارگزاران بورس قراردادهاي تحویل آتی . بادرت ه اجراي ب شتریان م ، FCM ب عنوانن ماینده م درخواستها ن موده و حسابها را ن گه م یدارد. مشتریان مشتریان ممکن است با یک FCMحساب قراردادهاي تحویل آتی باز کنند. مشتریان بزرگ نظیر تولید کنندگان ،دالالن کاال ،صادرکنندگان، بانک هاي سرمایه گذار ممکن است با خرید امتیاز عضویت بازار بورس ،اجازه یابند بطور مستقیم در معامالت بازار قراردادهاي تحویل آتی مشارکت نمایند. اتاق پایاپاي (مؤسسه تهاتري) اتاق پایاپاي نیز همچون بازار بورس داراي اعضایی نیز می باشد. عضویت در مؤسسه پایاپاي به طور جداگانه ثبت نمی گردد بلکه به عنوان عضوي از یک بازار بورس محسوب می شوند . وظیفه اصلی اتاق پایاپاي: )1تسو یه حساب پیمان هاي تحویل آتی می باشد. )2صالحیت مالی اعضایش را بررسی می کند و گاهی اوقات نیز اصالحاتی انجام می دهد. )3به منظور جبران ناتوانی درپرداخت بدهی ،وجوهی را به عنوان وثیقه و ضمانت نزد خود نگه می دارد. محدودیت های بازار سرمایه ایران به منظور راه اندازی بورس پیمان های آتی کاال و ارز : دیدگاه فقهی و شفاف نبودن این دیدگاه در خصوص ابزارهای نوین مالی موقعیت تعهدی خرید موقعیت تعهدی فروش عدم تنوع در ابزارهای مالی کنترل ارزی تنگناهاي فرهنگی رونق زیاد بازار مسکن و سود آوري آن جذب سرمایه گذاران به این بازار امنیت سیاسی ،اقتصادي در سرمایه گذاري مهمترین اهداف ایجاد بورس معامالت آتی oرفع نگرانی طرفین معامله از نوسان قیمت هاي مالی در آینده (شامل بهاي کاال ،نرخ بهره ،نرخ ارز ،ارزش سهام). oتنوع در ابزارهاي مالی بازار سرمایه و در نتیجه امکان جذب منابع مالی جدید. oسرعت در اصالح قیمت ها و تعادیل آن در بازار. oامکان مشارکت وسیع جامعه با توجه به سلیقه هاي متفاوت در میزان ریسک پذیري افراد. oامکان مدیریت بهینه پورتفو و اداره ریسک oتعمیق و افزایش کارایی بازار سرمایه. oکشف قیمت. نتیجه گیری تشکیل و راه اندازي بورس آتی کاال وارز امري ضروري براي توس عه وپیشرف ت بازار س رمایه م ی باش د ،آنچه در خصوص جذب بیشتر سرمایه به این بازار حائز اهمیت است فرهن گ س ازي ،اطالع رس انی ،آموزش ،امنی ت اجتماعی- اقتصادي ،ایجاد تنوع در ابزارهاي مالی ،ایجاد زیر ساخت هاي سخت افزاري و نرم افزاري و ...می باشد.