بازرگانی بین الملل

صفحه 1:


صفحه 2:
NY 13 + Se ۳ & doh ‏ای‎ تالیف و ترجمه : دکتر محمد حقبقی تهیه کننده : دکت زا حسن ‎i‏ ۳۱۱۷۱-۱۱۰ نمونه سوالات رایگان مدیریت 

صفحه 3:
نظا ما الملل : فصل ششم بازار ارز و عملمات ارزی : فصل هنتر تراز پرداخت های خارحی : نسل هنتم د موسسات بازرگانی به بازارهای ‎Nd‏ 

صفحه 4:
کلیات درس هدف از نگارش این کتاب فراهم نمودن یک منبع درسی مناسب برای دانشجویان رشته های مدیریت به ویژه گرایش مدیریت بازرگانی می باشد. مطالب این کتاب با استفاده از منابع علمی جدید وبا در نظر گرفتن دیدگاه ها و رویدادها ی سال های اخیر در عرصه بازرگانی جهائی تهیه و عدوین گردیده انت: دز آين کتاب علاوه بر ارایه مباحت اصلی ‎on aid Ge‏ الب گزا برد آن ها خر مذیریت بارگان بو فآیند تصمیم گیرن سذیران سازمان های تجاری و صنعتی نیز اشاره شده است. 

صفحه 5:


صفحه 6:
نظریات تجارت بین المللی از همان آغاز پیدایش علم اقتصاد مبادلات بين المللى هم مورد بحث قرار گرفته است مرکانتیلیسم اولین مکتب اقتصادی است که در مورد تجارت خارجی سخن گفته و سیاست تشویق صادرات و کاهش واردات و در نهایت افزایش یافتن تر از تجاری کشور ها را مورد تاکید قرار داده ‎J‏ 

صفحه 7:
نظریه آدام اسمیت بنیانگذار مکتب اقتصاد کلاسیک یعنی آدم اسمیت نیز مبادلات تجاری بین ملت ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و با مطرح نمودن نظریه برتری مطلب و تقسیم کار بین المللی به کشورها توصیه نموده است که منابع اقتصادی خود را در زمینه کالاهایی به کار پرند که در تولید آن ها نسبت به سایر کشورها از مزیت مطلق برخوردارند . 

صفحه 8:
نظریه ریکاردو دیوید ریکاردو هم که از شاگردان همین مکتب بشمار می آید با انجام مطالعات ارزنده خود ‎da‏ پرفزنی تلبی ,را ارایذاکزد کهافسبک با تقوزی: اسمیت. فزاگیزتن وه است: از فیذگاه اين نظریه نه تنها برخورداری از مزیت مطلق بلکه دارا بودن مزیت نسبی هم می تواند فزستا ناسین ‎nb Ble hag yi Wy BS Blo‏ قرافم قنايد: 

صفحه 9:
رهایی که در تولید چندین کالا برتری مطلق دارند باید منایع اقتصادی خود را در کالهیی متمرکز نمایند که در تولید آن ها بیش ترین کارآمد را درند هم چنین کشورهایی هم که در تولید هیچ کالابی برتبری مطلق ندارند بر پایه برتری نسبی می توانند می توائند با سایر کشورها وارد مبادله شده و متافعی بدست آورند. 

صفحه 10:
بنیان گذار و دیدگاه سیکل عمر ‎WS‏ در دهه ۱۹۶۰ ریماندورنون تئوری سیکل عمر کالا یا گردش تکنو لوژی در جهان را مطرح نمود. بر پیه این نظریه ورود یک کال به مراحل مختلف سیکل عمر مصرفی آن و تفاوت هایی که بین کشورها از اين نظر وجود دارد و هم چنین انتقال تكنو لوزى كالاى مذکور از کشور ابداع کننده به کشورهای صنعتی درجه دوم و سپس به کشورهای تازه صنعتی شده جایگاه تولید و جریان صادرات و واردات این کالاها را تغییر می دهد و در الگوی تجارت آن تاثیر می گذارد. 

صفحه 11:
دیدگاه پیشتاز بودن در دهه 191 نيز تثور ينوين تجارت بين الملل به نام نظريه مزين بيشتاز بودن بر يايه تحلیل های گروهی از اقتصاد دادن ها شکل گرفت. از اين ذيدكاه در آن ذسته از صنایعی که تیاز به سرمایه گذاری اولیه سنگین داتشه و سهم هزینه های ثابت در قیمت تمام شده محصول آن هابزرگ می باشد شرکتی که پیش از دیگران وارد این صنعت شده و به سرمایه گذاری و تولید پرداخته از یک مزیت رقابتی برخوردار می شود. 

صفحه 12:
دیدگاه تئوری رقابتی ملی در اوایل دهه ۱۹۹۰ نیز نظریه دیگری در قلمروو بازرگانی بین الملل بوسیله مایکل پرتر استاد دانشگاه ها وارد به نام تثوری مزین رقایتی ملی ارایه گردید. از دیدگاه اين نظریه توان رقابتی یک کشور در عرصه تجارت بین الملل به چهار عامل اصلی بستگی پیدا می کند که شامل برخوردار از عوامل يا منبع اولیه تولید. شرایط تقاضا در داخل کشور,وجود صنایع مرتبط و پشتیبانی کننده و استراژی و ساختار شرکت ها و رقابتی بودن محیط فعالیت آن ها می باشد. 

صفحه 13:
نظریه مر کانتیلیسم اولين نظريه اى كه در مورد تجارت بين الملل ارايه شده در اواسط ‎i gph PLE GB‏ انگلسات بوده است. این نظریه که به نام مرکانتیلسم شهرت یافت ذخایر طلا و نقره را به عنوان پایه ثروت ملی و عاملی تعیین کننده در برقرارری مبادلات خارجی کشورها می 

صفحه 14:
تز اصلى نظريه مركانتيلسم اين بود كه هر كشورى باى دكوشش كند تا پیش تر صادر نماید و کم تر وارد نمايد تا در نهایت به مازدا تر از بازرگانی دست یابد. از آنجائیکه وسیله پرداخت بین المللی طلا یا نقره بود بتابزاين مازاد تجارى كشور به افزایش ذخایرفلزات قیمتی از جمله طلا و نقره می انجامید که پنوبه تجاری کشور به افزایش ذخایر فلزات قیمتی از جمله طلا و نقره می انجامید که بنوبه خود موجب افزایش ثروت ملی و تقویت جایگاه اقتصادی کشور در عرصه چهانی می گردید. 

صفحه 15:
نف 8 بررسی نقاط ضعف نظریه مر کانتبلیسم از دیدگاه معیوم #یکی از آن ها به نام دیوید هیوم موضوع تاکید بر مازداد تر از تجاری را که یکی از جنبه‌های نظریه مذکور می باشد به صورت زیر مورد نقد قرار داده است. اهنگامی که انگلستان در تجارت با فرانسه به مازداد تجاری دست می یابد بر موجودی طلای او افزوده می شود که این خود به اقزایش حجم پول و بالا رفتن سطح تقاضا در این کشور می انجامد. اين رویدادها باعث گران شدن کلاهای صادراتی کشور مذکور گریدده و در نتیجه تقاضای خارجیان برای این کلالاها رو به کاهش می گذارد. 

صفحه 16:
‎Anat‏ نهایی این تعلیل اینست که مازدانربازرگانی یک کننور نمی تواند امری دائعی باشند ‏زيرا منجر به افزايش حجم به افرایش حجم پول, بالا رفتن تقاضا. گران شدن کالاها برای ‏خریدارن خارجی و در نهایت کاهش صادرات آن کشور می گردد. ‎ 

صفحه 17:
نظریه برتری مطلق آدام اسمیت بر این باور بود که هر کشور باید در تولید کالاهایی تمرکز یابد که در آن ها نسبت به ساير از مزیت مطلق برخوردار است و همچنین کالاهایی را وارد نماید که شکورهای دیگر نسبت به او دارای برتری باشند. 

صفحه 18:
مثال: ایران و هند دو کشور آسیایی هستند که با توجه به شرایط طبیعی و موقعیت صنعتی هر دو توانایی تولید نخ طبیعی و نخ مصنوعی را دارند اما کارآمدی آن ها در نتولید این دو ‎VIS‏ متفاوت است. ایران برای تولید ۱ تن نخ طبیعی باید ۶۰ واحد و برای تولید ۱ تن نخ مصنوعی باید ۴۰ واحد از منابع اقتصادی خودرا به کار گیرد بنابراین اگر ۲۴۰ واحد منابع ‏داشته باشد می تواند ۶ تن نخ مصنوعی یا ۴ تن نخ طبیعی تولید کند. ‎ 

صفحه 19:
کشور هند با توجه به برخورداری از شرایط طبیعی و جغرافیایی مساعد در تولید نخ طبیعی نسبت به ايران برتری دارد و برای تولید ۱ تن از آن باید ۴۰ واحد منابع اقتصادی و برای ۱ تن نخ مصنوعی بايد ۶۰ واحد از اين منابع را به كار برد. با اين فرض كه ند هم ۲۴۰ واحد منابع در اختیار دارد می تواند ۶ تن نخ طبیعی یا ۴ تن نخ مصنوعی ‎AS ALS‏ 

صفحه 20:
نمایش برتری مطلق در تولید و تجارت خارجی هند منحتی امکانات اولیه متحتی امکانات در حالت تقسیم کار و بادله حالت بدون میادله year omy oly! منحنى امكانات اولية منحنى امكانات در حالت تشیم کار و ده حالت بدون مبدله ‎Xela‏ ‎yet‏ ‎ony‏ 

صفحه 21:
نمودارهای فوق نشان مید هد که ایران در تولید نخ مصنوعی نسبت به هند مزیت مطلق 5 ‏م م‎ Ie ‏دارد و هند در توليد نخ طبيعى نسبت به ايران از برترى مطلق برخوردار است. با توجه به‎ اين شرايط اكرا ايران منابع خود را در توليد نخ مصنوعى و هند در توليد نخ طبيعى به كار كيرند و بهشى از توليدات خد رابا يكديكر مبادله نمايند می توانند امکانات بیش تری را در اختیار جامعه قرار دهند. 

صفحه 22:
برتری نسبی مزیت مطلق آدام اسمیت اگر چه به درک رفتار کشورها در مبادلات بين المللی کمک زیادی نموده است. اما سئوالاتی را در دهن اقتصاددانهای پس از اسمتیت مطرح نمود. یکی از اين سئوالات این بود که اگر یک کشور در تولید همه کالاها نسیت به سایر کشورها برتری مطلق داشته باشد آنگاه چه نقشی در مبادلات بین المللی می تواند دارا باشد. دیدگاه اسميت این بود که چنین کشوری نمی توانند در مبادلات خارجی منافعی بدست آورد پس احتمالاً در این مبادلات شرکت نخواهد 

صفحه 23:
دیدگاه ریکاردو پس از مدتی دیوید ریکاردو با ررسی و نقد تئوری مزیت مطلق نشان داد که این دیدگاه درست نیست. ریکاردو درکتا باصول اقتصاد سیاسی که در سال ۱۸۱۷ منتشر شد ادعا نمود که وقتی کشوری در تولید همه کالاها از برتری مطلق برخوردار باشد می تواند کالاهایی را که در آن ها پیشترین کارآیی را دارد تولید و صادر کند و در مقابل کالاهایی را که کارآمدی کم تری در آن ها دارد از خارج وارد نماید. با اجرای چنین سیاستی اين كشور هم از مبادلات خارجی متافتی کسب خواهد گرد. 

صفحه 24:
مثال: دو کشور تایلند و کره جنوبی را در نظر بگیرید که هر دو امکان تولید گندم و برنج را دارا هستند اما شرایط آن ها در تولید این دو کالا متفاوت است. تایلند در تولید هر دو کالا از مزیت مطلق برخوردار است. در این کشور با ۱۰ واحد منایع تولیدی ۱ تن گندم و با ۳ واحد منابع ۱ تن برنج تولید می شود. بنابراین هرگاه این کشور ۲۰۰ واحد منابع تولیدی در اختیار داشته باشد می تواند ۲۰ تن گندم یا ۱۵ تن برنج تولید نماید. هم چنین مى تواند به تولید ترکیبی از اين دو کالا بپردازد. 

صفحه 25:
اكنون فرض كنيد اين دو کشور تمایلی برای انجام مبادله با یکدیگر نداشته و قصد دارند از هر دو کالا تولید نمایند. در راستای این هدف نیمی از منابع خود را صرف تولید گندم و نیمی دیگر را به تولید برنج اختصاص می دهند. در این حالت تایلند می تواند به ۱۰ تن گندم و ۵/۷ تن برنج یعنی جمعاً به ۵/۱۷ تن از دو محصول دست يابد و كشور کره هم می تواند موفق به تولید ۵/۲ تن گندم و ۵ تن برنج یعنی جمعاً ۵/۷ تن کالا گردد. 

صفحه 26:


صفحه 27:
اما واقعیت اینست که تایلند در زمینه تولید گندم نسبت به کره مزیت نسب دارد یعنی اين که توان تولیدش در گندم ۴ برابر کره جنوبی است اما در تولید برنج فقط ۵/۱ برابر. پس مى توان كفت که تلیند به وصرت مقایسه ای یا نسبی در تولید گندم کار آمدتر از تولید برنج می باشد و اگر همه منابع خود را در تولید گندم به کار گیرد و آنگاه بخشی از ‎a‏ محصول خود را به کره جنوبی مبادله نماید منافع پیش تری بدست می آورد. ۱ ‎ 

صفحه 28:
نمایش برتری نسبی در تولید و تجارت خارجی کره‌جنوبی حالت دون مبادله مو ‎yetio‏ ‎vo‏ ‎gone‏ امکانات اولیه ‏عنحنی امکانات جدید. ‎ ‎ ‎ ‎ ‏حالت بدون مبادله لاسر ‎۳ ‎wie ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 29:
در حالت اول يعنى بدون انجام مبادله یعنی بین دو کشور, تایلند مى تواند ۱۰ تن گندم و ۷ تن برنج تولید نماید یعنی اينکه به ۵/۱۷ تن از این دو کالا دست می یابد. در حالت دوم یعنی تولید تخصصی و انجام مبادله تایلند به ۱۱ تن گندم و ۷۵/۷ تن برنج يعنى جمعاً ۸ تن از هر دو کالا دست می یابد که بیش تر از حالت اول می باشد. 

صفحه 30:
کره جنوبی هم در حال تاول توائایی تولید ۵/۲ تن گندم و ۵ تن برنج را داشته که جمع آنها ۵/۷ تن می شود در حالی که در حالت وم با روی آوردنبه تولید تخصصی و مبادله با تایلند به ۴ تن گندم و ۶ تن برنج یعنی جمعا ۱۰ تن از هر دو کالا دست پیدا می کند که ار حالت اول. مین باشن. فرجد خافتف با شیم كه ‎apelh cf WU py Elon Jb SAE‏ ۳ تن برنج تولید نموده است. 

صفحه 31:
نظریه هکچر -اهلین تئوری ریکاردو این نکته را مورد تاکید قرار می دهد که مزیت نسبی کشور ها در تولید و رت کالها ناشی از تفاوت در بهره وری آن هاست. این که آیا هند نسبت به ایران در تولید برنج برتری دار یا کشور غنا از رکه جنوبی در تولید کاکائو کارآمدتر است یا نه به بستگی بيدا مى كد که اين کشورها تا چه اندازه منابع خود را با بهره وری بالا به کار می گيرند. 

صفحه 32:
هکچر در سال ۱۹۱۹ و اهلین در سال ۱۹۳۳ بر پایه پررسی های خود نظریه دیگری را در زمینه مزیت تسبی ارایه نمودند. این دو اقتصاد دان سوئدی چتین استدلال تمودند ‎WS‏ ‏مزیت نسبی از تفاوت در بهره مندی کشورها از منابع ملی (عوامل طبیعی تولید) حاصل می شود. منظور آن ها از اين عوامل به طور مشخص زمین و کار وسرمایه بود. کشورها از نظر میزان برخورداری از منابع طبیعی متفاوت هستند و در نتیجه هزینه های عوامل تولید آن ها هم متفاوت مى كردد. هر جه يك عامل تولید فراوانتر باشد هزینه تامین آن هم کم تر خواهد بود. 

صفحه 33:
برپایه نظریه هکچر و اهلین کشورها کالاهایی را صادر می کنند که در تولید آن ها از عوامل تولید فروان کشور به میزان زیادی استفاده شده است ودر مقابل کالاهایی را وارد مى کنند که در تولید آن ها عوامل کمیاب آن کشور زیاد به کار رفته باشد. تلوری هکچر و اهلین کوشيده است تا الگوی تجارت بین الملل را آنگونه که در عرثه اقتصاد جهانی مشاهده می کنیم توضیح دهد. 

صفحه 34:
معماری ‏ لئونتيف استدلال لئونتیف این بود که بر اساس نظریه وفور عوامل با توجه به اين كه امريكا منابع مالى بيش ترى نسبت به ساير كشورها در اختيار دائشت انتظار مى رفت که صادر کننده کلاهای سرمایه بر و در مقابل وارد کننده کالاهای کاربر باشد. اما بر غلاف تصور مشاهده مى شد كه صادرات اين کشور کم تر از وارداتش از کالهای سرمایه بر تشکیل گردیدهاند چون نتایج مطالعات لئونتیف با پیش بینی های نظریه هکچر - اهلین مغایرت پیدا می کرد آنرا معمازی لثونتیف نامیدند. 

صفحه 35:
نظریه سیکل عمر ‎WS‏ نظریه دوره عمر کالا در زمینه تجارت بین الملل در اواسط دهه ۱۹۶۰ بوسیله آقای ریماند ورون ارایه شده است.. 

صفحه 36:
يعقيده ورنون وجود يك بازار يزرك و تقاضای بالقوهزیاد در امریکا مرکت های صنعتی را به تولید وابداع محصولا تجدید تشویق نموده است هم چنین بالا بودن هزينه نيريو كار در این کشور شرکت ها و موسسات تولیدی را به نو آوریهایی ترغیب نموده که منجر به صرفه چونی در هزیتههای تولید گردیده است» 

صفحه 37:
ارزیابی نظریه سیکل عمر کالا اين تلوری به طور آشکار انتقال برخی از صنایع پیشرفته و به بلوغ رسیده امریکا را به & 3 کشورهایی که هزینه های مونتاژ و تولید کالاهای صنعتی در آن ها پایین است توضیح می 

صفحه 38:
نظریه مزیت های پیشتاز بودن تلوری جدید تجارت بین الممل در اوائل دهه ۱۹۷۰ مطرح شده است. توسعه این نظریه از آنجا آغاز می شود که اقتصاد دادن ها فرضیه بازدهی نزولی در زمینه تخصص گرایی را که در نظریان قبلی به آن اشراه شده بود مورد سوال قرار دادند. آن ها چنین استدلال نموده اند که در بسیاری از صنایع که امکان صرفه جوبی مقیاس در آن ها زیاد است. تخصص ‎ANS‏ تخصصی باعث افزایش بازدهی می شود. 

صفحه 39:
پردازان جدید هم چنین استدلال نموده اند که به دلیل زیاد بودن مقدار هزینه های ليد و در نتيجه بالا بودن صرفه جویی های مقیاس, تقاضای جهانی تنها می تواند از تعداد معدودی شرکت ها در صنایع مختلف حایت نماید. در صنعت هواپیما سازی و تولید هواپیماهای ‎ee‏ تجاری این وضعیت کاملاً مشاهده می شود 

صفحه 40:
بر پایه تلوری هر کشور ممکن است تمرکز خود را بر تولید کالالیی بگذارد که شرکت های تولید کننده آن کالا در آن کشور از نووع شکرت های پیشتازدر صنعت مربوطه تلقی شوند و از مزیت پیشتاز بودن برخوردرا شده باشند. به بیان دیگر مزیت یا پرتری که یک کشور در عرصه تجارت جهانی کسب می کند ناشی از موقعیت شرکت های تولید کننده آن کشور است که به دلیل پیشتاز بودن در صنعت مورد نظر از نوعی مزیت رقابتی و استراتژیک برخوردار شده اند. 

صفحه 41:
به هر حال نظريه جدید اظهار می دارد که یک کشور ممکن است در صادرات یک کالا تساط بيدا كند تنها به اين دلیل که یک یا چند شرکت بزرگ و پیشتاز در صنعت مورد نظر در این کشور قرار دارند اين تلوری با نظریه وفور عوامل تولید که بوسیله هکتچر و اهلین ارایه شده متفاوت می باشد. 

صفحه 42:
لبته باید توجه داشت که نظریه جدید با کلیت تئوری برتری نسبی ریکارد: و مغایرت ندازد ولی با نظریه وفور عوامل تولید متفاوت است. به طور خلاصه می توان گفت که صرفه جویی مقیاس, تولید بهره برداری از منابع تولید را کار آمدتر می نماید و اين موضوع شركت های پیشتاز در صنعت را از نوعی مزیت برخوردار می سازد که بنوبه خود موجب برتری نسبی کشور مذکور در تولید و صادرات کالای مورد نظر می شود. 

صفحه 43:
مزیت رقابت ملی د رسال ۱۹۹۰ مایلک پرتر از دانشکده مدیریت بازرگانی داشنگاه ها وارد نتایج یک تحقیق گسترده را انتشار داد که هدف آن پاسخ به اين سوال بود که جرا برخی کشورها یا ملت ها در رقابت بین المللی موفق و برخی دیگر ناموفق بوده اند. 

صفحه 44:
تز آقای پرتراینست که در هر کشور چهار عامل اصلی محیطی را شکل می دهد که در آن شرکت های محلی به رقابت پرداخته و اين عوامل موجب افزایش یا کاهش مزیت رقابتی کشور مورد نظر می گردد. 

صفحه 45:
‎clos Cal‏ داخلی برای کالاهای خدماتی که بوسیله صنایع کشور تولید و عرضه می ‎anys ‏وجود صنایع مرتبط و حمایت کننده وجود و یا عدم وجود صنایع تامین کننده عوامل ‏مورد نیاز موسسات صنعتی در کشور که البته دارای قدرت رقابتی بين المللی هم باشند. ‏#نوع استراتژی. ساختار و توان رقابتی شرکت های صنعتی و تجاری کشور. ‎ 

صفحه 46:
خوردار بودن از منابع اقتصادی س طبیعی (وفور عوامل تولید) برخوردار بودن از مواهب طبیعی - اقتصادی و عوامل تولید در کانون تئوری هکچر و اهلین قرار دارد. اگر چه پر تر در اين زمینه دیدگاه خیلی جدیدی ارایه نکرده اما کوشیده است تا خصوصیات عوامل تولید را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. 

صفحه 47:
عوامل پیشرفته او بر اين باور است که عوامل پیشرفته برای کسب مزیت رقابتی اهمیت زیادی دارند. معمولاً عوامل يا منابع اوليه و يايه اى به صورت طبيعى بوجود آمده و یا بوسیله طبیعت ارزانى شده اند اما عوامل ييشرفته حاصل سرمايه كذارى بوسيله افراد. شركت ها و دولت ها مى باشند. بنابراين سرمايه كذارى هاى دولتى در زمينه هاى آموزش يايه و عالى و نيز بهبود مهارت هاى عمومى و سطح دانش افراد جامعه و تشويق انجام ت قلمرو آموزش عالی می تواند کیفیت عوامل پیشرفته زا ارتقاء دهد. 

صفحه 48:
شرایط تقاضا پرتر نقشی را که تقاضای داخلی در ایجاد نيروى لازم برای مزیت رقابتی ایفا می کن دمورد تاکید قرار می دهد شرکت ها معمولاً بيش ترين حساسيت را نسبت ب ای نزدیک ترین مشتریان خود دارند. بنبراین مشخصات تقاضای داخلی در شکل دادن به نوع و اجزاء کالاهای تولید شده در داخل و تشویق نو آوری و کیفیت حائز اهمیت است. 

صفحه 49:
صنایع مرتبط و حمایت کننده سومین عنصر با اهمیت در ایجاد مزیت ملی برای یک صنعت وجود صنایع مرتبط و خمایت کننده ای است که درمقیاس بین المللی دارای توان رقابتی هستند. 

صفحه 50:
استراتژی و ساختار شرکت و رقابت در محبط چهارمین عنصر کلی مزیت رقابتی ملی در مدل پرتر استراتژی. ساختار و حالت رقابتی شرکت ها در داخل کشور می باشد. پرتر در اين جا به دو نکته اصلی اشاره می کند. اول اين كه كشورها با ایدئولوژیهای مدیریتی مشخص شناسایی می گردند که آن ها را در کسب مزیت رقابتی ملی کمک می کند یا نمی کند. 

صفحه 51:
بين الملل تجارت ب ت ها در اتح نقش دولت سیاسی و های سب جنبه 

صفحه 52:
ضرورت دخالت دولت در تجارت خارجی دلایل اصلی برای پشتیبانی از دخالت دولت در بازرگانی خارجی را می توان بشرح زیر پیان نمود: اقا روابط اقتصادی و بازرگانی با دنیای خارج باید با خط مشی های سیاسی و الگوی روابط خارجی کشور و همسو و ساژگار باقد و اگز احساس گردد که انجام امورد فجارت خارجی بوسیله بخش خصوصی مانع این هسویی می گردد آنگاه ممکن است دولت تصمیم به ایفای نقش بگیرد. 

صفحه 53:
واردات و صادرات کالاها و خدمات و جابجایی عوام توليد و تکنو لوژی می تواند امنيت ملی کشور را تحت تاثیر قرار دهد. با درک این واقعیت هر گاه تسلط کامل بخش خصوصی بر بازرگانی خارجی با اهداف امنیت ملی تعارض پیدا کند دخالت و نظارت دولت در امور تجارت خارجی قابل توجیه می باشد. 

صفحه 54:
مقدار واردات یا صادرات کالاها بر وضعیت عرضه و تقاضای آن ها در بازارهای داخ بر عر ای ان در بازارهای اثر میگذارد و میتواند منرج به عدم تعادل و نوسانات شدید قیمت در اين بازارها گردد. چون ممکن است بخش خصوصی صرفاً به خاطری سودآوری نسبت به تعادل بازرا و رفاه مصرف کنندگان جامعه احساس مسئولیت نکند دخالت دولت در اين زمینه قابل قبول است. 

صفحه 55:
افزایش صادرات یک کالا ممکن اس موجب استخراج یا برداشت بی رویه از برخی منابع ارزشمند یا کمیاب اقتصادی کشور گردد و در نتیجه صنایع و واحدهای تولیدی داخلی را در دسترسى به اين منابع يا عوامل توليد با مشكل روبرو نمايد. 

صفحه 56:
مبادله برخی از کالاها و خدمات با دنیای خارج با تندرستی و بهداشت جامعه ارتباط پیدا می‌کند. این موضوع در مورد واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی و دارویی و کالاهای مرتبط با آن ها بیش تر مطرح می شود. 

صفحه 57:
یرای بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای کم تر توسعه یافته کسب در آمد ارزی و تعادل در بازار ارز یک هدف اقتصادی مهم تلقی می شود. از آنجاتیکه عرضه و تقاضای ارز در کشور عمدتا به مقدار یا ارزش صادرات و واردات آن بستگی دارد بنابراین ممکن است قق هدف مذکور ایجاب نماید که دولت نقش یا دخالت خود را در زمینه تجارت خارجی 

صفحه 58:
تغییر در روند دخالت دولت ها تفش و دخالت دولت ها در تجارت خارجی با انگیزه ها و هدف های مختلف و با با کارگیری روش ها و ابزارهای کمی و کیفی بدون این که پیمان یا توافقی بین کشورها بوجود آید تا سال های پس از جنگ جهانی دوم ادامه یافت. 

صفحه 59:
در پایان دهه ۱۹۴۰ برای اولین بار یک نهاد تجاری بین المللی به نام گات بر پایه توافق 3 بر بين 1 بر پایه توافق عمومی در مورد تعرفه و تجارت شکل گرفت. در چهارچوب این نهاد گنتگوهای زیادی بین کشورهای عضو در راستای قانونمند کردن دخالت های دولت ها و جلوگیری از گسترش سیاست های حمایت گرایی و جنگ تعرفه ها انجام گرفت. 

صفحه 60:
در یکی از اين دوره های مذاکره که تا سال ۱۹۹۵ ادامه یافت تعداد ۱۲۰ کشور به پیمان جدیدتری دست یافتند که بر پایه آن سازمان جهانی تجارت یعنی (27) تاسیس گردید. اين ‎alg‏ اقتصادی جدید بر اساس همان اصول و منشور گات "960/1 طراحی شده اما تکامل یافته تر از آن است و تعداد بیش تری از کشورها اعم از توسعه یافته صنعتی و کم تر توسعه يافته را در بر می گيرد. 

صفحه 61:
اگر این نهاد جهانی بتواند با از میان برداشتن برخی مشکلات عمده که در راه است همکازی اکفریت کشنورها.را جلب نموذه وبه هدف.های تعریف شده نخود دست یابد آنگاه می توان انتظار داشت که موضوع دخالت دولت در بازرگانی بین المللی و سیاست گذاریهای یجا بند به تدریج کمرنگ شده و تجارت آزاد با توجه به شرایط امروز در عرصه جهانى استقرار يابد. 

صفحه 62:
روش های و ابزارهای سیاست گذاری در تجارت خارجی این ابزارها شامل تعرفه های گمرکی, سوبسیدها, سهمیه ها واردات, محدودیت های داوطلبانه صادراتی, سیاست های ضد دامپینگ و تدابیری اداری می باشند. 

صفحه 63:
تعرفه های گم رکی تعرفه نوعی مالیات غیر مستقیم است که از واردات دریافت می گردد. این مالیات که حقوق یا عوارض گمرکی هم نامیده می شود به دو روش محاسبه و دریافت می گردد: ۲ تعرفه معین تعرفه نسبی (نسبت به ارزش کالا) 

صفحه 64:
تعرفه معین این تعرفه به عنوان یک مبلغ ثابت برای هر واحد کالای وارداتی محاسبه می شود به عنوان مثال برای یک تن تیر آهن وارداتی ۰۰۰/۲۰۰ ریال یا برای یک حلقه لاستیک تراکتور ۰۰-۰ ریال به صورت ثابت دریافت می گردد. 

صفحه 65:
تعرفه نسبی که به عنوان درصدی از ارزش کالای وارداتی وصول می شود. به عنوان مثال ۸۳۰ ارزش یک اتومبیل وارداتی به عنوان تعرفه دریافت می گردد اين روش پیش تر در مورد آن دسته از کالاهایی وارداتی که دارای انواع مختلف با ارزش های متفاوت می باشند به كار مى 

صفحه 66:


صفحه 67:
مصرف کنندگان جامعه زیان می بینند زیرا مجبور می شوند برای خرید کالاهایی که بر ورود آن ها حقوق گمرکی وضع شده پول بیش تری بپردازند. بدیهی است که این اقدامات باعث پایین آمدن سطح رفاه مصرف کنندگان جامعه می شود. 

صفحه 68:
اقتصادی کالان جامعه با نوعی زیان روبرو می شود که می توان انرا فرصت از دست رفته برای اقتصاد ملی دانست. با اين فرض که کالای وارداتی در کشورهای خارج | می شود و با صرف مبالغ کم تری می توان انرا وارد نمود تحمل هزینه های بیش تر برای تولید آن ها در داخل نوعی هزینه فرصت برای کشور ایجاد می کند. 

صفحه 69:
نمودار زیر پیامدهای برقرای تعرفه گمرکی برای گروه های مختلف اجتماعی را نشان می‌دهد. 

صفحه 70:
پیامدهای دریافت حقوق و عوارض گمرکی برای جامعه هزینه فرصت > اقتصاد ملى درآمد اضافی برای بل تولید کنندگان درآمد دولت از ‎eb‏ ‏دریافت عوارض کاهش رفاه 5 قیمت پس از ف ند ۳ برقراری تعرنه مصرف كتتدكان بو ‎bles‏ ‎Pe‏ کالای وارداتی 

صفحه 71:
سوبسیدها (بارانه ها) یارانه پرداختی است که از طرف دولت به افراد. گروه های اجتماعی و یا موسسات تجاری و صفتی کقور پزداغت. می فود»یکی:از ‎gb AES‏ این ,باراند:ها پرذاختی اشت. که پذ تولید کنندگان داخلی انجام می گیرد و می تواند به صورت یارانه نقدی, وام های کم بهره. مسافيظة خا سالياق وسهيم قندق. قولك. قن سرماية کت هاق تاخلق ‎hy‏ 

صفحه 72:
در کشورهای کم تر توسعه يافته مانند ايران هم سياست اعطاى يارانه به توليد كنندكان در راستای افزایش صادرات متداول میباشد. با توجه به همه مشکلات اقتصادی و نارسایی هایی که در عرصه بازار و صنعت در این کشورها وجود دارد دولت ها اعطای یارانه را روشی موثر برای تشویق صادرات تلقی نموده اند. 

صفحه 73:
سهمیه بندی واردات تعیین سهمیه برای واردات نوعی دخالت مستقیم دولت در امر واردات است. استفاده از این ابزار بدین گونه است که دولت با توجه به شرایط اقتصادی و تجاری کشور به منظور انی از صنایع داخلی, جلوگیری از خروج ارز و برقراری تعادل در تراز بازرگانی برای ورود کالاهای خاصی سهمیه تعیین می کند. به بیان دیگر دولت حداکثر مقدار از یک کالا را که مجاز به ورود به کشور است تعیین و اعلام مى کند. 

صفحه 74:
نف 8" سهمیه بندی در راستای توسعه ظرفیت های داخلی سهمیه.بندنی. سیاستی استت ‎WS‏ بر اسانن.بر اساس آن کقنور وارد کننده ریک کالا مقزر می دارد که بخش مشخصی از کالا در داخل کشور تولید گردد. اين سهیم یا بخش یا به صورت فیزیکی و مقداری بیان می شود مثلاًمقرر می گردد که ۰۶۰/ از قطعات کالای وارداتی بايد در داخل تولید شود. 

صفحه 75:
بازار خارجی به قیمتی یک بازار خارج فرون کالا ریک امپینگ به معنای فروش املل دامپینگ ب تجارت بين ار در قلمرو و تج باقن متصفانه بازار میٍ آن و کم تر از ارزش ‎gol als‏ نيه هاى توأ أز هزني 

صفحه 76:
سیاست های ضد داپینگ شرکت های بازرگانی ممکن است مازدا تولیدات خود را با روش دامپینگ در بازارهای خارجی سرازیر نمایند که در این حالت وجود مازاد تولیدی استفاده از این روش را توجیه مى کند. گاهی اوقات هم شرکت های تولید کننده در یک کشور ممکن است بخش عمده ای از سود حاصل از فروش در بازار داخلیرا برای جبران زیان ناشی از دامپینگ در بازار خارجی اختصاص دهند با این هدف که رقبا را در بازار خارجی از میدان خارج سازند. 

صفحه 77:
سیاست های اداری علاوه بر روش ها و ابزارهای رسمی و تعریف شده که در قلمرو سیاستگذاری تجاری به کار می روند گه گاه برخی سیاست ها یا شیوه های اداری و غیر رسمی نیز در کشورها مورد استفاده قرار می گیرد این شیوه های در واقع نوعی مقررات بروکراتیک هستند که ورود کالاهای خارجی را با مشکلات اداری روبرو ساخته یا آنرا کند مینمایند. 

صفحه 78:
معایب سیاست های محدود کننده واردات په کارگیری سیاست های محدود کننده واردات مزایایی برای کشورها دارد اما نباید بيامدهاى منفى آن ها را نادیده گرفت. جلوگیری از واردات در بسیاری موارد باعث افزایش قیمت کالای وارداتی و قیمت قطعات مورد نیاز صنایع داخلی می گردد که در نهایت باعث افزایش هزینه های تولید و کاهش توان رقابتی این صنایع در عصر جهانی af Bit 

صفحه 79:
از دیدگاه دولت ها حمایت از صنایع که برای امنیت ملی اهمیت دارند امری ضروری است. در اين زمینه صنایعی که فعالیت آن ها به دفاع و امنیت کشور ارتباط پیدا می کند مانند صنايع هوا- فضاء الکترونیک, کامپبوتر مدارهای نیمه هادی و صنایع بخش انرژی و نظایر آن ها معمولاً از پشتیبانی دولت برخوردار می گردئد وجود ادامه حایت و توان این گونه صنایع برای دولت با اهمیت است زیرا تامین کننده بخشی از کالاهای مورد نیاز امور دفاعی و نظامی کشور می باشند. 

صفحه 80:
مبارزه تجاری از جمیه رفاترهایی که در عرصه تجارت بين الملل متداول شده استفاده از این سیاست ها به عنوان یک اهرم سیاسی در تتظیم روابط بازرگانی با دنیای خارج می باشد اگر چه ممکن است این گوثه رفتارها با اخلاقیات در تجارت سازگار نباشد اما به هر حال بوسیله گروهی از دولت مردان و دست اندر کاران بازرگانی بین الملل پذیرفته شده است. 

صفحه 81:
حمایت از مصرف کنندگان امروزه در اکتر کشورها مقررات و سیاست های تجاری در زمینه های تولید. واردات و عرضه محصولات خاصی که با سلامت و رفاه جامعه سروکار دارند وضع شده است هدف از به کارگیری این سیاست ها جلوگیری از ورود و مصرف کالایی است که برای تندرستی جامعه زیان آور می باشند. 

صفحه 82:
پیشبرد هدف های سیاست خارجی لته استفاده از اين سیاست ها معمولاً برای کشورهایی که از قدرت اقتصادی زیادی برخوردار بودند بیش تر امکان پذیر بوده است. در نظر گرفتن امتیازات تجاری و یا برقرار نمودن مجازاتهای اقتصادی برای یک کشور خاص از نمونه های متداول در اين زمینه می باشد. کشورهای قدرتمند معمولا برای جلب همکاری سیاسی کشورهای دیگر و یا برای آن ها به پیروی از یک خط مشی بین المللی از دریچه سیاست گذاری بازرگانی وارد شده اند. 

صفحه 83:
نظريه صنايع نويا حمايت از صنايع نويا يكى از قديمترين نظرياتى استه در تائيد دخالت دولت در بازركانى خارجى ارايه شده است اين نظريه برا ياولين بار بوسيله الكساندر هميلتون در سال ۱۷۹۲ مطرح كيدد. بر بايه اين استدلال بسيارى از كشورها در حال توعسه در زمينه توليد كالا ها از مين رقابتی بالقوه برخور دارند اما صنایع آنها به خاطر نوپا بودن در سال هاى اوليه نمى تواند با صنایع جا افتاده کشورها صنعتی رقابت نماید. 

صفحه 84:
این اين بمنظور فراهم نمودن فرصت مناسب برای این صنایع نوپا که بتوانند روی پای خود ایستاده و توانمندی لازم را کسب کنند دولت ها می توانند با استفاده از روش ها و ابزارهایی مانند وضع کردن تعرقه گمرکی, سهمیه بندی واردات و پرداخت سوبسید و سيار روش های مشابه حداقل در یک دوره کوتاه از این صنایع حمایت کنند تا توانایی رویرو شدن با رقابت بین المللی را بدست آورند. 

صفحه 85:
انتقادات نسبت به دخالت دولت در امر حمایت از صنایع نوبا #على رغم يشتيبانى كه از اين نوع سیاست ها بعمل آمده باید گفت که برخی از اقتصاددان ها په گونه ای انتقادی به آن ها نگریسته و دو نکته مهم را مورد تاکید قرار داده اند. #اجرای سیاست های حمایتی تنها هنگامی قابل توجیه است که بتواند به افزاش کارآیی صنعت بیانجامد. در حالی که تجرییات کشورها حاکی از اینست که اجراى اين سیاست ها در بسیاری موارد برای افزایش کارآیی صنایع نوپا اثر بخش نبوده است. 

صفحه 86:
لزوم حمایت دولت با این فرضیه مطرح شده است که صنایع نوپا توانایی دریافت وام و اعتبار از بازارهای آزاد سرمایه را برای انجام سرمایه گذاری های دراز مدت موثر ندارند و به پشتیبانی مالی دولت نیازمندند. 

صفحه 87:
سیاست تجاری استراتژیک ‎Coy‏ سیاست تجاری استراتزیک بوسیله نظریه پردازن جدید ارایه شده است بر پایه اين نظریه در آندسته از صنایعی که باژار جهانی تنها برای چند شرکت بزرگ و توائمند فرصت های جذاب تولید و فروش فراهم می سازد یک کشور در حالتی می تواند صادر کننده ‏عمده باشد که شرکت هایش از مزیت پیشتاز بودن برخوردار باشند. در این زمینه معمولة ‏به عنوان یک نمونه مطرح می شود. ‎ 

صفحه 88:
.پیدایش نظام تجارت جهانی از مباحثی که تا کنون بدان پرداخته شده چنین بر می آید که نظریات و استدلال های فراوانی در تائید تجارت آزاد بوسیله اقتصادادن ها و تحليل كران بازركانى بين الملل ارايه شده است. اگر جه بسيارى از دولت ها نيز از منافع و بيامدهاى مثبت بازركانى آزاد در يك محيط رقابتى آكاه مى باشند اما حاضر نيستند كه به طور يك جانبه و بسادكى موانع تجارى كشور خود را كاهش داده يا از ميان بردارند. 

صفحه 89:
علت اين عدم تمايل اینست که نگران آنند که سایر دولت ها اقدام مشابه انجام نداده و به اجرای سیاست ‎ch‏ حمایتی خود ادامه دهند ‎Ly‏ یکی از مشکلات اصلی در این زمین لبودن اعتماد بنی دولت ها است. 

صفحه 90:
سال های پیش از بحران بزرگ ارایه نظریات موافق تجارت آزاد به دیدگاه های آدم اسمیت و رکارد و درسال های پایانی قرن هیجدهم باز می گردد. از نظر عملی انگلستان اولین کشوری است که تجارت آزاد را به عنوان یک سیاست کلان پذیرفته است. پیش از آن قانون ذرت بوسیله پارلمان این کشور تصویب شده بود که بر پایه آن دولت تعرفه های سنگینی در برابر واردات ذرت وضع کرده بود که هدف های آن حمایت از کشا فرت کاوو نی کنسب نفرآمل بزاق فوللت:بوفه 

صفحه 91:
تجارت آزاد در انگلیس و نمایندگان به برقراری تجارت آزاد رای دادند. این سیاست تا حدود هشتاد سال بعد بوسیله انگلستان ادامه یافت, اگر چه بسیاری از کشورهای طرف مبادله اصول بازرگانی آزاد را رعایت نمی کردند. انگلستان با اتکاء به قدرت سیاسی و اقتصادی خود ترجیح می داد که ین روش را ادامه دهد زیرا گرایش به سیاست های حمایتی و محدود کننده كه مى توانست زمینه ساز جنگ تجاری وشد در 

صفحه 92:
با پدیدار شدن رکود بزرگ اقتصادی (۱۹۲۸-۳۲) که از ایالات متحده امریکا آغاز شد و آنگاه به اروپا و سایر کشورها گسترش یافت انگلستان هم مجبوربه کنار گذاردن سیاست بازرگانی آزاد گردید. 

صفحه 93:
دوره پس از جنگ جهانی دوم -پیدایش كات با توجه به اين که آثار بحران اقتصادی ‎۱٩۳۰‏ به تدریج کمرنگ شده بود و نیز به خاطر نتایج جنگ که به سود آمریکا تمام شد دولتمردان این کشور بسوی اندیشه تجارت آزاد كرايش يافته و با تشويق ساير كشورها اقدام به بریایی گات نمودند. 

صفحه 94:
‎Gar‏ از تشکیل سازمان کات ‏اين نهاد اقتصادى در سال ۱۹۴۷ بر پایه موافقت عمومی اعضاء در مورد تعرفه و تجارت اسیس گردید. گات نوعی پیمان چند جانبه بود که هدف آن آزاد نمودن بازرگانی بین ‏المللی و حذف موانع تجاری مانند تعرفه ها . سوبسیدها و سهمیه بندیهای واردات و ‏آن بوده است. اعضاء اولیه این سازمان ‎۱٩‏ کشور بودند كه اين تعداد تا هنكام جايكزين ‏شدن سازمان جهانی تجارت در سال ۱۹۹۰ به ۱۲۰ کشور افزایش یافت. ‎ 

صفحه 95:
تحولات دهه ۱۹۸۰ در خلال سال هاى دهه ۱۹۸۰ و اوایل ۱۹۹۰ به خاطر بروز مشکلات و نوسانات اقتصادی گرایش به سیاست های حمایت گرایی در میان کشورها افزایش یافته و نظام تجارت جهانی و گات با فشارهای پیش تری روبرو شدند. 

صفحه 96:
اد 1 . تحلیل گران سه عامل را در ایجاد این شرایط موثر دانسته اند پیشرفت های شگرف اقتصادی ژاپن و نفوذ گسترده آن در بازارهای جهانی زمینه را براى واكنش ساير كشورها و از جمله ايالات متحده امریکا فراهم نمود. اين واکنتش ها اغلب به صورت افزايش موانع تجارى در برابر واردات كالاهاى زاينى در كشورهاى صنعتى رقيب نمودار مى كرديدند. 

صفحه 97:
© امريكا به عنوان بزرگ ترین اقتصاد جهان در دهه ۱۹۸۰ اغلب با کسری های زیاد در ازرگانی خارجی روبرو بود و کسری تجاری آن در رابطه با اين هم در حال افزايش بود. بدیهی است که وضعیت تراز بازرگانی و عدم تعادلهای تجاری ومالی کشوی مانن امریکا بر اقتصاد جهانی و سیستم تجارت بين الملل تاثیر كذاشته و سازمان هاى بين الملل را نیز با فشارهایی روبرو می سازد. 

صفحه 98:
بسیاری از کشورها با به کارگیری روش های خاصی گات را دور می زدند. مذاكرات دوجانبه و توافق بر سر مقدار صادرات و واردات و به ويزه استفاده از روش محدوديت هاى داوطلبانه صادراتى بوسيله دولت ها كابرد موانع تجارى را افزايش داده موجبات تضعيف كات را هم فراهم مى نمودند. 

صفحه 99:
مذاکرات دور ارو گوئه در برابر روند فزاینده حمایت گرایی که به آن اشاره شد اعضاء گات در مذاکرات دور ارور گوئه کوشیدند تا در زمینه کاهش تعرفه های تصمیماتی جدی اتخاذ نمایند. 

صفحه 100:
#میزان تعرفه گمرکی برای کالاهای صنعتی بیش از یک سوم کاهش یاید. ##یارانه های پرداختی به محصولات کشاورزی به مقدار زیادی کاسته شود. ##مقررات مربوط به تجارت منصفانه و دسترس کشورها به بازارها که در مورد کالا هايه كار ميرقت به خدمات هم تسرى :بيدا كند. 

صفحه 101:
#موضوع حمایت از مالکیت معنوی, حق امتیاز, حق چاپ. حق استفاده از نام تجاری و نظایر آن نیز در قلمرو قوائین و مقررات گات قرار گیرد. گموانع تجاری از جمله تعرفه های گمرکی در برابر واردات منسوجات در یک دوره ۰ ساله به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. میزا توجهی کاهش پ نهادی رسمی و قدرتمند به نام سازمان جهانی تجارت تاسیس گردیده و مسئولیت نظارت بر اجرای مقررات و سیاست های گات به او سپرده شود. 

صفحه 102:
جایگاه خدمات و دارایی های معنوی تا پیش از دور ارو گوثه مقررات گات تنها در مورد کالاهای صنعتی و کشاورزی اعمال ميشد. افزایش روز افزون سهم خدمات در بازرگانی بین المللی اعضاء گات را بر آن داشت که خواستار آن شوند که خدمات نیز تحت پوشش نظارتی این سازمان در آید. 

صفحه 103:
کا رآمد شدن جنبه های اجرایی و نظارتی در مذاکرات ارو گوئه شفاف سازی مقررات با تقویت فرایند های تصمیم گیری و برپایی یک سازمان جهانی با قدرت اجرایی بیش تر در راستای آزاد سازی تجارت مورد توجه قرار گرفت. از دیدگاه دولتمردان کشوره ای صنعتی که از صادر کنندگاه عمده کالاها و خدمات محسوب میشوند نقویت جنبه های اجرایی و نظارتی گات می توانست به رشد اقتصاد جهانی و توسعه تجارت بین المللی بیانجامد. 

صفحه 104:
دید گاه های مربوط به مذاکرات ارو ‎AGF‏ دیدگاه کسانیکه از تقویت و توسعه گات پشتیبانی نموده و در مذاکرات ارو گوئه هم بر آن تاکید کرده اند اینست که با وجود این سازمان جهان در وضعیت بهتری خواهد بود. در صورت فقدان و یا تضعیف گات ممکن است کشورهای جهان در یک جنگ تجاری درگیر نله که پیامد. آن تیک رکوذا شید باشله 

صفحه 105:
نگهبانی در قلمرو تجارت جهانی یکی از امیدهای بر پا کتندگان سازمان جهان تجارت این بود که مکانیسم های اجرایی و نظارتی که اين سازمان می تواند در اختیار داشته باشد امکان اجرای موثر تر مقررات بازگرانی بین الملل, تشویق تجارت آزاد. گسترش تجارت خدمات و برقراری نظم و امنیت را بیش از گذشته فراهم نماید. 

صفحه 106:
موافقت های تجاری درزمینه صنعت ار تباطات مذاکرات نهایی گات دامنه مقررات وسیاست های این سازمان را به تجارت خدمات گسترش داد و آزاد سازی و توسعه تجارت خدمات را به عنوان یکی از هدف های 4270 مطرح نمود. یکی از صنایع یا بشخ هایی که در این قلمرو مورد توجه قرار گرفت. ارتباطات لاطو يوق 

صفحه 107:
استدلالهای جلب موافقت کشورهای عضو با جدیت به دنبال جلب موافقت کشورهای عضو بودند. در این جا به برخی از استدلال های مطرح شده اشاره می کنم. قلسرمایه گذاری خارجی و افزایش رقابت در صنعت ارتباطات راه دور به نوسازی و مدرن شدن شبکه های تلفن در سراسر جهان کمک نموده که اين خود به افزایش کیفیت خدمات:ارتباط تلفتی می آنجامد. 

صفحه 108:
رقایتی شدن بازار خدمات ارتباطی موجب کاهش قیمت ها و افزايش قدرت خرید مصرف نندگان اين خدمات در همه کشورها می شود. در اين زمینه برخی از برآوردها نشان داد که حذف اتحصار و ایجاد رقابت در این بازار قیمت مکالمات تلفنی راه دور را تا 1/۸۰ کاهش خواهد داد. 

صفحه 109:
ارت کالاها و خدمات تا حد زیادی به جریان اطلاعات و مرتبط شدن فروشنده و خریدار بستگی دارد. بنابراين کاهش قیمت خدمات ارتباطی و بهبود کیفیت آن انجام فعالیت های بازرگانی ‎bell oe‏ ارزانترنموده و باعث افزایش حجم آن می گردد. 

صفحه 110:
موافقت های مربوط به خدمات مالی بس از اين كه 000 در زمينه دستيابى به موافقت نامه تجاری در صنعت ارتباطات راه SNS Ni eH Sy ge ‏را‎ egg Me Blak ‏قور موفقیت کنسب تموذ آزاة سای صنعت:‎ 

صفحه 111:
آینده سازمان جهانی تجارت و برخی مسایل حل نشده سازمان جهانی تجارت در راستای تحقق هدف های خود هنوز با برخی مسایل جدی روبرو است كه بايد براى حل و فصل آن ها تلاش نمايد. در اين زمينه مى توان به چهار موضوع مهم اشاره کرد که عبارتند از: محیط زیست. حقوق کارگران, سرمايه كذارى 

صفحه 112:
3 1 3 a 4 3 + 3 

صفحه 113:
عوامل موثر بر ادغام اقتصادی و سیاسی کشورها عوامل چندی کشورها را به همکاری اقتصادی و توسعه روابط بازرگانی و ایجاد تشکل های تجاری تشویق می نمایند که شامل: اشتراک فرهنگی, زبان مشترک, تاریخ مشترک, هم مرزبودن؛ همسایه بودن, منافع مشترک و نظایر آن می باشد. اين عوامل و مشخصه ها زمینهرا برای کاهش موانع تجاری و توسعه مبادلات بازرگانی در راستای دستیابی به متقابل میان کشورها فراهم نموده است. 

صفحه 114:
فرهنگ مشترک مردمان کشورهایی که در همسایگی یکدیگر قرار دارند و یا در یک دوره زمانی زیر پوشش حکومت واحدی بوده اند معملاً از نظر زبان, سنت های اجتماعی, آداب و رسوم و مذهب دارای تشابهات زیادی هستند. اين وضعیت در بسیاری از مناطق جهان دیده می‌شود همچنانکه در خاورمیانه و آفریقای شمالی زبان عربی و دین اسلام رایج بوده و زندگی روزمره مردم و نیز محیط بازرگانی کاملاً تحت تاثیر اين دو عامل قرار گرفته است. 

صفحه 115:
سابقه تسلط نظامهای سیاسی در یک منطقه خ با شکل گیری یک نظام سیاسی مقتدر تعدادی از کشورها یا جوامع در یک منطقه زیر چتر حکومت واحدی درآمده و با گذشت زمان, یکسانی فرهنگی در ‎gle‏ مردمان آن منطقه بوجود آمده است. تسلط سیاسی, اقتصادی و فرهنگی اتحاد شوروی سابق بر منطقه وسیعی از اروپای شرقی و آسای شمالی موجب گسترش زبان روسی و بسیاری از جلوه های فرهنگی و اقتصادی نظام سوسیالیستی در کشورها این منطقه گردید. 

صفحه 116:
نزدیکی جغرافیایی کشورها نزدیکی منطقه ای نیز یکی از عوامل مهم زمینه ساز برای توسعه همکاری های اقتصادی بين كشورها بشمار مى آید. اگر چه هم مرز بودن و همسایگی الزاماً از پیش نیازهای شکل گیری اتحادیه های اقتصادی نیست اما به خاطر این که می تواند نقش موثری در ارتباطات و حمل و نقل بين دو كشور داشته باشد به پیدایش مشارکت های اقتصادی منطقه ای کمک میک 

صفحه 117:
ویژگی های اقتصادی بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که کشورهایی که از نظر سطح توسعه اقتصادی شباهت پیش تری به یکدیگر دارند در تاسیس نهادهای اقتصادی مشترک و استمرار فعالیت آن ها سبت به کشورهایی که تفاوت های اقتصادی آن ها زیاد است موفقیت بیش تری 

صفحه 118:
هنگامی که چندین کشور با وضعیت اقتصادی متفاوت به تشکیل اتحادیه می پردازند معمولاً اعضاء قدرتمند و بزرگ مجموعه در فرآیند این همکاری های منافع بیش تری بدست آورده که در واقع بخشی از آن به قیمت زیان اعضاء کوچک و ضعیت حاصل می گردد. اين كونه بيامدها موجب می شود که کشورهای کوچک عضو تمایل چندانی به ادامه فعالیت های مشترک اقتصادی نداشته باشند 

صفحه 119:
ویژگی های مشترک اقتصادی اعضا مطالعات انجام شده تشان می دهد که موفقیت بازار مشترک یا اتحادیه اروپا پیش از هر چیز مرهون ویژگی های مشترک اقتصادی اعضاء آن می باشد که از موارد عمده آن می‌توان مشخصه های زیر را برشمرد: #وجود یک زیر بنای صنعتی توسعه یافته و نرخ بهره ورى توليدى بالا كه به يك توليد ناخالص داخلی سرائه قابل توجه انجامیده است. 

صفحه 120:
وجود یک زیر بنای پیشرفنه و گسترده حمل و نل و ارتباطات که توسعه فعالیت های تولیدی و تجاری و انجام مبادلات بازرگانی محلی و منطقه ای را امکان پذیر نموده است. 

صفحه 121:
وجود یک جامعه مصرف کننده مرفه که تواثایی و قدرت خرید کالاها و خدمات تولید شده در سازمان های صنعتی و تجاری اروپا را به خویی داراست. 

صفحه 122:
پیدایش و تکامل اتحادیه اروپا دو رویداد سیاسی زمینه تشکیل اتحادیه اروپا را فراهم نمودند: ۱- خسارت های وارد شده به اروپای غربی در اثر دو جنگ جهانی و تمایل اين کشورها به یک صلح پایدار ۲- اراده کشورهای اروپایی برای حفظ موجودیت و استقلال خود در صحنه سیاسی ‏ اقتصادی جهان. 

صفحه 123:
طرح اروپای واحد در سال های پایانی دهه ۱۹۸۰ اروپا با دو رویداد بزرگ روبرو شده است اول فروپاشی نظام کمونیستی در اروپای شرقی و دوم پذیرش طرح اروپای واحد بوسیله اعضا اتحادیه اقتصادی اروپا. پایه این طرح همه کشورهای عضو متعهد شدند که در راستای ایجاد بازار يكبارجه ارويا تلاش کند. اروياى واحد "در مورد هدف هاى طرح اروباى واحد بايد كفت كه كشورهاى عضو و طرفداران سر سخت این نظریه بر اجرای آن پافشاری نموده و مقرر گردید که تا پایان دسامبر ۱۹۹۲ 

صفحه 124:
ع#به منظور آسانتر انجام گرفتن تجارت در قلمرو اتحایده همه کنترلهای مرزی بین کشورهای عضو از میان برداشه شود. 

صفحه 125:
#در زمینه استاندارد های مربوط به کالاها اصل به رسمیت شناختن متقابل بوسیله اعضاء پذیرفته شود. یعنی اين که استانداردی که در یکی از کشورهای اتحادیه تعیین شود به شرطی که با اصول اساسی بهداشت و ایمنی مغایر نباشد بوسیله سایر کشورهای عضو نیز ابید گرد 

صفحه 126:
غاموانع رقابت در صنمت بانکداری و بیمه در قلمور اتحاديه ارويا برداشته شود تا به كاهش قيمت ها و هزينه هاى خدمات مالى و بيمه از جمله نرخ بهره وارم ها بيانجامد. #كليد محدوديت هاى مربوط به انجام معاملات ارزى بين موسسات تجارى و مالى كشورهاى عضو حذف كردد. 

صفحه 127:
پیامدهای بازار یکبارچه اروبا ایجاد بازار واحد اروپایی پیامدهای زیادی برای کشورهای عضو و سار کشورهای جهان خواهد داشت. تحقق یافتن اين هدف که به آزادی جریان تجارت و سرمایه گذاری در قلمرو اتحایده اروپا می انجامد برای اعضاء منافع زیادی را به دنبال دارد. 

صفحه 128:
اگر چه ممکن است برخی از صنایع ای سازمان های بازرگانی در سال های آغ فشارهای رقابتی ربه رو شده و مشکلاتی برایشان بوجود آید اما در درازمدت همه این سازمان ها از مزایای بالقوه یکپارچگی و آزادی تجارت بهره مند خواهند شد. 

صفحه 129:
اتحادیه پولی اروپایی اتحادیه پولی اروپا در سال :۱۹۹۲ بر اساس پیمان ماسث ریخت تاسیس گردید. بردهمین اساس بانک مرکزی اروپا. پول واحد اروپایی یعنی یورو و سیستم نرخ های ثابت ارزی بوجود آمدند. البته ایجاد اتحادیه پولی به دلیل تقویت قابل ملاحظه مارک آلمان در سال ۲ با تاخیر روبرو شد. 

صفحه 130:
تامین مالی طرح های بازسازی آلمان شرقى و تعيين نرخ بهره بالا برای سرمایه گذارتن ارجی باعث تقویت سریع مارک گردیده بود. این رویداد به اضافه رکوردی که در اروپا بوجود آمده بود منجر به بحرانی شذ که ارزش پوند انگلستان و پزوثای اسپانیا را بسرعت کاهش داد. از دیدگاه کشورهای عضو در آن زمان به نظر میرسید که بانک مرکزی آلمان قصد دارد بر اروپا تسلط پیدا کند. 

صفحه 131:
هم جنين اين عوامل باعث شد که حمایت از یورو به ویژه در انگلستان برای مدتی کاهش يايد. در حال حاضر اعضاء اتحادیه اروپا به طور ضمنی اعضاء اتحادیه پولی اروپا هم محسوب می شوند که در آن یک یانک مرکزی فعال, سیاست پولی مشترک, و واحد پولی مشترک وجود دارد. کشورهای که به عضویت کامل این اتحادیه پولی در آمده اند شامل ‎lel lal auth a‏ بلژیک,لوگزامبورگ, هلند. اتریش, فنلاند. ایرلند.اسپانیا و پرتقال می باشند. اين ها کشورهایی هستند که در مرحله اول به اتحادیه اقتصادی و پولی اروپا بیو اند مجموعه آن ها را پورولند هم می نامند. 

صفحه 132:
بيدايش يورو در دسامبر سال ۱٩۱۹رهبران‏ کشورهای عضو اتحادیه اروپا پرای انجام تبادل نظر در مورد آینده در شهر ماست ريخت هلند گرد هم آمدند. یکی از موضوعات مورد بحث ایجاد یک واحد پولی اروپایی بود. اگر چه بسیاری از اقتصاددان ها بر این باور بودند که وجود یک پول مشترک موجب تقویت روابط اقتصادی بین کشورهای عضو می گردد اما مخالفت های از طرف برخی از اعضاء ابراز گردید. 

صفحه 133:
مخالفين يورو ۶ يكى از دلايل عدم تمايل بعضى از كشورهاى اتحاديه به ايجاد يك يول واحد اين بود كه انجام اين مذاكرات شرايط اقتصادى آن ها جندان مساعد نبود و يول ملى آن هادر مقايسه با ساير كشورها در موقعيت مطلوبى قرار نداشت. به هر حال يس از تبادل نظر بين آن ها سرانجام ۱۲ کشور عضو پیمانی را امضاء کردند که آن ها را متعهدمی نمود که تا سال ۹ پول واحد اروپا را پپذیرند. کشورهای انگلستان, سوئد. ثروژ. دانمارک و یونان در این مرحله پیمان مذکونر را نیذ بر فتند. 

صفحه 134:
شرايط بيوستن به يورو بر پایه پیمان ماستریخت کشورهای عضو برای پیوستن به منطقه يورو مى بايست شرايط زیر را تامین نمایند: نرخ تورم پائین, نرخ بهره بانکی پائین» نرخ تبدیل پول با ثبات و بدهی های دولت یا بخغش عمومی حداکترل تا 1۶۰ تولید ناخالص داخلی. 

صفحه 135:
موسسات اتحادیه اروبا اتحادیه اروپا دارای چهار موسسه اصلی است که وظاتف و اعمالی شبیه حکومت کشورها را انجام مى دهند. کمیسیون اروپا, شورای وزیران,پارلمان اروپا و دادگاه اروپا 

صفحه 136:
کمیسیون اروپا کمیسیواق ازوبا بیک.موسسف لچراییاستقااکه.اذاره.امور روژموه:اتعافیفبرا بذ.غهده: داز رو ش های آن در راستای هدف پیاده شدن درست اصول پیمان رم انجام مى كيرد اعضا اين کمیسیون را نمایندگان کشورهای عضو اتحادید تشکیل می دهند که معمولاً کشورهای کوچکتر هر کدام یم نماینده و کشورهای بزرگتر دو نماینده در این موسسه دارند. 

صفحه 137:
شورای وزیران شورای وزیران نهاد اصلی سیاست گذاری این اتحادیه را تشکیل داده و تصمیمات با اهمیت در اين شورا اتخاذ می گردد. اعضای این شورا | زمیان دولتمردان کشورها عضو برگزیده می شوند و ریاست آن هم به صورت دوره ای و برای مدت ۶ ماه انتخاب می‌گردد. 

صفحه 138:
وظایف مهم ریاست شورا یکی از وظایف مهم ریاست شورا تهیه دستور کار و تعیین محل برگزاری جلسات است که می تواند بر روند فعالیت ها و آینده اتحادیه تاثیر زیادی داشته باشد. تعیین مقررات و رهنمودهایی که کشورهای عضو باید رعایت نمایند از وظایف شورای وزیران است که 1 بخیش از اقدامات قانگذاری اتحادیه محسوب می گردد. ۱ 

صفحه 139:
دادگاه عالی اروبا دادگاه عالی اروپا به عنوان نهاد قضایی اتحادیه بشمار میرود که مى تواند به همه موارد و او يكه به مفاد پیمان رم مربوط می گردد رسیدگی نماید. اختیارات این دادگاه فراتر از دادگاه ها تک تک کشورهای اروپایی می باشد. با توجه به اين که پیمان رم موضوعات متنوعی را در بر می گیرد و این دادگاه به موارد زیادی رسیدگی نموده و حکم صادر می کند میزان نفوذ آن در عرصه حقوقی در حال افزایش می باشد. 

صفحه 140:
اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسبا این اتحادیه در سال ۱۹۶۷ تاسیسی گردید و در حال حاضر اعضاء آن شامل کشورهای : مالزی, اندوتزی, سنگاپور. تایلند. فیلییین, لائوس, ویتنام. برونشی و میانمار می باشند. 

صفحه 141:
کشورهای میانمار. لائوس و ویتنام که در سال هاى اخير به اين مجموعه ييوسته اند به دليل وضعيت خاص اقتصادى و مشكلاتى كه دارند فعاليت اين اتحايده را تا اندازه تضعیف نموده اند. هدف های اساسی این اتحادیه توسعه تجارت آزاد بين اعضاء و گسترش همکاری در ژمیته سیاست های صنعتی آن ها می باشد. 

صفحه 142:
همکاری اقتصادی آسیا و اقبانوس آرام پیمان همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوس آرام به پیشنهاد استرالیا در سال ۱۹۹۰ پایه گذاری شد. او پک در حال حاضر دارای ۱۸ عضو از جمله کشورهایی با اقتصاد بزرگ مانند ايالات متحده آمريكاء جين و ژاین می باشد. این کشورها بر روی هم در حدود نیمی از تولیدناخالص جهانی و ۴۰ از تجارت بین المللی را در اختيار دارند. 

صفحه 143:
موافقت نامه تجارت آزاد آمریکای شمالی در سال ۱۹۸۸ ایالات متحده امریکا و کانادا در زمینه یک پیمان تجارت آزاد يه توافق رسیدند هدف این اتحادیه حذف همه تعرفه های گمرکی در تجارت دو جانبه این دو کشور تا سال ۱۹۹۸ بوده است. 

صفحه 144:
اتحادیه تحارت آزاد آمریکای شمالی اين اتحاديه در تاريخ اول ژانویه ۱۹۹۴ جنبه قانونی پیدا کرد. محتوای این پیمان شامل موارد زیر است: #از ميان بردشتن تعرفه كمركى مربوط به ‎1/٩۰‏ از کالاهایی که بین سه کشور امریکا,کانادار و مکزیک مبادله می شود تا پایان یک دوره ۱۰ ساله. 

صفحه 145:
#برداشتن اكثر تعرفه ها در مورد خدماتى كه بين سه كشور جريان مى يابد. به عنوان مثال امكان دستيابى موسسات مالى به بازراهاى مكزيك تا سال ۲۰۰۰. #حمايت | زحقوق مالكيت معنوى 

صفحه 146:
#از ميان برداشتن اكثر محدوديت هاى مربوط به سرمايه گذاری مستقیم خارجی بین كشورهاى عضو. در اين زمينه استثنائاتى در مورد صنايع انرى و راه آهن مكزيك و شركت هاى هوابيمايى و صنايع ارتباطى امريكا و کاندار در نظر گرفته شده است. ##الزام در به كاربردن استانداردهاى محيطى ملى كه اساس علمى دارند. 

صفحه 147:
تشکیل دو کمیسیون تخصصی که از اختیارات لازم برای اعمال نظارت بر تصمیمات تجاری اتخاذ شده بویژه هنگامیکه جنبه های تندرستی و حقوق اجتماعی مطرح می باشند برخوردار باشند. 

صفحه 148:
اتحادیه کشورهای آمریکای لین اتحادیه کشورهای آمریکای لاتين در سال ۱۹۸۰ به عنوان جایگزین اتحادیه قبلی یعنی لافتا تشکیل گردید. منطقه تجارت آزاد آمریکای لاتين - لاتفا که در دهه ۱۹۶۰ تشکیل شده بود به دلیل تفاوت ها و تعارض های اقتصادی و سیاسی در میان کشورهای عضو و برخی ازمشکلات مالی آن ها مانند بدهی های سنگین نتوانست به موفقیت دست یابد. و بهمین خاطر اتحادیه جدیدی ‎ply‏ لائیا تاسیس گردید. 

صفحه 149:
در ‎JL‏ حاضر اعضاء اتحادیه لائیا شامل آرژانتین, بوليوى. برزیل, شیلی, کلمبی, اکوارد. مکزیک, ياراكوئه. بروء اورو كوئه و نزوئلا می باشند. بر اساس مقررات و سیاست های اين اتحایده کشورها عضو تشویق شده اند که در زمینه کاهش موانع تعرفه ای و غیر تعرفه های به توافق های دو جانبه و چند جانیه دست يابند 

صفحه 150:
بازار مشترک جنوب و شرق آفریقا بازار مشترک جنوب و شرق افريقا به دنبال یکپارچگی کامل اقتصادی است که در چهارچوب آن جریان آزاد نیروی کار و سرمایه تا سال ۲۰۰۴ رفت و آمد آزاد اهالی این کشورها تا سال ۲۰۱۴ و ایجاد اتحادیه پولی تا سال ۲۰۳۵ امکان پذیر می گردد. 

صفحه 151:
لبته می توان انتظار داشت که با توجه به عدم ثبات سیاسی و اقتصادی در منطقه مذکور این سازمان با موانع سیاسی - اقتصادی زیادی در راه دستیابی به هدف های خود روبرو می گردد. مشکلاتی که کشورهای عضور با آن ها روبرو هستند شامل عدم پیروی جدی از سیاست کاهش تعرفه های و نگرانی های مربوط به درآمد های گمرکی آن ها می باشد. 

صفحه 152:
جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا هدف از تشکیل اين نهاد یکپارچگی کامل اقتصادی کشورهای عضو بوده است. در حال حاضر اعضاء اين اتحادیه می کوشند تا در مورد موانع یا مشکلاتی که در راه فرآیند ادغام آن ها وجود دارد چاره ای باندیشند اين موائع عمدتاً به ناآرامی های اجتماعی , تعاروض های منطقه ای, عقب ماندگی اقتصادی و موضوع تسلط کشور نیجریه در گروه مذکور مربوط می باشند. 

صفحه 153:
نقش بانک جهانی پس از جنگ جهانی دوم با توجه به نیاز به بازسازی ویرانیهای اروپا ایالات متحده همراه با سایر کشورهای شرکت کننده در کنفرانس پولی بر تن و ودز تصمیم به تاسيسى بانك بين المللی ترمیم و توسه گرفتند. 

صفحه 154:
ماموریت اولیه این سازمان کمک به تامين مالى برای بازسازی با روش اعطای وام ها کم بهره بود. پس از اين که امریکا تصمیم گرفت در چهارچوب طرح مارشال برای بازسازی ارويا با روش اعطاى وام هاى كم بهره بود. پس از اي که امریکا تصمیم كرفت در جهارجوب طراح مارشال براى بازسازى ارويا به اين كشورها مستقيماً كمك مالى نمايد ماموریت بانک مذکور کم رنگ شد و از آن پس ‎Call‏ خود را در زمينه اعطاى وام به کشورهای کم توسعه یافته برای تامین مالی برنامه های توسعه اقتصادی این کشورها متمرکز نمود. 

صفحه 155:
در دهه ۱۹۵۰ اين بانک تلاش های خود را بر همکاری با بخش عمومی کشورهای کم توسعه گسترش داد. در اين برنامه ها پروژه های نیروگاه برق, راه سازی و توسعه شبکه های حمل و نقل در اولویت قرار داشتند. در دهه ۱۹۶۰ بانک جانی فعالیت های خود را در زمینه حمایت از طرح های کشاورزی, آموزشی, کنترل جمعیت و توسعه شهری در کشورهای کم توسعه یافتهافزایش داد. 

صفحه 156:
این بانک تسهیلات مالی خود را در چهارچوب دو روش اعطا می کند. #امنایع مالی از طریق فروش اوراق قرضه در بازار مالى بين المللى تامين مى كردد و وام كيرنده نرخ بهره اى كه بانك آنرا نرخ بهره بازار مى نامد برداخت مى كند. اين رخ معادل هزينه تامين مالى بانك به اضافه درصد براى بوشش ساير هزينه هاى بانك مى باشد كه از نرخ بهره باتك هاى تجارى بائين تر مى باشد. 

صفحه 157:
منابع مالى بوسيله موسسه بين المللى توسعه که یکی از زیر مجموعه های اصلی یانک جهانی بشمار می رود در اختیار کشورهای فقیر قرار می گیرد. اين منابع در اصل بوسیله اعضاء ثروتمند بانک از جمله کشورهای امریکاء ژاپن و آلمان تامین می شوند. 

صفحه 158:
اهمیت نقش بانک جهانی در اقتصاد بين الملل auth coh ‏ذر قلمرو افتضاد بین الملل آز نید :دیدگاه قایل بززسی‎ glee eth gem cal ‏یکی از اين جنبه ها اینست که این سازمان به عنوان تکیه گاهی برای کشورهای کم توسعه‎ ‏یافته ای تلقی می گردد که امکان دریافت منبایع مالی از سیستم بازار آزاد پرایشان فراهم‎ ‏نیست. این کشورها برای خروج از بن بست توسعه نیافتگی می بایست به اجرای طرح های‎ ‏عمرانی و زیر بنایی بپردازند که مسلماً بهمنبع مالی قابل ملاحظه نيامند است. این بانک با‎ ‏اعطای وام های کم بهره و رعایت محدودیت های مالی اين کشورها نقش موثری در فرایند‎ تونبنعه آن:ها ایفاء تموده است: 

صفحه 159:
سازمان کشورهای صادر کننده نفت در سال ۱۹۵۹ ايران و ونزوثلا به کنفرانس نفتی کشورهای عربی که در قاهره تشکیل شد پیوسته و مذاکرات و توافق های انجام گرفته در اين گرد هم آبی زمینه تاسیس سازمان کشورهای صادر کننده نفت یعنی اوپک را فراهم ساخت. 

صفحه 160:
رویدادهای سیاسی و اقتصادی دهه ۱۹۷۰ باعث شد که قیمت نفت از بشکه ای ۳ دلار در سال ۱۹۷۳ به حدود ۱۲ دلار در سال ۱۹۷۴ و سپس به دنبال تحولات خاور میانه و از جمله رخداد انقلاب اسلامی ایران به ۳۵ دلار در سال ۱۹۸۰ افزایش یابد. 

صفحه 161:
پیامدهای افزایش قیمت نفت #این افزایش سریع قیمت نفت خام و سایر انرژی ها پیامدهایی به شرح زیر را نیز در برداشته است: #بر پایه باور برخی از تحلیل گران اقتصادى كران شدن انرژی به تشدید رکود و بیکاری دز #مورهاى مبسى وأزد كببره القت اتجاميد: #اتمايل كشورهاى صنعتى به سرمايه كذارى براى كشف منابع جديد نفت در كشورهاى غير اوبك بيش تر شد. #اكشورفاى صنعتى و خزيداران عمده نفت خام برنامه ها و سیاست هایی را در راستای صرفه جوبی در مصرف اثرژی و یافتن گزینه های جدید انرژی طراحی و اجرا نمودند. 

صفحه 162:
شرکت های چند ملیتی شرکت چند ملیتی مقهومی است که از اوایل دهه ۱۹۳۰ به بعد در فرهنگ تجارت بین الملل نمایان ثند.و پس اژ چند دهه به صورت واژه ای آشنا در آمد. تا قبل از گسترش این نوع موسسات تعدادی شرکت بین المللی در عرصه اقتصاد جهانی حضور داشته و فعالیت های تولیدی - تجاری خود را به خارج از مرزهای ملی کشور خود توسعه می دادند. 

صفحه 163:
اد ‎PPT‏ مزایایی که شرکت های چند ملیتی از آن ها برخوردارند ‏شرکت های چند ملیتی در مقایسه با شرکت های ملی از مزایای برخوردارند که مهم ترين ‏آن ها را می توان به صورت زیر بیان تمود: ‎OS‏ چند میلتی می تواند از تفاوت های ناشی از شرایط کشورها به خوبی بهره پرداری نماید. با توجه به این که شرکت چند ملیتی در چندین کشور دارای شعبه می باشد. می تواند بر اساس مزیت های نسبی موجود در کشورها و نیز فرصت های اقتصادی و تجاری که در مناطق مختلف ایجاد می شود به انجام سرمایه گذاری و برپایی واحدهای ‏تولیدی اقدام نماید. ‎ 

صفحه 164:
##اشركت جند مليتى به دليل بر خورداری از امکانات وسیع مالی. فنی و مدیریتی می تواند برای ورود به بازارهای بین المللی و فعالیت در آن ها از استراتزی ها و روش های بازاریابی مختلفی استفاده نماید. توانمندی های بازاریایی و دسترسی به اطلاعات تجاری برای این شرکت ها امکان برخوردار شدن از مزایای اقتصادی و بازرگانی در عرصه بازارهای جهانی را فراهم می سازد. 

صفحه 165:
شرکت چند ملیتی با گسترش فعالیت های خود درقلمرو جهانی و با به کارگیری روش قیمت گذاری ان توا رش ۱ قیمت گذاری انتقالی می تواند به حداکثر نمودن درآمد های خود بپردازد. 

صفحه 166:
برخوردار بودن از یک شبکه عرضه بین المللی: دارا بودن تاسیسات تولیدی در تقاط مختلف جهان و فعالیت شعبه های شرکت چند ملیتی در چندین کشور این زمینه را فراهم می سازد که اين شرکت یک کالای جدیدی را به طور هم زمان در چندین بازار خارجی عرضه تماید. وجود این شعبه ها امکان دسترسی شرکت را به بازارها و شبکه های توزیع و فروش کشورهای مختلف افزایش می دهد. 

صفحه 167:
لایر مزایای شرکت های چند ملیتی: منابع مالی, فن آوری و مدیریتی شرکت های چند ملیتی امکان دستیابی آن ها به جایگاه رقابتی مناسب در بازارهای بين المللی را فراهم می سازد. تولید در مقیاس وسیع امکان کاهش هزینه های تولید را بوجود می آورد. 

صفحه 168:
فصل چهارم استراتژی های بازرگانی در عرصه جهانی 

صفحه 169:
جهانی شدن یک موسسه صنعتی یا تجاری را هنگامی جهانی می نامیم که همه جهان را در قلمرو فعالیت خود می داند. دیدگاه مدیرانش تنها به محیط های محلی, ملی و منطقه ای محدد نمی قبودابلکه فا رگستفره بمهانی من اند تعلیل می کف اقضمیم من گیل و سیاست: گذاری و برنامه ریزی می نمایند. 

صفحه 170:
جهانی شدن چیست؟ جهانی شدن یعنی گرایش یا جهت گیری بسوی یک اقتصاد جهانی یکپارچه که وابستگی درونی آن بیش از گذشته باشد و شامل دو عنصر جهانی شدن بازارها و جهانی شدن تولید می باشد. در این جا هر کدام از این دو جنبه را مورد مطالعه قرارمی دهیم. 

صفحه 171:
جهانی شدن بازارها شدن بازارها په این معناست که بازارهای ملی و بازارهایی که به طور سنتی و یخی جداگانه بوده اند به صورت یک بازار جهانی درآیند. گروهی از صاحب نظران بر اين باورند كه سليقه ها و ترجیحات مصرف کنندگان در کشورهای مختلف با سرعت بیش تری در دنیای ارموز به هم نزدیک می شود و به نرم ها و خصوصیات جهانی تبدیل می 

صفحه 172:
جهانی شدن تولید جهانی شدن تولید یعنی گرایش شرکت ها به تامین کالاها و خدمات مورد نیاز خود اژ مناطق مختلف جهان بمنظور بهره مند شدن از مزیت تفاوت های ملی در رابطه با هزینه و کیفیت عوامل تولید از جمله نیروی کار. انرژی. زمین و سرمایه. با این روش شرکت ها می کوشند تا هزینه های خود را کاهش داده و کیفیت و کارایی محصولات خود را افزایش دهند و امکان رقابت موثر آن ها را با کلاهای رقیب در بازارها فراهم نمایند. 

صفحه 173:
استراتزى بين المللى شركت هابى كه يك استراتزى بين المللى برا دنبال مى كنند. مى كوشند تا با روش انتقال كالا و مهارت هاى ارزشمند به كشورهايى كه در آنجا رقباى داخلى از اين كالاها و مهارت ها برخوردار نيستند. براى خود درآمد و ارزش ايجاد كنند. بسيارى از شركت هاى بين المللى با توليد كالاهاى متمايز در داخل و انتقال آن ها به بازارهاى جديد خارجى براى أقوة اكراملا كلسب موقم ائفد 

صفحه 174:
استراتژی چند کشوری (چند محلی) شرکت هایی که استراتژی چند ملیتی را دنبال می کنند می کوشند تا پاسخ گوبی نسبت به بازایفاق محلی راب حداکف برسانند یکی از خصوصبان این شرگت ها شتا که قم کالاها و هم استراتزی بازاریابی خود را برای انطباق با شرایط محلی در هر کشوری با تیازهای مشتریان سازگار من نمایند. 

صفحه 175:
به طور كلى اين استراتزى براى شرايطى كه در آن فشارهای زیادی برای پاسخ گوبی محلی (سازگار شدن با شرایط هر کدام از بازارها يا كشورها) و فشار کم برای کاهش هزینه وجود فاوفا قاس مین اقلا 

صفحه 176:
استراتژی جهانی شرکت هایی که یک استراتژی جهانی را دنبال می کنند می کوشند تا از طریق حریه کاهش هزینه که از اثرات منحنی یادگیری و صرفه جویی ها مکانی سرچشمه می گیرد. سودآوری خود را افزایش دهند. یعنی از که آن ها از استراتزی هزینه پایین پیروی می نمایند. این شرکت ها فعالیت های تولیدی, بازاریابی و تحقیق و توسعه خود را در چند مکان مناسب متمرکز می سازند. شرکت هاى جهانى مى كوشند كه در ارايه كالا و فعاليت هاى بازاريابى خود از روش ‎GLb‏ استفاده نکنند. 

صفحه 177:
استراتژی فراملیتی در محیط بازرگانی امروز رقابت به گونه ای شدت یافته است که شرکت ها برای بقاء در بازراهای جهانی باید از صرفه جویی های ناشی از کسی تجربه و مکان تولید مناسب. به خوبی بهره برداری نمایند. این شرکت ها بايد بكوشند نا توانمندی ها یا برتریهای اساسی خود را به بازارهای برون مرزی انتقال دهند و در عين حال بتوانند خود را با نیازها و شرایط بازارهای محلی هم سازگار نمایند. 

صفحه 178:
شراکت استراتژیک در قلمروجهانی در مباحث بازاریابی بین الملل از گزینه های مختلفی مانند صادرات کالاء اعطای امتیاز تولید. فعالیت های مشترک و انواع مالکیت هایی که شرکت ها به طور سنتی برای ورود با بازار يا توسعه عملیات بین الملل خود از آن ها استفاده می کنند. نام برده می شود. 

صفحه 179:
ماهبت شراکت استراتژزیک بین المللی (جهانی) اژ نامهای متفاوتی به کار می انواع جدید همکاری های استراتژیک واژه ها یا نامهای برای توضیح انواع جديا | تراتزیک, پیمانهای پیمانهای استراتزیک. پي نفل سوا هستند موافقت نامه های همکاری, پیمانهای استرا رود كه شامل موارد زير ت هاى استراتؤيك جهانى. استراتزیک بین المللی, شرکت های استراتز 

صفحه 180:
همه اين واژه ها اشاره می کند به پیوند بین شرکت هایی از کشورهای مختلف که به صورت گروهی اهداف مشترکی را دنبال می نمایند. طیف وسیعی از موافقت هاى بين شركتى از نوع فعالیت مشترک می .باشد. 

صفحه 181:
یک دارای سه خصوصیت #۴شرگاه یا طرفین موافقت نامه پس از تشکیل اين بيمان به صورت مستقل باقی می‌مانند. "#۲شرکاء هم در منافع اين پیمان همکاری سهیم می شوند و هم در کنترل عملکرد فعالیت هایی که مورد موافقت قرار گرفته اند. #۲شرکاء یا طرفین موافقت نامه به طور مستمر در زمینه تکنولوژی, کالاها و سایر جنبه های استراتژیک مشارکت مستمر دارند. 

صفحه 182:
پیمان های استراتژیک واژه پیمان های استراتژیک به موافقت نامه های همکاری بین رقبای بالقوه یا واقعی اتلاق ben 

صفحه 183:
این نوع پیمان ها طیف وسیعی را تشکیل می دهند که در یکسو قرار دادهای رسمی فعالیت مشترک که در آن ها طرفین منافعی برایر دارند قرار دارد و در سوی دیگر موافقت نامه های قراردادی کوتاه مدت که در آن ها دو شریک در زمینه انجام یک کار یا فعالیت مشخص مانند تولید و ارایه یک محصول جدید به توافقق می رسند. 

صفحه 184:
مزایای پیمان های استراتژیک شرکت های صنعتی و تجاری با رقبای بالقوه خود بدلایل مختلف وارد پیمان راهیردی می گردند. اين دلایل و اهداف را می توان به صورت زیر تشریح نمود: ‎steal‏ این گونه توافق ها می تواند ورود یک شریک زا به بازار خارجنی تسهیل نماید. ‎ 

صفحه 185:
‎Ml‏ پیمان های استراتزیک به شرکت ها امکان می دهد ته در هزینه های ثابت و ریسکهای ‏مربوط به تولید و ارایه محصولات و فرایند های تولیدی جدید سهیم شوند. ‎ 

صفحه 186:
لا همکاری استراتژیک می تواند شیوه ای مناسب برای گرد آوری مهارت های مکمل و دارایی هایی باشد که هیچکدام از شرکت ها به تنهایی نمی توانند از عهده آن برآیند. 

صفحه 187:
گاهی ممکن ااست پیمان استراتزیک بمنظر ایجاد استندارد های تکنو لوژیک برای یک صنعت خاص بوجود آید. 

صفحه 188:
معایب پیمان های استراتژیک یکی از انقادهایی که به اين نوع پیمان ها وارد شده اینست که این همکاری ها باعث می شود رقبا با روشی کم هزینه به تکنولوژی ها و بازارهای جدید راه ‎wk‏ 

صفحه 189:
برخوردار شدن از صرفه جویی های مکانی کشورها از نظر ابعاد مختلف با هم متفاوتند از جمله از دیدگاه اقتصادی, سیاسی,حقوقی و فرهنگی و این تفاوت ها می تواند هزینه های انجام فعالیت های بازرگانی در یک کشور را افزایش یا کاهش دهد. 

صفحه 190:
استقرار یک فعالیت ارزش آفرین در مکان بهینه می تواند یکی از دو بیامد زیر را داشته باشد: (می تواند هزینه فرایند ایجاد ارزش را کاهش داده و قیمت تمام شده محصولات شرکت را پایین اورد. #می تواند شرکت را قادر سازد تا محصولات خود را از رقبا متمایز نماید. 

صفحه 191:
صرفه جویی های ناشی از منحنی تجربه منحنی تجربه مربوط می شود به کاهش سیستماتیک هزینه های که در دوره عمر یک کالا رخ می دهد مطالعات زیادی نشان داده است که در موسسات صنعتی به موازات ادامه تولید یک کالا میزان بازده تولید افزایش یافته و منجر به کاهش هزینه های تولید می گردد. 

صفحه 192:
اهمیت و نقش منحنی تجربه اهمیت استراتژیک منحنی تجربه برای شرکت ها در عرصه رقابت کاملاً آشکار است. حرکت در راستای منحنی تجربه به شرکت ها امکان می دهد تا هزینه های خود را کاهش دهند. یعنی فرآیند ایجاد ارزش را با هزینه های کم تری به انجام رساند شرکت هایی که این منحنی را سریع تر طی می کنند در مقابل رقبای خود از مزیت هزینه ای بزرگتری برخوردار می شوند. 

صفحه 193:
فشارها با اجبارها برای پاسخ گویی محلی ایجاد الزام یا اجبار برای پسخگویی به تیازها و شرایط باراهای محلی از چند عامل سرچشمه می گیرد که شامل: #تفاوت در سلیقه ها و ترجیحات مصرف کنندگان #تفاوت در زیر ساخت ها و آداب و رسوم جوامع مختلف #تفاوت در کانال های توزیع و شرایط تقاضا و اتتظارات دولت در هر کشور می باشد. 

صفحه 194:
4 1 3 ah 3 4 + % 

صفحه 195:
8 فعالیت های تولیدی در کدام منطقه از جهان باید استقرار یابد. و ۳ استقرار چه مقدار از عملیات تولیدی باید در داخل کشور انجام گیرد و چه مقدار در سایر كشورها. ‎aged oy se‏ هماهنگ نمودن عملیات یا فعالیت های تولیدی پراکنده کم ترامست. ‎ 

صفحه 196:
از اتلاف وقت برای تولید کالاهای بی کیفیت که مشتری چندانی ندارد جلوگیری می‌شود و این موضوع منجر به کاهی مستقیم هزینه واحد کالا گردیده و در نهایت بهره وری را افزایش می دهد. 

صفحه 197:
‎٩‏ در اثر کنترل کیفیت هزینه های دوباره کاری و ضایعات کاهش پیدا می کند. ‏8 هزینه های مربوط به ضمانت کالا و انجام تعهدات شرکت به مشتریان کم تر ‏می شود. ‎ 

صفحه 198:
كجا بايد توليد كرد یکی از سئوالات اسایس که یک شرکت بین المللی با آن رویرو می باشد اینست که به منظور دستیابی به هدف های دوگانه حداقل نمودن هزینه ها و بهبود کیفیت کالاها فعالیت های تولیدی خود را کجا بريا تمايد. براى شركتى كه توليد بين الملل را يك كزينه مناسب تلقى مى كند جندين عامل بايد در نظر كرفته شود. اين عوامل را می توان به سه گروه طبقه بندی نمود: عوامل مربوط به کشور ق عوامل مربوط به تکنولوژی فا عرامل مربوط به کالا. 

صفحه 199:
عوامل مربوط به کشور شرایط سیاسی, اقتصادی و فرهنگی و متغیرهای مربوط به هزینه های تولید از کشوری به کشور دیگر متفاوت می باشد. قبلاً آموخته ایم که به خاطر تفاوت هایی که در هزنه های تولید وجود دارد برخی از کشورها در تولید کالا های خاصی از مزیت نسبی برخوردار می 3 گردند. 

صفحه 200:
عوامل مربوط به تکنو لوژی نوع تکنولوژی که یک شرکت در فرایند تولیدی خود به کار می برد می تواند در تصمیم گیری های مربوط به مکان تولید نقش محوری داشته باشد. در برخی موارد به دلیل محدودیت های فن آوری بهتر است فعالیت های تولیدی خاصی را تنها در یک مکان انجام داده و کالاها و خدمات آثرا به سایر نقاط جهان عرضه نمائیم. 

صفحه 201:
سطح هزینه های ثایت حداقل مقدار یا مقیاس اقتصادی بودن انعطاف پذیری. 

صفحه 202:
هزينه هاى ثابت گاهی اوقات هزینه های ثابت برپایی یک تاسیسات تولیدی آنقدر زیاد است که یک شرکت می باید اين فن آوری را در یک یا چند مکان معدون ایجاد نمودن و تقاضای همه بازارهای جهان را ازآنجا تامین کند. 

صفحه 203:
حداقل مقیاس تولید اقتصادی مفهوم صرفه جویی های مقیاس تولید مى كويد که به موازات افزایش تولید یک کارخانه یا موسبه تولیدی هزینه های واحد محصول کاهش پیدا می کند. یکی از دلایل این رابطه بهره برداری پیش تر از سرمایه فنی و افزايش بهره وری است که با تخصص گرایی بیش تر کارکنان موسسه مذکور همراه می گردد. 

صفحه 204:
تکنو لوژی انعطاف پذیر ایده اصلی نظریه صرفه جویی های مقیاس تولید اینست که بهترین راه برای دستیبا کارآیی بالا و هزینه های پایین واحد محصول تولید انبوه کالاهای استاندارد می باشد. 

صفحه 205:
عوامل مربوط به کالا مشخصات و ویژگی های کالت نیز بر تصمیم گیری های انتخاب مکان تولید اثر می‌گذارد یکی از این عوامل نسبت ارزش به وزن کالا می باشد که هزینه های جابجایی و حمل و ONS) gag BTS ‏را‎ JB 

صفحه 206:
برپایی با استقرار تاسیسات تولیدی انی تاسیسات تولیدی عموماً دو استراتژی اصلی مورد توجه قرار گرفته است: (راهبرد تمرکز) . *پراکنده نمودن تاسیسات در کشورها یا مناطق مختلفی که به بازارهای عمده جهان تزدیک می باشند (راهبرد عدم تمرکز). 

صفحه 207:
تفاوت بین کشورها در زمینه قیمت یا هزینه عوامل تولید. شرایط اقتصادی و سیاسی و عوامل فرهنگی تاثیرات عمده ای بر هزینه های تولید در کشورهای مختلف دارد. ‎ale”‏ تجاری مانند تعرفه های گمرکی و سایر محدودیت های بازرگانی خارجی کم ‎ 

صفحه 208:
4 نرخ های تبدیل ارزهاشی عمده و معتبر از ثبات نسبی برخوردارند. ”تكنو لوزى توليد ما از نوع انعطاف پذیر بوده و هزینه های ثابت آن زیاد است. ۷نسبت ارزش به وزن کالاهای این صنعت بزرگ است. 

صفحه 209:
لیدی نیز هنگامی مناسب است که شرایط زیر وجود داشته لقٌموانع تجاری یا محدودیت های مربوط یه بازرگانی خارجی زیاد هستند. لانتظار میرود که نرخ های ارزهای معتبر یا عمده بی ثبات یاشند. للاتکنولوژی تولید ما از نوع انعطاف پذیر نبوده و هزینه های ثابت آن کم است. لقانسبت ارزش به وزن محصولات صنعت مورد نظر ما کوچک است. آمحصولات این صنعت دارای مصرف همگانی يا جهانی نیستند. 

صفحه 210:
نقش استراتژیک تاسیسات تولیدی برون مرزی منطق بر پایی تاسیسات تولیدی در خارج هر چه باشد نفس استراتزیک آن ها می تواند در طول زمان تغيير كند. ابتدا اين تاسيسات در مکان هایی استقرار می یابند که هزینه نیروی کار پایین است و در این حالت نقش راهبردی این تاسیسات تولید کالاهای کاربر با حداقل هزینه می باشد. 

صفحه 211:
تصمیمات مربوط به تولید یا خرید موسسات بازرگانی بین المللی اغلب با تصمیم گیری های مربوط به چگونگی تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز محصولات خود سو کار پیدا می کنند. برای آن ها این سئوال مطرح می شود که آیا قطعات مورد نیاز کالاهای خود را خود تولید کنند يا از بیرون خریداری نمایند. 

صفحه 212:
مزایای تولید کردن بر اساس استدلال هایی که ساختن یا تولید قطعات را بر خرید آن ها از بیرون ترجیح میدهند می توان مزایای زیر را برای این روش برشمرد.شیوه تولید قطعات بوسیله شرکت اصلی (تولید در خانه - دغام عمودی) می تواند منجر به کاهش هزینه های تولید. انجام سرمایه گذاری تخصصی, حفاظت از مالکیت تکنولوژی شرکت و بهبود برنامه ریزی و هماهتگی و زمانبندی فرآیند تولید قطعات گردد. 

صفحه 213:
هزینه های تولید کم تر هنگامی که شرکت اصلی به دلیل برخورداری از توانمندی های فنی و مالی در تولید برخی از قطعات کالا به سطح بالایی از کارآیی دست یابد می تواند این محصولات را نسبت به سایر شرکت ها با قیمت تمام شده پائین تری تولدی نماید. این موضوع به ویژه در مورد ۳ قطعات خاصی که شرکت در تولید آن ها از مزیت رقایتی بارزی نسبت به سايرين بر خوردار است اهمیت بیش تری پیدا می کند. 

صفحه 214:
انجام سرمایه گذاری تخصصی در حالیت که برای تولید یک قطعه از کالا مثلاً کاربرارتور یک نوع اتومبیل خاص نیاز به انجام سرمایه گذاری سنگین و تخصصی باشد بهتر است شرکت اصلی خود به تولید آن اقدام نماید زیرا باعت می شود که اين شرکت سرمایه گذاری تخصصی را در این زمینه انجام دهد و هم آسیب پذیری کم تری در مورد تامین قطعات مذکور داشته باشد. 

صفحه 215:
حفاظت از مالکیت تکنولوژی شرکت بديهى است هنكام كه شركت مادر كه ابداع کننده یا توسعه دهنده تکنولوژی تولید يك كاله است بخواهد تولید قطعات خاصی را به شرکت دیگری سفارش دهد می بایست تکنولوژی تولید را هم تال دهد که در اين حالت کنترل خود را بر تکنولوژی مذکور از دست می دهد. اصولاً استفاده از روش های اعطای امتیاز و تولید قار دادی چنین آسیب پذیری را برای شرکت انتقال دهنده تکنو لوژی ایجاد می نماید. 

صفحه 216:
بهبود برنامه ریزی و هماهنگی هنگامی که یک شرکت قطعات مورد نیاز کالاهای خود را از خارج تامین می كند اين قطعات را از سایر موسسات تولیدی یا تجاری خریداری می نماید ممکن است با مشکلاتی در زمينه دريافت به موقع قطعات و هماهنگی زمانی وعملیاتی فرایند های تولید و تحویل کال روپرو گردد. 

صفحه 217:
مزایای روش خریسقطعات 96 خرید با امین قطعات مور نیاز شرکت از بیرون یا از تولید کتندگان و عرضه کندگان مستقل دارای مزایایی بشرح زیر می باشد. #6 ایجاد انعطاف پذیری برای شرکت. کاهش هزینه های تولید و فراهم نمودن امکان دریافت سفارش از مشتريان بين المللى. 

صفحه 218:
انعطاف پذیری | مهم ترين مزیت روش خرید اجزاء و قطعات مورد نیاز از عرضه کنندگان مستقل این است که برای شرکت انعطاف پذیری زیادی در زمینه انتخاب عرهض کنندگان و تغییر آن ها بر حسب شرایط بازار و صنعت فراهم می نماید. اين موضوع به ویژه در قلمرو و بازرگانی بین الفللی اهمیت پیدا می کند ‎a)‏ تفییرات خر ترخ ارژهاء در موانع تجازی کفورها و سیاست های اقتصادی دولت ها جذابیت عرضه کنندگان مختلف قطعات و کالاهای مورد نیاز را نیز تغییر می دهد. 

صفحه 219:
کاهش هزینه ها اكر جه کاهش هزینه های تولدی قبلاً به عنوان يك مزيت برای روش تولید در خانه مطرح شده است اما شواهد دیگری هم نشان می دهد که این روش به دلیل اين که باعث بزرگ شدن شرکت اصلی وافزایش تعداد واحدهای تولیدی و گسترش عملیات آن می شود هزینه های شرکت را افزایش می دهد. 

صفحه 220:
در چنین شرکتی امور هماهنگی و کنترل عملیات تولیدی پیچیده تر. حجم پردازش اطلاعات برای کاربردهای مدیریتی بزرگتر و تعداد مدیران و کارکنان ستادی و واحدهای سازمانی بیش تر خواهد بود که همه این ها از یکظرف هزینه های اداری و عملیاتی را افزایش می دهد و از طرف دیگر ناکار آمدیهای ناشی از گستردگی عملیات تولیدی و اری منجر به پایین آمدن بهره وری و افزايش هزینه های عمومی شرکت می گردد. 

صفحه 221:
امتیاز های جبرانی یکی دیگر از علل تمایل شرکت ها به تامین قطعات یا اجزاء کالاهای خود از بیرون به ویژه از موسسات تولیدی مستقر درسایر کشورها این است كه با اين روش می توانند سفارش های بیش تری را از آن کشورها بدست آورند. گاهی اوقات در مذاکرات تجاری که ما پین مقامات اقتصادی کشورها و با حضور سرمایه گذاران و موسسات صنعتی و اری آن ها انجام می گیرد این گونه توافق های دوجانبه حاصل می شود. 

صفحه 222:
امتیاز های دو جانبه در تصمیم گیری های مربوط به تولید ۳ اخل یا تامین از خارج جنبه های مثبت و منفی وجود دارد و به عنوان مثال هنگامی تولید کردن در داخل شرکت بیش ترین مزین را دارد که شرایط زیر وجود داشته باشد: ‎GI‏ برای تولید کالاها یا طقعات نیاز به کالاهای سرمایه ای تخصصی وجود دارد. ‎BI‏ هنگامی که برای حفاظت از مالکیت فن آوری شرکت ادغام عمودی ضرورت پیدا ‏می‌کند ‏لقا در حالتى که خود شرکت نسبت به سایر تولید کنندگان در زمینه ها خاصی از کارآیی ‏دار باشد. ‎ 

صفحه 223:
a 2 4 3 4 3 4 

صفحه 224:
نظام پولی پایه طلا نظام بايه طلا ريشه در تاریخ کارپرد سکه طلا در مبادلات تجاری از گذشته دور دارد. مات ها از دیرباز سکه هایی از فلزات ارزشمند از جمله مس نقره و طلا ضرب می نموده و از آن ها به عنوان وسیله ای برای مبادله, واحد ارزش گذاری و محاسبه و نیز برای نگهداری و انباشت ثروت استفاده می نمودند 

صفحه 225:
مزاباى نظام بولى بايه طلا مهم ترين نقطه قوت سیستم پولی پایه طلا برخورداری آن از یک مکانیسم قدرتمند برای برقراری تعادل هم زمان در تراز تجاری کشورها بود. منظور از تعادل تر از بازرگانی خارجی این است که دریافت هانی حاصل اژ:صاذرات کفلورها با پرداخت ها مربوط به ۳ وارداتشان برابر بادش. اين تراز که گاهی حساب جاری خارجی آن کشور هم نامیده می هم شود یک بخش اصلی از تراز پرداخت های خارجی آن کشور محسوب می گردد: 

صفحه 226:
نظام پولی برتن وودز در سال ۱۹۴۴ و در گرما گرم جنگ جهانی دوم نمایندگان ۴۴ کشور درمنطقه ای به نام برتن وودز در ایالت نیوهمپشایر امریکا گرد آمدند تا در مورد ایجاد یک نظم نوین پولی بین امللی تصمیم گیری نمایند. با توجه به این که رونق یافتن تجارت بین الملل برای ایالات متحده و انگلستان اهمیت بیش تری داشت. 

صفحه 227:
سیستم نرخ های ارزی شناور نظام نرخ های ارزی شناور که به دنبال فرو ریختن سیستم ارزی ثابت بوجود آمددر سال ۶ هنگامی که اعضاء صندوق بین المللی پولی در کشور جامائیکا گرد آمدند و در مورد ig Capea Bey EB dian cll pe ae ‏سس‎ 

صفحه 228:
نظریات موافق با سیستم نرخ های ثابت ارزی طرفداران سیستم نرخ های ثابت ارزی استدلال های خود را در زمینه های نظم پولی, ‎BU‏ ‏عملیات واسطه گری, اطمینان افراد جامعه به سیستم و رابطه بین تراز پرداخت ها و نرخ ارزها مطرح نموده اند. 

صفحه 229:
اشاره کرده ایم. اصولاً نیاز به حفظ یک نرخ برابری ارزی ثابت باعث می شود که دولت ها اقدام به افزايش بى رویه و تورو می حجم پول در جامعه ننمایند. طرفداران سیستم نرخ ری بر این باورند که چون دولت ها ممکن است در بسیاری موارد باتسلیم شدن در برابر فشارهای سیاسی و افزایش سریع عرضه پول زمینه را برای پیدایش تورم شدید قیمت ها فراهم نمایند.بنبراین وجود نظام پولی نرخ های ثابت می تواند دولت ها را از این اقدامات باز داشته و باعث برقراری نظم پولی شود. 

صفحه 230:
عملیات واسطه ای انتقاد کنندگان به نظام پولی شناور بر این باورند که عملیاتی واسطه ای بازار ارز که در چهارچوب این سیستم انجام می شود باعث ایجاد نوسان در نرخ های تبدیل ارزی میرف 

صفحه 231:
عدم اطمینان در چهار چوب نظام شناور واسطه گری و دلالی در بازار ارز بر میزان عدم اطمینان مربوط ات آينده بول ها مى افزايد. غير قابل بيش بينى بودن تغييرات نرخ ارزها در دوره بعد از استقرار نظام پولی بر تن و دز برنامه ریزی بازرگانی را مشكل نموده و ريسك فعالیت های وارداتی یا صادرائی و سرمایه گذاری خارجی را از افزایش داده است. 

صفحه 232:
تعدیل تراز بازرگانی موافقان با نظام بولى شناور عموماً استدلال نموده اند كه اين سیستم به تعدیل تراز تجاری كشورها كمك مى نمايد. از طرف ديكر منتقدان اين سيستم ارتباط نزديكى بين نرخ هاى ارزی و تعادل تراز بازرگانی نمی بینند و بر این باورند که کسری های تراز تجاری تحت ثیر تعادل بین پس انداز ها و سرمایه گذاری های در کشور قرار مى كيرد كه مرتبط با ارزش خارجی پول آن کشور باشند. 

صفحه 233:
سیستم های نرخ ارز در عمل آمروزه کشورهای جهان از سیستم ها و سیاست های نرخ های ارزی متنوعی پیروی می کنند که تداول ترین آن ها شامل شناوری آزاد. شناوری هدایت شده, نرخ های ارزی وابتسه به ارزهای معتبر و نرخ های ارزی نسبتا ثابت می باشد. 

صفحه 234:
نرخ های ابت در مقابل نرخ های شنارو فروپاشی سیستم پولی بر تن وودز (سیستم پایه طلا - ارز) نتوانست باعث توقف در مبحث مربوط به مزاياى نسب سيستم نرخ های ثابت نسبت به ترخ های متفییر ارزی گردد. برخی نارضایتی های از سیستم نرخ های شناور زمینه را برای مطرح شدن بحث های جدید در مورد مزایای نرخ های ثابت در محافل پولی و مالی فراهم کرده است. 

صفحه 235:
دلایل طرفداری از نظام نرخ های شناور مباحث مربوط ‎ay‏ پشتیبانی از سیستم نرخ های شناور بر دو عامل تکیه کرده است: استقلال سیاست پولی تعدیل خودکار تراز بازرگانی خارجی. 

صفحه 236:
استقلال سیاست پولی معمولا این استدلال مطرح شده است که در چهارچوب سیستم نرخ های ثایت ارزی دولت توانایی لازم را برای افزایش یا کاهش عرضه پول در شرایط مختلف اقتصادی نخواهد داشت زیرا هدف حفظ ثبات درنرخ های تبدیل ارز عملاً سایر موضوعات را به حاشیه می راند. 

صفحه 237:
تعدیل تراز پرداخت ها در چهارچوب سیستم بر تن وودز اگر کشوری با کسری تراز بازرگانی روبرو می شد امکان تعدیل تراز با استفاده از سیاست های داخلی برایش وجود نداشت بلکه می باید صندوق بين المللى بول رای به کاهش ارزش رسمی پول این کشور می داد. 

صفحه 238:
موافقت نامه جامائیکا در اجلاس جامائیکا اصول صندوق بین المللی پور مورد تجدید نظر قرار كرفت و خط مشی نرخ های شناور ارز به تصویب رسید. 

صفحه 239:
‎zelal ; 3 ©‏ 5 متغير بودن نرخ هاى تبديل ارزها 7 ‎bas‏ ‏نرخ های تبدیل ارزها بوسیله اعضاء پذیر . بر أين اساس ورود ‏۳ ۱ - کشورهای عضو به بازار آزاد برای تعدیل نوسانات پولی مجاز دانسته شد. ‎ 

صفحه 240:
بر اين اساس صندوق بین المللی پول ذخایر طلای خود را به قیمت روز بازار به کشورهای عضو فروخت و سود حاصل از این عمل را دریک حساب جدید برای کمک به کشورهای عضو فقیر قرار داد. هم چنین به دولت های عضو هم اجازه داده شد كه در صورت نیاز ذخایر طلای خود را به قیمت بازار به فروش رسانند. © سهميه پرداختی کشورهای عضو به صندوق افزایش یافت. بر پایه این توافق کل سهمیه های پرداختی سالانه کشورهای عضو به ۴۱ میلیارد دلار رسید. 

صفحه 241:
نرخ های تبدیل ارزی از ۱۹۷۳ به بعد از ماه مارس ۱۹۷۳ نر ‏ 2 ۴۵۰۳ مارس ‎۱٩۷۳‏ نرخ های ارز نسبت به دوره ۱۹۴۵-۷۳ بسیار متغیرتر و غیر قابل پیش & نیر قابل پیش بينى تر بوده اند. اين نوسانات يردامنه تا اندازه اى ناشى از اق 5 ره اى ناشى ازشوك هاى غير قابل بيش بين بینی تر بو ار ‎oe te‏ ‎dy 6‏ سس بوده که به سیستم پولی جهانی وارد شد. ‎ 

صفحه 242:
افزایش غیر منتظره ارزش دلار بین ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵ علی رغم بدتر شدن وضعیت تراز پرداخت های امریکا 

صفحه 243:
#کاهش سریع ارزش دلار امریکا در مقابل ين ژاپن و مارک آلمان بین ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۷ و کاهش ارزش دوباره آن در مقابل ین بین ۱۹۹۳ تا ۰1۹۹۵ #هزوباتى شبى 'سيسكم يولى أزؤيا وزاسال ‎NANT‏ #بحران پولی آسیای جنوب شرقی در سال ۱۹۹۷ هنگامی که ارزش يول هاى جندين کشور از جمله کره جنوبی, اندونزی, مالزی, و تایلند نسبت به دلار بین ۵۰ تا ۸۰ درصد کاهش یافت. 

صفحه 244:
#تبحران یدهی های کشورهای جهان سوم که در دهه ۱۹۸۰ رخ داد. #بحران مالی روسیه که هنگام گذرا این کشور از اقتصاد متمرکز دولتی به اقتصاد بازار رخ داد. #تبحران يولى مکزیک که در سال ۱۹۹۵ رخ داد. #تبحران مالى آسيا كه در سال ۱۹۹۷ روی داد. 

صفحه 245:
بحران پولی مکزیک ۱۹۹۵ پول مکزیکی یعنی پزو از اوایل ۱۹۸۰ بنا به توصیه صندوق بین المللی پول به دلار آمریکا وابسته گردید. صندوق بین المللی پول این اقدام را په عنوان شرایطی برای وام دادن به این کشوردر راستای پشت سر گذاشتن بحران مالی ۱۹۸۲ تلقی نمود. 

صفحه 246:
بحران روبل روسیه یکی از بحران های پولی عمده در سال های اخیر بحران رویل روسیه است که در سال‌های دهه ۱۹۹۰ در خلال تغییر و تحولات سیاسی این کشور رخ داده است. دخالت و نقش صندوق بين المللى بول در این کشور هنگامی آغاز شد که رویل با یک کاهش مداوم و شدید رویرو گریده بود. در اين کشور هم نرخ بالای تورم و حجم زیاد بدهی‌های دولت از عوامل اصلی ایجاد بحران محسوب می گردد. 

صفحه 247:
عوامل چندی در روند تور می اقتصاد روسیه نقش موتری داشته اند که مى توا به صورت زیر فهرست نمود: در دوره اقتصاد سوسیالیستی متمرکز که برنامه ریزی و کنترل اقتصادی در انحصار دولت بود قیمت ها به طور مصنوعی پایین نگه داشته شده بودند. 

صفحه 248:
#کنبود کالا درروسیه باعث شده بود که مردم رویل های خود را انباشت نمایند و عرضه این مقدار پول در یک دوره زمانی کوتاه موجب افزايش تقاضا و قیمت کالاها و خدمات گردید. 6 آزاد سازی قیمت گذاری در حالتی که عرضه کالا با محدودیت های زیادی روبرو بود موجب عرضه بی رویه روبل های انباشته شده ای گردید که در مقابل آن کالای کافی وجود 

صفحه 249:
كت |۲۱ صندوق بين المللى يول با اعطاى يك وام ‎٠١‏ ميليارد دلاری به این کشور موافقت نمود دولت روسیه هم موافقت نمود که بر پایه توصیه های صندوق اقدمات زیر را انجام دهد: #نرخ رشد حجم پول را محدودتر نماید. #در راستای کاهش بدهی های بخش عمومی تلاش نماید. #در آمدهای مالیاتی را افزایش دهد. #وایستگی روبل به دلار آمریکا را حفظ نماید. 

صفحه 250:
بازار ارز و عملیات ارزی 

صفحه 251:
عملیات بازار ارز بازار ارز دو عمل اصلی انجام می دهد یکی تبدیل پول کشورها به یکدیگر و دیگری فراهم نمودن تسهیلاتی برای روبروبی با ریسک مربوط به تغیبرات ارزش پول ها. منظور از این ریسک خسارت های احتمالی ناشی از تغییرات غیر قابل پیش بینی در نرخ تبدیل ارزها است. 

صفحه 252:
ارتباط موسسات بازرگانی با بازار ارز شرکت های و موسسات تجاری حداقل در چهار زمینه با بازار ارز سرو کار پیدا می کنند که شامل موارد زیر می باشد: دريافت بول خارجی (ارز) در برابر صادرات کالاها و خدمات خود به سایر کشورها دریافت ارز مربوط به درآمد سرمایه گذاری های خارجی خود و دریافت سود ناشی از مشارکت در فعالیت های تجاری و قرار دادهای اعطای امتیاز, صدور مدیریت و نظایر آن اين موسسات مبالغ دریافتی را در بازار ارز به پول رایج کشور خود یا سایر ارزهای معتبر تبدیل می نمایند. 

صفحه 253:
© تبديل پول و تهیه ارز در بازار جهت تامین مالی واردات. به بیان دیگر پرداخت وجه کالها و خدماتی که از خارج خریداری می کنند. © تبديل يول به پول کشور دیگری که شرکت بخواهد در آن سرمایه گذاری نماید این نوع سرمایه گذاری ها به خاطر وجود نرخ بهره بالاتر در بازارهای پولی و مالی سایر کشورها انجام می گردد. 8 عملیات سفته بازی که با هدف کسب سود و به شیوه خرید و فروش ارزها انجام 

صفحه 254:
روش های پیش بینی قیمت ارز در زمینه دستیابی به روش های معتبر برای برآورد قيمت ارز اين سوال مطرح شده است که اصولاً اين پیش بینی ها بر چه اساسی باید انجام گیرد. در اين قلمرو دو نظریه ارایه شده یکی استفاده از روش تحلیل بنیادی و دیگری روش تحلیل تکنیکی. 

صفحه 255:
تجزیه و تحلیل بنیادی این روش با تکیه بر جنبه های تئوریک به طراحی یک مدل اقتصادی پیچیده برای پیش بینی تفییرات قیمت ارز پرداخته است. متفیرهای این مدل عبارند از نرخ رشد عرضه پول, نرخ تورم, نرخ بهره و تا اندازه ای متفیرهای مرتبط با تراز پرداخت های خارجی کشور. در رابطه با نقش تراز پرداخت ها می توان چنین استدلال نمود که وقتی حساب جاری (تراز بازرگانی) کشور با کسری روبرو باشد یعنی مقدار کمتری ارز وارد کشور می شود که قیمت آنرا در مقابل بول ملی اذ 

صفحه 256:
تجزیه و تحلیل تکنیکی روش تحلیلی تکنیکی با استفاده از اطلاعات مربوط به مقادیر و قیمت های ارز روند ات گذشته را مشخص می نماید و انتظار می رود که این روند در آینده نیز ادامه یاید. این روش به عوامل یا متفیرهای اقتصادی تکیه نمی کند و بر پایه اين نظریه استوار است که روندها و نوسانات بازار که قابل تجزیه و تحلیل هستند می توانند مبنایی برای پیش بینی روندها و تغییرات آینده تلقی گردند. 

صفحه 257:
۰ 1 4 x’ 4 4 

صفحه 258:
تراز پرداخت ها ‎fs Eyal) pe HEEB SIF‏ قلمر وحسابذاوق:ملی باق فرتکقتورافتظیم مین كردد. اين صورتحساب یکی از ابزارهای مهم تعلیلی در قلمرو اقتصاد کلان و تجارت ‏خارجی است که می تواند نشان دهد اقتصاد کشور با چه شرایطی روبرو است و سیاست ها ‏و تداییر دولت در بخش تجارت خارجی چه شرایطی را پرای اقتصاد ملی پیش می آورد. ‎ 

صفحه 259:
ساختار تراز پرداخت های خارجی به طور کلی داد و ستدهای یک کشور یا با جهان خارج را می توان در دو دسته جداگانه تقسیم نمود. دسته اول معاملاتی که جنبه تجاری دارند و به خرید و فروش کالاها و خدمات مربوط می شوند. در این بخش صادرات کالاها و خدمات کشور به خارج منجر به دریافت ارزی یا درآمد ارزی می شود و واردات کالاها و خدمات از خارج به پرداخت آرزی يا مخارج ارزی می انجامند. 

صفحه 260:
حساب جاری بخش از تراز پرداخت ها که با صادرات و واردات کالاها و خدمات کشور سر و کار پیدا می کند تراز جاری نامیده می شود. اقلام اصلی این حساب شامل کالاها و خدمات و انتقال های یک طرفه می باشد. کالاها و خدمات نیز خود به دو بخش مریی و نامریی تقسیم می شود. 

صفحه 261:
حساب سرمایه ساب سومان ‎Bl adi‏ خااصی: را که فیمفنارآذازایی قا: وبذفن:فانی,بین النللن پگ کشور در مدت زمان یکسال رخ می دهد ثبث می لماید. 

صفحه 262:
خريد سهام, اوراق قرض هو سایر دارایی های مالی یک کشور بوسیله خارجیان به معنای ورود سرمایه به آن کشور است و در مقابل آن بدهی های بلندمدت اهالی کشور په خارچیان افزايشنمى :يايد كه شامل:بزداكت: سود سهام: بهزه:وام:ها و اوراق قرْضهم اجاره ساير دارايى ها و بازبرداخت اصل مبلغ اوراق قرضه در سررسيد آن ها خواهد بود. اقلام اصلى حساب سرمايه شامل (الف) سرمايه كذارى مستقيم (ب) سرمايه كذارى يورت فوليو (سرمایه گذاری در اوراق بهادار) و (ج) جريان بين المللى سرمايه كوتاه مدت مى باشد. 

صفحه 263:
حساب ذخایر دولتی لح تغییر در مقدار ذخایر ارزی دولتی ‎a‏ القن کم و زیاد شدن میزان بدهی های کشور به بانک های خارجی می باشد. ‎ 

صفحه 264:
مغایرت های آماری بدیهی است که برخی از اقلامی که در تراز پرداخت ها ثبت می شوند ممکن است کامل و دقیق نباشند. 

صفحه 265:
تعادل و عدم تعادل در تراز پرداخت ها تواند:با سته خالت: # دریافت های ارزی با پرداخت های ارزی برایر باشند که نشان دهنده تعادل است دریافت های ارزی بیش از پرداخت های ارزی باشد که بیان کننده مازاد است @ دریافت های ارزی کم تر از پرداخت ها باشد که به معنای کسری است. 

صفحه 266:
تراز پرداخت های خارجی 4 صادرات و واردات کالا 6 صادرات و واردات خدمات. 6 پرداخت های یک جانبه به خارج يا از خارج 4 خالص حساب جاری 

صفحه 267:
حساب جاری سرمایه ‎٩‏ انجام سرمایه گذاری مستقیم در خارج ‏**انجام سرمایه گذاری مستقیم خارجی در داخل کشور ‎٩‏ انجام سرمایه گذاری در بازارهای مالی خارج ‏*#*انجام سرمایه گذاری خارجی در بازارهای مالی داخل ‎٩‏ سرمایه گذاری کوتاه مدت در خارج ‏#*سرمایه گذاری کوتاه مدت خارجی در داخل کشور ‎ 

صفحه 268:
حساب ذخایر دولتی #ادرات وووازدات طلا 6 افرایش یا کاهش ذخایر ارزی ‎Mt‏ افزایش یا کاهش بدهی های بانک های خارجی (بانک های مرکزی) ‏#خالص ذخایر دولتی ‎ 

صفحه 269:
سسات بازرگانی به بازارهای بین الملل زركانى به ب ات ب ود مو ور 

صفحه 270:
نف ۴ تصمیم گیری های اصلی ورود به بازارهای خارجی شنركت هابى كه در انديشه ورود به بازارهاى خارجى هستند با سه تصميم كيرى اساسى روبرو مى كردند : 7 به كدام بازارها وارد شوند © در جه زمانى وارد شوند در چه مقياس يا اندازه اى وارد بازار خارجی گردند. 

صفحه 271:
صادرات صادرات شیوه ای شناخته شده و دارای سابقه ای طولانی در بازرگانی بين المللی می‌باشد. بسیاری از شرکت های تولیدی گسترش فعالیت های بین المللی خود را با صدور کالا آغاز نموده و بعدها به تدريج به ساير روش های ورود به بازارهای خارجی روی آورده اند. 

صفحه 272:
صادرات دارای جنبه های مختلفی است که در جایی دیگر به آن ها خواهیم پرداخت و در اين جا مزایا و معایب آنرا به طور خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم. #مزایا : صادرات دارای ۲ مزیت عمده می باشد. اول اين که شرکت ها برای صدور کالای ساخته شده نیازی به انجام سرمایه گذاری سنگین جهت استقرا تاسیسات تولیدی در کشور میزبان ندارند. دوم اين که صادرات کالا به شرکث امکان بهره مند شدن از صرفه جویی های مکانی و منحنی تجربه را می دهد. 

صفحه 273:
: صادرات در مقايسه با ساير روش هاى ورود به بازارهای خارجی معایب ‎obs‏ هم دارد. اول اين كه اكر توليد يك كالا در ساير كشورها با هزينه كم ترى انجام كيرد یعنی این که اگر شرکت بتواند این کالا را در سایر کشورها ارزان تر تولید نماید نماد آن كاه تولید آن در کشور اصلی و صدور آن به خارج قابل توجیه نخواهد بود. در چنین شرایطی برای شرکت هایی که استراتزی های جهانی و فراملی را دنبال می کنند انتقال تاسیسات تولیدی به خارج و بهره مند شدن از صرفه جویی های هزینه اى شيو خردمندانه تر از صادرات کالای ساخته شده خواهد بود. دوم اين که بالا بودن هزین های حمل و ‎JB‏ به ویژه برای کالاهای پرحجم یا سنگین روش صادرات کالای ساخته شده را غیر اقتصادی می نمایند. 

صفحه 274:
قرارداد فرانشیزی قرارداد قرانشیزی روشی مشابه اعطای امتیاز است اما دوره زمانی آن معمولاً طولانی تر است. می توان گفت که قرارداد فرانشیزی نوع خاصی از اعطای امتیاز است که در چهارچوب آن شرکت امتيازدهنده دارایی های ناملموس خود مانند دانش فنی, مارک تجاری و فرایند تولید یک محصول را به امتیاز گیرنده می فروشد و در مقایل آن حق امتیاز یا فراتشیزی که عموماً درصدی از سود یا درآمد شرکت گيرنده امتیاز می باشد دریافت می کند. 

صفحه 275:
به طور خلاصه مزایای قرار دادهای فعالیت مشترک بین المللی را می توان به صورت زی شركت انتقال دهنده تكنولوزى مى تواند از دانش و اطلاعات شریک خود در کشور ميزبان در زمينه شرايط سياسى و اقتصادى و تجارى آن كشور در راستاى سياست كذارى بازركانى براى شركت مشتركبه نحو مطلوبی استفاده نماید. 

صفحه 276:
‎ll‏ بودن شرکت ها یا سرمایه گذاران کشور میزبان در فعالیت ها و منافع ‏شرکت مشترک ریسک سیاسی و اقتصادی سرمایه گذاری شرکت انتقال دهنده ‏تکنولوژی را کاهش می دهد. ‏می که د رکشور میزبان قوانین محدوده کننده برای سرمایه گذاری خارجی وجود داردر با امکان انجام سبرماید گذاری سیم برای خارچیان نیست تأسیس ‏مشترک بین المللی امکان استفاده از فرصت های تجاری را برای سرمایه ‎ 

صفحه 277:
در چهارچوب قرار داد فعالیت مشترک شرکت میزبان می تواند به تکنولوژی پیشرفته که در اختیار شرکت خارجی است دست یافته و در درازمدت از منافع آن بهره مند گردد. دستیابی به تکنولوژی مدرن از سایر راه ها با دشواری های بیش تری روبرو می باشد. #احضور سرمايه كذاران كشور ميزبان در شکرت مشترک بین الملی امکان برخوردار شدن شرکت از حمایت های دولتی و همکاری های محلی در قلمرو فعالیت های اقتصادی را افزایش می دهد. 

صفحه 278:
وبلاگ تخصصی مدیریت صنعتم ‎pnu-m-s.blogfa.com‏ ‏نمونه سوالات رایگان مديريت بامال*» هوهي 

تاليف و ترجمه :دكتر محمد حقيقي تهيه كننده :دكتر ميرزا حسن حسيني فهرست المللي‌ها و نظريات بازرگاني بين‌ديدگاه :فصل اول جنبه هاي سياسي و نقش دولت ها در تجارت بين الملل :فصل دوم پيدايش تشكل هاي اقتصادي در جهان :فصل سوم استراتژي هاي بازرگاني در عرصه جهاني :فصل چهارم مديريت توليد و عمليات در قلمرو جهاني :فصل پنجم نظام پولي و مالي بين الملل :فصل ششم بازار ارز و عمليات ارزي :فصل هفتم تراز پرداخت هاي خارجي :فصل هشتم ورود موسسات بازرگاني به بازارهاي بين الملل :فصل نهم كليات درس هدف از نگارش اين كتاب فراهم نمودن يك منبع درسي مناسب براي دانشجويان رشته هاي مديريت به ويژه گرايش مديريت بازرگاني مي باشد .مطالب اين كتاب با استفاده از منابع علمي جديد وبا در نظر گرفتن ديدگاه ها و رويدادها ي سال هاي اخير در عرصه بازرگاني جهاني تهيه و تدوين گرديده است .در اين كتاب عالوه بر ارايه مباحث اصلي بازرگاني بين الملل به كرا برد آن ها در مديريت بازرگان و فرآيند تصميم گيري مديران سازمان هاي تجاري و صنعتي نيز اشاره شده است. فصل اول ديدگاه‌ها و نظريات بازرگاني بين‌المللي نظريات تجارت بين المللي از همان آغاز پيدايش علم اقتصاد مبادالت بين المللي هم مورد بحث قرار گرفته است مركانتيليسم اولين مكتب اقتصادي است كه در مورد تجارت خارجي سخن گفته و سياست تشويق صادرات و كاهش واردات و در نهايت افزايش يافتن تر از تجاري كشور ها را مورد تاكيد قرار داده است. نظريه آدام اسميت بنيانگذار مكتب اقتصاد كالسيك يعني آدم اسميت نيز مبادالت تجاري بين ملت ها را مورد تجزيه و تحليل قرار داده و با مطرح نمودن نظريه برتري مطلب و تقسيم كار بين المللي به كشورها توصيه نموده است كه منابع اقتصادي خود را در زمينه كاالهايي به كار برند كه در توليد آن ها نسبت به ساير كشورها از مزيت مطلق برخوردارند . نظريه ريكاردو ديويد ريكاردو هم كه از شاگردان همين مكتب بشمار مي آيد با انجام مطالعات ارزنده خود نظريه برتري نسبي را ارايه كرد كه نسبت به تئوري اسميت فراگيرتر بوده است .از ديدگاه اين نظريه نه تنها برخورداري از مزيت مطلق بلكه دارا بودن مزيت نسبي هم مي تواند فرصت مناسبي براي كشورها در عرصه تجارت خارجي فراهم نمايد. بر پايه اين تئوري كشورهايي كه در توليد چندين كاال برتري مطلق دارند بايد منابع اقتصادي خود را در كالهايي متمركز نمايند كه در توليد آن ها بيش ترين كارآمد را دارند هم چنين كشورهايي هم كه در توليد هيچ كااليي برتبري مطلق ندارند بر پايه برتري نسبي مي توانند مي توانند با ساير كشورها وارد مبادله شده و منافعي بدست آورند. بنيان گذار و ديدگاه سيكل عمر كاال در دهه 1960ريماندورنون تئوري سيكل عمر كاال يا گردش تكنو لوژي در جهان را مطرح نمود .بر پايه اين نظريه ورود يك كاال به مراحل مختلف سيكل عمر مصرفي آن و تفاوت هايي كه بين كشورها از اين نظر وجود دارد و هم چنين انتقال تكنو لوژي كاالي مذكور از كشور ابداع كننده به كشورهاي صنعتي درجه دوم و سپس به كشورهاي تازه صنعتي شده جايگاه توليد و جريان صادرات و واردات اين كاالها را تغيير مي دهد و در الگوي تجارت آن تاثير مي گذارد. ديدگاه پيشتاز بودن در دهه 1970نيز تئور ينوين تجارت بين الملل به نام نظريه مزين پيشتاز بودن بر پايه تحليل هاي گروهي از اقتصاد دادن ها شكل گرفت .از اين ديدگاه در آن دسته از صنايعي كه نياز به سرمايه گذاري اوليه سنگين داتشه و سهم هزينه هاي ثابت در قيمت تمام شده محصول آن هابزرگ مي باشد شركتي كه پيش از ديگران وارد اين صنعت شده و به سرمايه گذاري و توليد پرداخته از يك مزيت رقابتي برخوردار مي شود. ديدگاه تئوري رقابتي ملي در اوايل دهه 1990نيز نظريه ديگري در قلمروو بازرگاني بين الملل بوسيله مايكل پرتر استاد دانشگاه ها وارد به نام تئوري مزين رقابتي ملي ارايه گرديد .از ديدگاه اين نظريه توان رقابتي يك كشور در عرصه تجارت بين الملل به چهار عامل اصلي بستگي پيدا مي كند كه شامل برخوردار از عوامل يا منابع اوليه توليد ،شرايط تقاضا در داخل كشور،وجود صنايع مرتبط و پشتيباني كننده و استراژي و ساختار شركت ها و رقابتي بودن محيط فعاليت آن ها مي باشد. نظريه مر كانتيليسم اولين نظريه اي كه در مورد تجارت بين الملل ارايه شده در اواسط قرن شانزدهم و در انگلسات بوده است .اين نظريه كه به نام مركانتيلسم شهرت يافت ذخاير طال و نقره را به عنوان پايه ثروت ملي و عاملي تعيين كننده در برقرارري مبادالت خارجي كشورها مي دانست. تز اصلي نظريه مركانتيلسم اين بود كه هر كشوري باي دكوشش كند تا بيش تر صادر نمايد و كم تر وارد نمايد تا در نهايت به مازدا تر از بازرگاني دست يابد .از آنجائيكه وسيله پرداخت بين المللي طال يا نقره بود بنابراين مازاد تجاري كشور به افزايش ذخاير فلزات قيمتي از جمله طال و نقره مي انجاميد كه بنوبه تجاري كشور به افزايش ذخاير فلزات قيمتي از جمله طال و نقره مي انجاميد كه بنوبه خود موجب افزايش ثروت ملي و تقويت جايگاه اقتصادي كشور در عرصه جهاني مي گرديد. بررسي نقاط ضعف نظريه مركانتيليسم از ديدگاه معيوم يكي از آن ها به نام ديويد هيوم موضوع تاكيد بر مازداد تر از تجاري را كه يكي از جنبه هاي نظريه مذكور مي باشد به صورت زير مورد نقد قرار داده است. ‌ هنگامي كه انگلستان در تجارت با فرانسه به مازداد تجاري دست مي يابد بر موجودي طالي او افزوده مي شود كه اين خود به افزايش حجم پول و باال رفتن سطح تقاضا در اين كشور مي انجامد .اين رويدادها باعث گران شدن كالهاي صادراتي كشور مذكور گريدده و در نتيجه تقاضاي خارجيان براي اين كالالها رو به كاهش مي گذارد. نتيجه نهايي اين تحليل اينست كه مازداتر بازرگاني يك كشور نمي تواند امري دائمي باشد زيرا منجر به افزايش حجم به افزايش حجم پول ،باال رفتن تقاضا ،گران شدن كاالها براي خريدارن خارجي و در نهايت كاهش صادرات آن كشور مي گردد. نظريه برتري مطلق آدام اسميت بر اين باور بود كه هر كشور بايد در توليد كاالهايي تمركز يابد كه در آن ها نسبت به ساير از مزيت مطلق برخوردار است و همچنين كاالهايي را وارد نمايد كه شكورهاي ديگر نسبت به او داراي برتري باشند. مثال :ايران و هند دو كشور آسيايي هستند كه با توجه به شرايط طبيعي و موقعيت صنعتي هر دو توانايي توليد نخ طبيعي و نخ مصنوعي را دارند اما كارآمدي آن ها در نتوليد اين دو كاال متفاوت است .ايران براي توليد 1تن نخ طبيعي بايد 60واحد و براي توليد 1تن نخ مصنوعي بايد 40واحد از منابع اقتصادي خودرا به كار گيرد بنابراين اگر 240واحد منابع داشته باشد مي تواند 6تن نخ مصنوعي يا 4تن نخ طبيعي توليد كند. كشور هند با توجه به برخورداري از شرايط طبيعي و جغرافيايي مساعد در توليد نخ طبيعي نسبت به ايران برتري دارد و براي توليد 1تن از آن بايد 40واحد منابع اقتصادي و براي 1 تن نخ مصنوعي بايد 60واحد از اين منابع را به كار برد .با اين فرض كه ند هم 240واحد منابع در اختيار دارد مي تواند 6تن نخ طبيعي يا 4تن نخ مصنوعي توليد كند. نمايش برتري مطلق در توليد و تجارت خارجي نمودارهاي فوق نشان ميد هد كه ايران در توليد نخ مصنوعي نسبت به هند مزيت مطلق دارد و هند در توليد نخ طبيعي نسبت به ايران از برتري مطلق برخوردار است .با توجه به اين شرايط اگرا ايران منابع خود را در توليد نخ مصنوعي و هند در توليد نخ طبيعي به كار گيرند و بهشي از توليدات خد را با يكديگر مبادله نمايند مي توانند امكانات بيش تري را در اختيار جامعه قرار دهند. برتري نسبي نظريه مزيت مطلق آدام اسميت اگر چه به درك رفتار كشورها در مبادالت بين المللي كمك زيادي نموده است ،اما سئواالتي را در دهن اقتصاددانهاي پس از اسمتيت مطرح نمود .يكي از اين سئواالت اين بود كه اگر يك كشور در توليد همه كاالها نسبت به ساير كشورها برتري مطلق داشته باشد آنگاه چه نقشي در مبادالت بين المللي مي تواند دارا باشد .ديدگاه اسميت اين بود كه چنين كشوري نمي توانند در مبادالت خارجي منافعي بدست آورد پس ال در اين مبادالت شركت نخواهد كرد. احتما ً ديدگاه ريكاردو پس از مدتي ديويد ريكاردو با بررسي و نقد تئوري مزيت مطلق نشان داد كه اين ديدگاه درست نيست .ريكاردو دركتا باصول اقتصاد سياسي كه در سال 1817منتشر شد ادعا نمود كه وقتي كشوري در توليد همه كاالها از برتري مطلق برخوردار باشد مي تواند كاالهايي را كه در آن ها بيشترين كارآيي را دارد توليد و صادر كند و در مقابل كاالهايي را كه كارآمدي كم تري در آن ها دارد از خارج وارد نمايد .با اجراي چنين سياستي اين كشور هم از مبادالت خارجي منافعي كسب خواهد كرد. مثال :دو كشور تايلند و كره جنوبي را در نظر بگيريد كه هر دو امكان توليد گندم و برنج را دارا هستند اما شرايط آن ها در توليد اين دو كاال متفاوت است .تايلند در توليد هر دو كاال از مزيت مطلق برخوردار است .در اين كشور با 10واحد منابع توليدي 1تن گندم و با 5/13واحد منابع 1تن برنج توليد مي شود .بنابراين هرگاه اين كشور 200واحد منابع توليدي در اختيار داشته باشد مي تواند 20تن گندم يا 15تن برنج توليد نمايد .هم چنين مي تواند به توليد تركيبي از اين دو كاال بپردازد. اكنون فرض كنيد اين دو كشور تمايلي براي انجام مبادله با يكديگر نداشته و قصد دارند از هر دو كاال توليد نمايند .در راستاي اين هدف نيمي از منابع خود را صرف توليد گندم و نيمي ديگر را به توليد برنج اختصاص مي دهند .در اين حالت تايلند مي تواند به 10تن گندم و 5/7تن برنج يعني جمع ًا به 5/17تن از دو محصول دست يابد و كشور كره هم مي تواند موفق به توليد 5/2تن گندم و 5تن برنج يعني جمع ًا 5/7تن كاال گردد. با توجه به اين شرايط ممكن است چنين برداشت كنيم كه چون كشور تايلند در توليد هر دو كاال نسبت به كره جنوبي برتري مطلق دارد .بنابراين دليلي براي انجام مبادله با اين كشور نخواهد داشت. اما واقعيت اينست كه تايلند در زمينه توليد گندم نسبت به كره مزيت نسب دارد يعني اين كه توان توليدش در گندم 4برابر كره جنوبي است اما در توليد برنج فقط 5/1برابر .پس مي توان گفت كه تليند به وصرت مقايسه اي يا نسبي در توليد گندم كار آمدتر از توليد برنج مي باشد و اگر همه منابع خود را در توليد گندم به كار گيرد و آنگاه بخشي از محصول خود را به كره جنوبي مبادله نمايد منافع بيش تري بدست مي آورد. نمايش برتري نسبي در توليد و تجارت خارجي در حالت اول يعني بدون انجام مبادله يعني بين دو كشور ،تايلند مي تواند 10تن گندم و 5/7تن برنج توليد نمايد يعني اينكه به 5/17تن از اين دو كاال دست مي يابد .در حالت دوم يعني توليد تخصصي و انجام مبادله تايلند به 11تن گندم و 75/7تن برنج يعني جمع ًا 75/18تن از هر دو كاال دست مي يابد كه بيش تر از حالت اول مي باشد. كره جنوبي هم در حال تاول توانايي توليد 5/2تن گندم و 5تن برنج را داشته كه جمع آنها 5/7تن مي شود در حالي كه در حالت ئوم با روي آوردنبه توليد تخصصي و مبادله با تايلند به 4تن گندم و 6تن برنج يعني جمعا 10تن از هر دو كاال دست پيدا مي كند كه بيش تر از حالت اول مي باشد .توجه داشته باشيم كه تايلند درحالت دوم 15تن گندم و 75/3تن برنج توليد نموده است. نظريه هكچر ـ اهلين تئوري ريكاردو اين نكته را مورد تاكيد قرار مي دهد كه مزيت نسبي كشور ها در توليد و تجارت كالها ناشي از تفاوت در بهره وري آن هاست .اين كه آيا هند نسبت به ايران در توليد برنج برتري دارد يا كشور غنا از ركه جنوبي در توليد كاكائو كارآمدتر است يا نه به اين بستگي پيدا مي كد كه اين كشورها تا چه اندازه منابع خود را با بهره وري باال به كار مي گيرند. هكچر در سال 1919و اهلين در سال 1933بر پايه بررسي هاي خود نظريه ديگري را در زمينه مزيت نسبي ارايه نمودند .اين دو اقتصاد دان سوئدي چنين استدالل نمودند كه مزيت نسبي از تفاوت در ميزان بهره مندي كشورها از منابع ملي (عوامل طبيعي توليد) حاصل مي شود .منظور آن ها از اين عوامل به طور مشخص زمين و كار وسرمايه بود. كشورها از نظر ميزان برخورداري از منابع طبيعي متفاوت هستند و در نتيجه هزينه هاي عوامل توليد آن ها هم متفاوت مي گردد .هر چه يك عامل توليد فراوانتر باشد هزينه تامين آن هم كم تر خواهد بود. برپايه نظريه هكچر و اهلين كشورها كاالهايي را صادر مي كنند كه در توليد آن ها از عوامل توليد فروان كشور به ميزان زيادي استفاده شده است ودر مقابل كاالهايي را وارد مي كنند كه در توليد آن ها عوامل كمياب آن كشور زياد به كار رفته باشد .تئوري هكچر و اهلين كوشيده است تا الگوي تجارت بين الملل را آنگونه كه در عرثه اقتصاد جهاني مشاهده مي كنيم توضيح دهد. معماري ـ لئونتيف استدالل لئونتيف اين بود كه بر اساس نظريه وفور عوامل با توجه به اين كه امريكا منابع مالي بيش تري نسبت به ساير كشورها در اختيار داشت انتظار مي رفت كه صادر كننده كالهاي سرمايه بر و در مقابل وارد كننده كاالهاي كاربر باشد .اما بر خالف تصور مشاهده مي شد كه صادرات اين كشور كم تر از وارداتش از كالهاي سرمايه بر تشكيل گرديدهاند چون نتايج مطالعات لئونتيف با پيش بيني هاي نظريه هكچر ـ اهلين مغايرت پيدا مي كرد آنرا معماري لئونتيف ناميدند. نظريه سيكل عمر كاال نظريه دوره عمر كاال در زمينه تجارت بين الملل در اواسط دهه 1960بوسيله آقاي ريماند ورنون ارايه شده است . بعقيده ورنون وجود يك بازار بزرگ و تقاضاي بالقوه زياد در امريكا شركت هاي صنعتي را به توليد وابداع محصوال تجديد تشويق نموده است هم چنين باال بودن هزينه نيريو كار در اين كشور شركت ها و موسسات توليدي را به نو آوريهايي ترغيب نموده كه منجر به صرفه جويي در هزينه هاي توليد گرديده است. ارزيابي نظريه سيكل عمر كاال اين تئوري به طور آشكار انتقال برخي از صنايع پيشرفته و به بلوغ رسيده امريكا را به كشورهايي كه هزينه هاي مونتاژ و توليد كاالهاي صنعتي در آن ها پايين است توضيح مي دهد. نظريه مزيت هاي پيشتاز بودن تئوري جديد تجارت بين الممل در اوائل دهه 1970مطرح شده است .توسعه اين نظريه از آنجا آغاز مي شود كه اقتصاد دادن ها فرضيه بازدهي نزولي در زمينه تخصص گرايي را كه در نظريان قبلي به آن اشراه شده بود مورد سوال قرار دادند .آن ها چنين استدالل نموده اند كه در بسياري از صنايع كه امكان صرفه جويي مقياس در آن ها زياد است ،تخصص گرايي يا توليد تخصصي باعث افزايش بازدهي مي شود. نظريه پردازان جديد هم چنين استدالل نموده اند كه به دليل زياد بودن مقدار هزينه هاي ثابت توليد و در نتيجه باال بودن صرفه جويي هاي مقياس ،تقاضاي جهاني تنها مي تواند از تعداد معدودي شركت ها در صنايع مختلف حايت نمايد .در صنعت هواپيما سازي و توليد ال مشاهده مي شود. هواپيماهاي جت تجاري اين وضعيت كام ً نظريه بر پايه تئوري هر كشور ممكن است تمركز خود را بر توليد كاالليي بگذارد كه شركت هاي توليد كننده آن كاال در آن كشور از نووع شكرت هاي پيشتازدر صنعت مربوطه تلقي شوند و از مزيت پيشتاز بودن برخوردرا شده باشند .به بيان ديگر مزيت يا برتري كه يك كشور در عرصه تجارت جهاني كسب مي كند ناشي از موقعيت شركت هاي توليد كننده آن كشور است كه به دليل پيشتاز بودن در صنعت مورد نظر از نوعي مزيت رقابتي و استراتژيك برخوردار شده اند. به هر حال نظريه جديد اظهار مي دارد كه يك كشور ممكن است در صادرات يك كاال تسلط پيدا كند تنها به اين دليل كه يك يا چند شركت بزرگ و پيشتاز در صنعت مورد نظر در اين كشور قرار دارند اين تئوري با نظريه وفور عوامل توليد كه بوسيله هكتچر و اهلين ارايه شده متفاوت مي باشد. البته بايد توجه داشت كه نظريه جديد با كليت تئوري برتري نسبي ريكارد و مغايرت ندارد ولي با نظريه وفور عوامل توليد متفاوت است .به طور خالصه مي توان گفت كه صرفه جويي مقياس ،توليد بهره برداري از منابع توليد را كار آمدتر مي نمايد و اين موضوع شركت هاي پيشتاز در صنعت را از نوعي مزيت برخوردار مي سازد كه بنوبه خود موجب برتري نسبي كشور مذكور در توليد و صادرات كاالي مورد نظر مي شود. مزيت رقابت ملي د رسال 1990مايلك پرتر از دانشكده مديريت بازرگاني داشنگاه ها وارد نتايج يك تحقيق گسترده را انتشار داد كه هدف آن پاسخ به اين سوال بود كه جرا برخي كشورها يا ملت ها در رقابت بين المللي موفق و برخي ديگر ناموفق بوده اند. تز آقاي پرتراينست كه در هر كشور چهار عامل اصلي محيطي را شكل مي دهد كه در آن شركت هاي محلي به رقابت پرداخته و اين عوامل موجب افزايش يا كاهش مزيت رقابتي كشور مورد نظر مي گردد. ماهيت تقاضاي داخلي براي كاالهاي خدماتي كه بوسيله صنايع كشور توليد و عرضه مي شوند. وجود صنايع مرتبط و حمايت كننده وجود و يا عدم وجود صنايع تامين كننده عوامل مورد نياز موسسات صنعتي در كشور كه البته داراي قدرت رقابتي بين المللي هم باشند. نوع استراتژي ،ساختار و توان رقابتي شركت هاي صنعتي و تجاري كشور. برخوردار بودن از منابع اقتصادي ـ طبيعي (وفور عوامل توليد) برخوردار بودن از مواهب طبيعي ـ اقتصادي و عوامل توليد در كانون تئوري هكچر و اهلين قرار دارد .اگر چه پر تر در اين زمينه ديدگاه خيلي جديدي ارايه نكرده اما كوشيده است تا خصوصيات عوامل توليد را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد. عوامل پيشرفته او بر اين باور است كه عوامل پيشرفته براي كسب مزيت رقابتي اهميت زيادي دارند. ال عوامل يا منابع اوليه و پايه اي به صورت طبيعي بوجود آمده و يا بوسيله طبيعت معمو ً ارزاني شده اند اما عوامل پيشرفته حاصل سرمايه گذاري بوسيله افراد ،شركت ها و دولت ها مي باشند .بنابراين سرمايه گذاري هاي دولتي در زمينه هاي آموزش پايه و عالي و نيز بهبود مهارت هاي عمومي و سطح دانش افراد جامعه و تشويق انجام تحقيقات پيشرفته در قلمرو آموزش عالي مي تواند كيفيت عوامل پيشرفته را ارتقاء دهد. شرايط تقاضا پرتر نقشي را كه تقاضاي داخلي در ايجاد نيروي الزم براي مزيت رقابتي ايفا مي كن دمورد ال بيش ترين حساسيت را نسبت به نيازهاي نزديك تاكيد قرار مي دهد شركت ها معمو ً ترين مشتريان خود دارند .بنابراين مشخصات تقاضاي داخلي در شكل دادن به نوع و اجزاء كاالهاي توليد شده در داخل و تشويق نو آوري و كيفيت حائز اهميت است. صنايع مرتبط و حمايت كننده سومين عنصر با اهميت در ايجاد مزيت ملي براي يك صنعت وجود صنايع مرتبط و خمايت كننده اي است كه درمقياس بين المللي داراي توان رقابتي هستند. استراتژي و ساختار شركت و رقابت در محيط چهارمين عنصر كلي مزيت رقابتي ملي در مدل پرتر استراتژي ،ساختار و حالت رقابتي شركت ها در داخل كشور مي باشد .پرتر در اين جا به دو نكته اصلي اشاره مي كند .اول اين كه كشورها با ايدئولوژيهاي مديريتي مشخص شناسايي مي گردند كه آن ها را در كسب مزيت رقابتي ملي كمك مي كند يا نمي كند. فصل دوم جنبه هاي سياسي و نقش دولت ها در تجارت بين الملل ضرورت دخالت دولت در تجارت خارجي داليل اصلي براي پشتيباني از دخالت دولت در بازرگاني خارجي را مي توان بشرح زير بيان نمود: روابط اقتصادي و بازرگاني با دنياي خارج بايد با خط مشي هاي سياسي و الگوي روابط خارجي كشور و همسو و سازگار باشد و اگر احساس گردد كه انجام امورد تجارت خارجي بوسيله بخش خصوصي مانع اين همسويي مي گردد آنگاه ممكن است دولت تصميم به ايفاي نقش بگيرد. واردات و صادرات كاالها و خدمات و جابجايي عوام توليد و تكنو لوژي مي تواند امنيت ملي كشور را تحت تاثير قرار دهد .با درك اين واقعيت هر گاه تسلط كامل بخش خصوصي بر بازرگاني خارجي با اهداف امنيت ملي تعارض پيدا كند دخالت و نظارت دولت در امور تجارت خارجي قابل توجيه مي باشد. مقدار واردات يا صادرات كاالها بر وضعيت عرضه و تقاضاي آن ها در بازارهاي داخلي اثر ميگذارد و ميتواند منرج به عدم تعادل و نوسانات شديد قيمت در اين بازارها گردد. چون ممكن است بخش خصوصي صرف ًا به خاطري سودآوري نسبت به تعادل بازرا و رفاه مصرف كنندگان جامعه احساس مسئوليت نكند دخالت دولت در اين زمينه قابل قبول است. افزايش صادرات يك كاال ممكن است موجب استخراج يا برداشت بي رويه از برخي منابع ارزشمند يا كمياب اقتصادي كشور گردد و در نتيجه صنايع و واحدهاي توليدي داخلي را در دسترسي به اين منابع يا عوامل توليد با مشكل روبرو نمايد. مبادله برخي از كاالها و خدمات با دنياي خارج با تندرستي و بهداشت جامعه ارتباط پيدا مي كند .اين موضوع در مورد واردات محصوالت كشاورزي و مواد غذايي و دارويي و كاالهاي مرتبط با آن ها بيش تر مطرح مي شود. براي بسياري از كشورها به ويژه كشورهاي كم تر توسعه يافته كسب در آمد ارزي و تعادل در بازار ارز يك هدف اقتصادي مهم تلقي مي شود .از آنجائيكه عرضه و تقاضاي ارز در كشور عمدتا به مقدار يا ارزش صادرات و واردات آن بستگي دارد بنابراين ممكن است تحقق هدف مذكور ايجاب نمايد كه دولت نقش يا دخالت خود را در زمينه تجارت خارجي گسترش دهد. تغيير در روند دخالت دولت ها نقش و دخالت دولت ها در تجارت خارجي با انگيزه ها و هدف هاي مختلف و با به كارگيري روش ها و ابزارهاي كمي و كيفي بدون اين كه پيمان يا توافقي بين كشورها بوجود آيد تا سال هاي پس از جنگ جهاني دوم ادامه يافت. در پايان دهه 1940براي اولين بار يك نهاد تجاري بين المللي به نام گات بر پايه توافق عمومي در مورد تعرفه و تجارت شكل گرفت .در چهارچوب اين نهاد گفتگوهاي زيادي بين كشورهاي عضو در راستاي قانونمند كردن دخالت هاي دولت ها و جلوگيري از گسترش سياست هاي حمايت گرايي و جنگ تعرفه ها انجام گرفت. در يكي از اين دوره هاي مذاكره كه تا سال 1995ادامه يافت تعداد 120كشور به پيمان جديدتري دست يافتند كه بر پايه آن سازمان جهاني تجارت يعني WTOتاسيس گرديد. اين نهاد اقتصادي جديد بر اساس همان اصول و منشور گات GATTطراحي شده اما تكامل يافته تر از آن است و تعداد بيش تري از كشورها اعم از توسعه يافته صنعتي و كم تر توسعه يافته را در بر مي گيرد. اگر اين نهاد جهاني بتواند با از ميان برداشتن برخي مشكالت عمده كه در راه است همكاري اكثريت كشورها را جلب نموده وبه هدف هاي تعريف شده خود دست يابد آنگاه مي توان انتظار داشت كه موضوع دخالت دولت در بازرگاني بين المللي و سياست گذاريهاي يجا بند به تدريج كمرنگ شده و تجارت آزاد با توجه به شرايط امروز در عرصه جهاني استقرار يابد. روش هاي و ابزارهاي سياست گذاري در تجارت خارجي اين ابزارها شامل تعرفه هاي گمركي ،سوبسيدها ،سهميه ها واردات ،محدوديت هاي داوطلبانه صادراتي ،سياست هاي ضد دامپينگ و تدابيري اداري مي باشند. تعرفه هاي گمركي تعرفه نوعي ماليات غير مستقيم است كه از واردات دريافت مي گردد .اين ماليات كه حقوق يا عوارض گمركي هم ناميده مي شود به دو روش محاسبه و دريافت مي گردد: تعرفه معين تعرفه نسبي (نسبت به ارزش كاال) تعرفه معين اين تعرفه به عنوان يك مبلغ ثابت براي هر واحد كاالي وارداتي محاسبه مي شود به عنوان مثال براي يك تن تير آهن وارداتي 000/200ريال يا براي يك حلقه الستيك تراكتور 000/100ريال به صورت ثابت دريافت مي گردد. تعرفه نسبي كه به عنوان درصدي از ارزش كاالي وارداتي وصول مي شود .به عنوان مثال %30ارزش يك اتومبيل وارداتي به عنوان تعرفه دريافت مي گردد اين روش بيش تر در مورد آن دسته از كاالهايي وارداتي كه داراي انواع مختلف با ارزش هاي متفاوت مي باشند به كار مي رود. آثار برقراري تعرفه گمركي را مي توان به صورت زير برشمرد وصول تعرفه به نفع دولت تمام مي شود زيرا به افزايش درآمدهاي عمومي مي انجامد. براي توليد كنندگان داخلي درآمد و سود بيش تري ايجاد مي كند. . مصرف كنندگان جامعه زيان مي بينند زيرا مجبور مي شوند براي خريد كاالهايي كه بر ورود آن ها حقوق گمركي وضع شده پول بيش تري بپردازند .بديهي است كه اين اقدامات باعث پايين آمدن سطح رفاه مصرف كنندگان جامعه مي شود. اقتصادي كاالن جامعه با نوعي زيان روبرو مي شود كه مي توان آنرا فرصت از دست رفته براي اقتصاد ملي دانست .با اين فرض كه كاالي وارداتي در كشورهاي خارج ارزانتر توليد مي شود و با صرف مبالغ كم تري مي توان آنرا وارد نمود تحمل هزينه هاي بيش تر براي توليد آن ها در داخل نوعي هزينه فرصت براي كشور ايجاد مي كند. نمودار زير پيامدهاي برقراي تعرفه گمركي براي گروه هاي مختلف اجتماعي را نشان ميدهد. ‌ پيامدهاي دريافت حقوق و عوارض گمركي براي جامعه ـها (يارانه ها) سوبسيد يارانه پرداختي است كه از طرف دولت به افراد ،گروه هاي اجتماعي و يا موسسات تجاري و صنعتي كشور پرداخت مي شود .يكي از گونه هاي اين يارانه ها پرداختي است كه به توليد كنندگان داخلي انجام مي گيرد و مي تواند به صورت يارانه نقدي ،وام هاي كم بهره، معافيت هاي مالياتي و سهيم شدن دولت در سرمايه شركت هاي داخلي باشد. در كشورهاي كم تر توسعه يافته مانند ايران هم سياست اعطاي يارانه به توليد كنندگان در راستاي افزايش صادرات متداول ميباشد .با توجه به همه مشكالت اقتصادي و نارسايي هايي كه در عرصه بازار و صنعت در اين كشورها وجود دارد دولت ها اعطاي يارانه را روشي موثر براي تشويق صادرات تلقي نموده اند. سهميه بندي واردات تعيين سهميه براي واردات نوعي دخالت مستقيم دولت در امر واردات است .استفاده از اين ابزار بدين گونه است كه دولت با توجه به شرايط اقتصادي و تجاري كشور به منظور پشتيباني از صنايع داخلي ،جلوگيري از خروج ارز و برقراري تعادل در تراز بازرگاني براي ورود كاالهاي خاصي سهميه تعيين مي كند .به بيان ديگر دولت حداكثر مقدار از يك كاال را كه مجاز به ورود به كشور است تعيين و اعالم مي كند. سهميه بندي در راستاي توسعه ظرفيت هاي داخلي سهميه بندي سياستي است كه بر اساس بر اساس آن كشور وارد كننده يك كاال مقرر مي دارد كه بخش مشخصي از كاال در داخل كشور توليد گردد .اين سهيم يا بخش يا به صورت ال مقرر مي گردد كه %060از قطعات كاالي وارداتي بايد فيزيكي و مقداري بيان مي شود مث ً در داخل توليد شود. دامپينگ در قلمرو و تجارت بين املل دامپينگ به معناي فروش كاال در يك بازار خارجي به قيمتي پائينتر از هزنيه هاي توليد آن و كم تر از ارزش منصفانه بازار ميباشد. سياست هاي ضد داپينگ شركت هاي بازرگاني ممكن است مازدا توليدات خود را با روش دامپينگ در بازارهاي خارجي سرازير نمايند كه در اين حالت وجود مازاد توليدي استفاده از اين روش را توجيه مي كند .گاهي اوقات هم شركت هاي توليد كننده در يك كشور ممكن است بخش عمده اي از سود حاصل از فروش در بازار داخليرا براي جبران زيان ناشي از دامپينگ در بازار خارجي اختصاص دهند با اين هدف كه رقبا را در بازار خارجي از ميدان خارج سازند. سياست هاي اداري عالوه بر روش ها و ابزارهاي رسمي و تعريف شده كه در قلمرو سياستگذاري تجاري به كار مي روند گه گاه برخي سياست ها يا شيوه هاي اداري و غير رسمي نيز در كشورها مورد استفاده قرار مي گيرد اين شيوه هاي در واقع نوعي مقررات بروكراتيك هستند كه ورود كاالهاي خارجي را با مشكالت اداري روبرو ساخته يا آنرا كند مينمايند. معايب سياست هاي محدود كننده واردات به كارگيري سياست هاي محدود كننده واردات مزايايي براي كشورها دارد اما نبايد پيامدهاي منفي آن ها را ناديده گرفت .جلوگيري از واردات در بسياري موارد باعث افزايش قيمت كاالي وارداتي و قيمت قطعات مورد نياز صنايع داخلي مي گردد كه در نهايت باعث افزايش هزينه هاي توليد و كاهش توان رقابتي اين صنايع در عصر جهاني شدن مي گردد. امنيت ملي از ديدگاه دولت ها حمايت از صنايع كه براي امنيت ملي اهميت دارند امري ضروري است .در اين زمينه صنايعي كه فعاليت آن ها به دفاع و امنيت كشور ارتباط پيدا مي كند مانند صنايع هوا‌ـ فضا ،الكترونيك ،كامپيوتر مدارهاي نيمه هادي و صنايع بخش انرژي و ال از پشتيباني دولت برخوردار مي گردند وجود ادامه حايت و توان نظاير آن ها معمو ً رقابتي اين گونه صنايع براي دولت با اهميت است زيرا تامين كننده بخشي از كاالهاي مورد نياز امور دفاعي و نظامي كشور مي باشند. مبارزه تجاري از جميه رفاترهايي كه در عرصه تجارت بين الملل متداول شده استفاده از اين سياست ها به عنوان يك اهرم سياسي در تنظيم روابط بازرگاني با دنياي خارج مي باشد اگر چه ممكن است اين گونه رفتارها با اخالقيات در تجارت سازگار نباشد اما به هر حال بوسيله گروهي از دولت مردان و دست اندر كاران بازرگاني بين الملل پذيرفته شده است. حمايت از مصرف كنندگان امروزه در اكثر كشورها مقررات و سياست هاي تجاري در زمينه هاي توليد ،واردات و عرضه محصوالت خاصي كه با سالمت و رفاه جامعه سروكار دارند وضع شده است هدف از به كارگيري اين سياست ها جلوگيري از ورود و مصرف كااليي است كه براي تندرستي جامعه زيان آور مي باشند. پيشبرد هدف هاي سياست خارجي ال براي كشورهايي كه از قدرت اقتصادي زيادي البته استفاده از اين سياست ها معمو ً برخوردار بودند بيش تر امكان پذير بوده است .در نظر گرفتن امتيازات تجاري و يا برقرار نمودن مجازاتهاي اقتصادي براي يك كشور خاص از نمونه هاي متداول در اين زمينه مي ال براي جلب همكاري سياسي كشورهاي ديگر و يا براي باشد .كشورهاي قدرتمند معمو ً تشويق آن ها به پيروي از يك خط مشي بين المللي از دريچه سياست گذاري بازرگاني وارد شده اند. نظريه صنايع نوپا حمايت از صنايع نوپا يكي از قديمترين نظرياتي است ه در تائيد دخالت دولت در بازرگاني خارجي ارايه شده است اين نظريه برا ياولين بار بوسيله الكساندر هميلتون در سال 1792 مطرح گيدد .بر پايه اين استدالل بسياري از كشورها در حال توعسه در زمينه توليد كاال ها از مين رقابتي بالقوه برخور دارند اما صنايع آنها به خاطر نوپا بودن در سال هاي اوليه نمي تواند با صنايع جا افتاده كشورها صنعتي رقابت نمايد. بنابراين اين بمنظور فراهم نمودن فرصت مناسب براي اين صنايع نوپا كه بتوانند روي پاي خود ايستاده و توانمندي الزم را كسب كنند دولت ها مي توانند با استفاده از روش ها و ابزارهايي مانند وضع كردن تعرفه گمركي ،سهميه بندي واردات و پرداخت سوبسيد و سيار روش هاي مشابه حداقل در يك دوره كوتاه از اين صنايع حمايت كنند تا توانايي روبرو شدن با رقابت بين المللي را بدست آورند. انتقادات نسبت به دخالت دولت در امر حمايت از صنايع نوپا علي رغم پشتيباني كه از اين نوع سياست ها بعمل آمده بايد گفت كه برخي از اقتصاددان ها به گونه اي انتقادي به آن ها نگريسته و دو نكته مهم را مورد تاكيد قرار داده اند. اجراي سياست هاي حمايتي تنها هنگامي قابل توجيه است كه بتواند به افزاش كارآيي صنعت بيانجامد .در حالي كه تجربيات كشورها حاكي از اينست كه اجراي اين سياست ها در بسياري موارد براي افزايش كارآيي صنايع نوپا اثر بخش نبوده است. لزوم حمايت دولت با اين فرضيه مطرح شده است كه صنايع نوپا توانايي دريافت وام و اعتبار از بازارهاي آزاد سرمايه را براي انجام سرمايه گذاري هاي دراز مدت موثر ندارند و به پشتيباني مالي دولت نيازمندند. سياست تجاري استراتژيك بحث سياست تجاري استراتژيك بوسيله نظريه پردازن جديد ارايه شده است بر پايه اين نظريه در آندسته از صنايعي كه بازار جهاني تنها براي چند شركت بزرگ و توانمند فرصت هاي جذاب توليد و فروش فراهم مي سازد يك كشور در حالتي مي تواند صادر كننده ال عمده باشد كه شركت هايش از مزيت پيشتاز بودن برخوردار باشند .در اين زمينه معمو ً شركت بوئينگ به عنوان يك نمونه مطرح مي شود. .پيدايش نظام تجارت جهاني از مباحثي كه تا كنون بدان پرداخته شده چنين بر مي آيد كه نظريات و استدالل هاي فراواني در تائيد تجارت آزاد بوسيله اقتصادادن ها و تحليل گران بازرگاني بين الملل ارايه شده است .اگر چه بسياري از دولت ها نيز از منافع و پيامدهاي مثبت بازرگاني آزاد در يك محيط رقابتي آگاه مي باشند اما حاضر نيستند كه به طور يك جانبه و بسادگي موانع تجاري كشور خود را كاهش داده يا از ميان بردارند. علت اين عدم تمايل اينست كه نگران آنند كه ساير دولت ها اقدام مشابه انجام نداده و به اجراي سياست هاي حمايتي خود ادامه دهند بنابراين يكي از مشكالت اصلي در اين زمينه نبودن اعتماد بني دولت ها است. سال هاي پيش از بحران بزرگ ارايه نظريات موافق تجارت آزاد به ديدگاه هاي آدم اسميت و ركارد و درسال هاي پاياني قرن هيجدهم باز مي گردد .از نظر عملي انگلستان اولين كشوري است كه تجارت آزاد را به عنوان يك سياست كالن پذيرفته است .پيش از آن قانون ذرت بوسيله پارلمان اين كشور تصويب شده بود كه بر پايه آن دولت تعرفه هاي سنگيني در برابر واردات ذرت وضع كرده بود كه هدف هاي آن حمايت از كشاورزان ذرت كار و نيز كسب درآمد براي دولت بود. تجارت آزاد در انگليس و نمايندگان به برقراري تجارت آزاد راي دادند .اين سياست تا حدود هشتاد سال بعد بوسيله انگلستان ادامه يافت ،اگر چه بسياري از كشورهاي طرف مبادله اصول بازرگاني آزاد را رعايت نمي كردند .انگلستان با اتكاء به قدرت سياسي و اقتصادي خود ترجيح مي داد كه ين روش را ادامه دهد زيرا گرايش به سياست هاي حمايتي و محدود كننده كه مي توانست زمينه ساز جنگ تجاري وشد در نهايت به زيان اين كشور تمام مي شد. با پديدار شدن ركود بزرگ اقتصادي (32ـ )1928كه از اياالت متحده امريكا آغاز شد و آنگاه به اروپا و ساير كشورها گسترش يافت انگلستان هم مجبوربه كنار گذاردن سياست بازرگاني آزاد گرديد. دوره پس از جنگ جهاني دوم ـ پيدايش گات با توجه به اين كه آثار بحران اقتصادي 1930به تدريج كمرنگ شده بود و نيز به خاطر نتايج جنگ كه به سود آمريكا تمام شد دولتمردان اين كشور بسوي انديشه تجارت آزاد گرايش يافته و با تشويق ساير كشورها اقدام به برپايي گات نمودند. ـف از تشكيل سازمان گات هد اين نهاد اقتصادي در سال 1947بر پايه موافقت عمومي اعضاء در مورد تعرفه و تجارت تاسيس گرديد .گات نوعي پيمان چند جانبه بود كه هدف آن آزاد نمودن بازرگاني بين المللي و حذف موانع تجاري مانند تعرفه ها ،سوبسيدها و سهميه بنديهاي واردات و نظاير آن بوده است .اعضاء اوليه اين سازمان 19كشور بودند كه اين تعداد تا هنگام جايگزين شدن سازمان جهاني تجارت در سال 1990به 120كشور افزايش يافت. تحوالت دهه 1980 در خالل سال هاي دهه 1980و اوايل 1990به خاطر بروز مشكالت و نوسانات اقتصادي گرايش به سياست هاي حمايت گرايي در ميان كشورها افزايش يافته و نظام تجارت جهاني و گات با فشارهاي بيش تري روبرو شدند. تحليل گران سه عامل را در ايجاد اين شرايط موثر دانسته اند پيشرفت هاي شگرف اقتصادي ژاپن و نفوذ گسترده آن در بازارهاي جهاني زمينه را براي واكنش ساير كشورها و از جمله اياالت متحده امريكا فراهم نمود .اين واكنش ها اغلب به صورت افزايش موانع تجاري در برابر واردات كاالهاي ژاپني در كشورهاي صنعتي رقيب نمودار مي گرديدند. امريكا به عنوان بزرگ ترين اقتصاد جهان در دهه 1980اغلب با كسري هاي زياد در تراز بازرگاني خارجي روبرو بود و كسري تجاري آن در رابطه با ژاپن هم در حال افزايش بود .بديهي است كه وضعيت تراز بازرگاني و عدم تعادلهاي تجاري ومالي كشوي مانن امريكا بر اقتصاد جهاني و سيستم تجارت بين الملل تاثير گذاشته و سازمان هاي بين الملل را نيز با فشارهايي روبرو مي سازد. بسياري از كشورها با به كارگيري روش هاي خاصي گات را دور مي زدند .انجام مذاكرات دوجانبه و توافق بر سر مقدار صادرات و واردات و به ويژه استفاده از روش محدوديت هاي داوطلبانه صادراتي بوسيله دولت ها كابرد موانع تجاري را افزايش داده موجبات تضعيف گات را هم فراهم مي نمودند. مذاكرات دور ارو گوئه در برابر روند فزاينده حمايت گرايي كه به آن اشاره شد اعضاء گات در مذاكرات دور ارور گوئه كوشيدند تا در زمينه كاهش تعرفه هاي تصميماتي جدي اتخاذ نمايند. موارد مهم موافقت نامه دور اروگوئه را مي توان بشرح زير بيان نمود: ميزان تعرفه گمركي براي كاالهاي صنعتي بيش از يك سوم كاهش يابد. يارانه هاي پرداختي به محصوالت كشاورزي به مقدار زيادي كاسته شود. مقررات مربوط به تجارت منصفانه و دسترس كشورها به بازارها كه در مورد كاال ها به كار ميرفت به خدمات هم تسري پيدا كند. موضوع حمايت از مالكيت معنوي ،حق امتياز ،حق چاپ ،حق استفاده از نام تجاري و نظاير آن نيز در قلمرو قوانين و مقررات گات قرار گيرد. موانع تجاري از جمله تعرفه هاي گمركي در برابر واردات منسوجات در يك دوره 10ساله به ميزان قابل توجهي كاهش پيدا كند. نهادي رسمي و قدرتمند به نام سازمان جهاني تجارت تاسيس گرديده و مسئوليت نظارت بر اجراي مقررات و سياست هاي گات به او سپرده شود. جايگاه خدمات و دارايي هاي معنوي تا پيش از دور ارو گوئه مقررات گات تنها در مورد كاالهاي صنعتي و كشاورزي اعمال ميشد .افزايش روز افزون سهم خدمات در بازرگاني بين المللي اعضاء گات را بر آن داشت كه خواستار آن شوند كه خدمات نيز تحت پوشش نظارتي اين سازمان درآيد. ـن جنبه هاي اجرايي و نظارتي كارآمد شد در مذاكرات ارو گوئه شفاف سازي مقررات با تقويت فرايند هاي تصميم گيري و برپايي يك سازمان جهاني با قدرت اجرايي بيش تر در راستاي آزاد سازي تجارت مورد توجه قرار گرفت .از ديدگاه دولتمردان كشوره اي صنعتي كه از صادر كنندگاه عمده كاالها و خدمات محسوب ميشوند تقويت جنبه هاي اجرايي و نظارتي گات مي توانست به رشد اقتصاد جهاني و توسعه تجارت بين المللي بيانجامد. ديدگاه هاي مربوط به مذاكرات ارو گوئه ديدگاه كسانيكه از تقويت و توسعه گات پشتيباني نموده و در مذاكرات ارو گوئه هم بر آن تاكيد كرده اند اينست كه با وجود اين سازمان جهان در وضعيت بهتري خواهد بود .در صورت فقدان و يا تضعيف گات ممكن است كشورهاي جهان در يك جنگ تجاري درگير شده كه پيامد آن نيز يك ركود شديد باشد. نگهباني در قلمرو تجارت جهاني يكي از اميدهاي بر پا كنندگان سازمان جهان تجارت اين بود كه مكانيسم هاي اجرايي و نظارتي كه اين سازمان مي تواند در اختيار داشته باشد امكان اجراي موثر تر مقررات بازگراني بين الملل ،تشويق تجارت آزاد ،گسترش تجارت خدمات و برقراري نظم و امنيت را بيش از گذشته فراهم نمايد. موافقت هاي تجاري درزمينه صنعت ارتباطات مذاكرات نهايي گات دامنه مقررات وسياست هاي اين سازمان را به تجارت خدمات گسترش داد و آزاد سازي و توسعه تجارت خدمات را به عنوان يكي از هدف هاي WTO مطرح نمود .يكي از صنايع يا بشخ هايي كه در اين قلمرو مورد توجه قرار گرفت .ارتباطات از راه دور بود. استداللهاي جلب موافقت كشورهاي عضو با جديت به دنبال جلب موافقت كشورهاي عضو بودند .در اين جا به برخي از استدالل هاي مطرح شده اشاره مي كنم. سرمايه گذاري خارجي و افزايش رقابت در صنعت ارتباطات راه دور به نوسازي و مدرن شدن شبكه هاي تلفن در سراسر جهان كمك نموده كه اين خود به افزايش كيفيت خدمات ارتباط تلفني مي انجامد. رقابتي شدن بازار خدمات ارتباطي موجب كاهش قيمت ها و افزايش قدرت خريد مصرف كنندگان اين خدمات در همه كشورها مي شود .در اين زمينه برخي از برآوردها نشان مي داد كه حذف انحصار و ايجاد رقابت در اين بازار قيمت مكالمات تلفني راه دور را تا %80 كاهش خواهد داد. تجارت كاالها و خدمات تا حد زيادي به جريان اطالعات و مرتبط شدن فروشنده و خريدار بستگي دارد .بنابراين كاهش قيمت خدمات ارتباطي و بهبود كيفيت آن انجام فعاليت هاي بازرگاني بين المللي را ارزانترنموده و باعث افزايش حجم آن مي گردد. موافقت هاي مربوط به خدمات مالي پس از اين كه WTOدر زمينه دستيابي به موافقت نامه تجاري در صنعت ارتباطات راه دور موفقيت كسب نمود آزاد سازي صنعت خدمات مالي جهاني را مورد توجه قرار داد. آينده سازمان جهاني تجارت و برخي مسايل حل نشده سازمان جهاني تجارت در راستاي تحقق هدف هاي خود هنوز با برخي مسايل جدي روبرو است كه بايد براي حل و فصل آن ها تالش نمايد .در اين زمينه مي توان به چهار موضوع مهم اشاره كرد كه عبارتند از :محيط زيست ،حقوق كارگران ،سرمايه گذاري مستقيم خارجي و دامپينگ. فصل سوم پيدايش تشكل هاي اقتصادي در جهان عوامل موثر بر ادغام اقتصادي و سياسي كشورها عوامل چندي كشورها را به همكاري اقتصادي و توسعه روابط بازرگاني و ايجاد تشكل هاي تجاري تشويق مي نمايند كه شامل :اشتراك فرهنگي ،زبان مشترك ،تاريخ مشترك، هم مرزبودن ،همسايه بودن ،منافع مشترك و نظاير آن مي باشد .اين عوامل و مشخصه ها زمينهرا براي كاهش موانع تجاري و توسعه مبادالت بازرگاني در راستاي دستيابي به منافع متقابل ميان كشورها فراهم نموده است. فرهنگ مشترك مردمان كشورهايي كه در همسايگي يكديگر قرار دارند و يا در يك دوره زماني زير ال از نظر زبان ،سنت هاي اجتماعي ،آداب و رسوم و پوشش حكومت واحدي بوده اند معمو ً مذهب داراي تشابهات زيادي هستند .اين وضعيت در بسياري از مناطق جهان ديده مي‌شود همچنانكه در خاورميانه و آفريقاي شمالي زبان عربي و دين اسالم رايج بوده و زندگي ال تحت تاثير اين دو عامل قرار گرفته است. روزمره مردم و نيز محيط بازرگاني كام ً سابقه تسلط نظامهاي سياسي در يك منطقه در دوره هايي از تاريخ با شكل گيري يك نظام سياسي مقتدر تعدادي از كشورها يا جوامع در يك منطقه زير چتر حكومت واحدي درآمده و با گذشت زمان ،يكساني فرهنگي در ميان مردمان آن منطقه بوجود آمده است .تسلط سياسي ،اقتصادي و فرهنگي اتحاد شوروي سابق بر منطقه وسيعي از اروپاي شرقي و آساي شمالي موجب گسترش زبان روسي و بسياري از جلوه هاي فرهنگي و اقتصادي نظام سوسياليستي در كشورها اين منطقه گرديد. نزديكي جغرافيايي كشورها نزديكي منطقه اي نيز يكي از عوامل مهم زمينه ساز براي توسعه همكاري هاي اقتصادي بين كشورها بشمار مي آيد .اگر چه هم مرز بودن و همسايگي الزام ًا از پيش نيازهاي شكل گيري اتحاديه هاي اقتصادي نيست اما به خاطر اين كه مي تواند نقش موثري در ارتباطات و حمل و نقل بين دو كشور داشته باشد به پيدايش مشاركت هاي اقتصادي منطقه اي كمك مي كند. ويژگي هاي اقتصادي بررسي هاي انجام گرفته نشان مي دهد كه كشورهايي كه از نظر سطح توسعه اقتصادي شباهت بيش تري به يكديگر دارند در تاسيس نهادهاي اقتصادي مشترك و استمرار فعاليت آن ها نسبت به كشورهايي كه تفاوت هاي اقتصادي آن ها زياد است موفقيت بيش تري كسب نموده اند. هنگامي كه چندين كشور با وضعيت اقتصادي متفاوت به تشكيل اتحاديه مي پردازند ال اعضاء قدرتمند و بزرگ مجموعه در فرآيند اين همكاري هاي منافع بيش تري معمو ً بدست آورده كه در واقع بخشي از آن به قيمت زيان اعضاء كوچك و ضعيت حاصل مي گردد .اين گونه پيامدها موجب مي شود كه كشورهاي كوچك عضو تمايل چنداني به ادامه فعاليت هاي مشترك اقتصادي نداشته باشند. ويژگي هاي مشترك اقتصادي اعضا مطالعات انجام شده نشان مي دهد كه موفقيت بازار مشترك يا اتحاديه اروپا بيش از هر چيز مرهون ويژگي هاي مشترك اقتصادي اعضاء آن مي باشد كه از موارد عمده آن مي‌توان مشخصه هاي زير را برشمرد: وجود يك زير بناي صنعتي توسعه يافته و نرخ بهره وري توليدي باال كه به يك توليد ناخالص داخلي سرانه قابل توجه انجاميده است. وجود يك زير بناي پيشرفته و گسترده حمل و نقل و ارتباطات كه توسعه فعاليت هاي توليدي و تجاري و انجام مبادالت بازرگاني محلي و منطقه اي را امكان پذير نموده است. وجود يك جامعه مصرف كننده مرفه كه توانايي و قدرت خريد كاالها و خدمات توليد شده در سازمان هاي صنعتي و تجاري اروپا را به خوبي داراست. پيدايش و تكامل اتحاديه اروپا دو رويداد سياسي زمينه تشكيل اتحاديه اروپا را فراهم نمودند1 :ـ خسارت هاي وارد شده به اروپاي غربي در اثر دو جنگ جهاني و تمايل اين كشورها به يك صلح پايدار 2ـ اراده كشورهاي اروپايي براي حفظ موجوديت و استقالل خود در صحنه سياسي ـ اقتصادي جهان. طرح اروپاي واحد در سال هاي پاياني دهه 1980اروپا با دو رويداد بزرگ روبرو شده است اول فروپاشي نظام كمونيستي در اروپاي شرقي و دوم پذيرش طرح اروپاي واحد بوسيله اعضا اتحاديه اقتصادي اروپا .پايه اين طرح همه كشورهاي عضو متعهد شدند كه در راستاي ايجاد بازار يكپارچه اروپا تالش كنند. طرح اروپاي واحد در مورد هدف هاي طرح اروپاي واحد بايد گفت كه كشورهاي عضو و طرفداران سر سخت اين نظريه بر اجراي آن پافشاري نموده و مقرر گرديد كه تا پايان دسامبر 1992 تحقق پيدا كند. در راستاي دستيابي به اين هدف ايجاد تغييراتي بشرح زير پيشنهاد گرديد: به منظور آسانتر انجام گرفتن تجارت در قلمرو اتحايده همه كنترلهاي مرزي بين كشورهاي عضو از ميان برداشه شود. در زمينه استاندارد هاي مربوط به كاالها اصل به رسميت شناختن متقابل بوسيله اعضاء پذيرفته شود .يعني اين كه استانداردي كه در يكي از كشورهاي اتحاديه تعيين شود به شرطي كه با اصول اساسي بهداشت و ايمني مغاير نباشد بوسيله ساير كشورهاي عضو نيز تاييد گردد. موانع رقابت در صنعت بانكداري و بيمه در قلمور اتحاديه اروپا برداشته شود تا به كاهش قيمت ها و هزينه هاي خدمات مالي و بيمه از جمله نرخ بهره وارم ها بيانجامد. كليد محدوديت هاي مربوط به انجام معامالت ارزي بين موسسات تجاري و مالي كشورهاي عضو حذف گردد. پيامدهاي بازار يكپارچه اروپا ايجاد بازار واحد اروپايي پيامدهاي زيادي براي كشورهاي عضو و ساير كشورهاي جهان خواهد داشت .تحقق يافتن اين هدف كه به آزادي جريان تجارت و سرمايه گذاري در قلمرو اتحايده اروپا مي انجامد براي اعضاء منافع زيادي را به دنبال دارد. اگر چه ممكن است برخي از صنايع اي سازمان هاي بازرگاني در سال هاي آغازين با فشارهاي رقابتي ربه رو شده و مشكالتي برايشان بوجود آيد اما در درازمدت همه اين سازمان ها از مزاياي بالقوه يكپارچگي و آزادي تجارت بهره مند خواهند شد. اتحاديه پولي اروپايي اتحاديه پولي اروپا در سال 1992بر اساس پيمان ماست ريخت تاسيس گرديد .بر همين اساس بانك مركزي اروپا ،پول واحد اروپايي يعني يورو و سيستم نرخ هاي ثابت ارزي بوجود آمدند .البته ايجاد اتحاديه پولي به دليل تقويت قابل مالحظه مارك آلمان در سال 1992با تاخير روبرو شد. تامين مالي طرح هاي بازسازي آلمان شرقي و تعيين نرخ بهره باال براي سرمايه گذارتن خارجي باعث تقويت سريع مارك گرديده بود .اين رويداد به اضافه ركوردي كه در اروپا بوجود آمده بود منجر به بحراني شد كه ارزش پوند انگلستان و پزوتاي اسپانيا را بسرعت كاهش داد .از ديدگاه كشورهاي عضو در آن زمان به نظر ميرسيد كه بانك مركزي آلمان قصد دارد بر اروپا تسلط پيدا كند. هم چنين اين عوامل باعث شد كه حمايت از يورو به ويژه در انگلستان براي مدتي كاهش يابد .در حال حاضر اعضاء اتحاديه اروپا به طور ضمني اعضاء اتحاديه پولي اروپا هم محسوب مي شوند كه در آن يك بانك مركزي فعال ،سياست پولي مشترك ،و واحد پولي مشترك وجود دارد .كشورهاي كه به عضويت كامل اين اتحاديه پولي در آمده اند شامل فرانسه ،آلمان ،ايتاليا ،بلژيك‌،لوگزامبورگ ،هلند ،اتريش ،فنالند ،ايرلند،اسپانيا و پرتقال مي باشند .اين ها كشورهايي هستند كه در مرحله اول به اتحاديه اقتصادي و پولي اروپا پيوسته اند مجموعه آن ها را يورولند هم مي نامند. ـايش يورو پيد در دسامبر سال 1991رهبران كشورهاي عضو اتحاديه اروپا براي انجام تبادل نظر در مورد آينده در شهر ماست ريخت هلند گرد هم آمدند .يكي از موضوعات مورد بحث ايجاد يك واحد پولي اروپايي بود .اگر چه بسياري از اقتصاددان ها بر اين باور بودند كه وجود يك پول مشترك موجب تقويت روابط اقتصادي بين كشورهاي عضو مي گردد اما مخالفت هاي از طرف برخي از اعضاء ابراز گرديد. مخالفين يورو 156 يكي از داليل عدم تمايل بعضي از كشورهاي اتحاديه به ايجاد يك پول واحد اين بود كه در زمان انجام اين مذاكرات شرايط اقتصادي آن ها چندان مساعد نبود و پول ملي آن هادر مقايسه با ساير كشورها در موقعيت مطلوبي قرار نداشت .به هر حال پس از تبادل نظر بين آن ها سرانجام 12كشور عضو پيماني را امضاء كردند كه آن ها را متعهدمي نمود كه تا سال 1999پول واحد اروپا را بپذيرند .كشورهاي انگلستان ،سوئد ،نروژ ،دانمارك و يونان در اين مرحله پيمان مذكوئر را نپذيرفتند. شرايط پيوستن به يورو بر پايه پيمان ماستريخت كشورهاي عضو براي پيوستن به منطقه يورو مي بايست شرايط زير را تامين نمايند :نرخ تورم پائين ،نرخ بهره بانكي پائين ،نرخ تبديل پول با ثبات و بدهي هاي دولت يا بخش عمومي حداكثرل تا %60توليد ناخالص داخلي. موسسات اتحاديه اروپا اتحاديه اروپا داراي چهار موسسه اصلي است كه وظائف و اعمالي شبيه حكومت كشورها را انجام مي دهند .كميسيون اروپا ،شوراي وزيران،پارلمان اروپا و دادگاه اروپا كميسيون اروپا كميسيون اروپا يك موسسه اجرايي است كه اداره امور روزمره اتحاديه را به عهده دارد و تالش هاي آن در راستاي هدف پياده شدن درست اصول پيمان رم انجام مي گيرد اعضا اين ال كشورهاي كميسيون را نمايندگان كشورهاي عضو اتحاديه تشكيل مي دهند كه معمو ً كوچكتر هر كدام يم نماينده و كشورهاي بزرگتر دو نماينده در اين موسسه دارند. شوراي وزيران شوراي وزيران نهاد اصلي سياست گذاري اين اتحاديه را تشكيل داده و تصميمات با اهميت در اين شورا اتخاذ مي گردد .اعضاي اين شورا ا زميان دولتمردان كشورها عضو برگزيده ميگردد. مي شوند و رياست آن هم به صورت دوره اي و براي مدت 6ماه انتخاب ‌ وظايف مهم رياست شورا يكي از وظايف مهم رياست شورا تهيه دستور كار و تعيين محل برگزاري جلسات است كه مي تواند بر روند فعاليت ها و آينده اتحاديه تاثير زيادي داشته باشد .تعيين مقررات و رهنمودهايي كه كشورهاي عضو بايد رعايت نمايند از وظايف شوراي وزيران است كه بخيش از اقدامات قانگذاري اتحاديه محسوب مي گردد. دادگاه عالي اروپا دادگاه عالي اروپا به عنوان نهاد قضايي اتحاديه بشمار ميرود كه مي تواند به همه موارد و دعاو يكه به مفاد پيمان رم مربوط مي گردد رسيدگي نمايد .اختيارات اين دادگاه فراتر از دادگاه ها تك تك كشورهاي اروپايي مي باشد .با توجه به اين كه پيمان رم موضوعات متنوعي را در بر مي گيرد و اين دادگاه به موارد زيادي رسيدگي نموده و حكم صادر مي كند ميزان نفوذ آن در عرصه حقوقي در حال افزايش مي باشد. اتحاديه كشورهاي جنوب شرقي آسيا اين اتحاديه در سال 1967تاسيسي گرديد و در حال حاضر اعضاء آن شامل كشورهاي : مالزي ،اندونزي ،سنگاپور ،تايلند ،فيليپين ،الئوس ،ويتنام ،برونئي و ميانمار مي باشند. كشورهاي ميانمار ،الئوس و ويتنام كه در سال هاي اخير به اين مجموعه پيوسته اند به دليل وضعيت خاص اقتصادي و مشكالتي كه دارند فعاليت اين اتحايده را تا اندازه اي تضعيف نموده اند .هدف هاي اساسي اين اتحاديه توسعه تجارت آزاد بين اعضاء و گسترش همكاري در زمينه سياست هاي صنعتي آن ها مي باشد. همكاري اقتصادي آسيا و اقيانوس آرام پيمان همكاري اقتصادي آسيا و اقيانوس آرام به پيشنهاد استراليا در سال 1990پايه گذاري شد .او پك در حال حاضر داراي 18عضو از جمله كشورهايي با اقتصاد بزرگ مانند اياالت متحده آمريكا ،چين و ژاپن مي باشد .اين كشورها بر روي هم در حدود نيمي از توليد ناخالص جهاني و %40از تجارت بين المللي را در اختيار دارند. موافقت نامه تجارت آزاد آمريكاي شمالي در سال 1988اياالت متحده امريكا و كانادا در زمينه يك پيمان تجارت آزاد به توافق رسيدند هدف اين اتحاديه حذف همه تعرفه هاي گمركي در تجارت دو جانبه اين دو كشور تا سال 1998بوده است. اتحاديه تجارت آزاد آمريكاي شمالي اين اتحاديه در تاريخ اول ژانويه 1994جنبه قانوني پيدا كرد .محتواي اين پيمان شامل موارد زير است: از ميان بردشتن تعرفه گمركي مربوط به %90از كاالهايي كه بين سه كشور امريكا،كانادار و مكزيك مبادله مي شود تا پايان يك دوره 10ساله. برداشتن اكثر تعرفه ها در مورد خدماتي كه بين سه كشور جريان مي يابد .به عنوان مثال امكان دستيابي موسسات مالي به بازراهاي مكزيك تا سال .2000 حمايت ا زحقوق مالكيت معنوي از ميان برداشتن اكثر محدوديت هاي مربوط به سرمايه گذاري مستقيم خارجي بين كشورهاي عضو .در اين زمينه استثنائاتي در مورد صنايع انرژي و راه آهن مكزيك و شركت هاي هواپيمايي و صنايع ارتباطي امريكا و كانادار در نظر گرفته شده است. الزام در به كاربردن استانداردهاي محيطي ملي كه اساس علمي دارند. تشكيل دو كميسيون تخصصي كه از اختيارات الزم براي اعمال نظارت بر تصميمات تجاري اتخاذ شده بويژه هنگاميكه جنبه هاي تندرستي و حقوق اجتماعي مطرح مي باشند برخوردار باشند. اتحاديه كشورهاي آمريكاي التين اتحاديه كشورهاي آمريكاي التين در سال 1980به عنوان جايگزين اتحاديه قبلي يعني الفتا تشكيل گرديد .منطقه تجارت آزاد آمريكاي التين ـ التفا كه در دهه 1960تشكيل شده بود به دليل تفاوت ها و تعارض هاي اقتصادي و سياسي در ميان كشورهاي عضو و برخي ازمشكالت مالي آن ها مانند بدهي هاي سنگين نتوانست به موفقيت دست يابد .و بهمين خاطر اتحاديه جديدي بنام الئيا تاسيس گرديد. در حال حاضر اعضاء اتحاديه الئيا شامل آرژانتين ،بوليوي ،برزيل ،شيلي ،كلمبيا ،اكوارد، مكزيك ،پاراگوئه ،پرو ،اورو گوئه و نزوئال مي باشند .بر اساس مقررات و سياست هاي اين اتحايده كشورها عضو تشويق شده اند كه در زمينه كاهش موانع تعرفه اي و غير تعرفه هاي به توافق هاي دو جانبه و چند جانبه دست يابند. بازار مشترك جنوب و شرق آفريقا بازار مشترك جنوب و شرق افريقا به دنبال يكپارچگي كامل اقتصادي است كه در چهارچوب آن جريان آزاد نيروي كار و سرمايه تا سال 2004رفت و آمد آزاد اهالي اين كشورها تا سال 2014و ايجاد اتحاديه پولي تا سال 2035امكان پذير مي گردد. البته مي توان انتظار داشت كه با توجه به عدم ثبات سياسي و اقتصادي در منطقه مذكور اين سازمان با موانع سياسي ـ اقتصادي زيادي در راه دستيابي به هدف هاي خود روبرو مي گردد .مشكالتي كه كشورهاي عضور با آن ها روبرو هستند شامل عدم پيروي جدي از سياست كاهش تعرفه هاي و نگراني هاي مربوط به درآمد هاي گمركي آن ها مي باشد. جامعه اقتصادي كشورهاي غرب آفريقا هدف از تشكيل اين نهاد يكپارچگي كامل اقتصادي كشورهاي عضو بوده است .در حال حاضر اعضاء اين اتحاديه مي كوشند تا در مورد موانع يا مشكالتي كه در راه فرآيند ادغام آن ها وجود دارد چاره اي بانديشند اين موانع عمدت ًا به ناآرامي هاي اجتماعي ،تعارض هاي منطقه اي ،عقب ماندگي اقتصادي و موضوع تسلط كشور نيجريه در گروه مذكور مربوط مي باشند. نقش بانك جهاني پس از جنگ جهاني دوم با توجه به نياز به بازسازي ويرانيهاي اروپا اياالت متحده همراه با ساير كشورهاي شركت كننده در كنفرانس پولي بر تن و ودز تصميم به تاسيسي بانك بين المللي ترميم و توسه گرفتند. ماموريت اوليه اين سازمان كمك به تامين مالي براي بازسازي با روش اعطاي وام ها كم بهره بود .پس از اين كه امريكا تصميم گرفت در چهارچوب طرح مارشال براي بازسازي اروپا با روش اعطاي وام هاي كم بهره بود .پس از اين كه امريكا تصميم گرفت در چهارچوب طراح مارشال براي بازسازي اروپا به اين كشورها مستقيم ًا كمك مالي نمايد ماموريت بانك مذكور كم رنگ شد و از آن پس فعاليت خود را در زمينه اعطاي وام به كشورهاي كم توسعه يافته براي تامين مالي برنامه هاي توسعه اقتصادي اين كشورها متمركز نمود. در دهه 1950اين بانك تالش هاي خود را بر همكاري با بخش عمومي كشورهاي كم توسعه گسترش داد .در اين برنامه ها پروژه هاي نيروگاه برق ،راه سازي و توسعه شبكه هاي حمل و نقل در اولويت قرار داشتند .در دهه 1960بانك جاني فعاليت هاي خود را در زمينه حمايت از طرح هاي كشاورزي ،آموزشي ،كنترل جمعيت و توسعه شهري در كشورهاي كم توسعه يافته افزايش داد. اين بانك تسهيالت مالي خود را در چهارچوب دو روش اعطا مي كند. منابع مالي از طريق فروش اوراق قرضه در بازار مالي بين المللي تامين مي گردد و وام گيرنده نرخ بهره اي كه بانك آنرا نرخ بهره بازار مي نامد پرداخت مي كند .اين نرخ معادل هزينه تامين مالي بانك به اضافه درصد براي پوشش ساير هزينه هاي بانك مي باشد كه از نرخ بهره بانك هاي تجاري پائين تر مي باشد. منابع مالي بوسيله موسسه بين المللي توسعه كه يكي از زير مجموعه هاي اصلي بانك جهاني بشمار مي رود در اختيار كشورهاي فقير قرار مي گيرد .اين منابع در اصل بوسيله اعضاء ثروتمند بانك از جمله كشورهاي امريكا ،ژاپن و آلمان تامين مي شوند. اهميت نقش بانك جهاني در اقتصاد بين الملل اهميت نقش بانك جهاني در قلمرو اقتصاد بين الملل از چند ديدگاه قابل بررسي مي باشد يكي از اين جنبه ها اينست كه اين سازمان به عنوان تكيه گاهي براي كشورهاي كم توسعه يافته اي تلقي مي گردد كه امكان دريافت منبابع مالي از سيستم بازار آزاد برايشان فراهم نيست .اين كشورها براي خروج از بن بست توسعه نيافتگي مي بايست به اجراي طرح هاي عمراني و زير بنايي بپردازند كه مسلم ًا به منبع مالي قابل مالحظه نيامند است .اين بانك با اعطاي وام هاي كم بهره و رعايت محدوديت هاي مالي اين كشورها نقش موثري در فرايند توسعه آن ها ايفاء نموده است. سازمان كشورهاي صادر كننده نفت در سال 1959ايران و ونزوئال به كنفرانس نفتي كشورهاي عربي كه در قاهره تشكيل شد پيوسته و مذاكرات و توافق هاي انجام گرفته در اين گرد هم آيي زمينه تاسيس سازمان كشورهاي صادر كننده نفت يعني اوپك را فراهم ساخت. قيمت نفت: رويدادهاي سياسي و اقتصادي دهه 1970باعث شد كه قيمت نفت از بشكه اي 3دالر در سال 1973به حدود 12دالر در سال 1974و سپس به دنبال تحوالت خاور ميانه و از جمله رخداد انقالب اسالمي ايران به 35دالر در سال 1980افزايش يابد. پيامدهاي افزايش قيمت نفت اين افزايش سريع قيمت نفت خام و ساير انرژي ها پيامدهايي به شرح زير را نيز در برداشته است: بر پايه باور برخي از تحليل گران اقتصادي گران شدن انرژي به تشديد ركود و بيكاري در كشورهاي صنعتي وارد كننده نفت انجاميد. تمايل كشورهاي صنعتي به سرمايه گذاري براي كشف منابع جديد نفت در كشورهاي غير اوپك بيش تر شد. كشورهاي صنعتي و خريداران عمده نفت خام برنامه ها و سياست هايي را در راستاي صرفه جويي در مصرف انرژي و يافتن گزينه هاي جديد انرژي طراحي و اجرا نمودند. شركت هاي چند مليتي شركت چند مليتي مفهومي است كه از اوايل دهه 1930به بعد در فرهنگ تجارت بين الملل نمايان شد و پس از چند دهه به صورت واژه اي آشنا در آمد .تا قبل از گسترش اين نوع موسسات تعدادي شركت بين المللي در عرصه اقتصاد جهاني حضور داشته و فعاليت هاي توليدي ـ تجاري خود را به خارج از مرزهاي ملي كشور خود توسعه مي دادند. مزايايي كه شركت هاي چند مليتي از آن ها برخوردارند شركت هاي چند مليتي در مقايسه با شركت هاي ملي از مزاياي برخوردارند كه مهم ترين آن ها را مي توان به صورت زير بيان نمود: شركت چند ميلتي مي تواند از تفاوت هاي ناشي از شرايط كشورها به خوبي بهره برداري نمايد .با توجه به اين كه شركت چند مليتي در چندين كشور داراي شعبه مي باشد، مي تواند بر اساس مزيت هاي نسبي موجود در كشورها و نيز فرصت هاي اقتصادي و تجاري كه در مناطق مختلف ايجاد مي شود به انجام سرمايه گذاري و برپايي واحدهاي توليدي اقدام نمايد. شركت چند مليتي به دليل بر خورداري از امكانات وسيع مالي ،فني و مديريتي مي تواند براي ورود به بازارهاي بين المللي و فعاليت در آن ها از استراتژي ها و روش هاي بازاريابي مختلفي استفاده نمايد .توانمندي هاي بازاريابي و دسترسي به اطالعات تجاري براي اين شركت ها امكان برخوردار شدن از مزاياي اقتصادي و بازرگاني در عرصه بازارهاي جهاني را فراهم مي سازد. شركت چند مليتي با گسترش فعاليت هاي خود درقلمرو جهاني و با به كارگيري روش قيمت گذاري انتقالي مي تواند به حداكثر نمودن درآمد هاي خود بپردازد. برخوردار بودن از يك شبكه عرضه بين المللي :دارا بودن تاسيسات توليدي در نقاط مختلف جهان و فعاليت شعبه هاي شركت چند مليتي در چندين كشور اين زمينه را فراهم مي سازد كه اين شركت يك كاالي جديدي را به طور هم زمان در چندين بازار خارجي عرضه نمايد .وجود اين شعبه ها امكان دسترسي شركت را به بازارها و شبكه هاي توزيع و فروش كشورهاي مختلف افزايش مي دهد. ساير مزاياي شركت هاي چند مليتي :منابع مالي ،فن آوري و مديريتي شركت هاي چند مليتي امكان دستيابي آن ها به جايگاه رقابتي مناسب در بازارهاي بين المللي را فراهم مي سازد .توليد در مقياس وسيع امكان كاهش هزينه هاي توليد را بوجود مي آورد. ـصل چهارم ف استراتژي هاي بازرگاني در عرصه جهاني َ جهاني شدن يك موسسه صنعتي يا تجاري را هنگامي جهاني مي ناميم كه همه جهان را در قلمرو فعاليت خود مي داند .ديدگاه مديرانش تنها به محيط هاي محلي ،ملي و منطقه اي محدد نمي شود بلكه درگستره جهاني مي انديشند ،تحليل مي كنند ،تصميم مي گيرند و سياست گذاري و برنامه ريزي مي نمايند. جهاني شدن چيست؟ جهاني شدن يعني گرايش يا جهت گيري بسوي يك اقتصاد جهاني يكپارچه كه وابستگي دروني آن بيش از گذشته باشد و شامل دو عنصر جهاني شدن بازارها و جهاني شدن توليد مي باشد .در اين جا هر كدام از اين دو جنبه را مورد مطالعه قرارمي دهيم. ـن بازارها جهاني شد جهاني شدن بازارها به اين معناست كه بازارهاي ملي و بازارهايي كه به طور سنتي و تاريخي جداگانه بوده اند به صورت يك بازار جهاني درآيند .گروهي از صاحب نظران بر اين باورند كه سليقه ها و ترجيحات مصرف كنندگان در كشورهاي مختلف با سرعت بيش تري در دنياي ارموز به هم نزديك مي شود و به نرم ها و خصوصيات جهاني تبديل مي گردد. جهاني شدن توليد جهاني شدن توليد يعني گرايش شركت ها به تامين كاالها و خدمات مورد نياز خود از مناطق مختلف جهان بمنظور بهره مند شدن از مزيت تفاوت هاي ملي در رابطه با هزينه و كيفيت عوامل توليد از جمله نيروي كار ،انرژي ،زمين و سرمايه .با اين روش شركت ها مي كوشند تا هزينه هاي خود را كاهش داده و كيفيت و كارايي محصوالت خود را افزايش دهند و امكان رقابت موثر آن ها را با كالهاي رقيب در بازارها فراهم نمايند. استراتژي بين المللي شركت هايي كه يك استراتژي بين المللي برا دنبال مي كنند ،مي كوشند تا با روش انتقال كاال و مهارت هاي ارزشمند به كشورهايي كه در آنجا رقباي داخلي از اين كاالها و مهارت ها برخوردار نيستند ،براي خود درآمد و ارزش ايجاد كنند .بسياري از شركت هاي بين المللي با توليد كاالهاي متمايز در داخل و انتقال آن ها به بازارهاي جديد خارجي براي خود درآمد كسب نموده اند. استراتژي چند كشوري (چند محلي) شركت هايي كه استراتژي چند مليتي را دنبال مي كنند مي كوشند تا پاسخ گويي نسبت به بازارهاي محلي را به حداكثر برسانند .يكي از خصوصيات اين شركت ها اينست كه هم كاالها و هم استراتژي بازاريابي خود را براي انطباق با شرايط محلي در هر كشوري با نيازهاي مشتريان سازگار مي نمايند. به طور كلي اين استراتژي براي شرايطي كه در آن فشارهاي زيادي براي پاسخ گويي محلي (سازگار شدن با شرايط هر كدام از بازارها يا كشورها) و فشار كم براي كاهش هزينه وجود دارد ،مناسب مي باشد. استراتژي جهاني شركت هايي كه يك استراتژي جهاني را دنبال مي كنند مي كوشند تا از طريق حربه كاهش هزينه كه از اثرات منحني يادگيري و صرفه جويي ها مكاني سرچشمه مي گيرد ،سودآوري خود را افزايش دهند .يعني از كه آن ها از استراتژي هزينه پايين پيروي مي نمايند .اين شركت ها فعاليت هاي توليدي ،بازاريابي و تحقيق و توسعه خود را در چند مكان مناسب متمركز مي سازند .شركت هاي جهاني مي كوشند كه در ارايه كاال و فعاليت هاي بازاريابي خود از روش انطباق استفاده نكنند. استراتژي فرامليتي در محيط بازرگاني امروز رقابت به گونه اي شدت يافته است كه شركت ها براي بقاء در بازراهاي جهاني بايد از صرفه جويي هاي ناشي از كسي تجربه و مكان توليد مناسب ،به خوبي بهره برداري نمايند .اين شركت ها بايد بكوشند تا توانمندي ها يا برتريهاي اساسي خود را به بازارهاي برون مرزي انتقال دهند و در عين حال بتوانند خود را با نيازها و شرايط بازارهاي محلي هم سازگار نمايند. شراكت استراتژيك در قلمروجهاني در مباحث بازاريابي بين الملل از گزينه هاي مختلفي مانند صادرات كاال ،اعطاي امتياز توليد ،فعاليت هاي مشترك و انواع مالكيت هايي كه شركت ها به طور سنتي براي ورود با بازار يا توسعه عمليات بين الملل خود از آن ها استفاده مي كنند ،نام برده مي شود. ماهيت شراكت استراتژزيك بين المللي (جهاني) براي توضيح انواع جديد همكاري هاي استراتژيك واژه ها يا نامهاي متفاوتي به كار مي رود كه شامل موارد زير هستند موافقت نامه هاي همكاري ،پيمانهاي استراتژيك ،پيمانهاي استراتژيك بين المللي ،شركت هاي استراتژيك جهاني. همه اين واژه ها اشاره مي كند به پيوند بين شركت هايي از كشورهاي مختلف كه به صورت گروهي اهداف مشتركي را دنبال مي نمايند .طيف وسيعي از موافقت هاي بين شركتي از نوع فعاليت مشترك مي باشد. مي توان گفت كه همكاري هاي استراتژيك داراي سه خصوصيت مي باشند: شركاء يا طرفين موافقت نامه پس از تشكيل اين پيمان به صورت مستقل باقي ميمانند. ‌ شركاء هم در منافع اين پيمان همكاري سهيم مي شوند و هم در كنترل عملكرد فعاليت هايي كه مورد موافقت قرار گرفته اند. شركاء يا طرفين موافقت نامه به طور مستمر در زمينه تكنولوژي ،كاالها و ساير جنبه هاي استراتژيك مشاركت مستمر دارند. پيمان هاي استراتژيك واژه پيمان هاي استراتژيك به موافقت نامه هاي همكاري بين رقباي بالقوه يا واقعي اتالق مي گردد. اين نوع پيمان ها طيف وسيعي را تشكيل مي دهند كه در يكسو ،قرار دادهاي رسمي فعاليت مشترك كه در آن ها طرفين منافعي برابر دارند قرار دارد و در سوي ديگر موافقت نامه هاي قراردادي كوتاه مدت كه در آن ها دو شريك در زمينه انجام يك كار يا فعاليت مشخص مانند توليد و ارايه يك محصول جديد به توافق مي رسند. مزاياي پيمان هاي استراتژيك شركت هاي صنعتي و تجاري با رقباي بالقوه خود بداليل مختلف وارد پيمان راهبردي مي گردند .اين داليل و اهداف را مي توان به صورت زير تشريح نمود: ايجاد اين گونه توافق ها مي تواند ورود يك شريك را به بازار خارجي تسهيل نمايد. پيمان هاي استراتژيك به شركت ها امكان مي دهد ته در هزينه هاي ثابت و ريسكهاي مربوط به توليد و ارايه محصوالت و فرايند هاي توليدي جديد سهيم شوند. همكاري استراتژيك مي تواند شيوه اي مناسب براي گرد آوري مهارت هاي مكمل و دارايي هايي باشد كه هيچكدام از شركت ها به تنهايي نمي توانند از عهده آن برآيند. گاهي ممكن است پيمان استراتژيك بمنظور ايجاد استاندارد هاي تكنو لوژيك براي يك صنعت خاص بوجود آيد. معايب پيمان هاي استراتژيك يكي از انتقادهايي كه به اين نوع پيمان ها وارد شده اينست كه اين همكاري ها باعث مي شود رقبا با روشي كم هزينه به تكنولوژي ها و بازارهاي جديد راه يابند. برخوردار شدن از صرفه جويي هاي مكاني كشورها از نظر ابعاد مختلف با هم متفاوتند از جمله از ديدگاه اقتصادي ،سياسي،حقوقي و فرهنگي و اين تفاوت ها مي تواند هزينه هاي انجام فعاليت هاي بازرگاني در يك كشور را افزايش يا كاهش دهد. استقرار يك فعاليت ارزش آفرين در مكان بهينه مي تواند يكي از دو پيامد زير را داشته باشد: مي تواند هزينه فرايند ايجاد ارزش را كاهش داده و قيمت تمام شده محصوالت شركت را پايين آورد. مي تواند شركت را قادر سازد تا محصوالت خود را از رقبا متمايز نمايد. صرفه جويي هاي ناشي از منحني تجربه منحني تجربه مربوط مي شود به كاهش سيستماتيك هزينه هاي كه در دوره عمر يك كاال رخ مي دهد مطالعات زيادي نشان داده است كه در موسسات صنعتي به موازات ادامه توليد يك كاال ميزان بازده توليد افزايش يافته و منجر به كاهش هزينه هاي توليد مي گردد. اهميت و نقش منحني تجربه ال آشكار است. اهميت استراتژيك منحني تجربه براي شركت ها در عرصه رقابت كام ً حركت در راستاي منحني تجربه به شركت ها امكان مي دهد تا هزينه هاي خود را كاهش دهند ،يعني فرآيند ايجاد ارزش را با هزينه هاي كم تري به انجام رساند شركت هايي كه اين منحني را سريع تر طي مي كنند در مقابل رقباي خود از مزيت هزينه اي بزرگتري برخوردار مي شوند. فشارها يا اجبارها براي پاسخ گويي محلي ايجاد الزام يا اجبار براي پسخگويي به نيازها و شرايط باراهاي محلي از چند عامل سرچشمه مي گيرد كه شامل: تفاوت در سليقه ها و ترجيحات مصرف كنندگان تفاوت در زير ساخت ها و آداب و رسوم جوامع مختلف تفاوت در كانال هاي توزيع و شرايط تقاضا و انتظارات دولت در هر كشور مي باشد. فصل پنجم مديريت توليد و عمليات در قلمرو جهاني در اين فصل ما به بررسي مسايلي كه شركت ها در اين فرآيند با آن ها روبرو ميشوند پرداخته و سعي ميكنيم به سه سئوال اصلي زير پاسخ دهيم: فعاليت هاي توليدي در كدام منطقه از جهان بايد استقرار يابد. چه مقدار از عمليات توليدي بايد در داخل كشور انجام گيرد و چه مقدار در ساير كشورها. بهترين شيوه هماهنگ نمودن عمليات يا فعاليت هاي توليدي پراكنده كم ترامست. هنگامي كه يك شركت كنترل كيفيت را بهبود مي بخشد هزينه هاي فرايند خلق ارزش را نيز كاهي مي دهد.اصو ًال بهبود كيفيت هزينه ها را از سه طريق كاهي مي دهد. از اتالف وقت براي توليد كاالهاي بي كيفيت كه مشتري چنداني ندارد جلوگيري مي‌شود و اين موضوع منجر به كاهي مستقيم هزينه واحد كاال گرديده و در نهايت بهره وري را افزايش مي دهد. در اثر كنترل كيفيت هزينه هاي دوباره كاري و ضايعات كاهش پيدا مي كند. هزينه هاي مربوط به ضمانت كاال و انجام تعهدات شركت به مشتريان كم تر مي شود. كجا بايد توليد كرد يكي از سئواالت اسايس كه يك شركت بين المللي با آن روبرو مي باشد اينست كه به منظور دستيابي به هدف هاي دوگانه حداقل نمودن هزينه ها و بهبود كيفيت كاالها فعاليت هاي توليدي خود را كجا برپا نمايد .براي شركتي كه توليد بين الملل را يك گزينه مناسب تلقي مي كند چندين عامل بايد در نظر گرفته شود .اين عوامل را مي توان به سه گروه طبقه بندي نمود: عوامل مربوط به كشور عوامل مربوط به تكنولوژي عوامل مربوط به كاال. عوامل مربوط به كشور شرايط سياسي ،اقتصادي و فرهنگي و متغيرهاي مربوط به هزينه هاي توليد از كشوري به ال آموخته ايم كه به خاطر تفاوت هايي كه در هزنه هاي كشور ديگر متفاوت مي باشد .قب ً توليد وجود دارد برخي از كشورها در توليد كاال هاي خاصي از مزيت نسبي برخوردار مي گردند. عوامل مربوط به تكنو لوژي نوع تكنولوژي كه يك شركت در فرايند توليدي خود به كار مي برد مي تواند در تصميم گيري هاي مربوط به مكان توليد نقش محوري داشته باشد .در برخي موارد به دليل محدوديت هاي فن آوري بهتر است فعاليت هاي توليدي خاصي را تنها در يك مكان انجام داده و كاالها و خدمات آنرا به ساير نقاط جهان عرضه نمائيم. مشخصه هاي تكنولوژي در اين زمينه سه مشخصه عمده مربوط به تكنولوژي مورد توجه مي باشند: سطح هزينه هاي ثابت حداقل مقدار يا مقياس اقتصادي بودن انعطاف پذيري. هزينه هاي ثابت گاهي اوقات هزينه هاي ثابت برپايي يك تاسيسات توليدي آنقدر زياد است كه يك شركت مي بايد اين فن آوري را در يك يا چند مكان معدون ايجاد نمودن و تقاضاي همه بازارهاي جهان را ازآنجا تامين كند. حداقل مقياس توليد اقتصادي مفهوم صرفه جويي هاي مقياس توليد مي گويد كه به موازات افزايش توليد يك كارخانه يا موسسه توليدي هزينه هاي واحد محصول كاهش پيدا مي كند .يكي از داليل اين رابطه بهره برداري بيش تر از سرمايه فني و افزايش بهره وري است كه با تخصص گرايي بيش تر كاركنان موسسه مذكور همراه مي گردد. تكنو لوژي انعطاف پذير ايده اصلي نظريه صرفه جويي هاي مقياس توليد اينست كه بهترين راه براي دستيباي به كارآيي باال و هزينه هاي پايين واحد محصول توليد انبوه كاالهاي استاندارد مي باشد. عوامل مربوط به كاال مشخصات و ويژگي هاي كالت نيز بر تصميم گيري هاي انتخاب مكان توليد اثر مي‌گذارد يكي از اين عوامل نسبت ارزش به وزن كاال مي باشد كه هزينه هاي جابجايي و حمل و نقل را تحت تاثير قرار مي دهد. برپايي يا استقرار تاسيسات توليدي براي برپايي تاسيسات توليدي عموم ًا دو استراتژي اصلي مورد توجه قرار گرفته است: • متمركز نمودن تاسيسات در يك مكان بهينه و صدور محصوالتشان به بازارهاي جهاني (راهبرد تمركز) . • پراكنده نمودن تاسيسات در كشورها يا مناطق مختلفي كه به بازارهاي عمده جهان نزديك مي باشند (راهبرد عدم تمركز).  تفاوت بين كشورها در زمينه قيمت يا هزينه عوامل توليد ،شرايط اقتصادي و سياسي و عوامل فرهنگي تاثيرات عمده اي بر هزينه هاي توليد در كشورهاي مختلف دارد. موانع تجاري مانند تعرفه هاي گمركي و ساير محدوديت هاي بازرگاني خارجي كم هستند. نرخ هاي تبديل ارزهاشي عمده و معتبر از ثبات نسبي برخوردارند. تكنو لوژي توليد ما از نوع انعطاف پذير بوده و هزينه هاي ثابت آن زياد است. ‏نسبت ارزش به وزن كاالهاي اين صنعت بزرگ است. راهبرد عدم تمركز تاسيسات توليدي نيز هنگامي مناسب است كه شرايط زير وجود داشته باشد: موانع تجاري يا محدوديت هاي مربوط به بازرگاني خارجي زياد هستند. انتظار ميرود كه نرخ هاي ارزهاي معتبر يا عمده بي ثبات باشند. تكنولوژي توليد ما از نوع انعطاف پذير نبوده و هزينه هاي ثابت آن كم است. نسبت ارزش به وزن محصوالت صنعت مورد نظر ما كوچك است. محصوالت اين صنعت داراي مصرف همگاني يا جهاني نيستند. نقش استراتژيك تاسيسات توليدي برون مرزي منطق بر پايي تاسيسات توليدي در خارج هر چه باشد نفس استراتژيك آن ها مي تواند در طول زمان تغيير كند .ابتدا اين تاسيسات در مكان هايي استقرار مي يابند كه هزينه نيروي كار پايين است و در اين حالت نقش راهبردي اين تاسيسات ،توليد كاالهاي كاربر با حداقل هزينه مي باشد. تصميمات مربوط به توليد يا خريد موسسات بازرگاني بين المللي اغلب با تصميم گيري هاي مربوط به چگونگي تامين مواد اوليه و قطعات مورد نياز محصوالت خود سو كار پيدا مي كنند .براي آن ها اين سئوال مطرح مي شود كه آيا قطعات مورد نياز كاالهاي خود را خود توليد كنند يا از بيرون خريداري نمايند. مزاياي توليد كردن بر اساس استدالل هايي كه ساختن يا توليد قطعات را بر خريد آن ها از بيرون ترجيح ميدهند مي توان مزاياي زير را براي اين روش برشمرد.شيوه توليد قطعات بوسيله شركت اصلي (توليد در خانه ـ دغام عمودي) مي تواند منجر به كاهش هزينه هاي توليد ،انجام سرمايه گذاري تخصصي ،حفاظت از مالكيت تكنولوژي شركت و بهبود برنامه ريزي و هماهنگي و زمانبندي فرآيند توليد قطعات گردد. هزينه هاي توليد كم تر هنگامي كه شركت اصلي به دليل برخورداري از توانمندي هاي فني و مالي در توليد برخي از قطعات كاال به سطح بااليي از كارآيي دست يابد مي تواند اين محصوالت را نسبت به ساير شركت ها با قيمت تمام شده پائين تري تولدي نمايد .اين موضوع به ويژه در مورد قطعات خاصي كه شركت در توليد آن ها از مزيت رقابتي بارزي نسبت به سايرين بر خوردار است اهميت بيش تري پيدا مي كند. انجام سرمايه گذاري تخصصي ال كاربرارتور يك نوع اتومبيل خاص نياز به در حاليت كه براي توليد يك قطعه از كاال مث ً انجام سرمايه گذاري سنگين و تخصصي باشد بهتر است شركت اصلي خود به توليد آن اقدام نمايد زيرا باعث مي شود كه اين شركت سرمايه گذاري تخصصي را در اين زمينه انجام دهد و هم آسيب پذيري كم تري در مورد تامين قطعات مذكور داشته باشد. حفاظت از مالكيت تكنولوژي شركت بديهي است هنگام كه شركت مادر كه ابداع كننده يا توسعه دهنده تكنولوژي توليد يك كاال است بخواهد توليد قطعات خاصي را به شركت ديگري سفارش دهد مي بايست تكنولوژي توليد را هم انتقال دهد كه در اين حالت كنترل خود را بر تكنولوژي مذكور از دست مي ال استفاده از روش هاي اعطاي امتياز و توليد قار دادي چنين آسيب پذيري را دهد .اصو ً براي شركت انتقال دهنده تكنو لوژي ايجاد مي نمايد. بهبود برنامه ريزي و هماهنگي هنگامي كه يك شركت قطعات مورد نياز كاالهاي خود را از خارج تامين مي كند اين قطعات را از ساير موسسات توليدي يا تجاري خريداري مي نمايد ممكن است با مشكالتي در زمينه دريافت به موقع قطعات و هماهنگي زماني وعملياتي فرايند هاي توليد و تحويل كال روبرو گردد. ـطعات مزاياي روش خريد ق خريد با تامين قطعات مورد نياز شركت از بيرون يا از توليد كنندگان و عرضه كندگان مستقل داراي مزايايي بشرح زير مي باشد. ايجاد انعطاف پذيري براي شركت ،كاهش هزينه هاي توليد و فراهم نمودن امكان دريافت سفارش از مشتريان بين المللي. انعطاف پذيري استراتژيك مهم ترين مزيت روش خريد اجزاء و قطعات مورد نياز از عرضه كنندگان مستقل اين است كه براي شركت انعطاف پذيري زيادي در زمينه انتخاب عرهض كنندگان و تغيير آن ها بر حسب شرايط بازار و صنعت فراهم مي نمايد .اين موضوع به ويژه در قلمرو و بازرگاني بين المللي اهميت پيدا مي كند زيرا تغييرات در نرخ ارزها ،در موانع تجاري كشورها و سياست هاي اقتصادي دولت ها جذابيت عرضه كنندگان مختلف قطعات و كاالهاي مورد نياز را نيز تغيير مي دهد. كاهش هزينه ها ال به عنوان يك مزيت براي روش توليد در خانه مطرح اگر چه كاهش هزينه هاي تولدي قب ً شده است اما شواهد ديگري هم نشان مي دهد كه اين روش به دليل اين كه باعث بزرگ شدن شركت اصلي وافزايش تعداد واحدهاي توليدي و گسترش عمليات آن مي شود هزينه هاي شركت را افزايش مي دهد. در چنين شركتي امور هماهنگي و كنترل عمليات توليدي پيچيده تر ،حجم پردازش اطالعات براي كاربردهاي مديريتي بزرگتر و تعداد مديران و كاركنان ستادي و واحدهاي سازماني بيش تر خواهد بود كه همه اين ها از يكطرف هزينه هاي اداري و عملياتي را افزايش مي دهد و از طرف ديگر ناكار آمديهاي ناشي از گستردگي عمليات توليدي و تجاري منجر به پايين آمدن بهره وري و افزايش هزينه هاي عمومي شركت مي گردد. امتياز هاي جبراني يكي ديگر از علل تمايل شركت ها به تامين قطعات يا اجزاء كاالهاي خود از بيرون به ويژه از موسسات توليدي مستقر درساير كشورها اين است كه با اين روش مي توانند سفارش هاي بيش تري را از آن كشورها بدست آورند .گاهي اوقات در مذاكرات تجاري كه ما بين مقامات اقتصادي كشورها و با حضور سرمايه گذاران و موسسات صنعتي و تجاري آن ها انجام مي گيرد اين گونه توافق هاي دوجانبه حاصل مي شود. امتياز هاي دو جانبه در تصميم گيري هاي مربوط به توليد در داخل يا تامين از خارج جنبه هاي مثبت و منفي وجود دارد و به عنوان مثال هنگامي توليد كردن در داخل شركت بيش ترين مزين را دارد كه شرايط زير وجود داشته باشد: براي توليد كاالها يا طقعات نياز به كاالهاي سرمايه اي تخصصي وجود دارد. هنگامي كه براي حفاظت از مالكيت فن آوري شركت ادغام عمودي ضرورت پيدا ميكند ‌ در حالتي كه خود شركت نسبت به ساير توليد كنندگان در زمينه ها خاصي از كارآيي و توانمندي بيش تري برخوردار باشد. فصل ششم نظام پولي و مالي بين الملل نظام پولي پايه طال نظام پايه طال ريشه در تاريخ كاربرد سكه طال در مبادالت تجاري از گذشته دور دارد. مات ها از ديرباز سكه هايي از فلزات ارزشمند از جمله مس ،نقره و طال ضرب مي نموده و از آن ها به عنوان وسيله اي براي مبادله ،واحد ارزش گذاري و محاسبه و نيز براي نگهداري و انباشت ثروت استفاده مي نمودند. مزاياي نظام پولي پايه طال مهم ترين نقطه قوت سيستم پولي پايه طال برخورداري آن از يك مكانيسم قدرتمند براي برقراري تعادل هم زمان در تراز تجاري كشورها بود .منظور از تعادل تر از بازرگاني خارجي اين است كه دريافت هاي حاصل از صادرات كشورها با پرداخت هاي مربوط به وارداتشان برابر بادش .اين تراز كه گاهي حساب جاري خارجي آن كشور هم ناميده مي شود يك بخش اصلي از تراز پرداخت هاي خارجي آن كشور محسوب مي گردد. نظام پولي برتن وودز در سال 1944و در گرما گرم جنگ جهاني دوم نمايندگان 44كشور درمنطقه اي به نام برتن وودز در ايالت نيوهمپشاير امريكا گرد آمدند تا در مورد ايجاد يك نظم نوين پولي بين امللي تصميم گيري نمايند .با توجه به اين كه رونق يافتن تجارت بين الملل براي اياالت متحده و انگلستان اهميت بيش تري داشت. سيستم نرخ هاي ارزي شناور نظام نرخ هاي ارزي شناور كه به دنبال فرو ريختن سيستم ارزي ثابت بوجود آمددر سال 1976هنگامي كه اعضاء صندوق بين المللي پولي در كشور جامائيكا گرد آمدند و در مورد سيستم پولي بين المللي جديد به توافق رسيدند رسميت يافت. نظريات موافق با سيستم نرخ هاي ثابت ارزي طرفداران سيستم نرخ هاي ثابت ارزي استدالل هاي خود را در زمينه هاي نظم پولي ،تاثر عمليات واسطه گري ،اطمينان افراد جامعه به سيستم و رابطه بين تراز پرداخت ها و نرخ ارزها مطرح نموده اند. نظم پولي هنگام معرفي نظام پولي بر تن و ودز به ماهيت نظم پولي كه در اين سيستم نهفته است ال نياز به حفظ يك نرخ برابري ارزي ثابت باعث مي شود كه دولت ها اشاره كرده ايم .اصو ً اقدام به افزايش بي رويه و تورو مي حجم پول در جامعه ننمايند .طرفداران سيستم نرخ هاي ثابت ارزي بر اين باورند كه چون دولت ها ممكن است در بسياري موارد باتسليم شدن در برابر فشارهاي سياسي و افزايش سريع عرضه پول زمينه را براي پيدايش تورم شديد قيمت ها فراهم نمايند .بنابراين وجود نظام پولي نرخ هاي ثابت مي تواند دولت ها را از اين اقدامات باز داشته و باعث برقراري نظم پولي شود. عمليات واسطه اي انتقاد كنندگان به نظام پولي شناور بر اين باورند كه عملياتي واسطه اي بازار ارز كه در چهارچوب اين سيستم انجام مي شود باعث ايجاد نوسان در نرخ هاي تبديل ارزي ميگردد. ‌ عدم اطمينان در چهار چوب نظام شناور واسطه گري و داللي در بازار ارز بر ميزان عدم اطمينان مربوط به تغييرات آينده پول ها مي افزايد .غير قابل پيش بيني بودن تغييرات نرخ ارزها در دوره بعد از استقرار نظام پولي بر تن و دز برنامه ريزي بازرگاني را مشكل نموده و ريسك فعاليت هاي وارداتي يا صادراتي و سرمايه گذاري خارجي را از افزايش داده است. تعديل تراز بازرگاني موافقان با نظام پولي شناور عموم ًا استدالل نموده اند كه اين سيستم به تعديل تراز تجاري كشورها كمك مي نمايد .از طرف ديگر منتقدان اين سيستم ارتباط نزديكي بين نرخ هاي ارزي و تعادل تراز بازرگاني نمي بينند و بر اين باورند كه كسري هاي تراز تجاري تحت تاثير تعادل بين پس انداز ها و سرمايه گذاري هاي در كشور قرار مي گيرد كه مرتبط با ارزش خارجي پول آن كشور باشند. سيستم هاي نرخ ارز در عمل امروزه كشورهاي جهان از سيستم ها و سياست هاي نرخ هاي ارزي متنوعي پيروي مي كنند كه تداول ترين آن ها شامل شناوري آزاد ،شناوري هدايت شده ،نرخ هاي ارزي وابتسه به ارزهاي معتبر و نرخ هاي ارزي نسبت ًا ثابت مي باشد. نرخ هاي ثابت در مقابل نرخ هاي شنارو فروپاشي سيستم پولي بر تن وودز (سيستم پايه طال ـ ارز) نتوانست باعث توقف در مبحث مربوط به مزاياي نسب سيستم نرخ هاي ثابت نسبت به نرخ هاي متغيير ارزي گردد .برخي نارضايتي هاي از سيستم نرخ هاي شناور زمينه را براي مطرح شدن بحث هاي جديد در مورد مزاياي نرخ هاي ثابت در محافل پولي و مالي فراهم كرده است. داليل طرفداري از نظام نرخ هاي شناور مباحث مربوط به پشتيباني از سيستم نرخ هاي شناور بر دو عامل تكيه كرده است: استقالل سياست پولي تعديل خودكار تراز بازرگاني خارجي. استقالل سياست پولي ال اين استدالل مطرح شده است كه در چهارچوب سيستم نرخ هاي ثابت ارزي دولت معمو ً توانايي الزم را براي افزايش يا كاهش عرضه پول در شرايط مختلف اقتصادي نخواهد ال ساير موضوعات را به حاشيه مي داشت زيرا هدف حفظ ثبات درنرخ هاي تبديل ارز عم ً راند. تعديل تراز پرداخت ها در چهارچوب سيستم بر تن وودز اگر كشوري با كسري تراز بازرگاني روبرو مي شد امكان تعديل تراز با استفاده از سياست هاي داخلي برايش وجود نداشت بلكه مي بايد صندوق بين المللي پول راي به كاهش ارزش رسمي پول اين كشور مي داد. موافقت نامه جامائيكا در اجالس جامائيكا اصول صندوق بين المللي پور مورد تجديد نظر قرار گرفت و خط مشي نرخ هاي شناور ارز به تصويب رسيد. نكات اصلي اين توافق شام موارد زير بودند: متغير بودن نرخ هاي تبديل ارزها بوسيله اعضاء پذيرفته شد .بر اين اساس ورود كشورهاي عضو به بازار آزاد براي تعديل نوسانات پولي مجاز دانسته شد. بر اين اساس صندوق بين المللي پول ذخاير طالي خود را به قيمت روز بازار به كشورهاي عضو فروخت و سود حاصل از اين عمل را دريك حساب جديد براي كمك به كشورهاي عضو فقير قرار داد .هم چنين به دولت هاي عضو هم اجازه داده شد كه در صورت نياز ذخاير طالي خود را به قيمت بازار به فروش رسانند. سهميه پرداختي كشورهاي عضو به صندوق افزايش يافت .بر پايه اين توافق كل سهميه هاي پرداختي ساالنه كشورهاي عضو به 41ميليارد دالر رسيد. نرخ هاي تبديل ارزي از 1973به بعد از ماه مارس 1973نرخ هاي ارز نسبت به دوره 73ـ 1945بسيار متغيرتر و غير قابل پيش بيني تر بوده اند .اين نوسانات پردامنه تا اندازه اي ناشي ازشوك هاي غير قابل پيش بيني بوده كه به سيستم پولي جهاني وارد شد. افزايش غير منتظره ارزش دالر بين 1980تا 1985علي رغم بدتر شدن وضعيت تراز پرداخت هاي امريكا كاهش سريع ارزش دالر امريكا در مقابل ين ژاپن و مارك آلمان بين 1985تا 1987و كاهش ارزش دوباره آن در مقابل ين بين 1993تا .1995 فروپاشي نسبي سيستم پولي اروپا در سال .1992 بحران پولي آسياي جنوب شرقي در سال 1997هنگامي كه ارزش پول هاي چندين كشور از جمله كره جنوبي ،اندونزي ،مالزي ،و تايلند نسبت به دالر بين 50تا 80درصد كاهش يافت. از اوايل دهه 1970به بعد چهار بحران پولي و مالي عمده در عرصه جهاني رخ داده كه براي صندوق بين المللي پول حائز اهميت بوده است .اين بحران ها عبارتند از: بحران بدهي هاي كشورهاي جهان سوم كه در دهه 1980رخ داد. بحران مالي روسيه كه هنگام گذرا اين كشور از اقتصاد متمركز دولتي به اقتصاد بازار رخ داد. بحران پولي مكزيك كه در سال 1995رخ داد. بحران مالي آسيا كه در سال 1997روي داد. بحران پولي مكزيك 1995 پول مكزيكي يعني پزو از اوايل 1980بنا به توصيه صندوق بين المللي پول به دالر آمريكا وابسته گرديد .صندوق بين المللي پول اين اقدام را به عنوان شرايطي براي وام دادن به اين كشوردر راستاي پشت سر گذاشتن بحران مالي 1982تلقي نمود. بحران روبل روسيه سالهاي يكي از بحران هاي پولي عمده در سال هاي اخير بحران روبل روسيه است كه در ‌ دهه 1990در خالل تغيير و تحوالت سياسي اين كشور رخ داده است .دخالت و نقش صندوق بين المللي پول در اين كشور هنگامي آغاز شد كه روبل با يك كاهش مداوم و شديد روبرو گريده بود .در اين كشور هم نرخ باالي تورم و حجم زياد بدهي‌هاي دولت از عوامل اصلي ايجاد بحران محسوب مي گردد. عوامل چندي در روند تور مي اقتصاد روسيه نقش موثري داشته اند كه مي توان آن ها را به صورت زير فهرست نمود: در دوره اقتصاد سوسياليستي متمركز كه برنامه ريزي و كنترل اقتصادي در انحصار دولت بود قيمت ها به طور مصنوعي پايين نگه داشته شده بودند. كمبود كاال درروسيه باعث شده بود كه مردم روبل هاي خود را انباشت نمايند و عرضه اين مقدار پول در يك دوره زماني كوتاه موجب افزايش تقاضا و قيمت كاالها و خدمات گرديد. آزاد سازي قيمت گذاري در حالتي كه عرضه كاال با محدوديت هاي زيادي روبرو بود موجب عرضه بي رويه روبل هاي انباشته شده اي گرديد كه در مقابل آن كاالي كافي وجود نداشت. صندوق بين المللي پول با اعطاي يك وام 10ميليارد دالري به اين كشور موافقت نمود و دولت روسيه هم موافقت نمود كه بر پايه توصيه هاي صندوق اقدمات زير را انجام دهد: نرخ رشد حجم پول را محدودتر نمايد. در راستاي كاهش بدهي هاي بخش عمومي تالش نمايد. درآمدهاي مالياتي را افزايش دهد. وابستگي روبل به دالر آمريكا را حفظ نمايد. فصل هفتم بازار ارز و عمليات ارزي عمليات بازار ارز بازار ارز دو عمل اصلي انجام مي دهد يكي تبديل پول كشورها به يكديگر و ديگري فراهم نمودن تسهيالتي براي روبرويي با ريسك مربوط به تغييرات ارزش پول ها .منظور از اين ريسك خسارت هاي احتمالي ناشي از تغييرات غير قابل پيش بيني در نرخ تبديل ارزها است. ارتباط موسسات بازرگاني با بازار ارز شركت هاي و موسسات تجاري حداقل در چهار زمينه با بازار ارز سرو كار پيدا مي كنند كه شامل موارد زير مي باشد: دريافت پول خارجي (ارز) در برابر صادرات كاالها و خدمات خود به ساير كشورها دريافت ارز مربوط به درآمد سرمايه گذاري هاي خارجي خود و دريافت سود ناشي از مشاركت در فعاليت هاي تجاري و قرار دادهاي اعطاي امتياز ،صدور مديريت و نظاير آن اين موسسات مبالغ دريافتي را در بازار ارز به پول رايج كشور خود يا ساير ارزهاي معتبر تبديل مي نمايند. تبديل پول و تهيه ارز در بازار جهت تامين مالي واردات .به بيان ديگر پرداخت وجه كالها و خدماتي كه از خارج خريداري مي كنند. تبديل پول به پول كشور ديگري كه شركت بخواهد در آن سرمايه گذاري نمايد اين نوع سرمايه گذاري ها به خاطر وجود نرخ بهره باالتر در بازارهاي پولي و مالي ساير كشورها انجام مي گردد. عمليات سفته بازي كه با هدف كسب سود و به شيوه خريد و فروش ارزها انجام مي‌شود. روش هاي پيش بيني قيمت ارز در زمينه دستيابي به روش هاي معتبر براي برآورد قيمت ارز اين سوال مطرح شده است كه ال اين پيش بيني ها بر چه اساسي بايد انجام گيرد .در اين قلمرو دو نظريه ارايه شده اصو ً يكي استفاده از روش تحليل بنيادي و ديگري روش تحليل تكنيكي. تجزيه و تحليل بنيادي اين روش با تكيه بر جنبه هاي تئوريك به طراحي يك مدل اقتصادي پيچيده براي پيش بيني تغييرات قيمت ارز پرداخته است .متغيرهاي اين مدل عبارتند از نرخ رشد عرضه پول، نرخ تورم ،نرخ بهره و تا اندازه اي متغيرهاي مرتبط با تراز پرداخت هاي خارجي كشور .در رابطه با نقش تراز پرداخت ها مي توان چنين استدالل نمود كه وقتي حساب جاري (تراز بازرگاني) كشور با كسري روبرو باشد يعني مقدار كمتري ارز وارد كشور مي شود كه قيمت آنرا در مقابل پول ملي افزايش مي دهد. تجزيه و تحليل تكنيكي روش تحليلي تكنيكي با استفاده از اطالعات مربوط به مقادير و قيمت هاي ارز روند تغييرات گذشته را مشخص مي نمايد و انتظار مي رود كه اين روند در آينده نيز ادامه يابد. اين روش به عوامل يا متغيرهاي اقتصادي تكيه نمي كند و بر پايه اين نظريه استوار است كه روندها و نوسانات بازار كه قابل تجزيه و تحليل هستند مي توانند مبنايي براي پيش بيني روندها و تغييرات آينده تلقي گردند. فصل هشتم تراز پرداخت هاي خارجي تراز پرداخت ها تراز پرداخت ها صورتحسابي است كه در قلمر وحسابداري ملي براي هر كشور تنظيم مي گردد .اين صورتحساب يكي از ابزارهاي مهم تحليلي در قلمرو اقتصاد كالن و تجارت خارجي است كه مي تواند نشان دهد اقتصاد كشور با چه شرايطي روبرو است و سياست ها و تدابير دولت در بخش تجارت خارجي چه شرايطي را براي اقتصاد ملي پيش مي آورد. ساختار تراز پرداخت هاي خارجي به طور كلي داد و ستدهاي يك كشور يا با جهان خارج را مي توان در دو دسته جداگانه تقسيم نمود .دسته اول معامالتي كه جنبه تجاري دارند و به خريد و فروش كاالها و خدمات مربوط مي شوند .در اين بخش صادرات كاالها و خدمات كشور به خارج منجر به دريافت ارزي يا درآمد ارزي مي شود و واردات كاالها و خدمات از خارج به پرداخت ارزي يا مخارج ارزي مي انجامند. حساب جاري آن بخش از تراز پرداخت ها كه با صادرات و واردات كاالها و خدمات كشور سر و كار پيدا مي كند تراز جاري ناميده مي شود .اقالم اصلي اين حساب شامل كاالها و خدمات و انتقال هاي يك طرفه مي باشد .كاالها و خدمات نيز خود به دو بخش مريي و نامريي تقسيم مي شود. حساب سرمايه حساب سرمايه تغييرات خالصي را كه در مقدار دارايي ها وبدهي هاي بين المللي يك كشور در مدت زمان يكسال رخ مي دهد ثبت مي نمايد. خريد سهام ،اوراق قرض هو ساير دارايي هاي مالي يك كشور بوسيله خارجيان به معناي ورود سرمايه به آن كشور است و در مقابل آن بدهي هاي بلندمدت اهالي كشور به خارجيان افزايش مي يابد كه شامل پرداخت سود سهام ،بهره وام ها و اوراق قرضه ،اجاره ساير دارايي ها و بازپرداخت اصل مبلغ اوراق قرضه در سررسيد آن ها خواهد بود .اقالم اصلي حساب سرمايه شامل (الف) سرمايه گذاري مستقيم (ب) سرمايه گذاري پورت فوليو (سرمايه گذاري در اوراق بهادار) و (ج) جريان بين المللي سرمايه كوتاه مدت مي باشد. حساب ذخاير دولتي حساب ذخاير دولتي شامل: صادرات و واردات طال تغيير در مقدار ذخاير ارزي دولتي كم و زياد شدن ميزان بدهي هاي كشور به بانك هاي خارجي مي باشد. مغايرت هاي آماري بديهي است كه برخي از اقالمي كه در تراز پرداخت ها ثبت مي شوند ممكن است كامل و دقيق نباشند. تعادل و عدم تعادل در تراز پرداخت ها تراز پرداخت اي خارجي مي تواند با سه حالت روبرو شود دريافت هاي ارزي با پرداخت هاي ارزي برابر باشند كه نشان دهنده تعادل است دريافت هاي ارزي بيش از پرداخت هاي ارزي باشد كه بيان كننده مازاد است دريافت هاي ارزي كم تر از پرداخت ها باشد كه به معناي كسري است. تراز پرداخت هاي خارجي حساب جاري صادرات و واردات كاال صادرات و واردات خدمات پرداخت هاي يك جانبه به خارج يا از خارج خالص حساب جاري حساب جاري سرمايه انجام سرمايه گذاري مستقيم در خارج ‏انجام سرمايه گذاري مستقيم خارجي در داخل كشور انجام سرمايه گذاري در بازارهاي مالي خارج ‏انجام سرمايه گذاري خارجي در بازارهاي مالي داخل سرمايه گذاري كوتاه مدت در خارج ‏سرمايه گذاري كوتاه مدت خارجي در داخل كشور خالص حساب سرمايه حساب ذخاير دولتي صادرات و واردات طال افزايش يا كاهش ذخاير ارزي افزايش يا كاهش بدهي هاي بانك هاي خارجي (بانك هاي مركزي) خالص ذخاير دولتي فصل نهم ورود موسسات بازرگاني به بازارهاي بين الملل تصميم گيري هاي اصلي ورود به بازارهاي خارجي شركت هايي كه در انديشه ورود به بازارهاي خارجي هستند با سه تصميم گيري اساسي روبرو مي گردند : به كدام بازارها وارد شوند در چه زماني وارد شوند در چه مقياس يا اندازه اي وارد بازار خارجي گردند. صادرات صادرات شيوه اي شناخته شده و داراي سابقه اي طوالني در بازرگاني بين المللي مي‌باشد. بسياري از شركت هاي توليدي گسترش فعاليت هاي بين المللي خود را با صدور كاال آغاز نموده و بعدها به تدريج به ساير روش هاي ورود به بازارهاي خارجي روي آورده اند. صادرات داراي جنبه هاي مختلفي است كه در جايي ديگر به آن ها خواهيم پرداخت و در اين جا مزايا و معايب آنرا به طور خالصه مورد بررسي قرار مي‌ ‌دهيم. مزايا :صادرات داراي 2مزيت عمده مي باشد .اول اين كه شركت ها براي صدور كاالي ساخته شده نيازي به انجام سرمايه گذاري سنگين جهت استقرا تاسيسات توليدي در كشور ميزبان ندارند .دوم اين كه ،صادرات كاال به شركت امكان بهره مند شدن از صرفه جويي هاي مكاني و منحني تجربه را مي دهد. معايب :صادرات در مقايسه با ساير روش هاي ورود به بازارهاي خارجي معايب زيادي هم دارد .اول اين كه اگر توليد يك كاال در ساير كشورها با هزينه كم تري انجام گيرد يعني اين كه اگر شركت بتواند اين كاال را در ساير كشورها ارزان تر توليد نمايد نماد آن گاه توليد آن در كشور اصلي و صدور آن به خارج قابل توجيه نخواهد بود .در چنين شرايطي براي شركت هايي كه استراتژي هاي جهاني و فراملي را دنبال مي كنند انتقال تاسيسات توليدي به خارج و بهره مند شدن از صرفه جويي هاي هزينه اي شيوه اي خردمندانه تر از صادرات كاالي ساخته شده خواهد بود .دوم اين كه باال بودن هزينه هاي حمل و نقل به ويژه براي كاالهاي پرحجم يا سنگين روش صادرات كاالي ساخته شده را غير اقتصادي مي نمايند. قرارداد فرانشيزي ال طوالني تر قرارداد قرانشيزي روشي مشابه اعطاي امتياز است اما دوره زماني آن معمو ً است .مي توان گفت كه قرارداد فرانشيزي نوع خاصي از اعطاي امتياز است كه در چهارچوب آن شركت امتيازدهنده دارايي هاي ناملموس خود مانند دانش فني ،مارك تجاري و فرايند توليد يك محصول را به امتياز گيرنده مي فروشد و در مقابل آن حق امتياز يا فرانشيزي كه عموم ًا درصدي از سود يا درآمد شركت گيرنده امتياز مي باشد دريافت مي كند. به طور خالصه مزاياي قرار دادهاي فعاليت مشترك بين المللي را مي توان به صورت زير بيان نمود: شركت انتقال دهنده تكنولوژي مي تواند از دانش و اطالعات شريك خود در كشور ميزبان در زمينه شرايط سياسي و اقتصادي و تجاري آن كشور در راستاي سياست گذاري بازرگاني براي شركت مشتركبه نحو مطلوبي استفاده نمايد. سهيم بودن شركت ها يا سرمايه گذاران كشور ميزبان در فعاليت ها و منافع شركت مشترك ريسك سياسي و اقتصادي سرمايه گذاري شركت انتقال دهنده تكنولوژي را كاهش مي دهد. هنگامي كه د ركشور ميزبان قوانين محدوده كننده براي سرمايه گذاري خارجي وجود دارد و يا امكان انجام سرمايه گذاري مستقيم براي خارجيان نيست تاسيس شركت مشترك بين المللي امكان استفاده از فرصت هاي تجاري را براي سرمايه گذار خارجي فراهم مي سازد. در چهارچوب قرار داد فعاليت مشترك شركت ميزبان مي تواند به تكنولوژي پيشرفته كه در اختيار شركت خارجي است دست يافته و در درازمدت از منافع آن بهره مند گردد .دستيابي به تكنولوژي مدرن از ساير راه ها با دشواري هاي بيش تري روبرو مي باشد. حضور سرمايه گذاران كشور ميزبان در شكرت مشترك بين الملي امكان برخوردار شدن شركت از حمايت هاي دولتي و همكاري هاي محلي در قلمرو فعاليت هاي اقتصادي را افزايش مي دهد.