بازرگانی بین الملل

بازرگانی بین الملل

اسلاید 1: تاليف و ترجمه : دكتر محمد حقيقيتهيه كننده : دكتر ميرزا حسن حسيني

اسلاید 2: فهرست فصل اول : ديدگاه‌ها و نظريات بازرگاني بين‌الملليفصل دوم : جنبه هاي سياسي و نقش دولت ها در تجارت بين المللفصل سوم : پيدايش تشكل هاي اقتصادي در جهانفصل چهارم : استراتژي هاي بازرگاني در عرصه جهانيفصل پنجم : مديريت توليد و عمليات در قلمرو جهانيفصل ششم : نظام پولي و مالي بين المللفصل هفتم : بازار ارز و عمليات ارزيفصل هشتم : تراز پرداخت هاي خارجي فصل نهم : ورود موسسات بازرگاني به بازارهاي بين الملل

اسلاید 3: كليات درسهدف از نگارش اين كتاب فراهم نمودن يك منبع درسي مناسب براي دانشجويان رشته هاي مديريت به ويژه گرايش مديريت بازرگاني مي باشد. مطالب اين كتاب با استفاده از منابع علمي جديد وبا در نظر گرفتن ديدگاه ها و رويدادها ي سال هاي اخير در عرصه بازرگاني جهاني تهيه و تدوين گرديده است. در اين كتاب علاوه بر ارايه مباحث اصلي بازرگاني بين الملل به كرا برد آن ها در مديريت بازرگان و فرآيند تصميم گيري مديران سازمان هاي تجاري و صنعتي نيز اشاره شده است.

اسلاید 4: فصل اولديدگاه‌ها و نظريات بازرگاني بين‌المللي

اسلاید 5: نظريات تجارت بين المللي از همان آغاز پيدايش علم اقتصاد مبادلات بين المللي هم مورد بحث قرار گرفته است مركانتيليسم اولين مكتب اقتصادي است كه در مورد تجارت خارجي سخن گفته و سياست تشويق صادرات و كاهش واردات و در نهايت افزايش يافتن تر از تجاري كشور ها را مورد تاكيد قرار داده است.

اسلاید 6: نظريه آدام اسميتبنيانگذار مكتب اقتصاد كلاسيك يعني آدم اسميت نيز مبادلات تجاري بين ملت ها را مورد تجزيه و تحليل قرار داده و با مطرح نمودن نظريه برتري مطلب و تقسيم كار بين المللي به كشورها توصيه نموده است كه منابع اقتصادي خود را در زمينه كالاهايي به كار برند كه در توليد آن ها نسبت به ساير كشورها از مزيت مطلق برخوردارند .

اسلاید 7: نظريه ريكاردوديويد ريكاردو هم كه از شاگردان همين مكتب بشمار مي آيد با انجام مطالعات ارزنده خود نظريه برتري نسبي را ارايه كرد كه نسبت به تئوري اسميت فراگيرتر بوده است. از ديدگاه اين نظريه نه تنها برخورداري از مزيت مطلق بلكه دارا بودن مزيت نسبي هم مي تواند فرصت مناسبي براي كشورها در عرصه تجارت خارجي فراهم نمايد.

اسلاید 8: بر پايه اين تئوري كشورهايي كه در توليد چندين كالا برتري مطلق دارند بايد منابع اقتصادي خود را در كالهايي متمركز نمايند كه در توليد آن ها بيش ترين كارآمد را دارند هم چنين كشورهايي هم كه در توليد هيچ كالايي برتبري مطلق ندارند بر پايه برتري نسبي مي توانند مي توانند با ساير كشورها وارد مبادله شده و منافعي بدست آورند.

اسلاید 9: بنيان گذار و ديدگاه سيكل عمر كالادر دهه 1960 ريماندورنون تئوري سيكل عمر كالا يا گردش تكنو لوژي در جهان را مطرح نمود. بر پايه اين نظريه ورود يك كالا به مراحل مختلف سيكل عمر مصرفي آن و تفاوت هايي كه بين كشورها از اين نظر وجود دارد و هم چنين انتقال تكنو لوژي كالاي مذكور از كشور ابداع كننده به كشورهاي صنعتي درجه دوم و سپس به كشورهاي تازه صنعتي شده جايگاه توليد و جريان صادرات و واردات اين كالاها را تغيير مي دهد و در الگوي تجارت آن تاثير مي گذارد.

اسلاید 10: ديدگاه پيشتاز بودندر دهه 1970 نيز تئور ينوين تجارت بين الملل به نام نظريه مزين پيشتاز بودن بر پايه تحليل هاي گروهي از اقتصاد دادن ها شكل گرفت. از اين ديدگاه در آن دسته از صنايعي كه نياز به سرمايه گذاري اوليه سنگين داتشه و سهم هزينه هاي ثابت در قيمت تمام شده محصول آن هابزرگ مي باشد شركتي كه پيش از ديگران وارد اين صنعت شده و به سرمايه گذاري و توليد پرداخته از يك مزيت رقابتي برخوردار مي شود.

اسلاید 11: ديدگاه تئوري رقابتي مليدر اوايل دهه 1990 نيز نظريه ديگري در قلمروو بازرگاني بين الملل بوسيله مايكل پرتر استاد دانشگاه ها وارد به نام تئوري مزين رقابتي ملي ارايه گرديد. از ديدگاه اين نظريه توان رقابتي يك كشور در عرصه تجارت بين الملل به چهار عامل اصلي بستگي پيدا مي كند كه شامل برخوردار از عوامل يا منابع اوليه توليد، شرايط تقاضا در داخل كشور،وجود صنايع مرتبط و پشتيباني كننده و استراژي و ساختار شركت ها و رقابتي بودن محيط فعاليت آن ها مي باشد.

اسلاید 12: نظريه مر كانتيليسماولين نظريه اي كه در مورد تجارت بين الملل ارايه شده در اواسط قرن شانزدهم و در انگلسات بوده است. اين نظريه كه به نام مركانتيلسم شهرت يافت ذخاير طلا و نقره را به عنوان پايه ثروت ملي و عاملي تعيين كننده در برقرارري مبادلات خارجي كشورها مي دانست.

اسلاید 13: تز اصلي نظريه مركانتيلسماين بود كه هر كشوري باي دكوشش كند تا بيش تر صادر نمايد و كم تر وارد نمايد تا در نهايت به مازدا تر از بازرگاني دست يابد. از آنجائيكه وسيله پرداخت بين المللي طلا يا نقره بود بنابراين مازاد تجاري كشور به افزايش ذخاير فلزات قيمتي از جمله طلا و نقره مي انجاميد كه بنوبه تجاري كشور به افزايش ذخاير فلزات قيمتي از جمله طلا و نقره مي انجاميد كه بنوبه خود موجب افزايش ثروت ملي و تقويت جايگاه اقتصادي كشور در عرصه جهاني مي گرديد.

اسلاید 14: بررسي نقاط ضعف نظريه مركانتيليسم از ديدگاه معيوميكي از آن ها به نام ديويد هيوم موضوع تاكيد بر مازداد تر از تجاري را كه يكي از جنبه‌هاي نظريه مذكور مي باشد به صورت زير مورد نقد قرار داده است.هنگامي كه انگلستان در تجارت با فرانسه به مازداد تجاري دست مي يابد بر موجودي طلاي او افزوده مي شود كه اين خود به افزايش حجم پول و بالا رفتن سطح تقاضا در اين كشور مي انجامد. اين رويدادها باعث گران شدن كلاهاي صادراتي كشور مذكور گريدده و در نتيجه تقاضاي خارجيان براي اين كلالاها رو به كاهش مي گذارد.

اسلاید 15: نتيجه نهايي اين تحليل اينست كه مازداتر بازرگاني يك كشور نمي تواند امري دائمي باشد زيرا منجر به افزايش حجم به افزايش حجم پول، بالا رفتن تقاضا، گران شدن كالاها براي خريدارن خارجي و در نهايت كاهش صادرات آن كشور مي گردد.

اسلاید 16: نظريه برتري مطلقآدام اسميت بر اين باور بود كه هر كشور بايد در توليد كالاهايي تمركز يابد كه در آن ها نسبت به ساير از مزيت مطلق برخوردار است و همچنين كالاهايي را وارد نمايد كه شكورهاي ديگر نسبت به او داراي برتري باشند.

اسلاید 17: مثال: ايران و هند دو كشور آسيايي هستند كه با توجه به شرايط طبيعي و موقعيت صنعتي هر دو توانايي توليد نخ طبيعي و نخ مصنوعي را دارند اما كارآمدي آن ها در نتوليد اين دو كالا متفاوت است. ايران براي توليد 1 تن نخ طبيعي بايد 60 واحد و براي توليد 1 تن نخ مصنوعي بايد 40 واحد از منابع اقتصادي خودرا به كار گيرد بنابراين اگر 240 واحد منابع داشته باشد مي تواند 6 تن نخ مصنوعي يا 4 تن نخ طبيعي توليد كند.

اسلاید 18: كشور هند با توجه به برخورداري از شرايط طبيعي و جغرافيايي مساعد در توليد نخ طبيعي نسبت به ايران برتري دارد و براي توليد 1 تن از آن بايد 40 واحد منابع اقتصادي و براي 1 تن نخ مصنوعي بايد 60 واحد از اين منابع را به كار برد. با اين فرض كه ند هم 240 واحد منابع در اختيار دارد مي تواند 6 تن نخ طبيعي يا 4 تن نخ مصنوعي توليد كند.

اسلاید 19: نمايش برتري مطلق در توليد و تجارت خارجي

اسلاید 20: نمودارهاي فوق نشان ميد هد كه ايران در توليد نخ مصنوعي نسبت به هند مزيت مطلق دارد و هند در توليد نخ طبيعي نسبت به ايران از برتري مطلق برخوردار است. با توجه به اين شرايط اگرا ايران منابع خود را در توليد نخ مصنوعي و هند در توليد نخ طبيعي به كار گيرند و بهشي از توليدات خد را با يكديگر مبادله نمايند مي توانند امكانات بيش تري را در اختيار جامعه قرار دهند.

اسلاید 21: برتري نسبينظريه مزيت مطلق آدام اسميت اگر چه به درك رفتار كشورها در مبادلات بين المللي كمك زيادي نموده است، اما سئوالاتي را در دهن اقتصاددانهاي پس از اسمتيت مطرح نمود. يكي از اين سئوالات اين بود كه اگر يك كشور در توليد همه كالاها نسبت به ساير كشورها برتري مطلق داشته باشد آنگاه چه نقشي در مبادلات بين المللي مي تواند دارا باشد. ديدگاه اسميت اين بود كه چنين كشوري نمي توانند در مبادلات خارجي منافعي بدست آورد پس احتمالاً در اين مبادلات شركت نخواهد كرد.

اسلاید 22: ديدگاه ريكاردوپس از مدتي ديويد ريكاردو با بررسي و نقد تئوري مزيت مطلق نشان داد كه اين ديدگاه درست نيست. ريكاردو دركتا باصول اقتصاد سياسي كه در سال 1817 منتشر شد ادعا نمود كه وقتي كشوري در توليد همه كالاها از برتري مطلق برخوردار باشد مي تواند كالاهايي را كه در آن ها بيشترين كارآيي را دارد توليد و صادر كند و در مقابل كالاهايي را كه كارآمدي كم تري در آن ها دارد از خارج وارد نمايد. با اجراي چنين سياستي اين كشور هم از مبادلات خارجي منافعي كسب خواهد كرد.

اسلاید 23: مثال: دو كشور تايلند و كره جنوبي را در نظر بگيريد كه هر دو امكان توليد گندم و برنج را دارا هستند اما شرايط آن ها در توليد اين دو كالا متفاوت است. تايلند در توليد هر دو كالا از مزيت مطلق برخوردار است. در اين كشور با 10 واحد منابع توليدي 1 تن گندم و با 5/13 واحد منابع 1 تن برنج توليد مي شود. بنابراين هرگاه اين كشور 200 واحد منابع توليدي در اختيار داشته باشد مي تواند 20 تن گندم يا 15 تن برنج توليد نمايد. هم چنين مي تواند به توليد تركيبي از اين دو كالا بپردازد.

اسلاید 24: اكنون فرض كنيد اين دو كشور تمايلي براي انجام مبادله با يكديگر نداشته و قصد دارند از هر دو كالا توليد نمايند. در راستاي اين هدف نيمي از منابع خود را صرف توليد گندم و نيمي ديگر را به توليد برنج اختصاص مي دهند. در اين حالت تايلند مي تواند به 10 تن گندم و 5/7 تن برنج يعني جمعاً به 5/17 تن از دو محصول دست يابد و كشور كره هم مي تواند موفق به توليد 5/2 تن گندم و 5 تن برنج يعني جمعاً 5/7 تن كالا گردد.

اسلاید 25: با توجه به اين شرايط ممكن است چنين برداشت كنيم كه چون كشور تايلند در توليد هر دو كالا نسبت به كره جنوبي برتري مطلق دارد. بنابراين دليلي براي انجام مبادله با اين كشور نخواهد داشت.

اسلاید 26: اما واقعيت اينست كه تايلند در زمينه توليد گندم نسبت به كره مزيت نسب دارد يعني اين كه توان توليدش در گندم 4 برابر كره جنوبي است اما در توليد برنج فقط 5/1 برابر. پس مي توان گفت كه تليند به وصرت مقايسه اي يا نسبي در توليد گندم كار آمدتر از توليد برنج مي باشد و اگر همه منابع خود را در توليد گندم به كار گيرد و آنگاه بخشي از محصول خود را به كره جنوبي مبادله نمايد منافع بيش تري بدست مي آورد.

اسلاید 27: نمايش برتري نسبي در توليد و تجارت خارجي

اسلاید 28: در حالت اول يعني بدون انجام مبادله يعني بين دو كشور، تايلند مي تواند 10 تن گندم و 5/7 تن برنج توليد نمايد يعني اينكه به 5/17 تن از اين دو كالا دست مي يابد. در حالت دوم يعني توليد تخصصي و انجام مبادله تايلند به 11 تن گندم و 75/7 تن برنج يعني جمعاً 75/18 تن از هر دو كالا دست مي يابد كه بيش تر از حالت اول مي باشد.

اسلاید 29: كره جنوبي هم در حال تاول توانايي توليد 5/2 تن گندم و 5 تن برنج را داشته كه جمع آنها 5/7 تن مي شود در حالي كه در حالت ئوم با روي آوردنبه توليد تخصصي و مبادله با تايلند به 4 تن گندم و 6 تن برنج يعني جمعا 10 تن از هر دو كالا دست پيدا مي كند كه بيش تر از حالت اول مي باشد. توجه داشته باشيم كه تايلند درحالت دوم 15 تن گندم و 75/3 تن برنج توليد نموده است.

اسلاید 30: نظريه هكچر ـ اهلينتئوري ريكاردو اين نكته را مورد تاكيد قرار مي دهد كه مزيت نسبي كشور ها در توليد و تجارت كالها ناشي از تفاوت در بهره وري آن هاست. اين كه آيا هند نسبت به ايران در توليد برنج برتري دارد يا كشور غنا از ركه جنوبي در توليد كاكائو كارآمدتر است يا نه به اين بستگي پيدا مي كد كه اين كشورها تا چه اندازه منابع خود را با بهره وري بالا به كار مي گيرند.

اسلاید 31: هكچر در سال 1919 و اهلين در سال 1933 بر پايه بررسي هاي خود نظريه ديگري را در زمينه مزيت نسبي ارايه نمودند. اين دو اقتصاد دان سوئدي چنين استدلال نمودند كه مزيت نسبي از تفاوت در ميزان بهره مندي كشورها از منابع ملي (عوامل طبيعي توليد) حاصل مي شود. منظور آن ها از اين عوامل به طور مشخص زمين و كار وسرمايه بود. كشورها از نظر ميزان برخورداري از منابع طبيعي متفاوت هستند و در نتيجه هزينه هاي عوامل توليد آن ها هم متفاوت مي گردد. هر چه يك عامل توليد فراوانتر باشد هزينه تامين آن هم كم تر خواهد بود.

اسلاید 32: برپايه نظريه هكچر و اهلين كشورها كالاهايي را صادر مي كنند كه در توليد آن ها از عوامل توليد فروان كشور به ميزان زيادي استفاده شده است ودر مقابل كالاهايي را وارد مي كنند كه در توليد آن ها عوامل كمياب آن كشور زياد به كار رفته باشد. تئوري هكچر و اهلين كوشيده است تا الگوي تجارت بين الملل را آنگونه كه در عرثه اقتصاد جهاني مشاهده مي كنيم توضيح دهد.

اسلاید 33: معماري ـ لئونتيفاستدلال لئونتيف اين بود كه بر اساس نظريه وفور عوامل با توجه به اين كه امريكا منابع مالي بيش تري نسبت به ساير كشورها در اختيار داشت انتظار مي رفت كه صادر كننده كلاهاي سرمايه بر و در مقابل وارد كننده كالاهاي كاربر باشد. اما بر خلاف تصور مشاهده مي شد كه صادرات اين كشور كم تر از وارداتش از كالهاي سرمايه بر تشكيل گرديدهاند چون نتايج مطالعات لئونتيف با پيش بيني هاي نظريه هكچر ـ اهلين مغايرت پيدا مي كرد آنرا معماري لئونتيف ناميدند.

اسلاید 34: نظريه سيكل عمر كالانظريه دوره عمر كالا در زمينه تجارت بين الملل در اواسط دهه 1960 بوسيله آقاي ريماند ورنون ارايه شده است .

اسلاید 35: بعقيده ورنون وجود يك بازار بزرگ و تقاضاي بالقوه زياد در امريكا شركت هاي صنعتي را به توليد وابداع محصولا تجديد تشويق نموده است هم چنين بالا بودن هزينه نيريو كار در اين كشور شركت ها و موسسات توليدي را به نو آوريهايي ترغيب نموده كه منجر به صرفه جويي در هزينه هاي توليد گرديده است.

اسلاید 36: ارزيابي نظريه سيكل عمر كالااين تئوري به طور آشكار انتقال برخي از صنايع پيشرفته و به بلوغ رسيده امريكا را به كشورهايي كه هزينه هاي مونتاژ و توليد كالاهاي صنعتي در آن ها پايين است توضيح مي دهد.

اسلاید 37: نظريه مزيت هاي پيشتاز بودنتئوري جديد تجارت بين الممل در اوائل دهه 1970 مطرح شده است. توسعه اين نظريه از آنجا آغاز مي شود كه اقتصاد دادن ها فرضيه بازدهي نزولي در زمينه تخصص گرايي را كه در نظريان قبلي به آن اشراه شده بود مورد سوال قرار دادند. آن ها چنين استدلال نموده اند كه در بسياري از صنايع كه امكان صرفه جويي مقياس در آن ها زياد است، تخصص گرايي يا توليد تخصصي باعث افزايش بازدهي مي شود.

اسلاید 38: نظريه پردازان جديد هم چنين استدلال نموده اند كه به دليل زياد بودن مقدار هزينه هاي ثابت توليد و در نتيجه بالا بودن صرفه جويي هاي مقياس، تقاضاي جهاني تنها مي تواند از تعداد معدودي شركت ها در صنايع مختلف حايت نمايد. در صنعت هواپيما سازي و توليد هواپيماهاي جت تجاري اين وضعيت كاملاً مشاهده مي شود.

اسلاید 39: نظريهبر پايه تئوري هر كشور ممكن است تمركز خود را بر توليد كالاليي بگذارد كه شركت هاي توليد كننده آن كالا در آن كشور از نووع شكرت هاي پيشتازدر صنعت مربوطه تلقي شوند و از مزيت پيشتاز بودن برخوردرا شده باشند. به بيان ديگر مزيت يا برتري كه يك كشور در عرصه تجارت جهاني كسب مي كند ناشي از موقعيت شركت هاي توليد كننده آن كشور است كه به دليل پيشتاز بودن در صنعت مورد نظر از نوعي مزيت رقابتي و استراتژيك برخوردار شده اند.

اسلاید 40: به هر حال نظريه جديد اظهار مي دارد كه يك كشور ممكن است در صادرات يك كالا تسلط پيدا كند تنها به اين دليل كه يك يا چند شركت بزرگ و پيشتاز در صنعت مورد نظر در اين كشور قرار دارند اين تئوري با نظريه وفور عوامل توليد كه بوسيله هكتچر و اهلين ارايه شده متفاوت مي باشد.

اسلاید 41: البته بايد توجه داشت كه نظريه جديد با كليت تئوري برتري نسبي ريكارد و مغايرت ندارد ولي با نظريه وفور عوامل توليد متفاوت است. به طور خلاصه مي توان گفت كه صرفه جويي مقياس، توليد بهره برداري از منابع توليد را كار آمدتر مي نمايد و اين موضوع شركت هاي پيشتاز در صنعت را از نوعي مزيت برخوردار مي سازد كه بنوبه خود موجب برتري نسبي كشور مذكور در توليد و صادرات كالاي مورد نظر مي شود.

اسلاید 42: مزيت رقابت مليد رسال 1990 مايلك پرتر از دانشكده مديريت بازرگاني داشنگاه ها وارد نتايج يك تحقيق گسترده را انتشار داد كه هدف آن پاسخ به اين سوال بود كه جرا برخي كشورها يا ملت ها در رقابت بين المللي موفق و برخي ديگر ناموفق بوده اند.

اسلاید 43: تز آقاي پرتراينست كه در هر كشور چهار عامل اصلي محيطي را شكل مي دهد كه در آن شركت هاي محلي به رقابت پرداخته و اين عوامل موجب افزايش يا كاهش مزيت رقابتي كشور مورد نظر مي گردد.

اسلاید 44: ماهيت تقاضاي داخلي براي كالاهاي خدماتي كه بوسيله صنايع كشور توليد و عرضه مي شوند.وجود صنايع مرتبط و حمايت كننده وجود و يا عدم وجود صنايع تامين كننده عوامل مورد نياز موسسات صنعتي در كشور كه البته داراي قدرت رقابتي بين المللي هم باشند. نوع استراتژي، ساختار و توان رقابتي شركت هاي صنعتي و تجاري كشور.

اسلاید 45: برخوردار بودن از منابع اقتصادي ـ طبيعي (وفور عوامل توليد) برخوردار بودن از مواهب طبيعي ـ اقتصادي و عوامل توليد در كانون تئوري هكچر و اهلين قرار دارد. اگر چه پر تر در اين زمينه ديدگاه خيلي جديدي ارايه نكرده اما كوشيده است تا خصوصيات عوامل توليد را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.

اسلاید 46: عوامل پيشرفتهاو بر اين باور است كه عوامل پيشرفته براي كسب مزيت رقابتي اهميت زيادي دارند. معمولاً عوامل يا منابع اوليه و پايه اي به صورت طبيعي بوجود آمده و يا بوسيله طبيعت ارزاني شده اند اما عوامل پيشرفته حاصل سرمايه گذاري بوسيله افراد، شركت ها و دولت ها مي باشند. بنابراين سرمايه گذاري هاي دولتي در زمينه هاي آموزش پايه و عالي و نيز بهبود مهارت هاي عمومي و سطح دانش افراد جامعه و تشويق انجام تحقيقات پيشرفته در قلمرو آموزش عالي مي تواند كيفيت عوامل پيشرفته را ارتقاء دهد.

اسلاید 47: شرايط تقاضاپرتر نقشي را كه تقاضاي داخلي در ايجاد نيروي لازم براي مزيت رقابتي ايفا مي كن دمورد تاكيد قرار مي دهد شركت ها معمولاً بيش ترين حساسيت را نسبت به نيازهاي نزديك ترين مشتريان خود دارند. بنابراين مشخصات تقاضاي داخلي در شكل دادن به نوع و اجزاء كالاهاي توليد شده در داخل و تشويق نو آوري و كيفيت حائز اهميت است.

اسلاید 48: صنايع مرتبط و حمايت كنندهسومين عنصر با اهميت در ايجاد مزيت ملي براي يك صنعت وجود صنايع مرتبط و خمايت كننده اي است كه درمقياس بين المللي داراي توان رقابتي هستند.

اسلاید 49: استراتژي و ساختار شركت و رقابت در محيطچهارمين عنصر كلي مزيت رقابتي ملي در مدل پرتر استراتژي، ساختار و حالت رقابتي شركت ها در داخل كشور مي باشد. پرتر در اين جا به دو نكته اصلي اشاره مي كند. اول اين كه كشورها با ايدئولوژيهاي مديريتي مشخص شناسايي مي گردند كه آن ها را در كسب مزيت رقابتي ملي كمك مي كند يا نمي كند.

اسلاید 50: فصل دومجنبه هاي سياسي و نقش دولت ها در تجارت بين الملل

اسلاید 51: ضرورت دخالت دولت در تجارت خارجيدلايل اصلي براي پشتيباني از دخالت دولت در بازرگاني خارجي را مي توان بشرح زير بيان نمود:روابط اقتصادي و بازرگاني با دنياي خارج بايد با خط مشي هاي سياسي و الگوي روابط خارجي كشور و همسو و سازگار باشد و اگر احساس گردد كه انجام امورد تجارت خارجي بوسيله بخش خصوصي مانع اين همسويي مي گردد آنگاه ممكن است دولت تصميم به ايفاي نقش بگيرد.

اسلاید 52: واردات و صادرات كالاها و خدمات و جابجايي عوام توليد و تكنو لوژي مي تواند امنيت ملي كشور را تحت تاثير قرار دهد. با درك اين واقعيت هر گاه تسلط كامل بخش خصوصي بر بازرگاني خارجي با اهداف امنيت ملي تعارض پيدا كند دخالت و نظارت دولت در امور تجارت خارجي قابل توجيه مي باشد.

اسلاید 53: مقدار واردات يا صادرات كالاها بر وضعيت عرضه و تقاضاي آن ها در بازارهاي داخلي اثر ميگذارد و ميتواند منرج به عدم تعادل و نوسانات شديد قيمت در اين بازارها گردد. چون ممكن است بخش خصوصي صرفاً به خاطري سودآوري نسبت به تعادل بازرا و رفاه مصرف كنندگان جامعه احساس مسئوليت نكند دخالت دولت در اين زمينه قابل قبول است.

اسلاید 54: افزايش صادرات يك كالا ممكن است موجب استخراج يا برداشت بي رويه از برخي منابع ارزشمند يا كمياب اقتصادي كشور گردد و در نتيجه صنايع و واحدهاي توليدي داخلي را در دسترسي به اين منابع يا عوامل توليد با مشكل روبرو نمايد.

اسلاید 55: مبادله برخي از كالاها و خدمات با دنياي خارج با تندرستي و بهداشت جامعه ارتباط پيدا مي كند. اين موضوع در مورد واردات محصولات كشاورزي و مواد غذايي و دارويي و كالاهاي مرتبط با آن ها بيش تر مطرح مي شود.

اسلاید 56: براي بسياري از كشورها به ويژه كشورهاي كم تر توسعه يافته كسب در آمد ارزي و تعادل در بازار ارز يك هدف اقتصادي مهم تلقي مي شود. از آنجائيكه عرضه و تقاضاي ارز در كشور عمدتا به مقدار يا ارزش صادرات و واردات آن بستگي دارد بنابراين ممكن است تحقق هدف مذكور ايجاب نمايد كه دولت نقش يا دخالت خود را در زمينه تجارت خارجي گسترش دهد.

اسلاید 57: تغيير در روند دخالت دولت هانقش و دخالت دولت ها در تجارت خارجي با انگيزه ها و هدف هاي مختلف و با به كارگيري روش ها و ابزارهاي كمي و كيفي بدون اين كه پيمان يا توافقي بين كشورها بوجود آيد تا سال هاي پس از جنگ جهاني دوم ادامه يافت.

اسلاید 58: در پايان دهه 1940 براي اولين بار يك نهاد تجاري بين المللي به نام گات بر پايه توافق عمومي در مورد تعرفه و تجارت شكل گرفت. در چهارچوب اين نهاد گفتگوهاي زيادي بين كشورهاي عضو در راستاي قانونمند كردن دخالت هاي دولت ها و جلوگيري از گسترش سياست هاي حمايت گرايي و جنگ تعرفه ها انجام گرفت.

اسلاید 59: در يكي از اين دوره هاي مذاكره كه تا سال 1995 ادامه يافت تعداد 120 كشور به پيمان جديدتري دست يافتند كه بر پايه آن سازمان جهاني تجارت يعني WTO تاسيس گرديد. اين نهاد اقتصادي جديد بر اساس همان اصول و منشور گات GATT طراحي شده اما تكامل يافته تر از آن است و تعداد بيش تري از كشورها اعم از توسعه يافته صنعتي و كم تر توسعه يافته را در بر مي گيرد.

اسلاید 60: اگر اين نهاد جهاني بتواند با از ميان برداشتن برخي مشكلات عمده كه در راه است همكاري اكثريت كشورها را جلب نموده وبه هدف هاي تعريف شده خود دست يابد آنگاه مي توان انتظار داشت كه موضوع دخالت دولت در بازرگاني بين المللي و سياست گذاريهاي يجا بند به تدريج كمرنگ شده و تجارت آزاد با توجه به شرايط امروز در عرصه جهاني استقرار يابد.

اسلاید 61: روش هاي و ابزارهاي سياست گذاري در تجارت خارجياين ابزارها شامل تعرفه هاي گمركي، سوبسيدها، سهميه ها واردات، محدوديت هاي داوطلبانه صادراتي، سياست هاي ضد دامپينگ و تدابيري اداري مي باشند.

اسلاید 62: تعرفه هاي گمركيتعرفه نوعي ماليات غير مستقيم است كه از واردات دريافت مي گردد. اين ماليات كه حقوق يا عوارض گمركي هم ناميده مي شود به دو روش محاسبه و دريافت مي گردد: تعرفه معين تعرفه نسبي (نسبت به ارزش كالا)

اسلاید 63: تعرفه معيناين تعرفه به عنوان يك مبلغ ثابت براي هر واحد كالاي وارداتي محاسبه مي شود به عنوان مثال براي يك تن تير آهن وارداتي 000/200 ريال يا براي يك حلقه لاستيك تراكتور 000/100 ريال به صورت ثابت دريافت مي گردد.

اسلاید 64: تعرفه نسبيكه به عنوان درصدي از ارزش كالاي وارداتي وصول مي شود. به عنوان مثال 30% ارزش يك اتومبيل وارداتي به عنوان تعرفه دريافت مي گردد اين روش بيش تر در مورد آن دسته از كالاهايي وارداتي كه داراي انواع مختلف با ارزش هاي متفاوت مي باشند به كار مي رود.

اسلاید 65: آثار برقراري تعرفه گمركي را مي توان به صورت زير برشمردوصول تعرفه به نفع دولت تمام مي شود زيرا به افزايش درآمدهاي عمومي مي انجامد.براي توليد كنندگان داخلي درآمد و سود بيش تري ايجاد مي كند.

اسلاید 66: .مصرف كنندگان جامعه زيان مي بينند زيرا مجبور مي شوند براي خريد كالاهايي كه بر ورود آن ها حقوق گمركي وضع شده پول بيش تري بپردازند. بديهي است كه اين اقدامات باعث پايين آمدن سطح رفاه مصرف كنندگان جامعه مي شود.

اسلاید 67: اقتصادي كالان جامعه با نوعي زيان روبرو مي شود كه مي توان آنرا فرصت از دست رفته براي اقتصاد ملي دانست. با اين فرض كه كالاي وارداتي در كشورهاي خارج ارزانتر توليد مي شود و با صرف مبالغ كم تري مي توان آنرا وارد نمود تحمل هزينه هاي بيش تر براي توليد آن ها در داخل نوعي هزينه فرصت براي كشور ايجاد مي كند.

اسلاید 68: نمودار زير پيامدهاي برقراي تعرفه گمركي براي گروه هاي مختلف اجتماعي را نشان مي‌دهد.

اسلاید 69: پيامدهاي دريافت حقوق و عوارض گمركي براي جامعه

اسلاید 70: سوبسيدها (يارانه ها)يارانه پرداختي است كه از طرف دولت به افراد، گروه هاي اجتماعي و يا موسسات تجاري و صنعتي كشور پرداخت مي شود. يكي از گونه هاي اين يارانه ها پرداختي است كه به توليد كنندگان داخلي انجام مي گيرد و مي تواند به صورت يارانه نقدي، وام هاي كم بهره، معافيت هاي مالياتي و سهيم شدن دولت در سرمايه شركت هاي داخلي باشد.

اسلاید 71: در كشورهاي كم تر توسعه يافته مانند ايران هم سياست اعطاي يارانه به توليد كنندگان در راستاي افزايش صادرات متداول ميباشد. با توجه به همه مشكلات اقتصادي و نارسايي هايي كه در عرصه بازار و صنعت در اين كشورها وجود دارد دولت ها اعطاي يارانه را روشي موثر براي تشويق صادرات تلقي نموده اند.

اسلاید 72: سهميه بندي وارداتتعيين سهميه براي واردات نوعي دخالت مستقيم دولت در امر واردات است. استفاده از اين ابزار بدين گونه است كه دولت با توجه به شرايط اقتصادي و تجاري كشور به منظور پشتيباني از صنايع داخلي، جلوگيري از خروج ارز و برقراري تعادل در تراز بازرگاني براي ورود كالاهاي خاصي سهميه تعيين مي كند. به بيان ديگر دولت حداكثر مقدار از يك كالا را كه مجاز به ورود به كشور است تعيين و اعلام مي كند.

اسلاید 73: سهميه بندي در راستاي توسعه ظرفيت هاي داخليسهميه بندي سياستي است كه بر اساس بر اساس آن كشور وارد كننده يك كالا مقرر مي دارد كه بخش مشخصي از كالا در داخل كشور توليد گردد. اين سهيم يا بخش يا به صورت فيزيكي و مقداري بيان مي شود مثلاً مقرر مي گردد كه 060% از قطعات كالاي وارداتي بايد در داخل توليد شود.

اسلاید 74: دامپينگدر قلمرو و تجارت بين املل دامپينگ به معناي فروش كالا در يك بازار خارجي به قيمتي پائينتر از هزنيه هاي توليد آن و كم تر از ارزش منصفانه بازار ميباشد.

اسلاید 75: سياست هاي ضد داپينگشركت هاي بازرگاني ممكن است مازدا توليدات خود را با روش دامپينگ در بازارهاي خارجي سرازير نمايند كه در اين حالت وجود مازاد توليدي استفاده از اين روش را توجيه مي كند. گاهي اوقات هم شركت هاي توليد كننده در يك كشور ممكن است بخش عمده اي از سود حاصل از فروش در بازار داخليرا براي جبران زيان ناشي از دامپينگ در بازار خارجي اختصاص دهند با اين هدف كه رقبا را در بازار خارجي از ميدان خارج سازند.

اسلاید 76: سياست هاي اداري علاوه بر روش ها و ابزارهاي رسمي و تعريف شده كه در قلمرو سياستگذاري تجاري به كار مي روند گه گاه برخي سياست ها يا شيوه هاي اداري و غير رسمي نيز در كشورها مورد استفاده قرار مي گيرد اين شيوه هاي در واقع نوعي مقررات بروكراتيك هستند كه ورود كالاهاي خارجي را با مشكلات اداري روبرو ساخته يا آنرا كند مينمايند.

اسلاید 77: معايب سياست هاي محدود كننده وارداتبه كارگيري سياست هاي محدود كننده واردات مزايايي براي كشورها دارد اما نبايد پيامدهاي منفي آن ها را ناديده گرفت. جلوگيري از واردات در بسياري موارد باعث افزايش قيمت كالاي وارداتي و قيمت قطعات مورد نياز صنايع داخلي مي گردد كه در نهايت باعث افزايش هزينه هاي توليد و كاهش توان رقابتي اين صنايع در عصر جهاني شدن مي گردد.

اسلاید 78: امنيت ملياز ديدگاه دولت ها حمايت از صنايع كه براي امنيت ملي اهميت دارند امري ضروري است. در اين زمينه صنايعي كه فعاليت آن ها به دفاع و امنيت كشور ارتباط پيدا مي كند مانند صنايع هوا‌ـ فضا، الكترونيك، كامپيوتر مدارهاي نيمه هادي و صنايع بخش انرژي و نظاير آن ها معمولاً از پشتيباني دولت برخوردار مي گردند وجود ادامه حايت و توان رقابتي اين گونه صنايع براي دولت با اهميت است زيرا تامين كننده بخشي از كالاهاي مورد نياز امور دفاعي و نظامي كشور مي باشند.

اسلاید 79: مبارزه تجارياز جميه رفاترهايي كه در عرصه تجارت بين الملل متداول شده استفاده از اين سياست ها به عنوان يك اهرم سياسي در تنظيم روابط بازرگاني با دنياي خارج مي باشد اگر چه ممكن است اين گونه رفتارها با اخلاقيات در تجارت سازگار نباشد اما به هر حال بوسيله گروهي از دولت مردان و دست اندر كاران بازرگاني بين الملل پذيرفته شده است.

اسلاید 80: حمايت از مصرف كنندگانامروزه در اكثر كشورها مقررات و سياست هاي تجاري در زمينه هاي توليد، واردات و عرضه محصولات خاصي كه با سلامت و رفاه جامعه سروكار دارند وضع شده است هدف از به كارگيري اين سياست ها جلوگيري از ورود و مصرف كالايي است كه براي تندرستي جامعه زيان آور مي باشند.

اسلاید 81: پيشبرد هدف هاي سياست خارجيالبته استفاده از اين سياست ها معمولاً براي كشورهايي كه از قدرت اقتصادي زيادي برخوردار بودند بيش تر امكان پذير بوده است. در نظر گرفتن امتيازات تجاري و يا برقرار نمودن مجازاتهاي اقتصادي براي يك كشور خاص از نمونه هاي متداول در اين زمينه مي باشد. كشورهاي قدرتمند معمولاً براي جلب همكاري سياسي كشورهاي ديگر و يا براي تشويق آن ها به پيروي از يك خط مشي بين المللي از دريچه سياست گذاري بازرگاني وارد شده اند.

اسلاید 82: نظريه صنايع نوپاحمايت از صنايع نوپا يكي از قديمترين نظرياتي است ه در تائيد دخالت دولت در بازرگاني خارجي ارايه شده است اين نظريه برا ياولين بار بوسيله الكساندر هميلتون در سال 1792 مطرح گيدد. بر پايه اين استدلال بسياري از كشورها در حال توعسه در زمينه توليد كالا ها از مين رقابتي بالقوه برخور دارند اما صنايع آنها به خاطر نوپا بودن در سال هاي اوليه نمي تواند با صنايع جا افتاده كشورها صنعتي رقابت نمايد.

اسلاید 83: بنابراين اين بمنظور فراهم نمودن فرصت مناسب براي اين صنايع نوپا كه بتوانند روي پاي خود ايستاده و توانمندي لازم را كسب كنند دولت ها مي توانند با استفاده از روش ها و ابزارهايي مانند وضع كردن تعرفه گمركي، سهميه بندي واردات و پرداخت سوبسيد و سيار روش هاي مشابه حداقل در يك دوره كوتاه از اين صنايع حمايت كنند تا توانايي روبرو شدن با رقابت بين المللي را بدست آورند.

اسلاید 84: انتقادات نسبت به دخالت دولت در امر حمايت از صنايع نوپاعلي رغم پشتيباني كه از اين نوع سياست ها بعمل آمده بايد گفت كه برخي از اقتصاددان ها به گونه اي انتقادي به آن ها نگريسته و دو نكته مهم را مورد تاكيد قرار داده اند.اجراي سياست هاي حمايتي تنها هنگامي قابل توجيه است كه بتواند به افزاش كارآيي صنعت بيانجامد. در حالي كه تجربيات كشورها حاكي از اينست كه اجراي اين سياست ها در بسياري موارد براي افزايش كارآيي صنايع نوپا اثر بخش نبوده است.

اسلاید 85: لزوم حمايت دولت با اين فرضيه مطرح شده است كه صنايع نوپا توانايي دريافت وام و اعتبار از بازارهاي آزاد سرمايه را براي انجام سرمايه گذاري هاي دراز مدت موثر ندارند و به پشتيباني مالي دولت نيازمندند.

اسلاید 86: سياست تجاري استراتژيكبحث سياست تجاري استراتژيك بوسيله نظريه پردازن جديد ارايه شده است بر پايه اين نظريه در آندسته از صنايعي كه بازار جهاني تنها براي چند شركت بزرگ و توانمند فرصت هاي جذاب توليد و فروش فراهم مي سازد يك كشور در حالتي مي تواند صادر كننده عمده باشد كه شركت هايش از مزيت پيشتاز بودن برخوردار باشند. در اين زمينه معمولاً شركت بوئينگ به عنوان يك نمونه مطرح مي شود.

اسلاید 87: .پيدايش نظام تجارت جهانياز مباحثي كه تا كنون بدان پرداخته شده چنين بر مي آيد كه نظريات و استدلال هاي فراواني در تائيد تجارت آزاد بوسيله اقتصادادن ها و تحليل گران بازرگاني بين الملل ارايه شده است. اگر چه بسياري از دولت ها نيز از منافع و پيامدهاي مثبت بازرگاني آزاد در يك محيط رقابتي آگاه مي باشند اما حاضر نيستند كه به طور يك جانبه و بسادگي موانع تجاري كشور خود را كاهش داده يا از ميان بردارند.

اسلاید 88: علت اين عدم تمايل اينست كه نگران آنند كه ساير دولت ها اقدام مشابه انجام نداده و به اجراي سياست هاي حمايتي خود ادامه دهند بنابراين يكي از مشكلات اصلي در اين زمينه نبودن اعتماد بني دولت ها است.

اسلاید 89: سال هاي پيش از بحران بزرگ ارايه نظريات موافق تجارت آزاد به ديدگاه هاي آدم اسميت و ركارد و درسال هاي پاياني قرن هيجدهم باز مي گردد. از نظر عملي انگلستان اولين كشوري است كه تجارت آزاد را به عنوان يك سياست كلان پذيرفته است. پيش از آن قانون ذرت بوسيله پارلمان اين كشور تصويب شده بود كه بر پايه آن دولت تعرفه هاي سنگيني در برابر واردات ذرت وضع كرده بود كه هدف هاي آن حمايت از كشاورزان ذرت كار و نيز كسب درآمد براي دولت بود.

اسلاید 90: تجارت آزاد در انگليسو نمايندگان به برقراري تجارت آزاد راي دادند. اين سياست تا حدود هشتاد سال بعد بوسيله انگلستان ادامه يافت، اگر چه بسياري از كشورهاي طرف مبادله اصول بازرگاني آزاد را رعايت نمي كردند. انگلستان با اتكاء به قدرت سياسي و اقتصادي خود ترجيح مي داد كه ين روش را ادامه دهد زيرا گرايش به سياست هاي حمايتي و محدود كننده كه مي توانست زمينه ساز جنگ تجاري وشد در نهايت به زيان اين كشور تمام مي شد.

اسلاید 91: با پديدار شدن ركود بزرگ اقتصادي (32ـ1928) كه از ايالات متحده امريكا آغاز شد و آنگاه به اروپا و ساير كشورها گسترش يافت انگلستان هم مجبوربه كنار گذاردن سياست بازرگاني آزاد گرديد.

اسلاید 92: دوره پس از جنگ جهاني دوم ـ پيدايش گاتبا توجه به اين كه آثار بحران اقتصادي 1930 به تدريج كمرنگ شده بود و نيز به خاطر نتايج جنگ كه به سود آمريكا تمام شد دولتمردان اين كشور بسوي انديشه تجارت آزاد گرايش يافته و با تشويق ساير كشورها اقدام به برپايي گات نمودند.

اسلاید 93: هدف از تشكيل سازمان گاتاين نهاد اقتصادي در سال 1947 بر پايه موافقت عمومي اعضاء در مورد تعرفه و تجارت تاسيس گرديد. گات نوعي پيمان چند جانبه بود كه هدف آن آزاد نمودن بازرگاني بين المللي و حذف موانع تجاري مانند تعرفه ها ، سوبسيدها و سهميه بنديهاي واردات و نظاير آن بوده است. اعضاء اوليه اين سازمان 19 كشور بودند كه اين تعداد تا هنگام جايگزين شدن سازمان جهاني تجارت در سال 1990 به 120 كشور افزايش يافت.

اسلاید 94: تحولات دهه 1980 در خلال سال هاي دهه 1980 و اوايل 1990 به خاطر بروز مشكلات و نوسانات اقتصادي گرايش به سياست هاي حمايت گرايي در ميان كشورها افزايش يافته و نظام تجارت جهاني و گات با فشارهاي بيش تري روبرو شدند.

اسلاید 95: تحليل گران سه عامل را در ايجاد اين شرايط موثر دانسته اند پيشرفت هاي شگرف اقتصادي ژاپن و نفوذ گسترده آن در بازارهاي جهاني زمينه را براي واكنش ساير كشورها و از جمله ايالات متحده امريكا فراهم نمود. اين واكنش ها اغلب به صورت افزايش موانع تجاري در برابر واردات كالاهاي ژاپني در كشورهاي صنعتي رقيب نمودار مي گرديدند.

اسلاید 96: امريكا به عنوان بزرگ ترين اقتصاد جهان در دهه 1980 اغلب با كسري هاي زياد در تراز بازرگاني خارجي روبرو بود و كسري تجاري آن در رابطه با ژاپن هم در حال افزايش بود. بديهي است كه وضعيت تراز بازرگاني و عدم تعادلهاي تجاري ومالي كشوي مانن امريكا بر اقتصاد جهاني و سيستم تجارت بين الملل تاثير گذاشته و سازمان هاي بين الملل را نيز با فشارهايي روبرو مي سازد.

اسلاید 97: بسياري از كشورها با به كارگيري روش هاي خاصي گات را دور مي زدند. انجام مذاكرات دوجانبه و توافق بر سر مقدار صادرات و واردات و به ويژه استفاده از روش محدوديت هاي داوطلبانه صادراتي بوسيله دولت ها كابرد موانع تجاري را افزايش داده موجبات تضعيف گات را هم فراهم مي نمودند.

اسلاید 98: مذاكرات دور ارو گوئهدر برابر روند فزاينده حمايت گرايي كه به آن اشاره شد اعضاء گات در مذاكرات دور ارور گوئه كوشيدند تا در زمينه كاهش تعرفه هاي تصميماتي جدي اتخاذ نمايند.

اسلاید 99: موارد مهم موافقت نامه دور اروگوئه را مي توان بشرح زير بيان نمود:ميزان تعرفه گمركي براي كالاهاي صنعتي بيش از يك سوم كاهش يابد.يارانه هاي پرداختي به محصولات كشاورزي به مقدار زيادي كاسته شود.مقررات مربوط به تجارت منصفانه و دسترس كشورها به بازارها كه در مورد كالا ها به كار ميرفت به خدمات هم تسري پيدا كند.

اسلاید 100: موضوع حمايت از مالكيت معنوي، حق امتياز، حق چاپ، حق استفاده از نام تجاري و نظاير آن نيز در قلمرو قوانين و مقررات گات قرار گيرد.موانع تجاري از جمله تعرفه هاي گمركي در برابر واردات منسوجات در يك دوره 10 ساله به ميزان قابل توجهي كاهش پيدا كند.نهادي رسمي و قدرتمند به نام سازمان جهاني تجارت تاسيس گرديده و مسئوليت نظارت بر اجراي مقررات و سياست هاي گات به او سپرده شود.

اسلاید 101: جايگاه خدمات و دارايي هاي معنويتا پيش از دور ارو گوئه مقررات گات تنها در مورد كالاهاي صنعتي و كشاورزي اعمال ميشد. افزايش روز افزون سهم خدمات در بازرگاني بين المللي اعضاء گات را بر آن داشت كه خواستار آن شوند كه خدمات نيز تحت پوشش نظارتي اين سازمان درآيد.

اسلاید 102: كارآمد شدن جنبه هاي اجرايي و نظارتيدر مذاكرات ارو گوئه شفاف سازي مقررات با تقويت فرايند هاي تصميم گيري و برپايي يك سازمان جهاني با قدرت اجرايي بيش تر در راستاي آزاد سازي تجارت مورد توجه قرار گرفت. از ديدگاه دولتمردان كشوره اي صنعتي كه از صادر كنندگاه عمده كالاها و خدمات محسوب ميشوند تقويت جنبه هاي اجرايي و نظارتي گات مي توانست به رشد اقتصاد جهاني و توسعه تجارت بين المللي بيانجامد.

اسلاید 103: ديدگاه هاي مربوط به مذاكرات ارو گوئهديدگاه كسانيكه از تقويت و توسعه گات پشتيباني نموده و در مذاكرات ارو گوئه هم بر آن تاكيد كرده اند اينست كه با وجود اين سازمان جهان در وضعيت بهتري خواهد بود. در صورت فقدان و يا تضعيف گات ممكن است كشورهاي جهان در يك جنگ تجاري درگير شده كه پيامد آن نيز يك ركود شديد باشد.

اسلاید 104: نگهباني در قلمرو تجارت جهانييكي از اميدهاي بر پا كنندگان سازمان جهان تجارت اين بود كه مكانيسم هاي اجرايي و نظارتي كه اين سازمان مي تواند در اختيار داشته باشد امكان اجراي موثر تر مقررات بازگراني بين الملل، تشويق تجارت آزاد، گسترش تجارت خدمات و برقراري نظم و امنيت را بيش از گذشته فراهم نمايد.

اسلاید 105: موافقت هاي تجاري درزمينه صنعت ارتباطاتمذاكرات نهايي گات دامنه مقررات وسياست هاي اين سازمان را به تجارت خدمات گسترش داد و آزاد سازي و توسعه تجارت خدمات را به عنوان يكي از هدف هاي WTO مطرح نمود. يكي از صنايع يا بشخ هايي كه در اين قلمرو مورد توجه قرار گرفت. ارتباطات از راه دور بود.

اسلاید 106: استدلالهاي جلب موافقت كشورهاي عضوبا جديت به دنبال جلب موافقت كشورهاي عضو بودند. در اين جا به برخي از استدلال هاي مطرح شده اشاره مي كنم. سرمايه گذاري خارجي و افزايش رقابت در صنعت ارتباطات راه دور به نوسازي و مدرن شدن شبكه هاي تلفن در سراسر جهان كمك نموده كه اين خود به افزايش كيفيت خدمات ارتباط تلفني مي انجامد.

اسلاید 107: رقابتي شدن بازار خدمات ارتباطي موجب كاهش قيمت ها و افزايش قدرت خريد مصرف كنندگان اين خدمات در همه كشورها مي شود. در اين زمينه برخي از برآوردها نشان مي داد كه حذف انحصار و ايجاد رقابت در اين بازار قيمت مكالمات تلفني راه دور را تا 80% كاهش خواهد داد.

اسلاید 108: تجارت كالاها و خدمات تا حد زيادي به جريان اطلاعات و مرتبط شدن فروشنده و خريدار بستگي دارد. بنابراين كاهش قيمت خدمات ارتباطي و بهبود كيفيت آن انجام فعاليت هاي بازرگاني بين المللي را ارزانترنموده و باعث افزايش حجم آن مي گردد.

اسلاید 109: موافقت هاي مربوط به خدمات ماليپس از اين كه WTO در زمينه دستيابي به موافقت نامه تجاري در صنعت ارتباطات راه دور موفقيت كسب نمود آزاد سازي صنعت خدمات مالي جهاني را مورد توجه قرار داد.

اسلاید 110: آينده سازمان جهاني تجارت و برخي مسايل حل نشدهسازمان جهاني تجارت در راستاي تحقق هدف هاي خود هنوز با برخي مسايل جدي روبرو است كه بايد براي حل و فصل آن ها تلاش نمايد. در اين زمينه مي توان به چهار موضوع مهم اشاره كرد كه عبارتند از: محيط زيست، حقوق كارگران، سرمايه گذاري مستقيم خارجي و دامپينگ.

اسلاید 111: فصل سومپيدايش تشكل هاي اقتصادي در جهان

اسلاید 112: عوامل موثر بر ادغام اقتصادي و سياسي كشورهاعوامل چندي كشورها را به همكاري اقتصادي و توسعه روابط بازرگاني و ايجاد تشكل هاي تجاري تشويق مي نمايند كه شامل: اشتراك فرهنگي، زبان مشترك، تاريخ مشترك، هم مرزبودن، همسايه بودن، منافع مشترك و نظاير آن مي باشد. اين عوامل و مشخصه ها زمينهرا براي كاهش موانع تجاري و توسعه مبادلات بازرگاني در راستاي دستيابي به منافع متقابل ميان كشورها فراهم نموده است.

اسلاید 113: فرهنگ مشتركمردمان كشورهايي كه در همسايگي يكديگر قرار دارند و يا در يك دوره زماني زير پوشش حكومت واحدي بوده اند معمولاً از نظر زبان، سنت هاي اجتماعي، آداب و رسوم و مذهب داراي تشابهات زيادي هستند. اين وضعيت در بسياري از مناطق جهان ديده مي‌شود همچنانكه در خاورميانه و آفريقاي شمالي زبان عربي و دين اسلام رايج بوده و زندگي روزمره مردم و نيز محيط بازرگاني كاملاً تحت تاثير اين دو عامل قرار گرفته است.

اسلاید 114: سابقه تسلط نظامهاي سياسي در يك منطقه در دوره هايي از تاريخ با شكل گيري يك نظام سياسي مقتدر تعدادي از كشورها يا جوامع در يك منطقه زير چتر حكومت واحدي درآمده و با گذشت زمان، يكساني فرهنگي در ميان مردمان آن منطقه بوجود آمده است. تسلط سياسي، اقتصادي و فرهنگي اتحاد شوروي سابق بر منطقه وسيعي از اروپاي شرقي و آساي شمالي موجب گسترش زبان روسي و بسياري از جلوه هاي فرهنگي و اقتصادي نظام سوسياليستي در كشورها اين منطقه گرديد.

اسلاید 115: نزديكي جغرافيايي كشورهانزديكي منطقه اي نيز يكي از عوامل مهم زمينه ساز براي توسعه همكاري هاي اقتصادي بين كشورها بشمار مي آيد. اگر چه هم مرز بودن و همسايگي الزاماً از پيش نيازهاي شكل گيري اتحاديه هاي اقتصادي نيست اما به خاطر اين كه مي تواند نقش موثري در ارتباطات و حمل و نقل بين دو كشور داشته باشد به پيدايش مشاركت هاي اقتصادي منطقه اي كمك مي كند.

اسلاید 116: ويژگي هاي اقتصاديبررسي هاي انجام گرفته نشان مي دهد كه كشورهايي كه از نظر سطح توسعه اقتصادي شباهت بيش تري به يكديگر دارند در تاسيس نهادهاي اقتصادي مشترك و استمرار فعاليت آن ها نسبت به كشورهايي كه تفاوت هاي اقتصادي آن ها زياد است موفقيت بيش تري كسب نموده اند.

اسلاید 117: هنگامي كه چندين كشور با وضعيت اقتصادي متفاوت به تشكيل اتحاديه مي پردازند معمولاً اعضاء قدرتمند و بزرگ مجموعه در فرآيند اين همكاري هاي منافع بيش تري بدست آورده كه در واقع بخشي از آن به قيمت زيان اعضاء كوچك و ضعيت حاصل مي گردد. اين گونه پيامدها موجب مي شود كه كشورهاي كوچك عضو تمايل چنداني به ادامه فعاليت هاي مشترك اقتصادي نداشته باشند.

اسلاید 118: ويژگي هاي مشترك اقتصادي اعضامطالعات انجام شده نشان مي دهد كه موفقيت بازار مشترك يا اتحاديه اروپا بيش از هر چيز مرهون ويژگي هاي مشترك اقتصادي اعضاء آن مي باشد كه از موارد عمده آن مي‌توان مشخصه هاي زير را برشمرد:وجود يك زير بناي صنعتي توسعه يافته و نرخ بهره وري توليدي بالا كه به يك توليد ناخالص داخلي سرانه قابل توجه انجاميده است.

اسلاید 119: وجود يك زير بناي پيشرفته و گسترده حمل و نقل و ارتباطات كه توسعه فعاليت هاي توليدي و تجاري و انجام مبادلات بازرگاني محلي و منطقه اي را امكان پذير نموده است.

اسلاید 120: وجود يك جامعه مصرف كننده مرفه كه توانايي و قدرت خريد كالاها و خدمات توليد شده در سازمان هاي صنعتي و تجاري اروپا را به خوبي داراست.

اسلاید 121: پيدايش و تكامل اتحاديه اروپادو رويداد سياسي زمينه تشكيل اتحاديه اروپا را فراهم نمودند: 1ـ خسارت هاي وارد شده به اروپاي غربي در اثر دو جنگ جهاني و تمايل اين كشورها به يك صلح پايدار 2ـ اراده كشورهاي اروپايي براي حفظ موجوديت و استقلال خود در صحنه سياسي ـ اقتصادي جهان.

اسلاید 122: طرح اروپاي واحددر سال هاي پاياني دهه 1980 اروپا با دو رويداد بزرگ روبرو شده است اول فروپاشي نظام كمونيستي در اروپاي شرقي و دوم پذيرش طرح اروپاي واحد بوسيله اعضا اتحاديه اقتصادي اروپا. پايه اين طرح همه كشورهاي عضو متعهد شدند كه در راستاي ايجاد بازار يكپارچه اروپا تلاش كنند.طرح اروپاي واحددر مورد هدف هاي طرح اروپاي واحد بايد گفت كه كشورهاي عضو و طرفداران سر سخت اين نظريه بر اجراي آن پافشاري نموده و مقرر گرديد كه تا پايان دسامبر 1992 تحقق پيدا كند.

اسلاید 123: در راستاي دستيابي به اين هدف ايجاد تغييراتي بشرح زير پيشنهاد گرديد:به منظور آسانتر انجام گرفتن تجارت در قلمرو اتحايده همه كنترلهاي مرزي بين كشورهاي عضو از ميان برداشه شود.

اسلاید 124: در زمينه استاندارد هاي مربوط به كالاها اصل به رسميت شناختن متقابل بوسيله اعضاء پذيرفته شود. يعني اين كه استانداردي كه در يكي از كشورهاي اتحاديه تعيين شود به شرطي كه با اصول اساسي بهداشت و ايمني مغاير نباشد بوسيله ساير كشورهاي عضو نيز تاييد گردد.

اسلاید 125: موانع رقابت در صنعت بانكداري و بيمه در قلمور اتحاديه اروپا برداشته شود تا به كاهش قيمت ها و هزينه هاي خدمات مالي و بيمه از جمله نرخ بهره وارم ها بيانجامد.كليد محدوديت هاي مربوط به انجام معاملات ارزي بين موسسات تجاري و مالي كشورهاي عضو حذف گردد.

اسلاید 126: پيامدهاي بازار يكپارچه اروپاايجاد بازار واحد اروپايي پيامدهاي زيادي براي كشورهاي عضو و ساير كشورهاي جهان خواهد داشت. تحقق يافتن اين هدف كه به آزادي جريان تجارت و سرمايه گذاري در قلمرو اتحايده اروپا مي انجامد براي اعضاء منافع زيادي را به دنبال دارد.

اسلاید 127: اگر چه ممكن است برخي از صنايع اي سازمان هاي بازرگاني در سال هاي آغازين با فشارهاي رقابتي ربه رو شده و مشكلاتي برايشان بوجود آيد اما در درازمدت همه اين سازمان ها از مزاياي بالقوه يكپارچگي و آزادي تجارت بهره مند خواهند شد.

اسلاید 128: اتحاديه پولي اروپايي اتحاديه پولي اروپا در سال 1992 بر اساس پيمان ماست ريخت تاسيس گرديد. بر همين اساس بانك مركزي اروپا، پول واحد اروپايي يعني يورو و سيستم نرخ هاي ثابت ارزي بوجود آمدند. البته ايجاد اتحاديه پولي به دليل تقويت قابل ملاحظه مارك آلمان در سال 1992 با تاخير روبرو شد.

اسلاید 129: تامين مالي طرح هاي بازسازي آلمان شرقي و تعيين نرخ بهره بالا براي سرمايه گذارتن خارجي باعث تقويت سريع مارك گرديده بود. اين رويداد به اضافه ركوردي كه در اروپا بوجود آمده بود منجر به بحراني شد كه ارزش پوند انگلستان و پزوتاي اسپانيا را بسرعت كاهش داد. از ديدگاه كشورهاي عضو در آن زمان به نظر ميرسيد كه بانك مركزي آلمان قصد دارد بر اروپا تسلط پيدا كند.

اسلاید 130: هم چنين اين عوامل باعث شد كه حمايت از يورو به ويژه در انگلستان براي مدتي كاهش يابد. در حال حاضر اعضاء اتحاديه اروپا به طور ضمني اعضاء اتحاديه پولي اروپا هم محسوب مي شوند كه در آن يك بانك مركزي فعال، سياست پولي مشترك، و واحد پولي مشترك وجود دارد. كشورهاي كه به عضويت كامل اين اتحاديه پولي در آمده اند شامل فرانسه، آلمان، ايتاليا، بلژيك،‌لوگزامبورگ، هلند، اتريش، فنلاند، ايرلند،اسپانيا و پرتقال مي باشند. اين ها كشورهايي هستند كه در مرحله اول به اتحاديه اقتصادي و پولي اروپا پيوسته اند مجموعه آن ها را يورولند هم مي نامند.

اسلاید 131: پيدايش يورودر دسامبر سال 1991رهبران كشورهاي عضو اتحاديه اروپا براي انجام تبادل نظر در مورد آينده در شهر ماست ريخت هلند گرد هم آمدند. يكي از موضوعات مورد بحث ايجاد يك واحد پولي اروپايي بود. اگر چه بسياري از اقتصاددان ها بر اين باور بودند كه وجود يك پول مشترك موجب تقويت روابط اقتصادي بين كشورهاي عضو مي گردد اما مخالفت هاي از طرف برخي از اعضاء ابراز گرديد.

اسلاید 132: مخالفين يورو 156يكي از دلايل عدم تمايل بعضي از كشورهاي اتحاديه به ايجاد يك پول واحد اين بود كه در زمان انجام اين مذاكرات شرايط اقتصادي آن ها چندان مساعد نبود و پول ملي آن هادر مقايسه با ساير كشورها در موقعيت مطلوبي قرار نداشت. به هر حال پس از تبادل نظر بين آن ها سرانجام 12 كشور عضو پيماني را امضاء كردند كه آن ها را متعهدمي نمود كه تا سال 1999 پول واحد اروپا را بپذيرند. كشورهاي انگلستان، سوئد، نروژ، دانمارك و يونان در اين مرحله پيمان مذكوئر را نپذيرفتند.

اسلاید 133: شرايط پيوستن به يوروبر پايه پيمان ماستريخت كشورهاي عضو براي پيوستن به منطقه يورو مي بايست شرايط زير را تامين نمايند: نرخ تورم پائين، نرخ بهره بانكي پائين، نرخ تبديل پول با ثبات و بدهي هاي دولت يا بخش عمومي حداكثرل تا 60% توليد ناخالص داخلي.

اسلاید 134: موسسات اتحاديه اروپااتحاديه اروپا داراي چهار موسسه اصلي است كه وظائف و اعمالي شبيه حكومت كشورها را انجام مي دهند. كميسيون اروپا، شوراي وزيران،پارلمان اروپا و دادگاه اروپا

اسلاید 135: كميسيون اروپاكميسيون اروپا يك موسسه اجرايي است كه اداره امور روزمره اتحاديه را به عهده دارد و تلاش هاي آن در راستاي هدف پياده شدن درست اصول پيمان رم انجام مي گيرد اعضا اين كميسيون را نمايندگان كشورهاي عضو اتحاديه تشكيل مي دهند كه معمولاً كشورهاي كوچكتر هر كدام يم نماينده و كشورهاي بزرگتر دو نماينده در اين موسسه دارند.

اسلاید 136: شوراي وزيرانشوراي وزيران نهاد اصلي سياست گذاري اين اتحاديه را تشكيل داده و تصميمات با اهميت در اين شورا اتخاذ مي گردد. اعضاي اين شورا ا زميان دولتمردان كشورها عضو برگزيده مي شوند و رياست آن هم به صورت دوره اي و براي مدت 6 ماه انتخاب مي‌گردد.

اسلاید 137: وظايف مهم رياست شورايكي از وظايف مهم رياست شورا تهيه دستور كار و تعيين محل برگزاري جلسات است كه مي تواند بر روند فعاليت ها و آينده اتحاديه تاثير زيادي داشته باشد. تعيين مقررات و رهنمودهايي كه كشورهاي عضو بايد رعايت نمايند از وظايف شوراي وزيران است كه بخيش از اقدامات قانگذاري اتحاديه محسوب مي گردد.

اسلاید 138: دادگاه عالي اروپادادگاه عالي اروپا به عنوان نهاد قضايي اتحاديه بشمار ميرود كه مي تواند به همه موارد و دعاو يكه به مفاد پيمان رم مربوط مي گردد رسيدگي نمايد. اختيارات اين دادگاه فراتر از دادگاه ها تك تك كشورهاي اروپايي مي باشد. با توجه به اين كه پيمان رم موضوعات متنوعي را در بر مي گيرد و اين دادگاه به موارد زيادي رسيدگي نموده و حكم صادر مي كند ميزان نفوذ آن در عرصه حقوقي در حال افزايش مي باشد.

اسلاید 139: اتحاديه كشورهاي جنوب شرقي آسيااين اتحاديه در سال 1967 تاسيسي گرديد و در حال حاضر اعضاء آن شامل كشورهاي : مالزي، اندونزي، سنگاپور، تايلند، فيليپين، لائوس، ويتنام، برونئي و ميانمار مي باشند.

اسلاید 140: كشورهاي ميانمار، لائوس و ويتنام كه در سال هاي اخير به اين مجموعه پيوسته اند به دليل وضعيت خاص اقتصادي و مشكلاتي كه دارند فعاليت اين اتحايده را تا اندازه اي تضعيف نموده اند. هدف هاي اساسي اين اتحاديه توسعه تجارت آزاد بين اعضاء و گسترش همكاري در زمينه سياست هاي صنعتي آن ها مي باشد.

اسلاید 141: همكاري اقتصادي آسيا و اقيانوس آرامپيمان همكاري اقتصادي آسيا و اقيانوس آرام به پيشنهاد استراليا در سال 1990 پايه گذاري شد. او پك در حال حاضر داراي 18 عضو از جمله كشورهايي با اقتصاد بزرگ مانند ايالات متحده آمريكا، چين و ژاپن مي باشد. اين كشورها بر روي هم در حدود نيمي از توليد ناخالص جهاني و 40% از تجارت بين المللي را در اختيار دارند.

اسلاید 142: موافقت نامه تجارت آزاد آمريكاي شماليدر سال 1988 ايالات متحده امريكا و كانادا در زمينه يك پيمان تجارت آزاد به توافق رسيدند هدف اين اتحاديه حذف همه تعرفه هاي گمركي در تجارت دو جانبه اين دو كشور تا سال 1998 بوده است.

اسلاید 143: اتحاديه تجارت آزاد آمريكاي شمالياين اتحاديه در تاريخ اول ژانويه 1994 جنبه قانوني پيدا كرد. محتواي اين پيمان شامل موارد زير است:از ميان بردشتن تعرفه گمركي مربوط به 90% از كالاهايي كه بين سه كشور امريكا،كانادار و مكزيك مبادله مي شود تا پايان يك دوره 10 ساله.

اسلاید 144: برداشتن اكثر تعرفه ها در مورد خدماتي كه بين سه كشور جريان مي يابد. به عنوان مثال امكان دستيابي موسسات مالي به بازراهاي مكزيك تا سال 2000.حمايت ا زحقوق مالكيت معنوي

اسلاید 145: از ميان برداشتن اكثر محدوديت هاي مربوط به سرمايه گذاري مستقيم خارجي بين كشورهاي عضو. در اين زمينه استثنائاتي در مورد صنايع انرژي و راه آهن مكزيك و شركت هاي هواپيمايي و صنايع ارتباطي امريكا و كانادار در نظر گرفته شده است.الزام در به كاربردن استانداردهاي محيطي ملي كه اساس علمي دارند.

اسلاید 146: تشكيل دو كميسيون تخصصي كه از اختيارات لازم براي اعمال نظارت بر تصميمات تجاري اتخاذ شده بويژه هنگاميكه جنبه هاي تندرستي و حقوق اجتماعي مطرح مي باشند برخوردار باشند.

اسلاید 147: اتحاديه كشورهاي آمريكاي لاتيناتحاديه كشورهاي آمريكاي لاتين در سال 1980 به عنوان جايگزين اتحاديه قبلي يعني لافتا تشكيل گرديد. منطقه تجارت آزاد آمريكاي لاتين ـ لاتفا كه در دهه 1960 تشكيل شده بود به دليل تفاوت ها و تعارض هاي اقتصادي و سياسي در ميان كشورهاي عضو و برخي ازمشكلات مالي آن ها مانند بدهي هاي سنگين نتوانست به موفقيت دست يابد. و بهمين خاطر اتحاديه جديدي بنام لائيا تاسيس گرديد.

اسلاید 148: در حال حاضر اعضاء اتحاديه لائيا شامل آرژانتين، بوليوي، برزيل، شيلي، كلمبيا، اكوارد، مكزيك، پاراگوئه، پرو، اورو گوئه و نزوئلا مي باشند. بر اساس مقررات و سياست هاي اين اتحايده كشورها عضو تشويق شده اند كه در زمينه كاهش موانع تعرفه اي و غير تعرفه هاي به توافق هاي دو جانبه و چند جانبه دست يابند.

اسلاید 149: بازار مشترك جنوب و شرق آفريقابازار مشترك جنوب و شرق افريقا به دنبال يكپارچگي كامل اقتصادي است كه در چهارچوب آن جريان آزاد نيروي كار و سرمايه تا سال 2004 رفت و آمد آ‎زاد اهالي اين كشورها تا سال 2014 و ايجاد اتحاديه پولي تا سال 2035 امكان پذير مي گردد.

اسلاید 150: البته مي توان انتظار داشت كه با توجه به عدم ثبات سياسي و اقتصادي در منطقه مذكور اين سازمان با موانع سياسي ـ اقتصادي زيادي در راه دستيابي به هدف هاي خود روبرو مي گردد. مشكلاتي كه كشورهاي عضور با آن ها روبرو هستند شامل عدم پيروي جدي از سياست كاهش تعرفه هاي و نگراني هاي مربوط به درآمد هاي گمركي آن ها مي باشد.

اسلاید 151: جامعه اقتصادي كشورهاي غرب آفريقاهدف از تشكيل اين نهاد يكپارچگي كامل اقتصادي كشورهاي عضو بوده است. در حال حاضر اعضاء اين اتحاديه مي كوشند تا در مورد موانع يا مشكلاتي كه در راه فرآيند ادغام آن ها وجود دارد چاره اي بانديشند اين موانع عمدتاً به ناآرامي هاي اجتماعي ، تعارض هاي منطقه اي، عقب ماندگي اقتصادي و موضوع تسلط كشور نيجريه در گروه مذكور مربوط مي باشند.

اسلاید 152: نقش بانك جهانيپس از جنگ جهاني دوم با توجه به نياز به بازسازي ويرانيهاي اروپا ايالات متحده همراه با ساير كشورهاي شركت كننده در كنفرانس پولي بر تن و ودز تصميم به تاسيسي بانك بين المللي ترميم و توسه گرفتند.

اسلاید 153: ماموريت اوليه اين سازمان كمك به تامين مالي براي بازسازي با روش اعطاي وام ها كم بهره بود. پس از اين كه امريكا تصميم گرفت در چهارچوب طرح مارشال براي بازسازي اروپا با روش اعطاي وام هاي كم بهره بود. پس از اين كه امريكا تصميم گرفت در چهارچوب طراح مارشال براي بازسازي اروپا به اين كشورها مستقيماً كمك مالي نمايد ماموريت بانك مذكور كم رنگ شد و از آن پس فعاليت خود را در زمينه اعطاي وام به كشورهاي كم توسعه يافته براي تامين مالي برنامه هاي توسعه اقتصادي اين كشورها متمركز نمود.

اسلاید 154: در دهه 1950 اين بانك تلاش هاي خود را بر همكاري با بخش عمومي كشورهاي كم توسعه گسترش داد. در اين برنامه ها پروژه هاي نيروگاه برق، راه سازي و توسعه شبكه هاي حمل و نقل در اولويت قرار داشتند. در دهه 1960 بانك جاني فعاليت هاي خود را در زمينه حمايت از طرح هاي كشاورزي، آموزشي، كنترل جمعيت و توسعه شهري در كشورهاي كم توسعه يافته افزايش داد.

اسلاید 155: اين بانك تسهيلات مالي خود را در چهارچوب دو روش اعطا مي كند.منابع مالي از طريق فروش اوراق قرضه در بازار مالي بين المللي تامين مي گردد و وام گيرنده نرخ بهره اي كه بانك آنرا نرخ بهره بازار مي نامد پرداخت مي كند. اين نرخ معادل هزينه تامين مالي بانك به اضافه درصد براي پوشش ساير هزينه هاي بانك مي باشد كه از نرخ بهره بانك هاي تجاري پائين تر مي باشد.

اسلاید 156: منابع مالي بوسيله موسسه بين المللي توسعه كه يكي از زير مجموعه هاي اصلي بانك جهاني بشمار مي رود در اختيار كشورهاي فقير قرار مي گيرد. اين منابع در اصل بوسيله اعضاء ثروتمند بانك از جمله كشورهاي امريكا، ژاپن و آلمان تامين مي شوند.

اسلاید 157: اهميت نقش بانك جهاني در اقتصاد بين المللاهميت نقش بانك جهاني در قلمرو اقتصاد بين الملل از چند ديدگاه قابل بررسي مي باشد يكي از اين جنبه ها اينست كه اين سازمان به عنوان تكيه گاهي براي كشورهاي كم توسعه يافته اي تلقي مي گردد كه امكان دريافت منبابع مالي از سيستم بازار آزاد برايشان فراهم نيست. اين كشورها براي خروج از بن بست توسعه نيافتگي مي بايست به اجراي طرح هاي عمراني و زير بنايي بپردازند كه مسلماً به منبع مالي قابل ملاحظه نيامند است. اين بانك با اعطاي وام هاي كم بهره و رعايت محدوديت هاي مالي اين كشورها نقش موثري در فرايند توسعه آن ها ايفاء نموده است.

اسلاید 158: سازمان كشورهاي صادر كننده نفتدر سال 1959 ايران و ونزوئلا به كنفرانس نفتي كشورهاي عربي كه در قاهره تشكيل شد پيوسته و مذاكرات و توافق هاي انجام گرفته در اين گرد هم آيي زمينه تاسيس سازمان كشورهاي صادر كننده نفت يعني اوپك را فراهم ساخت.

اسلاید 159: قيمت نفت:رويدادهاي سياسي و اقتصادي دهه 1970 باعث شد كه قيمت نفت از بشكه اي 3 دلار در سال 1973 به حدود 12 دلار در سال 1974 و سپس به دنبال تحولات خاور ميانه و از جمله رخداد انقلاب اسلامي ايران به 35 دلار در سال 1980 افزايش يابد.

اسلاید 160: پيامدهاي افزايش قيمت نفتاين افزايش سريع قيمت نفت خام و ساير انرژي ها پيامدهايي به شرح زير را نيز در برداشته است:بر پايه باور برخي از تحليل گران اقتصادي گران شدن انرژي به تشديد ركود و بيكاري در كشورهاي صنعتي وارد كننده نفت انجاميد.تمايل كشورهاي صنعتي به سرمايه گذاري براي كشف منابع جديد نفت در كشورهاي غير اوپك بيش تر شد.كشورهاي صنعتي و خريداران عمده نفت خام برنامه ها و سياست هايي را در راستاي صرفه جويي در مصرف انرژي و يافتن گزينه هاي جديد انرژي طراحي و اجرا نمودند.

اسلاید 161: شركت هاي چند مليتيشركت چند مليتي مفهومي است كه از اوايل دهه 1930 به بعد در فرهنگ تجارت بين الملل نمايان شد و پس از چند دهه به صورت واژه اي آشنا در آمد. تا قبل از گسترش اين نوع موسسات تعدادي شركت بين المللي در عرصه اقتصاد جهاني حضور داشته و فعاليت هاي توليدي ـ تجاري خود را به خارج از مرزهاي ملي كشور خود توسعه مي دادند.

اسلاید 162: مزايايي كه شركت هاي چند مليتي از آن ها برخوردارندشركت هاي چند مليتي در مقايسه با شركت هاي ملي از مزاياي برخوردارند كه مهم ترين آن ها را مي توان به صورت زير بيان نمود:شركت چند ميلتي مي تواند از تفاوت هاي ناشي از شرايط كشورها به خوبي بهره برداري نمايد. با توجه به اين كه شركت چند مليتي در چندين كشور داراي شعبه مي باشد، مي تواند بر اساس مزيت هاي نسبي موجود در كشورها و نيز فرصت هاي اقتصادي و تجاري كه در مناطق مختلف ايجاد مي شود به انجام سرمايه گذاري و برپايي واحدهاي توليدي اقدام نمايد.

اسلاید 163: شركت چند مليتي به دليل بر خورداري از امكانات وسيع مالي، فني و مديريتي مي تواند براي ورود به بازارهاي بين المللي و فعاليت در آن ها از استراتژي ها و روش هاي بازاريابي مختلفي استفاده نمايد. توانمندي هاي بازاريابي و دسترسي به اطلاعات تجاري براي اين شركت ها امكان برخوردار شدن از مزاياي اقتصادي و بازرگاني در عرصه بازارهاي جهاني را فراهم مي سازد.

اسلاید 164: شركت چند مليتي با گسترش فعاليت هاي خود درقلمرو جهاني و با به كارگيري روش قيمت گذاري انتقالي مي تواند به حداكثر نمودن درآمد هاي خود بپردازد.

اسلاید 165: برخوردار بودن از يك شبكه عرضه بين المللي: دارا بودن تاسيسات توليدي در نقاط مختلف جهان و فعاليت شعبه هاي شركت چند مليتي در چندين كشور اين زمينه را فراهم مي سازد كه اين شركت يك كالاي جديدي را به طور هم زمان در چندين بازار خارجي عرضه نمايد. وجود اين شعبه ها امكان دسترسي شركت را به بازارها و شبكه هاي توزيع و فروش كشورهاي مختلف افزايش مي دهد.

اسلاید 166: ساير مزاياي شركت هاي چند مليتي: منابع مالي، فن آوري و مديريتي شركت هاي چند مليتي امكان دستيابي آن ها به جايگاه رقابتي مناسب در بازارهاي بين المللي را فراهم مي سازد. توليد در مقياس وسيع امكان كاهش هزينه هاي توليد را بوجود مي آورد.

اسلاید 167: فصل چهارماستراتژي هاي بازرگاني در عرصه جهانيَ

اسلاید 168: جهاني شدنيك موسسه صنعتي يا تجاري را هنگامي جهاني مي ناميم كه همه جهان را در قلمرو فعاليت خود مي داند. ديدگاه مديرانش تنها به محيط هاي محلي، ملي و منطقه اي محدد نمي شود بلكه درگستره جهاني مي انديشند، تحليل مي كنند، تصميم مي گيرند و سياست گذاري و برنامه ريزي مي نمايند.

اسلاید 169: جهاني شدن چيست؟جهاني شدن يعني گرايش يا جهت گيري بسوي يك اقتصاد جهاني يكپارچه كه وابستگي دروني آن بيش از گذشته باشد و شامل دو عنصر جهاني شدن بازارها و جهاني شدن توليد مي باشد. در اين جا هر كدام از اين دو جنبه را مورد مطالعه قرارمي دهيم.

اسلاید 170: جهاني شدن بازارهاجهاني شدن بازارها به اين معناست كه بازارهاي ملي و بازارهايي كه به طور سنتي و تاريخي جداگانه بوده اند به صورت يك بازار جهاني درآيند. گروهي از صاحب نظران بر اين باورند كه سليقه ها و ترجيحات مصرف كنندگان در كشورهاي مختلف با سرعت بيش تري در دنياي ارموز به هم نزديك مي شود و به نرم ها و خصوصيات جهاني تبديل مي گردد.

اسلاید 171: جهاني شدن توليدجهاني شدن توليد يعني گرايش شركت ها به تامين كالاها و خدمات مورد نياز خود از مناطق مختلف جهان بمنظور بهره مند شدن از مزيت تفاوت هاي ملي در رابطه با هزينه و كيفيت عوامل توليد از جمله نيروي كار، انرژي، زمين و سرمايه. با اين روش شركت ها مي كوشند تا هزينه هاي خود را كاهش داده و كيفيت و كارايي محصولات خود را افزايش دهند و امكان رقابت موثر آن ها را با كلاهاي رقيب در بازارها فراهم نمايند.

اسلاید 172: استراتژي بين الملليشركت هايي كه يك استراتژي بين المللي برا دنبال مي كنند، مي كوشند تا با روش انتقال كالا و مهارت هاي ارزشمند به كشورهايي كه در آنجا رقباي داخلي از اين كالاها و مهارت ها برخوردار نيستند، براي خود درآمد و ارزش ايجاد كنند. بسياري از شركت هاي بين المللي با توليد كالاهاي متمايز در داخل و انتقال آن ها به بازارهاي جديد خارجي براي خود درآمد كسب نموده اند.

اسلاید 173: استراتژي چند كشوري (چند محلي)شركت هايي كه استراتژي چند مليتي را دنبال مي كنند مي كوشند تا پاسخ گويي نسبت به بازارهاي محلي را به حداكثر برسانند. يكي از خصوصيات اين شركت ها اينست كه هم كالاها و هم استراتژي بازاريابي خود را براي انطباق با شرايط محلي در هر كشوري با نيازهاي مشتريان سازگار مي نمايند.

اسلاید 174: به طور كلي اين استراتژي براي شرايطي كه در آن فشارهاي زيادي براي پاسخ گويي محلي (سازگار شدن با شرايط هر كدام از بازارها يا كشورها) و فشار كم براي كاهش هزينه وجود دارد، مناسب مي باشد.

اسلاید 175: استراتژي جهانيشركت هايي كه يك استراتژي جهاني را دنبال مي كنند مي كوشند تا از طريق حربه كاهش هزينه كه از اثرات منحني يادگيري و صرفه جويي ها مكاني سرچشمه مي گيرد، سودآوري خود را افزايش دهند. يعني از كه آن ها از استراتژي هزينه پايين پيروي مي نمايند. اين شركت ها فعاليت هاي توليدي، بازاريابي و تحقيق و توسعه خود را در چند مكان مناسب متمركز مي سازند. شركت هاي جهاني مي كوشند كه در ارايه كالا و فعاليت هاي بازاريابي خود از روش انطباق استفاده نكنند.

اسلاید 176: استراتژي فرامليتيدر محيط بازرگاني امروز رقابت به گونه اي شدت يافته است كه شركت ها براي بقاء در بازراهاي جهاني بايد از صرفه جويي هاي ناشي از كسي تجربه و مكان توليد مناسب، به خوبي بهره برداري نمايند. اين شركت ها بايد بكوشند تا توانمندي ها يا برتريهاي اساسي خود را به بازارهاي برون مرزي انتقال دهند و در عين حال بتوانند خود را با نيازها و شرايط بازارهاي محلي هم سازگار نمايند.

اسلاید 177: شراكت استراتژيك در قلمروجهانيدر مباحث بازاريابي بين الملل از گزينه هاي مختلفي مانند صادرات كالا، اعطاي امتياز توليد، فعاليت هاي مشترك و انواع مالكيت هايي كه شركت ها به طور سنتي براي ورود با بازار يا توسعه عمليات بين الملل خود از آن ها استفاده مي كنند، نام برده مي شود.

اسلاید 178: ماهيت شراكت استراتژزيك بين المللي (جهاني)براي توضيح انواع جديد همكاري هاي استراتژيك واژه ها يا نامهاي متفاوتي به كار مي رود كه شامل موارد زير هستند موافقت نامه هاي همكاري، پيمانهاي استراتژيك، پيمانهاي استراتژيك بين المللي، شركت هاي استراتژيك جهاني.

اسلاید 179: همه اين واژه ها اشاره مي كند به پيوند بين شركت هايي از كشورهاي مختلف كه به صورت گروهي اهداف مشتركي را دنبال مي نمايند. طيف وسيعي از موافقت هاي بين شركتي از نوع فعاليت مشترك مي باشد.

اسلاید 180: مي توان گفت كه همكاري هاي استراتژيك داراي سه خصوصيت مي باشند:شركاء يا طرفين موافقت نامه پس از تشكيل اين پيمان به صورت مستقل باقي مي‌مانند.شركاء هم در منافع اين پيمان همكاري سهيم مي شوند و هم در كنترل عملكرد فعاليت هايي كه مورد موافقت قرار گرفته اند.شركاء يا طرفين موافقت نامه به طور مستمر در زمينه تكنولوژي، كالاها و ساير جنبه هاي استراتژيك مشاركت مستمر دارند.

اسلاید 181: پيمان هاي استراتژيكواژه پيمان هاي استراتژيك به موافقت نامه هاي همكاري بين رقباي بالقوه يا واقعي اتلاق مي گردد.

اسلاید 182: اين نوع پيمان ها طيف وسيعي را تشكيل مي دهند كه در يكسو، قرار دادهاي رسمي فعاليت مشترك كه در آن ها طرفين منافعي برابر دارند قرار دارد و در سوي ديگر موافقت نامه هاي قراردادي كوتاه مدت كه در آن ها دو شريك در زمينه انجام يك كار يا فعاليت مشخص مانند توليد و ارايه يك محصول جديد به توافق مي رسند.

اسلاید 183: مزاياي پيمان هاي استراتژيكشركت هاي صنعتي و تجاري با رقباي بالقوه خود بدلايل مختلف وارد پيمان راهبردي مي گردند. اين دلايل و اهداف را مي توان به صورت زير تشريح نمود:ايجاد اين گونه توافق ها مي تواند ورود يك شريك را به بازار خارجي تسهيل نمايد.

اسلاید 184: پيمان هاي استراتژيك به شركت ها امكان مي دهد ته در هزينه هاي ثابت و ريسكهاي مربوط به توليد و ارايه محصولات و فرايند هاي توليدي جديد سهيم شوند.

اسلاید 185: همكاري استراتژيك مي تواند شيوه اي مناسب براي گرد آوري مهارت هاي مكمل و دارايي هايي باشد كه هيچكدام از شركت ها به تنهايي نمي توانند از عهده آن برآيند.

اسلاید 186: گاهي ممكن است پيمان استراتژيك بمنظور ايجاد استاندارد هاي تكنو لوژيك براي يك صنعت خاص بوجود آيد.

اسلاید 187: معايب پيمان هاي استراتژيك يكي از انتقادهايي كه به اين نوع پيمان ها وارد شده اينست كه اين همكاري ها باعث مي شود رقبا با روشي كم هزينه به تكنولوژي ها و بازارهاي جديد راه يابند.

اسلاید 188: برخوردار شدن از صرفه جويي هاي مكانيكشورها از نظر ابعاد مختلف با هم متفاوتند از جمله از ديدگاه اقتصادي، سياسي،حقوقي و فرهنگي و اين تفاوت ها مي تواند هزينه هاي انجام فعاليت هاي بازرگاني در يك كشور را افزايش يا كاهش دهد.

اسلاید 189: استقرار يك فعاليت ارزش آفرين در مكان بهينه مي تواند يكي از دو پيامد زير را داشته باشد:مي تواند هزينه فرايند ايجاد ارزش را كاهش داده و قيمت تمام شده محصولات شركت را پايين آورد.مي تواند شركت را قادر سازد تا محصولات خود را از رقبا متمايز نمايد.

اسلاید 190: صرفه جويي هاي ناشي از منحني تجربهمنحني تجربه مربوط مي شود به كاهش سيستماتيك هزينه هاي كه در دوره عمر يك كالا رخ مي دهد مطالعات زيادي نشان داده است كه در موسسات صنعتي به موازات ادامه توليد يك كالا ميزان بازده توليد افزايش يافته و منجر به كاهش هزينه هاي توليد مي گردد.

اسلاید 191: اهميت و نقش منحني تجربه اهميت استراتژيك منحني تجربه براي شركت ها در عرصه رقابت كاملاً آشكار است. حركت در راستاي منحني تجربه به شركت ها امكان مي دهد تا هزينه هاي خود را كاهش دهند، يعني فرآيند ايجاد ارزش را با هزينه هاي كم تري به انجام رساند شركت هايي كه اين منحني را سريع تر طي مي كنند در مقابل رقباي خود از مزيت هزينه اي بزرگتري برخوردار مي شوند.

اسلاید 192: فشارها يا اجبارها براي پاسخ گويي محليايجاد الزام يا اجبار براي پسخگويي به نيازها و شرايط باراهاي محلي از چند عامل سرچشمه مي گيرد كه شامل:تفاوت در سليقه ها و ترجيحات مصرف كنندگانتفاوت در زير ساخت ها و آداب و رسوم جوامع مختلفتفاوت در كانال هاي توزيع و شرايط تقاضا و انتظارات دولت در هر كشور مي باشد.

اسلاید 193: فصل پنجممديريت توليد و عمليات در قلمرو جهاني

اسلاید 194: در اين فصل ما به بررسي مسايلي كه شركت ها در اين فرآيند با آن ها روبرو ميشوند پرداخته و سعي ميكنيم به سه سئوال اصلي زير پاسخ دهيم:فعاليت هاي توليدي در كدام منطقه از جهان بايد استقرار يابد.چه مقدار از عمليات توليدي بايد در داخل كشور انجام گيرد و چه مقدار در ساير كشورها.بهترين شيوه هماهنگ نمودن عمليات يا فعاليت هاي توليدي پراكنده كم ترامست.

اسلاید 195: هنگامي كه يك شركت كنترل كيفيت را بهبود مي بخشد هزينه هاي فرايند خلق ارزش را نيز كاهي مي دهد.اصولاً بهبود كيفيت هزينه ها را از سه طريق كاهي مي دهد.از اتلاف وقت براي توليد كالاهاي بي كيفيت كه مشتري چنداني ندارد جلوگيري مي‌شود و اين موضوع منجر به كاهي مستقيم هزينه واحد كالا گرديده و در نهايت بهره وري را افزايش مي دهد.

اسلاید 196: در اثر كنترل كيفيت هزينه هاي دوباره كاري و ضايعات كاهش پيدا مي كند.هزينه هاي مربوط به ضمانت كالا و انجام تعهدات شركت به مشتريان كم تر مي شود.

اسلاید 197: كجا بايد توليد كرديكي از سئوالات اسايس كه يك شركت بين المللي با آن روبرو مي باشد اينست كه به منظور دستيابي به هدف هاي دوگانه حداقل نمودن هزينه ها و بهبود كيفيت كالاها فعاليت هاي توليدي خود را كجا برپا نمايد. براي شركتي كه توليد بين الملل را يك گزينه مناسب تلقي مي كند چندين عامل بايد در نظر گرفته شود. اين عوامل را مي توان به سه گروه طبقه بندي نمود: عوامل مربوط به كشور عوامل مربوط به تكنولوژي عوامل مربوط به كالا.

اسلاید 198: عوامل مربوط به كشورشرايط سياسي، اقتصادي و فرهنگي و متغيرهاي مربوط به هزينه هاي توليد از كشوري به كشور ديگر متفاوت مي باشد. قبلاً آموخته ايم كه به خاطر تفاوت هايي كه در هزنه هاي توليد وجود دارد برخي از كشورها در توليد كالا هاي خاصي از مزيت نسبي برخوردار مي گردند.

اسلاید 199: عوامل مربوط به تكنو لوژينوع تكنولوژي كه يك شركت در فرايند توليدي خود به كار مي برد مي تواند در تصميم گيري هاي مربوط به مكان توليد نقش محوري داشته باشد. در برخي موارد به دليل محدوديت هاي فن آوري بهتر است فعاليت هاي توليدي خاصي را تنها در يك مكان انجام داده و كالاها و خدمات آنرا به ساير نقاط جهان عرضه نمائيم.

اسلاید 200: مشخصه هاي تكنولوژيدر اين زمينه سه مشخصه عمده مربوط به تكنولوژي مورد توجه مي باشند: سطح هزينه هاي ثابت حداقل مقدار يا مقياس اقتصادي بودن انعطاف پذيري.

اسلاید 201: هزينه هاي ثابتگاهي اوقات هزينه هاي ثابت برپايي يك تاسيسات توليدي آنقدر زياد است كه يك شركت مي بايد اين فن آوري را در يك يا چند مكان معدون ايجاد نمودن و تقاضاي همه بازارهاي جهان را ازآنجا تامين كند.

اسلاید 202: حداقل مقياس توليد اقتصاديمفهوم صرفه جويي هاي مقياس توليد مي گويد كه به موازات افزايش توليد يك كارخانه يا موسسه توليدي هزينه هاي واحد محصول كاهش پيدا مي كند. يكي از دلايل اين رابطه بهره برداري بيش تر از سرمايه فني و افزايش بهره وري است كه با تخصص گرايي بيش تر كاركنان موسسه مذكور همراه مي گردد.

اسلاید 203: تكنو لوژي انعطاف پذيرايده اصلي نظريه صرفه جويي هاي مقياس توليد اينست كه بهترين راه براي دستيباي به كارآيي بالا و هزينه هاي پايين واحد محصول توليد انبوه كالاهاي استاندارد مي باشد.

اسلاید 204: عوامل مربوط به كالامشخصات و ويژگي هاي كالت نيز بر تصميم گيري هاي انتخاب مكان توليد اثر مي‌گذارد يكي از اين عوامل نسبت ارزش به وزن كالا مي باشد كه هزينه هاي جابجايي و حمل و نقل را تحت تاثير قرار مي دهد.

اسلاید 205: برپايي يا استقرار تاسيسات توليديبراي برپايي تاسيسات توليدي عموماً دو استراتژي اصلي مورد توجه قرار گرفته است:متمركز نمودن تاسيسات در يك مكان بهينه و صدور محصولاتشان به بازارهاي جهاني (راهبرد تمركز) .پراكنده نمودن تاسيسات در كشورها يا مناطق مختلفي كه به بازارهاي عمده جهان نزديك مي باشند (راهبرد عدم تمركز).

اسلاید 206: تفاوت بين كشورها در زمينه قيمت يا هزينه عوامل توليد، شرايط اقتصادي و سياسي و عوامل فرهنگي تاثيرات عمده اي بر هزينه هاي توليد در كشورهاي مختلف دارد.موانع تجاري مانند تعرفه هاي گمركي و ساير محدوديت هاي بازرگاني خارجي كم هستند.

اسلاید 207: نرخ هاي تبديل ارزهاشي عمده و معتبر از ثبات نسبي برخوردارند.تكنو لوژي توليد ما از نوع انعطاف پذير بوده و هزينه هاي ثابت آن زياد است.نسبت ارزش به وزن كالاهاي اين صنعت بزرگ است.

اسلاید 208: راهبرد عدم تمركز تاسيسات توليدي نيز هنگامي مناسب است كه شرايط زير وجود داشته باشد:موانع تجاري يا محدوديت هاي مربوط به بازرگاني خارجي زياد هستند.انتظار ميرود كه نرخ هاي ارزهاي معتبر يا عمده بي ثبات باشند.تكنولوژي توليد ما از نوع انعطاف پذير نبوده و هزينه هاي ثابت آن كم است.نسبت ارزش به وزن محصولات صنعت مورد نظر ما كوچك است.محصولات اين صنعت داراي مصرف همگاني يا جهاني نيستند.

اسلاید 209: نقش استراتژيك تاسيسات توليدي برون مرزيمنطق بر پايي تاسيسات توليدي در خارج هر چه باشد نفس استراتژيك آن ها مي تواند در طول زمان تغيير كند. ابتدا اين تاسيسات در مكان هايي استقرار مي يابند كه هزينه نيروي كار پايين است و در اين حالت نقش راهبردي اين تاسيسات، توليد كالاهاي كاربر با حداقل هزينه مي باشد.

اسلاید 210: تصميمات مربوط به توليد يا خريدموسسات بازرگاني بين المللي اغلب با تصميم گيري هاي مربوط به چگونگي تامين مواد اوليه و قطعات مورد نياز محصولات خود سو كار پيدا مي كنند. براي آن ها اين سئوال مطرح مي شود كه آيا قطعات مورد نياز كالاهاي خود را خود توليد كنند يا از بيرون خريداري نمايند.

اسلاید 211: مزاياي توليد كردنبر اساس استدلال هايي كه ساختن يا توليد قطعات را بر خريد آن ها از بيرون ترجيح ميدهند مي توان مزاياي زير را براي اين روش برشمرد.شيوه توليد قطعات بوسيله شركت اصلي (توليد در خانه ـ دغام عمودي) مي تواند منجر به كاهش هزينه هاي توليد، انجام سرمايه گذاري تخصصي، حفاظت از مالكيت تكنولوژي شركت و بهبود برنامه ريزي و هماهنگي و زمانبندي فرآيند توليد قطعات گردد.

اسلاید 212: هزينه هاي توليد كم ترهنگامي كه شركت اصلي به دليل برخورداري از توانمندي هاي فني و مالي در توليد برخي از قطعات كالا به سطح بالايي از كارآيي دست يابد مي تواند اين محصولات را نسبت به ساير شركت ها با قيمت تمام شده پائين تري تولدي نمايد. اين موضوع به ويژه در مورد قطعات خاصي كه شركت در توليد آن ها از مزيت رقابتي بارزي نسبت به سايرين بر خوردار است اهميت بيش تري پيدا مي كند.

اسلاید 213: انجام سرمايه گذاري تخصصيدر حاليت كه براي توليد يك قطعه از كالا مثلاً كاربرارتور يك نوع اتومبيل خاص نياز به انجام سرمايه گذاري سنگين و تخصصي باشد بهتر است شركت اصلي خود به توليد آن اقدام نمايد زيرا باعث مي شود كه اين شركت سرمايه گذاري تخصصي را در اين زمينه انجام دهد و هم آسيب پذيري كم تري در مورد تامين قطعات مذكور داشته باشد.

اسلاید 214: حفاظت از مالكيت تكنولوژي شركتبديهي است هنگام كه شركت مادر كه ابداع كننده يا توسعه دهنده تكنولوژي توليد يك كالا است بخواهد توليد قطعات خاصي را به شركت ديگري سفارش دهد مي بايست تكنولوژي توليد را هم انتقال دهد كه در اين حالت كنترل خود را بر تكنولوژي مذكور از دست مي دهد. اصولاً استفاده از روش هاي اعطاي امتياز و توليد قار دادي چنين آسيب پذيري را براي شركت انتقال دهنده تكنو لوژي ايجاد مي نمايد.

اسلاید 215: بهبود برنامه ريزي و هماهنگيهنگامي كه يك شركت قطعات مورد نياز كالاهاي خود را از خارج تامين مي كند اين قطعات را از ساير موسسات توليدي يا تجاري خريداري مي نمايد ممكن است با مشكلاتي در زمينه دريافت به موقع قطعات و هماهنگي زماني وعملياتي فرايند هاي توليد و تحويل كال روبرو گردد.

اسلاید 216: مزاياي روش خريد قطعاتخريد با تامين قطعات مورد نياز شركت از بيرون يا از توليد كنندگان و عرضه كندگان مستقل داراي مزايايي بشرح زير مي باشد.ايجاد انعطاف پذيري براي شركت، كاهش هزينه هاي توليد و فراهم نمودن امكان دريافت سفارش از مشتريان بين المللي.

اسلاید 217: انعطاف پذيري استراتژيك مهم ترين مزيت روش خريد اجزاء و قطعات مورد نياز از عرضه كنندگان مستقل اين است كه براي شركت انعطاف پذيري زيادي در زمينه انتخاب عرهض كنندگان و تغيير آن ها بر حسب شرايط بازار و صنعت فراهم مي نمايد. اين موضوع به ويژه در قلمرو و بازرگاني بين المللي اهميت پيدا مي كند زيرا تغييرات در نرخ ارزها، در موانع تجاري كشورها و سياست هاي اقتصادي دولت ها جذابيت عرضه كنندگان مختلف قطعات و كالاهاي مورد نياز را نيز تغيير مي دهد.

اسلاید 218: كاهش هزينه هااگر چه كاهش هزينه هاي تولدي قبلاً به عنوان يك مزيت براي روش توليد در خانه مطرح شده است اما شواهد ديگري هم نشان مي دهد كه اين روش به دليل اين كه باعث بزرگ شدن شركت اصلي وافزايش تعداد واحدهاي توليدي و گسترش عمليات آن مي شود هزينه هاي شركت را افزايش مي دهد.

اسلاید 219: در چنين شركتي امور هماهنگي و كنترل عمليات توليدي پيچيده تر، حجم پردازش اطلاعات براي كاربردهاي مديريتي بزرگتر و تعداد مديران و كاركنان ستادي و واحدهاي سازماني بيش تر خواهد بود كه همه اين ها از يكطرف هزينه هاي اداري و عملياتي را افزايش مي دهد و از طرف ديگر ناكار آمديهاي ناشي از گستردگي عمليات توليدي و تجاري منجر به پايين آمدن بهره وري و افزايش هزينه هاي عمومي شركت مي گردد.

اسلاید 220: امتياز هاي جبرانييكي ديگر از علل تمايل شركت ها به تامين قطعات يا اجزاء كالاهاي خود از بيرون به ويژه از موسسات توليدي مستقر درساير كشورها اين است كه با اين روش مي توانند سفارش هاي بيش تري را از آن كشورها بدست آورند. گاهي اوقات در مذاكرات تجاري كه ما بين مقامات اقتصادي كشورها و با حضور سرمايه گذاران و موسسات صنعتي و تجاري آن ها انجام مي گيرد اين گونه توافق هاي دوجانبه حاصل مي شود.

اسلاید 221: امتياز هاي دو جانبهدر تصميم گيري هاي مربوط به توليد در داخل يا تامين از خارج جنبه هاي مثبت و منفي وجود دارد و به عنوان مثال هنگامي توليد كردن در داخل شركت بيش ترين مزين را دارد كه شرايط زير وجود داشته باشد: براي توليد كالاها يا طقعات نياز به كالاهاي سرمايه اي تخصصي وجود دارد. هنگامي كه براي حفاظت از مالكيت فن آوري شركت ادغام عمودي ضرورت پيدا مي‌كند در حالتي كه خود شركت نسبت به ساير توليد كنندگان در زمينه ها خاصي از كارآيي و توانمندي بيش تري برخوردار باشد.

اسلاید 222: فصل ششمنظام پولي و مالي بين الملل

اسلاید 223: نظام پولي پايه طلانظام پايه طلا ريشه در تاريخ كاربرد سكه طلا در مبادلات تجاري از گذشته دور دارد. مات ها از ديرباز سكه هايي از فلزات ارزشمند از جمله مس، نقره و طلا ضرب مي نموده و از آن ها به عنوان وسيله اي براي مبادله، واحد ارزش گذاري و محاسبه و نيز براي نگهداري و انباشت ثروت استفاده مي نمودند.

اسلاید 224: مزاياي نظام پولي پايه طلامهم ترين نقطه قوت سيستم پولي پايه طلا برخورداري آن از يك مكانيسم قدرتمند براي برقراري تعادل هم زمان در تراز تجاري كشورها بود. منظور از تعادل تر از بازرگاني خارجي اين است كه دريافت هاي حاصل از صادرات كشورها با پرداخت هاي مربوط به وارداتشان برابر بادش. اين تراز كه گاهي حساب جاري خارجي آن كشور هم ناميده مي شود يك بخش اصلي از تراز پرداخت هاي خارجي آن كشور محسوب مي گردد.

اسلاید 225: نظام پولي برتن وودزدر سال 1944 و در گرما گرم جنگ جهاني دوم نمايندگان 44 كشور درمنطقه اي به نام برتن وودز در ايالت نيوهمپشاير امريكا گرد آمدند تا در مورد ايجاد يك نظم نوين پولي بين امللي تصميم گيري نمايند. با توجه به اين كه رونق يافتن تجارت بين الملل براي ايالات متحده و انگلستان اهميت بيش تري داشت.

اسلاید 226: سيستم نرخ هاي ارزي شناورنظام نرخ هاي ارزي شناور كه به دنبال فرو ريختن سيستم ارزي ثابت بوجود آمددر سال 1976 هنگامي كه اعضاء صندوق بين المللي پولي در كشور جامائيكا گرد آمدند و در مورد سيستم پولي بين المللي جديد به توافق رسيدند رسميت يافت.

اسلاید 227: نظريات موافق با سيستم نرخ هاي ثابت ارزيطرفداران سيستم نرخ هاي ثابت ارزي استدلال هاي خود را در زمينه هاي نظم پولي، تاثر عمليات واسطه گري، اطمينان افراد جامعه به سيستم و رابطه بين تراز پرداخت ها و نرخ ارزها مطرح نموده اند.

اسلاید 228: نظم پوليهنگام معرفي نظام پولي بر تن و ودز به ماهيت نظم پولي كه در اين سيستم نهفته است اشاره كرده ايم. اصولاً نياز به حفظ يك نرخ برابري ارزي ثابت باعث مي شود كه دولت ها اقدام به افزايش بي رويه و تورو مي حجم پول در جامعه ننمايند. طرفداران سيستم نرخ هاي ثابت ارزي بر اين باورند كه چون دولت ها ممكن است در بسياري موارد باتسليم شدن در برابر فشارهاي سياسي و افزايش سريع عرضه پول زمينه را براي پيدايش تورم شديد قيمت ها فراهم نمايند. بنابراين وجود نظام پولي نرخ هاي ثابت مي تواند دولت ها را از اين اقدامات باز داشته و باعث برقراري نظم پولي شود.

اسلاید 229: عمليات واسطه اي انتقاد كنندگان به نظام پولي شناور بر اين باورند كه عملياتي واسطه اي بازار ارز كه در چهارچوب اين سيستم انجام مي شود باعث ايجاد نوسان در نرخ هاي تبديل ارزي مي‌گردد.

اسلاید 230: عدم اطميناندر چهار چوب نظام شناور واسطه گري و دلالي در بازار ارز بر ميزان عدم اطمينان مربوط به تغييرات آينده پول ها مي افزايد. غير قابل پيش بيني بودن تغييرات نرخ ارزها در دوره بعد از استقرار نظام پولي بر تن و دز برنامه ريزي بازرگاني را مشكل نموده و ريسك فعاليت هاي وارداتي يا صادراتي و سرمايه گذاري خارجي را از افزايش داده است.

اسلاید 231: تعديل تراز بازرگاني موافقان با نظام پولي شناور عموماً استدلال نموده اند كه اين سيستم به تعديل تراز تجاري كشورها كمك مي نمايد. از طرف ديگر منتقدان اين سيستم ارتباط نزديكي بين نرخ هاي ارزي و تعادل تراز بازرگاني نمي بينند و بر اين باورند كه كسري هاي تراز تجاري تحت تاثير تعادل بين پس انداز ها و سرمايه گذاري هاي در كشور قرار مي گيرد كه مرتبط با ارزش خارجي پول آن كشور باشند.

اسلاید 232: سيستم هاي نرخ ارز در عملامروزه كشورهاي جهان از سيستم ها و سياست هاي نرخ هاي ارزي متنوعي پيروي مي كنند كه تداول ترين آن ها شامل شناوري آزاد، شناوري هدايت شده، نرخ هاي ارزي وابتسه به ارزهاي معتبر و نرخ هاي ارزي نسبتاً ثابت مي باشد.

اسلاید 233: نرخ هاي ثابت در مقابل نرخ هاي شناروفروپاشي سيستم پولي بر تن وودز (سيستم پايه طلا ـ ارز) نتوانست باعث توقف در مبحث مربوط به مزاياي نسب سيستم نرخ هاي ثابت نسبت به نرخ هاي متغيير ارزي گردد. برخي نارضايتي هاي از سيستم نرخ هاي شناور زمينه را براي مطرح شدن بحث هاي جديد در مورد مزاياي نرخ هاي ثابت در محافل پولي و مالي فراهم كرده است.

اسلاید 234: دلايل طرفداري از نظام نرخ هاي شناورمباحث مربوط به پشتيباني از سيستم نرخ هاي شناور بر دو عامل تكيه كرده است: استقلال سياست پولي تعديل خودكار تراز بازرگاني خارجي.

اسلاید 235: استقلال سياست پوليمعمولاً اين استدلال مطرح شده است كه در چهارچوب سيستم نرخ هاي ثابت ارزي دولت توانايي لازم را براي افزايش يا كاهش عرضه پول در شرايط مختلف اقتصادي نخواهد داشت زيرا هدف حفظ ثبات درنرخ هاي تبديل ارز عملاً ساير موضوعات را به حاشيه مي راند.

اسلاید 236: تعديل تراز پرداخت ها در چهارچوب سيستم بر تن وودز اگر كشوري با كسري تراز بازرگاني روبرو مي شد امكان تعديل تراز با استفاده از سياست هاي داخلي برايش وجود نداشت بلكه مي بايد صندوق بين المللي پول راي به كاهش ارزش رسمي پول اين كشور مي داد.

اسلاید 237: موافقت نامه جامائيكادر اجلاس جامائيكا اصول صندوق بين المللي پور مورد تجديد نظر قرار گرفت و خط مشي نرخ هاي شناور ارز به تصويب رسيد.

اسلاید 238: نكات اصلي اين توافق شام موارد زير بودند:متغير بودن نرخ هاي تبديل ارزها بوسيله اعضاء پذيرفته شد. بر اين اساس ورود كشورهاي عضو به بازار آزاد براي تعديل نوسانات پولي مجاز دانسته شد.

اسلاید 239: بر اين اساس صندوق بين المللي پول ذخاير طلاي خود را به قيمت روز بازار به كشورهاي عضو فروخت و سود حاصل از اين عمل را دريك حساب جديد براي كمك به كشورهاي عضو فقير قرار داد. هم چنين به دولت هاي عضو هم اجازه داده شد كه در صورت نياز ذخاير طلاي خود را به قيمت بازار به فروش رسانند.سهميه پرداختي كشورهاي عضو به صندوق افزايش يافت. بر پايه اين توافق كل سهميه هاي پرداختي سالانه كشورهاي عضو به 41 ميليارد دلار رسيد.

اسلاید 240: نرخ هاي تبديل ارزي از 1973 به بعداز ماه مارس 1973 نرخ هاي ارز نسبت به دوره 73ـ1945 بسيار متغيرتر و غير قابل پيش بيني تر بوده اند. اين نوسانات پردامنه تا اندازه اي ناشي ازشوك هاي غير قابل پيش بيني بوده كه به سيستم پولي جهاني وارد شد.

اسلاید 241: افزايش غير منتظره ارزش دلار بين 1980 تا 1985 علي رغم بدتر شدن وضعيت تراز پرداخت هاي امريكا

اسلاید 242: كاهش سريع ارزش دلار امريكا در مقابل ين ژاپن و مارك آلمان بين 1985 تا 1987 و كاهش ارزش دوباره آن در مقابل ين بين 1993 تا 1995.فروپاشي نسبي سيستم پولي اروپا در سال 1992.بحران پولي آسياي جنوب شرقي در سال 1997 هنگامي كه ارزش پول هاي چندين كشور از جمله كره جنوبي، اندونزي، مالزي، و تايلند نسبت به دلار بين 50 تا 80 درصد كاهش يافت.

اسلاید 243: از اوايل دهه 1970 به بعد چهار بحران پولي و مالي عمده در عرصه جهاني رخ داده كه براي صندوق بين المللي پول حائز اهميت بوده است. اين بحران ها عبارتند از:بحران بدهي هاي كشورهاي جهان سوم كه در دهه 1980 رخ داد.بحران مالي روسيه كه هنگام گذرا اين كشور از اقتصاد متمركز دولتي به اقتصاد بازار رخ داد.بحران پولي مكزيك كه در سال 1995 رخ داد.بحران مالي آسيا كه در سال 1997 روي داد.

اسلاید 244: بحران پولي مكزيك 1995پول مكزيكي يعني پزو از اوايل 1980 بنا به توصيه صندوق بين المللي پول به دلار آمريكا وابسته گرديد. صندوق بين المللي پول اين اقدام را به عنوان شرايطي براي وام دادن به اين كشوردر راستاي پشت سر گذاشتن بحران مالي 1982 تلقي نمود.

اسلاید 245: بحران روبل روسيهيكي از بحران هاي پولي عمده در سال هاي اخير بحران روبل روسيه است كه در سال‌هاي دهه 1990 در خلال تغيير و تحولات سياسي اين كشور رخ داده است. دخالت و نقش صندوق بين المللي پول در اين كشور هنگامي آغاز شد كه روبل با يك كاهش مداوم و شديد روبرو گريده بود. در اين كشور هم نرخ بالاي تورم و حجم زياد بدهي‌هاي دولت از عوامل اصلي ايجاد بحران محسوب مي گردد.

اسلاید 246: عوامل چندي در روند تور مي اقتصاد روسيه نقش موثري داشته اند كه مي توان آن ها را به صورت زير فهرست نمود:در دوره اقتصاد سوسياليستي متمركز كه برنامه ريزي و كنترل اقتصادي در انحصار دولت بود قيمت ها به طور مصنوعي پايين نگه داشته شده بودند.

اسلاید 247: كمبود كالا درروسيه باعث شده بود كه مردم روبل هاي خود را انباشت نمايند و عرضه اين مقدار پول در يك دوره زماني كوتاه موجب افزايش تقاضا و قيمت كالاها و خدمات گرديد.آزاد سازي قيمت گذاري در حالتي كه عرضه كالا با محدوديت هاي زيادي روبرو بود موجب عرضه بي رويه روبل هاي انباشته شده اي گرديد كه در مقابل آن كالاي كافي وجود نداشت.

اسلاید 248: صندوق بين المللي پول با اعطاي يك وام 10 ميليارد دلاري به اين كشور موافقت نمود و دولت روسيه هم موافقت نمود كه بر پايه توصيه هاي صندوق اقدمات زير را انجام دهد:نرخ رشد حجم پول را محدودتر نمايد.در راستاي كاهش بدهي هاي بخش عمومي تلاش نمايد.درآمدهاي مالياتي را افزايش دهد.وابستگي روبل به دلار آمريكا را حفظ نمايد.

اسلاید 249: فصل هفتمبازار ارز و عمليات ارزي

اسلاید 250: عمليات بازار ارزبازار ارز دو عمل اصلي انجام مي دهد يكي تبديل پول كشورها به يكديگر و ديگري فراهم نمودن تسهيلاتي براي روبرويي با ريسك مربوط به تغييرات ارزش پول ها. منظور از اين ريسك خسارت هاي احتمالي ناشي از تغييرات غير قابل پيش بيني در نرخ تبديل ارزها است.

اسلاید 251: ارتباط موسسات بازرگاني با بازار ارزشركت هاي و موسسات تجاري حداقل در چهار زمينه با بازار ارز سرو كار پيدا مي كنند كه شامل موارد زير مي باشد:دريافت پول خارجي (ارز) در برابر صادرات كالاها و خدمات خود به ساير كشورها دريافت ارز مربوط به درآمد سرمايه گذاري هاي خارجي خود و دريافت سود ناشي از مشاركت در فعاليت هاي تجاري و قرار دادهاي اعطاي امتياز، صدور مديريت و نظاير آن اين موسسات مبالغ دريافتي را در بازار ارز به پول رايج كشور خود يا ساير ارزهاي معتبر تبديل مي نمايند.

اسلاید 252: تبديل پول و تهيه ارز در بازار جهت تامين مالي واردات. به بيان ديگر پرداخت وجه كالها و خدماتي كه از خارج خريداري مي كنند. تبديل پول به پول كشور ديگري كه شركت بخواهد در آن سرمايه گذاري نمايد اين نوع سرمايه گذاري ها به خاطر وجود نرخ بهره بالاتر در بازارهاي پولي و مالي ساير كشورها انجام مي گردد.عمليات سفته بازي كه با هدف كسب سود و به شيوه خريد و فروش ارزها انجام مي‌شود.

اسلاید 253: روش هاي پيش بيني قيمت ارز در زمينه دستيابي به روش هاي معتبر براي برآورد قيمت ارز اين سوال مطرح شده است كه اصولاً اين پيش بيني ها بر چه اساسي بايد انجام گيرد. در اين قلمرو دو نظريه ارايه شده يكي استفاده از روش تحليل بنيادي و ديگري روش تحليل تكنيكي.

اسلاید 254: تجزيه و تحليل بنيادي اين روش با تكيه بر جنبه هاي تئوريك به طراحي يك مدل اقتصادي پيچيده براي پيش بيني تغييرات قيمت ارز پرداخته است. متغيرهاي اين مدل عبارتند از نرخ رشد عرضه پول، نرخ تورم، نرخ بهره و تا اندازه اي متغيرهاي مرتبط با تراز پرداخت هاي خارجي كشور. در رابطه با نقش تراز پرداخت ها مي توان چنين استدلال نمود كه وقتي حساب جاري (تراز بازرگاني) كشور با كسري روبرو باشد يعني مقدار كمتري ارز وارد كشور مي شود كه قيمت آنرا در مقابل پول ملي افزايش مي دهد.

اسلاید 255: تجزيه و تحليل تكنيكي روش تحليلي تكنيكي با استفاده از اطلاعات مربوط به مقادير و قيمت هاي ارز روند تغييرات گذشته را مشخص مي نمايد و انتظار مي رود كه اين روند در آينده نيز ادامه يابد. اين روش به عوامل يا متغيرهاي اقتصادي تكيه نمي كند و بر پايه اين نظريه استوار است كه روندها و نوسانات بازار كه قابل تجزيه و تحليل هستند مي توانند مبنايي براي پيش بيني روندها و تغييرات آينده تلقي گردند.

اسلاید 256: فصل هشتم تراز پرداخت هاي خارجي

اسلاید 257: تراز پرداخت ها تراز پرداخت ها صورتحسابي است كه در قلمر وحسابداري ملي براي هر كشور تنظيم مي گردد. اين صورتحساب يكي از ابزارهاي مهم تحليلي در قلمرو اقتصاد كلان و تجارت خارجي است كه مي تواند نشان دهد اقتصاد كشور با چه شرايطي روبرو است و سياست ها و تدابير دولت در بخش تجارت خارجي چه شرايطي را براي اقتصاد ملي پيش مي آورد.

اسلاید 258: ساختار تراز پرداخت هاي خارجيبه طور كلي داد و ستدهاي يك كشور يا با جهان خارج را مي توان در دو دسته جداگانه تقسيم نمود. دسته اول معاملاتي كه جنبه تجاري دارند و به خريد و فروش كالاها و خدمات مربوط مي شوند. در اين بخش صادرات كالاها و خدمات كشور به خارج منجر به دريافت ارزي يا درآمد ارزي مي شود و واردات كالاها و خدمات از خارج به پرداخت ارزي يا مخارج ارزي مي انجامند.

اسلاید 259: حساب جاري آن بخش از تراز پرداخت ها كه با صادرات و واردات كالاها و خدمات كشور سر و كار پيدا مي كند تراز جاري ناميده مي شود. اقلام اصلي اين حساب شامل كالاها و خدمات و انتقال هاي يك طرفه مي باشد. كالاها و خدمات نيز خود به دو بخش مريي و نامريي تقسيم مي شود.

اسلاید 260: حساب سرمايه حساب سرمايه تغييرات خالصي را كه در مقدار دارايي ها وبدهي هاي بين المللي يك كشور در مدت زمان يكسال رخ مي دهد ثبت مي نمايد.

اسلاید 261: خريد سهام، اوراق قرض هو ساير دارايي هاي مالي يك كشور بوسيله خارجيان به معناي ورود سرمايه به آن كشور است و در مقابل آن بدهي هاي بلندمدت اهالي كشور به خارجيان افزايش مي يابد كه شامل پرداخت سود سهام، بهره وام ها و اوراق قرضه، اجاره ساير دارايي ها و بازپرداخت اصل مبلغ اوراق قرضه در سررسيد آن ها خواهد بود. اقلام اصلي حساب سرمايه شامل (الف) سرمايه گذاري مستقيم (ب) سرمايه گذاري پورت فوليو (سرمايه گذاري در اوراق بهادار) و (ج) جريان بين المللي سرمايه كوتاه مدت مي باشد.

اسلاید 262: حساب ذخاير دولتي حساب ذخاير دولتي شامل: صادرات و واردات طلا تغيير در مقدار ذخاير ارزي دولتي كم و زياد شدن ميزان بدهي هاي كشور به بانك هاي خارجي مي باشد.

اسلاید 263: مغايرت هاي آماري بديهي است كه برخي از اقلامي كه در تراز پرداخت ها ثبت مي شوند ممكن است كامل و دقيق نباشند.

اسلاید 264: تعادل و عدم تعادل در تراز پرداخت ها تراز پرداخت اي خارجي مي تواند با سه حالت روبرو شود دريافت هاي ارزي با پرداخت هاي ارزي برابر باشند كه نشان دهنده تعادل است دريافت هاي ارزي بيش از پرداخت هاي ارزي باشد كه بيان كننده مازاد است دريافت هاي ارزي كم تر از پرداخت ها باشد كه به معناي كسري است.

اسلاید 265: تراز پرداخت هاي خارجي حساب جاري صادرات و واردات كالا صادرات و واردات خدمات پرداخت هاي يك جانبه به خارج يا از خارج خالص حساب جاري

اسلاید 266: حساب جاري سرمايه انجام سرمايه گذاري مستقيم در خارج انجام سرمايه گذاري مستقيم خارجي در داخل كشور انجام سرمايه گذاري در بازارهاي مالي خارج انجام سرمايه گذاري خارجي در بازارهاي مالي داخل سرمايه گذاري كوتاه مدت در خارج سرمايه گذاري كوتاه مدت خارجي در داخل كشور خالص حساب سرمايه

اسلاید 267: حساب ذخاير دولتي صادرات و واردات طلا افزايش يا كاهش ذخاير ارزي افزايش يا كاهش بدهي هاي بانك هاي خارجي (بانك هاي مركزي)خالص ذخاير دولتي

اسلاید 268: فصل نهم ورود موسسات بازرگاني به بازارهاي بين الملل

اسلاید 269: تصميم گيري هاي اصلي ورود به بازارهاي خارجي شركت هايي كه در انديشه ورود به بازارهاي خارجي هستند با سه تصميم گيري اساسي روبرو مي گردند : به كدام بازارها وارد شوند در چه زماني وارد شوند در چه مقياس يا اندازه اي وارد بازار خارجي گردند.

اسلاید 270: صادرات صادرات شيوه اي شناخته شده و داراي سابقه اي طولاني در بازرگاني بين المللي مي‌باشد. بسياري از شركت هاي توليدي گسترش فعاليت هاي بين المللي خود را با صدور كالا آغاز نموده و بعدها به تدريج به ساير روش هاي ورود به بازارهاي خارجي روي آورده اند.

اسلاید 271: صادرات داراي جنبه هاي مختلفي است كه در جايي ديگر به آن ها خواهيم پرداخت و در اين جا مزايا و معايب آنرا به طور خلاصه مورد بررسي قرار مي‌د‌هيم. مزايا : صادرات داراي 2 مزيت عمده مي باشد. اول اين كه شركت ها براي صدور كالاي ساخته شده نيازي به انجام سرمايه گذاري سنگين جهت استقرا تاسيسات توليدي در كشور ميزبان ندارند. دوم اين كه، صادرات كالا به شركت امكان بهره مند شدن از صرفه جويي هاي مكاني و منحني تجربه را مي دهد.

اسلاید 272: معايب : صادرات در مقايسه با ساير روش هاي ورود به بازارهاي خارجي معايب زيادي هم دارد. اول اين كه اگر توليد يك كالا در ساير كشورها با هزينه كم تري انجام گيرد يعني اين كه اگر شركت بتواند اين كالا را در ساير كشورها ارزان تر توليد نمايد نماد آن گاه توليد آن در كشور اصلي و صدور آن به خارج قابل توجيه نخواهد بود. در چنين شرايطي براي شركت هايي كه استراتژي هاي جهاني و فراملي را دنبال مي كنند انتقال تاسيسات توليدي به خارج و بهره مند شدن از صرفه جويي هاي هزينه اي شيوه اي خردمندانه تر از صادرات كالاي ساخته شده خواهد بود. دوم اين كه بالا بودن هزينه هاي حمل و نقل به ويژه براي كالاهاي پرحجم يا سنگين روش صادرات كالاي ساخته شده را غير اقتصادي مي نمايند.

اسلاید 273: قرارداد فرانشيزي قرارداد قرانشيزي روشي مشابه اعطاي امتياز است اما دوره زماني آن معمولاً طولاني تر است. مي توان گفت كه قرارداد فرانشيزي نوع خاصي از اعطاي امتياز است كه در چهارچوب آن شركت امتيازدهنده دارايي هاي ناملموس خود مانند دانش فني، مارك تجاري و فرايند توليد يك محصول را به امتياز گيرنده مي فروشد و در مقابل آن حق امتياز يا فرانشيزي كه عموماً درصدي از سود يا درآمد شركت گيرنده امتياز مي باشد دريافت مي كند.

اسلاید 274: به طور خلاصه مزاياي قرار دادهاي فعاليت مشترك بين المللي را مي توان به صورت زير بيان نمود:شركت انتقال دهنده تكنولوژي مي تواند از دانش و اطلاعات شريك خود در كشور ميزبان در زمينه شرايط سياسي و اقتصادي و تجاري آن كشور در راستاي سياست گذاري بازرگاني براي شركت مشتركبه نحو مطلوبي استفاده نمايد.

اسلاید 275: سهيم بودن شركت ها يا سرمايه گذاران كشور ميزبان در فعاليت ها و منافع شركت مشترك ريسك سياسي و اقتصادي سرمايه گذاري شركت انتقال دهنده تكنولوژي را كاهش مي دهد.هنگامي كه د ركشور ميزبان قوانين محدوده كننده براي سرمايه گذاري خارجي وجود دارد و يا امكان انجام سرمايه گذاري مستقيم براي خارجيان نيست تاسيس شركت مشترك بين المللي امكان استفاده از فرصت هاي تجاري را براي سرمايه گذار خارجي فراهم مي سازد.

اسلاید 276: در چهارچوب قرار داد فعاليت مشترك شركت ميزبان مي تواند به تكنولوژي پيشرفته كه در اختيار شركت خارجي است دست يافته و در درازمدت از منافع آن بهره مند گردد. دستيابي به تكنولوژي مدرن از ساير راه ها با دشواري هاي بيش تري روبرو مي باشد.حضور سرمايه گذاران كشور ميزبان در شكرت مشترك بين الملي امكان برخوردار شدن شركت از حمايت هاي دولتي و همكاري هاي محلي در قلمرو فعاليت هاي اقتصادي را افزايش مي دهد.

اسلاید 277: پایان